NL1019729C2

NL1019729C2 - Werkwijze en inrichting voor het vervaardigen van een composiet voortbrengsel.

Info

Publication number: NL1019729C2
Application number: NL1019729A
Authority: NL
Inventors: Hendrikus Christianus Engel Aa; Anthony Stephan Verdier; Hugo Gerrit Jan Wolf
Original assignee: Corus Technology B V
Priority date: 2002-01-11
Filing date: 2002-01-11
Publication date: 2003-07-15
Also published as: EP1467848A1; US20050127564A1; CN1615213A; WO2003057446A1; CA2472645A1; AU2003203302A1; JP2005533675A

Description

WERKWIJZE EN INRICHTING VOOR HET VERVAARDIGEN VAN EEN COMPOSIET VOORTBRENGSEL

De uitvinding heeft betrekking op een werkwijze voor het vervaardigen van een 5 composiet voortbrengsel omvattende een kunststof lichaam en een uit een metalen blenk gevormde deklaag, welke althans over een deel van zijn oppervlak aan het kunststof lichaam gehecht is. De uitvinding heeft tevens betrekking op een inrichting voor het vervaardigen van een composiet voortbrengsel omvattende een kunststof lichaam en een uit een metalen blenk gevormde deklaag, welke deklaag althans over 10 een deel van zijn oppervlak aan het kunststof lichaam gehecht is.

Een dergelijk voortbrengsel is bekend uit het Duitse octrooischrift DE 41 23 766 C. Het bekende voortbrengsel, een deurlijst, omvat een hol gevormde metalen deklaag, die in zijn holle vorm is opgevuld met een spuitgegoten kunststof lichaam, welke kunststof aan de deklaag is gehecht. Deze deurlijst is verkregen door een 15 metalen folie in een spuitgietmal te plaatsen en in de spuitgietmal onder de spuitgietdruk zijn gewenste vorm te geven alsmede van een kunststof lichaam te voorzien.

Een bezwaar dat kleeft aan het hierboven beschreven voortbrengsel is dat zijn gehele holte is opgevuld met het spuitgegoten kunstsof lichaam.

20 Het is een doel van de uitvinding om een werkwijze en inrichting te verschaffen om een composiet voortbrengsel te vervaardigen waarbij het niet noodzakelijk is om de gehele holte in de metalen deklaag met het kunststoflichaam op te vullen.

Het is een ander doel van de uitvinding een werkwijze en inrichting te 25 verschaffen waarmee op flexibele wijze het composiet voortbrengsel te vervaardigen is.

Eén of meer van deze doelen wordt volgens de uitvinding bereikt met een werkwijze voor het vervaardigen van een composiet voortbrengsel omvattende een kunststof lichaam en een uit een metalen blenk gevormde deklaag, welke althans 30 over een deel van zijn oppervlak aan het kunststof lichaam gehecht is, waarin - de metalen blenk in een mal wordt geplaatst, welke mal een blenkhouder, een ten opzichte van de blenkhouder beweegbare doom, en een steunmal omvat, 10 1 c } -2- - de mal wordt gesloten, zodat de steunmal en de doom zich aan weerszijden van de metalen blenk bevinden, en de metalen blenk nabij zijn rand wordt gesteund in de blenkhouder, - de metalen blenk met behulp van de doom mechanisch wordt voorgevormd 5 waarbij de doom in relatieve beweging langs de blenkhouder gericht naar de steunmal wordt bewogen, - een vloeibare kunststof de mal wordt ingeperst waarbij de vloeibare kunststof in contact wordt gebracht met de voorgevormde metalen blenk, - de vloeibare kunststof wordt omgezet in een aan de voorgevormde metalen 10 blenk gehecht vast kunststof lichaam om het composiet voortbrengsel te doen ontstaan, - het composiet voortbrengsel uit de mal wordt genomen.

Hiermee is een werkwijze verschaft waarin de voorgevormde metalen blenk niet noodzakelijk geheel met het kunststof lichaam is opgevuld. Dit wordt bereikt doordat 15 de metalen blenk wordt voorgevormd met behulp van een doom, waarbij de holte ontstaat, en tijdens het inpersen van de vloeibare kunststof de ontstane holte gedeeltelijk met de doom op te vullen is waardoor er minder ruimte overblijft voor de in te persen vloeibare kunststof. De dikte van het kunststof lichaam is dan dunner dan de diepte van de met behulp van de doom gevormde holte, zodat het 20 uiteindelijke composiet voortbrengsel ook hol kan zijn.

Het is volgens de uitvinding ook mogelijk om het kunststof lichaam op de metalen deklaag aan zijn van zijn met de doom bewerkte zijde afgekeerde zijde aan te brengen.

Een ander voordeel van de werkwijze volgens de uitvinding, is dat het 25 composiet voortbrengsel vanuit een metalen blenk die vlak kan zijn in één mal kan worden vervaardigd.

In een uitvoering van de werkwijze, wordt tijdens het voorvormen van de metalen blenk, de metalen blenk tussen de doom en de steunmal geklemd, en de steunmal met de doom meebewogen. Hiermee wordt bereikt dat de randen van de 30 metalen blenk zich netjes om de doom heen vormen.

- 3 -

In een uitvoering van de werkwijze worden, voor of tijdens het inpersen van de vloeibare kunststof, de doom en de steunmal uit elkaar bewogen. Hierdoor ontstaat er een ruimte in de mal waarbinnen het kunststof lichaam gevormd kan worden.

In een uitvoering wordt tijdens het inpersen van de vloeibare kunststof de 5 kunststof mede in contact gebracht met een kopse rand van de voorgevormde metalen blenk. Hiermee wordt een nette afwerking van de metalen deklaag bereikt. Dit is met name voordelig wanneer de metalen deklaag een niet te verwaarlozen dikte bezit. Een ander voordeel is dat de kopse kant van de metalen blenk tegen corrosie wordt beschermd door het kunststof lichaam.

10 In een uitvoering van de werkwijze, wordt de metalen blenk, althans tijdens het voorvormen, in een met een veerkracht gesloten greep van een in de blenkhouder aanwezige plooihouder gehouden. Hierdoor wordt de vervormingscapaciteit van de metalen blenk beter benut, omdat het voorvormen van de metalen blenk niet beperkt is tot omvormen maar tevens dieptrekken kan omvatten. De veerkracht kan zodanig 15 worden gekozen, dat voldoende vloei van metaal optreedt onder de greep van de plooihouder om te voorkomen dat het materiaal gaat scheuren onder de invloed van de relatieve beweging van de doom, en tegelijkertijd de kans op plooivorming zo laag mogelijk wordt gehouden.

In een uitvoering wordt de vloeibare kunststof onder druk de mal ingeperst 20 waarbij onder invloed van de druk de voorgevormde metalen blenk verder wordt vervormd. Hiermee is het mogelijk bepaalde ingewikkelde en/of gedetailleerde vormen en/of reliëf in de metalen blenk te brengen, zoals scherpe hoeken. Doordat de vloeibare kunststof uniform (hydrostatisch) tegen de metalen blenk drukt, is de kans op plooivorming relatief laag.

25 In een bijzondere uitvoering waarbij de voorgevormde metalen blenk onder invloed van de druk verder wordt vervormd en waarbij een plooihouder in de blenkhouder aanwezig is, wordt de metalen blenk althans tijdens het inpersen van de vloeibare kunststof, in de met de veerkracht gesloten greep van de plooihouder gehouden. Hiermee wordt bereikt dat ook tijdens het verder vervormen de volledige 30 vervormingscapaciteit van de metalen blenk nog kan worden benut. De voorgevormde metalen blenk kan zo, onder invloed van de vloeibare kunststof, als het ware verder worden diepgetrokken.

i U t ij ; S

-4-

Onder meer om te bereiken dat de kopse rand van de metalen blenk mede kan worden bedekt met het kunststof lichaam, heeft het de voorkeur dat daarbij de veerkracht zodanig wordt gekozen dat de metalen blenk uit de greep van de plooihouder wordt getrokken en daarbij een bepaalde weerstand ondervindt.

5 In een uitvoering van de werkwijze, wordt de vloeibare kunststof de mal ingeperst onder een druk van ten minste 800 bar, bij voorkeur ten minste 1200 bar. Naarmate de druk hoger wordt gekozen, blijkt het kunststof lichaam strakker en gladder op de metalen blenk te hechten. Daardoor is het mogelijk om een dunner kunststof lichaam aan te brengen indien dat gewenst is.

10 Om dezelfde redenen kan de vloeibare kunststof de mal worden ingeperst met een vloeibaar kunststofdebiet van ten minste 10 cm3/s, bij voorkeur van ten minste 20 cm /s, eventueel in combinatie met tenminste de genoemde drukken.

Na het inpersen in de mal van de vloeibare kunststof, kan in ten minste een nadrukstap extra materiaal de mal worden ingeperst. Hiermee worden mogelijke 15 krimpeffecten van het gestolde kunststof op het oppervlak van de metalen blenk voorkomen en/of opgevangen. Bovendien wordt hiermee een mooi strak en glad oppervlak verkregen.

De metalen blenk kan volgens de uitvinding worden gekozen uit een groep van metaalsoorten bestaande uit staal, roestvast staal, verzinkt staal, vertind staal, 20 verchroomd staal, verkoperd staal, Ni-bekleed staal, aluminium, legeringen op basis van aluminium, koper, messing, brons.

De metalen blenk is bij voorkeur voorzien van een kuststof bekledingslaag, en meer bij voorkeur van een kunststof bekledingslaag welke versmeltbaar is met de ingeperste kunststof. Wanneer de vloeibare kunststof in gesmolten toestand de mal 25 wordt ingeperst, kan bijvoorbeeld door versmelting van de kunststof bekledingslaag met de ingeperste kunststof een goede hechting worden verkregen tussen het kunststof lichaam en de metalen deklaag. Volstaan kan worden met enkelzijdige bekleding, maar het zal de vakman duidelijk zijn dat ook een dubbelzijdig beklede metalen blenk kan worden gebruikt.

30 Bovendien worden de mal en de eventueel aanwezige plooihouder door de kunststof bekledingslaag tegen beschadiging, welke zou kunnen worden veroorzaakt door een onbeklede metalen blenk, beschermd. Hiervoor heeft het de voorkeur dat ' ·' ;,i - 5 - een dubbelzijdig bekleed metalen blenk wordt gebruikt.

Voor het geval dat de metalen blenk is voorzien van een kunststof bekledingslaag, is het bijzonder voordelig wanneer, zoals hierboven reeds beschreven is, met het inpersen van de vloeibare kunststof wordt doorgegaan nadat 5 de metalen blenk volledig uit de greep van de plooihouder getrokken is. Een probleem bij het gebruik van een plooihouder bij het vormen van met kunststof bekleed staal is haarvorming. Dit probleem wordt beschreven in bijvoorbeeld EP 0 536 952 Al. Haren, welke nabij de kopse rand van de metalen blenk ontstaan door interactie met de greep van de plooihouder, worden volgens deze uitvoeringsvorm 10 van de uitvinding nagenoeg onzichtbaar afgewerkt en/of versmolten met de vloeibare kunststof. Hiermee zijn de negatieve gevolgen van haarvorming verminderd of zelfs weggenomen.

Bij voorkeur wordt in het geval dat de metalen blenk is voorzien van een kunststof bekledingslaag de vloeibare kunststof overeenkomstig de kunststof 15 bekledingslaag gekozen. Het is gebleken dat dan de kans op versmelting groot is.

Het is voorts gebleken dat een kunststof bekledingslaag van polypropeen (PP), gemodificeerde PP of van polyetheentereftalaat (PET) uitstekend geschikt zijn voor zowel de bekledingslaag als de kunststof voor het kunststoflichaam.

De vloeibare kunststof kan ook worden voorzien van een poedervormig 20 vulmiddel, zoals keramische deeltjes en/of metallische deeltjes. Hiermee kunnen de eigenschappen van het kunststof lichaam worden aangepast aan de toepassing. Keramische deeltjes kunnen bijvoorbeeld worden toegevoegd om de slijtvastheid van het kunststoflichaam verbeteren, of de elektrisch isolerende werking te verhogen, of om bepaalde optische eigenschappen van de kunststof te verkrijgen. Metallische 25 deeltjes kunnen bijvoorbeeld worden toegevoegd om bepaalde magnetische en/of elektrische eigenschappen te verkrijgen, en/of om bepaalde optische eigenschappen van de kunststof te verkrijgen.

Uiteraard zijn deze voordelen ook onafhankelijk van de bovenbeschreven werkwijze te behalen met een composiet voortbrengsel voorzien van een kunststof 30 lichaam dat een poedervormig vulmiddel omvat.

De uitvinding is tevens belichaamd in een inrichting voor het vervaardigen van een kunststof lichaam en een uit een metalen blenk gevormde deklaag

J

-6- omvattende composiet voortbrengsel, welke deklaag althans over een deel van zijn oppervlak aan het kunststof lichaam gehecht is, welke inrichting een mal omvat, welke mal is voorzien van een blenkhouder om de metalen blenk in te plaatsen en nabij zijn rand te steunen, middelen om de mal te sluiten, en een doom welke relatief 5 langs de blenkhouder beweegbaar is om de metalen blenk mechanisch voor te vormen, en middelen om een vloeibare kunststof de mal in te in contact met de metalen blenk.

Verdere uitvoeringsvormen van de inrichting volgens de uitvinding zijn uitgewerkt in de afhankelijke conclusies. De voordelen van de in de conclusies 10 genoemde maatregelen zijn af te leiden uit bovenstaande beschrijving van de werkwijze volgens de uitvinding.

Met behulp van de boven beschreven werkwijze en/of inrichting kunnen composiet voortbrengsels worden gemaakt voor toepassing in bijvoorbeeld huishoudelijke gebruiksvoorwerpen, in verschillende gebieden van de nijverheid 15 zoals witgoedindustrie, de automobielindustrie, de scheepsbouw, de vliegtuigbouw, de ruimtevaart, de (consumenten)elektronica, de woningbouw.

Tot mogelijke composiet voortbrengsels die met behulp van de hierboven beschreven werkwijze kunnen worden gemaakt, behoren wieldop, behuizing voor autobuitenspiegel, behuizing voor autobinnenspiegel, kentekenbord, deurknop, 20 autoportier, autobumper, raamkozijn, dashboardonderdelen, kist, doos, luxe verpakking, sieraadverpakking, cd-doosje, floppydisk huis, verfbus, voedselverpakking, douchekop, sanitair artikelen, wandcontactdoos, dakbedekkingdelen, bouwconstructieonderdelen, verkeersborden, schotel voor satalietantenne, fietslicht, reflector in autoverlichting, behuizing voor mobiele 25 telefoon, behuizing voor computermuis, behuizing voor radio, behuizing voor fotocamera, behuizing voor rekenmachine, behuizing voor afstandsbediening, klok, horloge, aansteker, zakmes, brillenkoker, brilmontuur, pennendoosje, deksel voor bijvoorbeeld benzinetank of een pot, pan voorzien van kunststof bekledingslaag zoals van teflon, fiches voor bijvoorbeeld een casino, luxe drankenverpakking, 30 koelkastdeur, wasmachine onderdelen, vrieskistonderdelen, behuizing voor magnetron, pennendoos, botervloot, kabelgoot, elektrisch verlengsnoercontaktdoos, behuizing voor verlichting, behuizing voor TL lampen, kassa, fotolijst, . i'i Q '·' V Ü -7- medicijnverpakking, bureaulade, fietsslot, nietmachine, verpakking voor videobanden, gereedschapskist, stoelleuningen.

Tot deze composiet voortbrengsels behoren ook de composiet voortbrengsels welke zijn voorzien van een kunststof lichaam dat een poedervormig vulmiddel 5 omvat zoals onder meer beschreven in het voorgaande.

De uitvinding zal nu worden toegelicht aan de hand van de tekening, waarin FIG. 1, bestaande uit delen a tot en met d, een schematische doorsnede toont van een uitvoeringsvorm van de inrichting volgens de uitvinding; FIG. 2 een schematische doorsnede toont van een andere uitvoeringsvorm van 10 de inrichting volgens de uitvinding; FIG. 3, bestaande uit delen a tot en met d, een schematische doorsnede toont van een andere uitvoeringsvorm van de inrichting volgens de uitvinding; en FIG. 4, bestaande uit delen a tot en met f, een schematische doorsnede toont van nog een andere uitvoeringsvorm van de inrichting volgens de uitvinding.

15 FIG. 1 toont in doorsnede een inrichting voor het vervaardigen van een composiet voortbrengsel omvattende een kunststof lichaam en een uit een metalen blenk gevormde deklaag, welke althans over een deel van zijn oppervlak aan het kunststof lichaam gehecht is. De inrichting is getoond in verschillende opeenvolgende stadia van bedrijf.

20 In FIG. la is weergegeven een blenkhouder 24 welke een in hoofdzaak cilindrische inwendige vorm bezit. In de blenkhouder 24 is een beweegbare steunmal 21 opgenomen, welke door de cilindrische inwendige vorm van de blenkhouder geleid wordt. De beweegbare steunmal 21 is voorzien van regelmiddelen 30 om de beweging ervan te regelen. Deze regelmiddelen kunnen 25 bestaan uit een veer. De blenkhouder 24 is voorzien van een gebied 25 dat geschikt is om een metalen blenk 5 op te plaatsen. Daarnaast is aanwezig een doom 22, waarmee de metalen blenk 5 op mechanische wijze voor te vormen is.

In de uitvoeringsvorm van FIG. 1, maakt de doom 22 deel uit van een sluitdeel 32 van de mal welk ertoe dient om de mal te sluiten. Het sluitdeel is 30 voorzien van een blenkhoudervlak 23, welke dient om bij het sluiten van de mal met de blenkhouder 24 samen te werken.

Het sluiten van de mal wordt in FIG. lb en FIG. lc getoond. Het sluitdeel -8- wordt met zijn doom vlak 31 in contact met de metalen blenk 5 gebracht, waarbij de metalen blenk tussen het doom vlak 31 en het steunmalvlak 34 wordt geklemd (zie FIG. lb). Vervolgens wordt de mal verder gesloten, zoals is weergegeven in FIG. lc, waarbij de steunmal 21 onder invloed van de door de doom 22 uitgeoefende dmk 5 met de doom 22 wordt meebewogen, en de metalen blenk 5 bijgevolg wordt voorgevormd.

De klemdruk die op de metalen blenk wordt uitgeoefend tussen het doomvlak 31 en het steunmalvlak 34 wordt geregeld door de regelmiddelen 30.

Opgemerkt wordt dat de doom 22 in de getoonde uitvoeringsvorm een 10 zodanige vorm bezit, dat de metalen blenk 5, nadat deze is voorgevormd en zich als het ware om de doom 22 heeft gedrapeerd, door de doom 22 en de blenkhouder 24 wordt ingekapseld.

De inrichting van FIG. 1 bezit ook middelen (niet getoond) om een vloeibare kunststof 10 de mal in te persen, waarbij de vloeibare kunststof 10 in contact wordt 15 gebracht met een deel van de voorgevormde metalen blenk 5. Deze middelen kunnen een boring in de doom 22 of de steunmal 21 omvatten, of een boring in de blenkhouder 24. De vloeibare kunststof wordt vervolgens omgezet in een vast kunststof lichaam dat aan de voorgevormde metalen blenk 5 is gehecht.

Dit kan door de vloeibare kunststof in de vorm van een gesmolten kunststof de 20 mal in te persen en vervolgens de temperatuur van de kunststof te verlagen tot beneden het smeltpunt. Ook is het mogelijk een chemisch hardende kunststof te gebruiken, die, eventueel in combinatie met een harder, de holte 9 is ingeperst. In dat geval is het mogelijk de vloeibare kunststof bij kamertemperatuur de mal in te persen en vervolgens te laten uitharden bijvoorbeeld bij verhoogde temperatuur.

25 Voor of tijdens het inpersen van de vloeibare kunststof 10, worden de steunmal 21 en doom 22 uit elkaar bewogen. In het geval zoals getoond in FIG. ld, wordt de steunmal 21 tijdens het inpersen van de vloeibare kunststof 10 van de doom 22 afbewogen onder de invloed van de dmk van de vloeibare kunststof 10 tijdens het inpersen. Zo blijft de voorgevormde metalen blenk 5 tijdens het inpersen van de 30 vloeibare kunststof 10 ondersteund door de steunmal 21.

De kopse rand van de metalen blenk 5 wordt mede met de vloeibare kunststof 10 in contact gebracht.

-9-

De druk tijdens het inpersen van de vloeibare kunststof 10 kan dusdanig hoog worden gekozen dat de voorgevormde metalen blenk 5 verder wordt vervormd, zoals in FIG. ld het geval is bij de hoeken 35 welke onder invloed van de druk van de vloeibare kunststof scherper worden. Optioneel wordt het steunmal vlak 34, dan wel 5 het doomvlak 31 indien de vloeibare kunststof tussen de metalen blenk 5 en de steunmal 21 wordt ingeperst, on vlak uitgevoerd, zodat de metalen blenk naar de onvlakke vorm kan worden verder gevormd.

Het is echter ook mogelijk dat de druk zodanig laag wordt gekozen, dat de vloeibare kunststof 10 wel tot hechten kan worden gebracht met de voorgevormde 10 metalen blenk 5, doch de metalen blenk 5 niet verder vervormt.

Daarnaast bestaat de mogelijkheid dat het doomvlak 31, dan wel het steunmalvlak 34, aan de zijde van de metalen blenk waar de vloeibare kunststof 10 wordt ingeperst, onvlak wordt uitgevoerd. Hierdoor wordt het kunststof lichaam verder vorm gegeven.

15 In FIG. 2 wordt een alternatieve uitvoeringsvorm van de inrichting uit FIG. 1 getoond, waarbij het sluitdeel 32 is voorzien van verende middelen, bijvoorbeeld schotelveren 37, en een plooihoudervlak 33. Het gedeelte 25 van de blenkhouder 24 werkt zo als onderhelft van een plooihouder. Dit werkt als volgt. Bij het sluiten van de mal, wordt de metalen blenk 5 bij zijn rand onder de veerkracht van de 20 schotelveren 37 in de greep van de plooihouder gehouden, welke greep wordt gevormd door het gedeelte 25 enerzijds en het plooihoudervlak 33 anderzijds. Door de greep van de plooihouder is het mogelijk dat er materiaal vloei optreedt tijdens het voorvormen, terwijl in de uitvoering van FIG. 1 de metalen blenk hoofdzakelijk wordt omgevouwen.

25 FIG. 3a toont in doorsnede een inrichting met steunmal 1 en doom 2, welke langs as 6 relatief tot elkaar beweegbaar zijn. In deze uitvoeringsvorm is de steunmal “vast” uitgevoerd. De doom 2 is voorzien van een boring 8, welke dient om een vloeibare kunststof 10 doorheen te persen. De doom is bij aan vang van het gebruik van de inrichting gevuld met de kunststof 10. De inrichting toont verder plooihouder 30 3,4, welke een greep heeft die met behulp van veer 7 sluitbaar is.

Een metalen blenk 5 is in de greep van de plooihouder 3,4 te houden. In de situatie zoals is weergegeven in FIG. 3a, wordt een holte 9 begrensd door de metalen ^P?3?vo W t, W» blenk 5, de doom 2, en de onderhelft van de plooihouder 4.

- 10-

De inrichting werkt als volgt. Nadat de metalen blenk 5 in de greep van de plooihouder 3,4 is geplaatst, en de greep met behulp van de veer 7 gesloten wordt gehouden, wordt de doom 2 in relatieve beweging naar de steunmal 1 bewogen. FIG.

5 3b toont de situatie dat er contact ontstaat tussen de metalen blenk 5 en de doom 2.

Vervolgens wordt de metalen blenk 5 op mechanische wijze diepgetrokken, waarbij de metalen blenk 5 gedeeltelijk uit de greep van de plooihouder 3,4 wordt getrokken waarbij de metalen blenk 5 als gevolg van de veerkracht een bepaalde weerstand ondervindt.

10 In FIG. 3c wordt getoond dat aansluitend op het mechanische dieptrekken, de kunststof 10 in vloeibare vorm de holte 9 wordt ingeperst, waarbij onder invloed van de druk de metalen blenk 5 verder in de gewenste vorm wordt gebracht. In FIG. 3d wordt de situatie getoond dat de gehele holte met de kunststof 10 is opgevuld, en de metalen blenk 5 tegen de steunmal 1 is aangeperst.

15 In de situatie zoals in FIG. 3d is weergegeven, wordt de vloeibare kunststof tot vaste vorm gebracht, alvorens de doom 2 terug te trekken. Dit kan door de temperatuur van de kunststof te verlagen tot beneden het smeltpunt. Ook is het mogelijk een chemisch hardende kunststof te gebruiken, die, eventueel in combinatie met een harder, de holte 9 is ingeperst.

20 FIG. 4a toont in doorsnede een andere inrichting met steunmal 11 en doom 2, welke langs as 6 relatief tot elkaar beweegbaar zijn. De doom 2 is voorzien van een boring 8, welke dient om een vloeibare kunststof 10 doorheen te persen. De doom is bij aanvang van het gebruik van de inrichting gevuld met de kunststof 10. De inrichting omvat verder een snijdframe 16.

25 In de uitvoering van FIG. 4 vervult de steunmal 11 tevens de functie van plooihouder omvattende blenkhouder. De greep van de plooihouder wordt gevormd door het vlakdeel 14 van steunmal 11 enerzijds, en plooihoudervlak 13 anderzijds. Plooihoudervlak 13 is met behulp van schotelveren 17 onder veerkracht tegen het vlakdeel 14 te houden.

30 In de situatie van de inrichting zoals getoond in FIG. 4a is een metalen uitgangsblenk 15 in de inrichting gelegd. FIG. 4b toont de situatie waarin steunmal 11 juist tegen de metalen uitgangsblenk 15 is gelegd, door relatieve beweging van de ... . - O .

- 11 - steunmal 11 langs as 6. De metalen uitgangsblenk 15 steekt uit buiten de greep van de plooihouder 13,14. Door steunmal 11 nog verder lang as 6 te bewegen, wordt de metalen uitgangsblenk 15 onder veerkracht in de greep van de plooihouder 13,14 gebracht, en wordt tegelijkertijd de metalen uitgangsblenk 15 in de juiste vorm met 5 de juiste doorsnede geknipt. Het knippen van de metalen uitgangsblenk 15 gebeurt doordat steunmal 11 in snijdframe 16 wordt gebracht. Hierdoor ontstaat een op maat geknipte metalen blenk 5 en een restdeel 5’. Dit is getoond in HG. 4c en d.

Door de schotelveren 17 over een gewenste lengte in te drukken, wordt de gewenste veerkracht bereikt, zoals in HG. 4d is geïllustreerd.

10 In HG. 4e is de doom 2 in relatieve beweging langs as 6 naar de steunmal bewogen. Hierdoor is de metalen blenk 5 op mechanische wijze diepgetrokken, waarbij de metalen blenk 5 gedeeltelijk uit de greep van de plooihouder 13,14 wordt getrokken waarbij de metalen blenk 5 als gevolg van de veerkracht een bepaalde weerstand ondervindt.

15 Vervolgens wordt de kunststof 10 in vloeibare vorm de holte 9 ingeperst, waarbij onder invloed van de druk de metalen blenk 5 verder in de gewenste vorm wordt gebracht. Hierbij wordt, zoals getoond in HG. 4f, de gehele holte met de kunststof 10 is opgevuld, en de metalen blenk 5 tegen de steunmal 11 aangeperst. Zo kan een fijn reliëf worden aangebracht in de metalen deklaag.

20 Uiteraard wordt de vloeibare kunststof tot vaste vorm gebracht, alvorens de doom 2 terug te trekken. Dit kan door de temperatuur van de kunststof te verlagen tot beneden het smeltpunt. Ook is het mogelijk een chemisch hardende kunststof te gebruiken, die, eventueel in combinatie met een harder, de holte 9 is ingeperst.

In de uitvoeringen zoals geïllustreerd aan de hand van FIG. 3 en HG. 4, blijft 25 een gedeelte van de metalen blenk 5 zich in de greep van de plooihouder bevinden tijdens het inpersen van de kunststof 10. Zo blijft het voortbrengsel van een flens voorzien. De metalen blenk 5 kan echter ook zodanig worden gekozen, dat de metalen blenk geheel tussen de greep van de plooihouder wordt uitgetrokken. Er kan vervolgens worden doorgegaan met het inpersen van de kunststof 10, waarmee een 30 fraaie afwerking van de kopse rand van de metalen deklaag wordt bewerkstelligd.

De volgende tabel geeft een overzicht van procesparameters die gebruikt kunnen worden in het geval van het inpersen van PP, respectievelijk PET. Proeven

- tï U

^ , — o· - 12- zijn uitgevoerd met een ingeperst kunststofvolume van 8 cm3, en een metalen blenk gevormd uit verpakkingsstaal (T57 temper) met een dikte van 0,21 mm en bekleed met een laag PP van ongeveer 20 pm, respectievelijk een laag PET van ongeveer 20 pm dikte.

5

Parameter Kunststof: PP Kunststof: PET

Inpersdruk 800 bar 1200,1250,1350 bar

Vloeibaar kunststofdebiet 10,0 cm3/s 10,15,20,25 cm3/s

Inperstemperatuur 180-220 °C 250 °C

Koeltemperatuur mal 60,65,70 °C 50 °C

Hiermee zijn composiet voortbrengselen verkregen met een zeer goede hechting tussen het kunststof lichaam en de metalen deklaag.

Het is gebleken dat naarmate de inpersdruk en/of het vloeibaar 10 kunststofdebiet hoger wordt (en) gekozen, het kunststof lichaam zich strakker en gladder op de metalen blenk blijkt te hechten. Daardoor is het mogelijk om een dunner kunststof lichaam aan te brengen, indien dat gewenst is.

De keuze van de inperstemperatuur in combinatie met de koeltemperatuur van de mal wordt een optimale versmelting van de kunststof met de bekledingslaag 15 verkregen, en daarmee een goede hechting tussen de metalen deklaag en het kunststof lichaam.

De bovengenoemde parameters kunnen door de vakman worden aangepast aan de omstandigheden van het type voortbrengsel dat wordt beoogd.

De getoonde inrichtingen dienen om de uitvinding uit te leggen. Het zal 20 begrepen worden dat de uitvinding niet is beperkt tot enkel de uitvoeringsvormen die zijn weergegeven, waarbij in ieder geval verschillende combinaties tussen de getoonde uitvoeringsvormen als beschreven dienen te worden geacht.

Claims

1. Werkwijze voor het vervaardigen van een composiet voortbrengsel omvattende een kunststof lichaam en een uit een metalen blenk gevormde deklaag, welke 5 althans over een deel van zijn oppervlak aan het kunststof lichaam gehecht is, waarin - de metalen blenk (5) in een mal wordt geplaatst, welke mal een blenkhouder (24), een ten opzichte van de blenkhouder beweegbare doom (22), en een steunmal (21) omvat, 10. de mal wordt gesloten, zodat de steunmal (21) en de doom (22) zich aan weerszijden van de metalen blenk (5) bevinden, en de metalen blenk (5) nabij zijn rand wordt gesteund in de blenkhouder (24), - de metalen blenk (5) met behulp van de doom (22) mechanisch wordt voorgevormd waarbij de doom (22) in relatieve beweging langs de 15 blenkhouder (24) gericht naar de steunmal (21) wordt bewogen, - een vloeibare kunststof (10) de mal wordt ingeperst waarbij de vloeibare kunststof (10) in contact wordt gebracht met de voorgevormde metalen blenk, - de vloeibare kunststof (10) wordt omgezet in een aan de voorgevormde 20 metalen blenk gehecht vast kunststof lichaam om het composiet voortbrengsel te doen ontstaan, - het composiet voortbrengsel uit de mal wordt genomen.

2. Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat, tijdens het voorvormen 25 van de metalen blenk, de metalen blenk tussen de doom en de steunmal wordt geklemd, en de steunmal met de doom wordt meebewogen.

3. Werkwijze volgens conclusie 1 of 2, met het kenmerk, dat, voor of tijdens het inpersen van de vloeibare kunststof, de doom en de steunmal uit elkaar worden 30 bewogen. - 14-

4. Werkwijze volgens één der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat tijdens het inpersen van de vloeibare kunststof deze mede in contact wordt gebracht met een kopse rand van de voorgevormde metalen blenk.

5. Werkwijze volgens één der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat de metalen blenk, althans tijdens voorvormen, in een met een veerkracht gesloten greep van een in de blenkhouder aanwezige plooihouder wordt gehouden.

6. Werkwijze volgens één der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat de 10 vloeibare kunststof onder druk de mal wordt ingeperst waarbij onder invloed van de druk de voorgevormde metalen blenk verder wordt gevormd.

7. Werkwijze volgens conclusies 5 en 6, met het kenmerk, dat de metalen blenk, althans tijdens het inpersen van de vloeibare kunstsof, in de met de veerkracht 15 gesloten greep van de plooihouder wordt gehouden.

8. Werkwijze volgens conclusie 6 of 7, met het kenmerk, dat de veerkracht zodanig wordt gekozen dat de metalen blenk uit de greep van de plooihouder wordt getrokken en daarbij een bepaalde weerstand ondervindt. 20

9. Werkwijze volgens één der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat de vloeibare kunststof de mal wordt ingeperst onder een druk van ten minste 800 bar, bij voorkeur ten minste 1200 bar.

10. Werkwijze volgens één der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat de vloeibare kunststof de mal wordt ingeperst met een vloeibaar kunststofdebiet van ten minste 10 cm3/s, bij voorkeur van ten minste 20 cm3/s.

11. Werkwijze volgens één der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat, na 30 het inpersen in de mal van de vloeibare kunststof, in ten minste een nadrukstap extra materiaal de mal wordt ingeperst. IU I (' y y - 15 -

12. Werkwijze volgens één der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat de metalen blenk is voorzien van een kunststof bekledingslaag welke bij voorkeur versmeltbaar is met de ingeperste kunststof.

13. Inrichting voor het vervaardigen van composiet voortbrengsel welk een kunststof lichaam en een uit een metalen blenk gevormde deklaag omvat, welke deklaag althans over een deel van zijn oppervlak aan het kunststof lichaam gehecht is, welke inrichting een mal omvat, welke mal is voorzien van een blenkhouder (24) om de metalen blenk (5) in te plaatsen en nabij zijn rand 10 te steunen, middelen om de mal te sluiten, een steunmal en een doom (22) welke relatief langs de blenkhouder gericht naar de steunmal beweegbaar is om de metalen blenk (5) mechanisch voor te vormen, en middelen om een vloeibare kunststof (10) de mal in te persen zodanig dat de vloeibare kunststof in contact komt met de metalen blenk.

14. Inrichting volgens conclusie 13, met het kenmerk, dat de inrichting middelen omvat om de kunststof te smelten alvorens de kunststof in vloeibare vorm de mal in te persen, en middelen om de vloeibare kunststof in contact met de metalen blenk te doen stollen. 20

15. Inrichting volgens conclusie 13 of 14, met het kenmerk, dat de steunmal met de doom meebeweegbaar is, en de metalen blenk tussen de steunmal en doom te klemmen is.

16. Inrichting volgens één der conclusies 13 tot en met 15, met het kenmerk, dat de steunmal en de doom, tijdens bedrijven van de middelen om de vloeibare kunststof de mal in te persen, uit elkaar te bewegen zijn.

17. Inrichting volgens één der conclusies 13 tot en met 16, met het kenmerk, dat de 30 steunmal is voorzien van een onvlak steunmalvlak om met het composiet voortbrengsel samen te werken om een bepaalde vorm op het composiet voortbrengsel aan te brengen. - 16-

18. Inrichting volgens één der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat de blenkhouder een plooihouder omvat, welke een met een veerkracht sluitbare greep bezit om de metalen blenk in te houden. 5

19. Inrichting volgens één der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat de doom is voorzien van een onvlak doomvlak om met het composiet voortbrengsel samen te werken om een bepaalde vorm op het composiet voortbrengsel aan te brengen.