NL9301812A

NL9301812A - Metalen full-aperture easy-open deksel voor een bus.

Info

Publication number: NL9301812A
Application number: NL9301812A
Authority: NL
Original assignee: Hoogovens Groep Bv
Priority date: 1993-10-20
Filing date: 1993-10-20
Publication date: 1995-05-16
Also published as: DK0649793T3; ES2097609T3; DE69401734T2; ATE148861T1; EP0649793A1; DE69401734D1; US5671860A; EP0649793B1

Description

METALEN FULL-APERTURE EASY-OPEN DEKSEL VOOR EEN BUS ! i i (

Door aanvraagster worden als uitvinders genoemd: ' i

Gerard Marie LOUWERSE te VELSERBROEK j

Eelco Antonius STEVENS te HEERHUGOWAARD

De uitvinding heeft betrekking op een metalen full-aperture easy-open deksel (end) voor een bus (can) van het hefboomtype met een lip (tab), met een eindloze kerf (score) nabij de buitenomtrek van . het deksel, waarbij het binnen de kerf gelegen deel van het deksel dat bij het openen wordt losgemaakt, met een aantal in hoogte ; verschillende terrassen (terraces) is geprofileerd, omvattende een eerste terras nabij de buitenomtrek van het deksel en een of meer volgende terrassen, waarbij elk volgend terras verder van de buitenomtrek van het deksel is gelegen dan een voorgaand terras en waarbij een volgend en een voorgaand terras met een overgang in hoogte in elkaar overgaan.

Een deksel van dit type met vlakke terrassen en korte overgangen is uit de praktijk bekend en wordt gemaakt van staal of aluminium. Een belangrijke eigenschap van een dergelijk deksel vormen de voor het openen benodigde krachten.

De bus met een deksel van het onderhavige type wordt geopend doordat eerst door hefboomwerking van de lip plaatselijk een scheur in de kerf wordt gemaakt. De hiervoor benodigde kracht wordt pop-force genoemd. Daarna wordt het deksel verder met de lip los-gescheurd. De hiervoor benodigde maximale kracht wordt tear-force genoemd. Tenslotte wordt het deksel van de bus losgetrokken. De hiervoor benodigde kracht wordt tear-off-force genoemd. Bij een aluminium deksel bedraagt de pop-force in de regel 20 N en de tear-force 40 N.

Een dergelijk deksel gemaakt van staal heeft tot nu toe het bezwaar dat de voor het openen van de bus benodigde krachten meestal groter zijn dan bij een aluminium deksel en op zijn best bij het uit Η de praktijk bekende EOLE-deksel (Easy Opening Little Effort) gelijk zijn aan de bovengenoemde openingskrachten van een aluminiumdeksel.

Een geheel stalen bus is echter vanuit milieu-oogpunt zeer aantrekkelijk.

Het doel van de uitvinding is een stalen deksel te verschaffen met openingskrachten die lager zijn dan de bovengenoemde krachten voor het openen van een aluminium deksel.

Dit wordt volgens de uitvinding bereikt doordat althans het tweede terras helt in een aan de eerste overgang van het eerste naar het tweede terras tegengestelde richting, waarbij een hellend terras een hoek cc maakt van meer dan 3 en bij voorkeur meer dan 5 graden, en minder dan 20 graden met een vlak, dat loodrecht op de bus-as staat.

Gebleken is dat een deksel met deze vormgeving lagere openingskrachten heeft dan die van het bekende aluminium deksel. Extra lage openingskrachten worden verkregen doordat althans de overgang van het eerste naar het tweede terras niet abrupt maar geleidelijk verloopt, waarbij een geleidelijk verlopende overgang zich in een richting loodrecht op de lengterichting van de overgang uitstrekt over een afstand 1 van meer dan 1,5 mm, bij voorkeur meer dan 2,0 mm, en meer bij voorkeur van meer dan 2,5 mm, en doordat het hoogteverschil h tussen het eerste en het laatste terras ten minste 2 mm is.

Hoewel het deksel volgens de uitvinding van aluminium kan worden gemaakt, is het deksel bij voorkeur van staal. Een geheel stalen bus is prima recyclebaar. Meer bij voorkeur is het stalen deksel van continugegloeid (continuous annealed) staal temper 61 (T61 CA).

Hierbij zijn de openingskrachten extra laag. Bij een stalen deksel volgens de uitvinding is de pop-force bijvoorbeeld 17 N en de tear-force 31 N.

Bij het deksel volgens de uitvinding bedraagt de restdikte van het deksel ter plaatse van de kerf bij voorkeur 50 tot 75 μ en meer bij voorkeur 55 tot 65 μ. Hierbij worden de laagste openingskrachten verkregen. Bij kleinere restdiktes wordt de weerstand tegen inwendige druk in de bus te klein en bij grotere restdiktes worden de openingskrachten te groot.

Hoewel het deksel volgens de uitvinding ook kan worden toegepast voor de busmaten 65, 83 en 99 mm, wordt het deksel bij voorkeur toegepast voor de busmaat 73 mm. Het deksel volgens de uitvinding is voor deze busmaat zeer geschikt.

VOORBEELDEN

Voor een aantal stalen deksels voor de busmaat 73 mm met specificaties 1-9 volgens onderstaande tabel 1 is de tear-force bepaald. Gemeenschappelijke kenmerken van de deksels: - plaatdikte stalen deksels: 0, 24 mm - scorehoek β : 70 graden - scorebreedte S : 0,111 mm

Tabel 1

=¾

De deksels nrs. 2, 10 en 11 hebben korte overgangen tussen de terrassen van meestal minder dan 1 mm, maar in ieder geval van minder dan 1,5 mm.

De vormgeving van de deksels nrs. 2, 3, 4 en 5 is in tabel 2 en in fig. 6,7, 8 en 9 gespecificeerd.

Tabel 2

In tabel 2 is: R — afrondingsstraal zoals aangegeven in fig. 5, 6, 7 en 8; L12, L23 en L34 « lengte van de overgang tussen het eerste en tweede, respectievelijk tweede en derde, respectievelijk derde en vierde terras zoals aangegeven in fig. 5, 6, 7, en 8; T2, T3 - lengte van het tweede respectievelijk derde terras zoals aangegeven in fig. 5, 6, 7 en 8; Ύ121 72,3 en 73,« ” hellingshoek van de overgang tussen het eerste en tweede, respectievelijk tweede en derde, respectievelijk derde en vierde terras zoals aangegeven in fig. 5, 6, 7 en 8; ct2, a3 - hellingshoek van het tweede, respectievelijk derde terras zoals aangegeven in fig. 5, 6, 7 en 8; h - hoogteverschil tussen eerste en laatste terras.

Deksel nr. 1 uit tabel 1 is een geheel vlak deksel en heeft een tear-force van 40 N. Een geheel vlak deksel is, hoewel dit een lage tear-force heeft, niet aanvaardbaar wegens het gevaar van vroegtijdig openen (pre-opening) als gevolg van inwendige druk (het deksel moet bestand zijn tegen een inwendige druk van 3 bar) en/of handling. Vroegtijdig openen kan worden voorkomen door het deksel met terrassen uit te voeren.

Deksel nr. 2 heeft drie vlakke terrassen en korte overgangen en heeft een tear-force van 60 N.

Deksels nrs. 10 en 11 zijn uit de praktijk bekende deksels met eveneens drie vlakke terrassen en korte overgangen. Deksel nr. 10 is van aluminium en heeft een tear-force van 40 N. Bij het stalen EOLE-deksel nr. 11, dat lage openingskrachten heeft, is de tear-force eveneens 40 N.

De deksels nrs. 3, 4, 5 en 6 hebben geleidelijke overgangen tussen de terrassen van 1,5 mm en meer.

Uit tabel 1 blijkt, dat het deksel nr, 3 met drie vlakke terrassen en geleidelijke overgangen reeds een lagere tear-force heeft dan deksel nr. 11.

Het deksel nr. 4 met drie terrassen waarvan het tweede terras helt met een hoek van 10 graden en met geleidelijke overgangen heeft echter een nog lagere tear-force.

Het deksel nr. 5 met drie terrassen waarvan het tweede terras helt met een hoek van 20 graden heeft echter een aanzienlijk hogere tear-force dan deksel nr. 4.

Het deksel nr. 6 met vier terrassen waarvan het tweede en derde terras helt met 5 graden heeft een hogere tear-force dan deksel nr. 4, maar deze kan wellicht nog verlaagd worden door de hellings-hoek nog wat te vergroten; bij deksel nr. 6 treedt de maximale tear-force op bij een kleinere tab-verplaatsing; het vier-terrassen-deksel is daarom in dit opzicht wat gebruikersvriendelijker dan het drie-terrassen-deksel.

Vergelijking van deksel nrs. 1, 7 en 8 leert dat de tear-force sterk afhankelijk is van de restdikte van de kerf.

Deksel nr. 9 is van stolpgegloeid (batch annealed) staal temper 57 (T57 BA). Uit deze proef en andere proeven is gebleken dat staal T61 CA de laagste openingskrachten geeft.

De uitvinding zal verder worden toegelicht aan de hand van de tekening.

Fig. 1 toont een bovenaanzicht van een voorbeeld van een deksel •a volgens de uitvinding.

Fig. 2 toont een doorsnede van het deksel volgens de lijn II-II in fig. 1.

Fig. 3 toont in detail de kerf in het deksel aangegeven met III in fig. 2.

Fig. 4 toont schematisch de openingskarakteristiek van een deksel van het type dat onderwerp is van deze octrooiaanvrage.

Fig. 5, 6, 7 en 8 tonen de vormgeving van de deksels 3, 4, 5 en 6 van tabel 1.

In fig. 1, 2 en 3 heeft het deksel 1 een nabij de buitenomtrek 2 aangebrachte eindloze kerf 3. Binnen de kerf ligt het los te maken deel 4 van het deksel. Bij het getoonde voorbeeld heeft het deksel drie terrassen 5, 6 en 7 waarvan het eerste terras 5 de kerf 3 bevat en nabij de buitenomtrek 2 is gelegen en waarvan het tweede terras 6 en het derde terras 7 steeds verder van de buitenomtrek 2 zijn gelegen. Volgens de uitvinding helt althans terras 6 met een hoek a van meer dan 3 graden ten opzichte van een vlak loodrecht op de bus-as 10. Bij het getoonde voorbeeld zijn er tussen de terrassen hoogte-overgangen 8 en 9 en wel een overgang 8 van terras 5 naar terras 6 en een overgang 9 van terras 6 naar terras 7. Althans de overgang 8 verloopt volgens de uitvinding geleidelijk en strekt zich uit over een afstand 1 van meer dan 1,5 mm. In het getoonde voorbeeld ligt het tweede terras 6 lager dan het eerste terras 5. Het ligt echter binnen het bereik van de uitvinding dat althans het terras 6 hoger ligt dan terras 5.

Bij het in fig. 1 getoonde deksel 1 voor een ronde bus zijn de terrassen 5, 6 en 7 cirkelvormig. Daarbij is echter veelal het buitenste terras 5 over een klein deel van de omtrek verbreed ten behoeve van de bevestiging aan het deksel van de lip 11 door middel van bijvoorbeeld een nagel 12.

Het is bij het deksel van het onderhavige type gebruikelijk dat het laatste terras, in fig. 1 terras 7, lager ligt dan het eerste terras 5. Hiermee wordt bereikt dat de lip 11 gemakkelijk kan worden vastgegrepen. Gebleken is dat extra lage openingskrachten worden verkregen wanneer het hoogteverschil h tussen het eerste terras 5 en het laatste terras 7 groter is dan 2 mm.

In fig. 3 is een detail getoond van de kerf. Deze heeft een tophoek B van bijvoorbeeld 70 graden, een scorebreedte s en een restdikte r van minimaal 50 μ.

Fig. 4 toont het krachtverloop langs de kerf bij het openen.

Eerst is voor het maken van een scheur in de kerf 3 een zogenaamde pop-force Sb nodig. Bij het verder openen loopt vervolgens de kracht op tot een maximum, de zogenaamde tear-force St en voor het lostrekken van het deksel is dan nog de zogenaamde tear-off-force T0 nodig. Deze krachten zijn bepalend voor het openingsgemak.

Claims

1. Metalen full-aperture easy-open deksel (end) voor een bus (can) van het hefboomtype met een lip (tab), met een eindloze kerf (score) nabij de buitenomtrek van het deksel, waarbij het binnen de kerf gelegen deel van het deksel dat bij het openen wordt losgemaakt, met een aantal in hoogte verschillende terrassen (terraces) is geprofileerd, omvattende een eerste terras nabij de buitenomtrek van het deksel en een of meer volgende terrassen, waarbij elk volgend terras verder van de buitenomtrek van het deksel is gelegen dan een voorgaand terras en waarbij een volgend en een voorgaand terras met een overgang in hoogte in elkaar overgaan, met het kenmerk, dat althans het tweede terras helt in een aan de eerste overgang van het eerste naar het tweede terras tegengestelde richting, waarbij een hellend terras een hoek a maakt van meer dan 3 en bij voorkeur meer dan 5 graden, en minder dan 20 graden met een vlak, dat loodrecht op de bus-as staat.

2. Deksel volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat althans de overgang van het eerste naar het tweede terras niet abrupt maar geleidelijk verloopt, waarbij een geleidelijk verlopende overgang zich in een richting loodrecht op de lengterichting van de overgang uitstrekt over een afstand 1 van meer dan 1,5, bij voorkeur meer dan 2 mm, en meer bij voorkeur meer dan 2,5 mm.

3. Deksel volgens conclusies 1-2, met het kenmerk, dat het hoogteverschil h tussen het eerste en het laatste terras ten minste 2 mm is.

4. Deksel volgens conclusies 1-3, met het kenmerk, dat het van staal is.

5. Deksel volgens conclusies 1-4, met het kenmerk, dat het van continugegloeld staal temper 61 (T61 CA) is.

6. Deksel volgens conclusies 1-5, met het kenmerk, dat de rest- dikte r van het deksel ter plaatse van de kerf 50 tot 75 μ is.

7. Deksel volgens conclusies 1-6, met het kenmerk, dat de rest- dikte r 55 tot 65 μ is.

8. Deksel volgens conclusies 1-7, met het kenmerk, dat het deksel voor een busmaat 73 mm is.