PL165826B1

PL165826B1 - Srodek grzybobójczy PL PL PL PL

Info

Publication number: PL165826B1
Application number: PL91288731A
Authority: PL
Inventors: Stefan Dutzmann; Wilhelm Brandes; Dieter Berg; Graham Holmwood
Original assignee: Bayer Ag
Priority date: 1990-01-17
Filing date: 1991-01-16
Publication date: 1995-02-28
Also published as: FI910207A; TR25733A; FI97854B; PL288731A1; AU6932391A; BR9100177A; HUT59798A; EP0438712B1; EP0438712A1; SK278354B6; NO910021L; DE4001115A1; DK0438712T3; ZA91314B; NO178281B; ES2058740T3; NO910021D0; HU206963B; AU633391B2; BG60022B2

Abstract

1 . Srodek grzybobójczy zawierajacy substan- cje czynna i znane srodki pomocnicze, znamienny tym, ze jako substancje czynna zawiera kombinacje substancji czynnych skladajaca sie z A) 1-(4-chloro- fenylo)-4,4-dimetylo3-(1,2,4-triazol-1 -ilo-metylo)- pentan-3-olu o wzorze 1 i B) co najmniej jednej alifatycznej guanido-poliaminy o wzorze 2 , w któ- rym R1 oznacza prosta lub rozgaleziona, dwuwar- tosciowa alifatyczna grupe weglowodorowa o 3-14 atomach wegla, R2 oznacza prosta lub rozgale- ziona, dwuwartosciowa alifatyczna grupe weglo- wodorowa o 3-14 atomach wegla, X 1, X 2 i X 3 nieza- leznie od siebie oznaczaja atomy wodoru albo grupy o wzorze 3, a n oznacza liczbe calkowita 0-16, przy czym stanowiace R2 dwuwartosciowe alifaty- czne grupy weglowodorowe moga sie róznic pomiedzy soba, gdy n oznacza liczbe wieksza od 1 i/lub ich soli addycyjnych z kwasami, w stosunku wagowym zwiazku o wzorze 1 do alifatycznej guanido-poliaminy o wzorze 2 wynoszacymi 1:0 , 2 do 1 : 2 0 . WZÓR 1 WZÓR 2 PL PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest środek grzybobójczy zawierający nową kombinację substancji czynnych, składającą się ze znanego 1-(4-chlorofenylo)-4,4-dimetylo-3-(1,2,4-triazol-1-ilo-metylo)pentan-3-olu z jednej strony i z również znanych alifatycznych guanido-poliamin z drugiej strony. Nowa kombinacja substancji czynnych nadaje się bardzo dobrze do zwalczania grzybów.

Wiadomo, że 1-(4-chlorofenylo)-4,4-dimetylo-3-(1,2,4-triazol-1-ilo-metylo)-pentan-3-ol wykazuje aktywność grzybobójczą (np. europejski opis patentowy 40 345). Skuteczność tej substancji jest dobra, jednak przy niższych dawkach nie zawsze w pełni zadowalająca.

Wiadomo, że alifatyczne guanido-poliaminy wykazują właściwości grzybobójcze. Tak np. do zwalczania grzybów można stosować produkt o nazwie „Guazatine“ (np. K. H. Buchel „Pflanzenschutz und Schadlingsbekampfung“ str. 149, wydawnictwo Georg Thieme, Stuttgart, 1977). Jednak działanie tej substancji w niższych dawkach również nie zawsze jest zadowalające.

Stwierdzono, że bardzo dobre właściwości grzybobójcze wykazują nowe kombinacje substancji czynnych składające się z A) 1-(4-chlorofenylo)-4,4-dimetylo-3-(1,2,4-triazol-1-ilo-metylo)pentan-3-olu o wzorze 1 i B) co najmniej jednej alifatycznej guanido-poliaminy o wzorze 2, w którym R1 oznacza prostą lub rozgałęzioną, dwuwartościową alifatyczną grupę węglowodorową o 3-14 atomach węgla, R2 oznacza prostą lub rozgałęzioną, dwuwartościową alifatyczną grupę węglowodorową o 3-14 atomach węgla, X\ χ2 i χ3 niezależnie od siebie oznaczają atomy wodoru albo grupy o wzorze 3, a n oznacza liczbę całkowitą 0-16, przy czym stanowiące R2 dwuwartościowe alifatyczne grupy węglowodorowe mogą się różnić pomiędzy sobą, gdy n oznacza liczbę większą od 1, i/lub ich soli addycyjnych z kwasami, w stosunku wagowym związku o wzorze 1 do alifatycznej guanido-poliaminy o wzorze 2 wynoszącym 1:0,2 do 1:20.

Niespodziewanie aktywność grzybobójcza kombinacji substancji czynnych według wynalazku jest znacznie wyższa niż suma działań poszczególnych substancji czynnych. Występuje tu więc niemożliwy do przewidzenia efekt synergistyczny, a nie tylko uzupełnienie działania.

Zawarty w środku według wynalazku 1-(4-chlorofenylo)-4,4-dimetylo-3-(1,2,4-triazol-1-ilometylo)-pentan-3-ol o wzorze 1 jest znany (np. europejski opis patentowy 40 345).

Zawarte również w środku według wynalazku alifatyczne guanido-poliaminy są ogólnie określane wzorem 2. Korzystne są związki o wzorze 2, w którym R1 oznacza prosty łańcuch alkilenowy o 8-14 atomach węgla, R2 oznacza prosty łańcuch alkilenowy o 8-14 atomach węgla, X1, X2 i X3 niezależnie od siebie oznaczają atomy wodoru albo grupy o wzorze 3, a n oznacza liczbę

165 826 3 całkowitą 0-5, przy czym stanowiące R2 łańcuchy alkilenowe mogą się różnić pomiędzy sobą, gdy n oznacza liczbę większą od 1.

Korzystne są również produkty addycji kwasów i tych alifatycznych guanido-poliamin o wzorze 2, w których R¹, r2, X¹, χ2, x3 i n mają wyżej podane korzystne znaczenia. Jako kwasy stosowane do addycji wymienia się korzystnie kwasy chlorowcowodorowe, jak kwas chlorowodorowy i bromowodorowy, zwłaszcza kwas chlorowodorowy, ponadto kwas fosforowy, kwas azotowy, kwas siarkowy, kwas węglowy, jedno- i dwufunkcyjne kwasy karboksylowe i kwasy hydroksykarboksylowe, takie jak kwas mrówkowy, kwas octowy, kwas maleinowy, kwas bursztynowy, kwas fumarowy, kwas szczawiowy, kwas winowy, kwas cytrynowy, kwas salicylowy, kwas sorbowy i kwas mlekowy, a poza tym kwasy arylosulfonowe, i kwasy alkiloarylosulfonowe o 1-25 atomach węgla, korzystnie o 1-20 atomach węgla w części alkilowej, przy czym w szczególności wymienia się kwas p-toluenosulfonowy i kwas 4-(n-dodecylo)-benzenosulfonowy.

Szczególnie korzystnymi alifatycznymi guanido-poliaminami o wzorze 2 są substancje grzybobójcze znane pod nazwą „Guazatine i „Iminoctadine oraz ich sole addycyjne z kwasem octowym lub kwasem 4-(n-dodecylo)-benzenosulfonowym.

W przypadku substancji grzybobójczej o nazwie „Guazatine chodzi o produkt otrzymany w reakcji poliamin, zwłaszcza oktametylenodiaminy, imino-di-(oktametyleno)-diaminy i oktametyleno-bis-(imino-oktametyleno)-diaminy, z cyjanamidem i występujący w postaci soli octanowych. Chemiczny skład tego produktu oddaje wzór 2a, w którym m oznacza liczbę całkowitą 0-5, a X oznacza wodór (17-23%) albo grupę o wzorze 3 (77-83%).

Dane dotyczące „Guazatine znajdują się też w Farm Chemicale Handbook 1989, C 151.

W przypadku substancji grzybobójczej o nazwie „Iminoctadine chodzi o produkt otrzymywany w reakcji związku imino-bis-(8-amino-aktylowego) o wzorze H 2N-(CH 2)e-NH-(CH 2)e-NH 2 z O-alkilo-izomocznikiem.

Kombinacje substancji czynnych według wynalazku mogą zawierać jeden lub kilka związków o wzorze 2 i/lub ich sole addycyjne z kwasami. W przypadku stosowania mieszanin związków o wzorze 2 korzystne są takie mieszaniny, w których co najmneij 70% grupy X¹, X² i χ3 oznacza grupę o wzorze 3.

Alifatyczne guanido-poliaminy o wzorze 2 i ich sole addycyjne z kwasami są znane (np. brytyjski opis patentowy 1 114155 i 1 570 517, europejski opis patentowy 155 509, japoński opis patentowy 55-139 346 oraz K. H. Buchel „Pflanzenschutz und Schadlingsbekampfung str. 149, wydawnictwo Georg Thiome, Stuttgart 1977).

Efekt synergistyczny występuje szczególnie wyraźnie, gdy substancje czynne w kombinacji substancji czynnych według wynalazku występują w wyżej określonych stosunkach wagowych. Najkorzystniej, na 1 część wagową substancji czynnej o wzorze 1 przypada 0,5-10 części wagowych alifatycznych guanido-poliamin o wzorze 2.

Kombinacje substancji czynnych według wynalazku wykazują bardzo dobre właściwości grzybobójcze i można je stosować do zwalczania fitopatogennych grzybów, takich jak Plasmodiopheromycetes, Comycetes, Chytridiomycetes, Zygomycetes, Ascomycetes, Basidiomycetes, Deuteromycetes itp.

Kombinacje substancji czynnych według wynalazku nadają się szczególnie dobrze do zwalczania rodzajów Betrytis w uprawie winorośli, w uprawie owoców jagodowych i warzyw oraz do zwalczania chorób zbóż, jak Fusarium.

Dobra tolerancja kombinacji substancji czynnych przez rośliny w stężeniach niezbędnych do zwalczania chorób roślin pozwala na traktowanie nadziemnych części roślin, materiału sadzeniowego i siewnego oraz gleby.

Kombinacje substancji czynnych według wynalazku można przeprowadzać w znane preparaty, takie jak roztwory, emulsje, zawiesiny, proszki, pianki, pasty, granulaty, aerozole, drobne kapsułki w substancjach polimerycznych i masach powłokowych do nasion oraz preparaty ULV.

Preparaty te wytwarza się w znany sposób, np. drogą zmieszania substancji czynnych lub kombinacji substancji czynnych z rozcieńczalnikami, a więc ciekłymi rozpuszczalnikami, znajdującymi się pod ciśnieniem skroplonymi gazami i/lub stałymi nośnikami, ewentualnie z zastosowa4 165 826 niem środków powierzchniowo czynnych, takich jak emulgatory i/lub dyspergatory i/lub środki pianotwórcze.

W przypadku stosowania wody jako rozcieńczalnika można np. stosować też rozpuszczalniki organiczne jako rozpuszczalniki pomocnicze. Jako ciekłe rozpuszczalniki bierze się zasadniczo pod uwagę związki aromatyczne, jak ksylen, toluen lub alkilonaftaleny, chlorowane związki aromatyczne lub chlorowane węglowodory alifatyczne, jak chlorobenzeny, chloroetyleny lub chlorek metylenu, węglowodory alifatyczne, jak cykloheksan lub parafiny, np. frakcje¹ ropy naftowej, alkohole, jak butanol lub glikol oraz ich etery i estry, ketony, jak aceton, metyloetyloketon, metyloizobutyloketon lub cykloheksanon, rozpuszczalniki silnie polarne, jak dimetyloformamid i sulfotlenek dimetylowy oraz woda. Jako skroplone gazowe rozcieńczalniki lub nośniki stosuje się takie ciecze, które w normalnej temperaturze i pod normalnym ciśnieniem są gazami, np. gazy aerozolotwórcze, jak butan, propan, azot i dwutlenek węgla. Jako stałe nośniki bierze się pod uwagę np. naturalne mączki skalne, jak kaoliny, glinki, talk, kreda, kwarc, atapulgit, montmorylonit lub ziemia okrzemkowa i syntetyczne mączki mineralne, jak kwas krzemowy o wysokim stopniu dyspersji, tlenek glinu i krzemiany. Jako stałe nośniki dla granulatów stosuje się np. skruszone i frakcjonowane naturalne minerały, jak kalcyt, marmur, pumeks, sepiolit, dolomit oraz granulaty syntetyczne z mączek nieorganicznych i organicznych, oraz granulaty z materiału organicznego, jak trociny, łupiny orzechów kokosowych, kolby kukurydzy i łodygi tytoniu. Jako środki emulgujące i/lub pianotwórcze bierze się pod uwagę np. niejonotwórcze i anionowe emulgatory, takie jak estry polioksyetylenu i kwasów tłuszczowych, etery polioksyetylenu i alkoholi tłuszczowych, np. etery alkiloarylopoliglikolowe, alkilosulfoniany, siarczany alkilowe, arylosulfoniany oraz hydrolizaty białka. Jako dyspergatory stosuje się np. ligninowe ługi posiarczynowe i metylocelulozę.

W preparatach można stosować środki zwiększające przyczepność, takie jak karboksymetyloceluloza, naturalne i syntetyczne polimery sproszkowane, ziarniste lub w postaci lateksu, takie jak guma arabska, alkohol poliwinylowy, octan poliwinylowy oraz naturalne fosfolipidy, jak kefalina i lecytyna, i fosfolipidy syntetyczne. Jako dalsze dodatki można stosować oleje mineralne i roślinne.

Można też stosować barwniki, takie jak pigmenty nieorganiczne, np. tlenek żelaza, tlenek tytanu, błękit żelazocyjanowy i barwniki organiczne, jak barwniki alizarynowe, azowe i metaloftalocyjanianowe, jak również śladowe substancje odżywcze, jak sole żelaza, magnanu, boru, miedzi, kobaltu, molibdenu i cynku.

Preparaty zawierają na ogół 0,1-95% wagowych substancji czynnej, korzystnie 0,5-90% wagowych.

Kombinacje substancji czynnych według wynalazku mogą występować w preparatach w mieszaninie z innymi znanymi substancjami czynnymi, takimi jak substancje grzybobójcze, owadobójcze, roztoczobójcze i chwastobójcze, oraz w mieszaninie z nawozami lub regulatorami wzrostu roślin.

Kombinacje substancji czynnych można stosować jako takie, w postaci koncentratów lub sporządzonych z nich postaci użytkowych, takich jak gotowe do użytku roztwory, koncentraty emulsyjne, emulsje, zawiesiny, proszki zwilżalne, proszki rozpuszczalne i granulaty.

Środki stosuje się w znany sposób, np. drogą podlewania, opryskiwania, rozpylania, rozsypywania, powlekania, zaprawiania na sucho, na wilgotno, na mokro, zaprawiania w zawiesinie lub inkrostowania.

W przypadku traktowania części roślin stężenia substancji czynnych w postaciach użytkowych może się zmieniać w szerokich granicach. Na ogół stężenie to wynosi 1-0,0001% wagowych, korzystnie 0,5-0,001% wagowych.

W przypadku traktowania nasion stosuje się na ogół substancje czynne w ilości 0,001-50 g na kg nasion, korzystnie 0,01-10 g.

W przypadku traktowania gleby stosuje się substancje czynne w stężeniu 0,00001-0,1% wagowych, korzystnie 0,0001-0,02% wagowych na miejscu działania.

Dobre działanie grzybobójcze kombinacji substancji czynnych według wynalazku wynika z podanego niżej przykładu. Podczas gdy poszczególne substancje czynne wykazują pewne słabości w swym działaniu grzybobójczym, kombinacja tych substancji czynnych wykazuje działanie wykraczające poza sumę działania składników.

165 826

Efekt synergistyczny w przypadku środków grzybobójczych występuje wówczas, gdy działanie grzybobójcze kombinacji substancji czynnych jest większe niż suma działań poszczególnych aplikowanych substancji czynnych.

Przykład . Testowania Fusarium nivale (żyto) - traktowanie nasion.

Substancje czynne stosuje się w postaci środka do zaprawiania na sucho. Środek ten sporządza się przez zmieszanie substancji czynnej względnie kombinacji substancji czynnych z mączką mineralną na drobno sproszkowaną mieszaninę, która zapewnia równomierne rozdzielenie środka na powierzchni nasion.

W celu zaprawienia zakażone nasiona wytrząsa się w ciągu 3 minut ze środkiem do zaprawiania w zamkniętej butelce szklanej.

Żyto wysiewa się w ilości 2 X 100 ziaren na głębokość 1 cm do ziemi standardowej i hoduje w cieplarni w temperaturze około 10°C i przy względnej wilgotności powietrza około 95% w skrzynkach wystawianych na światło w ciągu 15 godzin dziennie. W 3 tygodnie po wysiewie ocenia się rośliny pod kątem objawów pleśni.

Badane substancje czynne, stężenie substancji czynnych i wyniki testu zebrane są w następującej tabeli.

Tabela

Testowanie Fusanum nivale (żyto) - traktowanie nasion

Substancja czynna	Dawka substancji czynnej w mg/kg nasion	Stopień działania w % w stosunku do nietraktowanej próby kontrolnej
Próba kontrolna nietraktowana	—	0
Związki znane:
związek o wzorze 1 (I)	80	24
	10	33
Guazatina (II-1)	80	93
	10	29
Według wynalazku:
(I)	10
+	+	100
(II-1) Guazatine (1-77)	70
(I)	5
+	+	60
(II-I) Guazatine (1.1)	5

OH

Cl CH₂- ch₂- c - C (CH₃>₃

CH?

Ań

N

WZÓR 1

X¹-NH-R¹-fN-R²+ ΝΗ-Χ³ ⁿX

WZÓR 2

X X

I I

X- NH - (C H₂ )q -+ N - (C H₂ )_θ N- H«(2+m)CH£00H

WZÓR 2 a

- C = NH I

NHo

WZÓR 3

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 1,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Środek grzybobójczy zawierający substancję czynną i znane środki pomocnicze, znamienny tym, że jako substancję czynną zawiera kombinację substancji czynnych składającą się z Al) 1-(4-chlorofenylo)-4,4-dimetylo-3-(1,2,4-triazol-1-ilo-metylo)-pentan-3-olu o wzorze 1 i B) co najmniej jednej alifatycznej guanido-poliaminy o wzorze 2, w którym Ri oznacza prostą lub rozgałęzioną, dwuwartościową alifatyczną grupę węglowodorową o 3-14 atomach węgla, R²oznacza prostą lub rozgałęzioną, dwuwartościową alifatyczną grupę węglowodorową o 3-14 atomach węgla, X\ χ2 i X³ niezależnie od siebie oznaczają atomy wodoru albo grupy o wzorze 3, a n oznacza liczbę całkowitą 0-16, przy czym stanowiące R2 dwuwartościowe alifatyczne grupy węglowodorowe mogą się różnić pomiędzy sobą, gdy n oznacza liczbę większą od 1 i/lub ich soli addycyjnych z kwasami, w stosunku wagowym związku o wzorze 1 do alifatycznej guanidopoliaminy o wzorze 2 wynoszącymi 1:0,2 do 1:20.

2. Środek według zastrz. 1, znamienny tym, że jako alifatyczną guanido-poliaminę zawiera związek o wzorze 2a, w którym m oznacza liczbę całkowitą 0-5, a X oznacza wodór (17-23%) albo grupę o wzorze 3 (77-83%).