Uprawniony z patentu: Eli Lilly and Company, Indianapolis (Stany Zjednoczone Ameryki) Urzadzenie elektroniczne do sprawdzania kapsulek farmaceutycznych Przedmiotem wynalazku jest urzadzenie elektro¬ niczne do sprawdzania kapsulek farmaceutycznych lub podobnych przedmiotów, posiadajacych wyko¬ nane odksztalcenia. W urzadzeniu takim sa prze¬ twarzane i wykorzystywane sygnaly otrzymywane przez optyczne isprawdzanie duzej liczby kapsulek.Kapsulki sa szybko i kolejno przedstawiane do sprawdzania w ustalonym miejscu, w którym kaz¬ da kapsulka jest obracana wokól swej osi w celu naswietlenia i sprawdzenia calej jej powierzchni.Kapsulki farmaceutyczne sa wykonywane w du¬ zych ilosciach z zelatyny lub innych materialów.Kapsulka sklada sie z (korpusu i kapsli, skladanych teleskopowo. Kapsla musi przyjmowac, obejmowac i otaczac korpus dostatecznie szczelnie w celu utrzymywania zlozonej kapsulki podczas przeno¬ szenia. Nie napelnione kapsulki sa zazwyczaj do¬ prowadzane w duzych ilosciach do automatycznego urzadzenia napelniajacego, gdzie kapsulka i korpus zostaja rozdzielone, korpus zostaje napelniony le¬ kiem, zazwyczaj w postaci proszku lub granulatu, po czyim kapsulka zostaje ponownie zespolona.Kapsulka nie powinna miec zadnych wad, by uniknac uszkodzenia urzadzenia napelniajacego, niewlasciwego dozowania leku oraz wytwarzania niewlasciwie napelnionych kapsulek.Konieczne skrupulatne sprawdzanie kapsulek przed napelnianiem jest dotychczas przeprowadza¬ ne przez sprawdzanie wizualne kapsulek przesu¬ wanych pojedyncza warstwa na oswietlonym ekra- 25 30 2 nie. Sposób taki jest bardzo kosztowny i nie dosc skuteczny.Sprawdzanie wizualne polega na przepuszczaniu swiatla poprzez kapsulki i ogladaniu przesuwanych kapsulek przez sprawdzajacego. Szczególnie malo skuteczne jest w tym przypadku sprawdzanie kapsulek nieprzezroczystych lub wykonanych w kolorach ciemnych. Poza tym, sprawdzajacy nie moze utrzymywac skupionej uwagi w dluzszym okresie czasu przy zachowaniu odpowiedniej sku¬ tecznosci sprawdzania. Kapsulki musza byc spraw¬ dzane kilkakrotnie, a niektóre z wad moga w ogóle nie byc wykryte.Sprawdzanie kapsulek musi równiez uwzgledniac zamierzone odksztalcenia kapsulek wykonane dla okreslonych celów. W pewnych kapsulkach moga byc wykonane pary polozonych naprzeciw siebie wglebien w scianach bocznych kapsli, w poblizu ich otwartych konców, dla utrzymywania w zespo¬ leniu kapsulki nienapelnionej. W kapsli moze byc równiez przewidziany zestaw rozlozonych na ob¬ wodzie, wybrzuszonych do wewnatrz powierzchni stykowych przeznaczonych do utrzymywania w ca¬ losci napelnionej kapsulki.Celem wynalazku jest opracowanie urzadzenia elektronicznego do sprawdzania kapsulek farma¬ ceutycznych lub podobnych przedmiotów posiada¬ jacych wykonane odksztalcenia.Zadanie to rozwiazano opracowujac, zgodnie z wynalazkiem, elektroniczne urzadzenie do wy¬ krywania wad kapsulek farmaceutycznych lub po- 78 404¦ * '¦ 3 dofonych przedmiotów posiadajacych wykonane od¬ ksztalcenia, zawierajace elementy do zapamiety¬ wania liczby zmian Wystepujacych w obszarach nie posiadajacych wymienionych odksztalcen i po¬ równywania pamietanej ilosci z ustalona liczba 'zmian oraz elementy do wykorzystywania otrzy¬ manej przez to równosci jako drugiego wskaznika istnienia wady.Istota wynalazku jest równiez opracowanie roz¬ wiazania urzadzenia do sprawdzania kapsulek far¬ maceutycznych lub podobnych przedmiotów, za¬ wierajacego elementy do powtarzanego analizowa¬ nia powierzchni kapsulki i wytwarzania, na pod¬ stawie takiego analizowania, sygnalów zawieraja¬ cych dodatkowe zmiany charakterystyczne dla wad wymienionej powierzchni, elementy do zapamiety¬ wania sygnalów cyfrowych i porównywania sumy zapamietanych sygnalów z zapamietanym sygna¬ lem ustalonym, elementy do wykorzytywania wy¬ niku porównania do dokonania selektywnego wy¬ dalenia sprawdzonej kapsulki oraz elementy do przedstawiania liczbowej reprezentacji procento¬ wej zawartosci kapsulek odrzuconych w calej ilosci kapsulek sprawdzonych.Ponadto, istota wynalazku jest opracowanie elek¬ tronicznego urzadzenia do sprawdzania szybko do¬ prowadzanych i obracanych kapsulek farmaceu¬ tycznych posiadajacych wykonane odksztalcenia, zawierajacego fotodetektory do wytwarzania sygna¬ lu analogowego reprezentujacego wady lub wyko¬ nane odksztalcenia kapsulki, konwetor analogowo- cyfrowy do przetwarzania wymienionego sygnalu analogowego w sygnal zawierajacy impulsy cyfro¬ we, przy czym kazdy z impulsów odpowiada od¬ ksztalceniu lub wadzie, elementy do rozrózniania impulsów cyfrowych odpowiadajacych odksztalce¬ niom od impulsów cyfrowych odpowiadajacych wadzie, elementy zliczajace do zliczania liczby im¬ pulsów cyfrowych odpowiadajacych wadzie oraz elementy odrzucajace, pracujace selektywnie w zgodnosci z wymienionymi elementami zliczajacy¬ mi, przeznaczone do odrzucenia kapsulki gdy przez wymienione elementy zliczajace zostanie przekroczony ustalony stan.Urzadzenie wedlug wynalazku jest szczególnie przystosowane do uzycia w przypadku gdy przewi¬ dziane sa elementy do szybkiego dostarczania du¬ zej liczby kapsulek iw celu calkowitego sprawdze¬ nia. Niniejszy wynalazek dostarcza elektroniczne uklady sterujace, przydatne do zastosowania w urza¬ dzeniu do przetwarzania i wykorzystywania sygna¬ lów elektrycznych wskazujacych na obecnosc wady lub uszkodzenia w kapsulce wytwarzanej wedlug zgloszenia patentowego.Wedlug wynalazku, kapsulki moga byc umiesz¬ czane na ruchomym przenosniku przechodzacym poprzez pojemnik zasilany bezposrednio z urzadze¬ nia wytwarzajacego kapsulki. Nastepnie kapsulki moga byc ustawiane jednakowo, to jest kapsla lub korpusem w kierunku przesuwu, za pomoca ele¬ mentów opisanych szczególowo w wyzej wspom¬ nianym zgloszeniu. Po ustawieniu, kapsulki moga byc przenoszone do glowicy sprawdzajacej zlozo¬ nej z szeregu ustawionych na obwodzie, zblizo¬ nych do siebie, obracajacych sie, równoleglych ro- lek. Kazda para tych relek tworzy wglebienie utrzymujace kapsulki. Wglebienia te imoga byc do¬ laczone do zródla podcisnienia które wspomaga podtrzymywanie wirujacych w nicti kapsulek. Glo- 5 wica sprawdzajaca moze byc, przesuwana przez kolejne niezmienne pozycje, w celu przesuwania kapsulek od pozycji doprowadzania, do pozycji sprawdzania, a nastepnie do pozycji odrzucania i jesli kapsulka zostaje zakwalifikowana jako do- 10 fora, do pozycji przyjmowania.W pozycji sprawdzania powierzchnia boczna, na¬ sadkowa i koncowa wirujacej kapsulki moze byc sprawdzana przez zastosowanie wspólnego lub od¬ dzielnych ukladów optycznych, które oswietlaja ca- 15 la powierzchnie kapsulki. Kapsulka przedstawia gladka, wypukla powierzchnie0 odbijajaca kiero¬ wane na nia z ukladu optycznego swiatlo, przy czym uklad ten wytwarza lustrzane odbicie od tej powierzchni w obszarach odblaskowych, których 20 ksztalt moze byc rózny, w zaleznosci od "ksztaltu kapsulki oraz od ksztaltu oswietlajacego ja stru¬ mienia swietlnego.W ukladzie skupiajacym zastosowano szereg ele¬ mentów swiatloczulych, reagujacych na swiatlo w 25 róznych czesciach zasadniczo liniowej powierzchni w poblizu obszarów odblaskowych. Jeden lub wie¬ cej takich elementów swiatloczulych moze byc wy¬ korzystanych do badania konców kapsulki i po¬ wierzchni bocznych kapsli i korpusu oraz do ba- 30 dania dowolnych czesci kapsli lub korpusu, które imoga posiadac zamierzone odksztalcenia.Elementy swiatloczule, ustawione tak, ze sledza oswietlone powierzchnie poza obszarami odblasko¬ wymi, sa czule zarówno na zwiekszenie jak 35 i zmniejszenie oswietlenia. Wykrywaja, one zmniej¬ szenie rozpraszanego swiatla spowodowane czar¬ nymi plamkami, dziurami lufo podobnymi punkta¬ mi wyrózniajacymi sie, przesuwajacymi sie poprzez obserwowane powierzchnie obrazu. Równiez i w 40 szczególnosci, wykrywaja one wzrost oswietlenia powodowany przez lustrzane odbicia swiatla od punktów wadliwych, takich jak wybrzuszenia i sfaldowania, które powoduja nagle zmiany w wypuklej powierzchni odbijajacej kapsulki. 45 Jako glówne skladniki elementów swiatloczulych moga byc zastosowane fotoogniwa, wytwarzajace zmiany sygnalu elektrycznego przy kazdym na¬ glym zmniejszeniu sie lub zwiekszeniu oswietlenia w odpowiednim obszarze. Korzystnie jest, gdy 50 elektryczny sygnal takiej zmiany ma postac im¬ pulsu szpilkowego. Wystepowanie jednego takiego impulsu w czasie kazdego obrotu kapsulki jest traktowane jako podstawa do odrzucenia ka¬ psulki. W przypadku jednakze, gdy przez obszar 55 sprawdzany przez dany element swiatloczuly maja przechodzic zamierzone odksztalcenia, taki zamie¬ rzony impuls musi byc oddzielony i odrózniony od impulsu spowodowanego wada. W korzystnym roz¬ wiazaniu, mierzony jest przedzial czasowy pomie- 60 dzy impulsami szpilkowymi i przedzial ten jest porównywany z przedzialem czasowym, który po¬ winien wystepowac pomiedzy zmierzonymi impul¬ sami dla kapsulki dobrej. Stwierdzenie jakiejkol¬ wiek nierównosci podczas kazdego obrotu kapsulki 65 jest podstawa do spowodowania jej odrzucenia.78404 5 Sygnaly wyjsciowe fotoogniw moga byc odpro¬ wadzane równolegle i przetwarzane dla celów kon¬ trolnych operacji cyfrowych lub moga byc odpro¬ wadzane kolejno przy wykorzystaniu operacji wy- bierczych, w których sygnal wyjsciowy kazdego fotoogniwa jest odprowadzany w wydzielonym przedziale czasu. W zalecanym przykladzie roz¬ wiazania sygnaly wyjsciowe fotoogniw sa wzmac¬ niane i ksztaltowane dla równoleglego ich dopro¬ wadzania do czesci logicznej urzadzenia. Sygnaly wyjsciowe fotoogniw odpowiadajace obszarom ob¬ razu kapsulki, w których nie ma zadnych zamie¬ rzonych odksztalcen, moga byc doprowadzane do licznika wad, który zwieksza swój stan kazdora¬ zowo gdy wada powoduje wzrost lub' spadek oswietlenia powierzchni obrazu. Ilosc sprawdzen kazdej kapsulki jest okreslona przez ilosc jej obro¬ tów dokonywanych za pomoca utrzymujacych ro¬ lek, pomiedzy kolejnymi posuwami glowicy spraw¬ dzajatrej.Sygnaly 'wyjsciowe liczników wad moga byc od¬ powiednio dolaczone do takiej sarniej ilosci prze¬ laczników binarnych. Sygnal wyjsciowy takiego przelacznika zmienia sie po osiagnieciu przez po¬ wiazany z nim licznik ustalonego stanu minimal¬ nego. Ten stan progowy jest nastawiany i w ko¬ rzystnym rozwiazaniu odpowiada ilosci obrotów kapsulki podczas sprawdzania, zmniejszonej o jed^ nosc. Jesli przykladowo na stanowisku sprawdza¬ nia kapsulka jest obracana pieciokrotnie i na jej powierzchni wystepuje wacla, wada ta bedzie wy¬ kryta piec razy. Liczniki powinny osiagnac wynik piec. W tym przypadku zaleca sie, aby przelaczniki binarne byly nastawione na cztery, przez co za¬ pewnia sie wykrycie wady bez wymagania, aby byla ona wykrywana podczas kazdego obrotu kapsulki. Zmiana stanu wyjsciowego dowolnego z przelaczników binarnych wskazuje na wykrycie wady kapsulki.Wyjscie kazdego z ukladów ksztaltujacych i wzmacniajacych, powiazanych z fotoogniwami stwierdzajacymi zamierzone wglebienie lub po¬ wierzchnie stykowe, imoze byc dolaczone do wyla¬ czajacego wejscia indywidualnego licznika, np. czterostopniowego licznika dekadowego. Liczniki te sa przystosowane do zliczania ilosci impulsów wytwarzanych przez generator samowzbudny.Uksztaltowany i wzmocniony sygnal wyjsciowy fotoogniwa jest wykorzystywany do wyzerowania tych liczników przy wykryciu zamierzonego od¬ ksztalcenia lub powierzchni stykowej. Do wyjsc tych liczników moga byc dolaczone nastawne prze¬ laczniki binarne, które sa regulowane lub ustawia¬ ne na ilosc impulsów generatora, która powinna byc zliczana w okresie czasu pomiedzy wystapie¬ niem regularnych stanów wyróznionych, to jest zamierzonych odksztalcen.Przelaczniki binarne nie posiadaja wymaganego stanu wyjsciowego jesli liczniki sa przestawiane przez sygnal wyjsciowy fotoogniwa przed osiag¬ nieciem pozadanego stanu liczbowego, wskazujac tym samym na wykrycie wady. Sygnal wyjsciowy tej czesci analizujacego ukladu logicznego moze byc nastepnie wykorzystany jako sygnal wejscio¬ wy tego samego typu polaczenia licznika i prze- 6 lacznika binarnego dla reszty sygnalów wyjscio¬ wych fotoogniw.Jesli wystepuje stan czynny na wyjsciu jednego z binarnych przelaczników licznika wad, moze on zostac doprowadzony do rejestru przesuwu pozycji wydalenia i do licznika odrzucen. Ten rejestr przesuwu jest wysterowywany zegarowo kazdora¬ zowo, gdy sprawdzana kapsulka jest wprowadzana do stanowiska sprawdzania, co powoduje przenie¬ sienie kazdego sygnalu takiego stanu czynnego z przelacznika binarnego, jako jednej pozycji bi¬ towej w rejestrze. Sygnal wyjsciowy z tego (reje¬ stru moze byc odprowadzony z kazdej poszczegól¬ nej pozycji bitowej, która odpowiada kolejnej po¬ zycji glowicy sprawdzajacej. Gdy ten sygnal wyjs¬ ciowy jest stanem czynnym, moze on zostac wy¬ korzystany do wlaczenia sterowania zaworem po¬ wietrznym dla odrzucenia wadliwej kapsulki.Stan nieczynny wyjscia przelaczników binarnych wskazuje na kapsulke poprawna. Stan ten mozna wykorzystac do przesuniecia licznika przyjec.W zalecanym przykladzie rozwiazania caly po¬ wyzszy proces jest zsynchronizowany z przesuwa¬ niem i obracaniem par rolek glowicy sprawdzaja¬ cej, za pomoca impulsu synchronizujacego. Impuls taki moze Ibyc otrzymywany przez przerywanie pa¬ dania swiatla na fototranzystor kazdorazowo, gdy wystajace ramie zamontowane promieniowo i ob¬ racajace sie z obrotowym walem napedowym glo¬ wicy sprawdzajacej przechodzi pomiedzy tym fo¬ totranzystorem a zródlem swiatla. Impuls synchro¬ nizujacy jest szeregowo doprowadzany do szeregu uniwibratorów, z których kazdy posiada swa wla¬ sna stala czasowa. Sygnaly wyjsciowe tych uniwi^ oratorów moga byc wykorzystywane do regulowa¬ nia czasu potrzebnego do wprowadzenia kapsulki do obszaru sprawdzania, sprawdzenia jej i odpro¬ wadzenia.Moze tez byc odprowadzany drugi sygnal steru¬ jacy, np. z jednego z ukladów ksztaltujacych sy¬ gnaly wyjsciowe fotoogniw, które przetwarzaja sygnaly zamierzonych odksztalcen, dla zabezpie¬ czenia przed sygnalami odrzucen wynikajacymi z braku kapsulki na parze rolek w stanowisku sprawdzania.Sygnaly przyjec i odrzucen moga byc równiez przetwarzane dla dostarczenia liczbowych sygna¬ lów wyjsciowych odpowiadajacych procentowej zawartosci kapsulek odrzucanych w calkowitej ilosci kapsulek sprawdzanych. Moze to byc zreali¬ zowane przez sumowanie sygnalów wyjsciowych odrzucen i przyjec, i wykorzystanie wyniku do ze¬ garowego sterowania licznika czterodekadowego.Sygnal wyjsciowy tego licznika moze byc nastep¬ nie wykorzystany do rozpoczecia odczytu stanu drugiego licznika, który zlicza tylko ilosc odrzu¬ cen. Jesli dokonuje sie tego gdy pierwszy licznik osiaga stan równy sto lub równy iloczynowi liczby sto i dowolnej potegi liczby dziesiec, to przy od¬ powiednim umiejscowieniu przecinka, liczba od¬ czytana z licznika odrzucen stanowi procentowa zawartosc odrzucen w kapsulkach sprawdzonych.Moga byc dokonywane modyfikacje dla zrealizo¬ wania alarmu, gdy zostaje przekroczony ustalony maksymalny procent odrzucen. 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 607 Moze byc równiez dolaczony uklad uruchamiaja¬ cy sygnalizacje gdy jakis przewidziany sygnal taki jak impuls synchronizujacy lub sygnal wyjsciowy uniwibratora, nie wystepuje iw odpowiednim cza¬ sie. Pozwala to na zatrzymanie urzadzenia zanim na skutek nieprawidlowosci tego sygnalu postanie blednie odrzucona lub przyjeta nadmierna ilosc kapsulek.Wynalazek jest przykladowo wyjasniony na ry¬ sunku, na którym fig. 1 przedstawia rzut perspek¬ tywiczny urzadzenia do kolejnego doprowadzania kapsulek z duza predkoscia do przesuwajacej sie skokowo glowicy sprawdzajacej, fig. 2 przedstawia (rzut pianowy jednego z typów kapsulek sprawdza¬ nych w urzadzeniu' z fig. 1, fig. 3 — widok z góry, z wyrwaniami, glowicy sprawdzajacej wraz ze schematycznie pokazanym optycznym ukladem sprawdzajacym, fig. 4 — pionowy przekrój lamany urzadzenia z fig: 3, wzdluz linii 4^-4, fig. 5 — sche¬ mat optycznego urzadzenia sprawdzajacego, fig. 6 — rzut pionowy kapsulki z pokazaniem bocznych obszarów odblaskowych, fig. 7 — obraz konca ka¬ psulki z pokazaniem obszaru odblaskowego, fig. 8 — widok przeslony do sprawdzania konców kapsulki, fig. 9 — widok przeslony do sprawdzania po¬ wierzchni bocznej, fig. 10 — schemat blokowy przykladu rozwiazania urzadzenia wedlug wyna¬ lazku, fig. 11 — schemat; jednego z ukladów foto¬ ogniwa i przedwzmacniacza, fig. 12 — schemat jed¬ nego z ukladów ksztaltujacych i wzmacniajacych, fig. 13 — schemat jednego z ukladów dokonujacych wykrywania zamierzonych odksztalcen, fig. 14 — schemat ukladu do przetwarzania sygnalów otrzy¬ manych z ukladów z fig. 12 i 13, fig. 15 — sche¬ mat ukladu generatora sterujacego impulsów syn¬ chronizujacych, fig. 16 — schemat ukladu steruja¬ cego mechanizmem wydalania, fig. 17 — schemat ukladu licznika przyjec, a fig. 18 przedstawia sche¬ mat ukladu licznika zawartosci kapsulek odrzu¬ conych.Przedstawione na fig. 1 urzadzenie do sortowa¬ nia kapsulek jest przeznaczone do sprawdzania ty¬ powych kapsulek farmaceutycznych. Jak to przed¬ stawiono na fig. 2, kapsulka taka normalnie sklada sie z korpusu 10 i kapsli 12, przy czym korpus i kapsla posiadaja zasadniczo cylindryczne sciany boczne i zaokraglone zakonczenia. Zalecany szcze¬ gólny typ kapsli posiada trzy szerokie odksztalce¬ nia lub stykowe powierzchnie 14 w poblizu swego zamknietego konca, dla zablokowania z korpusem 10 po napelnieniu kapsulki lekiem i jej zlozeniu.Poza tym, lub alternatywnie, kapsla moze posiadac dwa lub wiecej wykonanych bocznych odksztalcen lub zgrubien 16 w poblizu swego otwartego kon¬ ca, wspóldzialajacych z korpusem w utrzymywa¬ niu w calosci pustej kapsulki.Przedstawione na fig. 1 urzadzenie sortujace za¬ wiera obudowe 11 zawierajaca napedzany mecha¬ nizm sprawdzajacy. Obudowa posiada nachylona tylna sciane 20 znajdujaca sie ponizej leja 22 za¬ silajacego przenosnik 24. Przenosnik przechodzi w góre pod pewnym nachyleniem poprzez dolna czesc leja 22, pod szczotka 26 stanowiaca czesc mecha- ffiizmu naprostowujacego, a nastepnie do mechaniz- 8 mu przenoszacego kola 28, które przenosi kapslukl do sprawdzajacej glowicy 30. Na podstawie 34, naprzeciw sprawdzajacej glowicy 30 zamontowany jest optyczny zespól 32 kontrolny. Zespól 32 za- 5 wiera uklad kontroli optycznej i oswietlania ka¬ psulek » wieloma fotoogniwami i dolaczonymi do nich przedwzmacniaczami. Zespól ten bardziej szczególowo zostanie omówiony ponizej.Optyczny zespól kontrolny jest dolaczony do io wydzielonego elektronicznego ukladu logicznego 3£ za pomoca kabla 38. Wzmocnienie wstepne sygna¬ lów wyjsciowych fotoogniw w zespole 32 pozwala na umieszczenie ukladu logicznego w znacznej od¬ leglosci od glównego urzadzenia do sortowania. i« Sprawdzajaca glowica 30 jest przedstawiona bar¬ dziej szczególowo na fig. 3 i 4. Na obrzezu nosnika 42 zamontowany jest kolowo zestaw dwunastu ro¬ lek obracajacych kapsulki. Kazda rolka 40 jest za¬ montowana na swym walku 44, którego konce sa 20 zamontowane w kulkowych lozyskach 46 i 48 w nosniku 42. Dolny koniec kazdego walka 44 utrzy¬ muje zebate kolo 50 sprzezone z zebatym pierscie¬ niem 52 w celu obracania rolki.Kazda para rolek 40 tworzy wglejbienie 54 dla 25 kapsulki. Gdy wglebienia te ustawiaja sie naprze¬ ciw mechanizmu 28 przenoszacego, umieszczane sa w nich kapsulki. Kapsulki 41 sa doprowadzane do pozycji przekazywania w chwytaku 60, lecz sa podtrzymywane na wewnetrznym suwaku 58, któ- 30 ry posiada kanal 59 powietrzny polaczony z nie pokazanym zródlem podcisnienia. Dolny koniec wewnetrznego suwaka 58 przesuwa sie po krzywce, która wypycha go do pozycji pokazanej na fig. 3, gdy podtrzymujacy kapsulke chwytak 60 dochodzi 35 do pozycji przekazywania. Gdy wewnetrzny suwak znajduje sie w pozycji wysunietej, powietrzny ka¬ nal 59 zostaje otwarty poprzez zaworowy kanal 61.Powoduje to uwolnienie kapsulki z tego wewnetrz¬ nego suwaka. 40 Poprzez powietrzny kanal 64 kazde wglebienie 54 jest polaczone z wydrazonym wnetrzem nosnika 42 rolek. W wydrazeniu tym jest osadzony zawo¬ rowy blok 415 posiadajacy glówna komore 66 pod¬ cisnieniowa, podcisnieniowa komore 68 sterujaca 45 i powietrzny kanal 70, przy czym komory te i ka¬ nal sa dolaczane do oddzielnych kanalów powietrz¬ nych i podcisnieniowych w rurowym przewodzie 72 rozgaleznym, który jest przymocowany do pod¬ trzymujacej scianki 74 i utrzymuje nieruchomo za- 5o worowy blok 65 w sprawdzajacej glowicy 30.Gdy we wlasciwej pozycji kapsulka zostaje uwol¬ niona z suwaka 58, zastaje ona odebrana przez wglebienie 54a. Przeplyw powietrza ustawia i pod¬ trzymuje kapsulke przy wirujacych rolkach. Dla 55 wspomagania ustawiania kapsulek, rolki 40 moga byc wyposazone w zgrubienia 76 i stozkowate dol¬ ne czesci 78. Kapsulka jest podtrzymywana na wi¬ rujacych rolkach 40 przez podcisnienie dochodzace poprzez powietrzny kanal 64 i ustawia sie posze- 60 rzona krawedzia swej kapsli na zgrubieniu 76 rolki.Glówna komora podcisnieniowa 66 utrzymuje podcisnienie poprzez kanaly 64, gdy mieszczace kapsulki wglebienia postepuja poza stanowisko la- 65 dowania, w ciagu trzech kolejnych skoków oraz na78 4M M stanowisku kontrolnym przedstawionym w Lewej czescia fig. 3. Na stanowisku kontrolnym kapsulka 41 jest utrzymywana we wglebieniu 54 pomiedzy rolkami 48 i jest szybko obraca wokól swej osi W ustalonym polozeniu W celu naswietlania jej calej 5 powierzchni dla sprawdzenia.Wskazane jest, aby na stanowisku kontrolnym kazda kapsulka byla obracana przynajmniej pie^ ciokrotnie,; lecz moze to byc zmieniane dla zapew¬ nienia pewnej rezerwy kontrolnej. n Przykladowo, przy predkosci sprawdzania 600 ka¬ psulek na minute glowica sprawdzajaca musi byc przesuwana 600 razy na minute o kat przesunie¬ cia 30°, dla doprowadzania jej dwunastu wglebien 54 do stanowiska ladowania. W tym przykladzie 15 rolki moga miec predkosc obrotowa 2400 obrotów na minute, co nadaje kapsulkom predkosc wiro¬ wania rzedu 6000 obrotów na minute, Umozliwia to okolo 10 obrotów kapsulki na cykl przesuwu glowicy sprawdzajacej oraz okolo 6 obrotów tej 20 kapsulki podczas unieruchomienia glowicy w kaz¬ dym cyklu. Pozwala to na dokladne sprawdzenie przy dostatecznym zapasie.Samo sprawdzanie kapsulki moze byc dokony¬ wane na drodze optycznej w sposób przedstawiony 25 schematycznie na fig. 3 i bardziej szczególowo na ifig.5. Optyczny uklad sprawdzajacy zawiera jed¬ no lub wiecej zródel swiatla 78 do oswietlania wi¬ rujacych powierzchni kapsulek. Oswietlana po¬ wierzchnia jest obserwowana przez trzy analizuja- 30 ce obiektywy 80, 82 i 84. Gladka powierzchnia kapsulki powoduje lustrzane i rozproszeniowe od¬ bijanie swiatla. Powstajacy odblaskowy obszar, ja¬ ki widzialby obserwator patrzac przez srodkowy obiektyw 82, jest pokazany na fig. 6. Rozjasniony 35 odblaskowy obszar 86 na korpusowej czesci ka¬ psulki jest nieco przesuniety w stosunku do odpo¬ wiadajacego obszaru 88 na kapsli. Jest to spowo¬ dowane przez róznice srednic zewnetrznych kapsli i korpusu, która powoduje, ze padajace swiatlo 40 jest odbijane w nieco rózniacej sie pozycji radial¬ nej.Górny obiektyw 80 i dolny obiektyw 84 z fig. 5 obserwuja lustrzane odbicia odpowiednio konca korpusu i konca kapsli. Sa one zogniskowane po- 45 przez lustra 90 i 92, przez co wszystkie odbierajace obiektywy 80, 82 i 84 moga byc ustawione w tej samej plaszczyznie. Odbicie widziane przez oba obiektywy krancowe jest pokazane na fig. 7 i za¬ wiera ono maly wydluzony obszar 93 prostokatny. 50 Za kazdym obiektywem 80, 82 i 84 analizujacym powierzchnie boczne i konce kapsulek umieszczona jest przeslona 94, 96. Przeslony te sa pokazane na fig. 5, 8 i 9. Fotoogniwa sa umieszczone za tymi przeslonami i obserwuja obszary na kapsulce je- 55 dynie przez waskie otwory wyciete w optycznie czarnej powierzchni przeslony. Obserwowane ob¬ szary sa oddalone od obszarów odblaskowych i usytuowane zasadniczo równolegle do nich. Prze¬ slony 94 do analizowania konców kapsulki posia- eo daja szczeliny 95 zasadniczo w ksztalcie litery Y.Przeslona 96 do analizowania bocznej powierzchni posiada szczeline 97 o ksztalcie takim samym jak odblaskowa linia 86 na boku kapsulki. Przeslona ta posiada równiez szczeline 98 do obserwowania 65 kapsulki w poblizu dolnej krawedzi kapsli.Za i naprzeciw szczeliny do analizowania po¬ wierzchni bocznej znajduje sie kilka, korzystnie pie&,fotoogniw 10#—104.- Szczeliny do analizowa¬ nia konców kapsulki posiadaja po jednym wspól¬ pracujacym fotoogniwie IW, 186.Przeslony? 94 i 96 sa ustawione za ich obiekty¬ wami dla obserwacji obszaru kapsulki w poblizu obszarów odbicia lustrzanego. Jesli kapsulka nie ma wad powierzchni, fotoogniwa 100, 101, 104, 105 i 106 nie wykazuja zadnych zmian. Natomiast w przypadku jakiejs wady, jak na przyklad drobna czastka pylu lub wycisnieta skaza, zmienia sie ilosc swiatla w obszarze obrazu podczas przechodzenia wadliwego miejsca przez obszary odblaskowe i ob¬ szary obrazu. Taka nagla zmiana ilosci swiatla w obszarze obrazu zostaje wykryta przez odpowied¬ nie fotoogniwo 100—106, które zamienia ja na pro¬ porcjonalny krótjri impuls pradu elektrycznego. Jak wyzej wspomniano, kazda kapsulka powinna byc w pozycji sprawdzania obracana, najlepiej piec ra¬ zy. Duza predkosc obrotowa kapsulki, to jest 6000 obrotów na minute, powoduje, ze ilosc ta jest bar¬ dzo pozadana.Dwa fotoogniwa 102 i 103 przeznaczone do ob¬ serwacji kapsli, poza ewentualnymi wadami, stwierdzaja równiez obecnosc zamierzonych od¬ ksztalcen i powierzchni stykowych. Nie potrafia one odrózniac wad od nieregularnosci zamierzo¬ nych. Jak to zostanie wyjasnione ponizej, rozróz¬ nianie to jest zapewnione w kontrolnym ukladzie logicznym.Ze stanowiska sprawdzania kazda kapsulka jest przenoszona poprzez dwa kolejne stanowiska nie¬ czynne, na których podtrzymujace wglebienie 54 jest stale dolaczone poprzez powietrzny kanal 64 do glównej komory 66 podcisnieniowej zaworowe¬ go bloku 65. Powietrzny kanal 64 traci polaczenie z glówna komora 66 podcisnieniowa, gdy glowica kontrolna przesuwa sie do nastepnego stanowiska, to jest do stanowiska odrzucania, a zostaje pola¬ czony ze sterujaca komora 68. Ta komora 68 jest zasilana podcisnieniem jesli za pomoca kontrolne¬ go ukladu logicznego kapsulka zostala zakwalifi¬ kowana jako dobra, wtedy kapsulka ta zostaje na¬ dal podtrzymywana, natomiast komora ta jest za¬ silana sprzezonym powietrzem jesli zostalo stwier¬ dzone, ze kapsulka jest wadliwa. Przy doprowa¬ dzaniu sprzezonego powietrza, przechodzi ono przez powietrzny kanal 64 i wyrzuca kapsulke z jej pod¬ trzymujacego wglebienia do rynienki 108 odpado¬ wej. Jesli kapsulka zostala zakwalifikowana jako dobra, zostaje ona podtrzymywana na swych rol¬ kach i przechodzi z nimi do stanowiska przyjec.Powietrzny kanal 64 zostaje wtedy dolaczony do kanalu 70, który jest w sposób ciagly zasilany po¬ wietrzem i odprowadza kapsulke do rynienki 110 dla kapsulek prawidlowych.Na fig. 10 przedstawiono schemat blokowy elek¬ tronicznego sterujacego ukladu logicznego. Wyjscie kazdego fotoogniwa pokazanego na fig. 5 jest do¬ laczone bezposrednio do wstepnego wzmacniacza 112 do 118. Wzmacniacze te zwiekszaja amplitude pojawiajacych sie na wyjsciach fotoogniw krótkich impulsów o malej amplitudzie, co umozliwia7B4M II lfi umieszczenie sterujacego ukladu logicznego w miejscu oddalonym.Kazde z wyjsc przedwzmacniaczy jest dolaczone do analogowego ukladu 120—128 przetwarzajacego.Doprowadzane sygnaly sa w tych ukladach wzmac- s niane i ksztaltowane^ dla wykorzystania w nastep¬ nych logicznych elementach cyfrowych. W ukla¬ dach przetwarzajacych jest podejmowana decyzja czy wada przewyzsza przyjety poziom. Eliminowac ne tu §a sygnaly, co do których stwierdza sie, ze 10 ich amplituda jest mniejsza od amplitudy przyjetej dla zadecydowania o istnieniu wady.Sygnaly wyjsciowe analogowych ukladów prze¬ twarzajacych 120—123 i 126 sa powiazane ze sprawdzaniem konca korpusu kapsulki, powierzchni 15 bocznej korpusu, linii Oddzielajacej i konca kapsli i sa one dolaczone bezposrednio do nastawnych akumulatorów cyfrowych. Wyjscia dwu przetwa¬ rzajacych ukladów 124 i 125, zwiazanych ze spraw¬ dzaniem kapsli, sa dolaczone do liczników 136 26 i 138. Nalezy przypomniec, ze kapsle posiadaja od¬ ksztalcenia* i powierzchnie stykowe do utrzymy¬ wania zlozonej kapsulki w calosci przed i po wy¬ pelnieniu jej lekiem. Optyczny uklad kontrolny traktuje jednakze te blokujace wgniecenia jako wa- 25 dy. Odnosnie wiec sygnalów wejsciowych z ukla¬ du optycznego dotyczacych kapsli, nalezy zastoso¬ wac odróznianie wykonanych odksztalcen od rze¬ czywistych wad.Wyjscia przetwarzajacych ukladów 124 i 125 30 sa dolaczone do wylaczajacych wejsc wspólpracu¬ jacych z nimi liczników 136 i 138. Liczniki te zli- Gzaja impulsy wyjsciowe samowzbudnego genera¬ tora 140.Wykonane powierzchnie stykowe w korzystnym 35 przypadku wystepuja po kazdym obrocie kapsulki o kat 180°. Wykonane odksztalcenia utrzymujace kapsulke w postaci zespolonej po jej napelnieniu sa usytuowane w poblizu zamknietego konca kap¬ sli, kazde z nich jest wykonane na luku o kacie 40 okolo 90° i sa one rozmieszczone symetrycznie na obwodzie kapsli. Znana jest predkosc obrotowa kapsulki i czestotliwosc generatora 140, a zatem moze byc okreslona ilosc impulsów generatora po¬ miedzy kolejnymi wystapieniami wykonanych od- 4g ksztalcen.Liczniki 136 i 138 zliczaja ilosc impulsów gene¬ ratora i sa wylaczane tylko przez sygnaly wyjscio¬ we z odpowiedniego analogowego ukladu przetwa¬ rzajacego, wskazujace na wykrywanie wad lub 50 wykonanych odksztalcen na kapsli przez uklad optyczny. Liczniki sa wlaczane, dajac okreslony sygnal wyjsciowy jedynie wtedy, gdy zostaje zli¬ czony ustalony wynik. Wynik ten jest równy ilosci spodziewanych impulsów generatora przed stwier- 55 dzeniem wglebienia lub powierzchni stykowej i wy¬ laczeniem odpowiedniego licznika. W przypadku wady licznik zostaje wylaczony przedwczesnie, przed osiagnieciem ustalonego wyniku i wystepuje sygnal wskazujacy wade. Te sygnaly wyjsciowe sa 00 akumulowane w akumulatorze 132. Sygnaly wyjs¬ ciowe z pozostalych analogowych przetwarzaja¬ cych ukladów 120—123 i 126 sa akumulowane w oddzielnych akumulatorach 128—131 i 133.Po osiagnieciu odpowiedniego wyniku, kazdy 65 z akumulatorów zostaje wlaczony dla wytworzenia sygnalu prawidlowosci. Jak wspomniano, w ko¬ rzystnym przypadku kazda kapsulka jest badana piec irazy. Stwierdzono uzyskiwanie poprawnych wyników przy ustawieniu akumulatorów na Wynik koncowy równy cztery, a zatem umozliwiajacy przejscie wady iiie zauwazonej jednokrotnie pod¬ czas pieciu obrotów, co dopuszcza bledne sygnaly bez wplywu na skutecznosc metody badan.Sygnaly wyjsciowe akumulatorów sa zsumowy¬ wane w sumatorze 142 i w pozostalej czesci ukla¬ du uzywany jest tylko jeden sygnal wyjsciowy.- Stan nieczynny na wyjsciu dowolnego z akumu¬ latorów i spowodowany nim stan nieczynny na wyjsciu sumatora 142 wskazuje, ze stwierdzono kapsulke prawidlowa. Stan licznika 146 kapsulek prawidlowych zostaje powiekszony o jeden poprzez decyzyjny element 147. Jesli natomiast na wyjsciu jednego z akumulatorów 128—133 pojawia sie stan czynny, decyzyjiiy element 147 podejmuje decyzje odrzucenia kapsulki, lecz sygnal odrzucenia zostaje wstrzymany az do stwierdzenia zgrubienia przez jeden z przetwarzajacych ukladów 124, 125 sledza¬ cych powierzchnie boczna kapsli. Wstrzymanie to jest przewidziane w celu upewniania sie, ze cala kapsulka znajduje sie w pozycji sprawdzania tak, ze do kolejnych liczników nie sa doprowadzane bledne sygnaly. Przy braku takiego powstrzymania zostaje doprowadzony sygnal do przesuwowego re¬ jestru 148 pozycji zwolnienia, który okresla, na którym z kolejnych wyznaczonych stanowisk glo¬ wicy kontrolnej kapsulka zostanie zwolniona. Sy¬ gnal odrzucenia zostaje równiez doprowadzony do licznika kapsulek odrzuconych dla zwiekszenia sta¬ nu tego licznika o jeden.Sygnaly kapsulek prawidlowych i sygnaly kap¬ sulek odrzucanych sa równiez doprowadzane do logicznego ukladu 152 zapewniajacego ciagly ak¬ tualny odczyt procentowej zawartosci kapsulek od¬ rzuconych w ilosci kapsulek kontrolowanych.Caly proces logiczny 'musi byc dokladnie zsyn¬ chronizowany z przesuwaniem glowicy kontrolnej.Jest to szczególnie wazne ze wzgledu na duza predkosc sprawdzania. Synchronizacja jest doko¬ nywana przez zastosowanie generatora 154 impul¬ sów synchronizujacych, wlaczanego przez obraca¬ nie sie walu glowicy kontrolnej. Sygnal wyjsciowy tego generatora 154 jest wykorzystywany do roz¬ poczynania trzyczesciowego przedzialu czasowego zlozonego z czasu doprowadzania, czasu kontroli i czasu przenoszenia informacji, które sa ustana¬ wiane przez odpowiednie uklady 156, 158 i 160.Sygnal wyjsciowy ukladu 156 czasu doprowadza¬ nia jest doprowadzany do akumulatorów 128—133, dla powstrzymywania ich dzialania na czas po¬ trzebny do wprowadzenia nastepnej kapsulki do pozycji sprawdzania. Zakonczenie czasu doprowa¬ dzania, wskazywane przez inny sygnal wyjsciowy z ukladu 156, powoduje rozpoczecie czasowego przedzialu kontroli, po zakonczeniu którego uklad 158 czasu kontroli doprowadza sygnal do ukladu 160 czasu przenoszenia informacji.Zanim nie zostanie rozpoczely czas przenoszenia informacji wadliwa kapsulka nie moze zostac od¬ rzucona przez rejestr 148 pozycji wydalania. W cia-JMM 13 14 gu tego czasu rejestr 148 jest zdolny do wlaczenia czasowego ukladu elektromagnesowego 162, który uruchamia uklad 164 sterowania wydalaniem. Za¬ wieszenie czynnosci mechanicznego wydalenia az do nadejscia czasu przenoszenia informacji elimi¬ nuje wszelkie szkodliwe szumy, które moga byc wprowadzane do cyfrowego ukladu logicznego przez wlaczenie mechanizmu sterowania wydala¬ niem. Wplyw tych szumów jest wyeliminowany przez wstrzymanie wlaczenia tego mechanizmu sterujacego do czasu, w którym nie jest podejmo¬ wana zadna decyzja logiczna.Schemat rzeczywistego ukladu fotoogniwa i wzmacniacza wstepnego jest przedstawiony na fig. 11. Uklad ten jest identyczny dla wszystkich fotoogniw i przedwzmacniaczy 113—118 z fig. 10.Wyprowadzenia fotoogniwa 170 sa w sposób rózni¬ cowy dolaczone do zacisków wejsciowych opera¬ cyjnego wzmacniacza 172. Wzmocnienie tego wzmacniacza jest okreslone przez stosunek oporni¬ ka 174 sprzezenia zwrotnego i uziemionego opor¬ nika 176 wejsciowego. Wyjscie operacyjnego wzmacniacza 172 jest polaczone poprzez kondensa¬ tor 178 i opornik 180 z wejsciem drugiego opera¬ cyjnego wzmacniacza 182. Ten drugi wzmacniacz 182 steruje komplementarna para tranzystorów 184 i 186. Wyjscie tej pary tranzystorów jest wy¬ prowadzone z polaczenia ich emiterów. Polaczenie to jest równiez doprowadzone poprzez opornik 188 sprzezenia zwrotnego do wejscia drugiego wzmac¬ niacza operacyjnego 182. Druga koncówka wejscio¬ wa tego operacyjnego wzmacniacza 182 jest uzie¬ miona poprzez opornik 190. Tranzystory 184 i 186 sa polaryzowane poprzez oporniki 192 i 194 z re¬ gulowanego zródla napiecia na zaciskach B + i B—.Przedwzmacniacz zapewnia odpowiednie wzmoc¬ nienie mocy sygnalu wyjsciowego fotoogniwa, umozliwiajac spelnianie pozostalych czynnosci w miejscu oddalonym od samego urzadzenia sortuja¬ cego, w celu zabezpieczenia przed wplywem szu¬ mów elektrycznych na prace cyfrowych ukladów logicznych.Wyjscie kazdego przedwzmacniacza 112—118 jest dolaczone do jednego z analogowych ukladów 120^126 przetwarzajacych o schemacie przedsta¬ wionym na fig. 12. Wyjscie przedwzmacniacza jest poprzez wejsciowy opornik 200 dolaczone do jed¬ nego z wejsc wzmacniacza 202 operacyjnego. Opor¬ nik 200 od strony wejsciowej jest uziemiony po¬ przez kondensator 204, stanowiacy wraz z nim filtr dolnoprzepustowy. Drugie wejscie wzmacnia¬ cza 202 operacyjnego jest uziemione poprzez opor¬ nik 206. Sprzezenie zwrotne jest realizowane po¬ przez szeregowe polaczenie opornika 208 i poten¬ cjometru 210, a wzmocnienie wzmacniacza 202 jest okreslone przez stosunek sumy opornosci oporników 216 i 208 sprzezenia zwrotnego do wartosci wejs¬ ciowego opornika 200. Potencjometr 210 umozliwia regulacje wzmocnienia.Wyjscie operacyjnego wzmacniacza 202 jest do¬ prowadzone do jednopolówkowego prostownika zlo¬ zonego z diody 212 i opornika 214. Wyjscie tego prostownika jest doprowadzone poprzez wejsciowy opornik 216 do drugiego operacyjnego wzmacnia¬ cza 218, którego wyjscie jest polaczone z jego wejsciem poprzez opornikowy uklad 223 sprzeze¬ nia zwrotnego. Jedna z galezi tego ukladu 2*0 po¬ siada przelacznik 222 do przelaczania na dwie róz-* 5 ne wartosci wzmocnienia wzmacniacza. W górnym ustawieniu przelacznika 222 uklad sprzezenia zwrotnego sklada sie z opornika 224 wlaczonego pomiedzy wejscie i wyjscie wzmacniacza 218 oraz drugiego opornika 226 wlaczonego pomiedzy wejs- io cie wzmacniacza a. ziemie. W dolnym ustawieniu przelacznika do pierwszego opornika 224 sprzeze¬ nia zwrotnego jest równolegle dolaczony potencjo¬ metr 228 regulacji wzmocnienia.Wyjscie drugiego operacyjnego wzmacniacza 218 15 Jest poprzez opornik 230 dolaczone do bazy prze¬ laczajacego tranzystora 232. Do bazy tego tran¬ zystora 232 jest równiez dolaczone szeregowe po¬ laczenie nastawnego potencjometru 234 i opornika 236, przy czym drugi koniec tego szeregowego po- 20 laczenia jest doprowadzony do zródla napiecia B— w celu nastawienia punktu progowego tranzystora 232. Polaryzacja tranzystora jest doprowadzona ze zródla napiecia C+ poprzez polaryzacyjny opornik 238. Wyjscie tranzystora 232 jest doprowadzone do 25 monostabilnego multiwibratora lub uniwibratora 240.Sygnal wyjsciowy uniwibratora 240 posiada zawsze taka sama amplitude i utrzymuje sie w ciagu ustalonego przedzialu czasu, który jest okres- 3e lany stala czasowa RC opornika 242 i kondensa¬ tora 244, dolaczonych do uniwibratora 240 i sta¬ nowiacych jego czesc. Czas trwania impulsu uni¬ wibratora zazwyczaj wynosi okolo 0,5 do 1,0 mili¬ sekundy. 35 Sygnaly wyjsciowe analogowych przetwarzaja¬ cych ukladów 120—126, jak to opisano powyzej, posiadaja ksztalt prostokatny, przy czym kazdy poszczególny impuls odpowiada jednej wykrytej wadzie, powierzchni blokujacej lub wglebieniu na 40 powierzchni kapsulki. Sygnaly wyjsciowe analogo¬ wych przetworników 120, 126 i 121—123, powiaza¬ nych ze sprawdzaniem obu konców kapsulki, po¬ wierzchni bocznej korpusu kapsulki i krawedzi kapsli, sa doprowadzone bezposrednio do akumu- 45 latorów 128, 133, 129, 130 i 131 dla dokonywania zestawienia. Sygnaly wyjsciowe analogowego prze¬ twornika 124, powiazanego ze sprawdzaniem tej czesci kapsli, która posiada wglebienia blokujace, sa doprowadzane do licznika 136 i ido zabezpiecza- 50 jacego ukladu 144. Zabezpieczajacy uklad 144 w powiazaniu z akumulatorami 128—-133 zostanie opisany ponizej.W podobny sposób sygnaly wyjsciowe analogo¬ wego przetwornika 125 powiazanego ze sprawdza- 55 niem tej czesci kapsli, która posiada powierzchnie blokujace dla wypelnionej kapsulki, doprowadzane sa do drugiego licznika 138. Schemat obu liczni¬ ków 136 i 138 oraz generatora 140 jest przedsta¬ wiony na fig. 13, przy czym schemat licznika 138 60 jest identyczny z przedstawionym tam schematem licznika 136.Generator 140 jest generatorem kwarcowym i sklada sie z dwu inwertorów 250 i 252 oraz drga¬ jacego krysztalu 254, zastosowanego dla uzyskania 65 duzej stabilnosci czestotliwosci drgan. Kazdy z in-78404 15 16 wertorów 250 i 252 posiada wejsciowy opornik 256, 258. Inwertory sa polaczone ze soba poprzez kon¬ densator 266 i jeden z nich posiada opornik 262 laczacy jego wyjscie i jedna koncówke drgajacego obwodu kwarcowego z jego wejsciem.Wejscie innego inwertora 256 jest dolaczone do drgajacego obwodu 'kwarcowego i do jednej z kon¬ cówek szeregowego polaczenia pary oporników 264 i 266. Druga koncówka opornika 266 jest dola¬ czona do .wyjscia inwertora 256. Punkt polaczenia oporników 264 i 266 jest dolaczony do ziemi po¬ przez bocznikujacy kondensator 268. Opornosc petli sprzezenia zwrotnego dla pradu stalego jest prak¬ tycznie dla obu tych inwertorów w przyblizeniu równa, natomiast na skutek zastosowania konden¬ satora 268 opornosc petli sprzezenia zwrotnego dla pradu zmiennego jednego inwertora ^56 jest w przyblizeniu równa polowie takiej opornosci dru¬ giego inwertora 252.Sygnaly wyjsciowe generatora wyprowadzane sa z wyjscia inwertora 256, posiadajacego zmniejszona opornosc petli sprzezenia zwrotnego dla pradu zmiennego i sa one szeregowo doprowadzane do dwu inweftorowych wzmacniaczy 276 i 272, dla uksztaltowania przebiegu oscylacji. Uksztaltowany sygnal oscylacji jest doprowadzany bezposrednio do zegarowego wejscia licznika 274 o kodzie BCD pracujacego w liczniku 136 wglebien. Kazdorazo¬ wo, po odebraniu impulsu z generatora 140, stan licznika 274 wzrasta o jednosc.Ten licznik pracujacy w kodzie BCD posiada wyjscia 276—279. Pierwsze wyjscie 276 posia¬ da wartosc dziesietna 2°, drugie wyjscie 277 posiada wartosc 21, trzecie wyjscie 278 posia¬ da wartosc 22 a ostatnie wyjscie 279 posiada wartosc 28. Przykladowo, po odebraniu przez licz¬ nik 274 pieciu impulsów z generatora 140, stan czynny wystepuje na wyjsciu 276 i wyjsciu 278, co odpowiada liczbie 2° + 22 = 5.Proces zliczania trwa az do uzyskania wyniku dziewiec, przy którym stan czynny wystepuje na pierwszym wyjsciu 276 i na czwartym wyjsciu 279. Ostatnie wyjscie 279 jest dolaczone do zega¬ rowego wejscia drugiego licznika 280 BCD. Ten licznik 280 jest sterowany przez tylne zbocze do¬ prowadzanych do niego impulsów. Mozna zauwa¬ zyc, ze stan czynny na ostatnim wyjsciu 279 pierwszego licznika 274 zanika jedynie wtedy, gdy licznik ten odbiera dziesiaty impuls sterujacy. Przy zaniku stanu czynnego na wyjsciu 279 pierwszego licznika zostaje zegarowo wysterowany drugi licz¬ nik 280. W kategoriach zwyklego dodawania licz¬ ba jednosci zostaje przeniesiona do dziesiatek.Drugi licznik 280 pracuje w taki sam sposób jak pierwszy licznik 274, to jest daje sygnal wyjscio¬ wy w. kodzie BCD, wzrastajacy o jeden przy kaz¬ dym wysterowaniu licznika. Ostatnie wyjscie 282 licznika 280 jest doprowadzone do zegarowego wejscia trzeciego licznika 284 i steruje zegarowo ten licznik przy kazdorazowym odebraniu swego dziesiatego impulsu sterujacego. W podobny spo¬ sób czwarty licznik 288 jest sterowany przy za¬ niku stanu czynnego na ostatnim wyjsciu 286 trze¬ ciego licznika.Kazdy z liczników 274, 280, 284 i 288 w kodzie BCD jest dolaczony do jednego z przelaczników BCD 290—293. Dokladniej, kazde z wyjsc liczni¬ ków jest dolaczone do katody diody 294,- której anoda jest dolaczona do wejscia odpowiedniego 5 przelacznika BCD. Kazdy z tych przelaczników 296—293 posiada ustawienia od 0 do 9 i jest wy¬ konany w ten sposób, ze czynny stan wyjsciowy danego przelacznika wystepuje tylko wtedy, gdy odpowiednik dziesietny kombinacji binarnej jego io wejsc jest równy cyfrze, na która przelacznik ten jest nastawiony. Jesli np. stan czynny wystepuje na pierwszym i trzecim wyjsciu pierwszego licznika 274, odpowiednik dziesietny jest równy piec i stan czynny na wyjsciu wspólpracujacego z nim prze- 15 lacznika 296 ma miejsce tylko Wtedy, gdy prze¬ lacznik ten jest ustawiony na piec. Jesli przelacznik zostal ustawiony na cyfre 9, a stan jego wejsc od¬ powiada dziesietnej cyfrze 5, jego wyjscie znajduje sie w stanie nieczynnym; 20 Wyjscie przetwornika 124 analogowego powia¬ zanego ze sprawdzaniem wglebien blokujacych kapsulke napelniona, jest doprowadzone do wy¬ laczajacych wejsc wszystkich liczników 274, 280,284 i 288 pracujacych w kodzie BCD. Pojawienie sie 25 stanu czynnego na wyjsciu przetwornika 124 po¬ woduje przestawienie na zero wszystkich tych liczników. Samowzbudny generator 140 natych¬ miast powoduje rozpoczecie ponownego liczenia przez te liczniki. Przy zalozeniu, ze co najmniej 30 jeden z przelaczników binarnie kodowanej dzie¬ siatki nie byl pierwotnie nastawiony na zero, wy¬ laczenie to spowoduje, ze na wyjsciu co najmniej jednego z tych przelaczników pojawia sie stan nieczynny. 35 Wyjscia pierwszych dwu przelaczników 290 i 291 sa doprowadzone do wejsc bramki NAND 295.Wyjscia pozostalych przelaczników 292 i 293 sa dola¬ czone do wejsc drugiej bramki NAND 296. Dla uzyskania stanu nieczynnego na wyjsciu takiej 40 bramki NAND oba jej wejscia musza znajdowac sie w stanie czynnym. Jesli na którymkolwiek z wejsc istnieje stan nieczynny, na jej wyjsciu istnieje stan czynny. Dla odpowiedniego spolary¬ zowania wyjsc przelaczników sa one dolaczone do 45 zródla napiecia C+ poprzez oporniki 298.Wyjscia obu bramek NAND sa doprowadzone do wejsc bramki NOR 300. Wyjscie tej bramki NOR znajduje sie w stanie czynnym tylko wtedy, gdy oba jej wejscia sa w stanie nieczynnym. Bramka 50 NOR 300 jest dolaczona do wejscia przerzutnika 302 zlozonego z dwu polaczonych ze soba bramek NOR 304 i 306. Wyjscie tego przerzutnika 302 znaj¬ duje sie w stanie nieczynnym z wyjatkiem przy¬ padku, gdy wyjscie jednego z przelaczników 290— 55 293 znajduje sie w stanie nieczynnym. W tym ostat¬ nim przypadku wyjscie przerzutnika 302 jest w stanie czynnym. Dolne wejscie bramki NOR 306 przerzutnika jest wejsciem wylaczajacym, które jest dolaczone do wyjscia bramki NAND 308 60 o opóznieniu czasowym, która z kolei jest równiez dolaczona do wyjscia przetwornika analogowego 124, powiazanego ze sprawdzaniem wglebien blo¬ kujacych kapsulke napelniona.Wyjscie przerzutnika 302 jest dolaczone do 65 bramki NAND 310, której drugie wejscie jest do-"T8i4M 17 laczone do przetwornika 124 analogowego powia¬ zanego ze sprawdzaniem wglebien. Wyjscie z bram¬ ki NAND 310 jest dolaczone do wejscia innej bramki NAND 313 poprzez uklad 312 odtwarzania skladowej stalej. Drugie wejscie bramki NAND 313 jest doprowadzone z analogicznego ukladu licznika 138 przyporzadkowanego wykrywaniu powierzchni stykowych.Podczas pracy przelaczniki 290—293 sa nasta¬ wione tak, ze reprezentuja one czterocyfrowa licz¬ be dziesietna. Liczba ta odpowiada ilosci impulsów generatora wystepujacych pomiedzy pojawieniem sie wglebien blokujacych na wirujacej kapsulce.W przypadku prawidlowej kapsulki, liczniki 274, 280, 284 i 288 sa wyzerowane przez przetwornik 124 analogowy tylko wtedy, gdy zostaje wykryte wglebienie. W takim przypadku kazdy z liczników uzyskuje wynik wymagany do wywolania stanu czynnego na wyjsciu odpowiadajacego mu przelacz¬ nika BCD. Te stany czynne zostaja odwrócone przez bramki NAND 295 i 296 i doprowadzone do bramki NOR 300, która odwróci te sygnaly ponow¬ nie. Wyjscie przerzutnika 302 jest wiec W stanie nieczynnym, a wyjscie pierwszej bramki NAND 310 bedzie w stanie czynnym. Ten stan czynny do¬ prowadzany do drugiej bramki NAND 313 spowo¬ duje stan nieczynny jej wyjscia, wskazujac, ze zostaly wykryte tylko wykonane wglebienia a nie stwierdzano wad.W przypadku wadliwej kapsli, jeden lub wiecej liczników nie osiaga ustalonego wyniku przy prze¬ stawieniu ich przez sygnal wady z przetwornika analogowego. Powstajacy stan nieczynny wyjscia licznika objawia sie stanem czynnym na wyjsciu drugiej bramki NAND 313.Sygnal wyjsciowy bramki NAND 313, stanowiacy sume sygnalów wyjsciowych liczników 136 i 1'38 ¦ przyporzadkowanych wykrywaniu powierzchni sty^ kowych, jest doprowadzany do akumulatora 132 przedstawionego na fig. 14. Nalezy przypomniec, ze 40 akumulator 132 przyjmuje wejsciowy impuls zega¬ rowy tylko wtedy, gdy wystepuje wada inna niz zamierzone odksztalcenia. Analogicznie, wyjscie kazdego z analogowych przetworników 120—123 i 126, które sa przyporzadkowane tylko przetwa- 45 rzaniu sygnalów wad, sa doprowadzone do odpo¬ wiednich akumulatorów 128—131 i 133. Poniewaz wszystkie akumulatory 128—133 sa identyczne, zostanie opisany tylko jeden akumulator 132.Akumulator jest zlozony z licznika 314 BCD 50 i przelacznika 316 BCD. W kazdym przypadku sygnal wejsciowy jest doprowadzony do zegaro¬ wego wejscia licznika 314, a stan tego licznika przy odebraniu impulsu wejsciowego wzrasta o jeden.Cztery wyjscia 318—321, odpowiadaja wartos- 55 ciom od 2° do 28. Za pomoca zwieracza bi¬ narny przelacznik 316 moze byc ustawiony na dowolna pozadana cyfre od zera do dziewieciu.Na wyjsciu przelacznika wystepuje stan czynny tyflko wtedy, gdy stan licznika 314 jest wiekszy 60 od cyfry, na która zostal ustawiony przelacznik.Jak wspomniano uprzednio, podczas pracy kaz¬ da kapsulka jest w korzystnym przypadku spraw¬ dzana piec razy. Wada powinna byc wykryta, a jej sygnal powinien byc przetworzony równiez piec 65 18 razy. Przy kazdorazowym stwierdzeniu wady stan licznika 314 w akumulatorze wzrasta o jeden.W takim przypadku przelacznik 316 moze byc ustawiony na 4 lub 5. Zapewnia to, ze wada musi s byc wykryta co najmniej cztery lub piec razy za¬ nim na wyjsciu przelacznika 316 pojawi sie stan czynny wskazujac na kapsulke kwalifikujaca sie do odrzucenia.Sygnaly wyjsciowe akumulatorów 128—133 sa io doprowadzane do sumatora 142. Dla wlasciwego spolaryzowania, wyjscie kazdego akumulatora jest równiez doprowadzone do zródla napiecia C+ po¬ przez opornik 318a.Wyjscie par akumulatorów 128 i 132, 129 i 130 15 oraz 131 i 133 sa doprowadzone do trzech bramek NOR 320—322 w sumatorze. Wyjscia bramek NGR 320a—322a sa doprowadzone do bramki NAND 324, której wyjscie znajduje sie w stanie nieczyn¬ nym jesli wyjscia wszystkich akumulatorów zriaj- 20 duja sie w stanie nieczynnym. Jesli chodzi o sprawdzenie kapsulek, oznacza to, ze wada nie zostala stwierdzona wymagana ilosc razy dla wy¬ dania sygnalu przez akumulator do odrzucenia kapsulki. 25 Sygnal wyjsciowy sumatora 142 jest doprowa¬ dzany do decyzyjnego bloku 147, decydujacego o przyjeciu lub odrzuceniu kapsulki. Blok decy¬ zyjny zawiera przerzutnik utworzony przez pola¬ czenie dwu bramek NOR 326 i 328. Bramka NOR 30 326 steruje zliczaniem kapsulek przyjetych, a bram¬ ka NOR 328 steruje zliczaniem kapsulek odrzuco¬ nych i czynnoscia odrzucania.Wyjscie bramki NOR 326 przyjmujacej jest do¬ laczone do jednego z wejsc bramki NAND 330 po¬ siadajacej równiez dwa inne Wejscia, których prze¬ znaczenie zostanie opisane ponizej.Dolna bramka NOR 328 w decyzyjnym bloku 147 steruje odrzucaniem kapsulek. Wyjscie jej jest dolaczone do bramki NOR 332 w zabezpiecza¬ jacym blokuT 144 oraz do bramki NAND 334, która steruje licznikiem 150 odrzucen. Ta bramka NAND 334 posiada dwa inne wejscia, które sa polaczone ze wspomnianymi dwoma pozostalymi wejsciami bramki NAND 330, sterujacej licznikiem przyjec.Bramka NOR 332 w bloku zabezpieczajacym po¬ siada wejscie zabezpieczajace dolaczone do wyjscia przerzutnika 336 sterowanego przez polaczenie licz¬ nika 338 i przelacznika 340 BCD. Zegarowe wejs¬ cie licznika 338 jest dolaczone do wejscia analogo- weigo przetwornika 124 przyporzadkowanego spraw¬ dzaniu wglebien blokujacych napelniona kapsulke.Przerzutnik 336 zostaje wlaczony przez przelacznik 340, gdy do licznika 338 dochodzi ilosc impulsów odpowiadajaca liczbie ustawionej w przelaczniku 340. Zanim to wystapi,, w ibramce NOR 336 jest utrzymywany stan zabezpieczenia, dla powstrzy¬ mania dalszego wytwarzania sygnalu odrzucenia.Zabezpieczenie to zapewnia, ze uklad do zliczania i sterowania odrzucen nie zadziala od blednych informacji, które moga wystapic na przyklad jesli kapsulka nie znajduje sie na parze rolek w pozy¬ cji sprawdzania.Gdy zostaje wykryte wglebienie blokujace na¬ pelniona kapsulke, z przerzutnika decydujacego o przyjeciu lub odrzuceniu zaden sygnal odrzu-cenia nie przejdzie poprzez bramke NOR 332, a za¬ tem i poprzez odwracajaca bramke NOR 343.Wyjscie tej bramki NOR 342 jest doprowadzone do wejscia rejestru 148 przesuwu pozycji wydalania kapsulek. Ten przesuwowy rejestr 148 jest stero¬ wany zegarowo przez sygnal pochodzacy z genera¬ tora 154 impulsów synchronizujacych, który doko¬ nuje synchronizacji obrotów mechanicznych glo¬ wicy sprawdzajacej z procesem elektronicznym.Schemat elektryczny generatora 154 impulsów synchronizujacych jest przedstawiony na fi^g. 15.Zarówka 146 oswietla w sposób ciagly fototran¬ zystor 348. Prad plynacy przez zarówke 346 jest dokladnie regulowany w zasilaczu skladajacym sie z regulatora 350 napiecia, dwu kondensatorów 352 i 354 oraz diody 356. Wyjscie fototranzystora 348 jest dolaczone. bezposrednio do wzmacniajacego tranzystora 358. Tranzystor 358 jest dla pradu sta¬ lego dolaczony poprzez opornik 360 do drugiego, wyjsciowego tranzystora 362. Wszystkie trzy tran* zystory 348, 358 i 362 sa {olaryzOwane z regulo¬ wanego zasilacza poprzez poszczególne oporniki 364,366 i 368 Zarówka 346 i fototranzystor 348 fizycznie sa umieszczone w taki sposób, ze ramie wystajace z walu napedowego sprawdzajacej glowicy 30 (fig. 3) przerywa padanie swiatla na fototranzystor 348 przy kazdym obrocie tego walu. Wywolywany przez te przerwe impuls jest wzmacniany przez oba tranzystory 358 i 362 i doprowadzony do wejscia uniwibratora 370 w ukladzie 156 czasu do¬ prowadzania (fig. 14). Szerokosc impulsu wyjscio¬ wego uniwibratora 370 jest okreslona przez stala czasowa RC opornika 372 i kondensatora 374. Ta stala czasowa jest tak dobrana, aby zapewnic czas trwania dostateczny dla umozliwienia przesuniecia glowicy sprawdzajacej i ustawienia kapsulki w po¬ zycji sprawdzania. Sygnal wyjsciowy uniwibratora 370 jest odwracany przez bramke NOR 376, któ¬ rej sygnal wyjsciowy jest doprowadzany do wszyst¬ kich akumulatorów 128--133, dla wylaczenia licz¬ ników BCD i przygotowania ich do cyklu spraw¬ dzania.Drugie wyjscie uniwibratora 370 jest doprowa¬ dzone do przerzutnika 147 decydujacego o przyje¬ ciu lub odrzuceniu oraz do zabezpieczajacego prze¬ rzutnika 336, w celu wylaczania tych przerzutni- ków. Wyjscie to jest równiez doprowadzone do ukladu 158 czasu sprawdzania, .pokazanego na fig. 10 i fig. ,14.Uklad 158 czasu sprawdzania zawiera uniwibra- tor 378, którego impulsy wyjsciowe posiadaja czas trwania okreslony przez stala czasowa opornika 380 i kondensatora 382. Ta istala czasowa stanowi czas trwania sprawdzania kapsulki. Zadzialanie 55 uniwibratora 384 czasu przenoszenia informacji jest inicjowane przez zanik sygnalu wyjsciowego uni¬ wibratora 378 czasu sprawdzania, przy czym czas trwania sygnalu wyjsciowego uniwibratora 384 od¬ powiada stalej czasowej opornika 386 i kondensa- 60 tora 388 i musi on byc dostateczny dla przeniesie¬ nia informacji z akumulatorów 128—133 do licz¬ ników 143—150 oraz do rejestru 148 przesuniecia wydalenia* a wynosi on przykladowo okolo 80 -mi- kr&seltund. 6S 20 Sygnal wyjsciowy uniwibratora 384 czasu prze¬ noszenia informacji steruje kilkoma czynnosciami.Ten sygnal wyjsciowy jest doprowadzony równiez do pozostalego wejscia bramki NAND 330 licznika 5 przyjec oraz bramki 334 odrzucen, umozliwiajac przez to wlasciwe zliczenie w czasie przenoszenia informacji. Uniwibrator czasu przenoszenia infor¬ macji jest równiez wykorzystywany do zegarowego sterowania przesuwowego rejestru 148 pozycji wy- 10 dalania. Do tego rejestru zostaje doprowadzony stan czynny, gdy zostaje wykryta wadliwa kapsulka a z przerzutnika 145 decydujacego o przyjeciu lub odrzuceniu zostaje uzyskany odpowiedni sygnal wyjsciowy. Przy kazdorazowym^wystapieniu okresu 15 czasu przenoszenia informacji ten stan czynny przesuwa rejestr 148 .0 jedna pozycje bitowa.Sygnal wyjsciowy przesuwowego rejestru moze ibyc wyprowadzony z dowolnej pozycji bitowej, która odpowiada kolejnej pozycji glowicy sprawdzajacej, 20 dla której ma miec miejsce wydalenie wadliwej kapsulki.Jesli przykladowo zalozyc, ze uszkodzona kapsul¬ ka ma byc wydalona z trzeciej podzialowej pozy¬ cji glowicy sprawdzajacej ze stanowiskiem spraw¬ dzania, polaczenie wyjsciowe zostanie dokonane do trzeciej pozycji bitowej przesuwowego rejestru 148. Po trzykrotnym zegarowym wysterowaniu tego rejestru przesuwowego przez uniwibrator 384 czasu przenoszenia informacji, do wyjscia 386a tego przesuwowego rejestru 148 zostaje doprowa¬ dzony stan czynny. Ten sygnal wyjsciowy zostaje doprowadzony do bramki NAND 388a, która zosta¬ je otwierana i zamykana przez sygnal wyjsciowy z uniwibratora 384 czasu przenoszenia informacji. 35 Sygnal wyjsciowy tej bramki NAND 388a jest do- . prowadzany do uniwibratora 390 ukladu 162 ste¬ rowania czasowego elektromagnesu. Multiwibrator 390 jest równiez pokazany na fig. 16 i jest wyko- 40 rzystywany do opózniania wlaczania szeregowo do . niego dolaczonego multiwibratora lub uniwibratora 392 sterowania czasowego. To opóznione wlaczenie zapewnia kapsulce, wlasnie doprowadzonej do po¬ zycji wydalania, czas na usadowienie sie przed jej wydaleniem, jesli zostala ona zakwalifikowana ja¬ ko wadliwa.Wyjscie drugiego multiwibratora 392 jest po¬ przez opornik 394 dolaczone do -bazy tranzystora 396 sterujacego odrzucaniem. Wyjscie kolektorowe tranzystora 396 jest dolaczone do jednej koncówki uzwojenia 398. Gdy uzwojenie to jest zasilane, zwiera ono rozwarty w stanie spoczynkowym ze¬ styk 400, który zasila triak 402, zasilajacy uzwoje¬ nie 404 zaworu powietrznego. To uzwojenie 404 steruje wydmuchem powietrza potrzebnego do wy¬ dalenia odrzucanej kapsulki z utrzymujacych ja ro¬ lek na glowicy sprawdzajacej. Dla wydalenia kapsulki w pozycji przyjecia nie jest potrzebny zawór powietrzny, poniewaz pozycja ta jest usy¬ tuowana przed pozycja wydalania, wskutek czego kazda kapsulka dochodzaca do niej zostaje auto¬ matycznie wydalona przez wydmuchiwany w spo¬ sób ciagly strumien powietrza. Wydalenie kapsulki w pozycji przyjecia jest równiez wspomagane przez zaworowy blok 65 (fig. 4), który w tej pozy-t**«4 21 22 cji usuwa podtrzymujace podcisnienie z wglebienia mieszczacego kapsulke.Liczniki przyjec i odrzucen sa identyczne. W licz¬ niku 146 przyjec przedstawionym na fig. 17 sygna¬ ly wyjsciowe z jego 'bramki NAND 336 sa dopro- 5 wadzane do obwodu odtwarzania skladowej stalej, zlozonego z opornika 466 i kondensatora 408, pola¬ czonych równolegle. Wyjscie tego obwodu odtwa¬ rzania skladowej stalej jest dla pradu stalego do¬ laczone do bazy tranzystora 416 poprzez opornik 1( 412. Wyjscie tranzystora 416 jest dolaczone do bazy drugiego tranzystora 416 poprzez równolegle pola¬ czenie opornika 426 i kondensatora 418. Wlasciwa polaryzacje tych tranzystorów 416 i 4l6 zapewnia sie poprzez cztery oporniki 422, 424, 426 i 426. 15 Wyjscie z tego dwustopniowego wzmacniacza jest wyprowadzone z kolektora drugiego tranzystora 4l6 i dolaczone do zegarowego wejscia licznika 436 BCD. Licznik ten zlicza do dziewieciu przed wyslaniem sygnalu przeniesienia na zegarowe wejs- 20 cie drugiego licznika 431. W sumie istnieje szesc liczników polaczonych ze soba w ten srjosób, ze kazdy z nich zostaje przesuniety o jeden przy kaz¬ dorazowym odebraniu sygnalu przeniesienia z licz¬ nika poprzedzajacego.Wyjscia liczników 430—435 sa doprowadzone do dekoderów 436—441 zapewniajacych przejscie z sy¬ stemu BCD na system dziesietny. Dekodery te przeksztalcaja stany wejsciowe o binarnie kodo¬ wanej dziesiatce na cyfry dziesietne, przed dopro- 30 wadzeniem tych cyfr do lampowych wskazników cyfrowych 442—447, przeznaczonych do wyswietla¬ nia stanu licznika. Lampowe wskazniki cyfrowe 442—447 sa dolaczone do zródla napiecia D+ po¬ przez oporniki448. 35 • Stwierdzono, ze z powodu duzej predkosci spraw¬ dzania kapsulek korzystne jest przewidzenie alar¬ mu uprzedzajacego obslugujacego urzadzenie o sprawdzeniu pewnej ilosci kapsulek, co pozwoli mu na wymiane pojemników na kapsulki. Zostalo 40 to zrealizowane przez doprowadzenie wyjsc czte¬ rech najbardziej znaczacych liczników 432—435 do czterech przelaczników 450—453 BCD. Doprowa¬ dzenie takie mozna wykonac dla wszystkich liczni¬ ków, lecz stwierdzono, ze nie jest to konieczne po- 45 niewaz pominiecie ostatnich dwu liczników 430 i 431 nie wprowadza wiekszych bledów niz sto kapsulek.Przelaczniki 450—453 sa ustawione na ilosc kap¬ sulek, przy której powinien byc rozpoczety alarm. 50 Po uzyskaniu takiego wyniku przez liczniki 432— 435, na wyjsciach wszystkich przelaczników 450— 453 pojawia sie stan czynny, wlaczajac koincyden¬ cyjny przerzutnik 454. Wyjscie tego przerzutnika 454 jest doprowadzone poprzez opornik 456 i tran- 55 zystor 458 do równoleglego polaczenia diody 460 i uzwojenia 462 przekaznika. Druga koncówka dio¬ dy 466 i uzwojenia przekaznika jest doprowadzona do zródla napiecia C+. Gdy uzwojenie 462 prze¬ kaznika jest zasilane, zwiera ono zwiemy zestyk 60 464, powodujac powstanie alarmu.Wszystkie liczniki 430—435 oraz przerzutnik 454 sa wylaczane przez dwustopniowy wzmacniacz 466, identyczny z opisanym powyzej dwustopniowym wzmacniaczem wejsciowym. Wylaczajacy wzmac- 65 niacz 4'66 jefct sterowany recznym przyciskiem na plycie czolowej urzadzenia.Sygnaly wejsciowe liczników przyjec i odrzucen odbierane z bramek NAND 33$ i 334 sa równiez doprowadzane do bfaniki NAND 468, która sumuje oba te sygnaly. Zsumowany sygnal z bramki NAND 388 oraz sygnaj zliczania odrzucen z bramki NAND 334 sa wykorzystywane do obliczenia sto&unfcu ilosci kapsulek odrzucanych cte ilosci kapsulek sprawdzonych.Licznik zawartosci kapsulek odrzucórlych jest przedstawiony na fig. 18. Impulsy zliczania odrzu¬ cen z bramki NAND 336 sa doprowadzane przewo¬ dem 496 do bramki NAND 492. Sygnaly zliczania calosci kapsulek przyjetych i odrzuconych z suma- cyjnej bramki NANP 388 sa doprowadzane prze¬ wodem 494 do drugiej bramki NAND 496 licznika zawartosci odrzucen. Wyjscie tej drugiej bramki NAND jest wykorzystywane do zegarowego stero¬ wania pierwszego stopnia 498 czterodekadowego licznika 566, zasilajacego calkowita ilosc spraw¬ dzonych kapsulek.Wejscie uniwibratora 502 jest dolaczone do wyjs¬ cia o wartosci 2° czwartego stopnia 564 licznika 566 sprawdzonych kapsulek* Na wejsciu tym poja¬ wia sie stan czynny, gdy tylko czwarty stopien 564 zostaje wysterowany po raz pierwszy. Czas trwania impulsu wyjsciowego uniwibratora 502 jest okres¬ lony stala czasowa opornika 506 i kondensatora 568.Uniwibrator 562 posiada dwa równoczesne sy¬ gnaly wyjsciowe na wyjsciach 516 i 512. Sygnal wyjsciowy na wyjsciu 516 jest impulsem dodatnim, natomiast sygnal na wyjsciu 512 jest impulsem ujemnym. Te sygnaly wyjsciowe steruja licznik stosunku. Dodatni sygnal na wyjsciu 516 jest do¬ prowadzony do wylaczajacych wejsc licznika 500 ogólnej ilosci przyjec i odrzucen oraz do bramki NAND 514. Bramka 514 dokonuje negacji impulsu dodatniego i doprowadza wynik do wylaczajacych wejsc trzystopniowego licznika 516. Ten licznik 516 zlicza ilosc doprowadzanych do niego impul¬ sów z bramki NAND 492, na której wejscie dopro¬ wadzane sa sygnaly odrzucen.Równoczesnie, ujemne impulsy z wyjscia 512 uniwibratora 562 sa doprowadzane do bramki NAND 518. Wyjscie tej bramki jest doprowadzone do uruchamiajacych wskaznik wejsc trzech przerzutnikowych ukladów 520—522, z których kaz¬ dy jest dolaczony do odpowiadajacego stopnia 523—525 trzystopniowego licznika 516 odrzucen.Wyjscia poszczególnych liczników 523—525 sa na stale doprowadzone do przerzutnikowych ukladów 526—522. Na poszczególnych wyjsciach przerzutni¬ kowych ukladów 520—522 pojawiaja sie stany czynne lub stany nieczynne, odpowiadajace stanom powiazanych z nimi wejsc, gdy te przerzutnikowe uklady 520—522 odbieraja z wyjscia bramki NAND 518 czolowe zbocze sygnalu uniwibratora.Wyjscia przerzutnikowych ukladów 520—522 sa dolaczone bezposrednio do dekoderów 526—528, które swe wejsciowe sygnaly BCD przetwarzaja na liczbe dziesietna, w celu doprowadzenia jej do lampowych wskazników cyfrowych 529—531. Te78404 23 U wskazniki cyfrowe sa równiez dolaczone do zródla napiecia D+ poprzez oporniki 532.Podczas pracy, licznik 500 calosci odrzucan i przyjec oraz licznik 516 odrzucen kontynuuja zli¬ czanie az do osiagniecia przez licznik 500'wyniku 1000. Wynik taki powoduje zadzialanie sterujacego multiwibratora 502. Zbocze czolowe sygnalu wyjs¬ ciowego tego multiwibratora ustawia na zero licz¬ nik 500 i przenosi liczbe z licznika 516 odrzucen do przerzutnikowych ukladów 520-^522. Tylne zbo¬ cze sygnalu wyjsciowego tego multiwibratora po¬ woduje wyzerowanie licznika 516, za pomoca ne¬ gacji tego sygnalu z bramki NAND 514. Ten ciag czynnosci (prowadzi do wyswietlania procentowej zawartosci kapsulek odrzuconych w tysiacu kapsu¬ lek sprawdzonych, na lampowych wskaznikach cy¬ frowych 520—531. Wartosc ta jest uaktualniana po kazdorazowym sprawdzeniu tysiaca kapsulek.Moze byc wskazane powiadamianie obslugujacego urzadzenie, jesli procentowa zawartosc odrzucanych kapsulek przekracza pewna wartosc. Moze to byc zrealizowane przez dodanie binarnego przelacznika 537, którego wejscia sa dolaczone poprzez diody 536 do odpowiednich wyjsc drugiego stopnia 524 licznika 5J.6 odrzucen. Stopien ten jest przyporzad¬ kowany cyfrom dziesiatek liczby odrzucen lub cy¬ from jednosci procentowej zawartosci odrzucen w sprawdzanym tysiaciu kapsulek. Przelacznik 537 o kodzie BCD jest ustawiony na ilosc odrzucen, która jest uwazana za dopuszczalna. Gdy ilosc ta zostaje przekroczona, sygnal wyjsciowy przelaczni¬ ka 537 wlacza przerzutnik 538.Wyjscie przerzutnika 538 jest dolaczone do bram¬ ki NAND 540 oscylatora, której drugie wejscie jest sterowane przez samowzbudny multiwibrator 542.Multiwibrator 542 sklada sie z dwóch bramek NAND 544 i 546 oraz opornika 548 i kondensatora 550 jako elementów sprzezenia zwrotnego. Czesto¬ tliwosc tego generatora w korzystnym rozwiazaniu wynosi okolo 10 do 20 Hz. Sygnal wyjsciowy tego multiwibratora otwiera i zamyka bramke NAND 540, dajac impuls sygnalizacyjny jesli przerzutnik 538 zostaje wlaczony przez przelacznik 537.Sygnal wyjsciowy bramki NAND 540 zostaje od¬ wrócony lub poddany negacji przez druga bramke NAND 522 i doprowadzony do bazy tranzystora 554 poprzez opornik 556. Sygnal wyjsciowy z ko¬ lektora tranzystora 554 zostaje doprowadzony do uzwojenia 558 elementu sygnalizacji akustycznej lub do zarówki sygnalizacyjnej wlaczanej zgodnie z impulsami wyjsciowymi multiwibratora.W zakresie niniejszego wynalazku moga byc do¬ konywane rózne modyfikacje i odstepstwa. Na przyklad, optyczne elementy sprawdzajace moga stanowic nie fotoogniwa, lecz samowybierna siatka fotodiod, których wyjscia w wiekszosci moga byc wyprowadzone szeregowo. W innym przykladzie rozwiazania sygnaly, zamierzonych odksztalcen mo¬ ga byc identyfikowane przez zastosowanie wylacza¬ nych precyzyjnych ukladów czasowych zamiast ste¬ rowanych generatorem liczników. PL PL PL