NL1020201C1 - Instelbare stoel voor medische en paramedische diagnose en behandeling. - Google Patents

Description

Korte aanduiding: Instelbare stoel voor medische en paramedische diagnose en behandeling.

De uitvinding heeft betrekking op een instelbare stoel voor medische en paramedische diagnose en behandeling, omvattende een zuil, een zitting, een rugleuning, een steun voor de onderbenen en eventueel een hoofdsteun, waarbij de zuil in hoogte instelbaar is en 5 de overige genoemde delen ten opzichte van elkaar instelbaar zijn.

Dergelijke stoelen zijn zeer algemeen in gebruik. Een belangrijk voorbeeld is een stoel voor een tandarts. Het bestaande medische meubilair is, ondanks de vele moeite om goede stoelen te ontwerpen, niet altijd in staat om de patiënt de juiste houding te geven voor 10 waarneming, diagnose en behandeling. De styling en het design veroorzaken dikwijls tijdens de behandeling· medische complicaties. Een belangrijk, veelal verwaarloosd aspect is echter dat als gevolg van de constructie en/of de configuratie van dit meubilair obstructies voor de arts of andere behandelende persoon worden veroorzaakt. Dit is 15 gesteld door prof. O. Hokwerda (Universiteit Groningen) tijdens het congres "The Dentist as a Patient" in november 2001 in Enschede (NL).

Wanneer de uitvinding zich dan ook als eerste doel stelt om een stoel voor het genoemde doel te ontwerpen die op grond van de meest recente ergonomische inzichten in alle opzichten verantwoord is voor 20 de arts of andere behandelaar, die dagelijks en gedurende vrijwel zijn hele werkende leven bezig is met patiënten op de stoel, komt daar direct het volgende doel bij om dit te bereiken voor alle afmetingen van patiënten die- in de praktijk voorkomen, dus variërend van kinderen tot volwassenen die tot 2.15 m lang kunnen zijn. Daarbij 25 dient uiteraard ook in het oog te worden gehouden dat de patiënt zonder enige hinder door de behandelende arts met de juiste hoofdstand moet kunnen worden geplaatst voor waarneming, diagnose en behandeling.

Daartoe bezit de stoel volgens de uitvinding in de grondgedach-30 te het kenmerk dat de rugleuning, de zitting en de steun voor de onderbenen instelbaar zijn tot een volledig gestrekte (bed-)stand.

Geen van de bekende stoelen bezat deze mogelijkheid, die bijvoorbeeld voorkomt dat ofwel de mogelijkheden voor het instellen van 102020 - - 2 - de juiste stand van het hoofd voor de behandelende arts beperkt worden, of dat de patiënt, bij een voor de arts goede stand van het hoofd, daarvan in enigerlei vorm hinder ondervindt.

Anderzijds wordt de stoel zo uitgevoerd dat de rugleuning en de 5 steun voor de onderbenen beide instelbaar zijn tot verticale stand. Ook dit is een faciliteit die de bekende stoelen niet bezaten. Hij waarborgt ook dat de houding van de patiënt en de stand van zijn hoofd zowel voor de behandelaar als voor de behandelde patiënt beter kunnen worden gekozen.

10 Wanneer de rugleuning, de zitting en de steun voor de onderbe nen elk in lengte instelbaar zijn, worden de gestelde doeleinden gemakkelijk bereikt ongeacht de afmetingen, in het bijzonder de lengte van de patiënt, variërend van kinderen tot lange volwassenen.

Dit is werktuigbouwkundig het beste uitvoerbaar wanneer de 15 zuil, de rugleuning en de steun voor de onderbenen elk bestaan uit drie telescoperende delen. Voor de aandrijving van de telescoperende delen kunnen verschillende op zichzelf bekende methoden worden gebruikt.

Men is gewend aan het feit dat bij stoelen met een rugleuning 20 en een onderbeensteun die in hoekstand verstelbaar zijn ten opzichte van de zitting ter plaatse van de scharnieras overgangen aanwezig zijn, in het bijzonder doordat de drie delen afzonderlijke onderdelen zijn. Nu dit volgens de uitvinding echter wordt gecombineerd met de faciliteit dat alle drie de delen op zichzelf een instelbare lengte 25 hebben, is het van groot voordeel wanneer een matras gelegd is over rugleuning, zitting en onderbeensteun waarvan het uiteinde gewikkeld is op een trommel onder het einde van, de onderbeensteun en/of op een trommel onder het boveneinde van de rugleuning.

Voor onderzoek en behandeling van het hoofd, in het bijzonder 30 voor het belangrijke toepassingsgebied van de tandheelkunde, eisen de gestelde doeleinden bij zondere aandacht voor de ondersteuning van het hoofd. Instelbare hoofdsteunen zijn bekend, veelal beperkt tot een instelbaarheid volgens de lengterichting van de rugleuning, eventueel gecombineerd met een voor- en achterwaartse kantelbeweging. Zowel 35 voor het comfort van de patiënt als voor het ondersteunen van het hoofd in de voor diagnose resp. behandeling optimale stand en met aandacht voor dè ergonomisch juiste houding van de behandelaar, stelt de uitvinding op de eerste plaats verder voor dat de hoofdsteun in- 1020201 .-3- stelbaar is in een richting in hoofdzaak loodrecht op het vlak van de rugleuning. Hierdoor kan de ondersteuning van het hoofd goed.plaatsvinden, rekening houdende met de stand van het hoofd ten opzichte van de rug en in het bijzonder dikwijls aanwezige krommingen van het bo-5 venste deel van de rug.

Een optimale ondersteuning van het hoofdgebied van de patiënt krijgt men echter wanneer een neksteun aanwezig is, eveneens instelbaar in een richting in hoofdzaak loodrecht op het vlak van de rugleuning, en onafhankelijk van de instelling van de hoofdsteun. Geble-10 ken is dat een zelfstandige ondersteuning van de nek van zeer groot belang is voor het comfort van de patiënt wanneer het hoofd in allerlei voor de behandeling optimale standen moet worden gezet en gedurende enige tijd gehouden.

Dit wordt met voordeel zo uitgewerkt dat de hoofdsteun opge-15 bouwd is uit een opeenstapeling van opblaasbare in hoofdzaak vlakke kamers, met in hoofdzaak vlakke ovale vorm, terwijl de bovenste kamer, eveneens opblaasbaar, voorzien is van een ovale ringvormige vaste kern die het contactoppervlak voor het achterhoofd bepaalt en dat de neksteun opgebouwd is uit een opeenstapeling van opblaasbare in 20 hoofdzaak schelpvormige kamers, waarvan de bases boven elkaar liggen en de breedten naar boven toe afnemen, terwijl de bovenste van deze schelpvormige kamers nabij de basis van de schelpvorm voorzien is van een vaste kern>

De uitvinding zal hierna worden toegelicht aan de hand van de 25 bijgaande tekening.

Fig. 1 toont een uitvoeringsvorm van de instelbare stoel volgens de uitvinding in eeri tussenstand;

Fig. 2 toont de bijbehorende gestrekte stand of bedstand;

Fig. 3a en 3b tonen de stand met verticale rugleuning en onder-30 beensteun resp.. in de kleinste maat en in een op grotere lengten van de patiënt ingestelde maat;

Fig. 4 toont schetsmatig, gedacht als doorsnede, een uitvoeringsvorm van de instelbare hoofdsteun in niet-opgeblazen toestand, en 35 Fig. 5 toont de bijbehorende opgeblazen toestand;

Fig. 6 en' 7 tonen op dezelfde wijze een uitvoeringsvorm van de neksteun in niet resp. wel opgeblazen toestand, waarbij - 4 -

Fig. 8 schematisch de eindvorm van de geheel opgeblazen nek-steun toont;

Fig. 9 toont anatomische voorstellingen van de wijze waarop de hoofd- en neksteun samenwerken met het hoofd in verschillende standen 5 daarvan.

In figuur 1 ziet men de in zijn geheel door 1 aangeduide stoel in een tussenstand. Een zuil 2 draagt een zitting 3 waarmee een rugleuning 4 en een steun 5 voor de onderbenen zwenkbaar verbonden zijn. Zowel de zuil 2 als de rugleuning 4 en de onderbeensteun 5 zijn elk 10 opgebouwd uit drie ten opzichte van elkaar telescoperende delen, waardoor een lengte- en hoogteaanpassing mogelijk is aan alle praktisch voorkomende afmetingen van patiënten. Ook de zitting 3 is opgebouwd uit telescoperende delen; omdat voor het ondersteunen van de bovenbenen minder afmetingsvariaties 'bij de mensen voorkomen is het 15 eventueel voldoende om te volstaan met twee delen.

De zwenkverbindingen tussen de delen 3 en 4 enerzijds en 3 en 5 anderzijds zijn zo uitgevoerd dat de volledig gestrekte stand kan worden bereikt die in fig. 2 afgebeeld is, waarmee dus een bed wordt verkregen.

20 Anderzijds zijn die scharnierverbindingen ook zo uitgevoerd als afgebeeld in fig. 3a en 3b: de rugleuning 4 en de onderbeensteun 5 staan beide in een verticale· stand terwijl de zitting 3 horizontaal staat.

Fig. 3a laat tegelijk de situatie zien waarin de zitting 3, de 25 rugleuning 4 en en de onderbeensteun. 5 telescoperend in elkaar geschoven zijn tot de kleihste lengte. In fig. 3b zijn de rugleuning 4 en de zitting 3 beide tot hun grootste lengte uitgeschoven, terwijl in de verticale stand de onderbeensteun 5 nog steeds zijn kortste lengte heeft. In fig.. 3b is de zuil 2 iets verlengd om de stoel wat 30 hoger te brengen in vergelijking met de laagste stand van fig. 3a.

Terugkerend naar fig. 1 en 2: hier zijn alle delen 3, 4 en 5 met hun grootste lengte getekend, maar ze kunnen uiteraard ook in die standen worden verkort naar gelang de lichaamsafmetingen van de patiënt dat vragen. Men ziet ook dat in fig. 2 de zuil 2 met zijn 35 grootste hoogte getekend is, omdat die in het algemeen noodzakelijk zal zijn om te werken met een patiënt in de bedstand van de stoel.

Als afdekking van de scharnierverbindingen en de telescoperende onderdelen wordt over het geheel van rugleuning, zitting en onder- - 5 - beensteun een matras 6 gelegd. Het ondereinde daarvan wordt bij leng-teverandering van de delen automatisch opgewikkeld op een trommel die zich op de plaats 7 onder het uiteinde van de onderbeensteun 5 bevindt. Het probleem van lengteaanpassing van de matras 6 kan natuur-5 lijk in principe ook worden opgelost door een dergelijke rol bovenaan en onder de rugleuning 4 aan te brengen, hoewel dat in de weergegeven uitvoeringsvorm niet gedaan is; daar bevinden zich bovenaan de rugleuning uitsparingen in de matras een hoofdsteun 8 en een neksteun 9.

Figuur 4 toont een dwarsdoorsnede door de hoofdsteun in de niet 10 opgeblazen, dus laagste toestand. De hoofdsteun is ingelaten in een uitsparing in de schaal 9 met de matras 9' van de stoel. Er is een aantal opblaasbare kamers aanwezig, in hoofdzaak even groot en met een in bovenaanzicht ovale vorm. De bovenste kamer 10' is voorzien van een vaste kern 11 die de ovale vorm van het contactoppervlak voor 15 het achterhoofd bepaalt.

In figuur 5 ziet men de toestand waarin 6 kamers 10 opgeblazen zijn. Voor het opbla'zen kan een gas (lucht) of een vloeistof worden gebruikt. In de getekende uitvoering zijn in totaal 8 van deze kamers aanwezig. Ze worden in volgorde van de bovenste naar de onderste op-20 geblazen naar behoefte, d.w.z. aangepast aan de plaats van het hoofd van elke patiënt ten opzichte , van zijn rug en de gewenste stand van het hoofd.

In beide figuren zijn ook aan- en afvoerleidingen 11 voor het opblazen van de kamers 10 aangeduid.

25 Op dezelfde manier is in figuren 6 en 7 een neksteun afgebeeld respectievelijk in niet en in wel opgeblazen toestand van een deel van de kamers. Ook de neksteuh is ingelaten in de uitsparing van de matras en de schaal.

De opblaasbare kamers 12 zijn in dit geval schelpvormig uitge-30 voerd. De bases liggen ongeveer recht· boven elkaar, zoals blijkt uit figuren 6 en 7. De bovenste van de kamers 12 bevat weer een vaste kern 13, in dit geval eenvoudig met de vorm van een klein kussen. De uitvoeringsvorm bevat ook in de tweede kamer nog een dergelijke vaste kern 14.

35 De breedten van de kamers nemen naar boven af. Het resultaat hiervan is schematisch in figuur 8 weergegeven: er ontstaat ongeveer een afgeknotte kegelvorm, uiteraard met schelpvormig basisvlak. Door de geschetste kegelvorm van de neksteun wordt bereikt dat de nek van 1020::01 - 6 - een patiënt, wanneer hij zijn hoofd naar opzij draait, nog steeds goed ondersteund wordt.

Figuur 9 geeft aan hoe met de hoofdsteun en de neksteun wordt gewerkt wanneer met het oog op de behandeling het hoofd van de pati-5 ent achterover of voorover gekanteld moet worden. Figuur 9a schetst de situatie wanneer de patiënt zijn hoofd gewoon rechtop houdt. Een stippellijn geeft de hoofdrichting van de mond aan ten opzichte van het lichaam.

In figuur 9b heeft de patiënt zijn hoofd over 25 graden naar 10 achteren gekanteld. De hoofdsteun hoeft daarbij niet van vorm of hoogte te worden gewijzigd, maar men ziet wel dat de neksteun wat verder opgeblazen is, dus hoger, om de nek van de patiënt nog steeds goed te ondersteunen.

In figuur 9c is de situatie geschetst waarin de patiënt zijn 15 hoofd over 12 graden naar voren heeft gebogen. Dit is alleen met alle comfort voor de patiënt mogelijk wanneer de neksteun iets lager wordt ingesteld en de hoofdsteun iets hoger. Onder figuur 9c zijn volledigheidshalve de vorm van de hoofdsteun, met de ovalen ring, en de kegelvormige gedeeltelijk opgeblazen vorm van de neksteun geschetst.

20

Claims (9)

1. Instelbare stoel voor medische en paramedische diagnose en behandeling, omvattende een zuil, een zitting, een rugleuning, een 5 steun voor de onderbenen en eventueel een hoofdsteun, waarbij de zuil in hoogte instelbaar is en de overige genoemde delen ten opzichte van elkaar instelbaar zijn, met het kenmerk dat de rugleuning (4), de zitting (3) en de steun (5) voor de onderbenen instelbaar zijn tot een volledig gestrekte (bed-)stand. 10

2. Stoel volgens conclusie 1, met · het kenmerk dat de rugleuning (4) en de steun (5) voor de onderbenen beide instelbaar zijn tot verticale stand.

3. Stoel volgens conclusie 1 of 2, met het kenmerk dat de rugleuning (4), de zitting (3) en de steun (5) voor de onderbenen elk in lengte instelbaar zijn.

4. Stoel volgens conclusie 3, met het kenmerk dat de zuil (2), de 20 rugleuning (4) en de steun (5) voor de onderbenen elk bestaan uit drie telescoperende delen.

5. Steun volgens een der conclusies 1 tot 4, met het kenmerk dat een matras gelegd is over rugleuning (4), zitting (3) en onderbeen- 25 steun (5) waarvan het uiteinde gewikkeld is op een trommel (7) onder het einde van de onderbeensteun (5) en/of op een trommel onder het boveneinde van de rugleuning.

6. Stoel voor medische en paramedische diagnose en behandeling al 30 of niet volgens een der conclusies 1 tot 5, omvattend ten minste een zitting, een rugleuning en een boven de rugleuning aangebrachte instelbare hoofdsteun,,met het kenmerk dat de hoofdsteun (8) instelbaar is in een richting in hoofdzaak loodrecht op het vlak van de rugleuning (4) . 35

7. Stoel volgens conclusie 6, met het kenmerk dat een neksteun (9) aanwezig is, eveneens instelbaar in een richting in hoofdzaak lood- .y 1;· . - 8 - recht op het vlak van de rugleuning, en onafhankelijk van de instelling van de hoofdsteun (8).

8. Stoel volgens conclusie 6 of 7, met het kenmerk dat de hoofd-5 steun opgebouwd is uit een opeenstapeling van opblaasbare in hoofdzaak vlakke kamers (10), met in hoofdzaak vlakke ovale vorm, terwijl de bovenste kamer (10'K eveneens opblaasbaar, voorzien is van een ovale ringvormige vaste kern (11) die het contactoppervlak voor het achterhoofd bepaalt. 10

9. Stoel volgens een der conclusies 6 tot 8, met het kenmerk dat de neksteun opgebouwd is uit een opeenstapeling van opblaasbare in hoofdzaak schelpvormige kamers (12), waarvan de bases boven elkaar liggen en de breedten naar boven toe af nemen, terwijl de boveijste van 15 deze schelpvormige kamers nabij de basis van de schelpvorm voorzien is van een vaste kern (13). i v