Uprawniony z patentu: Betonwerk Miinchen, Schiedel-Kamin, chium (Republika Federalna Niemiec) Mona- Komin lub szyb z prefabrykowanych elementów budowlanych o wysokosci równej wysokosci kondygnacji Wynalazek dotyczy komina lub szybu z prefa¬ brykowanych elementów budowlanych o wysokosci równej wysokosci kondygnacji, w którym kazdy prefabrykowany element budowlany sklada sie z umieszczonej w oslonie betonowej rury stalowej z warstwa izolacyjna, wstawiona pomiedzy oslone z betonu lekkiego a rure stalowa.Znane sa kominy i szyby zsypowe i inne szyby z wielowarstwowych prefabrykowanych w zakla¬ dzie przemyslowym elementów budowlanych, maja¬ cych wysokosc równa wysokosci kondygnacji. Po¬ szczególne prefabrykowane elementy budowlane ustawia sie przy tym jedne na drugich, a miejsca polaczenia spoinuje sie zaprawa i uszczelnia. Zna¬ ne jest równiez stosowanie do budowy kominów lub szybów zamiast zwyklych rur szamotowych ru¬ ry stalowej o wysokosci jednej kondygnacji jako rury wewnetrznej oraz stosowanie na oslone be¬ tonu lub cegly.Wada tych znanych kominów i szybów polega na tym, ze wskutek zwlaszcza rozszerzalnosci cieplnej wystepuje stale obciazenie spoin tak, iz zaprawa w koncu wykrusza sie i wskutek tego nie jest za¬ pewnione uszczelnienie spoin przed wyplywem ga¬ zów spalinowych oraz dostepem wilgoci. Wada tych kominów i szybów jest równiez to, ze pod¬ czas ich montazu bardzo trudno jest ustawic do¬ kladnie poszczególne prefabrykowane elementy bu¬ dowlane o wysokosci jednej kondygnacji wzdluz jednej linii. 10 15 20 25 80 Celem wynalazku jest zatem stworzenie wielo¬ warstwowego komina lub szybu wymienionego na wstepie typu, w którym prefabrykowane elementy budowlane umozliwialyby szczelne i dokladne na- centrowane polaczenie czesci komina, prowadza¬ cej gazy spalinowe.Cel ten uzyskano dzieki konstrukcji komina lub szybu wedlug wynalazku którego istota polega na tym, ze posiada zlacze mufowe wsuniete w sposób uszczelniajacy dolna rure stalowa, które otacza z zewnatrz nasadzana od góry rure stalowa.Szczególnie wedlug wynalazku korzystne jest to, ze w celu uszczelnienia rur stalowych ze sciftnka- mi zlacz, te ostatnie maja ksztalt stozkowy, zwe¬ zajac sie od góry w kierunku wnetrza komina lub szybu.Czesc zlacza mufowego, otaczajaca górna rure stalowa, ma korzystnie odgiete na zewnatrz obrze¬ ze stozkowe.Komin lub szyb wedlug wynalazku ma te zalete, ze podczas jego montazu zachodzi centrowanie zgrubne za pomoca górnego zlacza mufowego oraz centrowanie dokladne za pomoca przewezenia stoz¬ kowego, przy czym ponadto moga byc skompenso¬ wane promieniowe i osiowe tolerancje wymiarowe rur stalowych. Na skutek ciezaru poszczególnych prefabrykowanych elementów budowlanych, rury stalowe dociskaja do biegnacych stozkowo powierz¬ chni zlacza mufowego, dzieki czemu uzyskuje sie automatyczne uszczelnienie, które wystepuje nadal 7915470154 3 4 równie wówczas, gdy zachodza rozszerzenia ciepl¬ ne. Dalsza zaleta polega na tym, ze rozszerzenia cieplne moga kompensowac sie nie w calosci, lecz w sposób zróznicowany, tj. od szczeliny do szcze¬ liny, gdzie umieszczone jest zlacze mufowe. Dzia¬ lanie uszczelniajace jest jednakowo dobre w od¬ niesieniu do wyplywu gazów spalinowych, jak i w odniesieniu do przenikania wilgoci z zewnatrz. Przy odpowiednim wykonaniu tarcie statyczne elemen¬ tów budowlanych na izolacji jest wieksze, niz wy¬ stepujaca ewentualnie sila, dazaca do wzajemnego przesuniecia osiowego elementu z betonu lekkiego i wewnetrznej rury stalowej. W razie koniecznos¬ ci dokola zlacza mufowego, które podczas nasadza¬ nia hlóze ^rzesun^c swa górna czesc izolacji, umieszcza sie dodatkpwo pierscien z materialu izo¬ lacyjnego, szczelina/; istniejaca pomiedzy elemen¬ tami z .Jjetpnut lekkiego, zostaje wypelniona zapra- war''-"*^" "¦ "¦' ~ "¦'**¦' Przedmiot wynalazku jest przedstawiony przy¬ kladowo na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia czesciowy przekrój miejsca polaczenia dwóch ele¬ mentów prefabrykowanych budowlanych, a fig. 2 — przekrój wzdluz osi II—II z fig. 1.Jak widac na rysunku, prefabrykowane elementy budowlane, tworzace komin, skladaja sie z elemen¬ tu 1 z betonu lekkiego, stanowiacego zewnetrzna oslone. Prowadnica gazów spalinowych wewnatrz komina sklada sie z rur stalowych 3, przy czym pomiedzy elementem 1 z betonu lekkiego a stalowa rura 3 przewidziana jest izolacja 2, np. welna mi¬ neralna. Przez odpowiednie wykonanie, np. przez wylanie betonu lekkiego na umieszczona dokola stalowej rury 3 izolacje 2, otrzymuje sie tarcie sta¬ tyczne dociskowe, które jest wieksze, niz sila jaka moglyby wywierac wystajace czesci i która dazy¬ laby wówczas do przesuniecia elementu 1 z betonu lekkiego i stalowej rury 3 narazonego elementu.Jako element laczacy nasadzane na siebie pre¬ fabrykowane elementy budowlane przewidziane jest zlacze 5, które wstawia sie jego rozszerzajaca sie stozkowo ku górze pierscieniowa czescia 7 w ru¬ re stalowa 3 elementu prefabrykowanego. Za po¬ srednictwem srodkowego pasa o wiekszym kacie rozwarcia przechodzi zlacze w nastepna, równiez rozszerzajaca sie lekko stozkowo na zewnatrz pierscieniowa czesc 8 zlacza o znowu wiekszym kacie rozwarcia stozka.Gdy zlacze 5 znajduje sie w stalowej rurze 3, pierscieniowa czesc 7 przylega do czesci 9 rury stalowej. Po nasadzeniu nastepnego elementu pre¬ fabrykowanego czesc 8 zlacza zapewnia centrowa¬ nie zgrubne, prowadzac stalowa rure 3 górnego elementu prefabrykowanego do wnetrza stozkowej pierscieniowej powierzchni 6, przy czym jedno¬ czesnie izolacja 2 zostaje nieco przesunieta w miej¬ scu polaczenia. W celu uzyskania kompensacji ko¬ rzystne jest umieszczenie po wstawieniu zlacza 5 do stalowej rury 3 dolnego elementu prefabryko¬ wanego dokola zlacza 5 odpowiednio uksztaltowa¬ nego pierscienia 4 z materialu izolacyjnego.Na skutek ciezaru wlasnego nasadzonego elemen¬ tu prefabrykowanego wciska sie scianka zewnetrz¬ na czesci 10 stalowej rury 3 w zwezajaca sie stoz¬ kowo do wewnatrz pierscieniowa czesc 6 zlacza 5, podczas gdy stalowa rura 3 dolnego elementu przy¬ lega wewnetrzna powierzchnia czesci 9 uszczelnia- jaco do zewnetrznej nowierzchni pierscieniowej czesci 7. Przy takim ukladzie nie jest mozliwy ani wyplyw gazów spalinowych z rur stalowych 3, pro¬ wadzacych te gazy, ani dostep, wilgoci do wnetrza komina. Po zmontowaniu komina szczeliny pomie¬ dzy elementami 1 z betonu lekkiego zostaja naj¬ korzystniej wypelnione Odpowiednia zaprawa 11.Jako material na zlacze 5 uzywa sie najkorzyst¬ niej metalu, zapewniajacego zadana szczelnosc przy zachowaniu niezbednej sztywnosci. Pas laczacy po¬ miedzy pierscieniowymi czesciami €, 7 zlacza 5 mo¬ ze biec poziomo lub — jak to przedstawiono na ry¬ sunku — stozkowo, przy czym jego kat rozwarcia jest wiekszy, niz kat rozwarcia czesci pierscienio¬ wych. Samo zlacze sklada sie zatem w stanie nasa¬ dzenia na element prefabrykowany z oslony w ksztalcie stozka scietego, zwezajacego sie od góry ku dolowi i majacej graniczace ze soba powierzch¬ nie o róznej zbieznosci. PL