NL8103404A - Werkwijze en inrichting voor het vervaardigen van gevormde delen uit vlakke vliesmatten uit verwarde vezels, bij voorkeur uit van bindmiddel voorziene cellulose- of lignocellulosevezels. - Google Patents

Description

V

30.268 ι

Werkwijze en inrichting voor het vervaardigen van gevormde delen uit vlakke vliesmatten uit verwarde vezels, hij voorkeur uit van bindmiddel voorziene cellulose- of lignocellulosevezels.

De uitvinding heeft betrekking op een werkwijze voor het vervaardigen van gevormde delen uit vlakke vliesmatten uit verwarde vezels, bij voorkeur uit van bindmiddel voorziene cellulose- of lignocellulosevezels, waarbij de door verwarming zacht gemaakte en voorgezwollen ve-5 zelmat door ten opzichte van elkaar beweegbare perswerktuigen wordt geperst en daarna eventueel wordt bekleed met een decoratieve oppervlak-telaag en op een inrichting voor het uitvoeren van de werkwijze·

Bij het vervaardigen van gevormde delen uit vliesmatten uit verwarde vezels, die bestaan uit van bindmiddel voorziene cellulose- of 10 lignocellulosevezels, is bijzonder zorgvuldigheid vereist, omdat de ve-zelvliezen voor het vervormen door bijvoorbeeld bedamping zacht en vormbaar moeten worden gemaakt· Hierbij wordt het door de bindmiddelen tot stand gebrachte vezelverband in hoge mate losgemaakt, zodat gedurende het in de warmte plaats vindende vervormingsproces het grote ge-15 vaar bestaat, dat het vezelverband wordt verbroken, waardoor in elk geval de gevormde lichamen onbruikbaar worden*

Het is bekend (DE-PS 2.338.650), de vervorming uit te voeren in een pers, waarin een stapsgewijze vorming plaats vindt doordat de pers-vorm verscheidene, telkens een vervormingsgebied met een bepaalde ver-20 vormingsgraad afdekkende persstempels bezit, die onafhankelijk van elkaar in de volgorde van de vervormingsgraden worden overgebracht vanuit een open positie naar een perspositie. Afgezien van de kostbare opbouw van de pers en de eveneens langdurige en kostbare werkwijze is het nodig de vezelmatten op die plaatsen van tevoren te verdichten, waar een 25 sterke eindvervorming plaats vindt. Daarom is men er sinds kort toe overgegaan om de door verwarming zacht gemaakte vezelmatten door ten opzichte van elkaar beweegbare perswerktuigen eerst door voorvorming gedeeltelijk en daarop aansluitend door navorming definief te vormen. Hiertoe worden, zoals bekend, twee van elkaar gescheiden persvormen 30 toegepast, waarvan de ene dient voor de voorvorming en de andere voor de navorming. Hierbij wordt de vezelmat van een stapel afgenomen en in een voorvorm gebracht, waarna zij op een verwarmingsstation zacht wordt gemaakt en op een voor het vervormen voldoende temperatuur is gebracht. De voorvorm bestaat uit een op zichzelf bekende van een matrijs en een 35 patrijs voorziene pers, waarvan de vormgevende vlakken zodanig zijn uitgevoerd dat de verwarmde en zacht gemaakte vezelmat de voorvervor- 81 0 3 4 0 4 2 ming bevredigend kan volgen. Na de voorvervorming moet het voorgevormde deel in de voorvorm af koelen, om daaruit te kunnen worden weggenomen en in de voor de navorming dienende tweede pers te kunnen worden gelegd. Deze tweede pers bestaat eveneens uit een matrijs en een patrijs, waar-5 in opnieuw het intussen afgekoelde voorgevormde deel moet worden verwarmd, opdat het navormen tussen de hete perswerktuigen bij weer voldoend zacht gemaakt voorvervormd deel kan worden uitgevoerd.

Er is ook een werkwijze voor het vervaardigen van gevormde delen bekend (DE-OS 2.615.793), waarbij tussen twee geschikte perswerktuigen 10 in een eerste persslag eerst een een bindmiddel bevattende vezelmat, bijvoorbeeld uit cellulose- resp. een lignocellulosemateriaal, tot een als dragerlaag dienend gevormd deel wordt geperst, dat in het perswerktuig blijvend na het inbrengen van een decoratieve oppervlaktelaag in een tweede persslag over het gehele oppervlak daarmede vast en duurzaam 15 wordt verbonden. Hierbij wordt uitgegaan van de noodzakelijkheid dat gevormde delen van de hier van belang zijnde soort als decoratieve elementen, bekledingen of ook als dragende delen, bijvoorbeeld voor de inwendige bekleding van voertuigen, na het vervaardigen van de eigenlijke dragerlaag een oppervlakteverdeling moeten ondergaan. De probleemstel-20 ling bij de genoemde stand van de techniek gaat uit van dragerlagen uit gelaagd materiaal, geperst hout, geperste houtvezelmaterialen en dergelijke en houdt zich uitsluitend bezig met het feit, dat na het vervaardigen van gevormde delen met deze materialen een oppervlaktebekleding met een genaaid vlies moet worden uitgevoerd. Een dergelijk gevormd 25 deel wordt vervaardigd doordat eerst de dragerlaag wordt geperst, en na het verkrijgen van het betreffende gevormde deel dit aan de decoratief zichtbare zijde vooraf wordt bekleed met een onder invloed van hitte werkzaam kleefmateriaal waarna het genaaide vlies wordt opgebracht, waarbij onder in hoofdzaak gelijkblijvende temperatuuromstandigheden 30 binnen één en dezelfde pers een tweede persslag plaats vindt, waarvoor echter de persdruk aanzienlijk is verlaagd, om beschadigingen van het genaaide vlies te vermijden.

Hetzelfde geldt bij een verdere bekende werkwijze voor het vervaardigen van een gevormde bekledingsplaat, die bestaat uit een drager 35 uit golfkarton en waarbij de afdeklaag door middel van een in de pers in te brengen tussenbekleding wordt opgedrukt (DE-OS 2.731.691).

Het oppersen van het genaaide vlies volgens de hiervoor vermelde werkwijze met hetzelfde perswerktuig, zoals werd toegepast voor de vervaardiging van het gevormde deel, dus met onveranderde contouren van 40 het persstempel, houdt geen rekening met plaatselijk verschillende 8103404 3 trek- en drukbelastingen en daardoor net veranderingen van de totale dikte, zoals het geval is bij de laatstgenoemde bekende werkwijze, zodat alleen maar voldoend verdichtbare genaaide vliezen voor de werkwijze kunnen worden toegepast, waarvan de structuur en het uiterlijk door 5 het verdichtingsproces niet merkbaar worden veranderd. Anderzijds levert ook de bekende toepassing van een kussenbekleding in de vorm van een luchtkussen, in het bijzonder bij gecompliceerde ruimtelijke vervormingen, bijvoorbeeld met loodrechte of sterk afgebogen randen, geen bevredigende resultaten.

10 In het bijzonder zijn de bekende werkwijzen niet toepasbaar bij decoratielagen, die hoge perstemperaturen van 150 tot 200°C of eventueel daarboven niet verdragen, waarvan de structuur en het uiterliijk lijdt onder de contour van de bewegende perswerktuighelften van de pers en waarbij de toegepaste hechtmiddellaag of dergelijke kleefstof gedu-15 rende het oppersen door de laag zou worden heengedrukt.

Nadelig bij alle bekende werkwijzen is ook het grote aantal vereiste stappen, dus het transport van de afzonderlijke vezelmatten naar een verwarmingsstation, het met de hand wegnemen van de verwarmde vezelmatten van de verwarmingsinrichting en het inbrengen daarvan in de 20 voorvorm, het uitvoeren van het voorvormproces, het afkoelen van het voorgevormde deel tot een transportbare stijf geworden toestand, het nemen uit de voorvorm en het inbrengen in de navorm, en het afzonderlijk uitvoeren van de navorming van het tussenprodukt met het opbrengen van de decoratieve laag. Door dit vereiste grote aantal arbeidstrappen 25 is de vorming zeer arbeidsintensief en vooral tijdrovend. Een aanzienlijk. nadeel is nog het feit, dat het vezelmateriaal moet worden onderworpen aan een meervoudige verwarming, waardoor de eigenschappen van het bindmiddel nadelig worden beïnvloed.

De uitvinding heeft tot doel de bij de bekende stand van de tech-30 niek optredende nadelen te vermijden en de werkwijze en de voor de uitvoering daarvan dienende inrichting zodanig uit te voeren, dat met aanzienlijke vermindering van de vereiste werkwijzetrappen de voorvorming en de navorming in één en dezelfde warmte, d.w.z. zonder tussentijdse afkoeling van de vliesmat tilt verwarde vezels, kan plaats vin-35 den, waarbij ook het opbrengen van decoratieve oppervlaktelagen uit praktisch willekeurig materiaal zelfs bij gecompliceerde vormgevingen daarbij moet zijn inbegrepen.

Dit doel wordt volgens de uitvinding bereikt doordat het op op zichzelf bekende wijze in twee trappen plaats vindende voor- en navor-40 men de voorvorming en de navorming bij één en dezelfde warmte in op el- 8103404 4 kaar volgende trappen in één enkele pers zonder tussentijdse afkoeling van het vlies uit verwarde vezels wordt uitgevoerd, waarin ook de eventueel gewenste decoratieve oppervlaktelaag na het navormen duurzaam wordt verbonden met het gevormde deel zonder tussentijdse wegneming van 5 het gevormde deel uit de pers*

Verdere voordelige ontwikkelingen van de werkwijze volgens de uitvinding alsmede van de inrichting voor het uitvoeren daarvan zijn beschreven in de onderconclusies.

Volgens de uitvinding worden de tot nu toe nodige voor de voorvor-10 ming en het opbrengen van de decoratieve oppervlaktelaag dienende persen overbodig doordat de verwarmde vezelmat in de voor de navorm dienende pers wordt voorgevormd, wordt nagevormd en eventueel aan de oppervlakte wordt veredeld. Onder "perswerktuig” wordt telkens een werk-tuighelft, d.w.z. de patrijs en matrijs van de pers, verstaan. Voor het 15 voorvormen en navormen met oppervlakteverdeling worden voorvorm en hulpwerktuigen tussen de perswerktuigen gebracht. Daarbij is het voordelig dat een perswerktuig zowel wordt gebruikt voor het voorvormen als voor het bekleden van het oppervlak, zodat bij de werkwijze volgens de uitvinding in totaal slechts drie werktuigen nodig zijn, en niet zoals 20 bij de tot nu toe bekende stand van de techniek, een meervoud daarvan. Eén of zelfs verscheidene tussenafkoelingen van de vezelmat resp. een tussenprodukt met alle nadelen daarvan zijn niet meer nodig.

De werkwijze volgens de uitvinding biedt samengevat de volgende voordelen: 25 1) Vermindering van de vereiste arbeidstrappen; 2) Vermindering van de benodigde werktuigen; 3) Vermindering van energiegebruik en van de tijd voor het uitvoe-ren van de arbeidsstappen; 4) Kwaliteitsverbetering van het eindprodukt en aanzienlijke da- 30 ling in het uitschotgedeelte; 5) betere benutting van de thermo- of duroplastische bindmiddel bestanddelen in het vlies uit verwarde vezels, omdat de tijd tussen voor- en navormen wordt verkort en daardoor de kwaliteitsverminderende voorcondensatie van de bindmiddellen wordt verminderd en tegelijkertijd 35 verbeterde benutting van de kleefstof tussen vormdeel en decoratieop-pervlak.

Het is bijzonder voordelig om een in de persvorm te bewegen en daaruit te bewegen drager toe te passen, die het voorvormwerktuig, de koude vezelmat en het verhittingselement bevat, zodat reeds gedurende 40 het binnenbrengen van de drager in de pers de vereiste verwarming van 8103404 * * 5 de vezelmat kan worden uitgevoerd. Hierbij blijft de drager in de ingebrachte positie, omdat het voorvormwerktuig ten opzichte van de drager voor het voorvormen naar onderen kan worden bewogen en hierbij de daarin opgenomen verwarmde op maat gesneden mat met het vrijgeven daarvan 5 op het onderste werktuig van de pers legt, zodat direct na het naar buiten brengen van de drager het onderste werktuig, als patrijs werkend met het bovenste werktuig van de pers in aangrijping kan komen voor het navórmen. Hetzelfde geldt voor het opbrengen van de decoratieve opper-vlaktelaag.

10 Bij de onderhavige werkwijze worden geen eisen meer gesteld aan het materiaal van de decoratieve oppervlaktelaag, omdat het hulpwerk-tuig met betrekking tot de voor elk materiaal optimale persdruk, de vereiste temperatuur, de dikte van de decoratielaag en dergelijke beter kan worden aangepast en worden ingesteld. Eveneens kan het hechtmiddel 15 tussen de decoratieve oppervlaktelaag en het gevormde deel, bijvoorbeeld een kleefstof, optimaal ten opzichte van het dragerdeel uit cellulose- of lignosecellulosematerialen en de daarin toegevoegde bindmiddelen alsmede van de betreffende decoratielagen worden afgestemd, zonder dat rekening behoeft te worden gehouden met bijzonder hoge perstem-20 peraturen. Decoratielagen, die voor wat betreft hun mechanische of thermische belasting bijzonder gevoelig zijn, moesten tot nu toe zonder meer volgens een zuiver met de hand uitgevoerde werkwijze op de drager-lagen worden gekleefd, hetgeen eveneens door de onderhavige nieuwe werkwijze geheel komt te vervallen. Veranderingen van de totale dikte 25 van het gevormde deel en/of de decoratieve oppervlaktelaag kunnen zonder hoge kosten door bijzondere uitvoering van het hulpwerktuig ten gunste van de verbeterde kwaliteit van de oppervlakte worden gecompenseerd. Het vermogen om te worden verdicht, de scheurvastheid, druk- of temperatuurgevoeligheid van de over de gehele oppervlakte op de drager-30 laag op te brengen en met deze duurzaam te verbinden decoratieve oppervlaktelaag is niet meer van belang. Harsverontreinigingen of verontreinigingen van het hulpwerktuig alsmede ook van de andere delen van het perswerktuig door de toegepaste hechtmiddellagen of dergelijke kleefstoffen worden met zekerheid vermeden, omdat deze slechts direct in 35 aanraking komen met de decoratieve oppervlaktelaag.

Omdat de voor het kleven vereiste krachten vaak kleiner zijn dan die, die moeten worden toegepast voor het persen van de dragerlaag, kan het hulpwerktuig eventueel bestaan uit materialen met een geringere sterkte, zoals aluminium, kunststof of dergelijke. Hierdoor kan het 40 uitvoeren van de werkwijze goedkoper plaats vinden en de werkwijze van 8103404 <. '* χ 6 het hulpwerktuig worden bespoedigd. Het toepassen van materialen met kleinere sterkte voor het hulpwerktuig wordt verder vergemakkelijkt, doordat dit ook thermisch niet zo hoog wordt belast, als de perswerktuigen van het dragerdeel.

5 Gevormde delen resp. dragerlagen worden in de regel in de uitein delijke contour geperst. Dit vindt meestal plaats met behulp van af-knijp- of dompelranden. Wordt de randomtrek van het hulpwerktuig uitgevoerd als afknijprand, die is aangepast aan de afknijprand van het perswerktuig, dan kunnen daarmee vooral thermoplastische decoratielagen 10 eveneens worden afgesneden, zodat gerede delen worden verkregen, die niet behoeven te worden nabewerkt .·

De uitvinding zal thans nader worden uiteengezet aan de hand van de tekening, waarin bij wijze van voorbeeld enige uitvoeringsvormen van een inrichting voor het uitvoeren van de werkwijze volgens de uitvin-15 ding zijn weergegeven.

Fig. 1 geeft schematisch de inrichting volgens de uitvinding weer in uitgangspositie.

Fig. 2 geeft de inrichting volgens fig. 1 weer in de voorvormposi- tie.

20 Fig. 3 geeft de inrichting volgens fig. 1 weer in de navormposi- tie.

Fig. 4 geeft schematisch een uitvoeringsvorm weer van een gewijzigde uitvoeringsvorm van de inrichting volgens de uitvinding met een naar buiten beweegbare drager voor het voorvormwerktuig in de uitgangs-25 positie.

Fig. 5 geeft de inrichting volgens fig. 4 weer in de voorvormpo-sitie.

Fig. 6 geeft de inrichting volgens fig. 4 weer in de navormposi- tie.

30 Fig. 7 geeft schematisch de inrichting volgens fig. 1 weer voor het uitvoeren van de werkwijze voor het opbrengen van de decoratieve oppervlaktelaag bij geopend perswerktuig en naar buiten bewogen hulpwerktuig .

Fig. 8 geeft de inrichting volgens fig. 7 weer bij naar binnen ge-35 bracht hulkpwerktuig in perspositie.

Fig. 9 geeft een bovenaanzicht weer van de inrichting volgens fig.

7.

Fig. 10 geeft een langsdoorsnede weer in de richting van de toe-voerinriehting voor de decoratieve oppervlaktelaag.

40 Zoals in fig. 1-3 weergeven, bestaat de inrichting uit een verti- 8103404

> V

7 caal geplaatste pers 1, die een bovenste perswerktuig 3 en een onderste vaststaand perswerktuig 2 bezit. Het bovenste perswerktuig 3 is door de bovenzuiger van de pers 1 op en neer beweegbaar.

De pers 1 is in open positie weergegeven met het naar binnen ge-5 brachte voorvormwerktuig 4, dat een onderste voor het voorvormen van het verwarmde op maat gesneden voorwerp 6’ dienend vormgevend oppervlak 4’ bezit, dat een flauwer verloop heeft dan het vormgevende vlak van het perswerktuig 3 van de pers 1. Het voorvormwerktuig 4 is aangebracht op horizontale rails 5, die, voor het in aangrijping brengen van het 10 voorvormwerktuig 4 met de verwarmde vezelmat 6, die het op maat gesneden voorwerp 6T vormt, in hoogte verstelbaar zijn, zoals is aangegeven door de pijlen.

Het voorvormwerktuig 4 bezit aan zijn zijde die ligt tegenover het vormgevende vlak 4’ een uitsparing 4M, waarin het perswerktuig 3 van de 15 pers 1 bij de benedenwaartse beweging daarvan grijpt en het voorvormwerktuig 4 gecentreerd houdt ten opzichte van het perswerktuig 2 van de pers 1. Bij benedenwaartse beweging van het perswerktuig 3 wordt het voorvormwerktuig 4 naar onderen onder hoogteverstelling van de rails 5 meegenomen waarbij dit in drukkende aangrijping komt met het verwarmde 20 op maat gesneden voorwerp 6’ voor het vormen van het voorgevormde deel 6". Daarna wordt het perswerktuig 3 van de pers 1 naar boven geleid en gelijktijdig worden ook de rails 5 met het voorvormwerktuig 4 naar boven geleid, zodat het voorvormwerktuig 4 uit de pers kan treden. Daarna wordt, zoals weergegeven in fig. 3, het perswerktuig 3 van de pers 1 25 weer naar onderen verplaatst totdat dit in drukkende aangrijping staat met het onderste perswerktuig 2, waardoor het voorgevormde deel 6N wordt gevormd tot het uiteindelijke gevormde deel 6 * * *.

Onder het voorvormwerktuig 4 zijn verende vasthoudorganen 8, 9 voor een folieachtig weefsel of dergelijke aangebracht, dat bij het 30 naar beneden bewegen van het voorvormwerktuig 4 daarmee wordt vervormd en als verwijderbare tussenlaag tussen voorvormwerktuig 4 en het verwarmde op maat gesneden voorwerp 6' dient.

De werking van de inrichting is als volgt:

Een koude vezelmat 6 wordt op een zijdelings van het perswerktuig 35 2 van de pers 1 aangebrachte de transportband 7, bijvoorbeeld een ket- tingtransporteur, gelegd en gevoerd door een doorloopoven 11, waarin het op maat gesneden deel 6' wordt verwarmd. Het verwarmde op maat gesneden deel 6’ wordt van de transportband 7 afgenomen en gelegd op het onderste perswerktuig 2 van de pers 1. Daarna wordt het perswerktuig 3 40 van de pers 1 naar beneden bewogen, waarbij dit bij naar het beneden 8103404 ' * ί 8 bewegen van de rails 5 het vormgevende vlak 4' van het voorvormwerktuig 4 via de folie 10 met het verwarmde op maat gesneden deel 6' in aan-grijping brengt waarbij op deze wijze het voorgevormde deel 6" volgens fig. 2 wordt verkregen. Daarna wordt het werktuig 3 van de pers 1 ge-5 volgd door het voorvormwerktuig 4 naar boven bewogen met naar bovenwaartse beweging van de rails, terwijl het voorvormwerktuig 4 met de verende vasthoudorganen 8, 9 en de folie- of weefsellaag 10 uit de pers naar. buiten wordt bewogen. Daarna wordt volgens fig. 3 het perswerktuig 3 van de pers 1 opnieuw naar beneden bewogen waarbij dit met het voor-10 gevormde deel 6” in drukaangrijping komt en dit tussen de werktuigen 3, 2 van de pers 1 wordt vervormd tot het gerede gevormde deel 6''', dat dan uit de pers 1 wordt weggenomen.

Fig. 4 geeft de opbouw van een verdere voordelige inrichting voor het uitvoeren van de werkwijze volgens de uitvinding weer. De pers 1 is 15 als onderzuigerpers uitgevoerd. Het perswerktuig 2 is daarbij verticaal beweegbaar, terwijl het perswerktuig 3 vast op zijn plaats op de pers 1 is aangebracht.

Het kastvormig draagdeel 12 bevat het voorvormwerktuig 4, dat met behulp van de hydraulisch of pneumatisch werkende hefcilinder 13 verti-20 caal op en neer beweegbaar is. Het vormgevingsvlak van het voorvormwerktuig 4 bezit een afzonderlijk geplaatst deelvlak 4'". Zoals bij de in fig. 1-3 weergegeven inrichting bevindt zich onder het voorvormwerktuig 4 een folie- of weefsellaag 10, die met behulp van de verende vasthoudorganen 9 elastisch aan het kastvormig draagdeel 12 is beves-25 tigd. De nog koude vliesmat uit verwarde vezels sluit het kastvormig draagdeel 12 naar onderen toe af en wordt in deze positie door de vast-houdelementen 16 gefixeerd. 14 zijn inlaatopeningen voor een heet gas, bijvoorbeeld voor hete damp. Volgens een andere mogelijkheid of daarnaast kan het kastvormig draagdeel 12 ook zijn voorzien van een andere 30 verhittingsinrichting, bijvoorbeeld van hittestralers.

Het kastvormige draagdeel 12 en de daarmee verbonden constructie-elementen zijn met behulp van de vast aan de pers 1 aangebrachte horizontale rails 5, die zijdelings ten opzichte van het perswerktuig 3 verlopen, horizontaal beweegbaar.

35 Het kastvormige draagdeel 12 kan binnen de pers met behulp van de aanslag 15 in juiste positie worden gehouden. Fig. 4 geeft de uitgangspositie van de inrichting weer.

Bij naar buiten bewogen draagdeel 12 is het vlies uit verwarde vezels door middel van een niet weergegeven stapelafneeminrichting afge-40 nomen en door de vasthoudelementen 16 gefixeerd. Gedurende het naar 8103404 ê' * 9 tinnen brengen van het draagdeel 12 in de geopende pers 1 wordt de vliesmat uit verwarde vezels verwarmd waarbij deze zijn goede vervorm-baarheid verkrijgt.

Fig. 5 geeft de inrichting weer na het beëindigen van het voorvor- 5 men.

De verwarmde vliesmat uit verwarde vezels werd door het openen van de vasthoudelementen 16 na het positioneren van het draagdeel 12 in de pers 1 op het onderste perswerktuig 2 gelegd. De hefcilinders 13 hebben daarna het voorvormwerktuig 4 naar beneden bewogen en de vlies-10 mat uit verwarde vezels omgevormd tot het voorgevormde deel 6n«

Fig. 6 geeft tenslotte de beëindiging van het navormen weer. Nadat de hefcilinders 13 het voorvormwerktuig 4 weer in de beginpositie volgens fig. 4 binnen het draagdeel 12 terug hebben getransporteerd, wordt dit uit de pers 1 naar buiten gebracht en opnieuw voorzien van een 15 vliesmat uit verwarde vezels. Gedurende deze tijd vindt het navormen in de verhitte perswerktuigen 2 en 3 plaats. Fig. 6 geeft de positie weer van de afzonderlijke constructieëlementen van de inrichting aan het einde van het navormen.

Daarna wordt de pers met onderzuiger geopend, het gerede deel weg-20 genomen waarna de vervaardigingscyclus is beëindigd.

De in fig. 4-6 beschreven inrichting maakt een extra voordelige verdere ontwikkeling mogelijk, die terwille van de overzichtelijkheid niet is weergegeven.

Als men er voor zorgt dat, door geschikte vormgeving aan het pers-25 werktuig 3 bijvoorbeeld door plaatselijke achtersnijdingen aan de werk-tuigrand, dat het gerede deel hecht aan het perswerktuig 3, kan dit met behulp van uitwerpers, grijpklauwen of dergelijke hulpmiddelen gedurende het voorverwarmen van een volgend op maat gesneden deel op het draagdeel 12 worden gelegd en na het voorvormen daarmede uit de pers 30 voor het automatisch stapelen worden weggetransporteerd.

Voor het voorvormen kan het doelmatig zijn, dat het voorvormwerktuig 4 eventueel een andere temperatuur bezit dan de perswerktuigen 2 en 3. Bezit het voorvormwerktuig 4 een hogere temperatuur, dan kan dit zorgen voor een extra doorverwarming van de vliesmatten uit verwarde 35 vezels en daardoor voor een verkorting van de cyclustijd. Lagere temperaturen kunnen eventueel doelmatig zijn om' de kleefneiging van het niet volledig verdichte voorgevormde deel aan het voorvormwerktuig te verkleinen, in het bijzonder als zonder folie- of weefselvormige tussenlaag moet worden voorgevormd.

40 In fig. 7 is de toestand van de werkwijze voor het vervaardigen 81 03 4 04 f- ς 10 van gevormde delen na het vervaardigen van het gerede geperste gevormde deel 6"' en na het openen van de pers 1 door het oplichten van het bovenste bewegende perswerktuig 3 weergegeven en voor het inbrengen van het hulpwerktuig 23, 25' in de pers 1. De horizontale geleidingsrails 5 19, die met de horizontale rails 5 uit fig. 1 overeen kunnen komen en die de beweging van het bovenste perswerktuig 3 niet hinderen, vormen een geleiding voor het hulpwerktuig 25, 25', dat vanuit de in fig. 7 weergegeven naar buiten gebrachte positie na de eerste arbeidsslag en na het openen van de pers 1 daarin wordt bewogen en tussen het bovenste 10 beweegbare perswerktuig 3 en het onderste vaststaande perswerktuig 2 in lijn daarmee wordt geplaatst.

Het hulpwerktuig 25, 25’ bestaat uit een aan de horizontale geleidingsrails 19 gelagerd geleidingslichaam 25 en een vormstempel 25', dat bij de volgende persslag de functie van het bovenste beweegbare pers-15 werktuig 3 van de pers 1 van de voorafgaande persslag of persslagen overneemt. Behalve een instelling van het hulpwerktuig 25, 25' in lijn met de perswerktuigen 2 en 3, bijvoorbeeld met behulp van lichtkast-schakelaars, is een nauwkeurige instelling door middel van de oppervlaktevorm van het geleidingslichaam 25, die in ingebrachte positie van 20 het hulpwerktuig aangrenzend aan het persoppervlak van het perswerktuig 3 ligt, op de weergegeven wijze mogelijk, als evenals bij het voorvormwerktuig bijvoorbeeld ten minste de schuin geleide oppervlak-kengebieden zo op elkaar zijn afgestemd, dat deze bij het in aangrij-ping brengen door het naar beneden bewegen van het perswerktuig 3 met 25 het instelvlak 25" van het geleidingslichaam 25 deze praktisch toleran-tievrij instellen.

Tussen het geleidingslichaam 25 en het vormstempel 25', die dient voor het oppersen en duurzaam verbinden van de decoratieve oppervlakte-laag 18 met het draaglaag vormend gevormd deel 6'", bevinden zich bij 30 voorkeur verscheidene geleidingselementen 17, die het geleidingslichaam 25 in rustpositie op afstand van het vormstempel 25' houden, waarvoor beide genoemde delen door middel van een veer 26 zijn voorgespannen, waarbij de veer ook door een met betrekking tot de drukbelasting variabel bestuurbaar hydraulisch of pneumatisch stootelement kan zijn ver-35 vangen.

In de ingebrachte toestand van het hulpwerktuig 25, 25', zoals in fig. 8 is weergegeven, en na het naar beneden bewegen van het bovenste beweegbare perswerktuig 3 tot op een vooraf bepaalde hoogte werkt na het in aangrijping brengen van het vormgevend vlak van het perswerktuig 40 3 in het instelvlak 25' gedurende de persslag als persdruk derhalve 8103404 11 slechts de via de veer 26 of dergelijk stootelement vooraf instelbare bepaalde persdruk op de decoratieve oppervlaktelaag 18 en het gerede gevormde deel 6’1 *, waartussen een hechtmiddellaag 18’, bijvoorbeeld een geschikte kleefstof van tevoren is opgebracht. De hechtmiddellaag 5 18’ kan hierbij of in de vorm van een door temperatuurinwerking kleef- eigenschappen verkrijgende folie tevoren op het oppervlak van het nageperste gevormde deel 6',r of op het overeenkomstige daartegenover liggende oppervlak van de decoratieve oppervlaktelaag 18 worden aangebracht, of op de laatstgenoemde tezamen met het vervaardigen daarvan 10 reeds zijn opgebracht.

Het vormstempel 25* van het hulpwerktuig 25, 25' houdt voor wat betreft zijn contouren samen met die van het geleidingslichaam 25 rekening met de eigenschappen van de op het gerede gevormde deel 6’* * op te brengen decoratieve oppervlaktelaag 18, zoals bijvoorbeeld door over-15 eenkomstige vormverandering met de dikte van de decoratielaag en mogelijkerwijs gewenste schommelingen daarin, met het materiaal en de sterkte van de decoratieve oppervlaktelaag 18 en dergelijke eigenschappen, waarvoor voor de persdruk die tussen het geleidingslichaam 25 en het vormstempel 25' werkende kracht op optimale wijze alsmede ook de 20 neergelaten positie van het perswerktuig 3 voor de weergegeven persslag instelbaar is. Het vormstempel 25T bestaat bij voorkeur langs zijn om-treksgevend oppervlak uit een luchtdoorlaatbaar materiaal, zodat via een met de inwendige holle ruimte daarvan verbonden aansluitpomp 20 lucht kan worden afgezogen, die de decoratieve oppervlaktelaag 18 niet 25 alleen gedurende het naar binnen brengen van het hulpwerktuig 25, 25' in de pers 1 aan het oppervlak daarvan vasthoudt, maar tegelijkertijd maakt dat deze oppervlaktelaag harmonisch aansluit aan de omtrek daarvan voor de persslag. Bij toepassing van thermoplastische decoratieve oppervlaktelagen en geschikte verwarming van het vormstempel 25' door 30 ingebouwde verwarmingselementen kan door middel van het aanzuigen via de aansluitstompen 20 reeds voor het eigenlijke kleefproces met het gevormde deel 6"’ binnen de pers 1 een soort dieptrekproces worden uitgevoerd, hetgeen tenslotte ook kan leiden tot een verdere bespoediging van de werking van de pers 1.

35 Nadat een vaste en duurzame verbinding tussen de decoratieve op pervlaktelaag 18 en het als draaglaag dienende gevormde deel 6'*1 in de in fig. 8 weergegeven persslag met benutting van de restwarmte van het perswerktuig 2 alsmede die van het gerede gevormde deel 6’'' en eventueel de extra verhitting en/of afkoeling van het vormstempel 25’ is ver-40 vaardigd, wordt de pers 1 weer in de in fig. 1 resp. 7 weergegeven open 8103404 12 positie gebracht en het hulpwerktuig 25, 25' naar buiten gebracht, waarbij tegelijkertijd met dit naar buiten brengen of direct daarna het gerede van de decoratieve oppervlaktelaag 18 voorziene gevormde deel uit de pers 1 kan worden genomen. De pers 1 is daardoor direct voor een 5 nieuwe arbeidscyclus klaar, zonder dat aan de perswerktuigen 2 of 3 ook na langer gebruik van de pers 1 resten van de kleefstof resp. van de hechtmiddellaag 10' achterblijven.

In fig. 9 is de pers 1 volgens fig. 7 in bovenaanzicht weergegeven, en wel, zoals daarin in zijdoorsnede weergegeven, met naar buiten 10 gebracht hulpwerktuig 25, 25', waarbij bijzonder duidelijk hier het in-stelvlak 25" kan worden gezien, en een extra met het hulpwerktuig 25, 25' verbonden transportinrichting voor een decoratieve oppervlaktelaag 18, die aanwezig is in de vorm van een eindloze band, en die door middel van de haspelwalsen 22, 23 aan beide zijden van het hulpwerktuig op 15 de weergegeven wijze aan de ene zijde afgewikkeld en - voor zover het de uitgestanste rest betreft - aan de andere zijde weer wordt opgewikkeld. Een eindloze band 21 wordt intermitterend vanaf de haspelwalsen 22, 23 bewogen en na opbrenging van de decoratieve oppervlaktelaag 18 over telkens de lengte van een actief stansvlak verder gewikkeld. In 20 plaats van de haspelwalsen 22, 23, die op zinvolle wijze aan het hulpwerktuig 25, 25' zijn aangebracht voor het geval de decoratieve oppervlaktelaag 18 in de vorm van een eindloze band 21 aanwezig is, is het ook denkbaar, aan één of beide zijden van het hulpwerktuig 25, 25' sta-pelinrichtingen voor op maat gesneden delen van decoratieve oppervlak-25 telagen aan te brengen, waarbij dan telkens de bovenste laag van de stapel door middel van aanzuiginrichtingen door de vormstempel 25* vastgehouden in de pers 1 kan worden gebracht.

Fig. 10 geeft de haspelwalsen 22, 23 met de eindloze band 21 nog eens in een schematische langdoorsnede weer. Hier zijn nog verdere con-30 structieëlementen zichtbaar, die zich onder de decoratielaag in de vorm van de eindloze band 21 bevinden en die in het schematisch bovenaanzicht niet zijn weergegeven.

Een sproeiinrichting 24 bekleedt gedurende de beweging van de eindloze band 21 de onderzijde daarvan met een onder, invloed van warm-35 te werkende kleefstof. Met behulp van warmtestralen 27, bij voorkeur infraroodstralen, wordt de thermoplastische decoratielaag in het gebied van het hulpwerktuig verwarmd en dieptrekbaar gemaakt. Tegelijkertijd activeren de warmtebronnen tevens de kleefstoflaag. Nadat de decoratielaag tegen de vormstempel 25’ is gezogen, wordt het hulpwerktuig 25, 40 25’ naar beneden bewogen en de decoratielaag met behulp van een omlo- 8 T 0 3 4 0 4 13 pend standmes 28 afgesneden* Daarna beweegt het hulpwerktuig 25, 25' terug naar de in fig. 7 weergegeven uitgangspositie.

Bij de in de fig. 7-10 weergegeven uitvoeringsvorm blijft het gerede gevormde deel 6*" in het onderste perswerktuig 2. Al naar de vorm 5 van het gewenste gerede deel kan het echter doelmatig zijn, het nageperste gevormde deel in het bovenste perswerktuig 3 achter te laten, hetgeen door geschikte hulpinrichtingen, bijvoorbeeld achtergesneden zones aan de rand van de draaglaag, mogelijk is. In dit geval zou het hulpwerktuig in verticale richting omgedraaid moeten zijn opgebouwd.

10 Bijzonder voordelig kan de zojuist beschreven constructie zijn, als de decoratielaag niet in de vorm van foli'én, tapijtweefsels of vliezen als eindloze band wordt toegepast, maar als de decoratielaag uit een vloeibare folie bestaat, die wordt gesproeid op het oppervlak van het hulpwerktuig. Een inrichting, waarbij het geprofileerde vlak 15 van het hulpwerktuig naar boven liggend is aangebracht, vergemakkelijkt het gedefinieerd opsproeien van een onder invloed van warmte uithardende vloeibaar folie. Op dezelfde wijze kunnen overigens ook andere onder invloed van warmte uithardende lakdispersies worden toegepast, waarbij in water gedispergeerde lakken in het bijzonder doelmatig zijn.

20 Omdat de inbrengtijd van het hulpwerktuig in de pers kort kan wor den gehouden, is het met dezelfde techniek ook mogelijk, de profielzij-de van het hulpwerktuig te bekleden met vloeibaar integraal schuim, dat zich dan na het inbrengen van het hulpwerktuig en het sluiten van de pers tengevolge van de restwarmte van het draagdeel snel ontwikkelt.

25 Ook is de combinatie van de toepassing van een geprefabriceerde folie met geschikt vloeistofschuim resp. de combinatie van vloeibare folie met een geschikt vloeibaar schuim volgens de onderhavige werkwijze met de inrichting uitvoerbaar. Doordat het hulpwerktuig op zichzelf willekeurige vormen kan bezitten, wordt het bij toepassing van schuimen mo-30 gelijk, afzonderlijke delen van de draaglaag dikker van een schuimlaag te voorzien en zo overeenkomstig gewenste bekledingsplaten te verschaffen.

De in fig. 1-10 weergegeven beschreven werkwijzestappen kunnen met een optimaal ritme continu achter elkaar worden uitgevoerd, maar het is 35 ook denkbaar, af te zien van de de oppervlakte van het gevormde deel veredelende stappen bestaande uit het opbrengen van een decoratieve laag (bijvoorbeeld voor binnenbekledingen van vrachtvoertuigen).

8103404

Claims (12)

1. Werkwijze voor het vervaardigen van gevormde delen uit vlakke vliesmatten uit verwarde vezels, bij voorkeur uit van bindmiddel voorziene cellulose- of lignocellulosevezels, waarbij de door verwarming 5 zacht gemaakte en voorgezwollen vezelmat door ten opzichte van elkaar beweegbare perswerktuigen wordt geperst en daarna eventueel wordt bekleed met een decoratieve oppervlaktelaag, met het kenmerk, dat voor het op op zichzelf bekende wijze in twee stappen plaats vindende voor-en navormen de voorvorming en de navorming bij éên en dezelfde warmte 10 in op elkaar volgende slagen in éên enkele pers zonder tussentijdse afkoeling van het uit verwarde vezels bestaande vlies wordt uitgevoerd, waarin ook de eventueel gewenste decoratieve oppervlaktelaag na het navormen met het gevormde deel duurzaam wordt verbonden zonder tussentijdse wegneming van het gevormde deel uit de pers.

2. Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat tussen de zich in de open positie bevindende perswerktuigen voor de eerste werk-wijzetrap een voor het voorvormen van de vezelmat dienend voorvormwerk-tuig in de pers wordt gebracht, met de vezelvlies in en buiten drukkende aangrijping wordt gebracht en aansluitend daarop uit de pers naar 20 buiten wordt gebracht, terwijl direct aansluitend daarop de perswerktuigen in een tweede werkwijzetrap voor het navormen van het in de pers liggende voorgevormde voorwerp met elkaar in drukkende aangrijping worden gebracht terwijl het gerede gevormde deel in de pers daarna aan zijn oppervlakte wordt veredeld of direct wordt weggenomen.

3. Werkwijze volgens conclusie 1 of 2, met het kenmerk, dat de ve zelmat in een deze fixerende, het voorvormwerktuig en een vezelmat vormend element bevattende drager wordt gelegd, de drager onder verwarming van het op maat gesneden vezelmatdeel in de open pers onder centrering van het voorvormwerktuig ten opzichte van het onderste werktuig van de 30 pers daarin wordt gebracht, het voorvormwerktuig ten opzichte van de drager als geheel of met ten minste éên van de delen daarvan naar beneden in drukkende aangrijping met het onderste perswerktuig naar beneden wordt bewogen en na het vrijgeven van de vezelmat op het onderste perswerktuig wordt afgelegd en weer omhoog wordt bewogen, de drager uit de 35 open vorm naar buiten wordt gebracht, terwijl direct daarop aansluitend het onderste werktuig in drukkende aangrijping met het bovenste werktuig omhoog wordt bewogen.

4. Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat na het napersen van het gevormde deel in het geopende perswerktuig het decora-40 tieve oppervlak met een met betrekking tot de persdruk, de temperatuur, 8103404 * * de vormgeving en/of de oppervlaktestructuur op de eigenschappen van de decoratieve oppervlakterlaag afstembaar hulpwerktuig in lijn met het gevormde deel ingesteld en in de richting van de persslag beweegbaar gehouden wordt ingebracht, waarbij dit in een daarop volgende persslag 5 op de plaats van het voorvormwerktuig en met de ene wertktuighelft van de pers in aangrijping wordt gebracht en naar beneden wordt bewogen en hierbij het decoratieve oppervlak met het gevormde deel als draaglaag verbindt, terwijl het hulpwerktuig voor het wegnemen van het gevormde deel met veredelde oppervlakte uit het geopende perswerktuig wordt ver-10 wijderd·

5. Werkwijze volgens conclusie 4, met het kenmerk, dat de decora-tieve oppervlaktelaag tezamen met de hechtmiddellaag tussen deze en de dragerlaag naar het hulpwerktuig buiten de pers wordt gevoerd en tezamen daarmee in de pers wordt gebracht·

6. Werkwijze volgens conclusie 4, met het kenmerk, dat de decora tieve oppervlaktelaag in de vorm van een eindloze band aan het hulpwerktuig wordt toegevoerd en binnen deze transporteerbaar gehouden wordt uitgestanst·

7. Inrichting voor het uitvoeren van de werkwijze volgens een der 20 conclusies 1-3, met het kenmerk, dat voor het naar binnen en naar buiten bewegen van het voorvormwerktuig (4) dienende, een hoogteverstel-ling van het voorvormwerktuig toelatende geleidingen (5) zijn aangebracht .

8. Inrichting volgens conclusie 7, met het kenmerk, dat het voor-25 vormwerktuig (4) aan zijn zijde die ligt tegenover het vormgevingsvlak geheel of gedeeltelijk het negatieve profiel van het aan deze zijde toegevoegde werktuig (3) van de pers (1) bezit, waarbij bij voorkeur de verticale en schuine vlakken van het negatieve profiel dienen voor het centreren van het voorvormwerktuig in de pers.

9. Inrichting volgens conclusie 7, met het kenmerk, dat de als ge- leidingsrails uitgevoerde geleidingen (5) in de slagrichting van de pers (1) bijvoorbeeld door zuiger-cilindersamenstellingen verend zijn opgehangen·

10· Inrichting volgens een der conclusies 7-9, met het kenmerk, 35 dat het voorvormwerktuig (4) is voorzien van verwarmingselementen en/of afkoelelementen.

11. Inrichting voor het uitvoeren van de werkwijze volgens conclusie 4, met het kenmerk, dat het langs horizontale geleidingsrails (19) beweegbare hulpwerktuig (25, 25') bestaat uit een geleidingslichaam 40 (25) en een vormstempel (25’), waartussen geleidingselementen (17) zijn 81 0 3 4 0 4 * V aangebracht, die het geleidingslichaam (25) en het vormstempel (25') door middel van met betrekking tot hun krachtoverdraging regelbare elementen (26) op afstand van elkaar houden.

12. Inrichting volgens een der voorgaande conclusies, met het ken-5 merk, dat de randomtrek van het hulpwerktuig (25, 25') als afknijprand is uitgevoerd. 8103404