PL80657B1 - - Google Patents

Description

Uprawniony z patentu: Schering A. G., Bergkamen, (Republika * Federalna Niemiec i Berlin Zachodni) Srodek grzybobójczy i grzybostatyczny Przedmiotem wynalazku jest srodek grzybobój¬ czy i grzybostatyczny zawierajacy nowe tiowe- glamy.Do znanych zwiazków o dzialaniu grzybobój¬ czym naleza dwusiarczek czterometylotiuramu, imid .kwasu N-"(trójchlorometylotio)-cykloheks-4- -eno-l,2-dwukairiboksylowego i 5-etoksy-3-trójchlo- rometylo-l,2,4-tiadiazol.W belgijskim opisie patentowym nr 708 057 opi¬ sano juz równiez estry ikwasu N-(dwualkiloamino- alkilo)-ikairbaimiinowego dzialajace grzybobójcze i grzybostatycznie i odpowiednie estry kwasu tio- karbaminowego.Stwierdzono, ze zwiazki o ogólnym wzorze 1, w którym R oznacza alifatyczny rodnik weglowodo¬ rowy, oraz ich sole z kwasami nieorganicznymi i organicznymi wykazuja dzialanie grzybobójcze i grzybostatyczne nieoczekiwanie wieksze od dzia¬ lania znanych zwiazków o tym samym kierunku dzialania.Zwiazki wedlug wynalazku dzialaja zwlaszcza przeciwko trudnemu do zwalczenia czynnikowi wywolujacemu zaraze, takiemu jak Pythium ulti- mum. Dalsza ich zaleta jest ich wyjatkowa to¬ lerancja przez rosliny.Moga one wiec znalezc zastosowanie w rolnic¬ twie i ogrodnictwie jako zaprawy do nasion lub do ogólnego traktowania gleby.Nowe zwiazki mozna stosowac same lub w mie¬ szaninach z innymi substancjami czynnymi. Sto¬ sownie do zamierzonego celu, 'mozna dodawac in¬ ne srodki grzybobójcze, nicieniobójcze, chwasto¬ bójcze, srodki zaprawowe lub inne srodki ido zwal¬ czania szkodników. Zwiazki te stosuje sie pod po- 5 stacia form uzytkowych ,takioh jak na przyklad proszki, srodki do opylania, granulaty, roztwory, e- imulsje lub zawiesiny, z dodatkiem cieklych i/lub stalych nosników, wzglednie rozcienczalników i e- wentualnie pomocniczych srodków zwilzajacych, 10 zwiekszajacych przyczepnosc, emulgujacych i/albo dyspergujacych.Jako odpowiednie nosniki ciekle stosuje sie: wode, oleje mineralne lub inne organiczne roz¬ puszczalniki, jak na przyklad ksylen, chlorobenzen, 15 cykloheksanol, cykloheksanon, dioksan, acetonitryl, octan etylowy, dwumetyloformamid, sulfotlenek dwumetylowy i inne.Jako odpowiednie nosniki stale stosuje sie: wapno, kaolin, krede, talk, glinke attaklejowa i 20 inne gliny, jak równiez naturalne i syntetyczne kwasy krzeimowe.Jako srodki powierzchniowo czynne wymienia sie na przyklad sole kwasów ligninosulfonowych, sole aikilowanych kwasów benzenosulfonowych, sulfonowe amidy kwasowe i ich sole, polietoksy- lowane/aminy i alkohole.Jezeli substancje czynne maja byc stosowane do zaprawiania ziarna, wtedy mozna domieszac 30 takze barwniki, jak na przyklad fuksyne nowa, 25 80 65780 657 aby nadac zaprawionemu ziarnu wyraznie widocz¬ ne zabarwienie.Udzial procentowy zwiazku wzglednie zwiazków czynnych w srodkach moze wahac sie w szero¬ kich granicach, przy czym dokladne stezenie sto¬ sowanej substancji czynnej zalezy glównie od ilosci, w której srodek ma byc stosowany do gle¬ by, wzglednie do zaprawiania ziarna i innych ce¬ lów. Na przyklad formy uzytkowe pod postacia emulsji lub suchej zaprawy zawieraja 1%—80% wagowych, korzystnie okolo 20%—50% wagowych substancji czynnej i okolo 99—120% wagowych cieklych lub stalych nosników i ewentualnie do 20%™ wagowych sroclików powierzchniowo czyn- nj*chV :* j Nowe zwiazki wytwarza sie na przyklad przez reakcje Y-dwumetyloaniinapropanolu o wzorze 2 zd zwiazikiem o ogólnym wzorze 3, w którym R oznacza* alifatyczny rodnik weglowodorowy, a Hal atom chlorowca, korzystnie atom chloru, w obec¬ nosci srodka wiazacego kwas i ewentualnie na¬ stepne dzialanie kwasem nieorganicznym lub organicznym.Jako odpowiednie srodki wiazace kwas stosuje sie na przyklad trzeciorzedowe aminy organiczne, jak na przyklad trójetyloamina lub pirydyna i inne, zasady nieorganiczne, jak wodorotlenki lub weglany metali alkalicznych i inne, lub takze stosowane do reakcji Y-dwumetyloaminopropanol, który wtedy stosuje sie w odpowiednio wiekszej ilosci. Reakcje prowadzi sie korzystnie albo w srodowisku jednofazowym albo dwufazowym z zastosowaniem obojetnego rozpuszczalnika, na przyklad eteru lub cieklego weglowodoru i innych.W przypadku reakcji w srodowisku dwu faz sto¬ suje sie dodatek nie mieszajacych sie cieczy, na przyklad wody i nie mieszajacego sie z nia roz¬ puszczalnika organicznego.Reakcje prowadzi sie korzystnie w temperatu¬ rze okolo 0°—400°C, mozna ja jednak prowadzic takze w wyzszych lub nizszych temperaturach.Sole wytwarza sie przez dzialanie organicznymi lub nieorganicznymi kwasami na tioweglany. Ja¬ ko odpowiednie kwasy brane sa pod uwage do¬ wolne, nieorganiczne lub organiczne kwasy, takie jak kwasy mineralne, kwasy mono- lub polikar- boksylowe i kwasy sulfonowe, z których wymie¬ nia sie zwlaszcza kwas solny, siarkowy, mrówko¬ wy, propionowy, walerianowy, szczawiowy, malo- nowy, bursztynowy, cyjanooctowy, chlorooctowy, dwuchlorooctowy, trójfluorooctowy, benzoesowy, furano-2-karboksyiowy, p-tóluenosulfonowy, meta- nosulfonowy, tioglilkoiowy, cytrynowy i inne.Mozna ewentualnie stosowac rozpuszczalniki, ta¬ kie jak woda, eter, alkohole lub ciekle weglowo¬ dory.Temperatura reakcji nie musi byc scisle okres¬ lona. Po zakonczeniu reakcji wyodrebnia sie utworzone sole w znany sposób, na przyklad przez odsaczanie pod próznia itp.Sole mozna takze korzystnie wytwarzac w jed¬ nym stadium poddajac reakcji Y-dwumetyloamino- -propanol z estrami kwasu chlorotiomrówkowego ewentualnie w srodowisku rozpuszczalnika w temperaturze okolo —20°—100°, przy czyim po¬ chodna aminoalkoholu sama dziala jako srodek wiazacy kwas.Wytwarzanie zwiazków stanowiacych substancje 5 czynna srodka wedlug wynalazku opisano blizej w nastepujacych przykladach.Przyklad I. Otrzymywanie tioweglanów. Do roztworu 0,1 mola Y-dwuimetyloaminopropanolu io i 0,1 trójetyloaminy w 200 ml eteru wkrdplano powoli 0,1 mola estru kwasu chlorotiomrówkowe¬ go. Po wielogodzinnym mieszaniu i calonocnym staniu odsaczono pod próznia wydzielony chloro¬ wodorek trójetyloaminy, zatezono przesacz i po- 15 zostalosc poddano frakcjonowanej destylacji pod obnizonym cisnieniem. Wydajnosci wynosily 70— —80% wartosci teoretycznej. 20 25 Przyklad II. Wytwarzanie soli. 0,063 mola S-alkilotioweglanu 0-(Y-dwumetyloaminopropylo- wego) rozpuszczono w 150 ml eteru absolutnego.Mieszajac i chlodzac wprowadzano tak dlugo ga¬ zowy chlorowodór, dopóki nie przestal sie wytra¬ cac osad. Odsaczono go pod próznia i wysuszono nad pieciotlenkiem fosforu. Wydajnosci wynosily 80—90% wartosci teoretycznej.Sole mozna otrzymac równiez w sposób naste¬ pujacy: 0,15 mola estru kwasu chlorotiomrówko¬ wego rozpuszczono w 200 ml eteru absolutnego.Mieszajac wkraplano powoli 0,15 mola Y-dwuime¬ tyloaminopropanolu w 200 ml eteru absolutnego w temperaturze 30°—36°C. Mieszano jeszcze 2 go¬ dziny, odsaczono pod próznia i suszono nad pie¬ ciotlenkiem fosforu. Wydajnosci wynosily 85—95% wartosci teoretycznej.Ponizej podaje sie przyklady zwiazków stoso¬ wanych w srodkach wedlug wynalazku: 35 Stale fizyczne 40 Temperaturawrzenia n2 lub topnienia 1. Tioweglan 0-(Y-dwu- Temperatura wrzenia metyloaminopropy- 110°—1120C/15 mm lo)-S-etylowy M640 45 2. Tioweglan 0-(Y-dwu- Temperatura wrzenia metyloaminopropy- 123°—1,240C/17 mm lo)-S-propylowy 1,4655 3. Chlorowodorek tio- Temperatura topnienia weglanu 0-(Y-dwu- 1650^167°C 50 metyloaminopro- z rozkladem ' pylo)-S-etylowego ,— 4. Chlorowodorek tio- weglanu 0- metyloaminopro- 128°—130°C 55 pylo)-S-propylowe- go — Wolne zasady sa dobrze lub bardzo dobrze roz¬ puszczalne w rozpuszczalnikach organicznych, jak 60 eter, etanol, aceton, benzen, chloroform, acetoni- tryl, octan etylu, dwumetyloformamid, sulfotlenek dwumetylowy, pirydyna i inne, podczas gdy sole sa dobrze lub bardzo dobrze rozpuszczalne w wo¬ dzie, metanolu, etanolu, chloroformie i innych. 65 Nastepujace przyklady wyjasniaja dzialanie80157 grzybobójcze i grzybostatyczne zwiazków stano¬ wiacych substancje czynna srodka wedlug wyna¬ lazku.Przyklad III. Parowana ziemie kompostowa zakazono zarodnikaimi pythium ultimum. Groch gatunku „Wunder von Kelvedon", zaprawiony od¬ powiednimi formami uzytkowymi badanych sub¬ stancji czynnych, wysiano na glebokosc 2—3 cm, w ilosci 50 ziaren, w doniczkach zawierajacych 2 litry ziemi. Po uprawie trwajacej 14 dni w tem¬ peraturze 22°—25°C ustalono procentowa ilosc wy¬ roslych, zdrowych roslin grochu. Dla porównania przeprowadzono równiez badanie ze znanymi sub¬ stancjami. Jako forme uzytkowa zastosowano proszek zawierajacy 50% wagowych substancji czynnej. gatunku „Wunder von Kelvedon", zaprawiona 10*/o-wa forma uzytkowa substancji czynnej, wy* siano na glebokosc 2—3* om, w ilosci 50 ziaren, w doniczkach zawierajacych 2 litry ziemi. Po Preparat tioweglan 0- metyloaminopropylo)- -S^propylowy chlorowodorek tiowe¬ glanu 0-(Y-dwume- tyloaminopropylo)-S- -propylowego tioweglan 0-(Y-dwu- metyloaminopropylo)- -S-etylowy chlorowodorek tio¬ weglanu 0-(Y-dwu- imetyloaiminopropylo)- -S-etylowego Substancje porównaw¬ cze: dwusiarczek cztero- metylotiuiramu imid kwasu N-(trój- chlorometylotio)- -cykloheks-4-en-l,2- -dwukarboksylowego 5-etoksy-3-trójchlo- rometylo-l,2,4-tiadia- zol ester etylowy kwasu N-(Y-dwumetylo- amiinopropylo)-kar- baminowego ester propylowy kwa¬ su N- aminopropylo)-karba- minowego parowana gleba, ziar¬ no bez zaprawy gleba zakazona, ziar¬ no bez zaprawy Ilosc wyroslych zdro- 1 wych roslin grochu w % przy dawce | 1.0 g sub¬ stancji czyn¬ nej/kg nasion 82% 90% 80% 70% 32% 54% 52% 42% 76% 98% 0% 2,0 g sub¬ stancji czyn¬ nej/kg nasion | 88% 94% 96% . 94% 40% • 80% 82% 72% 86% 96% o% 1 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 Preparat chlorowodorek tio¬ weglanu 0-(Y-dwu- metyloaminopro- pylo)-S-propylowegc Substancje porównawcze: 5-etoksy-3-trój- chlorometyio- -1,2,4-tiadiazol Imid kwasu N- -(trójehlorometyilo- tio)-cyhloheks-4- -eno-1^2-dwukar- boksylowego Parowana gleba, ziarno bez zaprawy Gleba zakazona, ziarno bez zaprawy Ilosc wyroslych, zdrowych roslin grochu w % przy dawce 0,2 g sub- stancji czynnej/ /kg nasion 80% 8% 24% 96% 0% 0,3 g sub¬ stancji czynnej/ /kg nasion 84% 14% 26% 96% 0% 0,4 g sub¬ stancji czynnej/ /kg nasion 92% 20% * 36% 98% 0% Przyklad IV. Parowana ziemie kompostowa zakazono zarodnikami Pythium ultimum. Groch 65 Preparat Chlorowodorek tioweglanu 0- -amino)-S-propy- lowego Chlorowodorek tioweglanu 0- -aminopropylo)- -S-etylowego Preparat porównawczy: Imid kwasu N- -(trójchlorometylo- tio)-cykloheks-4- -eno-l,2-dwukar- boksylowego Gleba parowana Gleba nietrakto- wana CcdÓ» o TT? 22 ! 2gog cd v° Q*c7Jq^ 5 10 20 40 5 10 20 40 5 10 20 40 — — — — — Liczba zdro¬ wych roslin 27 27 27 28 21 24 28 28 9 18 12 16 30 29 30 0 1 2 Ciezar swiezych roslin w g 18 • 20 18 < 19 15 19 22 22 6 12 9 10 22 19 29 — 1 180 657 uprawie trwajacej 14 dni w temperaturze 22°— —25°C ustalono procentowa ilosc wyroslych, zdro¬ wych roslin grochu. Dla porównania przeprowa¬ dzono równiez badanie ze znanymi substancjami.Przyklad V. Doswiadczenie równolegle z wysiewem bawelny. Doniczki pojemnosci 2 litrów napelniono nieparowana ziemia kompostowa. Srod¬ kiem grzybobójczymi pod postacia proszku zawie¬ rajacego 10% wagowych substancji czynnej obsy¬ pano bruzdy do siania po 20 cm; nastepnie wy¬ siano po 30 ziaren bawelny, pozbawionych linter- su. W tablicy podano ilosc wyroslych zdrowych 8 i ciezar swiezych roslin po 14 dni w temperaturze 22°— sadzonek bawelny uprawie trwajacej —25°C.Jako srodek porównawczy stosowano imid kwa- 5 ,s-u N-trójchlorometylotio/-cykloheks-4-eno-l,2-dwu- karboksylowego. PL PL PL

Claims (1)

1. Zastrzezenie patentowe Srodek grzybobójczy i grzybostatyczny, zna- io mienny tym, ze jako substancje czynna zawiera zwiazki o ogólnym wzorze 1, w którym R ozna¬ cza alifatyczny rodnik weglowodorowy lub ich sole z kwasami nieorganicznymi i organicznymi. CH CH N—(CH2)3—O—CO-S-R WZÓR i CH, CH. N-(CH2)3-°H WZÓR 2 R—S—CO—HqI WZÓR 3 Errata lam: 6 w drugiej tabeli w czwartej rubryce w wierszu 24 jest: 29 powinno byc: 20 PZG w Pab„ zam. 175C-7B, nakl. 110+20 egz-. Cena 10 zl PL PL PL