zastrzezenia. Zna¬ ne sa równiez .sposoby konserwowania zywnosci .przy uzyciu wielkoczasteczkowych srodków kon¬ serwujacych, które sa praktycznie nietoksyczne. 15 Tego rodzaju srodki konserwujace wykazuja jed¬ nak wade. Nie sa one bowiem wystarczajaco aktywne, to znaczy, ze nie moga hamowac wzro¬ stu odpowiednio duzej liczby drobnoustrojów. Prócz tego wykazuja one zwykle spotykane wa- 20 dy substancji wielkoczasteczkowych, a mianowicie sa trudno rozpuszczalne w wodzie oraz trudne do oczyszczenia. Sposób wedlug wynalazku charakteryzuje sie tym, ze do dezynfekcji o konserwacji substancji 25 atakowanych przez drobnoustroje stosuje sie pep- tyd o ogólnym wzorze 1, lub jego addycyjna sól kwasowa, przy czym ni i n2 oznaczaja liczbe 0 lub 1, X oznacza grupe hydroksylowa, alkoksy- lowa, aminowa, jednoalkiloaminowa, dwualkilo- 30 aminowa lub hydrazynowa, a R oznaczaja pó jednej reszcie kwasu a^aminokarboksylowego, uwolnionej od grupy a-aminowej i karboksylo¬ wej, przy czym przynajmniej jedna reszta R za¬ wiera grupe aminowa i co najmniej jedna grupa aminowa czasteczki jest zwiazana z reszta acylo- wa dlugolancuchowego nasyconego lub nienasyco¬ nego alifatycznego kwasu karboksylowego lub tez symbol X oznacza jednoalkilowa lub dwualkilo- wa reszte aminowa o dlugolancuchowym pod¬ stawniku alkilowym, albo tez addycyjna sól kwa¬ sowa tego peptydu. Jak z powyzszego wynika, wyzej podany wzór obejmuje 'dwu-, trój- i czteropepitydy, które wy¬ wodza sie z kwasów a-aminokarboksylowych, ta¬ kich jak seryna, fenyloalaokia, tyrozyna i leucy- na. Co najmniej jeden z aminokwasów w cza¬ steczce powinien miec charakter zasadowy, jak lizyna, arginina, ornityna, kwas a, Y~d,wuammo~ maslowy, kwas a, p-dwuaminopropionowy. Resz¬ ty oznaczone symbolami R moga wywodzic sie z jednakowych lub róznych kwasów a-aminokar¬ boksylowych. W czasteczce powinna znajdowac sie przynajmniej jedna reszta dlugolancuchowa. Ze wzgledów ekonomicznych stosuje sie zazwy¬ czaj tylko jedna reszte N-acylowa w czasteczce peptydu, gdyz (koszt wytwarzania takiego pepty¬ du jes/t nizszy w porównaniu z peptydami zawie¬ rajacymi kilka reszt N-acylowych. Z uwagi ha to, ze na ogól juz dwupeptydy wykazuja wlasci- 486353 wosci dezynfekujace i konserwujace, wiec ich stosowanie jest ekonomicznie bardziej uzasadnio¬ ne od stosowania trój- lub czteropeptydów. Stwierdzono równiez, ze do wytwarzania pepty- dów stasowanych w sposobie wedlug wynalazku nadaje sie doskonale lizyna, gdyz peptydy wy¬ tworzone na jej podstawie sa .szczególnie aktyw¬ ne, a aminokwas .ten jest stosunkowo latwo do- t steppy. Dluigolancuchowe reszty acylowa i alki- * ^lowa- powinny zawierac przynajmniej 10, a naj¬ lepiej 10 do 20 atomów wegla, jak na przyklad reszta palmitoilowa lub stearylowa. Azeby w toku rozkladu stosowanego jako kon- serwanta peptydu otrzymac endogenne produkty odbudowy, jest konieczne, aby stosowany peptyd zbudowany byl z L-aminokwasów. Szczególnie korzystne jest stosowanie w sposo¬ bie wedlug wynalazku nastepujacych zwiazków jako srodków konserwujacyeh. Na-palmitoilo-L-lizylo-L-lizyna, L-lizylo-Nc- paJmitoilo-L-lizyna, kwas Na-paimitoilo-L-a, y- dwiuamindbutyrylo-L-a, Y^dwuaminamaslowy, kwas L-a, Y^wuamiinoibutjrrylo^L-NY-pailmitoilo-L-a, Y" dwuaminomaslowy, Na^palmitoilo-L-ornitylo-L-ar- ginina, Na^palmitoilo-L-ormitylo-L-ornityna, Nnr- palmitoilo-L-orginylo-L-arginina oraz estry, amidy i hjndraizydy tych zwiazków. Peptydy stosowane w sposobie wedlug wyna¬ lazku odznaczaja sie znakomita aktywnoscia w szerokim zakresie tak wobec gramdodatnich jak równiez wobec gramujemnych patogennyeh i apa- togennych bakterii oraz wobec grzybów, glo¬ nów i drozdzy. Zwiazki te sa bardzo malo tok¬ syczne, poniewaz rozkladaja sie bardzo szybko w organizmie pod dzialaniem proteolitycznych enzymów, a powstajace przy tym endogenne aminokwasy lub bardzo do nich zblizone pro¬ dukty nie wykazuja juz dzialania przeciwbakte- ryjnego. W przypadku stosowania sposobu wedlug wynalazku nie wystepuje wiec zagadnienie od¬ kladania sie szkodliwych zwiazków w organiz¬ mie. Stosowane w sposobie wedlug wynalazku peptydy maja stosunkowo male czasteczki, moga byc otrzymywane w chemicznie jednolitej i do¬ brze zdefiniowanej postaci oraz sa rozpuszczalne w wodzie. Zakres stosowania sposobu konserwowania wedlug wynalazku jest praktycznie nieograniczo¬ ny. Mozna go stosowac do konserwacji miesa oraz wszystkich wyrobów miesnych, ryb, kon¬ serw rybnych (równiez przy niskiej wartosci pH) i innych morskich produktów jadalnych (krewe¬ tek itd.), drobiu, swiezych jarzyn, swiezych owo¬ ców (na przyklad zapobieganie zakazeniu owo¬ ców cytrusowych przez grzybki Penicillium), so¬ ków owocowych, chleba i pieczywa, serów kra¬ janych, jak równiez wszelkiego rodzaju pasz dla zwierzat. Oprócz produktów spozywczych i pa¬ szowych moga byc równiez konserwowane* sposo¬ bem wedlug wynalazku inne materialy, ulegaja¬ ce szkodliwemu dzialaniu mikroorganizmów (na przyklad materialy tekstylne, skóra). W sposobie wedlug wynalazku dodaje sie do konserwowanych produktów srodek konserwuja- 635 ' -'^f?' 4 cy w postaci proszku lub wodnego roztworu, emulsji, zawiesiny albo w postaci past lub zelów i calosc miesza sie dokladnie. W czasie przecho¬ wywania tak zakonserwowanego materialu nale- 5 zy dbac o to, aby byl on dobrze opakowany i zamkniety. Srodek konserwujacy mozna dodawac do wody sluzacej do plukania (na przyklad w przypadku ziemniaków, cebuli, poziomek) lub do papieru sluzacego do zawijania artykulów zy- io wnosciowych. Substancje te moga byc równiez dodawane do lodu sluzacego do chlodzenia ryb i innych jadalnych produktów morskich. Mozna równiez stosowac sposób wedlug wy¬ nalazku w polaczeniu z innymi znanymi sposo- 15 barni konserwacji srodków spozywczych. Przy zastosowaniu sposobu wedlug wynalazku w po¬ laczeniu ze sterylizacja cieplna czas trwania tej sterylizacji moze byc skrócony. Korzystne jest zastosowanie sposobu wedlug wynalazku w po- 20 laczeniu z przechowywaniem w niskiej tempera¬ turze. Tak wiec na przyklad dobre wyniki osia¬ ga sie przy transporcie w obnizonych temperatu¬ rach owoców cytrusowych zakonserwowanych sposobem wedlug wynalazku jak równiez przy 25 transporcie na przyklad miesa w stanie zamro¬ zonym. Równiez kombinowane stosowanie ze zwazkami tworzacymi strukture chelatowa jest korzystne. Peptydy stosowane w sposobie wedlug wyna- 30 lazku mozna stosowac równiez do dezynfekcji, na przyklad w przemysle zywnosciowym i pa¬ szowym, do celów ogólnohigienicznych, w kaz¬ dym przypadku tam, gdzie jest konieczne utrzy¬ manie malej liczby zarodników np. w aparatach, 35 pomieszczeniach fabrycznych itd., lub gdy trzeba stosowac profilaktyke przeciw zakazeniom ba¬ kteriami, grzybami, drozdzami i innymi nizszymi .drobnoustrojami. Sposób wedlug wynalazku, moz¬ na stosowac na przyklad od odkazania budyn- 40 ków fabrycznych i magazynów, aparatury w mle¬ czarniach, serowniach, browarach, hal sluzacych do przechowywania owoców, magazynów ziemnia¬ ków, chlodni, piwnic na wino, fabryk konserw, fabryk srodków konserwujacych, niaszyn do do- 45 jenia, a ponadto do zwalczania glonów w zbior¬ nikach wody pitnej i plywalniach, dezynfekcji rak, zapobiegania tworzeniu sie plesni na tyto-^ niu, zapobiegania próchnicy na skutek zahamowania rozwoju bakterii mlekowych i zwiazanego z tym 50 opózniania tworzenia sie kwasów w jamie ustnej z produktów zawierajacych skrobie lub cukier. Stwierdzono przy tym, ze peptyny stosowane w sposobie wedlug wynalazku prawdopodobnie na skutek adsorpcji na blonie sluzowej wykazuja dlu- 55 aotrwale dzialanie dezynfekcyjne w jamie ustnej. Poza tym maja zastosowanie w kosmetyce jako dodatek do wody do golenia lub do srodków przeciwzapachowych. Peptydy stosowane w sposobie wedlug wyna- 60 lazku moga byc otrzymywane metodami znanymi w chemii peptydów. Synteze prowadzi sie wy¬ chodzac z odpowiednio chronionych kwasów a- aminokarboksylowych wzglednie odpowiednio chronionyeh peptydów, stosujac srodki konden- 65 sujace lub wychodzac z mieszanin bezwodników,48*35 6 azydków, aktywowanych estrów i chlorków kwa¬ sowych. Stojaca na koncu funkcyjna grupe kar¬ boksylowa zmydla sie ewentualnie do wolnej grupy karboksylowej lub przeprowadza w gru¬ pe N-jednoalkiloamidowa, N,N-dwualkiloamidowa lub hydraizydowa. Dlugolancuchowe reszty acylo- we wprowadza sie pózniej przez wymiane selek¬ tywnie odszczepialnych grup ochronnych. Otrzy¬ mane peptydy mozna ewentualnie przeprowadzic w sole. Przyklad I. 3 kolby stozkowe napelniono 100 ml swiezo wycisnietego soku winogronowe¬ go. Jedna kolbe z serii pozostawiono jako próbe kontrolna; do drugiej kolby dodano 'dwuchlorowo¬ dorku estru etylowego Na-palmitoilo-Ilizylo-L-li- zyny w ilosci potrzebnej do uzyskania 0,001% jego stezenia w próbie, a do trzeciej kolby dodano te substancje az do stezenia koncowego 0,01% tego srodka. Dodatki te nie powodowaly zmiany sma¬ ku i zapachu. Kolby zamlmieto korkami z waty i pozostawiono w temperaturze pokojowej. Pod¬ czas, gdy zawartosc pierwszej kolby po 4 dniach wykazywala silna fermentacje, fermentacja soku winogronowego w drugiej kolbie rozpoczynala sie po okolo 6 dniach, a zawartosc trzeciej kolby nie wykazywala nawet po 14 dniach zadnych zmian, a pod wzgledem zapachu i smaku nie róznila sie. od swiezego soku winogronowego. Analogiczne wyniki otrzymano z sokiem jablko¬ wym i sokiem z marchwi. Przyklad II. 3 porcje po 80 gramów miesa siekanego owinieto sterylna gaza. W pierwszej porcji zwilzono gaze sterylna woda, w drugiej porcji 0,1% roztworem dwuchlorowo'dorku estnu etylowego Na-palmitoilo-L-lizylo-a-lizyny, a w trzeciej porcji 1%-owym roztworem tej substancji. Podczas gdy porcja kontrolna po 2 dniach w temperaturze pokojowej wykazywala nieznaczne objawy zepsucia i wydzielala zapach zepsutego miesa, dwie pozostale porcje utrzymywaly sie jeszcze w ciagu okolo 2 dni w stanie swiezosci 1 mialy swa pierwotna barwe, a zapach zepsute¬ go miesa nie wystepowal. W podobny sposób, lecz przy dodatkowym opa¬ kowaniu w folie z tworzywa sztucznego (aby za¬ pobiec wysychaniu) zostaly przeprowadzone próby z sznyclem wieprzowym i krajana szynka. Rów¬ niez w przypadku tych produktów zostalo stwier¬ dzone wyraznie korzystne dzialanie srodka kon¬ serwujacego. 5 Przyklad III. 6 kromek ciemnego chleba (pumpernikiel lub renski chleb razowy) wlozono do miseczek szklanych. Dwie kromki zroszono 1 g wody wodociagowej, dwie kromki woda wodo¬ ciagowa z dodatkiem 0,1% dwuchlorowodorku 10 estru etylowego kwasu .Na-palmitoilo-L-lizylo-L- lizyny, a dwie pozostale kromki woda wodocia¬ gowa z dodatkiem 1% dwuchlorowodorku estru etylowego Na-palmitoilo-L-lizylo-L-lizyny. Kroni¬ ki razem z miseczkami szklanymi zapakowano do 15 woreczków polietylenowych, aby zapobiec wy¬ schnieciu i przechowywano w temperaturze poko¬ jowej. Po 10 dniach próbki zroszone woda wodo¬ ciagowa calkowicie splesnialy, podczas gdy krom¬ ki chleba traktowane 0,1%-owym roztworem wy- 20 kazywaly jedynie nieliczne, ograniczone kultury plesni, a kromki traktowane l°/ó-owym roztwo¬ rem nie wykazywaly zadnych widocznych zmian. P r z y k l ad IV. 28 pomarancz nakluto po 10 razy igla, aby ulatwic przenikanie drobnoustro- 25 jów. Nastepnie zanurzano po 7 pomarancz na przeciag 1 minuty w jednym z trzech nastepuja¬ cych roztworów: 1) woda + 1% monooleinianu polioksyetyleno- sorbitonu . . 30 2) woda + l%monooleiiniainu polioksyetyleno- sorbifonu + 0,1% dwuchlorowodorku estru etylo¬ wego Na-palmitoilo-L-lizylo-L-lizyny 3) woda + 1% monooleinianu polioksyetyieno- sorbitonu + 1% dwuchlorowodorku estru etylo- 35 wego 'Na-palmiitoilo-L-lizylo-L-lizyny. Po odcieknieciu pokropiono równoczesnie 21 ' pomarancz zawiesina zarodników, pochodzacych • ze splesnialej pomaranczy. Pomarancze zawinieto nastepnie grupami w papier nawilzony woda. Po- 4d zostale siedem pomarancz traktowano wyzej po¬ danym roztworem Nr 1 i zawijano w papier, a zamiast woda zwilzono je wyzej podanym roz¬ tworem Nr 3. Owoce przechowywano w tempera¬ turze pokojowej i chroniono przed wysychaniem 45 przez owiniecie folia z tworzywa sztucznego. Wy¬ nik przedstawiono w ponizszej tablicy: 1 Dni od poczatku 1 dosw^iadczenfi/a 1 ° J 3 1 4 1 5 6 1 10 Grupa I Owoce traktowane rc:?ttwc!rem 1; papier, woda — 4 + 4 ++; 2 + 6 ++; 1 + 7 ++ 7 + 4- 1 Grupa II Owoce traktowanie roztwcrem 2; papier, woda 1 + 2 ++; 2 + 3 ++; 2 + 4 ++ ; 3 + 7 + + Grupa III Owoce traktowane roztworem 3; papier, woda 2 + + 3 ++;"2+ 3 ++; 2 + 5 ++; 2 + 7 ++ Grupa IV 1 Owoce traktowane 1 roztworem i; 1 papier, roztrwór 3 1 1 1 1 + 1 2 + | i ++; i + 1 3 ++; 1 + | Cyfry oznaczaja ilosc opanowanych przez plesn pomarancz + = malo plesni -|—|- = duzo plesni48 635 Przyklad V. Do 100 g 50%-owego alkoholu etylowego dodano 1 g pantenolu i 0,001 g dwu- chlcrowodorku estru etylowego Na-palmitoilo-L- lizylo-L-lizyny. Otrzymano wode do wlosów o szczególnie dobrym dzialaniu przeciw lupiezowi i nadmiernemu lojotokowi. Przyklad VI. Do 100 g 50% -owego alkoholu etylowego dodano 0,05 g pantenolu i 0,05 g dwu- chlorowiodorku estru etylowego Na-palmitoilo-L- lizylo-L-lizyny. Otrzymano wode do golenia o bardzo dobrych wlasnosciach dezynfekcyjnych. Przyklad VII. Do kolb stozkowych o po¬ jemnosci 50 ml dodawano po 19 ml bialegb soku winogronowego, po czym wprowadzono do kolb po 1 ml roztworu srodka konserwujacego o takim stezeniu, by koncowe stezenie osiagnelo podane ni¬ zej w tabeli wartosci. Do ultawienia procesu fer¬ mentacji dodano do kazdego naczynia po 0,1 ml 10%-owej zawiesiny drozdzy piekarniczych w wodzie (10 mg drozdzy na próbke). Sile fermen¬ tacji oceniano ,po przechowywaniu w temperatu¬ rze pokojowej (okolo 20°C) w ciagu 1, 2, 3 i 4 dni. Srodek konserwujacy Dni Koncowe stezenie srodka konserwujacego w % 0,05 0,01 0,005 0,001 Dwuchlorowodorek 1 amidu 2 Nct-palmitoilo-L- 3 lizylo-L-lizyny 4 ¦- + + - + ++ + ++ +4- +++ +++ ++-f Dwuchlarowoojorekj 1 — estru metylowego 2 — jNa-palmitotilp^L- 3 — ornitylo-L-argininy 4 — - + + + ++ ++ ++ +++ +++ +++ +++ +++ Dwuchlorowodorek 1 estru metylowego 2 Na-palmitoilo-L- 3 ornitylo-L-ornityny 4 - + ++ ++ ++ +++ - ++ +++ ++^ Dwuchlorowodorek 1 estru etylowego 2 Na^palmitolilo-L- 3 lizylo-L-lizyny 4 - + - + + ++ ++ ++ +++ +++ Trójchloirowodorek 1 — — — + szesciodecyloamidu 2 — — + -\—|- L-lizylo-L-lizyny 3 — + + +++ 4 - + ++ +++ Chlorowodorek estru 1 metylowego Na- 2 palmitoalo-L-lizylo 3 L-leucyny 4 - - + - + ++ Próby kontrolne Dni 1. Próba 2. Próba 2 próby kontrolne 1 + z dodatkiem 1 ml 2 +++ wody destylowanej 3 +++ i 0,1 ml zawiesiny drozdzy 4 -|—|—|- + +++ +++ +++ Legenda: — = bez fermentacji + = slaba fermentacja -|—|- = silna fermentacja +++ = bardzo silna fermentacja 8 Przyklad VIII. 19 ml swiezo wycisnietego soku pomaranczowego umieszcza sie w kolbkach stozkowych o pojemnosci 50 ml i dodaje sie do kazdej po 1 ml roztworu konserwujacego o takim stezeniu, ze koncowe stezenie osiaga wartosci po¬ dane w ponizszej tablicy. Storpien pokrycia soku plesnia ocenia sie po przechowywaniu w tempe¬ raturze pokojowej (okolo 20°) po 2, 3, 7 i 9 dniach. 10 15 20 25 30 Srodek konserwujaca Dni Koncowe stezenie srodka konserwujacego, w % 0,05 0,01 0,005 0,001 Dwuchlorowodorek 3 amidu Na-palmito- 5 ilo-L-lizylo- 7 -L-lizyny 9 + ++ + Dwuchliorowodorek estru metylowego Nu-palmitoilo-jL- -ornitylo-L- argininy 3 + + 5 - - + ++ 7 - + ++ +++ 9 + ++ +++ +++ Dwuchlorowodorek estru etylowego Na¬ palm!toilo-L- ornitylo-L-ornityny 3 — — 5 — — 7 — — 9 + + + + ++ + ++ ++ +++ Dwuchlorowodorek estru etylowego Na-palmitoilo-L- lizylo-L-lizyny 3 — — 5 — — 7 — — 9 — - + ++ Trójchlonowodorek 35 heksadecyloamidu- i-L-iizykHL-lizyny - ++ + + + + + ++ +++ +++ 40 Chlorowodorek estru metylowego Na-palmitoilo-Lr lizylo-L-leucyny ' 3 - + + + 5 - + + ++ 7 - +¦ .++ +++ 9 + ++ +++ +++ Próby kontrolne Dni 1. Próba 2. Próba 2 próby kontrolne 3 — z dodatkiem 1 ml 5 + wody destylowanej 7 +-j- 9 +++ + ++ +++ +++ Legenda: — 50 + = brak plesni = malo plesni ((pokrycie do okolo 10% powierzchni) ++ = duzo plesni (pokrycie okolo 50% powierzchni) +-|—|- = bardzo duzo plesni (pokry- 55 cie 100% powierzchni) Zastrzelenia patentowe 1. Sposób dezynfekcji i konserwacji substancji 60 atakowanych przez drobnoustroje, znamienny tym, ze do dezynfekowanej lub konserwowa¬ nej substancji dodaje sie peptyd o ogólnym wozrze 1 albo jego addycyjna sól kwaso¬ wa, przy czym % i n2 oznaczaja liczbe 0 lub 65 1, X oznacza grupe hodroksylowa, alkoksy-9 48635 10 Iowa, aminowa, jednoalkiloaminowa, dwuaUki- loaminowa lub hydrazynowa, a symbole R oznaczaja po jednej reszcie kwasowej kwasu a-aminoikarbokisylowego uwolnionej od gru¬ py a-aminowej i karboksylowej, przy czym co najmniej jedna z reszt R zawiera grupe aminowa i co najmniej jedna grupa amino¬ wa czasteczki jest zwiazana z reszta acylo- wa dlugolancuchowego nasyconego lub nie¬ nasyconego alifaitycznego kwasu karboksylo- wego lub tez symbol X oznacza jednoalkilo- wa lub dwualkilowa reszte aminowa, zawie¬ rajaca dlugolancuchowy podstawnik alkilo¬ wy. 2. "2. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze stosuje sie dwupeptyd. 3. Sposób wedlug zastrz. 1 lub 2, znamienny tym, ze stosuje sie peptyd, którego dlugolan- cuchowe reszty acylowa lub alkilowa zawie¬ raja co najmniej 10 atomów wegla. 4. Sposób wedlug zastrz. 1 — 3, znamienny tym, ze stosuje sie peptyd, którego dlugolancucho- wa reszta acylowa zawiera 10 do 20 atomów wegla, jak na przyklad reszta palmitoilowa lub stearoilowa. 5. Sposób wedlug zastrz. 1 — 4, znamienny tym, ze stosuje sie peptyd zawierajacy tylko jed¬ na dlugolancuchowa reszte N-acylowa lub N- alkilowa. 6. Sposób wedlug zastrz. 1 — 5, znamienny tym, ze stosuje sie peptyd, którego aminokwasy sa optycznie czynne, a w szczególnosci wy¬ kazuja konfiguracje L-a. 7. Sposób wedlug zastrz. 1 — 5, znamienny tym, ze stosuje sie peptyd zawierajacy D- lub L- albo D, L-lizyne. 8. Sposób wedlug zastrz. 1 — 7, znamienny tym, ze stosuje sie N-a-palmitoilo-L-lizylo-L-lizy- ne lub jej ester, amid lub hydrazyd. 9. Sposób wedlug zastrz. 1 — 7, znamienny tym, ze stosuje sie L-lizylo-Ne-palmitoilo-L-lizyne lub jej ester, amid albo hydrazyd. 10. Sposób wedlug zastrz. 1—6, znamienny tym, ze stosuje sie kwas N a-ipalmitoilo-L-a, Y-dwiuaminbfoutyrylo-L-a, Y~dwuam*nó(mas*0" 5 wy lub jego ester, amid lub hydrazyd. 11. Sposób wedlug zastrz. 1—6, znamienny tym, ze stosuje sie kwas L-a, Y^^am*^ku'tyry'~ lo-L-N Y-palmitoilo-L-a, Y^wluam"lc^a^ io wy lub jego ester, amid albo hydrazyd. 12. Sposób wedlug zastrz. 1—6, znamienny tym, ze stosuje sie Na-palmitoilo-L-ornitylo-L-ar- ginine lub jej ester, amid albo hydrazyd. 15 13. Sposób wedlug zasitrz. 1—6, znamienny tym, ze stosuje sie Na-palmitoilo-L-ornitylo-L-or- nityne lub jej ester, amid albo hydrazyd. 20 14. Sposób wedlug zastrz. 1—6, znamienny tym, ze stosuje sie Nanpalmitoilo-L-arginylo-L-ar- ginine lub jej ester, amid albo hydrazyd. 15. Sposób wedlug zastrz. 8—14, znamienny tym, 25 ze stosuje sie ester metylowy lub etylowy peptydów. * 16. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze w celu konserwacji srodków spozywczych dodaje sie do nich peptyd o wzorze 1, w któ¬ rym ni i n2 oznaczaja liczbe 0 lub 1, X ozna¬ cza grupe hydroksylowa, alkoksylowa, amino¬ wa lub hydrazynowa, a symbol R — grupy I l CH — CH2 — NH2, CH—(CH2)2 — NH2, I I I I CH — (CH^ — NH2, CH — (CH2)4 — NH2 lub I I i CH — (CH2)S — NH — C (NH) — NH2, przy 30 35 40 I czym co najmniej jedna grupa aminowa cza¬ steczki jest zwiazana z reszta acylowa dlugo¬ lancuchowego kwasu tluszczowego. H2 N - R-CO-NH-ft-CO NH-R -C0- NH-R -CO PL