PL159357B1

PL159357B1 - Close-set-lining

Info

Publication number: PL159357B1
Application number: PL1989277924A
Authority: PL
Inventors: Burkhard Schoenfeld; Erwin Moellmann; Werner Sonntag; Siegfried Sell; Herbert Niebuhr
Original assignee: Neuero Stahlbau Gmbh
Priority date: 1988-02-26
Filing date: 1989-02-24
Publication date: 1992-12-31
Also published as: WO1989008179A1; WO1989008181A1; EP0413693A1; ZA891490B; DE58902974D1; FR2627802A1; GB2216157B; GB2216157A; KR900700712A; EP0408577A1; CN1038330A; CN1017465B; KR890013307A; PL277924A1; BR8900857A; GB8904255D0; KR900700719A; JPH02503339A; DE3806126A1; US4997317A

Abstract

1 . Obudowa zamknieta dla podziemnych chodników kopalnianych i innych podobnych przestrzeni wydrazonych, z powloka wew- netrzna z segmentów z blachy stalowej, które sa podatne w kierunku obwodowym, oraz z powloka zewnetrzna z materialu budowlane- go, znamienna tym, ze wewnetrzne stalowe segmenty (4) sa zaopatrzone w zewnetrzne segmenty (1,2) z materialu budowlanego, a kazdy taki polaczony segment ze stali i mate- rialu budowlanego opiera sie na innym seg- mencie ze stali i materialu budowlanego za posrednictwem elementów podatnych (5.1, 5.2, 5.3). FIG. 1 a PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest obudowa zamknięta dla podziemnych chodników kopalnie™ nych, zbiorników i innych podobnych przestrzeni zamkniętych w górnictwie, zwłaszcza węgle kamiennego.

W podziemnym górnictwie węgla kamiennego wydobywa się węgiel w złożuo Określa się to Jako wybieranie. Za pomocą nowoczesnych urzędzeń zdobywczych urabia się pokład na szerokości kilkuset metrów.

□ako urzędzenie wydobywcze używa się zazwyczaj strugów węglowych i kombajnów bębnowych. Kombajn bębnowy stanowi urzędzenie frezujące o dużych wymiarach. Kombbany bębnowe i strugi przejeżdżaję tam i z powrotem przed ^oneem wybierania i odłupuję lub frezuję węgiel z pokładu. Kierunek wybierania przebiega zatem poprzecznie względem frontu wybierania

Droga urzędzeń wydobywczych Jest utrzymywana wolna za pomocę obudowy górniczej. Obudowa podpiera warstwy stropowe. Strop oznacza górotwór ponad urzędzeniami wydobywczy/nm. Zazwyczaj obudowa postępuje skokami za każdorazowo stosowanym urzadzeniθb urabiającym.

Z tego względu obudowa taka nosi nazwę obudowy kroczącej

W kierunku wybierania za obudowę strop nie Jest Już podpaaty. Wskutek tego górotwór lub strop załamuje się, gdy powstajace pusta przestrzeń zostaje wypełniona za pomocę specjalnych środków. Pusta przestrzeń biegnęca przy froncie wybierania i zabezpieczona za pomocę obudowy, nosi nazwę ściany wybierakowej Za pomocę odpowiednich przenośników urobiony na ścianie węgiel Jest odprowadzany ze ściany, ściana wybierakowa uchodzi do tak zwanego chodnika. Chodnik oznacza drogę podziemnę od ściany, a zatem od wyrobiska węglowego, do szybu lub bunkŁf^^. 0 ile ściana stale się przemieszcza, o tyle chodniki aozostaja w miejscu przez dłuższy czas. Istnieją chodnnki, które przez całe dziesięciolecie pozostaję niezmienione. Chodzi przy tym z reguły o chodnnki, które wykorzystuje się Jednocześnie w szeregu pól wybierania lub pokładów. Krócej aozostajace chodnńki, które jedynie towarzyszę ścianie wybierakowei, tracę swoje znaczenie,gdy tylko ściana osięgnęła koniec frontu wybierania. Chodnnki towarzyszęce ścianie wybierakowej mogę być prowadzone wraz ze ścianę, to znaczy sę one drężone w przybliżeniu z tę sarnę prędkościę Jak wyrobisko. Chodnńki można również wykonywać wyprzedzajęco. Gdy tylko chodnńki utraciły swe znaczenie, rabuje się je· Przez rabowanie rozumie się dey^r^itż obudowy w chodnikach, w niektórych towarzyszęcych ścianie chodnikach obudowę rabuje się tuż po urobieniu ściany. Podobnie Jak na ścianie, niezbędna Jest również obudowa podparcia górotworu - stropu-w chodnikach. Dawnńej znana była tylko obudowa sztywna. Dotyczyło to obudowy zar^ówno drewnianej Jak i stalowej Obudowa sztywna ma tę wadę, że nie Jest podatna. Dla takiej obudowy istnieją tylko dwie alternatywy; pozostać na miejscu lub być wyła^^i^^. Stanowiło to dużę niedogodność, ponieważ zazwy4

159 357 czaj w górotworze powstaję szczytowe wartości obciążenia, leżące powyżej granicy stabilności obudowy.

Przed kilkoma laty opracowano obudowę poślizgową. Obudowa poślizgowa stanowi znaczny postęp w wyrobisku. Za obudowę poślżggowy stoi zamierzenie wykorzystania w górotworze efektu sklepieniowego. Przez efekt sklepieniowy rozumie się zdolność górotworu, aby być całkowicie lub częściowi samonośnym. Z obudowy poślizgowy wiązało się stwierdzenie, że ruchy górotworu można αmoityzisαć za pomocę obudowy podatnej . Obudowa podatna poddaje się przy szczytowych wartościach obciężenia na tyle, iż obciyżenie te może przejmować nowo pov^ss^jęcy efekt sklepieniowy.

Postępowa obudowa poślizgowa stała się moóliwa dzięki zastosowaniu kształtowników stalowych. V( szczegółach obudowa piśliggowa powwsaje w ten sposób, że łuk obudowy lub-w przypadku obudowy zamkkiętej - pierścień obudowy składa się z oddzielnych części. Zazwyczaj obudowa łukowa jest co najmniej trój częściowa. Poszczególne korytka obudowy łukowej zachodzę na siebie. W obszarze zachodzenia na siebie korytka zostaję tak silnie dociśnięte do siebie za pomocy nakładek łyczycych, iż siła tarcia w tym obszarze wytrzymuje wprawdzie normalne ciśnienie górotworu, jednak poi^t^ć^je się w przypadku szczytowych wartości obciążenia. Korytka przesuwają się wówczas w kierunku łuku dalej w siebie.

Wymiary ksztαłiswnίkós obudowy wzrastają wraz ze wzrostem głębokości. Tłumaczy się to w prosty sposób wzrastaęęcym wraz ze wzrostem głębokości ciśnieniom górotworu. Oznacza to, że kształtowniki obudowy muszą mieć większy wskaźnik wytrzymałości przy zginaniu odpowiednio do większego ciśnienia górotworu. Ponadto odstęp łuków obudowy staje się mniejszy wraz ze wzrostem głębokości. R^iw^neż to tłumaczy się większym ciśnieniem górotworu. Oznacza to, że dopuszczalna wolna przestrzeń poiiędzę poszczególnymi łukemi obudowy staje się coraz mniθjszi, jeśli strop nie jest podparty. Zresztą od dziesięcioleci wolne przestrzeń pomiędzy łukami obudowy jest zabezpieczana za pomocą metalowych mat siatkowych. Okazuje się bowiem stale - również przy małej głębokości, że pimiędzy poszczególnymi łukami obudowy warstwy górotwórcze łuszczą się lub odrywają się kamienii. Wiąże się to nie tylko z ekstremalnym niebezpieceeńsswem dla górników, lecz jest także niekorzystne dla układu obudowy. Wobec takiego stanu rzeczy dąży się do zabezpieczenie przestrzeni pomiędzy łukami za pomocą mt.

Tego rodzaju zabezpieczenia mają większą lub mniejszę trwałość i w zależności od stabilności górotworu zabezpieczenie takie może być uszkodzone już po stosunkowo krótkm czasie. Wymaga to kosztownych robót dodatkowych. W ramach tych robót dodatkowych zabezpiecza się przestrzeń pomiędzy łukami obudowy za pomocą dodatkowych metalowych mat siatkowych. Zabezpieczenie można także uzyskać za pomocą odpowśedniej zaprawy natryskowej z której można otrzymać powłokę betonową pomiędzy łukami obudowy.

Znane jest także nanoszenie najpierw warstwy betonu natryskśwanego na przeO^m górotworu oraz mannowenie obudowy poślizgowej w tak obetonowanym chodniku. Za pomocą mat i betonu natryskśwanego łuki obudowy tworzą ze siebie mnej lub bardziej zamkniętą obudowę. W związku z tym było celowe pomyśleć również o stalowej obudowie zam^nętej. Takie rozwiązania są na przykład znane z patentu RFN nr 2 702 672. Znana propozycja łączy w sobie wawo^^ną powłokę stalową z wypełnieniem tylnym. Przez wypełnienie tylne rozumie się doprowadzenie zaprawy do przestrzeni pośredniej pornóędzy waNn^^ną powłokę stalową a górotwór. Znane rozwiązanie mają Jednak takie wady, że dotychczas nie znalazły realizacji praktycznej. W przypadku symieniliθJ obudowy wiąże się to z tym, że od ruchu górotworu i wynikającego stąd nadmiernigo obciążenia obudowy najpierw załamuje się zewnętrzna powłoka betonowa. Odtąd do dyspozycj i pozostaje niewielka reszl^i^wa siła nośna wewnntrziiJ powłoki etalowaj. W ostatnUi czasie nikt nie za]ml^^ł się Już zamk^ętą obudową stalową chodników. Jest to tym bardziej zia^ein¢ι, że w różnych regionach górniczych głębokości wybierania wzrastają i wyłożone powyżej problemy obudowy są odpoowwednio ostrzejsze.

U podstaw wynalazku leży analiza. Jaka obudowa Jest celowa w szczególności dla większych głębokości. Celem wynalazku jest stworzenie korzystnej obudowy zaikniętθJ, któ.ra wyeliminuje wady znanych tego typu urządzeń.

159 357

Korzystnę również dla większych głębokości obudowę uzyskuje się za pomocę segmentów blaszanych, które są zaopatrzone od tylnej strony-zatem pomiędzy stalą a górotworem-w segment z materiału budowlanego, zwłaszcza anhydrytu. Każdy element ze stali i mae^r:iału budowlanego wspiera się za pośrednidwem elementu podatnego na sąsiednim segmencie ze steli i maeriału budowlanego, Ruch górotworu powoduje niezbędne poddawanie się obudowy według wynalazku dzięki al^^iaπt(^m podatnym bez uprzedniego uszkodzenia segmentów z maaeriału budowlanego.

Można korzystnie tak wyregulować podatność, że mooliwe jest nie tylko zsunięcie łuku w kierunku obwodowym, lecz również poddanie się przez załamania się łuku. Element podatny tworzy wówczas nie tylko element zgniatany, lecz również element zginany, W porównaniu z dotychczasową poślizgową obudową łukową, obudowa według wynalazku ma wskutek tego dodatkową ruchliwość, Wprawdzie dotychczasowy kształtownik korytkowy może również ulec zgięciu w poślizgowej obudowie łukowee, jednak obudowa ta Jest po takim zgięciu uszkodzona i niezdatna do pracy oraz Jest wymiθniana·

Należy wreszcie podkkeślić jeszcze jako zaletę obudowy według wynalazku to, że segment z maeriału budowlanego jest formowany pod ziemią na miejscu. Dzięki temu segment z maeriału budowlanego przylega w sposób ciągły do pęknięcia górotworu. Zapewnia to we wszystkich miejscach połączenie cierne i kształtowe z obudową według wynalazku. Nie miało to miejsca w dotychczasowej obudowie stalowej. Usiłują się tam zaradzić temu za pomocą węży. Węże układa się w zwykłym kształtowniku korytowym 1 napełnia mtoriaaθi budowlanym. Wskutek tego węże wybrzuszają się mniej lub więcej. Za pomocą wybrzuszania ma się uzyskać pośrednie stykanie się kształtowników korytkowych z pęknięciem górotworu. Udaje się to nie we wszystkich misjseach. Gdy tylko odstęp pomiędzy pęknięciem górotworu staje się większy, wąż zawoddi. Ma to miejsce w szczególności w spękanym górotworze. Przez górotwór spękany rozumie się pęknięcia w górotworze, z których nieregularnie wyłamana jest skała. Spękany górotwór powstaje zwłaszcza w wyniku urabiania strzaoowego. Przy strzelaniu odspajają się luźniejsze partie skał.

Połączenie kształtowe segmentu z materiału budowlanego według wynalazku z pęknięciem górotworu można uzyskać w rozmity sposób. Dedna z możliwości polega na tym, że po ustawieniu segmentów statonych wtryskuje się maaeriał budowlany z Jego jednoczesnym zwilża niem wodą do przestrzeni pomędzy segmentami ttażowymi a pęknięce^m górotworu. W tym przypadku można zrezygnować z deskowanna, Jeśli maeriał budowlany ma odpowtodnią wytrzymałość wstępną. Tego rodzaju zaprawy lub macejLały budowlane są znane Jako takie w górnictwie.

Inna możliwżść uformowania segmentów z maeriału budowlanego według wynalazku polega na zastosowaniu deskowania czołowego. Za deskowanie ezż^owa można pompować maeriał budowlany hydraulicznie. Deskowanie czołowe zapobiega temu, aby maeriał budowlany wypływał z powrotem z przestrzeni pomiędzy segmentami statowyii a pęknięciem górotworu. Zarówno przy wtryskiwaniu maeriału budowlanego. Jak i przy jego wprowadzaniu hydrauleinnym przewidziane jest w myśl wynalazku, że elementy podatne pozostają wolne od maaerinłl budowanego, czyli że w obszarze elementów podatnych zachowana zostaje pusta przestrzeń. VJ tym celu korzystne Jest umieszczenie w tym obszarze deskowanna, chroniącego pustą przestrzeń. Pusta przestrzeń w obszarze elementów podatnych rozciąga się korzystnie od tych elementów podatnych aż do pęknięcia górotworu. Pusta przestrzeń może także kończyć się w pewnej odległości od pęknięcia górotworu. Pustą przestrzeń dobiera się jednak przy tym zawsze tak dużą, aby opisany powyżej efekt podatnościowy był w zasadzie zachowany.

Obudowa według wynalazku Jest ogólnie rzecz biorąc pod wielorakimi względami moOyfikowali^a. Może być ona dopasowywana każdorazowo do specjalnych życzeń. Przystosowywanie obudowy według wynalazku następuje do wyboru przez zmianę liczby poszczególnych segmentów i/tob zmianę liczby elementów podatnych. Obudowa nadaje się do systemu modułowego .

Dzięki określonej podatności obudowa według wynalazku Jest w stanie przeciwdziałać skutecznie zjawiskom koiwerganeyjnym w górnictwie. Przez pałiżpżwiarzchniowa przyłożenie segmentów do pęknięcia górotworu można wytwarzać określone pod względem

159 357 wielkości i kierunku przeciwslły w odpowiedniej chwili przeciwko ciśnieniu górotworu.

Ze pomocą obudowy według wynalazku można wywoływać w optymalny sposób efekt sklepieniowy.

Przez zjawiska konwergencyjne rozumie się zazwyczaj podnoszenie się podłoża /spągu chodnika/· Skały, tworzące epąg chodnika, pęcznieję przy tym do chodnika pod ciśnieniem otaczającego górotworu. K^r^n^wrt^e^r^n^^ja może jednak oznaczać również wszelki inny ruch górotworu, skierowany do wnętrza chodnika.

W myśl wynalazku jako segmenty z blachy stalowej znajdują korzystnie zastosowanie faliste blachy stalowe. W postaci falistej blacha stalowa ma szczególnie dużą wytrzymałość na zginanie. Poza tym korzystne jest zaopatrzenie blachy stalowej w kotwy Mteri.ału budowlanego lub w pręty zbrojeniowe, które zarówno stwarzają połączenie z segmentem z materiału budowlanego jak i powodują ηζιποοηίβηΐβ tego segmeenu.

Elementy podatne mogą być z płyt, pomiędzy którymi przewidziane są kształtowniki odkształcali. Ukształtowanie kształtowników odksztełcalnych można zaprojektować dokładnie na żądaną podatność w sposób obliczeniowy lub konstrukcyjny. W razie potrzeby umieszcza się szereg grup kształiwwnkków odkształcających Jedne ne drugich. Grupy te mogę przymmować promień krzywizny obudowy. Oznacza to, że grupy są wówczas umieszczona na jednym promieniu krzywizny.

Przedmiot wynalazku Jest uwidoczniony w przykładach wykonania na rysunku, ne którym fig.l przedstawia schemmaycznie całą obudowę wsdług wynalazku w widoku z przodu, a fig.2 - 5 przedstawiają szczegóły obudowy według fig.l.

Na fig.l pokazano chodnik kopalniany 1 ze spągiem 2. Pęknięcie górotworu Jest uwidocznione w miejscu 1.1 linię kreskiwo-punktiwę. Obudowa 3 chodnika składa się z zamkniętej w przybliżeniu wewwntrznej powłoki stalowej L z uformowanych segmentów 1.2 z anhydrytu. Zamiast anhydrytu można również zastosować dowolną inną zaprawę górniczą. Zamkknęta powłoka wewontrzia składa s.ę w kierunku obwodowym chodnika 1 z pięciu segmentów 4, które są wykonane z falistej blachy stalowej o grubości przykładowo 2-5 mm. W kierunku podłużnym chodnika umieszczone są także jeden za drugim stalowe segmenty 4. Liczba segmentów stalowych zarówno w kierunku obwodowym, jek 1 w kierunku podłużnym chodnika może być zmienna.

VI celu uszeregowania segmentów 4 obok siebie, każdy z nich ma odgięte obrzeża 4.1, które zachodzą na siebie w kierunku podłużnym chodnika. W obszarze zachodzenia na siebie przewidziane jest w przykładzie wykonania połączenie śrubowe. Nakrętki połączeń śrubowych sę umieszczone na wewnntrziej powiθrzchii łuku obudowy tak, Lż każde połączenie śrubowe daje się rozkręcić od wnętrza chodnika. 3est to korzystne z punktu widzenia rabowanie obudowy. Zamiast śrub i nakrętek można też stosować wkręty 10. Warunkiem jest ti, aby wkręty 10 przechodziły przez otwór przelotowy w Jednym obrzeżu 4,1 i motły być wkręcone w otwór nagwintowany w położonym z tyłu drugim obrzeżu 4.1. W dalszych przykładach wykonania przewidziane są do wyboru połączenia kijowe lub sworzniowe. Poszczególne złącza są rozłożone na obwodzie obudowy. Od strony górotworu segmenty 4 są zaopatrzone w pewną mczbę rozłożonych równommernie kotw 4.2 Maer^ału budowiaiθgo. Kotwy 4.2 maeriału budowlanego są do wyboru wetknięte, wspawane lub wkręcone w segment 4. Kotwy 4.2 maaeriału budowlanego maj na swobodnym końcu, odwróconym td segmentu 4, odgięcie. Kotwy 4.2 maer^ału budowlanego służą do tego, aby zabezpieczać połączenie pomiędzy segmentami 1.2 a segmentami 4 lub wytwarzać ti połączenie. Dotyczy to w szczególności segmentów 4 o gładkiej powóerzchni. Pomiędzy segmentami 4 przewidziane są elementy podatne 5.1, 5.2 L 5.3. Elementy podatne 5.1 są umieszczone przy spągu, elementy 5.3-przy ścianie wyrobiska /obszar boczny łuku/, elementy 5.2 przy stropie. Segmenty 1.2 rozciągają się na całej długości segmentów 4. Obszar elementów podatnych 5.1, 5.2 L 5.3 pozostawiają segmenty 1.2 wolnymi.

Segmenty 1.2 wytwarza się korzystnie oddzielnie dla każdego łuku obudowy. Dzieje się to w ten sposób, że po zmontowaniu danego łuku obudowy id strony czoła wtryskuje się odpowiednio zwilżoną zaprawę do przestrzeni pomiędzy pęknięcem 1.1 górotworu a segmentami 4, z pozostawieniem wolnymi obszarów na elementy podatne. Maaeriał budowlany ma postać proszku lub granulatu L jest wdmuchiwany na sucho. Na wylocie przewodu nadmuchowego dodaje się wody. Operacja ta zostaje zakończona wraz z wypełnien^m pustej przestrzeni. Z kolei

159 357 montuje się następny łuk obudowy, złożony z segmentów 4 i elementów podatnych 5.1, 5.2 i 5.3. Bezpośrednio potem następuje w^^w^rzenie segmentów 1.2 dla nowo zmontowanego łuku obudowy. Można również wytwarzać segmenty wspólnie dla szeregu łuków 4 obudowy, leżących Jeden za drugim, wraz z postępującym obudowywaniem korzystne jest wytwarzanie rygla z materiału budowlanego πε wszystkich segmentach 4, biegnących w kierunku podłużnym chodnika.

Rygiel z materiału budowlanego rozkłada obciążenia, które są skierowane na pojedyńczy segmenn, na szereg segmentów 4 leżących obok siebie łuków.

Zamiast opisanej powyżej techniki wtryskowej można też stosować dowolną inną technikę wyppłrnania przestrzeni z tyłu. Należy tu także wypełnianie hydrauliczne. W jego przypadku celowe jest użycie ruchomego deskowania czołowego do łuków obudowy.

W opisywanym przykładzie wykonania każdy segment 4 ma segment 1.2. Segmenty 1.2 tworzą powłokę zewnętrzną, która jest przerwana w obszarze elementów podatnych 5.1, 5.2 i 5.3. W przypadku ruchu górotwórczego każdy segment 4 może poddać się temu ruchowi za pomocą swego segmentu 1.2, wskutek rozłożenia obciążenia na sąsiednie łuki obudowy lub sąsiednie segmenty powstanie dostateczna odporność całkowita, która wytrzymuje ruch górotworu. Więżę się to z efektem sklepieniowym, wytwarzającym się na nowo w górotworzo. Zawieszenie większych ciężarów, na przykład szynowych kolejek wiszących do transportu batonu, następuje korzystnie za pośrednictwem elementów podatnych między innymi poprzez uformowano ucho. Zawieszanie mniejszych ciężarów, przykładowo przewodów zasilających, można przeprowadzać na kotwach rrteΓiełu budowanego, które wystają do wnętrza chodnika poprzez segmenty 4.

W odróżnieniu od dotychczasowej poślizgowej obudowy łukowej obudowa według wynalazku może nie tylko poddawać się w kierunku obwodowym segmentów 4, lecz również odkształcać się do wsuwntrz, gdy Jest to wymmaene. Przy poddawaniu się przedstawionej obudowy przy ściskaniu elementów podatnych naleje pusta przestrzeń, przewidziana za tymi elementami. W ekstremalnym przypadku segmenty 4 mogą poddawać się ruchowi górotworu aż do całkowitego wyczerpania podatności elementów podatnych.

Pustą przestrzeń przy elementach podatnych, przewidzianą do podatnego uginania, zapewnia się ewen^enie podczas wytwarzania segmentów 1.2 za pomocą nadmuchiwanych poduszek. Poduszki układa się dla operacji wypełnieiia tylnego w pustej przestrzeni pomiędzy elementami podatnymi a pęknięciem górotworu i iedmJ(^^^L^jo się. Wskutek tego poduszki przeciwdziałają w tym obszarze dostępowi anhydrytu lub innych przewidzianych mat^riai^tiw budowwanych. Po zestaleniu się anhydrytu możnaodpompować powwatrze, wyjąć poduszki z pustej przestrzeni i użyć Jo przy następnym łuku obudowy. Oo tworzenia pustych przestrzeni można także stosować inne elementy kształtowe, na przykład elementy wydrążone z drewna, stali lub tworzywa sztucznego. Te elementy kształole mogą stanowić deskowanie tracone. Oznacza to, że elementy kształoowe pozostają wówczas w miejscu ich użycia. Elementy kształoowe do wytwarzania pustych przestrzeni formuje się także ewen^enie pojedyńczo z elementami lub na tych ostatnich. W przypadku stosowania elementów podatnych z blachy stalowej element kształtowy, tworzący pustą przestrzeń pomiędzy dwoma sąsiednimi w kierunku obwodowym segmentami 1.2, może powstać przez wybrzuszenie blachy.

□ak to Jest w szczegółach przedstawione bliżej na fig.2 - 4, elementy podatno 5.1, 5.2 i 5.3 mają w kierunku obwodowym przeciwległe płyty 6, pomiędzy którymi przewidziane są odkształcane kształtowniki 7. Odkształcali kształtowniki 7 rozciągają się w przykładzie wykonania w kierunku zarówno podłużnym jak i poprzecznym elementów. Kształtowniki 7 mają ewentualnie kształt przekroju poprzecznego, odpowóadający w zasadzie lleerze M lub w.

Kształt przekroju poprzecznego, zastosowany maeriał i inne parameery, miarodajne dla zachowania się odkształceniowego, mogą ulegać zmianom. Wszystkie części elementów podatnych są wykonane z blachy stalowej o grubości przykładowo do 5 mm.

W przypadku elementu podatnego 5.1, przewidzianego w obszarze przyspągowym, przewidziane są według fig.2 odkształcane kształtowniki 7 w dwóch płaszczyznach Jedna nad drugą.

W każdej płaszczyźnie ziajdujt się cztery takie kształtownlki 7. Dolne odkształcane kształtowniki 7 są połączone z leżącymi wyżej odkształcanym i kształoownikami 7 za pomocą prosto159 357 liniowych podpór 8. Na zachowanie się podatnościowe elementu podatnego 5.1 można wpływać także za pomocę długości podpór 8.

VI przykładzie wykonania według fig.3 dla elementów podatnych 2, przewidzianych w obszarze przystoopowym, przewidziane sę znowu dwie płaszczyzny z odkształcanymi kształtownikami 7. 17 każdej płaszczyźnie znajduję się cztery kształtowniki odkształcalne. Odpowiada to konstrukcji według fig.2. VI odróżnieniu od konstrukcji według fig.2 na zewnntrznej stronie elementu podatnego przewidziane sę jednak podpory 8 o większej długości niż na stronie wewoitrznej. Wskutek tego obydwie płaszczyzny z kształoownikami odkształceniowymi sę ustawione pod kętem względem siebie. Ustawienie pod kętem jest dopasowane do promienia krzywizny łuku obudowy w obszarze przystoppowym.

Ponadto elementy podatne 5.2 różnię się od elementów podatnych 5.1 elementami sprzęgającymi 11 i 12 z otworami przełykowymi 13. 0 ile element sprzęgajęcy 11 stanowi odcinek rury, o tyle element sprzęgający 12 jest utworzony przez dwa umieszczone z odstępem wzajemnym odcinki rury. Obydwa odcinki rury elementu sprzęgającego 12 maję odstęp odpowiadajęcy długości elementu sprzęgającego 11. Wskutek tego można objęć element sprzęgający 11 Jednego elementu podatnego elementom sprzęgającym 12 sęsiedniego elementu podatnego z luzem. Pokrywaję się wówczas otwory przetykowe 13 tak, iż można przetknęć przez nie sworznie, które pi^c^c^i^^ę pomęczenie łuków obudowy z elementami podatnymi. Zamiast sworzni można zastosować także śruby lub inne elementy łęczęce. Ponadto wchodzę w rachubę również inne możiwości połęczeó pomiędzy elementami podatnymi.

Element podatny 5.3 według fig.4 różni się od elementu podatnego według fig.3 tym, te przewidzianych jest szereg grup odkształcanych kształoowników 7. Oznacza to, że ponad podporami 8 przewidziane sę dwie płaszczyzny z kształoownikami 7. W każdej płaszczyźnie występuje ten sam układ kształowwników 7. Podobnie poniżej podpór 8 przewidziane sę dwie płaszczyzny z rozmieszczonymi analogicznie odkształcalnymi kształoownikami 7.

Ola wszystkich elementów podatnych 5.1, 5.2 i 5.3 wspólne Jest to, że zawieraję kształtowniki przytrzymujące 9. VI przyspągowych elementach odkształcanych 5.1 przewidziany jest każdorazowo jeden kształtownik przytrzymujęcy 9. Inne elementy podatne maję dwa kształtowniki przytrzymujące 9. Kształtowniki przytrzymujęce 9 sę przewidziane na powóerzchniach 6. Służę one do łęczenia z segmentami 4 i maję odpowóedni kształt falisty. W przykładach wykonania jest przewidziane, że segmenty wkłada się do ksztatowwników przytrzymujęcych 9 od strony wewonąrznej chodnika. Tam można ześnutować segmenty w punkcie 15 z kształtownikami przytrzymującymi 9. Wchodzę w rachubę także inne moożiwości łęczenia.

Na fig.5 przedstawiony jest element podatny 20, który można zastosować zańast elementu 5.1. Element 20 przejmuje w odróżnieniu od elementu 5.1 większe siły tnęce, jakie mogę występie przy ekstremalnej wędrówce udaru. Przez wędrówkę udaru rozumie się biegnęce w przybliżeniu poziomo odkształcenie górotworu, poprzecznie do kierunku podłużnego chodnika. Oo przejmowania większych sił tnęcych przewidzianych jest w każdej płaszczyźnie 21 dziewięć kształowwnkków odkształcanych 22 w kształcie litery W, które biegnę promieniowo względem przekroju poprzecznego chodnika.

Kształtowniki odkształcane 22 płaszczyzn 21 sę połęczone ze sobę za pośrednicwwem zamkkńętej skrzyni 23, która to skrzynia tworzy podpory dla kształowwników odkształcanych

22. Ponadto za kształoownikiem przylzzymujccym przewidziane sę pręty zbrojenóowe 24. Pręty te łączę element podatny z segmentem 1.2 z materiału budówwanego· Zwiększa to wytrzymałość na ścinanie. Zamiast elementów podatnych 5.2 i 5.3 można stosować elementy, które sę zbudowane tak. Jak element 20.

Do monnażu segmentów 4 i elementów podatnych korzystne jest zastosowanie znanych w górnictwie matipulatirów lub podestów. Podesty te sę zaopatrzone w uruchamiane hydraulicznie narzędzia chwytne, za pomocę których można doprowadzić do właścwwego położenia segmenty i elementy podatne. Prócz tego podesty te maję odpowweddne, przestawiane na wysokość pomosty robocze dla górników.

159 357

s/s22

-3/5159 357

FIG.3

159 ³⁵⁷

159 357

Zakład Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz.

Cena 5000 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1· Obudowa zamknięta dla podziemnych chodników kopalnianych i innych ptdtbnych przestrzeni wydrążonych, z powłokę wewnętrzną z segmentów z blachy stalowej, które są podatne w kierunku obwodowyyjoraz z powłoką zewnętrzną z materiału budowlanego, zna’ <m i e η n a t y m, że wewontrzne staoowe segmenty /4/ są zaopatrzone w zew^^^rzne segmenty /1, 2/ z maeriału budowlanego, a każdy taki połączony segment ze stali i materia łu budowlanego opiera sią na innym segmencie ze stali i maaeriału budowlanego za pośredn^weti elementów podatnych /<5.1, 5.2, 5.3/.
2. Obudowa według zastrz.l, znamienna tym, że elementy podatne są również na zginanie.
3. Obudowa według zastrz.l albo 2, znamienna tym, że za elementami podatnymi /5.1, 5.2, 5.3/ istnieje pomiędzy segmentami /<1.2/ z maaeriału budowlanego odkształcalna pusta przestrzeń.
4. Obudowa według zastrz.l, znamienna czone ze sobą za pośrednicywem elementów podatnych /5.1, t y m, że łuki obudowy są połą5.2, 5.3/ i/uub segmentów /4/.
5o Obudowa wadług zastrz.4, znamienna tym, że zawiera elementy sprzągające pomiądzy elementami podatnymi sąsiedmich łuków obudowy.
6. Obudowa według zastrz.5, znamienna tym, że zawiera jako elementy sprzągające śruby i/lub sworznie przetykowe i/lub odcinki rury lub ucha.
7. Obudowa według zastrz.1, znamienna tym, że zawiera deskowanne, tworzące pustą przestrzeń odkształcalną za elementami podatnymi.
8. Obudowa według zestrz.7, znamienna tym, że zawiera elementy kształtowe wielokrotnego lub jednorazowego użytku.
9. Obudowa według zastrz.8, znamienna tym, że zawiera elementy kształt we, które są uformowane przy elementach podatnych /<5.1, 5.2, 5.3/ lub tworzą z nimi jedną całość·
10. Obudowa według zastrz.7, znamienna duszki jako elementy deskowanna.

t y m, że zawiera nadmuchiwane po
11. Obudowa według zastrz.l., znamienna tym, że elementy podatne są zaopatrzone w kształtowniki odkształcalne, mające kształt litery M lub W.
12. Obudowa według zθstrztll, znamienna grupowo odkształcalną kształtowniki /7/.
13. Obudowa według zastrz.12, znamienna t y m, że zawiera rozmieszczone t y m, że do takiej grupy należą odkształcalną kształtowniki /7/, biegnące poprzecznie i/lub podłużnie względem chodnika.
14. Obudowa według zastrz.12 albo 13, znamienna tym, że zawiera szereg liieszctoęych nad sobą grup ktzrałtywnnków /7/.
15. Obudowa według zastrz.14, znamienna tym, że zawiera podpory /8/ lub skrzynie /23/, umieszczone pomiądzy ktzrałtownikami odkształcalęyii.
16. Obudowa według zastrz.15, znamienna tym, że podpory lub powierzchnie skrzyń, umieszczone od weronną^ są krótsze niż łączniki lub powierzchnie skrzyń umieszczone od zeynętΓZ·

159 357
17. Obudowa według zastrz.12, znamienna t y m, że ma różne wskaźnik i wytrzymałości przy zginaniu dla poszczególnych grup odkształcalnych kształtowników /7/ i/Uub podpór /8/ i/uub skrzyń /23/.
18. Obudowa zamknięta według zastrz.il, znamienna t y m, że zawiera kształtowniki przytrzymujące /9/ przy elementach podatnych do przyłączania segmentów /4/.
19. Obudowa według zastrz.l, znamienna tym, że zawiera pręty zbrojeniowe /24/ przy elementach podatnych.
20. Obudowa według zastrz.l, znamienna tym, że zawiera pręty zbrojeniowe i/lub kotwy mteri.ału budowlanego przy segmentach /4/.
21. Obudowa według zastr^z.ii, znamienna tym, że zawiera zawieszenie na elementach podatnych dla dużych ciężarów.