NL1029678C2 - Uitzetzakraamsamenstel. - Google Patents

Description

Uitzetzakraamsamenstel

ACHTERGROND VAN DE UITVINDING

De uitvinding heeft betrekking op een uitzetzakraamsamenstel, omvattend een kozijn en een raamvleugel.

5 Uitzetzakramen zijn raamsamenstellen waarvan de raamvleugel nabij de bovenrand scharnierbaar is ten opzichte van het kozijn, en waarbij de betreffende scharnier-verbinding tevens op en neer langs het kozijn verplaatsbaar is. Bij het openen van het raam zakt daardoor het boven-10 randgebied van de raamvleugel naar beneden, terwijl de onderrand van de raamvleugel naar buiten beweegt.

Uitzetzakramen kunnen in verticale gevels of in hellende daken zijn opgenomen.

In een bekend uitzetzakraam, zie bijvoorbeeld het 15 handboek Jellema Bouwkunde voor het Hoger Technisch Onderwijs, Vol. 4, 1982, pag. 274,275, is de bovenrand van de raamvleugel aan weerszijden door middel van draaipennen geleid in rails die zijn bevestigd in de stijlen van een kozijn, en is de raamvleugel ongeveer halverwege van de 20 vleugelstijlen door middel van een stangenstel verbonden met de stijlen van het kozijn, waarbij elk stangenstel een gestrekte stang omvat, die aan het ondereind door middel van een draaipen verschuifbaar opgenomen is in een gelei- 1 0 2 9 6 7 8 2 ding aangebracht op de stijlen van het kozijn en halverwege door middel van een pendelstaaf op een vast scharnierpunt, gelegen tussen beide geleidingen, bevestigd is aan de stijl van het kozijn.

5 Nadat het uitzetzakraam is opengezet kan lucht voor ventilatiedoeleinden over de bovenrand en onder de onderrand in-/uitstromen, om een circulatiestroming te bewerkstelligen. Ten opzichte van een gewoon tuimelraam heeft het uitzetzakraam als Voordeel, dat in geopende 10 toestand van het raamsamenstel geen deel van de raamvleugel in de binnenruimte reikt.

Een doel van de uitvinding is een uitzetzakraam te verschaffen, dat gemakkelijk bedienbaar is, in het bijzonder op hellende daken.

15 Een doel van de uitvinding is een uitzetzakraam te verschaffen, dat relatief eenvoudig te monteren is.

Een doel van de uitvinding is een uitzetzakraam te verschaffen, dat betrouwbaar te bedienen is.

20 SAMENVATTING VAN DE UITVINDING

Vanuit één aspect voorziet de uitvinding in een uitzetzakraamsamenstel, omvattend een kozijn en een raamvleugel, waarbij de raamvleugel een bovenrand en zijranden 25 bezit en op een plaats op afstand van de bovenrand aan zijn zijranden ter plaatse van een eerste scharnier scharnier-baar verbonden is met een betreffende eerste stang- of stangenstel, die of dat ter plaatse van een vast tweede scharnier scharnierbaar verbonden is met een betreffende 30 stijl van het kozijn, waarbij de raamvleugel aan weerszijden met het gebied in of nabij de bovenrand verdraaibaar verbonden is met een schuif, waarbij het kozijn voorzien is van geleiders voor de schuif, waarbij het samenstel voorts omvat een aandrijver die opgesteld is voor aangrijping op 35 de schuif voor verplaatsing daarvan.

De aandrijver vergemakkelijkt de bediening van het raamsamenstel, in de openingsrichting, in de sluitrich- 3 ting en/of in beide richtingen.

Opgemerkt wordt dat uit de Britse octrooiaanvrage 2.386.146 een ander soort raam, een schuifraam (sash window) bekend is, dat een bovenpaneel en een onderpaneel 5 omvat, waarbij het onderpaneel zowel verschuifbaar is ten opzichte van het bovenpaneel, met bijstand van een zogenoemde balancer, als verdraaibaar is ten opzichte van het kozijn, een en ander om een vluchtopening te verschaffen. Hierbij beweegt de bovenrand van het onderpaneel naar 10 boven, voor het bovenpaneel, en de onderrand van het bovenpaneel naar binnen.

Bij voorkeur is de aandrijver bevestigd aan de geleider of aan de stijl van het kozijn, waardoor de opening naar opzij tussen raam en kozijn daardoor niet of 15 nauwelijks extra zal worden beperkt.

In een uitvoering is de aandrijver ingericht voor het uitoefenen van een naar het tweede scharnier toe gerichte kracht op de schuif, zodat de opening van het raam wordt bevorderd. De raamvleugel zal neigen naar een open 20 stand, zodat de gebruiker weinig tot geen krachten hoeft uit te oefenen bij het tegen de zwaartekracht in openen van het raam. Dit is in het bijzonder voordelig indien het uitzetzakraam in een hellend dak is opgesteld.

Bij voorkeur is de aandrijver ingericht om zelf-25 standig het raam naar de geheel open stand te brengen, bij voorkeur ook daarin te houden. Het raam zal dan uit zichzelf naar de open stand bewegen, zonder dat de gebruiker daarvoor een liftkracht op het raam hoeft uit te oefenen. Het raam zal op zekere wijze in de open stand kunnen blij-30 ven, waardoor de ventilatiestand behouden blijft. Voorts kan men dan gemakkelijker de buitenzijde van het raam reinigen.

Indien de aandrijver voorspanbaar is zijn bedie-ningsleidingen, bijvoorbeeld elektrisch voor een motor, 35 niet nodig, waardoor de inbouw vergemakkelijkt is.

In een eenvoudige uitvoering omvat de aandrijver een veer. De aandrijver kan aldus een trekveer omvatten, in 4 het bijzonder een gastrekveer. Een dergelijke aandrijver kan op bijna elke plaats beneden de baan van de schuif worden geplaatst, zodat de schuif niet belemmerd wordt in zijn beweging naar boven toe, en/of geen bijzondere voor-5 zieningen nodig zijn om dat mogelijk te maken.

In een uitvoering omvat de aandrijver een op fluïdumdruk werkende bedieningscilinder, die met de cilin-dermantel vast bevestigd is aan het kozijn en met de zui-gerstang verbonden is met de schuif, of andersom.

10 Indien de plaats van bevestiging van de cilinder- mantel beneden de baan van de schuif gelegen is, kan de bedieningscilinder zich voor een groot deel parallel uitstrekken aan die geleiders. De inbouwlengte wordt hierdoor beperkt gehouden. In het geval de zuigerstang dan aan de 15 schuif is bevestigd, kan het breedtebeslag beperkt zijn.

In een verdere vereenvoudigde uitvoering zijn de geleiders voorzien op een rail of ander soortgelijk profiel, waarbij de eerste stang met een eind ter plaatse van het tweede scharnier scharnierbaar verbonden is met de 20 rail. Hierdoor wordt montage vereenvoudigd.

In een verdere vereenvoudigde uitvoering is ook de cilindermantel vast bevestigd op de rail, waardoor montage verder vereenvoudigd wordt.

Een verdere vereenvoudiging wordt verkregen 25 indien de eerste en tweede scharnieren met elkaar verbonden zijn door een enkele eerste stang. Aldus wordt dan een in hoofdzaak driehoeksconstructie verkregen, waarbij de raam-vleugel een eerste zijde, de eerste stang een tweede zijde en de rail of het kozijnstel de derde zijde vormt.

30 In een verdere ontwikkeling van het uitzetzak- raamsamenstel volgens de uitvinding is tussen de raamvleu-gel en de schuif en eerste stang of stangenstel een paral-lellogrammechanisme aanwezig, waarbij het gebied in of nabij de bovenrand van de raamvleugel ter plaatse van een 35 derde scharnier scharnierbaar verbonden is met een tweede stang of stangenstel, die of dat ter plaatse van een vierde scharnier scharnierbaar verbonden is met de schuif, waarbij 5 ook de betreffende stijl van de raamvleugel deel uitmaakt van dat parallellogrammechanisme.

Door het parallellogrammechanisme ter plaatse van het bovenrandgebied van de raamvleugel is de bovenrand nog 5 steeds scharnierbaar en verschuifbaar verbonden met de kozijnstijlen, maar op een indirecte wijze, waardoor het bovenrandgebied van de raamvleugel ook uit het vlak van het kozijn kan bewegen. Hierdoor kan de ventilatiedoorgang tussen bovendorpel van het kozijn en bovenrand van de 10 raamvleugel relatief worden vergroot. Door het parallellogrammechanisme kan ook de verplaatsing van de bovenrand van de raamvleugel in een richting evenwijdig aan de kozijnstij len iets sneller plaatsvinden dan de verplaatsing van de schuif langs de geleiders in de kozijnstijlen.

15 Het parallellogrammechanisme kan een derde stang omvatten die aan een eind ter plaatse van een vijfde scharnier scharnierbaar is verbonden met de schuif en aan een ander einde ter plaatse van een zesde scharnier scharnierbaar is verbonden met de eerste stang of stangenstel. In en 20 compacte uitvoering vallen het vierde en het vijfde scharnier samen.

Vanuit een verder aspect voorziet de uitvinding in een uitzetzakraamsamenstel volgens de uitvinding, opgenomen in een hellend dak.

25 De in de aanvrage beschreven en/of getoonde aspecten en maatregelen kunnen waar mogelijk ook afzonderlijk van elkaar worden toegepast. Die afzonderlijke aspecten kunnen onderwerp zijn van daarop gerichte afgesplitste octrooiaanvragen.

30

KORTE BESCHRIJVING VAN DE TEKENINGEN

De uitvinding zal worden toegelicht aan de hand van een in de bijgevoegde tekeningen weergegeven voor-35 beelduitvoering. Getoond wordt in:

Figuren 1-4 een voorbeelduitvoering van een bewegingsmechanisme voor een uitzetzakraam volgens de 6 uitvinding, in opeenvolgende stadia van gebruik; en

Figuur 5 het bewegingsmechanisme van de figuren 1-4, aangebracht in een hellend dak, in het stadium van figuur 4.

5

GEDETAILLEERDE BESCHRIJVING VAN DE TEKENINGEN

Het bewegingsmechanisme 1 van de figuren 1-4 omvat een eerste montagedeel 2a en een tweede montagedeel 10 2b, waarbij het montagedeel 2b bestemd is om vast bevestigd te worden in of aan een raamkozijn en montagedeel 2a bestemd is om langs een kozijnstijl verschoven te worden bij gebruik van de bewegingsconstructie l.

De montagedelen 2a en 2b zijn met elkaar verbon-15 den door middel van een pneumatische cilinder 5, met cilin-dermantel 6 en zuigerstang 7. De zuigerstang 7 is ter plaatse van 4a bevestigd aan montagedeel 2a en de cilinder 6 is ter plaatse van 4b bevestigd aan montagedeel 2b. De cilinder 5 is in dit voorbeeld uitgevoerd als gastrekveer, 2 0 zodat daardoor een naar elkaar toe gerichte kracht op de montagedelen 2a en 2b wordt uitgeoefend.

Het montagedeel of schuifdeel 2a is voorzien van een schuifblok 8, en daarmee verschuifbaar geleid in schuifbaan 9 van een rail 3, die bestemd is om vast beves-25 tigd te worden in een kozijn. Montagedeel 2b is vast bevestigd op de rail 3. De slag van de schuif 8 wordt begrensd door een in de schuifbaan 9 bevestigd, eventueel in plaats instelbaar blok 40.

Aan het naar het montagedeel 2b gekeerde eind is 30 aan de rail 3 een scharnier 21 (tweede scharnier) voorzien, alwaar een staaf 12 (eerste stang) scharnierbaar verbonden is met de rail 3.

Een verdere staaf 13 (derde stang) is ter plaatse van scharnierpen 22 (vijfde scharnier) scharnierbaar ver- 3 5 bonden met montagedeel 2a. De staven 12 en 13 zijn ter plaatse van scharnierpen 23 (zesde scharnier) scharnierbaar met elkaar verbonden. Aldus vormen de staven 12, 13 en het 7 gedeelte van de rail 3 dat zich tussen de scharnieren 21 en 22 uitstrekt een driehoek, waarvan de basis verstelbaar is in lengte.

In dit voorbeeld is de driehoekszijde die gevormd j 5 wordt door staaf 13 samengesteld opgebouwd, in de vorm van een in hoofdzaak parallellogram. Deze parallellogram wordt bepaald door de staaf 13, een verlenging 14 van de staaf 12, een korte staaf 15 (tweede stang), die ter plaatse van scharnierpen 24 (vierde scharnier) scharnierbaar verbonden 10 is met montagedeel 2a (eventueel zouden de scharnierpennen 22 en 24 samen kunnen vallen, waarbij de staven 13 en 15 dan om en om naast elkaar zouden reiken om beide ten opzichte van elkaar en ten opzichte van de dan enkele scharnierpen verdraaibaar te zijn).

15 De parallellogram-constructie wordt voltooid door een relatief lange staaf 16, die ter plaatse van scharnierpennen 25 (derde scharnier) en 26 (eerste scharnier) res-j pectievelijk scharnierbaar verbonden is met staaf 15 en verlenging 14 van de staaf 12 en met gedeelte 17 voorbij 20 scharnierpen 26 reikt. De staaf 16 is voorzien van montage-gaten 28 voor bevestiging van het raam 32, in het bijzonder | op de raamstijlen 33 (zie figuur 5) daarvan.

Indien, in een niet weergegeven alternatieve uitvoering, de staaf 13 bestemd is voor montage van de 25 raamvleugel, dan zal de staaf 13 zelf verlengd zijn voorbij scharnier 23, en bijvoorbeeld dezelfde lengte hebben als staaf 16/17 in het weergegeven voorbeeld. In dat geval zal de bovenrand van de raamvleugel in werking van het bewe-gingsmechanisme wel langs het kozijn bewegen, maar niet 30 verplaatsbaar zijn in de richting loodrecht op het hoofdvlak van het kozijn.

Door de parallellogram-constructie 13-16 in het weergegeven voorbeeld zal de bovenrand van het raam wel in laatstgenoemde richting verplaatsen, zoals duidelijk zal 35 zijn bij beschouwing van de figuren 1-5.

In figuur 1 bevinden de montagedelen 2a en 2b zich op maximale afstand SI. Het daar niet weergegeven raam δ bevindt zich dan in de in het kozijn gesloten toestand.

Indien het raam ontgrendeld wordt kart de gastrek-veer 5 actief worden, en zal de zuigerstang 7 in de richting A ingetrokken worden. De onderlinge afstand tussen de 5 montagedelen 2a en 2b wordt dan kleiner, bijvoorbeeld S2, waarbij staaf 12 in de richting C naar buiten scharniert om scharnierpen 21, staaf 13 in de richting B naar buiten scharniert om scharnierpen 22, en de staven 12 en 13 ook ter plaatse van scharnierpen 23 ten opzichte van elkaar 10 scharnieren, om een driehoek te vormen, met ter plaatse van scharnieren 21, 22 steeds grotere hoeken en ter plaatse van scharnierpen 23 een steeds kleiner wordende hoek. Het montagedeel 2a wordt hierbij door schuif 8 in gleuf 9 van rail 3 geleid, zodat een lineaire beweging, in het vlak van 15 het kozijn, in de richting A wordt uitgevoerd, waarbij de onderlinge afstand tussen de montagedelen 2a,2b steeds kleiner wordt (S3, S2, figuren 3 en 4) . In figuur 4 is de maximaal open stand bereikt, door aankomst van schuif 8 tegen blok 40. De spankracht van de gastrekveer is vol-20 doende groot om de raamvleugel in die stand gespannen te houden, zonder dat een vergrendeling nodig is. De spankracht is echter niet te groot om het de gebruiker mogelijk te maken de raamvleugel tegen de werking van de gastrekveer in weer te sluiten, waarbij de gastrekveer dan als het ware 25 weer opgespannen wordt.

Door de verlenging 14 van staaf 12 wordt ook de parallellogram-constructie uitgevouwen, waarbij staaf 15 in de richting C verdraaid wordt om scharnierpen 24, over een zelfde hoek als staaf 13 om scharnierpen 22. Staaf 16 30 blijft hierbij evenwijdig aan staaf 13. Door de verdraaiing van staaf 15 beweegt scharnierpen 25 met een component loodrecht op de richting van uitstrekking van de rail 3, waarmee, zoals te zien is in figuur 5, ook de bovenrand van het raam 32 uit het dakvlak 30 treedt. Hierdoor wordt 35 bereikt dat de opening tussen de bovendorpel van het kozijn 31 en het raam 32 vergroot is. Voorts wordt door de parallellogram-constructie bereikt dat met een kortere gastrek- 9 veer volstaan kan worden.

De gastrekveer neigt tot een ingetrokken stand. Om te voorkomen dat de intrekbeweging te abrupt plaatsvindt kan overwogen worden om de schuif 8 onder verhoogde wrij-5 ving beweegbaar te maken in gleuf 9. Het gebruiken van een gastrekveer maakt het mogelijk om deze in de gemonteerde toestand voor een groot deel parallel gelegen te laten zijn aan het bewegingsmechanisme, zoals te zien is in figuur 1. De inbouwlengte kan daardoor beperkt blijven.

10 Het gebruik van de gastrekveer laat het toe dat de schuif 8 tot geheel bovenaan de kozijnstijlen kan geraken. De gastrekveer is opgesteld voor lineaire beweging langs het kozijn en vormt daardoor geen hindernis naar de opening die wordt vrijgelaten door het raam. In ingevouwen 15 toestand blijft het samenstel binnen de lengte van de rail 3. Het samenstel kan met de rail 3 zonder veel ruimtebeslag op voorraad gehouden worden en gemakkelijk worden gehanteerd.

1029678

Claims (16)

1. Uitzetzakraamsamenstel, omvattend een kozijn en een raamvleugel, waarbij de raamvleugel een bovenrand en zijranden bezit en op een plaats op afstand van de bovenrand aan zijn zijranden ter plaatse van een eerste schar- 5 nier scharnierbaar verbonden is met een betreffende eerste stang of stangenstel, die of dat ter plaatse van een vast tweede scharnier scharnierbaar verbonden is met een betreffende stijl van het kozijn, waarbij de raamvleugel aan weerszijden met het gebied in of nabij de bovenrand ver- 10 draaibaar verbonden is met een schuif, waarbij het kozijn voorzien is van geleiders voor de schuif, waarbij het samenstel voorts omvat een aandrijver die opgesteld is voor aangrijping op de schuif voor verplaatsing daarvan.

2. Uitzetzakraamsamenstel volgens conclusie 1, 15 waarbij de aandrijver bevestigd is aan de geleider of aan de stijl van het kozijn.

3. Uitzetzakraamsamenstel volgens conclusie 1 of 2, waarbij de aandrijver ingericht is voor het uitoefenen van een naar het tweede scharnier toe gerichte kracht op de 20 schuif.

4. Uitzetzakraamsamenstel volgens conclusie 3, waarbij de aandrijver ingericht is om zelfstandig het raam naar de geheel open stand te brengen, bij voorkeur ook daarin te houden.

5. Uitzetzakraamsamenstel volgens een der voor gaande conclusies, waarbij de aandrijver voorspanbaar is.

6. Uitzetzakraamsamenstel volgens conclusie 5, waarbij de aandrijver een veer omvat, bij voorkeur een trekveer, bij voorkeur een gastrekveer.

7. Uitzetzakraamsamenstel volgens een der voor gaande conclusies, waarbij de aandrijver een op fluidumdruk 1029676 i werkende bedieningscilinder omvat, die met de cilinderman-tel vast bevestigd is aan het kozijn en met de zuigerstang verbonden is met de schuif, of andersom.

8. Uitzetzakraamsamenstel volgens conclusie 7, 5 waarbij de plaats van bevestiging van de cilindermantel beneden de bewegingsbaan van de schuif gelegen is.

9. Uitzetzakraamsamenstel volgens een der voorgaande conclusies, waarbij de geleiders voorzien zijn op een rail of ander profiel, waarbij de eerste stang met een 10 eind ter plaatse van het tweede scharnier scharnierbaar verbonden is met de rail.

10. Uitzetzakraamsamenstel volgens conclusies 6 of 7 en conclusie 9, waarbij de cilindermantel vast bevestigd is op de rail.

11. Uitzetzakraamsamenstel volgens een der voor gaande conclusies, waarbij de eerste en tweede scharnieren met elkaar verbonden zijn door een enkele eerste stang.

12. Uitzetzakraamsamenstel volgens een der voorgaande conclusies, waarbij tussen de raamvleugel en de 20 schuif en eerste stang of stangenstel een parallellogram-mechanisme aanwezig is, waarbij het gebied in of nabij de bovenrand van de raamvleugel ter plaatse van een derde scharnier scharnierbaar verbonden is met een tweede stang of stangenstel, die of dat ter plaatse van een vierde 25 scharnier scharnierbaar verbonden is met de schuif, waarbij ook de betreffende stijl van de raamvleugel deel uitmaakt van dat parallellogrammechanisme.

13. Uitzetzakraamsamenstel volgens conclusie 12, waarbij het parallellogrammechanisme een derde stang omvat 3. die aan een eind ter plaatse van een vijfde scharnier scharnierbaar is verbonden met de schuif en aan een ander einde ter plaatse van een zesde scharnier scharnierbaar is verbonden met de eerste stang of stangenstel.

14. Uitzetzakraamsamenstel volgens conclusie 13, 35 waarbij het vierde en het vijfde scharnier samenvallen.

15. Uitzetzakraamsamenstel volgens een der voorgaande conclusies, opgenomen in een hellend dak.

16. Uitzetzakraamsamenstel voorzien van een of meer van de in de bijgevoegde beschrijving omschreven en/of in de bijgevoegde tekeningen getoonde kenmerkende maatregelen . -o-o-o-o-o-o-o-o- 1029678