PL182193B1

PL182193B1 - Pasta zawierająca związki metali szlachetnych do zdobienia szkła, porcelany i ceramik

Info

Publication number: PL182193B1
Application number: PL31409296A
Authority: PL
Inventors: Malgorzata Kasprzak
Original assignee: Mennica Panstwowa Sa
Priority date: 1996-05-06
Filing date: 1996-05-06
Publication date: 2001-11-30
Also published as: PL314092A1

Abstract

Pasta zawierająca związkimetaliszlachetnych do zdobienia szkła, porcelany i ceramiki, przy czymmetale szlachetne w ilości 9-16% występująwpostaci żywiczanówlub sulfożywiczanów, metale nieszlachetnejako topniki w ilości 0,05 - 5% w postaci żywiczanów oraz zagęstniki i rozpuszczalniki w ilości 25 - 85%, znamienna tym, że zawiera olej silikonowy o lepkości 0,05 - 0,5 N s/m2 w ilości 0,01 -1,5% wagowych i ftalan dioktylu w ilości 0,01 -20% wagowych

Description

Przedmiotem wynalazku jest pasta zawierająca związki metali szlachetnych do zdobienia szkła, porcelany i ceramiki.

Motywy zdobnicze na wyrobach szklanych i ceramicznych często uzyskuje się poprzez bezpośrednie nałożenie wzoru metodą sitodruku z użyciem past zawierających metale szlachetne, a następnie przez wyprażenie ich w temperaturze odpowiedniej dla podłoża [500-950°C]. Inną metodą uzyskiwania efektu zdobnicznego jest nałożenie metodą sitodruku na odpowiedni nośnik pasty zawierającej związki metali szlachetnych, przeniesienie wzoru wraz z nośnikiem na wyrób (sitodruk pośredni) i wyprażenie w odpowiedniej dla podłoża temperaturze.

W obu tych metodach dotychczas stosowane pasty miały tendencje do tworzenia niejednorodnie rozłożonego filmu, co powodowało obniżenie jakości zdobienia. Ponadto, pasty te łatwo zasychały na sicie, powodując trudności w drukowaniu, szczególnie automatycznym. Problemy te występują również w innych metodach zdobienia np. nakładania stemplem lub innych metodach zautomatyzowanych.

Znane sąz opisów patentowych GB 1072197, DE 2111729, DE 3809541, DE 4122131, DE 4003796, GB926979 pasty do dekoracji szkła, porcelany i ceramiki zawierające jeden lub więcej związków metali szlachetnych wybranych spośród złota, platyny, palladu i rodu i srebra w ilości od 7-22% najczęściej w postaci żywiczanów lub sulfożywiczanów rozpuszczonych głównie w olejkach eterycznych, jeden lub więcej topników wybranych spośród: bizmutu, chromu, wanadu i krzemu, w ilości do kilku procent. W przytoczonej literaturze, związki krzemu (w postaci żywiczanu krzemu, tetraetoksysilanu i organicznych związków krzemu z trzema i czterema grupami ulegającymi hydrolizie przy atomie krzemu) zastosowano jako topniki.

Kompozycje te zawierają również różnego rodzaju zagęstniki i rozpuszczalniki. W patencie EP 514073 przedstawiono pasty będące roztworami wodnymi zawierające tiolany metali szlachetnych. W dostępnej literaturze naukowej i patentowej brakjest informacji na temat występowania trudności w drukowaniu i rozlewności kompozycji zawierających metale szlachetne oraz metod ich usuwania.

Pasta według wynalazku eliminuje te wady. Zgodnie z wynalazkiem, pasta zawierająca związki metali szlachetnych do zdobienia szkła, porcelany i ceramiki, przy czym metale szlachetne w ilości 9 -16% występują w postaci żywiczanów lub sulfożywiczanów, metale nieszlachetne jako topniki w ilości 0,05 - 5% w postaci żywiczanów, zagęstniki i rozpuszczalniki w ilości 25-85%, charakteryzuje się tym, że zawiera olej silikonowy o lepkości 0,05 - 0,5 N s/m7 w ilości 0,01 - 1,5% wagowych i ftalan dioktylu w ilości 0,01 - 20% wagowych.

Zastosowany związek krzemu w postaci oleju silikonowego nie spełnia w tym przypadku roli topnika, lecz dodawany jest jako środek poprawiający rozlewność pasty po nałożeniu na dekorowane podłoże. Ftalan dioktylu stosowany jest jako środek smarny i wydłużający czas schnięcia.

Pasta według wynalazku, charakteryzuje się dobrąrozlewnościąi doskonałymi właściwościami drukarskimi, zwłaszcza w drukowaniu motywów zdobniczych o dużych powierzchniach. Pozwala to na otrzymanie bardzo dobrej jakości zdobienia.

182 193

Pastę według wynalazku można zastosować do metod sitodruku bezpośredniego i pośredniego, stempla oraz wszelkich metod zautomatyzowanych, na podłoża: szklane, porcelanowe, płytki ceramiczne, porcelanę kostną itp., co zostało potwierdzone w badaniach laboratoryjnych i próbach przemysłowych.

Wymienione w przykładach składniki pełnią następującą rolę:

- żywiczany i sulfożywiczany metali szlachetnych nadają kolor (Au, Pt, Rh, Ag)

- żywiczany metali nieszlachetnych jak chrom, bizmut, wanad, krzem są topnikami

Żywiczany rozpuszczone sąw kompozycji naturalnych olejków eterycznych jak kminkowy, goździkowy, lawendowy, sosnowy, koprowy, czasami dodaje się terpentynę balsamiczną.

- lak asfaltowy w rozpuszczalnikach jest zagęstnikiem lub inaczej nośnikiem.

Głównym jego składnikiem jest asfalt pochodzenia naturalnego, który wraz z kalafonią rozpuszczony jest głównie w naturalnych olejkach eterycznych z dodatkiem tetraliny.

- ftalan dioktylu jest składnikiem ułatwiającym drukowanie (środek „smarujący” oraz wydłużający czas schnięcia przez co nakładana kompozycja nie zasycha łatwo na sicie)

- oleje silikonowe o handlowych nazwach OM - 50 (0,05 N s/m²) i OM -100 (0,1 N s/m²) dodatkowe sąjako środek poprawiający rozlewność pasty po nadrukowaniu.

Zasadnicze znaczenie dla koloru i jakości zdobienia ma wzajemny stosunek ilości metali w składzie pasty. Do przygotowania kompozycji używane sązwiązki metali w postaci żywiczanów lub sulfożywiczanów. Połączenia te, otrzymywane z surowców naturalnych, nie mają stałego składu. W poniższych przykładach podano składy past według wynalazku, podając ilości związków metali w przeliczeniu na czyste metale.

Przykład 1. Pasta złota błyszcząca do sitodruku pośredniego do szkła zawiera:

Au (w postaci żywiczanu złota)	% wag. 10,0%
Rh (w postaci żywiczanu rodu)	0,02%
V (w postaci żywiczanu wanadu)	0,1%
lak asfaltowy w rozpuszczalnikach	45,0%
olej silikonowy OM-100	1,0%
ftalan dioktylu	W,0%
Przykład 2. Pasta złota błyszcząca do sitodruku pośredniego do porcelany zawiera:

Au (w postaci żywiczanu złota)	% wag. 11,0%
Rh (w postaci żywiczanu rodu)	0,13%
Cr (w postaci żywiczanu chromu) A Si (w postaci żywiczanu krzemu) >	0,52%
Ag (w postaci żywiczanu srebra) J lak asfaltowy w rozpuszczalnikach	40,0%
olej silikonowy OM-100	0,5%
ftalan dioktylu	5,0%
Przykład3. Pasta platynowa błyszcząca do sitodruku bezpośredniego do płytek cerami-
cznych zawiera: Au (w postaci żywiczanu złota) Pt (w postaci żywiczanu platyny) z	% wag. 13,25%
Rh (w postaci żywiczanu rodu) * Cr (w postaci żywiczanu chromu) Ί	1,0%
Bi (w postaci żywiczanu bizmutu) J lak asfaltowy w rozpuszczalnikach	28,0%
ftalan dioktylu	2,0%
olej silikonowy OM-50	0,02%

182 193

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 60 egz.

Cena 2,00 zł.

Claims

Zastrzeżenie patentowe

Pasta zawierająca związki metali szlachetnych do zdobienia szkła, porcelany i ceramiki, przy czym metale szlachetne w ilości 9 - 16% występują w postaci żywiczanów lub sulfożywiczanów, metale nieszlachetne jako topniki w ilości 0,05 - 5% w postaci żywiczanów oraz zagęstniki i rozpuszczalniki w ilości 25 - 85%, znamienna tym, że zawiera olej silikonowy o lepkości 0,05 - 0,5 N s/m² w ilości 0,01-1,5% wagowych i ftalan dioktylu w ilości 0,01-20% wagowych.