(72) Twórca(y)wzoru uzytkowego: Alois Scheunert, Recklinghausen, DE a co co coObudowa górnicza z podnosnikiem spagnicy Wzór uzytkowy dotyczy obudowy górniczej, zwlaszcza sekcji obudowy zmechanizowanej, posiadajacej korpus podstawowy, dwie spagnice oraz podnosnik spagnicy wyposazony w przynajmniej jeden silownik wypychajacy , który ulozyskowany jest na mostku laczacym obie spagnice korpusu podstawowego i który pod wplywem cisnienia wysuwany jest ku dolowi ku belce kroczacej mechanizmu kroczacego obudowy górniczej zlokalizowanego pomiedzy spagnicami.Sekcje obudowy zmechanizowanej z podnosnikiem spagnicy znane sa w róznych wariantach wykonania (DE 40 35 252 Al, DE 42 05 940 Al). Zastosowanie podnosnika spagnic zalecane jest zwlaszcza tam, gdzie konstrukcja obudowy pod wplywem nacisku stropu swymi spagnicami tak gleboko wbije sie w miekki spag, ze utrudnia wykonanie procesu kroczenia. Sytuacja na spagu moze sie zmieniac wraz z postepem z miejsca na miejsce i moze ulegac wahaniom nawet w obrebie jednego miejsca zastosowania. Jezeli silownik podnosnika polaczony jest z laczacym obydwie spagnice obudowy górniczej mostkiem przechodzacym nad kanalem mechanizmu kroczacego i tak jest ustawiony, ze w stanie wsuniecia jego dolna stopa wspierajaca spoczywa ponizej dolnej krawedzi mostka wówczas, zwlaszcza przy nierównym i bardzo miekkim spagu, moze sie zdarzyc, ze spagnice pod wplywem sily nacisku stropu tak gleboko wcisna sie w spag, ze przyblizajacy sie silownik podnosnika trafi na belke kroczaca narazajac sie na dzialanie obciazen o duzej9 sile. W takim przypadku nieuniknione jest zniszczenie silownika podnosnika albo jego odciecie od mostka.Takie rozwiazanie, znane ze stanu techniki, ma ponadto te wade, ze podczas prac konserwatorskich, wzglednie remontowych, przy montazu albo demontazu belek kroczacych, czy tez silowników kroczacych, bardzo czasochlonne sa czynnosci zwiazane z zakladaniem oraz zdejmowaniem srub elementów laczacych silownik podnosnika z mostkiem laczacym na sztywno spagnice.Zdarza sie, ze stosowane tu zlacza srubowe narazone sa na sciecie.Oprócz tego, w trudnych warunkach pracy pod ziemia, górnicy musza manualnie usuwac podnosniki wraz z elementami laczacymi, wzglednie zakladac je na odpowiadajace im pozycje.Stad tez zadaniem wzoru uzytkowego jest opracowanie takiej konstrukcji obudowy górniczej z podnosnikiem spagnic, która bedzie bardziej sprzyjac pracom konserwatorskim, bedzie bardziej ergonomiczna do manipulowania, oraz konstrukcyjnie wykluczy przeciazenia dzialajace na zlacza pomiedzy elementami laczacymi a mostkiem.Istota wzoru uzytkowego polega na tym, ze podnosnik spagnic polaczony jest wychylnie z elementem mostkowym.Podnosnik spagnic umocowany jest na elemencie mostkowym wychylnie w plaszczyznie poziomej, korzystnie poziomo wokól pionowej osi wychylu.Podnosnik spagnicy w zaleznosci od potrzeb jest wychylny dowolnie w lewej albo w prawej osi wychylu.3 Najlepiej jest, gdy podnosnik spagnicy jest wychylny przede wszystkim w dolnym lozysku podwójnym i w górnym lozysku pojedynczym.Podnosnik spagnicy moze byc wychylny w dwóch lozyskach pojedynczych, przy czym korzystnie lozyska pojedyncze od strony wewnetrznej przyporzadkowane sa lozysku wychylnemu. Dzieki wewnetrznej konfiguracji obu zwyklych lozysk w stosunku do spagnic, a zatem ponizej lozysk wychylnych, podnosnik spagnic kazdorazowo opiera sie na pojedynczych lozyskach od strony elementu mostkowego albo obudowy górniczej.Poprzez skonfigurowanie jednego, korzystnie dolnego lozyska pojedynczego nad, a drugiego pojedynczego lozyska pod lozyskami wychylnymi, które posiadaja mozliwe do zdemontowania sworznie lozyskowe, miejsce podparcia podnosnika spagnic moze znajdowac sie równiez pomiedzy pojedynczymi lozyskami, a sily dzialajace w plaszczyznie pionowej, tak jak przy lozysku podwójnym, moga byc przeniesione na lozyska pojedyncze od strony elementu mostkowego albo obudowy górniczej. Zwlaszcza przy zastosowaniu lozysk pojedynczych sily pionowe hydraulicznego cylindra podnoszacego odbierane sa przez elementy zabudowy na elemencie mostkowym i odpowiednio uksztaltowany element dolaczny.Dla przeniesienia sil cylindra podnoszacego na element mostkowy podnosnik spagnic powinien byc wyposazony zwlaszcza w konsole wychylna, której tylna sciana posiada przynajmniej jedno wybranie.4 Element mostkowy wyposazony jest przynajmniej w jeden element dociskowy wchodzacy w wybranie podczas ruchu wysuwnego.Ponadto w konsoli wychylnej ulozyskowane jest jarzmo pociagowe. Jarzmo pociagowe moze byc polaczone z glowica draga tlokowego poprzez element glowicowy.Zastosowanie srodków zgodnych z wzorem uzytkowych ma te zalete, ze demontaz urzadzenia podnosnikowego w celu wykonania prac konserwacyjnych belki kroczacej czy silownika mechanizmu kroczacego nie jest juz tak pracochlonny, poniewaz po jednostronnym wyciagnieciu sworznia lozyskowego nalezy je odchylic na bok, a ewentualnie wystepujace nadmiarowe sily pionowe sa w najprostszy sposób wyeliminowane.Wzór uzytkowy zostal przedstawiony na rysunku, gdzie fig 1 przedstawia uproszczony schemat obudowy górniczej wedlug wzoru uzytkowego z podnosnikiem spagnic w widoku z boku, fig. 2 - widok czesciowy od strony ociosu, a fig. 3 - widok czesciowy od strony stropu odpowiednio do linii A-A z fig. 2.Fig. 1 i fig 2 wycinkowo przedstawiaja konfiguracje spagnic obudowy górniczej wzglednie sekcji obudowy zmechanizowanej 1 obejmujacej korpus podstawowy. W takiej konfiguracji istnieja dwie równolegle w odstepie od siebie ustawione spagnice 2 polaczone ze soba na sztywno poprzez element mostkowy 3. W komorze posredniej pomiedzy obydwiema spagnicami 2 zlokalizowana jest belka kroczaca 4 mechanizmu kroczenia do popychania nie narysowanego podziemnego przenosnika, wzglednie do dociagania sekcji5 obudowy 1, a belka kroczaca 4 swym odociosowym koncem zlaczona jest z przenosnikiem scianowym w przegubie przylaczeniowym.Pomiedzy elementem mostkowym 3 a belka kroczaca 4 zainstalowany jest silownik kroczacy. Poniewaz technika kroczenia jest ogólnie znana ze stanu techniki i stosowana w podziemnych wyrobiskach, szczególowe jej opisywanie oraz przedstawianie graficzne jest zbedne.Obudowa górnicza 1 wyposazona jest w podnosnik spagnic 5, którego budowa zostanie objasniona w oparciu o fig. 1 do 3.Fig. 2 przedstawia hydraulicznie wciagany i wysuwany cylinder podnosnikowy 8 polaczony z glowica 23 draga tlokowego poprzez glowice 21 za pomoca sruby zabezpieczajacej 24, która przechodzi przez pionowy otwór 22 w glowicy 21. Glowica 21 jest czescia skladowa jarzma pociagowego 20 polaczonego z podnosnikiem 5 spagnic poprzez lubki 15 i sciany boczne 25. Do polaczenia sluza ponadto otwór poziomy 16 w lubku 15, otwór 18 w jarzmie pociagowym 20, otwór ustalajacy 19 dla sworznia w scianie bocznej 25 oraz lozysko pociagowe 17 ze sworzniem wchodzacym w zbiezne ze soba otwory 19, 16, 18. Pomiedzy scianami bocznymi 25 wspawane sa prowadnice 14 cylindra kroczacego, które równoczesnie szwem spawalniczym polaczone sa z lubkami 15. Ku elementowi mostkowemu 3 zwrócona jest konsola wychylna 6 zespawana ze scianami bocznymi 25, prowadnicami 14 cylindra kroczacego i lubkami 15. Korzystnie na pionowych bokach konsoli wychylnej 6 przyspawane sa lozyska wychylne 7. Z elementem mostkowym polaczone sa w drodze spawania w róznych konfiguracjach lozyska podwójne 9 a takze lozyska pojedyncze 10, przy czym6 w prezentowanym wykonaniu kazdorazowo jedno lozysko podwójne 9 z dwoma zachowujacymi odstep od siebie kolnierzami lozyskowymi i zlokalizowanym pomiedzy nimi lozyskiem wychylnym 7 tworzy dolne stanowisko lozyskowe, a lozysko pojedyncze 10 tylko z jednym, zlokalizowanym pod lozyskiem wychylnym 7 kolnierzem lozyskowym tworzy górne stanowisko lozyskowe. Lozyska wychylne 7 konsoli wychylnej 6 polaczone sa posrednio z lozyskami podwójnymi 9 i lozyskami pojedynczymi poprzez sworznie lozyskowe 12 zamocowane zabezpieczeniem sworzniowym 13 i dzieki temu umozliwiaja wychyl konsoli wychylnej 6 w pionowej osi wychylu 11.Lozyska podwójne (fig. 2) umozliwiaja przeniesienie sil pionowych zasilanego cylindra podnosnikowego 8 poprzez . jarzmo pociagowe 20 na element mostkowy 3, a zatem podniesienie spagnic 2 podczas kroczenia obudowy górniczej 1. Te podwójne lozyska, jak przedstawiono, moga tworzyc zarówno dolne, jak i górne stanowisko przemieszczenia, albo tylko dolne lub tylko górne przemieszczenie.Hydrauliczny cylinder podnosnikowy 8, ulozyskowany na elemencie mostkowym 3 laczacym obydwie spagnice 2 obudowy górniczej, pod wplywem cisnienia wyjezdza w dól w kierunku belki kroczacej 4 zlokalizowanego pomiedzy spagnicami mechanizmu kroczenia obudowy górniczej 1. Poniewaz podnosnik 5 spagnic zgodnie z wzorem uzytkowym polaczony jest z elementem mostkowym 3 wychylnie, to dla celów konserwacyjnych belki 4 lub mechanizmu kroczacego nalezy tylko wyciagnac z jednej strony sworznie lozyskowe 12, a nastepnie przechylic podnosnik 5 na przeciwleglych7 sworzniach lozyskowych 12. Sposób przeniesienia wymienionych sil pionowych opierac sie moze równiez na tym, ze lozyska pojedyncze 10 zlokalizowane sa zarówno w górnym jak i dolnym stanowisku przemieszczenia od strony wewnetrznej.Najlepiej dla przenoszenia sil pionowych jest wówczas, gdy tylna sciana 26 konsoli wychylnej 6 wyposazona jest w dwa wybrania 27 obejmujace od góry elementy dociskowe 28 przyspawane do elementu mostkowego 3, co sprawia, ze przy zasilaniu cylindrów podnosnikowych 8 przylegaja do tych elementów dociskowych 28, sily podnoszace przenoszone sana element mostkowy 3, a to skutkuje uniesieniem spagnic.Na fig. 1 przedstawione jest polaczenie podnosnika 5 spagnic z elementem mostkowym 3. Tak samo doskonale uwidocznione jest, ze cylinder podnosnikowy 8 nie wchodzi w kontakt z belka kroczaca 4, co oznacza, ze obudowa górnicza znajduje sie w pozycji rozparcia.RZECZNIK l^AtE^TOWY NrH59 3? PL PL PL PL PL PL PL PL PL PL PL PL