PL161231B1 - Sposób wytwarzania srodków preparacyjnych na osnowie N-/2-benzimidazolilo/ -karbaminianu alkilowego dla lakierów do ochrony drewna PL PL PL - Google Patents

Abstract

1. Sposób wytwarzania srodków preparacyj- nych na osnowie N-/2-benzimidazolilo/-karbami nianu alkilowego, znamienny tym, ze zwiazek zawie- rajacy co najmniej 2 grupy hydroksylowe poddaje sie czesciowo reakcji z N-/2-benzimidazolilo/- karbaminianem alkilowym, korzystnie z N-/2-benz imidazolilo/-karbaminianem metylowym (MBC), w temperaturze 140-200°C w obecnosci zwiazku cynoorganicznego, korzystnie dwulaurynianu dwu butylocynowego, w warunkach odszczepiania alko- holu i ewentualnie produkt reakcji poddaje sie dal- szej /poli/estryfikacji. 2. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako zwiazek zawierajacy grupy hydroksylowe sto- suje sie diol lub poliol, korzystnie dwu- lub trój metyloalkan. 3. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako zwiazek zawierajacy grupy hydroksylowe sto- suje sie zywice alkidowa o liczbie hydroksylowej powyzej 10 mg KOH/g. Wzór PL PL PL

Description

PpaeOmirtem oynalandu jest spnskb tntoapaaala śanOdko ppepapaanjnnah na rsnroie N-/2-benaiaidaaoliln/-daabaainianu aldilrtegn Ola ladieako On naha^n Opeona.

NN/2NbenaialOaarliln/-dppraalniann aldilroe r oanaae paaeOstatlraym na pnsundu, o dtkanm R ranaaaa prOaid aldilron lub alkpksyalkilowy, a X ranaaaa atpm opOppu, atra GhlρproGa, gpupę nitppoą lub anOnid al-ilpty, są a liteaatupy mane jadr substanaje gpanrrbSjGae lub jadr pa^u^n prśpeOale o ontoapnaniu surstanGji gpaybnbSjaanah Or aoalaaania pleśni, sinian lub ngailiaay /oyłrżrny npis Republidi FeOepalnej Niemiea OE-AS na 2040069/. Iah onttapaaale raaoia się np. o rpisie patentnona St. ZjeOn. Aa. US-PS na 3637733.

Istrtną oaOą tnah prrOudtSo jest iah anana, tpuOna pnapusaaaalnrść oe osayst-iGh taaOnanJayGh prapusaaaalnidaah, jad tr pnOanr np. Ola 2N/aetr-sndaPbraylraalaρ/Nbeaalal0aarlu /s-pS^oi aoaaegr MBC/ o purll-aGJi ULLMANN, tra 12, stannn 9/10, s-utdlea aaegr iah p^ppooaOaeale o pśppO-u użntdrona staje się barOni utruOalrne. PprOudtn hanOlρoe tegr tnpu fungi·anOSo są aatern a pegułn prrOu-taml readGJl MBC, ppan aana saaaegSlale -praystanml p-aaały się ppaeOe osaystdlm ppnOudtn peadaji a λ^ρ- lub OtularGnjaalpaaal /patpa np. rpisn patentooe St. ZjeOa. Aa. US-PS na np 3631 1 76 i 3970668 lub ^^snemi^ ppis Republik FeOepalnej Niemiea OE-OS np 2641759/. Jad ppOaje się o onżej ospranianej publl-aGJl ULLMANN'a, aoiąaed mnanaldroy rradłaOa się - ppaoOrprOrbale osduted rOOalałntaaia oilgrai - ttrraąG nornlnie MBC

161 231

Oo specjalnych zastosowań, takich jak powłoki prześwitujące na drewnie, impregnacje drewna 1 inne, są Jednak nawet te postacie użytkowe mało odpowiednie, gdyż związki te tylko w ępecjalnych rozpuszczalnikach są rozpuszczalne w wystarczającej mierze 1 nie mieszają się z zastosowanymi żywicami pyntetycznyml.

W nie należącym do stanu techniki zgłoszeniu patentowym [ austriackie zgłoszenie AT-A nr 41/87 J proponuje się sposób, w którym N-/2-benzimidazolilo/-karbaminian alkilowy poprzez dwuizocyJanian wiąże się z żywicą pollkondensacyjną lub poiiaddycyjną. Okazało się jednak, że podczas dłuższego okresu składowania związek mocznikowy również w tym przypadku Jest nie dość stabilny, a z niego wytworzone powłoki prześwitujące dla drewna, ltp., wykazują skłonność do zwrotnego tworzenia MBC i tym samym do stawania się mętnymi.

Stwierdzono nieoczekiwanie, że na drodze katalitycznie wspieranego przeuretanowania związkami wlelohydroksylowymi możliwe jest otrzymanie stabilnych podczas składowania roztworów środków preparacyjnych na osnowie MBC.

Sposób wytwarzania środków preparacyjnych na osnowie N-/2-benzimidazolilo/-karbaminianu alkilowego polega według wynalazku na tym, że związek zawierający co najmniej 2 grupy hydroksylowe poddaje się częściowo reakcji z N-/2-benzimidazolilo/-karbaminlanem alkilowym, korzystnie z N-/2/benzimidazolilo/-karbaminianem metylowym /MBC/, w temperaturze 140-200*C w obecności związku cynoorganlcznego, korzystnie dwulaurynianu dwubutylocynowego, w warunkach odszczepiania alkoholu 1 ewentualnie produkt reakcji poddaje się dalszej /poli/estryfikacjl.

Otrzymane tym sposobem środki preparacyjne - MBC znajdują zastosowanie Jako samodzielne środki wlążące lub jako dodatki grzybobójcze dla lakierów do ochrony drewna.

Środki preparacyjne według wynalazku odznaczają się zwłaszcza tym, że czynność związku MBC istnieje także w postaci przereagcwanej, gdyż fungicydo-czynne ugrupowanie imidazolowe nie zostaje zablokowane. W przypadku wprowadzania żywicopodobnych związków wielohydroksylowych można te środki preparacyjne stosować też bezpośrednio Jako substancje więżące w lakierach do ochrony drewna.

Jak już wspomniano, jako fungicydo-czynne N-/2-benzimidazolilo/-karbaminiany alkilowe stosuje się związki o ogólnym wzorze przedstawionym na rysunku, w których R oznacza rodnik alkilowy lub alkoksyalkilowy o 1-4 atomach węgla, a X oznacza atom wodoru, atom chlorowca, grupę nitrową lub rodnik alkilowy. W sposobie według wynalazku korzystnie stosuje się N-/2-benzimidazolilo/-karbaminian metylowy £ czyli 2-/metoksykarbonyloamino/-benzimidazol lub inaczej ester metylowy kwasu N-/2-benzimidazolilo/-karbaminowego J.

Jako związek hydroksylowy o co najmniej 2 grupach hydroksylowych można w reakcji z MBC stosować zarówno diole lub poliole jak i polikondensacyjne produkty żywicopodobne z grupami hydroksylowymi albo zdecyklizowane poliolami addukty bezwodnika maleinowego.

Korzystnym zbiorem polioli są dwu- i trójmetyloloalkany, takie jak 2,2-dwumetylopropanodiol-1,3, trójmetylolo-etan lub -propan. Jako żywicopodobne związki polikondensacyjne można do przeuretanowania stosować żywice alkidowe zawierające grupy hydroksylowe. Korzystnymi przy tym są tzw. tłuste żywice alkidowe Γ o zawartości kwasu tłuszczowego /liczonego jako trójgliceryd/ co najmniej 60\,7. Żywice te wykazują liczbę hydroksylową powyżej 10 mg KOH/g. Jako związki poliaddycyjne można przede wszystkim wprowadzać addukty bezwodnika maleinowego z olefinowo nienasyconymi związkami długołańcuchowymi, takimi jak oleje schnące, jak nienasycone kwasy tłuszczowe wchodzące w skład tych olejów, lub jak małocząsteczkowe polimery dienowe, przykładowo jak dostępne w handlu oleje poilbutadienowe, jeśli ich grupy bezwodnikowe częściowo zdecykł1zowano diolami w celu wprowadzenia grup hydroksylowych. Przy tym korzystnie najpierw część grup bezwodnikowych wprowadza się w reakcję z wodą lub z monoalkoholami, aby obustronną reakcję dioli wstrzymać możliwie do końca.

161 231

Wbudowanie składnika fungicydowego w żywicę może też następować drogę estryfikacji lub przeestryfikowania związku MBC-poiioi za pomocą żywic aikidowych lub adduktdw. Na drodze estryfikacji kwasami tłuszczowymi można mieszainość z żywicą dodatku na osnowie związku MBC-poiioi znacznie poiepszyć. We wszystkich przypadkach można udział składnika fungicydowego dobrać tak, żeby w wyniku otrzymywać żywicę bezpośrednio nadającą się do stosowania, aibo żeby w przypadku zaistnienia wyższego stężenia fungicydu występował składnik, dodawany w ceiu rozmieszania z Innymi substancjami więżącymi.

To przeuretanowanie następuje w temperaturze 140-200*C w obecności związku cynoorganicznego, korzystnie w obecności dwuiaurynianu dwubutyiocynowego. Maksymaina iiość MBC zaieży od iiczby grup hydroksyiowych w związku hydroksyiowym. Stosowane iiości MBC mieszczą się w zaresie 0,1-20¾ wagowych, w przypadku zaś stosowania żywic aikidowych Jako składnika wieiohydroksyiowego korzystnie w zakresie 0,1-5¾ wagowych.

Stosowane żywice mogą być aibo rozpuszczaine w rozpuszczainikach organicznych, aibo w wodzie po zobojętnieniu ich grup Jonotwdrczych w przypadku odpowiedniej struktury. Oo stosowania Jako ochronne powłoki maiarskie dia drewna korzystnymi są w wieiu przypadkach produkty rozcieńczaine wodą.

Formuiacja, wytwarzanie i stosowanie maiarskich powłok ochronnych dia drewna, takich Jak powłoki prześwitujące iub impregnacje są fachowcowi znane iub mogą być zapożyczone z iiteratury fachowej.

Podane niżej przykłady objaśniają biiżej wynaiazek, nie ograniczając Jego zakresu. Wszystkie dane wyrażone w częściach iub w procentach dotyczą, o iie nie zaznaczono inaczej. Jednostek wagowych.

Przykład I. Przeuretanowanie związku MBC żywicą aikidową.

W 1000 g dostępnej w handiu żywicy aikidowej [ o zawartości około 78¾ składnika tłuszczowego, na osnowie kwasów tłuszczowych oieju taiowego, o iiczbie kwasowej około 6 mg KOH/g 1 o iiczbie hydroksyiowej 25 mg KOH/g J mieszając w atmosferze gazu obojętnego w temperaturze B0*C rozprowadza się 12 g związku MBC /1,2¾ wagowych, 65 mmoie/ 1 0,5 g dwuiaurynianu dwubutyiocynowego. Następnie podwyższa się temperaturę do 1BO*C, aż oddestyiuje teoretyczna iiość metanoiu, a z pierwotnej zawiesiny powstanie kiarowny roztwór. Produkt ten rozcieńcza się benzyną iakową do zawartości 80¾ składnika nieiotnego. Ani roztwór żywicy, ani z niego w znykły sposób sporządzona powłoka prześwitująca na drennie nie wykazują zmętnienia.

Przykład II. Przeuretanowanie związku MBC poiioiem.

230 g trójmetyioiopropanu, 50 g MBC 1 0,2 g dwuiaurynianu dwubutyiocynowego ostrożnie stapia się w temperaturze 70-80*C, po czym powoii ogrzewa się do temperatury 160*C 1 następnie w ciągu 60 minut do temperatury 180'C. Temperaturę tę utrzymuje się aż do wydzieienia teoretycznej iiości metanoiu.

Przykład III . Estryfikacja związku MBC-poiioi kwasem tłuszczowym.

Związek MBC-poiioi, wytworzony według przykładu II, estryfikuje się w temperaturze 200'C za pomocą 1000 g kwasu tłuszczowego z oieju taiowego w obecności ksyienu Jako rozpuszczainika azeotropowego, aż osiągnie się iiczbę kwasową poniżej 5 mg KOH/g. Rozpuszczainik oddestyiowuje się pod próżnią. Produkt ten wykazuje zawartość 4¾ fungicydu, a stosuje się go Jako dodatek do żywic aikidowych oraz ewentuainie do wodnych emuisji żywic aikidowych. Sporządzone z tym koncentratem iakiery do ochrony drewna nie wykazują zmętnienia po sześciomiesięcznym składowaniu.

Przykład IV. środki preparacyJne-MBC na osnowie adduktu dia układów rozpuszczainych w wodzie.

Tak Jak w przykładzie II ze 100 g trójmetyioiopropanu 1 z 50 g MBC w obecności 0,2 g dwuiaurynianu dwubutyiocynowego wytwarza się związek MBC-poiioi, który estryfikuje się oiejem

161 231 maleinlanowym w temperaturze 60-70'C aż do liczby kwasowej 40 mg KOH/g. Addukt ten /olej malelnlanowy/ wytworzono drogą całkowitego związania w temperaturze 180-200’C BOH wagowych bezwodnika maleinowego z mieszaniną -1:1 oleju lnianego i odwodnionego oleju ręcznikowego. Wykazuje on liczbą kwasową 91 mg KOH/g.

Fungicydowy środek preparacyjny po zobojętnieniu około BOH wolnych grup karboksylowych trdjetyloaminą lub amoniakiem jest nieograniczenie rozcieńczalny wodą. 25H-owy roztwdr wodny Jest nieprzezroczysty i nawet po upływie 6 miesiący nie wykazuje żadnych strąceń. Zawartość MBC odpowiada 4H. Roztwory te można przykładowo stosować Jako podkładowy środek do nasycania /impregnacji/ drewna.

Claims (3)

1. Zastrzeżenia patentowe

   I. ppssdb wttwaraanaa środków peppaaacyjnych na ssnowee N/2--eenzimidażolil//-aarbam-nianu aldilnoegr, znamienny tym, ne ntiąned aaoleaająan ar aajaalej 2 grupy hnOandsnlPte prOOaje się aaęśaintr aeadaji a N/2NbeaaimiOaarlllr/-daPbaainiaaem aOdllntna, dnaanstnie a N-/2-ben2lmidazolllo/-kaΓbrminlanea aetnlrona /MBC/, o teapeaatuane 140-200’C o rreannśai aoiąadu anarnrgaaicnnego, knaaystale Ooulaupyaiaau Otubutnlocynowego, o oapundaah nOsaanepIania aOdnhnlu i eoeatuaOale pariudt aeadaji pnOOaje się Oalsaej poli/estryflkacji
2. 2. Spnskb oeOług aastan. 1, anamienny ty gaupn hnOandsnlnoe stnsuje się Oinl lub

   3. Spnskb oeOług aastan. 1, znam że jader aoiąaek naoieaający Oou- lub taójmetyloloalkan. że jader no^aek naoieaający prlinl, -nannstaie lenny tym, gaupn hyOpndsylroe strsuje się żnoiaę alkiOpoą r liaarie hnOprdsnlroej pronżej 10 ag KOH/g.

   4. Sposób według aastrz, stnsuje się żnoiaę aldiOntą, takjgliaepnO/ oiędsną nO 60H.

   3. Sprskb oeOług aastan. 1, anamienny tym, że jadr noiąnek natiepającn gaupn hnOandsnlroe strsuje się aaęśainon Oirlami, rpan orOą i/lub mnnral-rhrlaml ρkłaestayfidroann aOOudt beaonOnIda maleinroegn i rlefinror nieaasnarnnch aoiąa-ko Oługrłańauahnoneh, dnaanstnie rlejko sGhaąayah.

   6. Spnskb oeOług aastan. 1, albr 2, anamienny tym, że pprOudt aea-aji MBC/prlInl /prli/ estpnfiduje się basami tłusaaaronmi lub tpaOnanjnnai suaroGaai aldlOrtnmi lub aOOudtem beaonOaika malelartegn i rlefinror aleaasncrnnch aoląadSt Oługoładcuchowych, -npanstale rlejko sahaąayah.

   7. Sprskb oeOług aastra. 1 albr 2 albr 3 albr 4 albn 3, anamienny tym, że pa^uRt aeadaji MBC ne atiąadiem aaoieaająGna ar najmniej 2 gaupn hnOprdsnlroe obuOnouje się Oppgą paaeestayfidrtania o żnoiaę aldIOroą.
3. 3, anamienny tym, że jadr aoiąaed hnOandsnlnon dtkaa ondanuje naoaatnść doasu tłusaaaroegr /liannnegn jadn