Przedmiotem wynalazku jest urzadzenie do manipulowania oprzyrzadowaniem odlewni¬ czym, w szczególnosci skrzynkami formierskimi, plytami modelowymi, plytami rdzeniowymi i innymi ciezkimi elementami wymienialnymi stosowanymi w odlewniach skladajace sie z kon¬ strukcji nosnej, która stanowia polaczone ze soba podpory narozne, poziome dzwigary i po¬ ziome prowadnice slizgowe, z san wzdluznych i poprzecznych osadzonych slizgowo na prowad¬ nicach oraz z chwytaka, który stanowi mechanizm dzwigniowy, przy czym chwytak posiada obrotowe ramiona zaczepowe, które sa wprowadzane w polozenie robocze lub spoczynkowe za pomoca silowników hydraulicznych i mechanizmu dzwigniowego* Znane jest z dunskiego opisu patentowego nr 144 847 urzadzenie do przemieszczania i osadazania rdzeni w formach odlewniczych* Urzadzenie to sklada sie z konstrukcji nosnej z prowadnicami slizgowymi i osadzonych na tych prowadnicach san o ruchu wzdluznym oraz sprzezonych z nimi san o ruchu poprzecznym, do których jest zamocowana konsola z ramowa obejma do umieszczania w niej rdzenia, który nastepnie jest za pomoca hydraulicznie nape¬ dzanych san dosuwany do formy odlewniczej i w niej osadzany* Znany jest takze z dunskiego opisu patentowego nr 125 776 wózek do przemieszczania plyt podmodelowych w odlewniach.Wózek ten sklada sie z podwozia zaopatrzonego w kola, przy czym na podwoziu sa nieruchomo umieszczone cztery poprzeczne stojaki z bocznymi uchwytami, w których to uchwytach sa wy¬ konane otwory* Miedzy bocznymi uchwytami sa ustawione wsporniki z wzdluznymi otworami* Wsporniki sa polaczone ze stojakami za pomoca pretów wsunietych w otwory bocznych uchwy¬ tów i w otwory wsporników. Kazdy wspornik sklada sie z prostokatnej plyty, na której gór¬ nej krawedzi sa umieszczone trzy obracajace sie wokól poziomych osi rolki nosne, który podtrzymuja plyte podmodelowa w czasie jej przemieszczania* Wózek ma uklad kierowniczy i jest wprowadzany w ruch za pomoca znanych napedów*2 140 535 Wada tych znanych urzadzen jest to, ze maja one bardzo ograniczony zakres czyn¬ nosci, gdyz mozna za ich pomoca przemieszczac i ustawiac tylko jedne i te same przedmioty* Ponadto, w niektórych odlewniach do manipulowania oprzyrzadowaniem odlewniczym jeszcze dosc powszechnie sa stosowane dzwignice wyposazone w haki, kleszcze lub lancuchy, za po¬ moca których chwyta sie przy pomocy rak ludzkich oprzyrzadowanie odlewnicze i przemiesz¬ cza sie go w zadane polozenie* Ten sposób manipulowania oprzyrzadowaniem odlewniczym jest uciazliwy i niebezpieczny dla pracowników* Celem wynalazku jest opracowanie takiego wymienionego na wstepie urzadzenia, za pomoca którego bedzie mozna sprawnie, dokladnie i bezpiecznie chwytac, przemieszczac i ustawiac w zadane polozenie oprzyrzadowanie odlewnicze* Zgodnie z wynalazkiem cel ten osiagnieto dzieki temu, ze kazde ramie zaczepowe chwytaka, w który zostalo wyposazone urzadzenie do manipulowania oprzyrzadowaniem odlew¬ niczym, jest polaczone przegubowo z tloczyskiem silownika poprzez lacznik, który jednym swym koncem jest polaczony obrotowo z ramieniem zaczepowym, a drugim swym koncem jest po¬ laczony obrotowo za pomoca sworznia z wodzikiem, w który jest zaopatrzony wolny koniec tloczyska silownika, przy czym cylinder silownika jest osadzony wahliwie na wsporniku lo¬ zyskujacym, zas ten koniec lacznika, który jest polaczony z wodzikiem tloczyska ma na czesci swojego obwodu ksztalt pólkolisty i jest w polozeniu roboczym ramion zaczepowych umiejscowiony w pólkolistej czesci blokujacej krzywki sterujacej, natomiast w polozeniu spoczynkowym ramion zaczepowych pólkolista czesc lacznika jest umiejscowiona na krzywoli¬ niowym odcinku obwodu krzywki sterujacej* Szczególnie korzystna cecha urzadzenia wedlug wynalazku jest to, ze na sworzniu pomiedzy lacznikiem i wodzikiem jest osadzony obrotowo popychacz rolkowy, który swa obwo¬ dowa powierzchnia styka sie w roboczym polozeniu ramion zaczepowych z pólkolista czescia blokujaca krzywki sterujacej* Dalsza cecha urzadzenia wedlug wynalazku jest to, ze krzywka sterujaca posiada po¬ miedzy swym krzywoliniowym odcinkiem obwodu i swa pólkolista czescia blokujaca wypuklosc, której wierzcholek stanowi czesc kuli osadzonej ruchomo w wycieciu krzywki sterujacej, przy czym kula jest pod naciskiem sprezyny srubowej osadzonej równiez w wycieciu krzywki sterujacej* Wreszcie istotnym jest to, ze ramiona zaczepowe sa usytuowane w jednej plaszczyz¬ nie i sa obracalne w granicach od ich polozenia spoczynkowego, w którym znajduja sie one jeden obok drugiego we wnetrzu obudowy chwytaka a polozeniem roboczym, w którym odwrócone od siebie ich wyciecia obejmuja czopy przemieszczanego przedmiotu.Dzieki temu, ze ramiona zaczepowe leza w jednej plaszczyznie i daja sie przekrecac w granicach miedzy polozeniem spoczynkowym i polozeniem roboczym mozna stwierdzic uzyska¬ nie wysokiego stopnia swobody manewrowej, a to dzieki temu, ze ramiona zaczepowe w swym po¬ lozeniu spoczynkowym sa calkowicie wsuniete w obudowe chwytaka* W wyniku tego mozna nie tyl¬ ko zblizac urzadzenie manewrujace bezposrednio do przeznaczonego do przemieszczenia ciezaru, lecz równiez wymijac z bliska tym urzadzeniem nieruchome elementy maszynowe i mechanizmy transportowe, takie jak na przyklad przenosniki tasmowe sluzace do przewozenia rdzennic z magazynu do miejsca, z którego zostana zabrane przez chwytaki* Przedmiot wynalazku jest blizej objasniony w przykladzie wykonania na rysunku, na którym flg*1 przedstawia urzadzenie do manipulowania oprzyrzadowaniem odlewniczym w wido¬ ku z przodu, fig* 2 - urzadzenie wedlug fig* 1 w widoku z góry, fig. 3 - urzadzenie wedlug fig* 1 w widoku z boku, a fig* 4 - chwytak* Konstrukcja nosna urzadzenia (fig* 1) sklada sie z naroznych podpór 10, górnych dzwigarów wzdluznych 11 oraz górnych dzwigarów poprzecznych 12 i 13* Miedzy czterema kon¬ solami 14, z których dwie zamocowane sa do naroznych podpór 10, zas pozostale dwie do jed-140 535 3 nego z poprzecznych dzwigarów 13, osadzona sa nieruchomo dwie prowadnice 15 o przekroju okraglym, rozciagajace sie równolegle i w niewielkiej odleglosci od wzdluznych dzwigarów 11 * Na tych prowadnicach osadzone sa za posrednictwem opór nosnych 16 san 17, dajacych sie przesuwac po prowadnicach 15 w granicach zawartych miedzy ich dwoma skrajnymi polozeniami na ich koncach, jak to uwidoczniono linia ciagla wzglednie linia przerywana na fig* 1 i 2, Erzesuniecia te moga byc dokonywane za pomoca dwóch hydraulicznych silowników 18 osadzonych za posrednictwem konsoli 19 na wzdluznym dzwigarze 11 • Miedzy silownikami 18 znajduje sie nie pokazana na rysunku zebatka wspóldzialajaca z równiez nie pokazanym zebnikiem, który to zebnik osadzony jest na pionowym obrotowym wale 20? Na dolnym koncu walu 20 osadzone jest ramie 21 o dlugosci odpowiadajacej polowie dlugosci calkowitego przesuwu san 17* Na zew¬ netrznym koncu ramienia 21 osadzony jest nie uwidoczniony na rysunku czop, który to czop wsuniety jest w rowek prowadnicy 22 osadzonej na dwóch sposród opór nosnych 16 i rozciaga¬ jacej sie miedzy nimi w kierunku prostopadlym do prowadnic 15* W przypadku, gdy ramie 21 zostanie przestawione o kat 180° z jednego z pokazanych na fig* 2 skrajnych polozen w polo¬ zenie drugie, nastepuje przesuniecie jego czopa w rowku prowadnicy 22 do przodu, a nastep¬ nie do tylu, wskutek czego sanie 17 zostaja przesuniete z oznaczonego linia ciagla na fig* 2 skrajnego polozenia zewnetrznego w zaznaczone linia przerywana skrajne polozenie wewnetrzne* Sanie 17 maja dwa skierowane ku dolowi boczne kolnierze 17a 1 17b, z których pier¬ wszy 17a jest nieco dluzszy niz drugi* Miedzy kolnierzami 17a i 17b osadzone sa na stale dwie poprzeczne prowadnice 23, na których z kolei osadzona jest przesuwnie Lórna pozioma czesc 24a san 24* W poblizu jednego z dolnych narozników prostokatnej pionowej czesci 24b san 24, osadzony jest obrotowo krótki i ciezki walek 25 wyposazony w chwytak 26* Walek 23 wprawiany jest w ruch obrotowy za pomoca umieszczonego w pionowej czesci 24b san 24 i nie uwidocznio¬ nego na rysunku znanego ogólnie mechanizmu napedowego hydraulicznego, pneumatycznego lub elektrycznego* W górnej czesci san 24 umieszczone sa dwa hydrauliczne silowniki 27 i 28 usytuowane podstawami do siebie wspólosiowo i równolegle do prowadnic poprzecznych 23* Wolny koniec tloczyska 29 krótszego silownika 27 zamocowany jest do prawego bocznego kolnierza 17a san 17, a wolny koniec tloczyska 30 dluzszego silownika 28 zamocowany jest do dennej czesci majace¬ go postas litery nUn jarzma 31, przy czym konce tego jarzma przymocowane sa do san 24* W wyniku uruchomienia krótszego silownika 27 nastepuje przesuniecie sie san 24 wzdluz prowad¬ nic poprzecznych 23 z polozenia pokazanego na fig* 3 na odleglosc odpowiadajaca dlugosci sko¬ ku wspomnianego silownika* Przez uruchomienie natomiast dluzszego silownika 28 uzyskuje sie odpowiednio do dluzszego skoku tego silownika nieco dluzsze przesuniecie san 24 w kierunku poprzecznym do kierunku ruchu san 17* Uruchomienie silowników 27 i 28 w odwrotnej kolejnosci pozwala na osiagniecie przez sanie 24 dwóch nowych charakterystycznych polozen* Chwytak 26, jak to najwyrazniej pokazano na fig* 4, ma obudowe 32 w postaci stosunko¬ wo waskiej skrzynki, w której osadzone sa wychylnie dwa ramiona zaczepowe 33 i 34 usytuowa¬ ne w jednej plaszczyznie. Kazde z ramion zaczepowych 33, 34 wyposazone jest w mechanizm po¬ ruszaJaco-sterujacy, przy czym oba te mechanizmy sa zbudowane jednakowo i dzialaja jednakowo* Ponizej wiec opisany zostanie szczególowe tylko pokazany na fig* 114 mechanizm przynalezny do górnego ramienia zaczepowego 33* Ramie zaczepowe 33 osadzone jest na stale na obrotowej osi 35* Na osi 33 zamocowane jest równiez w pewnym odstepie od ramienia zaczepowego 33 ramie 36* Do ramienia zaczepowego 33 1 ramienia 36 zamontowany jest czop 37, na którym osadzony jest obrotowo jednym ze swoich konców lacznik 38* Drugi koniec lacznika 38 poladzomy jest obrotowo za pomoca obrotowego czo¬ pa 39 z wodzikiem 40 osadzonym na wolnym koncu tloczyska 41 hydraulicznego silownika 42, którego cylinder osadzony jest wahliwie w polowie swej dlugosci na wsporniku lozyskujacym 43*4 140 535 Na czopie obrotowym 39 osadzony jest obrotowo rolkowy popychacz 44 wspóldzialajacy z zamocowana do obudowy 32 chwytaka krzywica sterujaca 45• Na fig* 4 ramiona zaczepowe 33» 34 uwidocznione sa linia ciagla v swym polozeniu roboczym, w którym wyciecie 46 ich krawe¬ dzi zewnetrznych zaczepiaja o czopy nosne 47 przemieszczanego przedmiotu 46, który to przed¬ miot uwidoczniony jest na rysunku w postaci prostokatnej plyty mogacej przedstawiac na przyklad oslone rdzenia. W tym polozeniu reakcja obciazenia dziala na ramie zaczepowe wy¬ wolujace moment obrotowy w kierunku wskazówek zegara - jak to widac na fig* 4 - w wyniku czego pod naciskiem lacznika 38 popychacz rolkowy 44 zostaje docisniety do pólkolistej czesci blokujacej 49 krzywizny 50 krzywki sterujacej 45* Czesc ryglujaca 49 stanowi kon¬ cowa powierzchnie przytrzymujaca popychacz rolkowy 44 i jest oddzielona od pozostalej czes¬ ci krzywizny 50 wystepem 51 $ w którego srodku usytuowana jest kula 529 mieszczaca sie w wybraniu 53 krzywki sterujacej 45 i jest dociskana sprezyna srubowa 54* Popychacz rolkowy 44 moze wyjsc z czesci ryglujacej 49 dopiero wtedy, gdy nastapi wysuniecie sie tloozyska 41 silownika 42 z jego cylindra, w wyniku czego najpierw odbywa sie wcisniecie kuli 52 przez rolkowy popychacz 44 pokonujac przeciwdzialanie sprezyny 54 i równoczesnie, pod dzia¬ laniem tego samego popychacza, obrót lacznika 36 wokól czopa 37. po czym pod wspólnym dzia¬ laniem silownika 42 i obciazonego ramienia zaczepowego 33 popychacz rolkowy 44 zjezdza tak dlugo po krzywifnie 50, dopóki tloczysko 41 nie osiagnie swego polozenia koncowego* Pod¬ czas tego ruchu popychacza rolkowego 44 ramie zaczepowe 33 przemieszcza sie od swego polo¬ zenia roboczego az do polozenia spoczynkowego, w którym znajdzie sie ono calkowicie we wnetrzu obudowy 32 chwytaka* Ramie 35 ma wystajace do tylu przedluzenie 57 wyposazone w nastawny element ryglujacy 58 wspóldzialajacy z nieruchomym zderzakiem 59 w celu ogranicze¬ nia wychylen ramienia zaczepowego 33 do zewnatrz* Takze i drugie ramie zaczepowe 34 poka¬ zane jest na rysunku w polozeniu roboczym* Poniewaz oba ramiona zaczepowe 33 i 34 leza w jednej plaszczyznie, musza ich silowniki byc sterowane w sposób zapewniajacy wczesniejsze przekrecenie górnego ramienia zaczepowego 33 do polozenia spoczynkowego przed dolnym ra¬ mieniem zaczepowym 34* W pokazanym rozwiazaniu krzywka sterujaca 45 osadzona jest wychylnie okolo czopa 60 i jest wyposazona w srube nastawcza 61, która to sruba przylega do nieruchomego zde¬ rzaka 62, co umozliwia regulacje polozenia krzywki sterujacej 45* Ramiona zaczepowe 33 1 34 maja od strony zwróconej ku obciazeniu po dwa plaskie wystepy 68, które to wystepy w polozeniu odpowiadajacym chwytaniu przylegaja do tej plasz¬ czyzny ciezaru, do której przymocowane sa czopy nosne 47 przyczyniajac sie tym samym do stabilnego polozenia tego ciezaru wzgledem ramion zaczepowych 33 i 34* Na fig* 1 pokazane sanie 17 i chwytak 26 w polozeniu, w którym ten ostatni przy¬ trzymuje w pogotowiu rdzennice w celu wlozenia rdzeni do formy wykonanej na krótko przed tym w automatycznej pokazanej w sposób schematyczny maszynie formierskiej 70# Zabieg wsu- nieoia rdzeni do formy moze wówczas nastapic przez przesuwanie san 24 wzdluz prowadnic po¬ przecznych 23 droga uruchamiania jednego lub obydwóch silowników 27 i 28 # V przypadku na¬ tomiast, gdy sanie 17 znajduja sie w polozeniu oznaczonym na fig* 1 linia przerywana, moga opisane ruchy san sluzyc na przyklad do wyjmowania rdzennic albo plyt modelowych, albo, w razie potrzeby, pojedynczych duzych rdzeni z magazynu, wzglednie wkladania tych elementów do magazynu* Dzieki temu, ze chwytak 26 daje sie obracac okolo osi walu 25, pozwala na jego zastosowanie do chwytania rdzennic lub tych podobnych elementów doprowadzanych w pozycji lezacej na tasmie przenosnikowej w celu automatycznego ustawiania ich nastepnie w polozeniu odpowiadajacym wkladaniu rdzeni do form* Operacje te mozna tez naturalnie odwrócic w celu ukladania rdzennic lub tym podobnych przedmiotów na tasmie przenosnikowej dla dalszego tran¬ sportu*140 535 5 Zastrzezenia patentowe 1# Urzadzenie do manipulowania oprzyrzadowaniem odlewniczym, w szczególnosci skrzyn¬ kami formierskimi, plytami modelowymi, plytami rdzeniowymi i innymi ciezkimi elementami wymienialnymi, skladajace sie z konstrukcji nosnej, która stanowia polaczone ze soba podpory narozne, poziome dzwigary i poziome prowadnice, z san wzdluznych i poprzecznych osadzonych slizgowo na prowadnicach oraz, chwytaka, który stanowi mechanizm dzwigniowy, przy czym chwy¬ tak posiada obrotowe ramiona zaczepowe, które sa wprowadzane w polozenie robocze lub spoczyn¬ kowe za pomoca silowników hydraulicznych i mechanizmu dzwigniowego, znamienne tym, ze kazde ramie zaczepowe (33, 34) jest polaczone przegubowo z tloczyskiem (41) silow¬ nika (42) poprzez lacznik (38), który jednym swym koncem jest polaczony obrotowo z ramie¬ niem zaczepowym (33, 34), a drugim swym koncem jest polaczony obrotowo za pomoca sworznia (39) z wodzikiem (40), w który jest zaopatrzony wolny koniec tloczyska (41) silownika (42), przy czym cylinder silownika (42) jest osadzony wahliwie na wsporniku lozyskujacym (43), zas ten koniec lacznika (38), który jest polaczony z wodzikiem (40) tloczyska (41) mana czesci swojego obwodu ksztalt pólkolisty i jest w polozeniu roboczym ramion zaczepowych (33f 34) umiejscowiony w pólkolistej czesci blokujacej (49) krzywki sterujacej (45)t natomiast w po¬ lozeniu spoczynkowym ramion zaczepowych (33, 34) pólkolista czesó lacznika (38) jest umiej¬ scowiona na krzywoliniowym odcinku obwodu (50) krzywki sterujacej t45)# 2i Urzadzenie wedlug zastrzi 1, znamienne tym, ze na sworzniu (39) pomiedzy lacznikiem (38) i wodzikiem (40) jest osadzony obrotowo popychacz rolkowy (44), któ¬ ry swa obwodowa powierzchnia styka sie w roboczym polozeniu ramion zaczepowych (33t 34) z pólkolista czescia blokujaca (49) krzywki sterujacej (45)• 3. urzadzenie wedlug zastrzi 1, znamienne tym, ze krzywka sterujaca (45) posiada pomiedzy swym krzywoliniowym odcinkiem obwodu (50) i swa pólkolista czescia blokujaca (49) wypuklosc (51), której wierzcholek stanowi czesó kuli (52) osadzonej rucho¬ mo w wycieciu (53) krzywki sterujacej (45), przy czym kula (52) jest pod naciskiem sprezyny srubowej (54) osadzonej równiez w wycieciu (53) krzywki sterujacej (45)i 4. Urzadzenie wedlug zastrz# 1f znamienne tym, ze ramiona zaczepowe (33, 34) sa usytuowane w jednej plaszczyznie i sa obracalne w granicach od ich polozenia spoczynkowego, w którym znajduja sie one jeden obok drugiego wewnatrz obudowy (32) chwytaka, a polozeniem roboczym, w którym odwrócone od siebie ich wyciecia (46) obejmuja czopy (47) przemieszczanego przedmiotu*1W 535 19 / l0T. [JT""fiEL^ n\ Mi 18 11 12- 10 N 21 23 r23 =J-=-: 3-32 i 15 ¦22 7- 16 M3 -17 -16 -1-11 FIG. 2 45 60 53 N ,\l 50 ,59/58 39/^ tó.N43! .57 33 O FIG. 4 F36 T3T ¥-32 68 c\6 ^*—-^^.^ Cj 1 _-——^r"68 ^^46 Pracownia Poligraficzna UP PRL. Naklad 100 egz Cena 220 zl PL PL PL