NL1012463C2 - Inrichting voor het lossnijden van de aars van geslacht gevogelte. - Google Patents

Description

Inrichting voor het lossnijden van de aars van geslacht gevogelte

De uitvinding heeft betrekking op een inrichting voor het lossnijden van de aars van geslacht gevogelte, met positioneer- en spanmiddelen voor het gevogelte, een in de aars aanbrengbare, van een verdikte kop voorziene centreerpen 5 die beweegbaar is ten opzichte van de positioneer- en spanmiddelen, een de centreerpen concentrisch omgevende en ten opzichte daarvan verplaatsbare klemhuls voor het tussen zichzelf en de centreerpenkop vastklemmen van de de aars omringende kringspier, en een de centreerpen en klemhuls concen-10 trisch omgevend, roterend hulsvormig mes voor het lossnijden van de aars.

Bij bekende inrichtingen van dit type (die veelal, doch niet uitsluitend, ingericht zijn om het geslachte gevogelte te bewerken terwijl dit met de poten hangt aan een 15 hangtransporteur) bestaan de positioneer- en spanmiddelen in hoofdzaak uit één of een aantal spanbeugels die tussen of nabij de poten op het onderlichaam van het gevogelte aangrij-pen. Nadat met behulp van deze positioneer- en spanmiddelen het gevogelte is gefixeerd, wordt de centreerpen met zijn 20 verdikte kop in de aarsopening gestoken. Vervolgens wordt met behulp van het roterende mes het vel rondom de aars losgesneden, waarna door een relatieve verplaatsing van de centreerpen ten opzichte van de klemhuls de losgesneden aars met de kringspier tussen de klemhuls en de centreerpenkop wordt 25 vastgeklemd en op deze wijze de aars met daarmee verbonden darmen althans gedeeltelijk uit het gevogelte kan worden getrokken. Bij dit bekende type inrichting vindt weliswaar een relatieve langsverplaatsing plaats van de centreerpen ten opzichte van de klemhuls en het mes anderzijds, doch bezitten 30 deze onderdelen van de bekende inrichting ten opzichte van elkaar een vaste rotatiepositie. Dit betekent, dat de centreerpen en de klemhuls samen met het hulsvormige mes roteren.

Deze bekende inrichting bezit een aantal nadelen. In 35 de praktijk blijkt, dat de toegepaste positioneer- en span- 1 0 1 2463 t 2 middelen niet altijd optimaal kunnen waarborgen, dat het de aarsopening omringende vel voldoende strak wordt getrokken. Hierdoor kan niet altijd een optimale snede (d.w.z. een klein rond gat rondom de kringspier) worden verkregen. Daarom is 5 het in sommige gevallen nodig, dat het mes dieper in het geslachte gevogelte moet worden gestoken, hetgeen het risico met zich meebrengt van ongewenste darmbeschadigingen (waarbij de darminhoud het vlees door besmetting voor consumptie ongeschikt maakt). Tevens kan het noodzakelijk zijn om, wanneer 10 de door het mes gevormde snede niet volledig is, de aars gedeeltelijk los te trekken van het resterende gedeelte van het gevogelte, waarbij het risico bestaat dat de darmen afbreken.

Een ander nadeel van de bekende inrichting wordt gevormd door het feit, dat de centreerpen en klemhuls samen 15 met het mes roteren. Hierdoor wordt de darm opgedraaid met de kans op breuk van de darm.

De uitvinding beoogt een inrichting van het onderhavige type te verschaffen, waarmee de genoemde nadelen op eenvoudige, doch niettemin doeltreffende wijze worden opgeheven. 20 Hiertoe bezit de inrichting volgens de uitvinding het kenmerk, dat tot de positioneer- en spanmiddelen een spanhuls behoort die is bedoeld voor aangrijping rond de aars van het gevogelte en die zodanig is geplaatst dat de centreerpen, de klemhuls en. het mes concentrisch daardoorheen 25 beweegbaar zijn, en dat de centreerpen en de klemhuls een vaste rotatiepositie bezitten.

Gebleken is, dat met behulp van een dergelijke spanhuls het vel rond de aarsopening op optimale wijze wordt gespannen, waarbij tevens wordt voorkomen dat het.vel met het 30 roterende mes meedraait. Hierdoor kan een optimale snede door het hulsvormige mes worden gevormd zonder dat dit mes diep in het gevogelte moet worden gestoken. Beschadigingen van de darmen kunnen hierdoor op effectieve wijze worden voorkomen. Hieraan draagt tevens het feit bij, dat de centreerpen en de 35 klemhuls niet langer met het hulsvormige mes mee roteren, doch een vaste positie bezitten. Slechts een onderlinge langsverplaatsing tussen de centreerpen enerzijds en de klemhuls en het hulsvormige mes anderzijds is mogelijk.

1 01246 3 3

Door een geschikte keuze van de vorm van de spanhuls kan ervoor worden gezorgd, dat deze ook optimaal aansluit op gevogelte met een zeer slap buikvel. In de praktijk blijkt, dat op deze wijze de inrichting geschikt is om gevogelte op-5 timaal te bewerken waarvan het levend gewicht binnen een groter bereik valt, bij een bepaalde instelling van de inrichting bijvoorbeeld 1500 tot 2500 gram vergeleken met 1800 tot 2200 gram bij een bekende inrichting van dit type.

In een de voorkeur genietende uitvoeringsvorm van de 10 inrichting volgens de uitvinding geldt, dat het mes een gladde snijrand bezit en met een hoog toerental roteert.

Bij de bekende inrichting roteert het mes met een laag toerental (bijvoorbeeld 150 omwentelingen per minuut) en is de snijrand voorzien van inkepingen. De combinatie van een 15 laag toerental en een van inkepingen voorziene snijrand leidt tot het losscheuren van de aars, waardoor een onregelmatige snede en de kans op darmbeschadigingen ontstaan. Door thans echter het mes van een gladde snede te voorzien en met een hoog toerental te roteren, wordt een gladde snijrand verkre-20 gen, en wordt de kans op darmbeschadigingen geminimaliseerd. Een hoog toerental was bij de bekende inrichting niet mogelijk, omdat de centreerpen en klemhuls samen met het hulsvormige mes roteerden, en een hoog toerental tot een ontoelaatbaar opdraaien van de darm zou leiden. Doordat thans echter 25 overeenkomstig de uitvinding de centreerpen en de klemhuls niet roteren, kan aan het mes het hoge toerental worden verschaft, zonder dat dit tot het opdraaien van de darm leidt.

In dit kader geniet het de voorkeur, dat het toerental van het mes ten minste 1000 omwentelingen per minuut be-30 draagt.

In het voorgaande is reeds kort aangeduid, dat de spanhuls qua vorm zodanig ontworpen is, dat de werking daarvan optimaal wordt. Zo geniet het in een speciale variant van de inrichting volgens de uitvinding de voorkeur, dat de span-35 huls aan zijn, tijdens gebruik, naar de staartwervels van het gevogelte toegekeerde zijde een afschuining bezit. Hierdoor vindt ook aan deze zijde een goede aansluiting op het gevogelte plaats.

De uitvinding wordt hierna nader toegelicht aan de 1 01 24 6 3 t 4 hand van de tekening, waarbij: - fig. 1, gedeeltelijk in zijaanzicht en gedeeltelijk in doorsnede, een gedeelte toont van een uitvoeringsvorm van de inrichting volgens de uitvinding; 5 - fig. 2, in zijaanzicht, het onderste gedeelte van de in fig. l getoonde inrichting weergeeft; - fig. 3 een bovenaanzicht is van het in fig. 2 getoonde gedeelte; - fig. 4, in hoofdzaak in doorsnede, het bovenste 10 gedeelte is van de in fig. 1 getoonde inrichting; - fig. 5 de inrichting in zes opeenvolgende operationele fases toont; en - fign. 6-11, op grotere schaal, de in fig. 5 getoonde fases weergeven.

15 In fig. 1 is een gedeelte van een uitvoeringsvorm van de inrichting volgens de uitvinding in zijaanzicht, en gedeeltelijk in doorsnede, weergegeven. De inrichting werkt in dit geval samen met een op zichzelf bekende hangtranspor-teur met draaghaken 1, waaraan het geslachte gevogelte met de 20 poten wordt opgehangen. Een dergelijke hangtransporteur is op zichzelf bekend en behoeft geen nadere toelichting.

Zoals gebruikelijk is bij inrichtingen voor het bewerken van geslacht gevogelte, is in dit geval sprake van een carrouselvormige inrichting die om zijn omtrek verdeeld een 25 aantal bewerkingsstations bezit, waarvan er in fig. 1 slechts één is weergegeven. Tot een dergelijke carrouselvormige inrichting behoren curvebanen 2 waarmee volgrollen 3 kunnen samenwerken voor het bewerkstelligen van diverse bewegingen van onderdelen van de inrichting. Hiertoe kunnen dergelijke 30 onderdelen verschuifbaar zijn langs geleidingen 4 of dergelijke. De samenwerking tussen dergelijke curvebanen 2 en volgrollen 3 is bij carrouselvormige inrichtingen van dit type bekend, en behoeft geen nadere toelichting.

Een onderste gedeelte van de inrichting voor het 35 lossnijden van de aars van geslacht gevogelte is voorzien van positioneer- en spanmiddelen voor het gevogelte. Hiertoe behoren op de poten aangrijpende beugels 5 en een op het onderlijf van het gevogelte aangrijpende U-vormige beugel 6. De afmetingen en geometrie van deze beugels 5 en 6 zijn aange- 1 012463 t 5 past aan de lichaamsgeometrie van het te bewerken gevogelte. Tevens is hierbij rekening gehouden met de hangende positie, waarin het gevogelte door de draaghaken 1 wordt aangevoerd.

Zoals later zal blijken, bezit de U-vormige beugel 6 5 een vaste positie, terwijl de beugels 5 langs de onderste geleiding 4 op en neer beweegbaar zijn tengevolge van de samenwerking tussen de desbetreffende volgrol 3 en curvebaan 2.

Tot de positioneer- en spanmiddelen behoort verder een, in fig. 2 en fig. 3 duidelijk zichtbare, spanhuls 7.

10 Deze spanhuls is zodanig bevestigd aan de U-vormige beugel 6 dat deze, in een operationele positie, zal aangrijpen op het onderlichaam van het gevogelte rondom de aarsopening. Hierbij zal het de aarsopening omringende vel worden strakgespannen.

De spanhuls 7 bezit een doorgaande opening 8, door 15 welke zich later te beschrijven gedeeltes van de inrichting kunnen uitstrekken.

Een tijdens gebruik van de inrichting naar de staartwervels van het te bewerken gevogelte toegekeerde zijde van de spanhuls 7 bezit een afschuining 9. Hierdoor is de 20 spanhuls 7 op optimale wijze aangepast aan de lokale lichaamsgeometrie van het te bewerken gevogelte.

Tot de positioneer- en spanmiddelen kan verder een steunplaat 10 behoren, die dient ter ondersteuning van de rug van het te bewerken gevogelte.

25 Onder verwijzing naar fig. 1, doch ook in het bij zonder naar de vergrote weergave volgens fig. 4, is de inrichting tevens voorzien van een bovenste gedeelte dat onder andere bestaat uit een in verticale richting op en neer beweegbare centreerpen 11 met verdikte kop 12, een de centreer-30 pen concentrisch omgevende klemhuls 13 alsmede een zowel de centreerpen 11 als de klemhuls 13 concentrisch omgevend huls-vormig mes 14.

De door de samenwerking tussen de volgrollen 3 en curvebanen 2 bewerkstelligde bewegingen zijn zodanig, dat de 35 centreerpen 11 met verdikte kop 12 in zijn langsrichting verplaatsbaar is ten opzichte van de klemhuls 13 en het hulsvormige mes 14. In dezelfde langsrichting gezien bezitten de klemhuls 13 en het hulsvormige mes 14 ten opzichte van elkaar een vaste positie.

1012463 6

Zoals gebruikelijk is, wordt het hulsvormige mes 14, door niet nader aangeduide middelen, roterend aangedreven. Hierdoor kan dit hulsvormige mes, zoals later zal worden toegelicht, de aars van het geslachte gevogelte lossnijden. Bij 5 de inrichting volgens de uitvinding is de rangschikking hierbij zodanig gekozen, dat de centreerpen 11 en de klemhuls 13 niet roteren, dus een vaste rotatiepositie bezitten. Tijdens gebruik van de inrichting zal dan ook alleen het huls-vormige mes 14 roteren.

10 De buitendiameter van het hulsvormige mes 14 is zo danig, dat dit zich door de opening 8 van de spanhuls 7 van het onderste gedeelte van de inrichting kan uitstrekken.

Aan de hand van de fign. 5 t/m 11 zal thans de werking van de inrichting nader worden toegelicht. Hierbij wordt 15 opgemerkt, dat fig. 5a correspondeert met fig. 6, fig. 5b met fig. 7, fig. 5c met fig. 8, fig. 5d met fig. 9, fig 5e met fig. 10 en fig. 5f met fig. 11. In fig. 5 is het gevogelte niet weergegeven.

Fig. 5a (en fig. 6) toont de positie, waarin het 20 gevogelte 15 nog niet is opgespannen door de beugels 5 en 6. De centreerpen 11, verdikte kop 12, klemhuls 13 en hulsvormig mes 14 bevinden zich nog op enige afstand boven de spanhuls 7.

Fig. 5b (en fig. 7) toont de positie, waarin het te 25 bewerken gevogelte 15 dat met zijn poten 16 in de draaghaken I van de hangtransporteur is opgehangen, met zijn onderlijf tegen de U-vormige beugel 6 is geplaatst. Hiertoe zijn de beugels 5 omhoog bewogen. De spanhuls 7 bevindt zich rondom de aarsopening 17, zodat het deze aarsopening 17 omringende 30 vel wordt strakgetrokken en de aars omhoog komt. De af- schuining 9 van de spanhuls 7 sluit hierbij aan op de natuurlijke geometrie van het gevogelte, te weten de staartwervels 18. De beugels 5 grijpen aan op de poten 16. De centreerpen II met verdikte kop 12, de klemhuls 13 en het hulsvormige mes 35 14 zijn nog steeds op enige afstand boven de spanhuls 7 gele gen.

Fig. 5c (en fig. 8) toont de operationele situatie van de inrichting, waarin de centreerpen 11 met de verdikte kop 12 in de aarsopening van het gevogelte gevoerd. Het huls- 1 01246 3 7 vormige mes 14 staat op het punt, om aan te grijpen op het de aarsopening omringende vel. Van de aars is de kringspier 18 duidelijk zichtbaar.

In deze situatie strekken het hulsvormige mes 14 en 5 de centreerpen 11 (en in mindere mate de klemhuls 13) zich uit door de opening 8 van de spanhuls 7.

Onder invloed van de eerder genoemde samenwerking tussen de diverse volgrollen 3 en curvebanen 2 beweegt vervolgens het, op niet nader getoonde wijze roterend aangedre-10 ven, hulsvormige mes 14 verder omlaag, en wordt de aars rondom de kringspier 18 losgesneden. Zoals reeds eerder werd opgemerkt, bezitten het hulsvormige mes 14 en de klemhuls 13 onderling een vaste langspositie. Dit betekent, dat het omlaag bewegen van het hulsvormige mes 14 tevens leidt tot het 15 omlaag bewegen van de klemhuls 13. Door tegelijkertijd een omhoog gerichte beweging uit te voeren met de centreerpen 11 en de verdikte kop 12 daarvan, wordt uiteindelijk de in fig. 9 (en fig. 5d) getoonde situatie bereikt, waarin de omtrek van de verdikte kop 12 van de centreerpen 11 samenwerkt 20 met de binnenomtrek van de klemhuls 13 en aldus de kringspier 18 wordt opgesloten.

Tijdens het lossnijden van de aars roteert het huls-vormige mes 14 met hoge snelheid, bijvoorbeeld met 2000 toeren per minuut. De centreerpen 11 en de klemhuls 13 roteren 25 echter niet. Hierdoor wordt vermeden, dat de aars roteert en de met de aars verbonden darm 19 zich draait en eventueel scheurt.

Nadat op de in fig. 9 (en derhalve ook fig. 5d) getoonde wijze de aars is losgesneden en de kringspier 18 is 30 opgesloten, wordt het samenstel bestaande uit centreerpen 11, klemhuls 13 en hulsvormig mes 14 uit de spanhuls 7 omhoog bewogen naar de in fig. 5e en fig. 10 getoonde positie. Hierbij blijft de kringspier 18 opgesloten tussen de verdikte kop 12 van de centreerpen 11 en de klemhuls 13. De darm 19 wordt 35 hierbij gedeeltelijk uit de buikholte van het gevogelte naar buiten getrokken. Zoals tevens blijkt, kan tijdens deze fase reeds een omlaag gerichte beweging plaatsvinden van de beugels 5.

1012463 8

In principe is thans het lossnijden van de aars van het gevogelte voltooid. Hierna kan, zoals fig. 5f en fig. 11 weergeven, de centreerpen 11 opnieuw gedeeltelijk omlaag worden bewogen (of de klemhuls 13 omhoog), zodat de kringspier 5 18 vrij wordt gegeven en over de verdikte kop 12 van de cen treerpen 11 omlaag kan schuiven. Hierbij wordt de darm dan over de rug van het gevogelte gelegd.

Het in de inrichting volgens de onderhavige uitvinding toegepaste hulsvormige mes 14 bezit in de getoonde uit-10 voeringsvorm een gladde snijrand. Een dergelijke gladde snij-rand is mogelijk, omdat thans aan het hulsvormige mes 14 een hoog toerental kan worden verschaft. Immers, omdat de centreerpen 11 en klemhuls 13 niet roteren, behoeft niet te worden gevreesd dat tengevolge van de rotatie van het hulsvormi-15 ge mes 14 een opdraaien van de darm 19 (en daarmee de kans op breuk) optreedt. Bij conventionele inrichtingen roteren de centreerpen en de klemhuls met het hulsvormige mes mee, en moet ter verlaging van het opdraai-effect een laag toerental worden gekozen. Dit betekent dan, dat het mes in het algemeen 20 gekarteld moet zijn teneinde toch een tevredenstellende snij-werking te verkrijgen. Een dergelijke karteling houdt echter het risico in van ongewenste darmbeschadigingen.

Met behulp van de spanhuls 7 wordt het de aarsope-ning omringende vel opgespannen, zodat telkens een optimale 25 snede kan worden gevormd. Hierdoor hoeft het hulsvormige mes 14 niet verder dan noodzakelijk in de buikholte van het gevogelte te worden gestoken, waardoor de kans op ongewenste darmbeschadigingen verder wordt gereduceerd. Tevens kan op deze wijze ook gevogelte optimaal worden bewerkt, waarvan het 30 buikvel slap is.

De uitvinding is niet beperkt tot de in het voorgaande beschreven uitvoeringsvorm, die binnen het door de conclusies bepaalde kader van de uitvinding op velerlei wijze kan worden gevarieerd.

1 01246 3

Claims (4)

1. Inrichting voor het lossnijden van de aars van geslacht gevogelte, met - positioneer- en spanmiddelen voor het gevogelte, - een in de aars aanbrengbare, van een verdikte kop 5 voorziene centreerpen die beweegbaar is ten opzichte van de positioneer- en spanmiddelen, - een de centreerpen concentrisch omgevende en ten opzichte daarvan verplaatsbare klemhuls voor het tussen zichzelf en de centreerpenkop vastklemmen van de de aars omrin- 10 gende kringspier, - en een de centreerpen en klemhuls concentrisch omgevend, roterend hulsvormig mes voor het lossnijden van de aars, met het kenmerk, dat 15. tot de positioneer- en spanmiddelen een spanhuls behoort die is bedoeld voor aangrijping rond de aars van het gevogelte en die zodanig is geplaatst dat de centreerpen, de klemhuls en het mes concentrisch daardoorheen beweegbaar zijn, en dat 20. de centreerpen en de klemhuls een vaste rotatie- positie bezitten.

2. Inrichting volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het mes een gladde snijrand bezit en met een 25 hoog toerental roteert.

3. Inrichting volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat het toerental van het mes ten minste 1000 omwentelingen per minuut bedraagt.

4. Inrichting volgens één der voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat de spanhuls aan zijn, tijdens gebruik, naar de staartwervels van het gevogelte toegekeerde zijde een af-schuining bezit. 1012463