NL8120346A - Geleidemerk. - Google Patents

Description

/ , . „ , „ ' 812 03 4 6

Bergkvist, Mellansel, Zweden s v

Geleidemerk

De uitvinding heeft betrekking op een geleidemerk, meer in het bijzonder op een instrument voor het voor een waarnemer markeren van een bepaalde richting.

Instrumenten die gebruik maken van lichtinterferentie 5 technieken voor het aangeven van een vlak zijn o.a. bekend uit de Zweedse octrooischriften 7611513-8 en 354 354, die betrekking hebben op een instrument dat gebruik maakt van de moiré-techniek teneinde een waarnemer een indicatie te geven van een bepaald horizontaal of verticaal vlak.

10 Het in deze octrooien beschreven instrument omvat drie schermen die elk bestaan uit ondoorzichtige lijnen welke van elkaar gescheiden worden door doorzichtige tussenruimten. Wanneer men naar het instrument kijkt wordt de indicatie verkregen dat de waarnemer zich buiten een zeker door het 15 instrument bepaald vlak bevindt, doordat een interferentiepatroon een zogenaamd moirë-patroon optreedt, dat lijnen omvat met een discontinue hoekafwijking.

In het Zweedse octrooischrift 354 354 wordt een instrument beschreven met twee onder een hoek ten opzichte 20 van elkaar opgestelde schermplaten, waarbij de verdeling van de schermen, dat wil zeggen het aantal ondoorzichtige lijnen per lengte-eenheid loodrecht op de ondoorzichtige lijnen zodanig is gekozen, dat een interferentie-patroon optreedt dat beschouwd moet worden ten opzichte van de symmetrie van 25 het patroon.

Een nauwkeurige bepaling van het aangegêven vlak door middel van een dergelijk patroon is uitzonderlijk moeilijk

De boven omschreven instrumenten geven een zeer grote nauwkeurigheid, maar dit type indicatie voldoet niet aan 30 zekere vereisten van een geleidemerk.

Eén van deze eisen is dat bij het beschouwen van het instrument het op een eenvoudige wijze duidelijk moet zijn, bijvoorbeeld door een markering in de vorm van pijlen, in 8120346 2 welke richting een afwijking van de geleidelijn optreedt. Een andere eis is een zeer uniforme kwaliteit van de actieve elementen van de instrumenten en van hun plaatsing, teneinde daardoor identieke interferentie-patronen te verkrijgen van 5 verschillende instrumenten voor dezelfde afwijking van de geleidelijn.

De onderhavige uitvinding lost dit probleem op door een combinatie van het ontwerp van de schermen en hun bevestigingsmiddelen. De schermen volgens de uitvinding zijn 10 zodanig gevormd dat de nauwkeurigheid van de positie in een eerste inrichting minder wezenlijk is, en zo dat de noodzakelijke nauwkeurigheid ten opzichte van hun positie in een richting loodrecht op de eerste richting automatisch met de bevestigingsmiddelen wordt verkregen.

15 De onderhavige uitvinding heeft betrekking op een instrument voor het markeren van geleidelijnen, omvattende een voorste scherm en een achterste scherm welke door doorzichtige tussenruimten van elkaar gescheiden ondoorzichtige lijnen omvatten en wel op een zodanige wijze dat bij het 20 beschouwen van het instrument een interferentie-patroon, een zogenaamd moiré-patroon optreedt, waarbij deze schermen verschillende verdelingen, dat wil zeggen verschillende afstanden tussen de ondoorzichtige lijnen hebben. De uitvinding wordt gekenmerkt doordat elk van de schermen een plaat omvat, die 25 centraal gebogen is zodat een stompe hoek wordt gevormd, dat twee van dergelijke schermplaten met bevestigingsmiddelen zodanig zijn gepositioneerd dat de stompe hoeken ofwel naar elkaar toe gekeerd zijn, in welk geval het voorste scherm is voorzien van een schermverdeling met een grotere dichtheid 30 dan de achterste schermplaat, ofwel zodanig dat de stompe hoeken van elkaar af gekeerd zijn, in welk geval de voorste schermplaat voorzien is van een schermverdeling die minder dicht is dan de achterste schermplaat.

De uitvinding wordt hierna gedetailleerder beschreven 35 aan de hand van de bijgevoegde tekeningen, waarin

Fig. 1 en 6 schematisch schermopstellingen volgens de uitvinding tonen,

Fig. 2 het instrument toont gezien in de richting van 8 1-2 0 3 4 6 3 de geleidelijn,

Fig. 3 een aanzicht is waarbij het rechter zijstuk van fig. 2 is verwijderd,

Fig. 4 het instrument toont gezien links van de ge-5 leidelijn,

Fig. 5 het instrument toont gezien van rechts van de geleidelijn.

In fig. 1 wordt een schermopstelling volgens de uitvinding schematisch getoond, waarbij elk scherm 1, 2 ondoor-: 10 zichtige lijnen 3 omvat, die door doorzichtige tussenruimten 4 van elkaar zijn gescheiden. De schermen 1, 2 zijn overlappend aangebracht, zodat een waarnemer die de schermen van een richting beschouwd die schematisch aangegeven is met de pijl 5, zowel door het voorste als het achterste scherm kijkt.

15 Wanneer naar het instrument wordt gekeken, wordt hierbij een interferentie-patroon, een zogenaamd moiré-patroon gevormd.

De schermen 1, 2 hebben een verschillende verdeling, dat wil zeggen een verschillend aantal ondoorzichtige lijnen per lengte-eenheid loodrecht op de ondoorzichtige lijnen.

20 . Elk scherm 1, 2 omvat een plaat die in zijn midden gebogen is, waardoor een stompe hoek v wordt gevormd, zoals getoond in fig. 3.

De hoek v kan tussen 120° en 170° liggen of groter of kleiner zijn, afhankelijk van de gewenste nauwkeurigheid, 25 zoals nog uiteengezet zal worden.

Volgens ëên uitvoeringsvorm van de uitvinding worden twee van dergelijke schermplaten 1, 2 zodanig gepositioneerd, dat de schuine hoeken naar elkaar toe gekeerd zijn, zoals in fig. 1 wordt getoond, en volgens een tweede uitvoeringsvorm 30 worden de platen zodanig gepositioneerd, dat de genoemde hoeken van elkaar afgekeerd zijn zoals in fig. 6 wordt getoond.

Bij de eerst genoemde uitvoeringsvorm,is de eerste schermplaat 1 voorzien van een verdeling, die dichter is dan die van de achterste schermplaat 2.

35 Voor het toepassen van het instrument binnen een bij voorkeur gebruikte afstand van ongeveer 25 tot 250 meter, kunnen de ondoorzichtige lijnen 3 van het voorste scherm bijvoorbeeld een breedte van 3 mm hebben, terwijl de afstand tussen twee aangrenzende ondoorzichtige lijnen, dat wil zeggen 8120346 4 de doorzichtige tussenruimte 4 een breedte heeft van 1,5 mm. De ondoorzichtige lijnen 3 van het achterste scherm 2 hebben ook een breedte van 3 mm, terwijl de doorzichtige tussenruimten een breedte van 1,75 mm hebben. Deze waarden geven 5 slechts een mogelijk voorbeeld.

De schermplaten 1, 2 worden door bevestigingsmiddelen ondersteund, welke bevestigingsmiddelen twee zijstukken 6,7 bijvoorbeeld metalen platen of dergelijke omvatten, welke zijstukken evenwijdig aan elkaar en loodrecht op de vlakken 10 van de schermplaten 1, 2 zijn aangebracht.

De schermplaten 1, 2 zijn tussen de zijstukken 6, 7 vastgeklemd door middel van bouten 8 of dergelijke, die zich tussen de zijstukken 6, 7 uitstrekken.

De zijstukken 6, 7 zijn voorzien van indicaties in de 15 vorm van rechtop staande pennen 9 of dergelijke, die in paren zijn aangebracht, of in de vorm van groeven.

Tussen elk paar indicaties strekt zich de rand 10 van een schermplaat 1, 2 uit.

De schermplaten 1, 2 zijn rechthoekige of vierkante 20 platen, die, nadat deze voorzien zijn van een raster dat zich evenwijdig aan de twee zijden uitstrekt volgens de hoek v worden gebogen loodrecht op de scherm- of rasterlijnen. Dit betekent dat elke schermplaat 1, 2 evenwijdige zijden heeft, waarbij elke rasterlijn evenwijdig aan twee tegenover elkaar 25 liggende zijden toeloopt.

Elk van de schermplaten 1, 2 omvatten ten opzichte van de plaat een symmetrisch aangebrachte ondoorzichtige lijn 3, of een doorzichtige tussenruimte 4.

Wanneer de schermplaat 1, 2 dus gepositioneerd zijn 30 zoals schematisch in fig. 1 wordt getoond en omgeven worden door de zijstukken 6, 7 en opgesloten zijn tussen de paren indicaties 9, zijn de schermen zo gepositioneerd, dat hun rasterlijnen 3 zich evenwijdig aan elkaar bevinden en zodanig dat de symmetrisch geplaatste ondoorzichtige lijn 3 op de 35 doorzichtige tussenruimte 4 direct voor elkaar liggen, gezien in een waarnemingsrichting die loodrecht op het vlakke oppervlak van de schermplaat 1, 2 staat.

Het is van uitzonderlijk groot belang, dat de raster- 8120346 * ..... ... ... .....

5 lijnen 3, 4 evenwijdig aan elkaar lopen en dat de positie van de symmetrische lijn of de tussenruimte 4 zodanig is als boven is gesteld, teneinde de vorming van een interferentiepatroon mogelijk te maken, dat bestaat uit evenwijdige donkere 5 strepen 11, zoals in fig. 2 wordt getoond, wanneer het instrument loodrecht op de vlakke oppervlakken van de schermplaten 1, 2 wordt waargenomen in een waarnemingsrichting die in fig. 3 door de pijl 12 is aangegeven, dat wil zeggen langs de door het instrument aangegeven geleidelijn.

10 Het interferentie-patroon of de nauwkeurigheid die uitgedrukt wordt als de afwijking van de geleidelijn, waar het in fig. 2 getoonde interferentie-patroon wordt gestoord, wordt relatief weinig beïnvloed door het feit dat de schermplaten 1, 2 enigszins in verticale richting ten opzichte van 15 de in fig. 3 getoonde stand worden verschoven.

De in de aanhef genoemde eerste richting is te zien als een verticale verplaatsing in fig. 2 van êën schermplaat ten opzichte van de tweede. De tweede bovengenoemde richting is te zien als een verplaatsing loodrecht op het vlak van 20 het papier in fig. 2, zodat de positie van de symmetrische lijnen niet is zoals bedoeld.

Vanwege het feit dat de schermplaten 1, 2 vlakke loodrechte platen zijn, die voorzien van rasterlijnen 3, 4 ; welke zich evenwijdig aan de twee zijden uitstrekken en daar-25 na tot een bepaalde hoek zijn omgebogen wordt dus een hoge nauwkeurigheid van het instrument, ook ten opzichte van de hoek v,bereikt, wanneer de schermen tussen de evenwijdige zijstukken 6, 7 zijn geklemd.

De eerder beschreven beschermplaten 1, 2 geven, in 30 een opstelling zoals getoond in fig. 1 en 3, een interferentie beeld zoals schematisch in fig. 2 wordt getoond, wanneer het instrument beschouwd wordt in de richting van de geleidelijn, dat wil zeggen in een richting loodrecht op de vlakke oppervlakken van de rasterplaten 1, 2.

35 Wanneer het instrument zoals getoond in fig. 1 en 3 gezien wordt vanuit een richting die links van de geleidelijn ligt, wordt het in fig. 4 getoonde interferentie-patroon gevormd. Dit bestaat ook uit donkere strepen, maar deze strepen 8120346 * 6 13 vormen pijlen, die de correctierichting aangeven naar de geleidelijn toe. Wanneer het instrument beschouwd wordt vanuit een richting, die rechts van de geleidelijn ligt wordt op overeenkomstige wijze het in fig. 5 getoonde interferentie 5 patroon gevormd dat uit pijlen bestaat die gevormd worden door donkere strepen 14, welke ook de juiste richting aangeven Door de schermplaten 1, 2 uit te voeren en te positioneren zoals boven beschreven wordt een eenvoudig en nauwkeurig instrument verkregen voor het markeren van geleidelijnen en 10 voor het aangeven van de correctierichting.

Wanneer de schermplaten worden opgesteld zoals getoond in fig. 6, waarbij de schermplaten zijn aangegeven met 15, 16 wordt de voorste schermplaat 15 voorzien van een raster met ; een minder dichte verdeling dan het achterste scherm 16.

15 De schermverdelingen kunnen hierbij zodanig zijn als boven beschreven is. Hierbij worden eveneens de in fig. 4 en 5 getoonde interferentie-patronen gevormd, in combinatie met de afwijkingen van de geleidelijn zoals in deze figuur is beschreven.

20 De hoek v beïnvloedt de gevoeligheid van het instru ment. Bij een kleine hoek v vormt het interferentie-patroon bestaande uit de pijlen een zeer kleine afwijking van de geleidelijn. Wanneer de hoek v groter is is de gevoeligheid minder. Practische tests hebben aangetoond, dat voor een 25 gewenst afstandsgebied van 25 tot 250 meter een hoek v van 145° de voorkeur heeft.

In het voorgaande zijn de termen geleidelijn en geleideteken gebruikt. Deze termen worden gebruikt teneinde aan te geven dat het instrument alleen, dat wil zeggen zonder 30 gebruikmaking van een ander instrument of merkteken een specifieke lijn aangeeft, wanneer naar het instrument wordt gekeken, en ook om uit te drukken dat het instrument bedoeld is om bij voorkeur gebruikt te worden voor het aangeven van geleidelijnen, in het bijzonder bij navigatie.

35 Zoals getoond in fig. 2 en 3 omvat het instrument behalve hetgeen boven is omschreven een voordeel 17 van een doorzichtig materiaal, bij voorbeeld een kunststofmateriaal en een achterdeel 18, bijvoorbeeld van plaatmetaal. Verder 8120346 * 7 omvat het instrument bij voorkeur een binnenwand 19 van doorzichtig materiaal, bijvoorbeeld kunststofmateriaal, welke binnenwand bedoeld is om als een diffusor voor het door éên of meerdere lichtbronne, bij voorkeur fluorescentiebuizen 5 20 uitgezonden licht, welke fluorescentiebuizen 20 tussen de binnenwand 19 en het achterstuk 18 zijn aangebracht. Teneinde het contrast van het interferentiepatroon te vergroten, kunnen de lichtbronnen geel licht uitzenden. Een andere mogelijkheid is dat de lichtbronnen 20 dit licht uitzenden, terwijl de ; 10 binnenwand 19 gekleurd is teneinde naar de schermplaten 1, 2 geel licht uit te zenden.

Verder kan een electrisch verwarmingselement 21 van een bekend type worden aangebracht voor het verwarmen van het instrument teneinde condensvorming te voorkomen, wanneer 15 het instrument buitenshuis wordt toegepast. Wanneer éen verwarmingselement wordt gebruikt, wordt bij voorkeur een thermo staat 22 in het bovenste gedeelte van het instrument aangebracht voor het regelen van de temperatuur in het instrument.

De onderhavige uitvinding kan gébruikt worden voor 20 een groot aantal doeleinden, bijvoorbeeld voor het verkrijgen van geleidemerken voor navigatie. Een speciale toepassing is het opstellen van twee instrumenten op een afstand van elkaar, waarbij elk instrument zijn eigen geleidelijn aangeeft, welke lijnen elkaar in een punt snijden. Een dergelijke 25 opstelling kan bijvoorbeeld worden gebruikt voor het naar binnen loodsen of parkeren van vliegtuigen in welk geval de . piloot de geleidelijn van één van de instrumenten volgt tot het punt waarop hij zich ook op de geleidelijn van het tweede instrument bevindt, waardoor de bedoelde positie voor 30 het vliegtuig wordt verkregen.

Met de onderhavige uitvinding wordt dus een zeer eenvoudig instrument verkregen, dat een uniforme kwaliteit heeft met betrekking tot de interferentiepatronen zoals gevormd door verschillende instrumenten, en dat een geleide-35 lijn en bovendien de correctierichting in het geval de waarnemer zich niet op de geleidelijn bevindt, aangeeft. De bevestigingsmiddelen kunnen natuurlijk worden gewijzigd, en het ontwerp van de schermen kan worden veranderd zonder het 8120346 # * 8 idee van de uitvinding te verlaten.

De onderhavige uitvinding moet dus niet beperkt gezien worden tot de weergegeven uitvoeringsvormen, maar kan binnen het kader van de bijgevoegde conclusies worden 5 gevarieerd.

8120346

Claims (3)

1. Instrument voor het markeren van geleidelijnen, omvattende een voorste en een achterste scherm, die elk door doorzichtige tussenruimten (4) gescheiden ondoorzichtige lijnen (3) omvatten, waarbij een interferentie-patroon, een 5 zogenaamd moiré-patroon wordt gevormd bij het beschouwen van het instrument, en welke schermen (1, 2, 15, 16) verschillende verdelingen, dat wil zeggen verschillende afstanden tussen de ondoorzichtige lijnen hebben, met het kenmerk, dat elk van de schermen (1, 2, 15, 16) een 10 plaat omvat die in zijn midden onder een stompe hoek (v) is gebogen, dat twee van dergelijke schermplaten door middel van bevestigingsmiddelen (6, 7, 8) zodanig zijn gepositioneerd dat de schuine hoeken (v) ofwel naar elkaar toe zijn gekeerd, waarbij de voorste schermplaat (1) voorzien is van een dichte-15 re rasterverdeling van de achterste schermplaat (2), ofwel zodanig dat de stompe hoeken Cv) van elkaar af zijn gekeerd, waarbij de voorste schermplaat (15) voorzien is van een minder dichte rasterverdeling dan de achterste schermplaat (16).

2. Instrument volgens conclusie 1, met het 20 kenmerk, dat de bevestigingsmiddelen (6, 7, 8) twee metaalplaten (6, 7) of dergelijke omvatten, welke evenwijdig ; aan elkaar en loodrecht op het vlak van de schermplaten (1, 2, 15, 16) zijn aangebracht, tussen welke metaalplaten (6, 7) de schermplaten zijn vastgeklemd, en dat de metaal-25 platen voorzien zijn van indicaties (9) zoals opstaande pennen of dergelijke,.....die paren zijn aangebracht, en dat elk paar indicaties (91 zodanig is aangebracht, dat tussen de indicaties (9) de rand (10) van een schermplaat kan worden bevestigd. 30

3. Instrument volgens conclusie 1 of 2, met het kenmerk, dat de stompe hoek tussen 120° en 170^ ligt en bij voorkeur 145° is. 8120346 \ 4, 10 UITTREKSEL Een instrument voor het markeren van geleidelijnen, omvattende een voorste scherm en een achterste scherm (1, 2, 15, 16) die door doorzichtige tussenruimten (4) van elkaar gescheiden ondoorzichtige lijnen (3) omvatten, waarbij een interferentie 5 patroon, een zogenaamd moirê-patroon optreedt, wanneer het ' instrument wordt beschouwd. De schermen hebben verschillende verdelingen, dat wil zeggen verschillende afstanden tussen de ondoorzichtige lijnen. Volgens de uitvinding omvat elk scherm (1, 2, 15, 16) een 10 plaat, die in zijn midden onder een stompe hoek (v) is gebogen, waarbij de schermplaten door middel van bevestigingsmiddelen (6, 7, 8) zodanig zijn gepositioneerd, dat de schuine hoeken (v) naar elkaar zijn toegekeerd, in welk geval de voorste schermplaat (1) voorzien is van een dichtere raster-15 verdeling dan de achterste schermplaat (2), ofwel zodanig dat de stompe hoeken (v) van elkaar zijn afgekeerd, in welk geval de voorste schermplaat(15) voorzien is van een minder dichte rasterverdeling dan de achterste schermplaat (16). 8120346