PL208968B1 - Sposób wytwarzania opuszczanej szyby pojazdu i opuszczana szyba pojazdu - Google Patents

Abstract

W sposobie wytwarzania szyby przesuwanej w wysokości dla pojazdu (1), z szybą przezroczystą, zwłaszcza zakrzywioną (2), na krawędzi której element podtrzymujący (3, 3') powinien być przymocowany, który współpracuje z urządzeniem napędowym i/lub prowadzącym dla przesuwania szyby (2) w wysokości, wynalazek charakteryzuje się tym, że: szyba (2) jest zorientowana i mocowana w kilku punktach wstępnie określonych (P1, P2, P3) jej powierzchni w urządzeniu dostosowanym do jej kształtu, tworzywo sztuczne utwardzalne jest nakładane na szybę za pomocą co najmniej jednego narzędzia w obszarze połączenia z elementem podtrzymującym i jest kształtowane w stałym położeniu w przestrzeni wewnątrz urządzenia, do postaci elementu kształtowanego (5), który po połączeniu z szybą (2), określa wyraźnie położenie elementu podtrzymującego w stosunku, do punktów wstępnie określonych (P1, P2, P3), tworzywo sztuczne jest utwardzane. Opisano również szybę wykonaną tym sposobem.

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania opuszczanej szyby pojazdu i opuszczana szyba pojazdu.

Szyby dla pojazdu przesuwane wzdłuż wysokości, a więc opuszczane, wspomnianego typu, są wbudowane w drzwi, które nie zawierają ramy albo prowadnicy ponad krawędzią drzwi, i w konsekwencji są prowadzone tylko przez odpowiedni mechanizm wewnątrz korpusu drzwi. Tego typu drzwi są stosowane zasadniczo w samochodach sportowych, typu coupe albo w kabrioletach. Szyba powinna, przy zamknięciu, wchodzić dokładnie w górną uszczelkę albo przylegać do niej. Uszczelka może mieć kształt kanału i obejmować szybę z dwóch stron. W większości przypadków jest jednak przewidziana tylko płaska uszczelka z jednej strony, do której szyba powinna przylegać z wystarczającym naciskiem wzdłuż krawędzi (krawędzi zamknięcia) jej zasadniczej powierzchni. Jednakże, jeżeli ustawienie nie jest wystarczająco dokładne w położeniu zamknięcia szyby, to mogą wystąpić trudności z zamknięciem drzwi albo szyby albo nawet niesprawne uszczelnienie. Z jednej strony, szyba może zwłaszcza się wypaczyć, albo z drugiej strony, może pojawić się szczelina pomiędzy uszczelnieniem a krawędzią szyby.

Ogólną zasadą jest stosowanie dla pojazdu jako szyb opuszczanych szyb ze szkła wypukłego i hartowanego, dla których pewne tolerancje ugięcia, narzucone przez wytwarzanie, to znaczy odchylenia w stosunku do kształtu szyby idealnej, powinny być dopuszczalne. To tylko wyrównanie tak dokładne jak to tylko jest możliwe pomiędzy prowadnicą szyby pozostającą wewnątrz korpusu drzwi a szybą sprawia, że mogą być skompensowane nieuniknione tolerancje ugięcia szyby i może być zapewniona pożądana szczelność szyby.

Z niemieckiego zgłoszenia patentowego nr DE 44 35 008 A1, znane jest urządzenie regulacyjne dla szyby drzwi samochodu współpracujące z urządzeniem do podnoszenia szyby, korzystnie utworzone albo prowadzone bez ramy, które zawiera co najmniej pionową szynę prowadzącą urządzenia do podnoszenia szyby, umieszczoną wewnątrz korpusu drzwi, w którym szyna prowadząca może obracać się w kierunku poprzecznym pojazdu, wokół górnego punktu obrotu i może być zaklinowana w określonym położeniu za pomocą urządzenia regulacyjnego umieszczonego w dolnym obszarze szyny prowadzącej. Urządzenie regulacyjne jest dostępne poprzez dolną powierzchnię korpusu drzwi, w taki sposób, że regulowanie szyby jest możliwe bez demontażu osprzętu drzwi.

Z dokumentu nr DE 199 43 619 A1, znane jest urządzenie przemieszczające dla szyby drzwi pojazdu bez ramy, w którym człon napędowy jest regulowany w pionowej szynie prowadzącej. Szyba jest połączona z członem napędowym. W celu prowadzenia regulacji siły początkowej, z jaką szyba jest dociskana do uszczelki z kauczuku umieszczonej w otworze drzwi pojazdu, może ona obracać się w płaszczyźnie poprzecznej pojazdu. W tym celu, jej dolna krawędź jest połączona ze śrubą przemieszczającą, przechodzącą pionowo przez człon napędowy, którego koniec łączący jest ustawiony mimośrodowo w stosunku do osi obrotu śruby przemieszczającej, i który przemieszcza szybę poprzez obrót śruby przemieszczającej w kierunku poprzecznym. Śruba przemieszczająca może być uruchomiona poprzez otwór w dolnej powierzchni drzwi.

Znane rozwiązania do regulacji opuszczanych szyb dla pojazdu, a więc przesuwanych wzdłuż wysokości w stosunku do uszczelki drzwi, zwłaszcza w jej górnym obszarze mają taką niedogodność, że działają na urządzenia stosunkowo złożone, które powodują poprzeczne pochylenie szyby. Ponadto, trzeba na ogół wykonać kilka prób regulacyjnych aby uzyskać pożądany skutek, ponieważ działanie regulacyjne jest wykonywane, gdy szyba jest obniżona. Nie jest w takiej sytuacji możliwe natychmiastowe stwierdzenie, czy operacja regulacji szyby udała się, ponieważ szyba powinna ponownie być podniesiona w swoje górne położenie celem sprawdzenia.

Dokument nr DE 196 27 398 A1 opisuje szybę dla pojazdu przesuwaną wzdłuż wysokości z elementem podtrzymującym typu wspomnianego na wstępie, który składa się z polimeru odpornego na działanie siły mechanicznej i korzystnie przyklejonego bezpośrednio na szybie, dla której jest przewidziany, pomiędzy elementem podtrzymującym i jego przegubem na mechanizmie podnoszenia oraz pośredni element elastyczny przeznaczony do kompensowania tolerancji montażu i wytwarzania. Ten opis nie zajmuje się jednakże problemem oparcia szyby o uszczelkę w położeniu zamkniętym.

Jest ponadto również znany (DE 41 23 256 C1, DE 198 37 348 A1), zwłaszcza podczas tworzenia wykładzin krawędzi z tworzywa sztucznego na szybach dla pojazdu, formowania albo kształtowania elementów z tworzywa sztucznego na miejscu za pomocą narzędzi automatycznych połączonych z urządzeniem.

PL 208 968 B1

Celem wynalazku jest sposób wytwarzania opuszczanej szyby pojazdu.

Celem wynalazku jest opuszczana szyba pojazdu.

Sposób wytwarzania opuszczanej szyby pojazdu, z przezroczystą i zakrzywioną taflą szklaną, na krawędzi której mocuje się element podtrzymujący, który współpracuje z urządzeniem napędowym i/lub prowadzącym dla podnoszenia szyby, według wynalazku charakteryzuje się tym, że taflę szklaną orientuje się i mocuje się w kilku wstępnie określonych punktach jej powierzchni w urządzeniu dostosowanym do jej kształtu, przy czym punkty określają płaszczyznę odniesienia, która jest niezależna od zakrzywionej struktury tafli szklanej pomiędzy tymi punktami, następnie na taflę szklaną nakłada się tworzywo sztuczne utwardzalne za pomocą co najmniej jednego narzędzia w obszarze połączenia z elementem podtrzymującym i kształtuje się w stałym położeniu w przestrzeni wewnątrz urządzenia, do postaci elementu kształtowanego, który kształtuje się na miejscu, i który po połączeniu z taflą szklaną, określa wyraźnie położenie elementu podtrzymującego w stosunku do wstępnie określonych punktów, po czym utwardza się tworzywo sztuczne, zaś element podtrzymujący wykonuje się z co najmniej jednej dodatkowej części, którą łączy się z elementem kształtowanym we wstępnie określonym położeniu przez co najmniej jedną powierzchnię styku kształtowaną na tym ostatnim, przy czym to połączenie wykonuje się także w urządzeniu dostosowanym do kształtu tafli szklanej.

Korzystnie element kształtowany kształtuje się na tafli szklanej, nie przylegając do tafli szklanej, a nastę pnie mocno łączy się z taflą szklaną w tym samym poł o ż eniu.

Korzystnie element kształtowany kształtuje się, gdy przylega mocno do tafli szklanej.

Korzystnie element podtrzymujący stanowiący element dodatkowy stosuje się jako część formy stosowanej do kształtowania elementu kształtowanego, przez dociskanie elementu podtrzymującego dla formowania masy z tworzywa sztucznego stanowiącej element kształtowany.

Korzystnie element podtrzymujący stanowiący element dodatkowy stosuje się jako część formy stosowanej do kształtowania elementu kształtowanego, przy czym najpierw mocuje się go w określonym położeniu przestrzennym wewnątrz urządzenia, a następnie wypełnia się masą plastyczną przestrzeń pośrednią istniejącą w obszarze montażu pomiędzy umieszczonym elementem podtrzymującym i powierzchnią tafli szklanej.

Korzystnie element podtrzymujący łączy się z elementem kształtowanym przez spajanie, albo przez dodatkowo nałożony klej albo przez bezpośrednie sklejenie pomiędzy elementem kształtowanym i elementem podtrzymującym.

Korzystnie element podtrzymujący łączy się z elementem kształtowanym za pomocą środków montażu mechanicznego.

Opuszczana szyba pojazdu, z przezroczystą i zakrzywioną taflą szklaną, na dolnej krawędzi której jest przymocowany element podtrzymujący który współpracuje z urządzeniem napędowym i/lub prowadzącym, według wynalazku charakteryzuje się tym, że położenie przestrzenne przymocowanego elementu podtrzymującego jest zorientowane w stosunku do tafli szklanej za pomocą elementu kształtowanego utworzonego na miejscu na tafli szklanej, w kilku punktach wstępnie określonych, z których co najmniej dwa są umieszczone na krawędzi zamknięcia tafli szklanej i te punkty reprezentują płaszczyznę odniesienia, która jest niezależna od zakrzywionej struktury tafli szklanej pomiędzy tymi punktami.

Korzystnie element kształtowany ma powierzchnię styku zorientowaną w stosunku do kilku punktów wstępnie określonych jej powierzchni, dla ustawienia elementu podtrzymującego.

Korzystnie dwa z punktów wstępnie określonych znajdują się w obszarze krawędzi górnej tafli szklanej współpracując z wykładziną, a jeden pozostały punkt jest umieszczony w pobliżu umieszczonego elementu kształtowanego.

Korzystnie element kształtowany jest wykonany z utwardzalnego tworzywa termoplastycznego albo plastycznego.

Korzystnie w obszarze elementu podtrzymującego są umieszczone zorientowane powierzchnie stykowe elementu kształtowanego, na dwóch przeciwnych powierzchniach głównych tafli szklanej.

Korzystnie element podtrzymujący posiada otwór gwintowany albo pręt gwintowany dla połączenia z urządzeniem napędowym albo prowadzącym.

Korzystnie tafla szklana, powierzchnia oparcia i w razie potrzeby element podtrzymujący mają co najmniej jeden otwór, przy czym przez otwory wyrównane ze sobą przechodzi sworzeń albo śruba dla połączenia z urządzeniem napędowym albo prowadzącym.

Korzystnie wspomniana opuszczana szyba pojazdu jest stosowana w drzwiach pojazdu, które są prowadzone przez wspornik bez ramy.

PL 208 968 B1

Dzięki rozwiązaniu według wynalazku uzyskano opuszczaną szybę dla pojazdu, pewnie przymocowaną do elementu podtrzymującego, układającą się w sposób pewny na swojej uszczelce w położeniu zamkniętym, zaś mechanizm podnoszenia z elementem podtrzymującym, z którym jest połączony, jest umieszczony wewnątrz korpusu drzwi bez stosowania znacznej regulacji, w powtarzalnym poł o ż eniu montaż owym, przy mał ych odchyleniach wymiarowych w ramach produkcji seryjnej.

Jako szybę dla pojazdu w znaczeniu wynalazku, należy rozumieć podkład szklany albo z tworzywa sztucznego jak również złożenie ze sobą podkładów szklanych i/lub z tworzywa sztucznego.

Zwykle, takie złożenia są wytwarzane przez połączenie ze sobą kilku stałych podkładów umieszczając pomiędzy nimi klejącą folię termoplastyczną. Może jednakże być tu także pojedynczy stały podkład połączony z folią funkcjonalną albo folia funkcjonalna wprowadzona w takie złożenie.

Dzięki zastosowaniu sposobu wytwarzania opuszczanej szyby pojazdu, według wynalazku, która w stanie zamkniętym może być przyłożona do uszczelki bez prowadzenia regulacji i/lub złożonego urządzenia regulacyjnego i przy pożądanym naprężeniu początkowym, uzyskuje się opuszczane szyby pojazdu odpowiednie dla drzwi pojazdu bez ramy.

Według wynalazku, są kompensowane odchylenia wymiarowe spowodowane wybrzuszeniem szyby od wewnątrz, między powierzchniami, albo w obszarze połączenia pomiędzy elementem podtrzymującym i szybą. Szyba jest odpowiednio połączona z elementem podtrzymującym, który jest do niej dostosowany, w taki sposób, że z jednej strony szyba może być zamontowana bez trudności we wcześniej zmontowanym w korpusie drzwi mechanizmie podnoszenia, a z drugiej strony może doprowadzać szybę w sposób pewny do jej położenia zamknięcia.

Ta kompensacja tolerancji jest uzyskana, według wynalazku, za pomocą elementu kształtowanego, który jest formowany na miejscu na szybie umocowanej za pomocą kilku punktów powierzchni, wstępnie określonych w położeniu przestrzennym, niezależnym od położenia i rzeczywistej konfiguracji szyby w obszarze montażu. Ma ona z tej racji konfigurację dostosowaną indywidualnie do każdej szyby.

Mówiąc dokładniej, te punkty powierzchni szyby są nakładane na stałe punkty oparcia urządzenia albo szablonu dostosowanego do każdego kształtu szyby. Ten element kształtowany jest następnie wykonywany celem mocowania elementu podtrzymującego za pomocą co najmniej jednego odpowiedniego narzędzia w położeniu i ustawieniu przestrzennym wyraźnie określonych w stosunku do punktów oparcia to znaczy, że znajduje się zawsze w tym samym położeniu wewnątrz urządzenia albo w jego układzie współrzędnych.

W zależności od zastosowania, mogą być przewidziane różne narzędzia do nakładania tworzywa sztucznego i do kształtowania masy, przy czym narzędzie do kształtowania powinno w każdym przypadku zapewnić wysoką precyzję ustawienia elementu kształtowanego albo jego powierzchni oparcia dla elementu podtrzymującego.

Może jednakże także być przewidziane tylko jedno narzędzie zarówno do nakładania jak i do kształtowania masy z tworzywa sztucznego.

To urządzenie albo szablon powinno być traktowane jako model w skali 1 : 1 przestrzeni montażowej (drzwi pojazdu), w którym rzeczywiste położenie zamknięcia szyby może być symulowane, zaś jej połączenie z elementem podtrzymującym prowadzenie w ruchu z bardzo ścisłymi tolerancjami w drzwiach pojazdu może być realizowane dokładnie dla każdej indywidualnej szyby. Zapewnia się w ten sposób to, że element podtrzymujący jest w stanie prowadzić szybę do uszczelki, we wszystkich przypadkach zachowując prawidłowe położenie w jej położeniu zamknięcia w drzwiach. Ogółem, uzyskuje się dokładne wyrównanie górnej krawędzi szyby w stosunku do uszczelki karoserii już podczas połączenia z elementem prowadzącym albo napędowym. Ten ostatni nie musi już być wyposażony w urządzenia do regulowania. Naturalnie, wspomniane odchylenia wymiarowe szyb powinny się zawierać w pewnych przyjętych granicach, w taki sposób, aby wszystkie szyby mogły być wytwarzane, przy dopuszczalnych wartościach granicznych, przez jedno urządzenie.

Podczas realizacji sposobu według wynalazku, szyba jest umieszczona w urządzeniu w taki sposób, że spoczywa ona na kilku, korzystnie na trzech punktach jednej ze swoich zasadniczych powierzchni, podczas gdy powierzchnia jej krawędzi obrzeża jest umieszczona przy stałych ogranicznikach. W rzeczywistym położeniu montażowym, wspomniane punkty oparcia odpowiadają punktom styku szyby z drzwiami pojazdu albo karoserii.

Po zamocowaniu szyby, element kształtowany może być formowany przez nakładanie w obszarze umieszczenia elementu podtrzymującego na powierzchni szyby tworzywa sztucznego utwardzalPL 208 968 B1 nego, w postaci pasty, która jest następnie kształtowana dla uzyskania pożądanej struktury powierzchniowej, za pomocą narzędzia do wytłaczania albo kształtowania.

Jeżeli dwa z (trzech) punktów wstępnie określonych znajdują się w obszarze górnej krawędzi szyby, odpowiadającej jej krawędzi uszczelnienia, więc w obszarze istotnym dla przykładania szyby do uszczelki „okna karoserii, a trzeci punkt znajduje się w pobliżu elementu podtrzymującego, to pochylenie boczne szyby i położenie krawędzi górnej szyby w stosunku do elementu podtrzymującego jest określone. Punkty stanowią płaszczyznę odniesienia, która jest niezależna od struktury wypukłej szyby umieszczonej pomiędzy nimi. Przy takiej szybie, ustawienie elementu podtrzymującego jest zwłaszcza niezależne od miejscowego zakrzywienia szyby (styczna wierzchołkowa) w obszarze elementu podtrzymującego.

Położenie jak również położenie finalne powierzchni narzędzia formującego stykającego się z tworzywem sztucznym są naturalnie wyrównane w stosunku do punktów wstępnie określonych w funkcji współrzędnych montażu w odpowiednich drzwiach. To wyrównanie jest wykonane w sposób szczególnie prosty i sprawny, gdy narzędzie formujące i punkty oparcia dla szyby są umieszczone na jednym odpowiednim urządzeniu.

Wyrównany element kształtowany jest korzystnie wytwarzany z materiału odkształcalnego w sposób plastyczny, na przykład, z polimeru. Ten polimer może być plastyczną pastą, która jest ukształtowana w pożądanym ustawieniu i położeniu i która jest następnie utwardzana. W przypadku zastosowania tworzywa sztucznego o dwu albo kilku składnikach, utwardza się ono po pewnym czasie reakcji. Można także stosować tworzywa sztuczne, które reagują z wilgocią z powietrza albo które utwardzają się pod wpływem promieniowania elektromagnetycznego, na przykład, promieniowania ultrafioletowego.

Można także stosować tworzywa sztuczne odkształcalne termoplastycznie, które są podgrzewane celem uformowania i mają kształt stabilny po ostudzeniu. Ich temperatury mięknięcia powinny oczywiście być wyższe od temperatur występujących podczas używania pojazdu.

Po utwardzeniu tworzywa sztucznego, ukształtowany element jest przygotowany do montażu.

Byłoby zasadniczo możliwe, w sposobie według wynalazku, wykonywanie dla każdej szyby elementu kształtowanego, dostosowanego indywidualnie do jej krzywizny, który nie przylega do szyby i który służ y jako wolna warstwa pośrednia dla późniejszego montażu wspólnie z elementem podtrzymującym. Korzystnie, element podtrzymujący przylega jednakże bezpośrednio do szyby, w taki sposób aby tworzyć zespół zawierający szybę i element podtrzymujący. W korzystnej odmianie, tworzy on na szybie powierzchnię odniesienia albo oparcia poprawnie ustawioną w obszarze połączenia pomiędzy szybą i elementem podtrzymującym, która współpracuje z przeciwną powierzchnią odpowiedniego elementu podtrzymującego.

Szyba opuszczana, a więc przesuwana w wysokości pojazdu według wynalazku charakteryzuje się tym, że element podtrzymujący mocno połączony z szybą, który współpracuje z urządzeniem napędowym i/lub prowadzącym albo który tworzy jego część, jest już wyrównany w sposób określony w stosunku do kilku okreś lonych punktów, korzystnie do trzech punktów okreś lonych powierzchni szyby, zanim zostanie połączony z urządzeniem napędowym i/lub prowadzącym wewnątrz drzwi pojazdu.

Powierzchnia oparcia elementu kształtowanego może mieć powierzchnię w postaci płaskiej, cylindrycznej albo łuku kuli albo być wyposażona w określone struktury. Naturalnie, płaskie powierzchnie oparcia są szczególnie proste w wykonaniu. We wszystkich przypadkach, powierzchnia oparcia i przeciwna powierzchnia oparcia elementu podtrzymującego powinny sobie odpowiadać tak dokładnie jak tylko możliwe, aby uzyskać ułożenie dopasowane i bez luzu.

Jeżeli element podtrzymujący powinien być zastosowany jako element montażu z dwoma szczękami ściskającymi dla połączenia szyby z urządzeniem napędowym albo prowadzącym, to można zastosować elementy podtrzymujące, odpowiadające powierzchniom oparcia ustawionym zgodnie z wynalazkiem, na powierzchni przedniej i na powierzchni tylnej szyby, w obszarze szczę k ś ciskają cych elementu podtrzymującego. Połączenie elementu montażowego jest więc szczególnie proste, ponieważ elementy indywidualne powinny być umieszczone tylko na przygotowanej powierzchni oparcia i nie powinny odkształcać się w stosunku do siebie. Ponieważ element kształtowany, właściwy dla szyby, odpowiada dokładnie odpowiedniemu kształtowi struktury szyby, w obszarze montażu, to można przyłożyć do szyby siły ściskające stosunkowo duże, bez konieczności stosowania elastycznej warstwy pośredniej albo nawet odkształcenia szyby.

Element podtrzymujący, który wykonany jest, na przykład, z metalu albo twardego tworzywa sztucznego, powinien oczywiście być połączony w odpowiedni sposób z powierzchnią oparcia albo

PL 208 968 B1 szybą, na przykład, za pomocą połączenia klejonego. Inne połączenie, nie klejone, pomiędzy elementem podtrzymującym i elementem kształtowanym, może być zrealizowane przez wyposażenie elementów podtrzymujących stykających się z powierzchniami oparcia w wystający pręt gwintowany albo wewnętrzny otwór gwintowany. Można również wyobrazić sobie całkiem inne znane rozwiązanie, oprócz połączenia za pomocą zacisków albo spinaczy, można bezpośrednio przykręcić do materiału powierzchni oparcia. Szczególnie prosty sposób montażu można uzyskać wówczas gdy szyba i powierzchnia oparcia są wyposażone w otwór, przez który przechodzi śruba z gwintem albo bez gwintu. Jeżeli element podtrzymujący jest wykonany w całości, to on również powinien być wyposażony w odpowiedni otwór, przez który również przechodzi ś ruba.

Jeżeli wykorzystuje się jako powierzchnię oparcia tworzywo sztuczne, które może przylegać zarówno do elementu podtrzymującego jak i do szyby, to można więc wykonać w urządzeniu moduł kompletny składający się z szyby z jedną powierzchnią oparcia i elementu podtrzymującego, co eliminuje późniejsze dodatkowe operacje mocowania elementu podtrzymującego. W tym przypadku, wykorzystuje się dla wytwarzania opuszczanej szyby dla pojazdu, a więc przesuwanej wzdłuż wysokości pojazdu, urządzenie z narzędziem formującym, które może przyjmować element podtrzymujący i umieszczać go bezpo ś rednio w poł o ż eniu finalnym na nał oż onym tworzywie sztucznym mają cym jeszcze postać pasty, a więc lepkim.

W odmianie, umieszczono najpierw element podtrzymujący w położeniu finalnym w stosunku do szyby i następnie wypełniono przestrzeń pośrednią pozostającą pomiędzy powierzchnią albo korpusem szyby i elementem podtrzymującym z tworzywem sztucznym, dla wykonania elementu kształtowanego. W danym przypadku, element podtrzymujący jest rzeczywiście częścią formy przeznaczoną dla elementu kształtowanego.

Naturalnie, można także łączyć elementy montażu klejonego i mechanicznego pomiędzy elementem podtrzymującym, szybą i elementem kształtowanym.

Gdy tworzywo sztuczne zostanie utwardzone, to szyba i element podtrzymujący tworzą zespół, w którym element kształtowany odpowiedni dla szyby jest wstawiony jako element łączący albo element adaptujący.

Jeszcze inny sposób wytwarzania szyby dla pojazdu, według wynalazku, polega na wykonaniu samego elementu kształtowanego bezpośrednio jako co najmniej zasadniczego składnika elementu podtrzymującego albo jako całego elementu podtrzymującego. Szyba jest od nowa ustawiona w odpowiednim urządzeniu za pomocą punktów wstępnie określonych na jej powierzchni głównej. Jednakże, zamiast nakładania nieukształtowanej masy z tworzywa sztucznego na szybę i jej kształtowania na powierzchni oparcia za pomocą elementu dopasowującego, element podtrzymujący jest w tym przypadku bezpośrednio formowany na szybie. Innymi słowy, umieszcza się element podtrzymujący stanowiący jeden element w położeniu przestrzennym przymocowany za pomocą urządzenia na nieruchomej szybie. Narzędzie formujące potrzebne do tego celu jest oczywiście od nowa wyrównane ze wspomnianymi punktami, w taki sposób, że element podtrzymujący w tym także powierzchnia oparcia jest wytwarzany w jednym elemencie i niezależnie od toru zakrzywienia w obszarze styku z szybą. Tu również, narzędzie formujące jest korzystnie połączone bezpośrednio z urządzeniem albo szablonem ustawiającym.

We wszystkich tych odmianach, połączenie pomiędzy elementem podtrzymującym i szybą jest wystarczająco mocne aby mogło przenosić pewne naprężenie początkowe szyby na boczne powierzchnie prowadzące i uszczelki szyby, które jest wprowadzone przez element podtrzymujący, a wię c mechanizm podnoszenia.

Pośród sposobów wytwarzania tych elementów kształtowanych, można wymienić sposoby wykorzystujące wtrysk jak na przykład sposób formowania wtryskowego, i sposób wytłaczania ze stanowiskiem formowania albo późniejszym formowaniem. Należy zauważyć, że element kształtowany nie jest widoczny w stanie zamontowania, w taki sposób, że powinien on spełniać wymagania wymiarowe, ale absolutnie nie musi spełniać ostrych kryteriów estetycznych.

Przedmiot wynalazku jest przedstawiony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia szybę opuszczaną z elementem podtrzymującym przymocowanym na niej, fig. 2 przedstawia widok przekroju tej samej szyby dla pojazdu wzdłuż linii II-II z fig. 1.

Na fig. 1, szyba dla pojazdu 1 służąca jako szyba opuszczana, przesuwana wzdłuż wysokości samochodu (umieszczona w drzwiach kierowcy albo pasażera), składa się z przezroczystej szyby szklanej 2, zakrzywionej cylindrycznie w płaszczyźnie rysunku i z elementu podtrzymującego 3 przymocowanego do jej dolnej krawędzi, który jest wyposażony w otwór przelotowy 4. W tym ostatnim jest

PL 208 968 B1 umieszczony sworzeń albo śruba, za pomocą której szyba dla pojazdu 1 jest połączona z mechanizmem podnoszenia. Śruba, i mechanizm podnoszenia nie są tu pokazane, dla uproszczenia rysunku, jak również inne elementy montażowe znajdujące się wokół szyby pojazdu.

Na powierzchni (o zakrzywieniu wklęsłym) szyby szklanej 2 zwróconej do wnętrza pojazdu, znajdują się trzy punkty wstępnie określone P1, P2 i P3, na których element podtrzymujący 3 jest wyrównany w określony sposób, jak opisano powyżej. Punkty P1 i P2 są umieszczone na krawędzi górnej (krawędź uszczelnienia) szyby szklanej 2, punkt P3 znajduje się na dolnej krawędzi szyby szklanej 2 w pobliżu elementu podtrzymującego 3.

Krótsza boczna krawędź (z prawej) szyby szklanej 2 w kształcie trapezu, w położeniu zamontowanym, jest zwrócona w stronę kolumny A pojazdu, dłuższa boczna krawędź (z lewej) jest zwrócona w stronę kolumny B. Jako zasada ogólna, szyby są także prowadzone co najmniej na jednym boku (na powierzchni głównej wewnętrznej) przez listwy uszczelnienia, w położeniu zamkniętych drzwi. Element podtrzymujący 3 i mechanizm podnoszenia wywierają pewne początkowe naprężenie statyczne poprzez szybę szklaną 2 na listwy prowadzące i uszczelnienia.

Fig. 2 pokazuje, że element kształtowany 5 jest umieszczony w pobliżu punktu P3 (pokazanego linią kreskowo punktową) w obszarze elementu podtrzymującego 3 na głównej powierzchni szyby szklanej 2 zwróconej na zewnątrz pojazdu i mającej zakrzywienie wypukłe jednoosiowe, pomiędzy szybą i elementem podtrzymującym 3. Element kształtowany 5 jest wykonany z tworzywa sztucznego, korzystnie termoplastycznego i jest ukształtowany bezpośrednio na szybie szklanej 2, ale rozciąga się on również poza jej krawędź. W razie potrzeby, najpierw nakłada się odpowiednią substancję podkładową na powierzchnię szyby dla zwiększenia przylegania pomiędzy tworzywem sztucznym i szybą szklaną 2, zanim tworzywo sztuczne zostanie ukształtowane.

Otwór 4 jest tu umieszczony na zewnątrz obwodu szyby 2, nie przechodzi on więc przez szybę. W innych przykładach wykonania, może jednakże być przewidziane również jeden albo kilka otworów w samej szybie w pobliżu krawędzi, przy dopasowaniu położenia otworów, odpowiednio, w elemencie podtrzymującym i w elemencie kształtowanym.

Powierzchnia ograniczenia elementu kształtowanego 5, znajdująca się naprzeciwko szyby szklanej 2., ma kształt powierzchni oparcia 6 dla elementu podtrzymującego 3, z którym ta ostatnia jest połączona przy użyciu mocnego kleju. Jest jednakże możliwe również, zależnie od wyboru, jak wspomniano powyżej, połączenie elementu podtrzymującego 3 bezpośrednio, więc bez użycia odrębnego kleju, z materiałem termoplastycznym elementu kształtowanego (przed jego utwardzeniem), z tworzywa sztucznego termoplastycznego (na przykład, poliuretan albo elastomeru termoplastycznego) samego tworzącego klej.

Powierzchnia oparcia 6, za pomocą odpowiedniego urządzenia, jest ustawiona w stosunku do punktów P1, P2 i P3 w masie z tworzywa sztucznego nałożonego najpierw bezkształtnie przez przemieszczanie i wybieranie nadmiaru materiału, w taki sposób, że jej ustawienie w przestrzeni zależy tylko od wstępnie określonych punktów P1, P2 i P3 szyby szklanej 2, a więc urządzenia. W danym przypadku, punkty P1 i P2 reprezentują górną powierzchnię uszczelnienia w położeniu zamkniętej szyby. Położenie powierzchni oparcia 6 w przestrzeni jest więc niezależne od miejscowego zakrzywienia szyby w obszarze elementu podtrzymującego 3. Ten fakt jest pokazany przez przedstawienie linią przerywaną innej szyby szklanej 20 mającej inne zakrzywienie. Chociaż zakrzywienie szyby szklanej 20 odchyla się od zakrzywienia idealnego szyby szklanej 2 (znacznie przesadzone na rysunku), to krawędź górna (P2) szyby i element podtrzymujący 3 znajdują się za każdym razem w tym samym położeniu w stosunku do siebie. Również, trzy punkty oparcia zbiegają się dla dwóch szyb niezależnie od ich różnych zakrzywień. Element kształtowany 5 powinien w konsekwencji być traktowany jako element dopasowujący (właściwy dla każdej szyby).

Widać zwłaszcza, że położenie kątowe elementu podtrzymującego 3 jest niezależne w stosunku do stycznej końca dolnej krawędzi szyby, a więc ustawienia powierzchni głównych szyb 2 albo 20 w obszarze montażu pomiędzy szybą i elementem podtrzymującym. Jeżeli element podtrzymujący byłby natomiast, tak jak w stanie techniki, przymocowany bezpośrednio na szybie, to okazało by się więc, w funkcji promieni jej zakrzywienia, że ustawienia kątowe są bardzo różne, co uczyniło by trudnym poprawne ułożenie górnej krawędzi szyby (punkty P1 i P2) na uszczelce i co mogło by być kompensowane tylko przez bardzo drogą regulację mechaniczną wewnątrz mechanizmu podnoszenia.

Przy tym element dopasowujący może być również, jak jest pokazano na fig. 2, umieszczony na powierzchni szyb szklanych 2 albo 20 o zakrzywieniu wklęsłym, zwróconym do wnętrza pojazdu. W tym przykładzie wykonania, element kształtowany 5 zawiera w jednej całości krawędź (dolną)

PL 208 968 B1 szyb 2 albo 20 i nakłada się również na obszar krawędzi głównej powierzchni wewnętrznej szyb 2 albo 20. Można w ten sposób realizować drugą powierzchnię oparcia 6' wyrównaną we wstępnie określonych punktach P1, P2 i P3, która służy więc do ustawienia dodatkowego elementu podtrzymującego 32. Ten układ ma taką zaletę, że można przyłożyć stosunkowo duże siły ściskające dla zamocowania szyby szklanej 2 albo 20, ponieważ sama szyba szklana jest chroniona przed niedopuszczalnym obciążeniem przez element kształtowany 5.

Claims (15)

1. Sposób wytwarzania opuszczanej szyby pojazdu, z przezroczystą i zakrzywioną taflą szklaną, na krawędzi której mocuje się element podtrzymujący, który współpracuje z urządzeniem napędowym i/lub prowadzącym dla podnoszenia szyby, znamienny tym, że taflę szklaną (2) ustawia się i mocuje się w kilku wstępnie określonych punktach (P1, P2, P3) jej powierzchni w urządzeniu dostosowanym do jej kształtu, przy czym punkty te określają płaszczyznę odniesienia, która jest niezależna od zakrzywionej struktury tafli szklanej pomiędzy tymi punktami, następnie na taflę szklaną nakłada się utwardzalne tworzywo sztuczne za pomocą co najmniej jednego narzędzia w obszarze połączenia z elementem podtrzymującym i kształtuje się w stałym położeniu w przestrzeni wewnątrz urządzenia, do postaci elementu kształtowanego (5), który kształtuje się na miejscu, i który po połączeniu z taflą szklaną (2), określa wyraźnie położenie elementu podtrzymującego w stosunku do wstępnie określonych punktów (P1, P2, P3), po czym utwardza się tworzywo sztuczne, zaś element podtrzymujący (3, 32) wykonuje się z co najmniej jednej dodatkowej części, którą łączy się z elementem kształtowanym (5) we wstępnie określonym położeniu za pomocą co najmniej jednej powierzchni styku (6; 6') kształtowanej na tym ostatnim, przy czym to połączenie wykonuje się także w urządzeniu dostosowanym do kształtu tafli szklanej.

2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że element kształtowany kształtuje się na tafli szklanej, nie przylegając do tafli szklanej, a następnie mocno łączy się z taflą szklaną w tym samym położeniu.

3. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że element kształtowany kształtuje się, gdy przylega mocno do tafli szklanej.

4. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że element podtrzymujący stanowiący element dodatkowy stosuje się jako część formy stosowanej do kształtowania elementu kształtowanego, przez dociskanie elementu podtrzymującego dla formowania masy z tworzywa sztucznego stanowiącej element kształtowany.

5. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że element podtrzymujący stanowiący element dodatkowy stosuje się jako część formy stosowanej do kształtowania elementu kształtowanego, przy czym najpierw mocuje się go w określonym położeniu przestrzennym wewnątrz urządzenia, a następnie wypełnia się masą plastyczną przestrzeń pośrednią istniejącą w obszarze montażu pomiędzy umieszczonym elementem podtrzymującym i powierzchnią tafli szklanej.

6. Sposób według jednego dowolnego z poprzednich zastrzeżeń, znamienny tym, że element podtrzymujący łączy się z elementem kształtowanym za pomocą spajania, albo za pomocą dodatkowo nałożonego kleju albo za pomocą bezpośredniego sklejenia pomiędzy elementem kształtowanym i elementem podtrzymującym.

7. Sposób według jednego z poprzednich zastrzeżeń, znamienny tym, że element podtrzymujący łączy się z elementem kształtowanym za pomocą środków montażu mechanicznego.

8. Opuszczana szyba pojazdu, z przezroczystą i zakrzywioną taflą szklaną, na dolnej krawędzi której jest przymocowany element podtrzymujący który współpracuje z urządzeniem napędowym i/lub prowadzącym, znamienna tym, że położenie przestrzenne przymocowanego elementu podtrzymującego (3, 32) jest ustawione w stosunku do tafli szklanej (2; 20) za pomocą elementu kształtowanego (5) utworzonego na miejscu na tafli szklanej, w kilku punktach wstępnie określonych (P1, P2, P3), z których co najmniej dwa są umieszczone na krawędzi zamknięcia tafli szklanej (2) i te punkty reprezentują płaszczyznę odniesienia, która jest niezależna od zakrzywionej struktury tafli szklanej (2) pomiędzy tymi punktami.

9. Opuszczana szyba według zastrz. 8, znamienna tym, że element kształtowany (5) ma powierzchnię styku (6, 62) ustawioną w stosunku do kilku wstępnie określonych punktów (P1, P2, P3) jej powierzchni, dla ustawienia elementu podtrzymującego (3).

PL 208 968 B1

10. Opuszczana szyba według zastrz. 8 albo 9, znamienna tym, że dwa z punktów wstępnie określonych (P1, P2) znajdują się w obszarze krawędzi górnej tafli szklanej (2) współpracując z wykładziną, a jeden pozostały punkt (P3) jest umieszczony w pobliżu umieszczonego elementu kształtowanego (5).

11. Opuszczana szyba według jednego z poprzednich zastrzeżeń, znamienna tym, że element kształtowany (5) jest wykonany z utwardzalnego tworzywa termoplastycznego albo plastycznego.

12. Opuszczana szyba pojazdu według jednego dowolnego z poprzednich zastrzeżeń, znamienna tym, że w obszarze elementu podtrzymującego (3, 3') są umieszczone zorientowane powierzchnie stykowe (6, 6) elementu kształtowanego (5), na dwóch przeciwnych powierzchniach głównych tafli szklanej (2).

13. Opuszczana szyba według jednego z poprzednich zastrzeżeń, znamienna tym, że element podtrzymujący (3, 3) posiada otwór gwintowany albo pręt gwintowany dla połączenia z urządzeniem napędowym albo prowadzącym.

14. Opuszczana szyba według jednego z poprzednich zastrzeżeń, znamienna tym, że tafla szklana (2), powierzchnia oparcia (6, 6) i w razie potrzeby element podtrzymujący (3, 3) mają co najmniej jeden otwór (4), przy czym przez otwory wyrównane względem siebie przechodzi sworzeń albo śruba dla połączenia z urządzeniem napędowym, albo prowadzącym.

15. Opuszczana szyba według jednego z poprzednich zastrzeżeń, znamienna tym, że wspomniana opuszczana szyba pojazdu jest stosowana w drzwiach pojazdu, które są prowadzone przez wspornik bez ramy.