PL183713B1

PL183713B1 - Nowy związek, pochodna benzamidu, farmaceutyczna kompozycja i sposób wytwarzania pochodnej benzamidu

Info

Publication number: PL183713B1
Application number: PL95320297A
Authority: PL
Inventors: Daele Georges H.P. Van; Jean-Paul R.M.A. Bosmans; Joannes A.J. Schuurkes
Original assignee: Janssen Pharmaceutica Nv
Priority date: 1994-11-24
Filing date: 1995-11-16
Publication date: 2002-07-31
Also published as: US5948794A; NO972143D0; DE122010000002I1; JPH09512832A; HRP950571B1; FI972203A; MX9703869A; NO972143L; HUT77375A; HRP950571A2; AU4299296A; US6310077B1; ATE217306T1; NZ297753A; HU226560B1; KR100233489B1; SI0807110T1; PT807110E; NL300435I1; PL320297A1

Abstract

1. Nowy zwiazek, pochodna benzamidu o wzorze lub jego sól addycyjna, dopuszczona do stosowania w farmacji. PL PL PL PL PL PL PL PL PL PL PL

Description

Przedmiotem niniejszego wynalazku jest nowy związek, pochodna benzamidu, farmaceutyczna kompozycja i sposób wytwarzania pochodnej benzamidu. Nowe związki wykazują działanie perystalityczne i znajdują zastosowanie jako leki, w szczególności do leczenia stanów chorobowych wywołanych nieprawidłową pracą jelit, zwłaszcza okrężnicy.

W europejskim opisie patentowym numer EP-0389037-A, opublikowanym 26 września 1990 roku, zastrzeżono pochodne N-(3-hydroksy-4-piperydynylo)(dihydrobenzofurano lub dihydro-2H-benzopirano)karboksyamidu o wzorze

w którym R³ oznacza atom wodoru lub C-^-alkil.

Związki te wykazują zdolność stymulowania ruchów perystaltycznych. Związki według wynalazku różnią się od związków ujawnionych w tym zgłoszeniu brakiem podstawienia w pozycji 3 pierścienia piperydynowego.

W europejskim opisie patentowym numer EP-0445862-A, opublikowanym 11 września 1991 rr^l^i^, zastrzeżono N-(4-piperydynylo) (dihydrobenzofurano l^lb dihydro-2I Ibenzopirano)-karboksyamidu, również posiadające zdolność stymulowania ruchów perystaltycznych.

Strukturalnie najbliższymi związkami ujawnionymi w opisie EP-0445862-A są związki o numerach 5 i 107, a w opisie EP-U389037-A nest związek o numerze 59. Strukturalne róż4

183 713 nice miedzy tymi związkami i związkiem o wzorze (I) według wynalazku zaznaczono za pomocą odpowiednich prostokątów.

I tak, związki ujawnione w opisie EP-0445862-A, przedstawiają następujące wzory:

Związek numer 5

Związek numer 107

Natomiast związek 59 ujawniony w opisie EP-0389037-A przedstawia następujący wzór

Związki według wynalazku wykazują nieoczekiwanie lepsze właściwości perystaltyczne. Wykazano to w testach porównawczych wykonanych zgodnie z przykładami farmakologicznymi 6 i 7 zamieszczonymi w niniejszym opisie.

Związek według niniejszego wynalazku rożni się od poprzednich tym, że wykazuje korzystniejsze właściwości perystaltyczne.

Przedmiotem niniejszego wynalazku jest związek o wzorze

i jego sole addycyjne z kwasami dopuszczonymi do stosowania w farmacji. Chemiczna nazwa związku o wzorze (I):

183 713

4-amino-5-chloro-2,3-dihydro-N-[1-(3-metoksypropylo)-4-piperydynylo]-7benzofuranokarboksyamid.

Wymienione powyżej sole addycyjne z kwasami dopuszczonymi do stosowania w farmacji oznaczają terapeutycznie aktywne, nietoksyczne sole addycyjne, które związki o wzorze (I) zdolne są utworzyć. Sole te konwencjonalnie wytwarza się za pomocą działania odpowiedniego kwasu na postać zasadową związku o wzorze (I). Jako odpowiednie kwasy stosuje się, na przykład, kwasy nieorganiczne, takie jak, chlorowcowodorowe, na przykład, chlorowodorowy, bromowodorowy; siarkowy, azotowy, fosforowy i tym podobne; lub kwasy organiczne, takie jak, na przykład, octowy, propionowy, hydroksyoctowy, mlekowy, pirogronowy, szczawiowy, malonowy, bursztynowy (to znaczy, butanodiowy), maleinowy, fumarowy, jabłkowy, winowy, cytrynowy, metanosulfonowy, etanosulfonowy, benzenosulfonowy, p-toluenosulfonowy, cykloheksanosulfaminowy, salicylowy, p-aminosalicylowy, 1,1'-metyleno-bis[2hydroksy-3-naftoesowy] i tym podobne. Określenie sole addycyjne stosowane w niniejszym opisie obejmuje również solwaty utworzone zarówno przez związki o wzorze (I) jak i przez jego sole. Takie solwaty obejmują, na przykład, wodziany, alkoholaty i tym podobne. Odwrotnie, działaniem czynników alkalicznych sole można przeprowadzić w wolne zasady. W niniejszym opisie określenie związki o wzorze (I) oznacza związek o wzorze (I), jak również jego sole addycyjne z kwasami dopuszczonymi do stosowania w farmacji, poza przypadkami gdy zaznacza się inaczej.

Interesującymi związkami o wzorze (I) są sole addycyjne z kwasem, które wytwarza się za pomocą działania na zasadową postać związku o wzorze (I) kwasem chlorowcowodorowym lub kwasem butanodiowym.

Korzystnym związkiem o wzorze (I) jest:

monochlorowodorek 4-amino-5-chloro-2,3-dihydro-N-[1-(3-metoksy-propylo)-4-piperydy-nylo]-7-benzofuranokarboksyamidu i sól 4-amino-5-chloro-2,3-dihydro-N-[1-(3-metoksypro-pylo)-4-piperydynylo]-7-benzofuranokarboksyamidu z kwasem butanodiowym (1:1).

Związki o wzorze (I) można wytwarzać sposobami zastrzeżonymi w europejskich opisach patentowych o numerach EP-0389037-A 1 EP-0445862-A. Poniżej zamieszcza się alternatywne sposoby wytwarzania.

W poniższych przykładach, produkty reakcji izoluje się z mieszaniny reakcyjnej i jeśli jest to niezbędne oczyszcza sposobami znanymi w chemii, takimi jak, na przykład, ekstrakcja, destylacja, krystalizacja, ucieranie i chromatografia.

Związki o wzorze (I) można wytwarzać za pomocą N-alkilowania związku pośredniego o wzorze przy użyć czynnika allalującego o wzorze (HI), w którym W oznacza odpowiednią grupę opuszczającą, taką jak, na przykład, atom chloru lub grupa sulfonyloksylowa, na przykład, grupa metanosulfonyloksylowa (mesylowa) lub p-toluenosulfonyloksylowa (tosylowa), w obojętnym rozpuszczalniku, takim jak, polarny rozpuszczalnik aprotyczny, na przykład, dimetyloformamid, w obecności odpowiedniej zasady, takiej jak, na przykład, trietyloamina. W celu zwiększenia szybkości reakcji można dodawać odpowiedni katalizator, taki jak, jodek potasowy.

(I)

Związek o wzorze (I) można wytwarzać również za pomocą reakcji N-acylowania kwasu karboksylowego o wzorze (IV) lub jego aktywnej pochodnej i aminy o wzorze (V). Wymienioną reakcję N-acylowania można przeprowadzać za pomocą mieszania obu reagentów w obojętnym rozpuszczalniku, takim jak, chlorowcopochodna węglowodoru, na przykład, w chloroformie lub w aromatycznym węglowodorze, na przykład, w toluenie.

183 713

CH3-0-( CH₂ )₃—N (V)

Wymienione powyżej związki pośrednie są związkami znanymi lub ich wytwarzanie przeprowadza się sposobami przedstawionymi w europejskich opisach patentowych numery EP-0.389.037-A i EP-0.445.862-A.

Związki o wzorze (I) wykazują doskonałe zdolności stymulowania ruchów perystaltycznych. W szczególności, związki według niniejszego wynalazku o wzorze (I) wykazują znacznie zwiększone działanie w odniesieniu do jelita grubego i jelita cienkiego. Innymi słowy, związki według niniejszego wynalazku o wzorze (I) wykazują działanie perystaltyczne. Właściwości te potwierdza się za pomocą farmakologicznych przykładów zamieszczonych grube. Ponadto, przyspieszają one opróżnianie żołądka i zdolność kurczenia się jelita małego i wykazują działanie korzystne na prace nerwów cholinergicznych. Wymienione związki są również pozbawione antagonistycznych właściwości w odniesieniu do receptorów 5-HT₂ lub 5-HT₃. Ponadto badania in vivo potwierdziły aktywność związków według niniejszego wynalazku w teście telemetrycznego zapisu perystaltyki okrężnicy u nieuśpionych psów.

W celu wykorzystania zdolności związków według niniejszego wynalazku do zwiększania ruchów perystaltycznych, związki te formuje się w postaci różnych form leków do podawania.

W celu przygotowania farmaceutycznych kompozycji według niniejszego wynalazku, skuteczną ilość danego związku w postaci wolnej zasady lub soli addycyjnej z kwasem, jako składnik aktywny miesza się z nośnikiem dopuszczonym do stosowania w farmacji, przy czym wymieniony nośnik może występować w bardzo wielu różnych postaciach w zależności od postaci leku pożądanego do podawania. Takie farmaceutyczne kompozycie korzystnie stosuje się w postaci dawek jednostkowych, korzystnie odpowiednich do podawania doustnie, doodbytniczo lub w postaci iniekcyjnej pozajelitowe. Na przykład, w celu wytwarzania kompozycji do podawania doustnie można stosować typowe nośniki farmaceutyczne, takie jak, na przykład, woda, glikole, oleje, alkohole i tym podobne w przypadkach gdy przygotowuje się ciekłe preparaty, takie jak zawiesiny, syropy, roztwory wodno-alkoholowe i roztwory; lub stałe nośniki, takie jak, skrobie, cukry, kaolin, środki poślizgowe, środki wiążące, czynniki ułatwiające rozpad i tym podobne, w przypadkach gdy przygotowuje się proszki, pigułki, kapsułki i tabletki. Ponieważ ze względu na łatwość podawania, najkorzystniejszymi formami do stosowania doustnie w dawkach jednostkowych są tabletki i kapsułki, to najczęściej wykorzystuje się stałe nośnika farmaceutyczne. Dla przygotowania kompozycji do podawania pozajelitowo, jako nośnik stosuje się najczęściej wyjałowioną wodę, przynajmniej w przeważającej części, jednak można stosować również inne składniki, na przykład, w celu zwiększenia rozpuszczalności. Roztwory do iniekcji, można na przykład, wytwarzać przy użyciu nośnika zawierającego roztwór soli, roztwór glikozy lub mieszaninę roztworów soli i glikozy. Zawiesiny do iniekcji można wytwarzać przy użyciu odpowiednich ciekłych nośników, czynników zawieszających i tym podobnych. W kompozycjach odpowiednich do podawania doskórnie, nośnik może ewentualnie zawierać czynnik zwiększający przenikanie i/lub odpowiedni czynnik zwilżający, ewentualnie w połączeniu z odpowiednimi dodatkami o dowolnym działaniu dodawanymi w niewielkich ilościach, które to dodatki nie wywołają znaczniejszego niekorzystnego działania na skórę. Wymienione dodatki mogą ułatwić podawanie do skóry i/lub mogą ułatwić uzyskanie pożądanych kompozycji. Takie kompozycje można podawać różnymi sposobami, na przykład w postaci plastrów transdermalnych, nakładanych plam lub w postaci maści.

183 713

Szczególnie korzystnym jest stosowanie wymienionych powyżej kompozycji farmaceutycznych w postaci jednostek dawkowania, łatwych do podawania i zapewniających jednorodność dawkowania. Postać jednostek dawkowania, którą przedstawia się w opisie i w zastrzeżeniach, oznacza fizycznie podzielone jednostki, odpowiednie jako dawki jednostkowe, przy czym każda z jednostek zawiera wstępnie określoną ilość aktywnego składnika, wyliczoną tak, by uzyskać pożądane działanie terapeutyczne po połączeniu z określonym nośnikiem farmaceutycznym. Przykłady takich jednostek dawkowania obejmują tabletki (w tym tabletki podzielone lub powlekane), kapsułki, pigułki, torebki proszku, opłatki, iniekcyjne roztwory lub zawiesiny, podawane łyżeczką do herbaty lub łyżką stołową i tym podobne, oraz ich posegregowane wielokrotności.

Ze względu na ich zdolności stymulowania perystaltyki jelit i ich szczególną zdolność zwiększania perystaltyki okrężnicy, związki według niniejszego wynalazku są użyteczne do przywracania normalnej pracy lub poprawienia pracy jelit pacjentów wykazujących objawy zmniejszonej ruchliwości jelit, na przykład, o zmniejszonej perystaltyce jelita grubego i cienkiego, ewentualnie występujących w połączeniu z zaburzeniami w opróżnianiu żołądka.

Z punktu widzenia użyteczności związków według niniejszego wynalazku, dostarczają one metody leczenia zwierząt ciepłokrwistych, w tym i ludzi, cierpiących na choroby związane z perystaltyką jelit, takie jak, na przykład, zaparcie, rzekome zaparcie, atonia jelit, pooperacyjna atonia jelit, objawy podrażnienia jelit (IBS, ang. irritable bowel syndrome) oraz zakłócenia w przejściu przez jelita wywołane lekami. W szczególności dostarczają metody zwalczania wielkiej liczby chorób związanych z zakłóceniem ruchliwości jelit. Związki według niniejszego wynalazku można stosować również w celu ułatwienie oczyszczenia jelita grubego oraz do ułatwienia przeprowadzeniu intubowania i/lub endoskopii. Wymienione metody obejmują podanie związku o wzorze (I), ogólnoustrojowo zwierzętom ciepłokrwistym, w tym ludziom, w ilości skutecznej dla pobudzenia cienkiego lub grubego jelita. Tak więc, związek o wzorze (I) stosuje się jako lek, w szczególności związek o wzorze (I) stosuje się do wytwarzania leku przeznaczonego do zwalczania chorób obejmujących zakłócenia w ruchliwości lub przejściu przez cienkie i grube jelito.

Ogólnie stwierdza się, że terapeutycznie skuteczna ilość waha się od około 0,001 mg/kg do około 10 mg/kg wagi ciała, korzystnie od około 0,02 mg/kg do około 5 mg/kg wagi ciała. Sposób przeprowadzenia leczenia obejmuje podawanie aktywnego składnika w reżimie dwu lub czterech dawek w czasie doby.

Część doświadczalna.

Przykład 1.

W chloroformie (135 ml) zawiesza się kwas 4-amino-5-chloro-2,3-dihydro-7benzofuranokarboksylowy (0,05 mola) (uzyskany sposobem przedstawionym w europejskim opisie patentowym numer EP-0.389.037-A) i oziębia do temperatury ± 5°C. W temperaturze niższej niż 10°C wkrapla się N,N-dietyloetanoaminę (0,05 mola). Następnie wkrapla się chloromrówczan etylu (0,05 mola) i całość miesza w czasie 40 minut, utrzymując temperaturę poniżej 10°C. Otrzymaną mieszaninę wkrapla się w czasie 20 minut do roztworu 1-(3metoksypropylo)-4-piperydynoaminy (0,05 mola) w chloroformie (35 ml). Usuwa się łaźnię chłodzącą i całość miesza w czasie 150 minut. Otrzymaną mieszaninę przemywa się wodą (50 ml). Osad odsącza się przy użyciu lejka Schota i przemywa wodą i chloroformem. W przesączu rozdziela się warstwy. Warstwę organiczną przemywa się wodą (50 ml) z 1 ml 50% roztworu wodorotlenku sodowego, suszy, sączy i oddestylowuje rozpuszczalnik. Pozostałość miesza się w propanolu-2 (100 ml). Mieszaninę zakwasza się roztworem chlorowodoru w propanolu-2 (7,2 ml; 5,29 normalny). Całość miesza się w czasie 16 godzin w temperaturze pokojowej, otrzymany osad sączy, przemywa propanolem-2 (15 ml) i suszy (pod zmniejszonym ciśnieniem, w temperaturze 50°C). Uzyskuje się 12,6 g (62%) monochlorowodorku 4-amino-5 -chloro-2,3 -dihydro-N- [ 1-(3 -metoksypropylo)-4-piperydynylo] -7benzofuranokarboksy amidu o temperaturze topnienia 259,5°C (związek 1).

Przykład 2.

Mieszaninę 4-ammo-5-chloro-2,3-dihydro-N-(4-piperydynylo)-7-benzofuranokarboksy-amidu (0,01 mola), 1-chloro-3-metoksypropanu (0,012 mola). N,N-dietyloetanoaminy (2,1 ml)

183 713 i jodku potasowego (ilość katalityczna) w N,N-dimetyloformamidzie (75 ml) miesza się w czasie nocy w temperaturze 50°C. Mieszaninę reakcyjną oziębią się. Rozpuszczalnik oddestylowuje. Pozostałość oczyszcza się za pomocą, chromatografii kolumnowej na żelu krzemionkowym (eluując mieszaniną chloroformu/(metanolu/amoniaku) w stosunku 97:3). Zbiera się czyste frakcje i oddestylowuje rozpuszczalnik. Pozostałość rozpuszcza się w propanolu-2 i przekształca w chlorowodorek (1:1) za pomocą roztworu chlorowodoru w propanolu-2. Osad odsącza się, suszy pod zmniejszonym ciśnieniem, w temperaturze 80°C i uzyskuje 1,40 g (35%) monochlorowodorku 4-ammo-5-chloro-2,3-dihydro-N-[1-(3-metoksypropylo)-4piperydynylo]-7-benzofuranokarboksyamidu o temperaturze topnienia 259,5°C (związek 1).

Przykład 3.

Reakcję prowadzi się przy przepływie azotu. Kwas 4-amino-5-chloro-2,3-dihydro-7benzofuranokarboksylowy (0,18 mola) rozpuszcza się w tetrahydrofuranie (360 ml) i roztwór ten miesza i oziębia do temperatury +/-3°C. Dodaje się 1,1'-karbonylo-bis-1H-imidazol (0,18 mola) w jednej porcji i zaprzestaje oziębiania. Całość miesza się w czasie 75 minut (mieszanina staje się jednorodna po czasie 30 minut). Wkrapla się roztwór 1-(3-metoksypropylo)-4piperydynoaminy (0,18 mola) w tetrahydrofuranie (90 ml). Reakcja jest egzotermiczna i temperatura wzrasta od 23°C do 27°C. Całość miesza się w czasie 24 godzin. Dodaje się kolejną porcję 1,1'-karbonylo-bis-1H-imidazolu (0,0125 mola) i całość miesza w czasie 75 minut. Dodaje się kolejną porcję l-(3-metoksypropylo)-4-piperydynoaminy (0,0125 mola) w 10 ml tetrahydrofuranu. Całość miesza się w czasie 3 godzin w temperaturze pokojowej, następnie w czasie 2,5 godziny w temperaturze wrzenia pod chłodnicą zwrotną i w czasie 13 godzin pozwalając aby temperatura obniżyła się do pokojowej. Oddestylowuje się rozpuszczalnik i pozostałość miesza w czasie 8 godzin w wodzie (360 ml), otrzymany osad odsącza, przemywa woda, suszy pod zmniejszonym ciśnieniem w temperaturze 30°C i uzyskuje 62,9 g (95%) monowodzianu 4-amino-5-chloro-2,3-dihydro-N-[1-(3-metoksypropylo)-4-piperydy-nylo]-7-benzofuranokarboksyamidu o temperaturze topnienia 90,7°C (związek 2).

Przykład 4.

Związek (2) (5 g, 0,0129 mola) rozpuszcza się w gorącym etanolu (25 ml). Dodaje się roztwór kwasu (+)-(S)-mlekowego (1,45 g, 0,0135 mola) w etanolu (10 ml). W czasie ciągłego mieszania krystalizacja rozpoczyna się w temperaturze 23°C. Całość miesza się w czasie 24 godzin. Osad odsącza się, przemywa etanolem (2 ml), suszy (pod zmniejszonym ciśnieniem, w temperaturze 55°C, w czasie 72 godzin) i uzyskuje 3,7 g (62%) soli (1:1) 4-amino-5chloro-2,3-dihydro-N-[1-(3-metoksypropylo)-4-piperydynylo]-7-benzofuranokarboksyamidu z kwasem (+) - (S) -2-hydroksypropionowym, o temperaturze topnienia 170,4°C (związek 3).

Związek (2) (5 g, 0,0129 mola) rozpuszcza się w mieszaninie gorącego etanolu (35 ml) i wody (3,5 ml). Dodaje się kwas fosforowy (0,929 ml). Krystalizacja zachodzi prawie bezpośrednio po zmieszaniu. Całość miesza się w temperaturze 23 °C w czasie 24 godzin. Osad odsącza się, przemywa etanolem (2 ml), suszy (pod zmniejszonym ciśnieniem, w temperaturze 55°C, w czasie 72 godzin) i uzyskuje 5,87 g (97,7%) soli (1:1) 4-amino-5-chloro-2,3-dihydroN-[1-(3-metoksypropylo)-4-piperydynylo]-7-benzofuranokarboksyamidu z kwasem fosforowym, o temperaturze topnienia 259,6°C (związek 4).

Związek (2) (5 g, 0,0129 mola) rozpuszcza się w mieszaninie gorącego etanolu (35 ml) i wody (3,5 ml). Dodaje si<ę roztwór kwasu bromowodorowego (1,52 ml). Krystalizacja zachodzi prawie natychmiast po zmieszaniu. Całość miesza się w czasie 24 godzin w temperaturze 13°C. Osad odsącza się, przemywa etanolem (2 ml), suszy (pod zmniejszonym ciśnieniem, w temperaturze 55°C, w czasie 72 godzin) i uzyskuje 5,4 g (93,2%) bromowodorku (1:1) 4-amino-5-chloro2,3-dihydro-N-[1-(3-metoksypropylo)-4-piperydynylo]-7-benzofuranokarboksyamidu o temperaturze topnienia 280,1°C (związek 5).

Związek (2) (5 g, 0,0129 mola) rozpuszcza się w gorącym etanolu (25 ml). Dodaje się roztwór kwasu bursztynowego (1,6 g) w etanolu (10 ml) i wodzie (3,5 ml). Krystalizacja rozpoczyna się po zadrapaniu. Całość miesza się w czasie 24 godzin w temperaturze 23°C. Osad odsącza się, przemywa etanolem (2 ml), suszy (pod zmniejszonym ciśnieniem, w temperaturze 55°C, w czasie 72 godzin) i uzyskuje 5,7 g (91%) soli (1:1) 4-amino-5-chloro-2,3183 713 dihydro-N-[1-(3-metoksyprOpylo)-4-piperydynylo]-7-benzofuranokarboksyamidu z kwasem butanodiowym, o temperaturze topnienia 197,2°C (związek 6).

Przykład 5.

Związek (2) (5 g, 0,0129 mola) rozpuszcza się w etanolu (35 ml). Dodaje się wodę (3,5 ml). Wkrapla się kwas siarkowy (0,75 ml). Całość miesza się w czasie 24 godzin w temperaturze +/-22°C. Osad odsącza się, przemywa etanolem (2 ml), suszy (pod zmniejszonym ciśnieniem, w temperaturze 55-60°C, w czasie 72 godzin) i uzyskuje 6,1 g (101%) siarczanu (1:1) 4amino-5-chloro-2,3-dihydro-N-[1-(3-metoksypropylo)-4-piperydynylo--7-berno)ftrranokar-boksyamidu, o temperaturze topnienia 267,5°C (związek 7).

Związek (2) (5 g, 0,0129 mola) rozpuszcza się w etanolu (35 ml). Dodaje się wodę (3,5 ml). Wkrapla się kwas metanosulfonowy (0,88 ml). Całość miesza się, następnie suszy (pod zmniejszonym ciśnieniem, w temperaturze 55-60°C, w czasie 72 godzin) i uzyskuje 6 g (100%) soli (1:1) 4-amino-5-chloro-2,3-dihydro-N- [1-(3-metoksypropylo)-4-piperydynylo]7-benzofuranokarboksyamidu z kwasem metanosulfonowym, o temperaturze topnienia 286°C (związek 8).

Związek (2) (5 g, 0,0129 mola) rozpuszcza się w ketonie metylowo-izobutylowym (35 ml) w temperaturze 60-65°C. Wkrapla się kwas octowy (0,8 ml), przy czym temperatura wzrasta do 75°C. Krystalizacja zachodzi prawie natychmiast po zmieszaniu. Mieszaninę pozostawia się do oziębienia do temperatury pokojowej. Całość miesza się w czasie 20 godzin. Osad odsącza się, przemywa etanolem (2 ml), suszy (pod zmniejszonym ciśnieniem, w temperaturze 55-60°C, w czasie 72 godzin) i uzyskuje 5,5 g (99%) soli (1:1) 4-amino-5-chloro-2,3dihydro-N-[1-(3-metoksypropylo)-4-piperydynylo]-7-benzofuranokarboksyamidu z kwasem octowym, o temperaturze topnienia 156,1°C (związek 9).

Przykłady farmakologiczne.

Przykład 6.

Stymulowanie nie-adrenergicznego, nie-cholinergicznego rozluźniania nerwów i następnie kurczenia.

Rozluźnianie przeprowadza się za pomocą przenośnika innego niż noradrenalina, tlenek azotu lub ATP. Kurczenie przeprowadza się za pomocą przenośnika innego niż acetylocholina.

Świnki morskie rasy Dunkin-Hartley, obu płci (o masie 350-600 g, nie karmione) zabija się przez dyslokację szyjną i dekapitację. Preparuje się okrężnice wstępującą i jej wnętrze oczyszcza za pomocą kilkakrotnego przemywania roztworem De Jalon'a. Po ostrożnym oddzieleniu krezki, okreżnicę wstępującą dzieli się na 4 segmenty o długości 3 cm. Każdy segment mocuje się pionowo w łaźni dla organopreparatów, zawierającej 100 ml roztworu De Jalon'a. Łaźnię dla organopreparatów utrzymuje się w temperaturze 37°C i napowietrza mieszaniną 95% tlenu i 5% dwutlenku węgla. W celu zablokowania receptorów α, β i muskarynowych, do roztworu dodaje się fentolaminę (w stężeniu 10® molowym), propranolol (w stężeniu 3x10® molowym) oraz atropinę (w stężeniu 3x10'⁷ molowym). Kurczenie mierzy się izometrycznie. Preparaty poddaje się powtarzanemu naprężaniu do uzyskania podstawowego naprężenia wielkości 40 mN i pozostawia ustabilizowane w czasie 45 do 60 minut. Do roztworu w łaźni dodaje się histaminę (w stężeniu (3x10® molowym) w celu uzyskania maksymalnego kurczenia. Poprzezścienne pobudzenie uzyskuje się na całej długości skrawka okrężnicy za pomocą dwóch platynowych elektrod, przy czym anodę umieszcza się w świetle okrężnicy, zaś katodę w roztworze w łaźni. Preparat pobudza się falą prostokątną (9V, 1 m²/'impuls) w czasie 10 sekund co 5 minut, przy różnych częstotliwościach. Elektryczne pobudzenie wywołuje rozluźnienie (= odpowiedź ON) bezpośrednio po naprężeniu (= odpowiedź OFF). Początkowo, preparaty stymuluje się trzykrotnie przy częstotliwości 0,4 Hz w celu uzyskania podmaksymalnego rozluźnienia, następnie stymuluje się trzykrotnie przy częstotliwości 1,5 Hz w celu uzyskania podmaksymalnego naprężenia. Z kolei, do roztworu w łaźni dodaje się badany związek i ponownie trzykrotnie przeprowadza obie stymulacje (przy częstotliwościach 0,4 Hz i 1,5 Hz).

W stężeniu 3x10® molowym, badany związek powoduje wzrost odpowiedzi OFF o 100%, w odniesieniu do wartości, początkowej.

183 713

W ramach tego przykładu wykonano test porównawczy, związków znanych ze stanu techniki i związku o wzorze (I), którego wyniki zestawiono w tabeli 1.

Tabela 1: Wyrażone w procentach OFF-odpowiedzi (skurcz odbity) okrężnicy świnki morskiej na testowane związki u stężeniu mieszczącym się w zakresie od 3. do 3.10'⁸M

Nr zw.	3.10-6M	1.10-*M	3, 10'⁷M	1.10'⁷M	3,10'^
5 wg.EP-0445 862-A	2,6	7,9	8,8	7,4	nie badano
107 wg.EP-0445 862-A	Nie badano	8,0	7,5	5,5	nie badano
59 wg.EP-0389037-A	Nie badano	6,9	1,8	8,1	nie badano
1	20,0	20,3	26,3	18,5	17,5

Jak podsumowano w tabeli 1, związki według niniejszego wynalazku wykazują lepszy wpływ stymulujący na odpowiedź kurczliwości ze względu na zakres stymulowania proksymalnej okrężnicy świnki morskiej we wszystkich testowanych stężeniach, w porównaniu ze związkami 5 i 107 według EP-0445862-A i związku 59 według EP-0389037-A. Wynik tego testu wskazuje na lepsze wzmocnienie motoryki jelit przez związek 1 według niniejszego wynalazku.

Przykład 7.

Świnki morskie rasy Dunkin-Hartley, obu płci (o masie 350 g lub większej, nie karmione) zabija się przez dyslokacje szyjną i dekapitację. Okrężnicę zstępującą odcina się w odległości (±) 5 cm od odbytu, po czym tnie i podwiązuje na długość (±) 40 cm i oczyszcza od przyczepionych tkanek. Gdy preparat posiada przynajmniej 10 piguł w okrężnicy, tkankę przenosi się do szklanej zlewki zawierającej 200 ml roztworu Krebs'a-Henseleit'a, przemywa gazem zawierającym 95% tlenu i 5% dwutlenku węgla i utrzymuje w temperaturze 37°C. Roztwór zawiera czysty rozpuszczalnik lub badany związek. Wydalone piguły zlicza się i usuwa z roztworu co 5 minut w czasie maksymalnie 60 minut.

Kumulatywna ilość piguł wydalonych z okrężnicy w każdym punkcie pomiaru wyraża się w procentach łącznej ilości piguł obecnych w okrężnicy w momencie rozpoczęcia doświadczenia. Krzywą zależności w czasie wykreśla się biorąc pod uwagę kumulatywną ilość wydalonych z okrężnicy piguł wyrażoną w procentach, w odniesieniu do czasu.

Przy stężeniu 3x10’⁹ molowym, badany związek powoduje wydalenie 80%, początkowej ilości piguł w czasie 10 minut.

W ramach tego przykładu wykonano test porównawczy, związków znanych ze stanu techniki i związku o wzorze (I), którego wyniki zestawiono w tabeli 2.

Tabela 2: Wzrost wyparcia fekalnych piguł (%) w okrężnicy świnki morskiej przy stężeniach mieszczących się w zakresie 3.10'⁶M do 3.10‘⁹M.

Nr zw.	3.10UM	LW^M	3.10’⁷M	1.10’⁷M	3.10’⁸M	1.10-⁸M	3.10-9M	3.10-M
5/EP- 0445862	n.b.	24	40	n.b.	n.b	n.b.	n.b.	n.b.
107/EP- 0445862	n.b.	52	61	45	n.b.	n.b.	n.b.	n.b
59/EP- 0389037	n.b.	45	37	n.b.	n.b	n.b.	n.b.	n.b
1	75	70	71	68	72	62	80	80

n.b.: nie badano

Jak przedstawiono w tabeli 2, procentowe wartości wydalonych piguł fekalnych po 10 minutach są znacznie większe dla związku 1 według niniejszego wynalazku w porównaniu ze

183 713 związkami 5 i 107 według EP-0445862 i związku 59 według EP-0389037, wykazując lepsze właściwości wzmacniające ruchliwość jelit przez związki według niniejszego wynalazku.

Biorąc pod uwagę powyższe badania w całości, jak wykazane za pomocą wyników w tabelach 1 i 2, uważa się, że wyniki te wyraźnie wykazują nieoczekiwane i zaskakująco lepsze właściwości poprawy ruchliwości jelit przez związek 1 według niniejszego wynalazku w porównaniu ze związkami 5 i 107 ujawnionymi w EP-0445862 i związkiem 59 ujawnionym w EP-0389037.

Przykład 8.

Współosiowe stymulowanie jelita krętego świnki morskiej.

Świnki morskie rasy Dunkin-Hartley, obu płci (o masie (± 500 g) zabija się przez dyslokację szyjną i dekapitację. Preparuje się jelito kręte i oczyszcza za pomocą ogrzanego i natlenionego roztworu Krebs'a-Henseleit'a. Niekońcowe, nieuszkodzone fragmenty jelita krętego o długości 4,5 cm mocuje się pionowo, umieszcza w 100 ml roztworu Krebs'a-Henseleit'a (w temperaturze 37,5°C), wstępnie obciąża masąl g i napowietrza mieszaniną. 95% tlenu i 5% dwutlenku węgla. Poprzezścienne pobudzenie uzyskuje się na całej długości fragmentu jelita krętego za pomocą dwóch platynowych elektrod, przy czym anodę umieszcza się w świetle jelita krętego, zaś katodę w roztworze w łaźni.

Preparat pobudza się pojedynczym prostokątnym sygnałem stymulującym [1 milisekunda; 0,1 Hz; podmaksymalną odpowiedź (prąd niosący do 80% odpowiedzi maksymalnej)] wysyłanym z zaprogramowanego stymulatora. Naprężenia mierzy się izometrycznie. Podczas okresu stabilizacji trwającego 30 minut, fragmenty obciąża się masa 2 g w celu uzyskania ustalonego stanu naprężenia 1 g. Przed rozpoczęciem elektrycznej stymulacji, wykonuje się krzywa odpowiedzi po kumulatywnej dawce acetylocholiny. Elektryczne stymulowanie rozpoczyna się przy nadmaksymalnym prądzie w celu określenia maksymalnej amplitudy drgań. Gdy odpowiedzi te ustabilizują się, przeprowadza się podmaksymalną stabilizację w celu uzyskania 80% maksymalnej odpowiedzi, przy stałych drganiach w czasie przynajmniej 15 minut, następnie do roztworu w łaźni dodaje się pojedynczą dawkę badanego związku. Amplitudę drgań po czasie 5 minut po podaniu badanego związku porównuje się z amplitudą przed wprowadzeniem badanego związku. Związek według niniejszego wynalazku powoduje wzrost amplitudy drgań o więcej niż 5% przy stężeniu 3x10'⁹ molowym.

183 713

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 60 egz. Cena 4,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Nowy zwiiązek, pochodna benzzimidu o wzorze lub jego sól addycyjna, dopuszczona do stosowania w farmacji.
2. Związek według zastrz. 1, którym jest monochlorowodorek 4-amino-5-chloro-2,3dihydro-N - [1-(3 -metoksypropylo)-4-piperydynylo] -7-benzofuranokarboksyamidu.
3. Związek według zastrz. 1, którym jest butanodioan (1:1) 4-amino-5-chloro-2,3dihydro-N-[l-(3-metoksypropylo)-4-piperydynylo]-7-benzofuranokarboksyamidu.
4. Farmaceutyczna kompozycja zawierająca znane nośniki i/lub substancje pomocnicze oraz substancję czynną, znamienna tym, że zawiera jako substancję czynną terapeutycznie skuteczną ilość pochodnej benzamidu o wzorze lub jego sól addycyjną, dopuszczoną do stosowania w farmacji.
5. Sposób wytwarzania pochodnej benzamidu o wzorze lub jego soli addycyjnej, dopuszczonej do stosowania w farmacji, znamienny tym, że a) związek pośredni o wzorze (II) poddaje się N-alkilowaniu, za pomocą czynnika alkilującego o wzorze (III), w którym W oznaczą odpowiednią grupę opuszczającą, korzystnie, atom chlorowca, na przykład, chloru, lub grupę sulfonyloksylową, w obojętnym rozpuszczalniku w obecności odpowiedniej zasady; lub

183 713 (Ο

b) aminę o wzorze (V) poddaje się N-acylowaniu kwasem karboksylowym o wzorze (IV) (V)

CH3-O-( CH₂ )₃—N

O

NH₂+ HO-C (IV) //

Cl nh₂ *(I) i jeśli jest to pożądane, związek o wzorze (I) przekształca się w terapeutycznie aktywną nietoksyczną sól addycyjną z kwasem, lub odwrotnie sól addycyjną z kwasem przekształca się w postać wolnej zasady za pomocą działania czynnikami alkalicznymi.