Przedmiotem wynalazku jest sposób obróbki powierzchni zanurzonych w wodzie, zwlaszcza powierzchni podwodnej czesci kadluba statku. Przedmiotem wynalazku jest równiez urzadzenie do obróbki powierzchni zanurzonych w wodzie. Celem obróbki zanurzonych w wodzie powierzchni kadluba statku jest uzyskanie jednorodnosci i gladkosci tych powierzchni, a przez to zmniejszenie oporu tarcia kadluba statku w czasie jego ruchu, a w przypadku innych powierzchni zanurzonych w wodzie, skuteczne zabezpieczenie przeciw narostom i korozji.Zadaniem obróbki powierzchni kadluba statku jest nie tylko zabezpieczenie przed rdzewieniem i tworzeniem sie narostów, lecz równiez zmniejszenie stopnia tak zwanej trwalosci chropowatosci. Pod slowem „trwala chropowatosc" rozumie sie chropowatosc powierzchni, która nie ulega calkowitemu wygladzeniu przy normalnej, tradycyjnej obróbce czesci podwodnej kadluba statku przed pierwszym wodowaniem i w czasie dalszych zabiegów konserwacyjnych w suchym doku. Zwiekszona chropowatosc jest wynikiem nalozenia farby na rdze i narosty, wad samego sposobu nakladania farby, zbyt krótkiego suszenia przed wodowaniem, jak równiez w znacznym stopniu niekorzystnych cech srodków antynarostowych. Te niekorzystne cechy powoduja pecherzowanie farby, luszczenie oraz tworzenie sie szorstkiej powierzchni na skutek plastycznego odksztalcenia warstewki farby. Produkty korozji oraz stara szorstka warstwa farby moga byc usuniete za pomoca piaskowania lub natryskiwania wysokocisnieniowego woda z piaskiem, jednakze nierównosci samej plyty stalowej spowodowane korozja nie moga byc usuniete, a nowa warstwa farby po nalozeniu rozplywa sie na powierzchni i odwzorowuje glównie zarysy powierzchni plyty stalowej. Ponadto piaskowanie pozostawia slady widoczne przez warstwe farby przylegajacej do zarysu powierzchni.Znany sposób obróbki podwodnej czesci kadluba przy uzyciu stosowanych obecnie farb2 89 599 przeciwnarostowych, nawet jesli zabezpiecza przed narastaniem, to nie zapobiega wzrastajacej z czasem chropowatosci powierzchni i wzrastajacemu oporowi tarcia zanurzonego kadluba. Ponadto niedogodnoscia znanej farby przeciwnarostowej jest jej stopniowe zmniejszenie skutecznosci ochronnej. Skutecznosc ta zmniejsza sie, poniewaz substancje toksyczne w miare uplywu czasu opuszczaja wnetrze powloki przez pory znajdujace sie na zewnetrznej powierzchni powloki. Ponadto znane farby przeciwnarostowe jako toksyczne przyczyniaja sie do zanieczyszczenia srodowiska. Znany sposób obróbki kadluba statku przy uzyciu tradycyjnych farb przeciwnarostowych jest pracochlonny, a w zwiazku z tym kosztowny.W celu zabezpieczenia statku na pewien okres od chwili wodowania, równiez wodowania po konserwacji w suchym doku, stosowano dotychczas nakladanie zewnetrznej powloki wosku na powierzchnie normalnej powloki zabezpieczajacej (patent angielski numer 1 336 103). Zadaniem tej czasowej powloki woskowej jest zabezpieczenie kadluba statku po opuszczeniu doku na pewien okres czasu, po którym tradycyjna, a lezaca pod nia powloka przejmuje zadania ochrony powierzchni kadluba.Celem wynalazku jest opracowanie sposobu obróbki powierzchni zanurzonych w wodzie zapewniajacego dlugotrwala i skuteczna ochrone przed zarastaniem i korozja, który to sposób nie powodowalby przechodzenia substancji toksycznych do wody, to jest umozliwilby obróbke powierzchni zanurzonych w wodzie bez uzycia substancji toksycznych i przy zapewnieniu zmniejszenia chropowatosci powierzchni umozliwilby uzyskanie jednorodnych i gladkich powierzchni zabezpieczonych przed korozja i narostami.Cel wynalazku zostal osiagniety przez to, ze naklada sie warstwe wosku na powierzchnie obrabiana, wzglednie na powloke gruntowa przez natryskiwanie stopionego wosku na te powierzchnie lub na powloke pierwotna, a nastepnie swobodnie utwardza sie w tym miejscu polozona warstwe. Korzystne jest wygladzenie polozonej warstwy wosku w nastepnej operacji za pomoca przynajmniej czesciowego ponownego stopienia ogrzana plyta wyrównujaca, walcem lub innym narzedziem.Sposób wedlug wynalazku umozliwia nalozenie powloki woskowej na powierzchnie podwodne, na przyklad statku, o znacznie wiekszej trwalosci, przy czym powloka taka daje dlugotrwala ochrone (np. do 60 miesiecy) przy jednoczesnym prawie calkowitym wygladzeniu kadluba nawet starych statków, to znaczy zlikwidowaniu chropowatosci trwalej. Sposób obróbki wedlug wynalazku przewiduje nalozenie wosku w stanie cieklym bez uzycia dodatkowych rozpuszczalników, co zapewnia bardzo dobra przyczepnosc i wytrzymalosc mechaniczna warstwy wosku, jak równiez strukture samej warstwy odporna na erozje, dzieki czemu naturalne starcie powloki z kadluba statku nastapi po dosc dlugim okresie czasu. Samo nakladanie jest bardzo proste i tanie, poniewaz ogranicza sie do natrysniecia na obrabiana powierzchnie stopionego wosku.Sposób wedlug wynalazku daje powloke przecinarostowa, której skutecznosc utrzymuje sie przez piec lat, to jest okres czasu miedzy przegladami wymaganymi dla statków przez towarzystwa asekuracyjne. Wlasnosci fizyczne wosku pozwalaja na jego czesciowe powtórne stopienie za pomoca odpowiednich urzadzen juz po jego nalozeniu i pierwszym skrzepnieciu, dzieki czemu powierzchnia moze byc wygladzona po nalozeniu warstwy wosku. Przemieszczajac nagrzana plyte lub walec po powierzchni pokrytej woskiem powoduje sie, przy dostatecznie duzej temperaturze, stopienie na pewna glebokosc warstwy wosku. W ten sposób mozliwe jest wygladzenie warstwy przez pozostawienie grubszej warstwy wosku nad zaglebieniami powierzchni i nieco cienszej warstwy nad wypuklosciami powierzchni. Dzieki temu zmniejsza sie do minimum róznice grubosci miedzy zaglebieniami i wypuklymi czesciami powierzchni, oraz zmniejsza sie wielkosc srednicy chropowatosci powierzchni, a w wyniku tego równiez opór tarcia przy ruchu kadluba w wodzie. W przypadku kadluba statku nastepuje równomiernie scieranie warstwy wosku dzieki czemu warstwa ta utrzymuje sie do czasu odsloniecia wypuklosci powierzchni kadluba statku, na których nalozona jest najciensza warstwa wosku. W ten sposób usunieto wady spowodowane przez chropowatosc kadluba statku, które nie mogly byc usuniete dotychczas stosowanymi sposobami.Ekonomiczne znaczenie problemu chropowatosci w eksploatacji statku jest szczególnie widoczne w swietle badan, które wykazaly, ze szybkosc statku zmniejsza sie o jeden wezel na skutek trwalej chropowatosci kadluba, co jest równoznaczne ze wzrostem kosztów eksploatacyjnych statku, uwzgledniwszy takie czynniki jak zwiekszone wydatki na paliwo oraz straty czasu, o wartosci kilkuset tysiecy funtów rocznie.Powierzchnia statku pokryta woskiem pozostaje gladka w czasie eksploatacji co jest wynikiem dzialania polerujacego wody. W korzystnym przykladzie realizacji sposobu wedlug wynalazku zastosowano zbiornik do topienia wosku. Normalnie stosuje sie wosk o temperaturze topnienia 50—60°C, jakkolwiek w niektórych przypadkach wskazane jest zastosowanie wosku o punkcie topnienia powyzej 90°C. Wosk zostaje przepompowany w cieklym stanie do urzadzenia nakladajacego i natrysniety na powierzchnie kadluba znajdujaca sie w czasie eksploatacji statku pod woda. Nastepnie, w sposób nieco podobny do stosowanego w czasie nakladania farby na kadlub statku, przesuwa sie po powierzchni wosku nagrzana nieco powyzej temperatury topnienia wosku plyte stalowa, korzystnie nieco wypukla.89599 3 Urzadzenie wedlug wynalazku do obróbki powierzchni kadluba statku znajdujacych sie ponizej linii wodnej w czasie, eksploatacji statku jest uwidocznione w przykladzie jego wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia urzadzenie ruchome bez zespolu wygladzajacego w widoku z boku fig. 2 — urzadzenie z fig. 1 z elementami wygladzajacymi, bez elementów nakladajacych w widoku.Urzadzenie zawiera wózek 1, na którym zamontowany jest pojemnik 2 majacy dwie komory 3 i 4 na wosk i srodek zmywajacy. Komora ponizej komór 3 i 4 zawiera element grzejny 5. Ogrzewanie odbywa sie za pomoca palników zasilanych paliwem gazowym ze zródla, na przyklad z butli 6 z propanem umieszczonej równiez na wózku 1. Pompa 7 umieszczona jest po przeciwnej stronie pojemnika 2. Pompa 7 polaczona jest z obiema komorami 3 i 4, a przewody 8 lacza ja z urzadzeniem do nakladania zlozonym ze wspornika 9 i dyszy 10.Przewody 8 tworza obwód zlozony z odcinka zasilania i splywu, przez który przeplywa wosk oraz srodek zmywajacy do dyszy 10. W przykladzie wykonania przedstawionym na fig. 2 zbiornik 6 propanu polaczony jest przewodem 14 z palnikiem 13 stanowiacym element ogrzewczy w zespole do wygladzania powierzchni wosku.Zespól ten zawiera lekko zakrzywiona plyte 11, która jest przesuwana po warstwie wosku nalozonej za pomoca dyszy 10, jak równiez wspornik 12plyty. * Zespól wygladzajacy moze byc skonstruowany w inny sposób, moze byc zaopatrzony w niezalezne urzadzenie ogrzewcze lub moze byc ogrzewany obiegiem goracego srodka zmywajacego z komory 4 do pojemnika. Zamiast plyty 11 moze byc zastosowany walec 11.Urzadzenie do nakladania moze miec równiez inna konstrukcje. Przewody 8 sa elastyczne i dostatecznie dlugie, aby wspornik 9 z dysza 10 mógl byc dosuniety do powierzchni bocznej statku w celu przeprowadzenia operacji nakladania powloki. W czasie eksploatacji urzadzenia wosk i srodek zmywajacy na przyklad gliceryna lub woda, sa ogrzewane za pomoca urzadzenia ogrzewczego umieszczonego w komorze 5 i zasilanego gazem z pojemnika 6. Po stopieniu wosku komore 3 laczy sie z urzadzeniem do nakladania, a pompy 7 przepompowuje ciekly wosk przez dysze 10 natryskujaca wosk na odpowiednia powierzchnie kadluba statku. Po zakonczeniu pokrywania powierzchni lub po czasowym przerwaniu pracy, pompe odlacza sie od komory 3 i przylacza do komory 4, dzieki czemu srodek zmywajacy przeplywa przez urzadzenie do natryskiwania zawierajace dysze 10 oraz przewody 8 usuwajac pozostalosci wosk j. Po wykonaniu tego zabiegu zatrzymuje sie pompe 7. Wosk wyplukany przez srodek zmywajacy znajduje sie w komorze 4, skad moze byc latwo usuniety. Po nalozeniu warstwy wosku korzystne jest dalsze wygladzenie powloki za pomoca zespolu wygladzajacego 11, które po ogrzaniu palnikiem 13 przesuwa sie po powierzchni warstwy wosku, przy czym nastepuje ponowne ogrzanie i stopienie wypuklosci powierzchni oraz ich wyrównanie, dajace w wyniku wygladzenie wszystkich nierównosci kadluba. Po wykonaniu tego nastepuje ponowne stwardnienie wosku. Uzyskuje sie w ten sposób bardzo gladka powierzchnie odporna na korozje i narastanie.Sposób i urzadzenie wedlug wynalazku moze byc zastosowane do obróbki innych powierzchni podwodnych, jak powierzchni wiertniczych i filarów podwodnych. PL