Przedmiotem wynalazku jest sposób ciaglego "wytwarzania plaskiej tasmy szklanej oraz urzadzenie do ciaglego wytwarzania plaskiej tasmy szklanej* Znany sposób jest stosowany w szerokim zakresie do wytwarzania tak zwanego szkla odlewniczego, to znaczy plaskiego szkla zdobniczego, przy którym to sposobie stosuje sie 00 najmniej Jeden walec, na którego powierzobni wygrawerowany Jest odpowiedni wzór.Za pomoca tego sposobu wytwarzane jest zazwyczaj zdobione szklo plaskie z regularnym, powtarzajacym sie wzorem.Zadanie wynalazku polega na tym, azeby znany, ciagly sposób wytwarzania szkla zmienic tak, aby tai ma szklana powstawala z nieregularnym a tym samym niepow tarzajacym sie wygladem zewnetrznym, by wyciete z tej tasmy szkla szyby posiadaly kazdorazowo indywidualny charakter. Szyby szklane powinny posiadacTzwlaszcza charakter tak zwanego "szkla antyoznego" /szkla stylizowanego, na wzór antyku, to znaozy winny miec swoje indywidualne bledy i niedoskonalosci.Istota sposobu wedlug wynalazku polega na tym, ze bezposrednio przed para walców wprowadza sie do plynnego szkla strumienie gazu pod olsnieniem o temperaturze nizszej, niz temperatura plynnego szkla, w wyniku ozego w tym plynnym szkle wytwarzane sa zam¬ kniete peoherze gazowe i obszary o nizszej temperaturze, które w zawalcowanej tasmie szklanej tworza smugi.Dzieki wprowadzeniu zimnych strumieni gazu do plynnego szkla w obszarze bezposred¬ nio przed para waloów, obrabiane szklo najczesciej spienia sie pod wplywem tworzenia sie zamknietych pecherzy powietrznych, Peoherze powietrzne pozostaja czesciowo w le¬ pkim plynnym szkle, przechodza wraz z masa szklana przez szczeline miedzy walcami2 130 606 i tworza w gotowej tasmie szklanej pozostajace- Juz w niej pecherze gazowe o srednicach róznej -wielkosci* Z drugiej strony jednak zimne, w porównaniu z temperatura szkla, stru¬ mienie gazu chlodza to roztopione szklo w sposób nierównomierny* Poniewaz dodatkowo nie nastepuje zadne ujednorodnlenie temperatury, a zimniejsze i bardziej gorace strumienie szkla, przemieszanie w sposób niejednorodny, doprowadzano sa do szczeliny miedzy walca¬ mi niejednorodna mieszanina pozostaje juz w tasmie w postaci smug. Nastepnie niejednorodny podzial temperatur prowadzi do powstania nieregularnych nierównosci powierzchniowych, które takze przyczyniaja sie do interesujacego wygladu wykonanej w ton sposób tasmy szklanej* Sposób wedlug wynalazku pozwala wiec na uzyskanie produktu podobnego do tych, Jakie dotychczas mozna spotkac w handlu tylko w postaei reoznie wykonanych szyb szklanych* Wedlug korzystnego przykladu wykonania sposobu wedlug wynalazku, strumienie powie¬ trza o temperaturach otoczenia zostaja wprowadzone od góry do stopionego szkla i to za pornooa dysz, zanurzonych w plynnym szkle* W innym rozwiazaniu sposobu wedlug wynalazku dysze, zanurzone w plynnym szkle i do¬ prowadzajace do tego plynnego szkla strumienie powietrza, sa wprawiane w nieregularny ruch* Ruch dysz nastepuje w pierwszym rzedzie poprzecznie do kierunku plynieoia masy szklanej a wedlug kolejnego* rozwiazania sposobu wedlug wynalazku, takze w kierunku pionowym i równiez w kierunku plyniecia stopionego szkla, przy czym ten ruoh pionowy stanowi ruch wyohyIno—obrotowy* Cel wynalazku zostal osiagniety równiez przez to, ze ponad kanalem usytuowana jest rura zaopatrzona w rurowe dysze zanurzone w plynnym szkle* Rura jest polaczona ze zród¬ lem sprezonego powietrza* Rura zamooowana Jest przesuwnie w kierunku poziomym oraz rów¬ nolegle do pary walców i polaozona jest z silownikiem nadajacym rurze nieregularny ruch posuwisto-zwrotny w kierunku poziomym* Rura zamooowana jest obrotowo wzglednie wyohylnie dookola swojej osi lub tez osi przebiegajaoej równolegle do niej oraz przesuwnie w kie¬ runku pionowym* Przedmiot wynalazku Jest uwldoozniony w przykladzie wykonania na rysunku, na którym fig* 1 przedstawia elementy urzadzenia wedlug wynalazku w przekroju pionowym, fig* 2 - urzadzenie z fig* 1 w przekroju wzdluz linii II-II oznaczonej na fig* 1 a fig* 3 - urza¬ dzenie w widoku wzdluz linii HI-III oznaozonej na fig* 1* Pieo do topienia szkla, w tym przypadku stanowi piec, z którego stopione szklo wychodzi w sposób ciagly* Plynne szklo 2 jest doprowadzane kanalem 3 do pary waloów, skladajacej sie z górnego walca k i dolnego walca 5« Za pomoca pary waloów 4, 5 zostaje wytworzona oiagla, plaska tasma szklana 6, która na przenosniku skladajacym sie z napedzanych rolek przenosnikowych 7# zostaje doprowadzana do zespolu odprezajacego* w którym w regu¬ lowany sposób jest powoli schladzana, azeby zapobiec powstawaniu szkodliwych naprezen chlodniczych* Po wyjsolu z zespolu odprezajaoego tasma szklana zostaje w znany sposób pocieta i ulozona w stos* Na koncu wylotu z pieca 1 do topienia szkla umieszczona jest, p0wyzej otworu wylotowego dla plynnego szkla 2$ przyslona 10, która ogranicza otwór wylotowy od góry* V pieou 1 do topienia szkla temperatura plynnego szkla wynosi bezpo¬ srednio przed przyslona 10 okolo 1200 C* V takiej temperaturze plynne szklo opuszcza piec i wohodzi do kanalu 3* gdzie do momentu wejscia do szczeliny miedzy para walców 4,5 zostaje schlodzone do okolo 1050 C* Kanal 3 posiada, od zewnetrznej powierzchni otworu piecowego do szozeliny miedzy waloami dlugosc okolo 500 mm* Przy wyjsciu tasmy szklanej ze szczeliny, tasma ta ma temperature okolo 1000 C, natomiast przy wejsciu do zespolu odprezajaoego osiaga temperature okolo 65O-6OO G.Zgodnie ze sposobem wedlug wynalazku obróbka szkla odbywa sie w obszarze kanalu 3, to znaczy miedzy wylotem z pieca i szczelina miedzy walcami* V tym celu powyzej kanalu 3,130 6o6 3 na niepokazanej na rysunku metalowej konstrukcji, osadzona jest szyna 12, wzdluz której umieszczone sa przejezdne dwa wózki 13* Kazdy z wózków 13 z kolami jezdnymi \h ma siega¬ jacy pionowo w dól pret 15* Prety 15 sa ze soba polaczone za pomoca draga 16. Na dragu 16 umieszczone sa luzno dwa wsporniki 17f które sa zabezpieczone przed przesunieciem sie we wzdluznym kierunku draga 16 za pomoca osadzonyoh na stale na dragu 16 kolnierzy 19.Wsporniki 17 maja umieszczone na swoich dolnyoh koncach panewki 18, w których ulozysko- wana jest obrotowo rura 20* Rura 20 zabezpieczona Jest przeciw przesunieciu w kierunku wzdluznym w obrebie panewek 18 za pomoca kolnierzy 21* Wsporniki 17 pozwalaja dzieki wzdluznym otworom na pewne przesuniecie rury 20 w kierunku pionowym, to znaozy w kie¬ runku podwójnej strzalki H* Ulozyskówanie wsporników 17 na dragu 16 zezwala na obroto¬ we wychylanie wsporników 17 dokolo draga 16 w kierunku podwójnej strzalki G* Ruchy posuwisto-zwrotne w kierunku podwójnej strzalki II 1 ruchy odchylajace w kierunku podwój¬ nej strzalki G moga byc wykonywane recznie, przy czym rura 20 równiez odpowiednio poru¬ szana jest reoznie* Oczywiscie jest równiez mozliwe takze odpowiednie stosowanie mecha- nioznych urzadzen napedowych, które wykonuja zadane ruchy rury 20.Ruchy posuwisto-zwrotne rury 20 w jej kierunku wzdluznym oznaczonym za pomoca podwój¬ nej strzalki F wywolane przejazdami wózków 13 wzdluz szyny 12, moga byc równiez wykonywa¬ ne recznie* W przedstawionym przykladzie wykonania ruohy te nastepuja jednak za pomoca silownika 26, który za posredniotwem tloozyska 29 wywiera dzialanie na pret 15 i drag 16.Sterowanie silownikiem 28 przebiega wedlug zalozonego programu* Za pomooa zlaczki 23 do rury 20 dolaozony jest podatny, gietki przewód 2*f, który prowadzi do zródla sprezonego powietrza* Wzdluz rury 20 umieszczone sa dwa szeregi ruro¬ wych dysz 26, przykladowo o dlugosci 60 mm i srednicy wewnetrznej 5 mm* Patrzac w kierun¬ ku wzdluznym rury 20, wzajemny odstep dysz rurowych 26 wynosi okolo 60 mm. Poszczególne dysze rurowe 26 obydwóch szeregów sa usytuowane jedne za drugimi, w kierunku plyniecia oieklego szkla, przy czym kat miedzy kazdorazowo przynaleznymi do siebie dyszami ruro¬ wymi wynosi okolo ko • Dysze rurowe 26 wykonane sa ze stali odpornej na wysoka tempera¬ ture i zanurzone sa w oieklym szkle na glebokosc od 20-30 mm. Przy szerokosoi kanalu 3 wynoszacej okolo 200 om, odstep A pomiedzy dwiema skrajnymi dyszami rurowymi 26 moze wy¬ nosic okolo 150 om tak, ze przesuw rury 20 ogranicza sie najwyzej do okolo 50 cm.W wiekszosci przypadków wystaroza Jednak ruch posuwisto-zwrotny rury 20 okolo 10-20 cm.Poprzez gietki przewód 2k sprezone powietrze zostaje doprowadzone do rury 20 za posred¬ niotwem niepokazanego na rysunku zaworu w takiej ilosoi, ze do plynnego szkla przenika przez rurowe dysze okolo 50 Nm /h tego powietrza* V otoozeniu kazdej dyszy rurowej 26 stopione szklo w wyniku wdmuchiwanego powietrza spienia sie, przy czym wokól kazdej z tych dysz 26 tworza sie obszary oznaczone litera B /fig* 3/, w których stopione szklo zostaje nasycone pecherzami powietrza 1 jednoczesnie ochlodzone. Przez poruszanie sie rury raz w kierunku podwójnej strzalki F, a nastepnie ruchem wahadlowym odpowiednio do podwójnej strzalki G /fig* 1/ oraz w danym przypadku przez dodatkowy, pionowy posuwis¬ to-zwrotny ruch w kierunku podwójnej strzalki H, mozna w regularny lub w nieregularny sposób na biezaco zmieniac bezposrednie oddzialywanie na stopione szklo poprzez regulo¬ wany w zadany sposób wyplyw strumieni powietrza z dysz rurowyoh, dzieki czemu wyglad wytwarzanej tasmy szklanej daje sie zmieniac zgodnie z zamierzeniami* Im wiekszy jest stan zaburzen w plynacym szkle przed para walców *l,5, wywolywany wdmuchiwanym powie¬ trzem oraz ruchami rury 20, tym bardziej zmienny Jest wzór wzglednie wyglad tasmy s zklane j•4 130 606 Zastrzelenia patentowe 1. Sposób ciaglego wytwarzania plaskiej tasmy szklanej, polegajacy na doprowadza¬ niu plynnego szkla do napedzanej pary walców i rozwaloowywaniu za pomoca tej pary walców do postaci tasmy szklanej, znamienny tym, ze bezposrednio przed para walców wdmuchuje sie do plynnego szkla strumienie gazu o temperaturze nizszej, ni* temperatura plynnego szkla, w wyniku ozego w plynnym szkle wytwarza sie zamkniete pecherze gazowe i obszary o nizszej temperaturze, które w rozwalcowanej tasmie szkla¬ nej tworza smugi. 2* Sposób wedlug zastrz* 1, znamienny t y m, ze w plynne szklo wdmuchuje sie strumienie powietrza o temperaturze otoczenia* 3* Sposób wedlug zastrz* 1 albo 2, znamienny t y m, ze strumienie powie¬ trza wdmuchuje sie w plynne szklo w kierunku z góry do dolu za pomoca dysz, zanurzanych w plynnym szkle* km Sposób wedlug zastrz* 1, znamienny tym, ze zmienia sie stale miejsca, w które wprowadza sie w plynne szklo strumienie gazu lub powietrza* 5* Sposób wedlug zastrz* 1, znam»ienny t y m, ze dysze porusza sie równole¬ gle do osi waloów* 6. Sposób wedlug zastrz* 1, znamienny tym, ze dyszom nadaje sie ruch wychylajacy dokola osi obrotu, przebiegajaoej równolegle do osi walców* 7* Sposób wedlug zastrz* 1, znamienny t y m, ze dyszom nadaje sie ruch posuwisto-zwrotny w kierunku pionowym* 8* Sposób wedlug zastrz* 6 albo 7* znamienny t y m, ze ruch dysz odbywa sie w sposób nieuregulowany* 9* Sposób wedlug zastrz* 1, znamienny t y m, ze tasme szklana rozwalcowy- wuje sie za pomoca walca, posiadaJaoego wytloozona powierzchnie. 10* Sposób wedlug zastrz* 1, znamienny t y m, ze tasme szklana walcuje sie za pomoca waloów o gladkiej powierzchni* 11* Urzadzenie do wytwarzania plaskiej tasmy szklanej zawierajace napedzana pare waloów oraz kanal, doprowadzajacy stopione szklo do tej pary walców, znamienne tym, ze ponad kanalem /3/ usytuowana jest rura /20/f zaopatrzona w rurowe dysze /ZS/ zanurzone w plynnym szkle /2/f przy czym rura /20/ dolaczona jest do zródla sprezonego powietrza* 12* Urzadzenie wedlug zastrz* 11, znamienne t y ni, ze rura /20/ zamocowa¬ na jest przesuwnie w kierunku poziomym oraz równolegle do pary waloów /*l,5/» 13* Urzadzenie wedlug zastrz* 11 albo 12, znamienne tym, ze rura /20/ polaczona Jest z silownikiem /28/, nadajacym rurze /20/ nieregularny ruch posuwisto- zwrotny w kierunku poziomym. ^k^ Urzadzenie wedlug zastrz* 11, znamienne t y m, ze do rury /20/, patrzac w kierunku plyniecia cieklego szkla, dolaozone sa kazdorazowo dwie rurowe dysze /26/ usytuowane jedna za druga. 15« Urzadzenie wedlug zastrz. 11, znamienne tym, ze rura /20/ zamocowana jest obrotowo wzglednie wychylnie dokola swojej osi lub tez osi przebiegajacej do niej równolegle. 16. Urzadzenie wedlug zastrz. 11, znamienne tym, ze rura /20/ osadzona jest przesuwnie w kierunku pionowym.130 606 7/ V777777777777777777777777777* T777777777777y777777. fa i T r r ,!*..i,ij<,,iM^n 16 3L '/////////?/?.130 6o6 TJMol3 Pracownia Poligraficzna UP PRL. Naklad 100 egz.Cena 100 zl PL