TEKNIK ALAN Mevcut bulus birden çok video akEElI idare edilmesi için bir yöntemi ve bir cihazEl anlatmaktadlü Özellikle, yöntem ve cihaz özel metaveri kullanilârak iki veya daha fazla video akISIEI dinamik olarak üst üste bindirilmesi için kullanllîhaktadlEI ÖNCEKI TEKNIK Genellikle hard-disk sürücülerine (HDD) veya optik disklere dayalEbIan, ses/görüntü (AV) verisi için kay[Elian çalma cihazlarüörnegin Internet erisimi, ilave içeriklerin indirilmesi için Evrensel Seri Veriyolu (USB) ara yüzü ve benzeri gibi ilave verilere erisebilmek için farkllZl imkanlara sahip olabilmektedir. BazElen son teknolojiye sahip TV setleri resim-içinde-resim (PIP) teknigini kullanarak es zamanlüalarak iki veya daha fazla programgörüntülemek olasiligllßaglamaktadlîl bu ancak farklEliesciIIi teknik çözümler kullanmaktadE Aynßkran üzerinde bu türde bir TV setinin farkIEl video dizinleri sunmasEbiçimi esnek degildir, ancak TV setinin üretiminin ardlEUan hemen sabitlenmektedir. Kullanllâbilir PIP teknikleri AV içeriginden çilZlarllân herhangi bir bilgi olmaks- çallgmaktadß US 6,046,778 sayl]]]îpatent dokümanübir video aklglöban çogaltilân hareketli görüntülerin üzerine bir altyazlZlgörüntüsünün konulmaleUan bahsetmektedir. AItyazlZlgörüntüsünün görüntüleme pozisyonu ekran özelligine göre belirlenmektedir. Ekran özelligi bir yaklasIi deposunda saklanmaktadlîl böylece ekran özelligi video aklSEile iliskilendirilmemektedir. ekran görüntüsünün örtüstürülmesinden bahsetmektedir. Altta yatan birinci ekran görüntüsünün üzerine ikincil bir ekran görüntüsünün örtüstürülmesi için pozisyon isaret veya isaretler için birincil ekran görüntüsünü ileten bir birinci video verisi akElElI analiz edilmesi ile belirlenmektedir. Bundan dolayüisaret veya isaretler altta yatan birincil ekran görüntüsü için, üstüne bindirilen ikincil görüntü için olan video veri aklSEile birlikte olmakslîlE, birinci video veri aklgEI görüntü verisinden çllîlarllüiaktadlEI BULUSUN KISA AÇIKLAMASI Video örtüstürülmesi için anlatllân kullanllâbilir teknoloji esnek degildir. Bundan dolaylZda mevcut bulus daha esnek bir sekilde bir video dizisini diger bir video dizisine (veya bir statik video görüntüsüne) örtüstürmek için bir yöntem ve bir arac. saglanmasüaroblemine atilîlia bulunmaktadlElve özellikle program. belirli görsel görünümüne ilgi duyan bir kimseye bu türde bir video örtüstürme için denetim olaslIIIZlarEl saglamaktadlü örnegin program saglay-, önceden kaydedilmis olan AV içeriklerinin yazar., kullanma. Mevcut bulus gösterim zamanEla farkIIZIvideo dizilerinin nasil] örtüseceginin kararIIZI degistirmek Için bir yöntem saglamaktadlEl Bundan dolayüaulus statik video örtüstürmesini esnek bir dinamik video örtüstürme sistemine degistirmektedir. Bu degisiklik ile birlikte, örnegin içerik saglaylaîlîlörtüstürmeyi kontrol edebilir hale gelmektedir. Video dizilerinin dinamik olarak üst üste bindirilmesi için bu bir ana ad IidlB Bulusun ana fikri bir video dizisine metaverinin eklenmesidir, bu metaveri örtüstürmesi parametreleri içermekte ve bu video dizisinin diger bir video dizisine veya statik bir görüntüye örtüstürmenin kontrol edilmesi için kullanllâbilmektedir. Esasen eger bir video dizisi bu türde bir metaveri içeriyor ise bu yeterlidir. Bu durumda örtüstürme; örtüstürme yapüân diger video dizisinden veya görüntüsünden bagIislîl olabilmektedir. Örtüstürme parametrelerinin iliskilendirildigi video dizisi içerisinde belirli diger video dizisinin veya video dizisi gruplarII belirlenmesi de olasIB Buna ilaveten, baska bir video dizisine iliskin nasiüörtüstürme yapIIiglthanIIayan bir video dizisine örtüstürme metaverisinin girilmesi de mümkündür örnegin ekrandaki belirli alanlar belirli bir sahne için örtüstürmeye kapatilâbilmektedir. Çalismalar durumunda, tek bir, birkaç veya tüm parametreler için öncelikler tanIilanabiImektedir. Örnegin bir birinci video dizisi belirli bir sahneyi tanIilayan bir metaveri içerebilir, örnegin zaman damgalarlZbaklIan ve ilaveten bu sahne için ekran yüksekliginin örnegin %20 ila 80'lik bir dikdörtgen alariIü/e örtüstürme yapilmamlglolabilen ekran genisliginin % 0 ila 100'Iük bir alanlElEtanIiIamaktadlEl Ikinci bir video dizisi sunu tanIilayan bir metaveri içerebilmektedir, eger bu dizi bir örtüstürme olarak kullan[[[Elise, sol kenardaki merkezi yükseklik gibi ekran genisliginin %0 ila 10'unda ve tercihen ekran yüksekliginin %50'sinde görünür bir çerçevede saglanabilmektedir. Bu durumda, çerçevenin yukarlýh veya asaglElla kaydiElIlBiasElmümkündür, böylece yasaklanmlg alanI dlglrîha görüntülenebilir, çünkü "% 50 yükseklik parametresi" digerlerinden daha düsük öncelige sahiptir. Eger birinci dizide yasaklanmlgl alan daha düsük bir öncelige sahip ise, yani Eger ikinci video dizisi tek bas. görüntülenir ise, yani bir örtüstürme olarak degil, bu metaveri yok sayiIBiaktad lü Bulusun bir avantaj Eda sudur; çesitli faydalmzellikler saglayabilir örnegin bir veya daha fazla video dizisi hareket ettirilebilir, ölçeklendirilebilir, alfa-harmanlanmlgve/veya bir arka plan video dizisi ile örtüstürme yapllâbilir. AIfa-harmanlama sahneler arasIda pürüzsüz geçisler için ortak bir tekniktir. Bu özelliklerin statik olarak kullan[IBîasElgerekmeyecektir, yani Internetten dinamik olarak indirilebilir veya bir flas bellekten veya baska disklerden (örnegin kaydedilmis filmlerin güncellemeleri) ve benzeri indirilebilmektedir. Bulusa göre, video dizisi ile birlikte özel metaveri temin edilmektedir, farklÜ/ideo dizilerinin (ancak kararIDZlbirbirine nasilTyaplStlEllâcagIEIanIatmaktadlEI Metaveri formatlîistandart hale getirilmelidir, böylece farklEI kayiBian çalma cihazlarEl bu türde bir metaveriyi kullanabiImektedir/yorumlayabilmektedir. Su anda, bu türde metaveriler kullanüîhamaktadß Bulusa göre bir kayiEüan çalma cihazüliygun metaveriyi yorumlayabilir ve örnegin örtüstürme için uygun islemi yapmak için HW/SW'ye sahiptir (örnegin 3D grafik hlZIandlElüEDZl Internetten gelen metaveri için, cihaz bu türde verileri indirmek için olanaklara sahip olabilir. Bir flas kart okuyucusu veya USB araclEUan gelen metaveri için, cihaz uygun baglantIZI araçlarlEla sahip olabilir. Buna ilaveten, cihaz örnegin yerel bir DRAM gibi erisilebilir bir bellek alanIa bu türde bir metaveriyi saklama imkânlEb sahiptir. Video dizilerinin ve metaverinin karlstßllßîasüçin var olan çesitli olasUJKlar sunlardlîi Metaveri AV aklSEile arallKlEblabilir, metaveri ayrEibir dosyada saklanabilir veya metaveri özel bir film için video akEEIIe paralel olarak daglBIâbiIir. Son durumda, yapüân daglElEi örtüstürmeli yeniden oynatma için tüm gerekli ilave verileri içermektedir. Buna ilaveten, iki veya daha fazla belirli video akEIEI yer paylasmasüçin farklEyöntemler olabilir. Böylece, aynEi/ideo dizileri için birden daha fazla metaveri kullanllâbilir. Bulus tarafIdan kullanilân metaveri aynEi/ideo ekranEüzerinde iki veya daha fazla video dizisinin örtüstürmenin nasU] oldugunu anlatmaktadiü Bu örtüstürme genis bir alanda mümkün olabilir, yani çok esnek bir sekilde. Bu su anlama gelmektedir; metaveri örnegin yer paylasmlgl video dizileri için ekran. geometrik görünümü, tercihen birbirine bagllîivideo aklSIarEikjn özellikle ses aklgiarII senkronize edilmesi için kullanilan örtüstürme zamanüözel etkiler metaverisi, örnegin güçlenme/zayEllama, renk degisiklikleri, PIP ve benzeri için görünür çerçeveler ve aklgmetaverisi hakkIa bilgi içermektedir. BULUSUN AYRINTILI AÇIKLAMASI Sekil 1, dinamik video örtüstürmeyi gerçeklestirmek için hangi türde metaveri için hangi kod çözme adlEiçin ve nasilîiyaplligilîgöstermek için, bulusa göre çerçeve örtüstürme için bir cihazEgöstermektedir. Kesik çizgili oklar spesifik kod çözme adIiII gerçeklestirilmesi için hangi türde bir metaverinin kullanHâcaglügjöstermektedir. Kesintisiz oklar video dizi verisinin aklgiüügöstermektedir. Video akIgÜerisinin formatüdli adli degisebilmektedir. Örnegin ilk olarak video dizisi verisi siElgtlEilBilgibir formattadlîi(örnegin MPEG-2 veya MPEG-4 veya VC-1 ve benzeri), ve sonraki adIida çerçeve arabellegin içine kodlanmlgtlEl (örnegin bit eslem biçimi format). Nihai yer paylasmISlvideo YUV 4:2:0 formatlEUa olabilmektedir. Buna ilaveten, Sekil 1 sunu göstermektedir; metaverinin kendisinin içerisinde hiyerarsi verilmektedir. Örtüstürme zamanElmetaverisi geometrik ve özel efektler metaverisini denetlemektedir. Bu önemlidir, çünkü örnegin bir ekran üzerindeki alt-video dizisinin pozisyonu yeniden oynatma sßsIa degisebilir ancak zamanlama degil. Yani alt-video dizisi yatay bir sekilde pürüzsüzce ilerleyebilir veya video çerçevelerinin tamamEölçek büyütebilir veya ölçek küçültebilir. Örnek olarak, ekran farklElaklSlarI birkaç küçük resim videosunu görüntülemektedir ve kullaniîiîibir menü kullanarak bu küçük resimlerin bir tanesini seçmektedir. Özel efekt olarak, bu küçük resim videosunun çözünürlügü ekranEtamamen kaplaylElcaya kadar ölçek büyütmektedir. Bu da sezgisel olarak su izlenimi vermektedir; seçim tam ekran ebadlütla videonun yeniden oynatilBiasII hemen takip edilmesi ile iliskilidir. Bu durum Sekiller 4 ila 6'da gösterilmektedir. Hiyerarsinin ilave, hatta üst düzeyi zamanlama metaverisini denetleyebilir. Bu kullanlîlîi etkilesimi olabilir. KullanmarkIÜ/eniden oynatma programlarüarasia degisiklik yapabilir, DVD tarafIan kullanligIEgibi farkllîbrogram zincirleri (PGC'Ier) gibi. Bu bir çaIlEhcaklar listesi gibidir, kullanlEIJbaska bir örtüstürme program. geçebilmektedir. Metaveri hiyerarsisine dayalßlarak, üst seviyeler alt seviyelerin ayarlarIEbastlBibilir. Örnegin bir alt-video klEilJUâbilir ve piksel unsuru oranEUegistirilebilir. Böylece, alt seviye metaveri varsayllân veri olarak ele aI-bilmektedir. AvantajIEbir sekilde, eger bu türde bir metaveri ayrllir dosya olarak depolanlEise, o halde XML gibi açllZl doküman formatlarEkullanllârak depolanmalllü Eger metaveri kendi bas- video akEIElI içinde gömülmüs ise, 0 halde gömülmüs metaveri için kullanllân format video aklglîformatll özel kEtaslarIEtakip etmelidir, örnegin MPEG-2 veya MPEG-4 video aklglarlîl içindeki kullanlEÇlveriO alanlarIa baslatma kodlarIan kaçIlEl Sekiller 2 ve 3, bir kullan-I nasllZlbir film diskini, ekstra bonus malzemesini (örnegin olarak, bir kullanlEEloptik disk olarak bir Film satI almaktadlîl kapaglîlaçmaktadß ve yönetmenin yorum video dizisi için bir belge görmektedir. KullanlEljlçerik saglay-I internet adresine baglanmalllEI(örnegin Disney) ve kaydolmal- Içerik saglay-I internet adresine kayliîlolduktan sonra, kullanlîEllave yönetmen yorumu video dizisine erisim saglamaktadlB KullanIEIIDSL baglantlîßayesinde video dizisini indirmektedir. Indirme Islemi tamamlandlthan sonra, kullanlîljen yeni indirilen tesvik edici seye bakmak isteyecektir. KullanlEEkayliîlian çalma cihazII HDD'si üzerine indirilen tesvik ediciyi koymaktadlEl Daha sonra kullanlîüieni indirilmis video dizisini baslatmaktadE Kaylliian çalma cihazEl takllân metaveriyi algllâmaktadlE Böylece, kaylfllan çalma cihazüsunu bilmektedir; bu video dizisinin kaylElian çallEmasEözel film ile iliskilidir. Eger film hala takllEiadlýba, kayllîlian çalma cihazEkullanlEIîLEI bilgilendirmektedir (örnegin UI araclIiglýla), 0 halde kullanlElîuygun diski takmalIlEl Disk takllglîlzaman, kaylEllan çalma cihazÇl tesvik edici içerik ile birlikte saglanan metaveri taraflEtlan tanIllandlglElgibi (yani aynElaklSla dahil edilen), her iki video dizisinin kayltlia çallEtnasIEl baslatmaktadlEl Ekranda yönetmenin yüzü ile örtüstürme yapllân film gösterilmektedir. Yönetmen hâlihazlüla gösterilen sahne hakkida konusmaktadlü Tesvik edici video dizisi metaverinin oynatllâcaklar listesini göstermektedir, yani bir dizi yorumlanmlgbölüm. Böylece, kullan IEIIlbirkaç yorumlanmlglsahnenin birisini seçebilir, örnegin çal-caklar listesi asag-ki gibidir: 1.Yönetmen tüm film hakkIa yorum yapmaktadlEl 2.Yönetmen dublörlük hakkIa yorum yapmaktadE 3.Yönetmen FX sahneleri hakkIa yorum yapmaktadlîl 4.Aktör 1 erotik sahne hakkIa yorum yapmaktadiEl .Aktör 2 ates etme slûslßha bazükomik durumlar hakklEUa yorum yapmaktadE Bu örnekte, iki film (orijinal film ve tesvik edici video dizisi) ve bes set metaveri kullanilîhaktadlEl Her bir set ana videonun ve tesvik edici videonun farklüaarçalarlülist üste bindirmektedir ve setler videolariEl nerde örtüstürme yaptlgllügeometrik bilgi), ne zaman örtüstürme yaptllZlarEI (senkronize etme), hangi etkilerin kullanlglEl (örnegin alfa karlgtlîilna) ve her iki aklglîil sesinin nasllîlkarlgt-[gillîdenetlemektedin KullanlEEletkiIesimi için bilgiler dahi eklenebilir, örnegin devam etmek için farkIIZl/öntemler sunulabilir (örnegin Bu örnekte, optik disk için ana kayEIbr üretildikten sonra ana film bitmektedir. Ancak, içerik saglayüîdaha sonra bulusa göre metaveri kullanllârak bu film için ilave bilgiler eklenebilir, uygun video dizileri ile birlestirilmektedir ve internet portalElüzerinden kullanliâbilir hale getirilmektedir. AvantajlElbir sekilde, içerik saglaylEElherhangi bir zamanda bu özellik sayesinde film hakkIa ilginç bilgiler ekleyebilir. Müsteriler örnegin bir haber postasEi/eya dogrudan e-posta araclIJgilsîla bilgilendirilebilir. Böylece, güçlü bir sekilde müsterinin elde tutuImasßaglanabilmektedir. Film yapIiclIârElbilgisayar destekli ates etmeyi gittikçe daha fazla kullanmaktadlîzllar, yani son zamanlardaki filmlerde yapay olarak olusturulan sahnelerin miktarü güçlü bir sekilde artmaktadlB Bundan dolayüla, farklülideo aklglarII olusturulmasüla gittikçe daha kolay bir hale gelmektedir. Diger bir örnek olarak, bir kullanlEEbir erotik film ile birlikte bir optik disk satI almaktadB Ancak, filmde gösterilen birçok insan kiyafetler giymektedir. Bir ücret ödedikten sonra, kullanlEEliçerik saglay-I Internet portal-an özel video dizisi bilgisi indirebilir, bu da istenilen görünümü saglamaktadlEl Bu özel video dizisi bilgisi (SVSI) bir fark video dizisi içermektedir, bu da erotik filmin görünümünü degistirmektedir, piksel baslEb piksel modifiye edilmektedir. Kayllîlan çalma için, kay[üian çalma cihazlîljaglülân tesvik edici meta veriye göre her iki video dizisi ile yer paylasmaktadlîl Eklenmis fark video dizileri bazEI piksellerin görünümünü degistirmektedir, Bu örnekte bazIahneIerde bazüktörlerden uygun klýhfetleri kaldlîilnaktadE Böylece, müsteri içerik saglaylîlýa ilave ücret ödeyerek daha çlölak bir tenin ücretsiz görüntüsünü almaktadE Görünür tenin miktarEödenmis ücretlerin miktar. dayaIIlEI Benzer bir örnekte, bir filmde aktörlerin giydigi klýhfetler bu özellik uygulanarak güncel modaya göre degistirilebilmekte veya bir film sahnesinin arka planüyani varsayllân Baska bir örnekte, bir kullanlEDJIr film ile birlikte bir optik disk satI almaktadlÜ Bu filmde birkaç aktör rol oynamaktadE Içerik saglaylîlgürka plan sahnelerinin ve aktörlerin baslarII (video dizisi olarak) içine filmi aylEnaktadlB Arka plan sahnesinin ve aktörlerin baslarII örtüstürme ûlmin gerçek kaylülan çalElnalelgerçeklestirecektir. YaratiEJJnetaveri çerçevenin içerisinde dogru pozisyonda arka plan videosu ile hangi baslarlEl ne zaman yer paylastig]Il:l anlatmaktadlü Örtüstürme islemini denetlemek için kullanllüiaktadlîl Buna ilaveten, yaratIEEl metaveri görüntülenen bas hakkIa bilgiye sahiptir, yani onun üç boyutlu (3D) pozisyonu ve kameraya iliskin pozisyonu, aydIatma düzeyi ve bas için yönler, fiziksel ortam (örnegin rüzgarIÇlsu altümerkezkaç kuvvetleri), ve benzeri. Müsteri aktörleri degistirmek isteyebilir. Böylece, kullaniEIZiistenilen aktörün (örnegin müsterinin kendisi) 3-boyutlu baslZl hakkIa kaylflian çalma motoruna uygun bilgiyi vermektedir. Bu basI taranmaslîile yapllâbilir, örnegin istenilen basI uygun bir 3D modelini olusturan, basI bazEélektronik fotolarEilie kaylfllan çalma cihaz-a bain/azlllliilar. BazEliipik 3D motorlarEile birlikte (mevcut grafik hlîlandlElElIârda kullanIig'lgibi), kaylflian çalma cihazü gerçek zamanlElolarak arka plan videosu ile örtüstürme yapacak olan uygun baslarEl olusturabilmektedir. Mevcut 3D motorlarüüzgâr ile birlikte örnegin uzun saç gibi karmaslß yapllârla dahi basa çilZlabilmektedir. Birinci basit versiyonlar için kullan-I istenilen basü taramasEi/e bu bilgileri içerik saglaylîlýia göndermesi olasEblacaktlEl Içerik saglaylîlgEi/er paylasmlg videoyu olusturmaktadlîl ve bunu tekrar kullanlîlýia göndermektedir. KullanIEEI yukarßb açilZIandEg'llîgliibi bu allElan diziyi uygulamaktadlEl Ancak, son örnek bir yöntemden bahsetmektedir, burada içerik saglaylElîlZilk olarak arka plan video ve baslarda ayrüân videoyu üretmektedir. Buna ilaveten, içerik saglayEIgElhangi pozisyonda hangi basliglI görüntülenmesi gerektigini bildiren metaveriyi saglamaktadm Içerik saglaylEIEElayrlEla aktörün bir 3D modelini ve bu basI uygun projeksiyonunun nasIEl olusturuldugunu kayitlian çalma cihaz. bildiren metaveriyi saglamaktadß Bu içerik ile birlikte disk ana kayüîiüzerine konmaktadlü yani filmin kendisi gibi statik içeriktir. Diger aktörlerin yüzleri diske eklenebilir (statik bilgi). Daha sonra kullan EEatlEl allEbn diskin içerigini kullanarak aktörlerin yerini degistirebilir. Buna ilaveten, içerik saglaylElîDInternet portalIan indirerek ödül malzemesi olarak bu film için diger aktörlere teklif sunabilir. Buna ilaveten, içerik saglaylElgEbir müsteriden uygun fotograflarüalarak ülmin içine 3D modelleri koymasiElEbnerebilir, bunlar gerekli 3D modeli olusturmak için yeterlidir. Bu baska bir is modeli olacaktß Hatta müsterilerin diger kullanlîilâr ile 3D modellerini degistirebilmeleri de mümkündür. Böylece, bu örnegin kayllilan çalma cihazEörtüstürmenin iki yöntemini desteklemektedir: 1) arka plan videosu ile birlikte halihazHla yansümîlg video dizilerinin örtüstürme (örnegin orijinal aktör baslarLIl 2) baslEl 3-boyutlu modeline dayalü projeksiyonlarI örtüstürülmesi. Ilave metaveri (örnegin basI pozisyonu ve aydIatma bilgisi ve fiziksel ortam hakkia ve benzeri) içerik saglaylEEZtaraflEtlan saglanmaktadlîl (disk üzerinde olacaktiElveya Internet aracügûla ödül malzemesi olarak verilebilir). Baska bir örnekte, kullan Emlullanliâbilir videolar üzerinden bir genel degerlendirme almak için kendi menüsünü olusturmaktadlB Kullanlaîbulusa göre metaveri üretmektedir, burada bir arka plan filmi ile kaç küçük resim videosunun yer paylastigllîlanlatmaktadß KullanEEI seçilmis bir küçük resmin (navigasyon için) davranlglüh ve aktive ettikten sonra küçük resmin görünümüne de karar verebilir. Sekil 4 bu örnek için gelistirilmis menüyü anlatmaktadlEl Kullanlaîbir arka plan videosu ile birlikte bir 3x3 küçük resim video menüsü olusturmustur. Küçük resmin seçilmesi (örnegin YukarÇIAsagÇlSoI, Sag navigasyon dügmeleri ile birlikte) Sekil 5'te gösterildigi gibi seçilmis video dizisini birazc[lZJ büyütmektedir. Eger kullanlEEbu küçük resmi aktif hale getirir ise (yani nihai km), küçük resim tüm ekranEkaplaylEtaya kadar büyümektedir. Geleneksel kayllîlian çalma baslayabilir. Bu örnekte, kullan-I kendisi bir videonun nerede konumlandlElBiasEgerektigini tanIiIayan metaveriyi üretmektedir. Bu durumda, spesifik sunulan video ve menü yapEEl hakkIaki bilginin sabit olmasü gerekmemektedir, yani menünün olusturulmasßßslda menüde özel bir pozisyonda hangi spesifik videolar. sunuldugu açlig olmayabilir, yani örtüstürme gerçek zamanlEbIarak video aklglElI kendisinden aklgl bilgisinin (formatElve çözünürlügü ve benzeri almak için) ve geometrik bilginin ve kullanlEEI menü yap-an bilginin yorumlanmasEl ile gerçeklestirilmektedir. Böylece, bu metaveriler gereklidir, ancak genellikle ayrllBilgtlEl Içerik saglaylEEbu türde menüler olusturmak için bazEyaziülîlilar ve/veya sablonlar saglayabilir. KayiEIian çalma cihazEbu türde menülerin olusturuImasIEIestekleyebilmektedir. Bulusa göre metaveri farklüiiir sekilde konumlandlîllâbilir. Bu türde bir metaveri yer paylasmlgl video dizileri olarak aynübrtam üzerinde yerlestirilebilir (örnegin HDD veya optik disk, örnegin DVD, HD-DVD veya BIu-ray), yer paylasmglvideo dizilerinin en az bir tanesi olarak aynlîlirtam üzerine yerlestirilebilir. Metaveri ayrlEti yer paylasmlgl video dizileri olarak diger bir ortam üzerinde yerlestirilebilir. Buna ilaveten, metaveri diger kaynaklardan ayrEblarak aI-bilir (örnegin USB, flas bellek, Internet ve benzeri). Video dizilerinin ve metaverinin karlgtlîllîhasüçin çesitli olasHJKlar mevcuttur: . Metaveri, Av aklîile aralßglmlabilmektedir. 0 Bu, içerik saglay_I Videolar. örtüstürme hakkia bazESeylere veya her seye yazma sÜsIa karar vermesi anlamlîila gelmektedir. 0 Teknik olarak, bu metaverinin depolanmasüle yapilabilir örnegin MPEG-2 Video veya MPEG-4 Video veya VC-l aklglarII kullanlîlglierisinin () içinde. 0 Diger bir alternatif de aktarl aklgElI ayrElaktarIi paketlerinde metaverinin saklanmaslîcblacaktE(örnegin BD içeriginin.m2ts dosyalarüda). 0 Ancak, bu türde bir metaveri farklükaylfllan çalma cihazlarEliarafIan okunabilir hale gelmesi için özel bir standarda ihtiyaç duymaktadlEl i Metaveri ayrEbir dosyada depolanabilmektedir. c Bu metaverinin video dizilerinin yaztlöîasIan sonra dosyaya baglanabilmesi anlam_ gelmektedir. Bu türde bir metaveri içerik saglay_I internet sayfaslüblan indirilen, içerik saglay_I internet sayfaslüiyaret etmek için veya gönüllü bir kaylEl için tesvik edici olarak ilave ödül malzemeleri (müsteri sadakatinin ve müsterinin izlenmesinin saglanmasülçin), ve benzeri olabilmektedir. 0 Teknik olarak, özel dosyalarda metaverinin saklanmasEliiunu yapabilmektedir. 0 Bir alternatif de bu metaverinin diger bilgi dosyalarIa saklanmaslß örnegin Blu- ray's ".clpi" (CIipInfo) veya ".mpls'i (PIayList) dosyalarlEUa veya (HD-)DVD ".IFO" dosyalarIda. 0 Ancak, bu türde bir metaveri farklEkayllîllan çalma cihazlarEtaraflîidan okunabilir olmaslîçin özel bir standart gerektirmektedir. . Metaveri, örnegin özel bir disk üzerinde özel bir film için video aklg3(örnegin film yönetmeninin "konusan basE) ile birlikte verilmektedir. Böylece, bu verme islemi yer paylasmlglkaylfllan çalma için tüm gerekli ilave verileri içermektedir. - Esdeger video aklgarlüler paylastlünak için farkllîyöntemler olabilir. Böylece, birden daha fazla metaveri dizisi bazüynEl/ideo dizileri için kullanllâbilir. Açliîl veya kapalEbir sekilde öncelik verilmektedir veya kullanlEEHercih edilen metaveri dizisini seçebilir. Örtüstürme yapllüiasügiereken video dizilerinin konumlarEl - Bu türde video dizileri aynljbrtam üzerinde konumlandlEllâbilir (örnegin HDD veya optik disk gibi). . Bu türde video dizileri farklljnedya üzerinde depolanabilir. Bir ag araclHglüla eszamanlEl bir kaylfllan çalma gerçeklestirilebilir. - Video dizileri diger kaynaklardan ayrEbir sekilde allElabilir (örnegin USB, flas bellek, içerik saglay-I Internet sunucusundan (akis.) dogrudan gelmektedir öte yandan gerecek film bir optik diskten okunmaktadE Kayüîian çalma cihazElbulusa göre metaveri yorumlanarak es zamanllIl bir sekilde her iki video dizisinin yer paylastlElllBiaslIl yapllhîaktadß Metaverinin Içerigi: Metaveri ayn Dideo ekranlîiiizerinde iki veya daha fazla videonun nasllîbrtüstürme yapacagIIZI anlatmaktadlü AvantajlEbir sekilde, bu yer paylastlElna örnegin çok esnek gibi genis bir aralügta olasIlÜ Bu metaverinin örnegin sunlar hakklrîda bilgiler içerdigi anlam- gelmektedir. . geometrik görüntüleme metaverisi ° ekran içindeki pozisyon ° sunulan çerçevelerin ölçeklendirilmesi -OlasElölçeklendirme seviyeleri bu türde bir ölçeklendirmenin gerçeklestirilmesini kolaylastlElnak Için sabit bir degerler dizisi ile sIlEIlElolabilir, yani donanl gerekliliklerini kolaylastlElnak için. - Bu türde bir döndürmenin gerçeklestirilmesini kolaylastlElnak için olaslZl döndürme seviyeleri, örnegin donanIi gerekliliklerini azaltmak amaclsîla sabit bir degerler dizisi ile sIlEIllIrblabiIir. ° bozulma (örnegin görüntü oranDJeger var ise gösterdiginden baska diger bir görüntü oranIEklgflhmaktadlB - Videonun tamam yatay olarak ve/veya dikey olarak döndürülmesi ° çerçeve kesme bilgisi, eger var ise °piksek görüntü oranlarII geçersiz klllîimasü örnegin metaveri video aklglElI gösterdiginden baska diger bir görüntü oranIEllEIfllamaktadlEl 0 örtüstürme zamanlamaslînetaverisi ° zamanlama bilgisi ve aklgerisim noktalarEltüm örtüstürme islemini senkronize etmek için kullanllüiaktadlîl Bu; tam veya genel hatlarlýla senkronize edilmis video alanÇlvideo çerçevesi veya ses çerçevesi olabilir ° eger hiçbir spesifik zamanlama bilgisi kullanllüilýbr ise, bunun yerine varsayllân degerler kullanllâbilir. ° genel olarak, zamanlama bilgisi bir baslanglglzamanlübitis zaman übir süreyi veya bunlari herhangi bir karlglînlllîllanlilayabilir. ° bir video dizisinde gezinmek için bilgi, httD://www.dvd-reDIica.com/DVD/Dcica.DhD adresinde Internette yayIand[g]Üg;ibi DVD'de bulunan Program Zincirleri (PGC) gibi - kayßîlan çalma için bir video dizisinin yeniden-sßlama k-ilarEI - olasERullan@Etkilesimlerinin (örnegin PGC'ler) gösterilmesi ° farkIEgeometrik metaveriler ve/veya özel efekt metaverileri araleUa geçis yapmak için bilgi. Video alanEl/eya video çerçevesi veya gevsek bir sekilde senkronize edilmis olabilir. ° bilgiler farkIDhassasiyet seviyelerinde temin edilebilir. -gevsek bir sekilde senkronize edilmis (yani genellikle birkaç çerçeve süreci düzenindedir) - katlJIiir sekilde senkronize edilmis (yani hataslîlçerçeve veya hataslîlalan) ° ses Için bilgi - uygun bir ses aklglßh geçme veya -yer paylasmlgl ses aklglarlü gösterme (bir sesli aklglül örtüstürme yaplül yapmad IglII gösterilmesi) -örtüstürme seviyesi (örnegin hangi sesli aklgElI ön plana veya arka plana konulmasügerektiginin gösterilmesi). -2D veya 3D konumu (spesifik bir sesin nereden geldigi/duyulabildigi ile ilgili geometrik konumunun gösterilmesi) - karlgtlEnadan önce her bir ses aklglElI hacim seviyesinin gösterilmesi - ses efektleri (örnegin sese yankllâsIi efektinin eklenmesi) -eger bu ses davranglarlîkullanllâbilir ise, diger metaveri türlerinin sesi için özel efektleri geçersiz kIJBiaktad lEIlar. . Özel efektler metaverisi ° güçlenme/zaylfllama ° renk degisiklikleri ° çerçeve sIlEIÜçin çerçeve ° kullanllân örtüstürme yönteminin gösterilmesi - seffaflllZJ için renk anahtarlamasübilgisi (renk aral[lZlarl:len fazla gerekli olanlar olacaktlElçünkü video sllîlgtlîilna aynEýeffaflilZlalanlEUa çesitli degerler verebilir) - sunlar için küresel seffafl lKldegeri - tek bir video dizisi - birkaç video dizisi - arka plan videosuna alt-videonun eklenmesi - arka plan videosu ile alt-videonun paylasllBiamasEleya birlestirilmesi ° FarklElakran türleri için farklEéfektler, örnegin kullanllân ekran türüne dayalEblarak seffaflllZldegerleri. ° Ses efektleri - ses efektleri (örnegin sese yankilâsn efektinin eklenmesi) . Aklglmetaverisi ° bir video dizisi hakkia detaylElleknik bilgi - lelStiîrlna formatlîaörnegin bit eslem dizisi, MPEG-2, MPEG-4, VC-1 ve benzeri) - çözünürlük - görüntü oranlîilbir çerçeve için ve bir piksel için) -kullanilân renk boslugu (örnegin HDTV için ITU 709 veya SDTV Için ITU 624 ve benzeri) - çerçeve oranü - üst Üste bindirilmis/asamallîi - Renk anahtarlamasüiegerleri, eger var ise - ParlakllEIiçin ortalama veya medyan degerleri ° bir video dizisi hakklEtla detayIEiberik bilgisi - aktörler - ve benzeri ° ses özellikleri - ses aklSlEII ses seviyesinin gösterilmesi -2D veya 3D konumu (spesifik bir sesin gelebildigi/duyulabildigi yerdeki geometrik konumun belirtilmesi) - karlgtlîiinadan önce her bir ses akiSlElI ses seviyesinin gösterilmesi Eger metaveriler ikinci alt-aklgta bulunuyor ise, yani digerlerinin üzerine örtüstürme yapmak için, asagIkiler göz önünde bulundurulacaktlEl Bu asagIkiler yerlestirilebilmektedir a) Video baslanglglakw (ES) (user_data(), MPEG-2, MPEG-4 Video, VC-1) b) ES videosunun bulundugu tasma aklglüia (m2ts); muhtemelen ayrlîla Ikincil Ses de aynEliasIa aklSlEUa (TS) bulunmaktadlîl c) ilgili TS'nin Cliplnfo Dosyaslüla (dpi) d) çal-caklar Listesi dosyasi (mpls) e) ayrlîlbir metaveri dosyaslîlilarak Metaveri içerikleri/amaclîçin örnekler a) pozisyon (hataslîlçerçeve modifiyesi içermektedir) b) ölçeklendirme (dinamik veya hataslZlçerçeve modifiyesi içermektedir) c)önceden tan IanmSsabit ölçeklendirme etmenlerinden seçim d) seffafllKl için renk anahtarlamasüNB: lelglElnadan dolayljenk arallglElI göz önünde bulundurulmaslll e) global seffaflllgdegeri f) ekrana dayalßeffaflilZl(ekran türü) 9) renk aral[g]]ilgisi HDTV için ITU-(T veya R) 709 ; SDTV için ITU 6?? h) piksel görüntü oranEbilgisinin geçersiz kmnasü i) döndürme bilgisi j)rotasy0n bilgisi k) efektler m) zaman uyumsuz PIP'Ier için baslatma & durdurma bilgileri n) etkileyici görünümde tekdüze/degismez birçok PIP elde etmek için, temel parlaklllZl o) her iki resim üzerine hesaplamalar (örnegin tarama islemleri) (örnegin resim nesnelerinin çllZlarllBiasm Bulusa göre tüm metaveri alt-video aklSlEllZIlstege bagllîrblarak modifiye edebilmelidir. Bundan baska, tüm bu metaveri yalnlîta varsayllân degerler için olabilir, yani BD-Java API çagrllârlîltarafian üzerlerine yazllâbilir. Yukarßla bahsi geçen metaveri bu varsayilân degerlere bozulmaktadE Ikincil Video Internetten indirilebilen ve daha sonra da yerel bir depolama araclEUa saklanabilen tipik bir içeriktir böylece karlSJEi metaverisi optik disk üzerinde saklanmak zorunda degildir (bu bir ROM disk olabilir). Birincil ve ikinci video verilerinin her ikisinin birden aynüleri taslýlîlîlüba olmasljla ayrlEia mümkündür, örnegin optik ROM diski. Bir örnek uygulama da sudur; birinci videonun belirli bir sahnesi için, örnegin baslanglgl ve bitis zamanEldamgalarEblarak ifade edilen, bulusa göre metaveri ekranI hangi alanII nispeten karanlilZJve/veya ekranI hangi alanII nispeten parlak oldugunu tanIiIamaktadlEl Bu bilgiler örtüstürmeler için yasaklanmlgl veya tercih edilebilir alanlar ile birlestirilebilir, burada bu sahne bir arka plan olarak hizmet vermektedir. Eger ayrElbir pencerede ikinci bir video bu sahne üzerine örtüstürme yapar ise, ikinci sahne örnegin bunun içeriklerinin daha parlak oldugunu gösteren veya bunun içeriklerinin karanlilZl bir alan üzerinde sunulmasEl gerektigini gösteren metaveri içermektedir, pencere tüm bu gereksinimleri karsllâmak amacls-Lla otomatik olarak konumlandlEllâbilir, yani "karanllEl' olarak gösterilen bir alan üzerinde otomatik olarak konumlandßlüiaktadlü Buna ilaveten, eger arka plan degisir ise, birinci videonun metaverisi bu degisikligi göstermektedir ve ikinci, yer paylasmlglvideo baska bir alana otomatik olarak tas-bilir, burada tüm kosullar yerine getirilmektedir. Bu hareket tercihen bir atlamadan ziyade pürüzsüz bir geçistir. Baska bir örnekte, birinci video aklgEbir oyundur örnegin sentetik olarak saglanmlg olan. Buna ilaveten örnegin video aklglarEbyundaki karakterlerin yer paylasmlg olabilecegi farkIIZI görünümler saglamaktadlE Örnegin bir oyuncu (A) kendi sahnesinde diger oyuncular. (B ve C) es zamanlEiaksiyonlarII gösterildigi alanlara sahiptir. Bu diger oyuncular insan olabilir, örnegin bir çevrimiçi oyunda veya sanal olarak. Böylece, oyuncular. kendi görünümünü gösteren arka plan sahnesine iki diger aklSlar örtüstürme yapmaktadE Yer paylasmlgl çerçevelerin pozisyonu ilgili aklglara eklenmis metaveriler tarafIan tannlanmaktadß Bu metaveriler ayrlaa örnegin ilgili oyuncunun gerçeklestirdigi aksiyonlara dayallîcblabilmektedir. Yine diger bir örnekte, birinci video akEZHiareketsiz bir resimdir veya sürekli tekrar edilen kisa bir sahnedir, tliîkünenü olarak kullanüân bir arka plan gibi. Birkaç video aklgüörnegin kullanlElEI kendi video kütüphanesinden sahip oldugu videolarlE] özetlerine iliskin olarak örtüstürme yapmaktadlB Birinci video aklgElvideo aklglar. görüntü alanlarüsaglayarak eklenmis metaveriye sahiptir, böylece 1. her bir video bir ikonda gösterilebilir, 2. belirlenmis sayEih video IkonlarEgörüntülenebilir ve 3. ikonlarlEl arasIa biraz bosluk büküîhaktadlîl böylece arka plan görülebilir ancak her bir ikon mümkün oldugunca genistir. Örnegin metaveri dört sütun ve üç satüla on iki video akISlElI görüntülendigini tanIiIamaktadE burada her bir sütun genisligin %25'ine sahiptir, her bir satlEiyüksekligin %33,3'üne sahiptir ve her bir ikon kendi genisliginin ve yüksekliginin %80'ini kullanmaktadlElyani alanI %81'i, böylece her bir kenar üzerinde kalan %10 üzerinde arka plan görülmektedir. Benzer bir örnekte, arka plan görüntülenmeyecektir, ancak kullanllâbilir video akiglarII say-an bagIislîl olarak her bir ikon ekran üzerinde maksimum alana sahip olacaktlE Örnegin kütüphanede iki video bulundugu zaman, bunlarI her birisi ekran alanII yar-El almaktadIEi Genellikle, Videolar. her birisi ekranI aynlîpaylßlmaktadiîlwelirli bir minimum ebatta), bu da arka plana eklenmis metaveri tarafIan dinamik olarak kontrol edilmektedir. Avantaj olarak, alan tanIiII anlatllân ilgili türü her ekran ebad- veya çözünürlügüne süslýla adaptasyona imkân saglamaktadlü TR