Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania nowych 2-amdinoa!lMiloaimi^ o wzorze ogólnym 1, jak równiez ich tolerowanych fiiizyoHogicamie isoJld (adldycyjinydh z Ikwiasiajmi ndeorga- nicznymi albo kwasami organicznymi.We wzorze tym Rj i R2, które moga byc jedna¬ kowe albo róznic sie miedzy soba, oznaczaja atomy wodoru, albo parostolancuchowe wzglednie rozgale¬ zione grupy alkilowe zawierajace 1—6 atomów we¬ gla, grupy R-4 i Rz moga takze razem z polozonym pomiedzy nimi atomem azotu tworzyc nasycony moniccyMiczny 5—7-dzUon)owy ptiierscden heterocy¬ kliczny, który ewenituallinde moze byc rozdzaielony alto- mem tlenu lub drugim atomem azotu i/albo moze byc podstawiony grupa alkilowa lub grupa hydro¬ ksylowa, R3 oznacza atom wodoru, albo grupe al¬ kilowa prosltiolancuchowa lub noEigaleziona zawiera¬ jaca 1—6 atomów wegla, R4 oznacza atom wodoru albo grupe metylowa w polozeniu 6 lub 7, A ozna¬ cza prosty albo rozgaleziony lancuch alkilenowy zawierajacy 2—10 atomów wegla.Nowe zwiazki wytwarza sie wedlug wynalazku przez reakcje zwiazku o wzorze ogólnym 2, w któ¬ rym grupy R8, R4 i A posiadaja wyzej podane znaczenie, a grupa Z' oznacza atom chlorowca, wol¬ na albo podstawiona grupe merkaptanowa, albo grupe alkilosulfonylowa, a X oznacza atom wodoru, albo latwo odszczepiaina grupe zabezpieczajaca, na przyklad grupe acetylowa, grupe benzoilowa albo grupe p-toluenosulfonylowa, z amina o wzorze ogól- 2 nym 3, w którym Rt i R2 maja wyzej wstpomniane znaczenie, i ewentualnie odszczepienie gmipy za¬ bezpieczajacej X.Jesli Z' oznacza atom chlorowca to dla przepro¬ wadzenia reakcji konieczna jest obecnosc srodka wiazacego chlorowcowodór. Reakcja zachodzi w za¬ kresie temperatur 20—200°C, korzystnie w obecno¬ sci rozpuszczalnika organicznego. Jako srodka wia¬ zacego Chlorowcowodór moztnia uzyc zasady (nieor¬ ganicznej, albo trzeciorzedowych amin; aimina za¬ stosowana do zobojetnienia kwasów w przynaj¬ mniej molowym nadmiarze, moze byc uzyta w je¬ szcze wiekszym nadmiarze jako rozpuszczalnik.Jesli X oznacza grupe zabezpieczajaca, dodatkowo przeprowadza sie jej odszczepienie, np. przez hy¬ drolize.Zwiazki o wzorze ogólnym 1 mozna ewentualnie przeprowadzic znanymi sposobami w ich sole ad¬ dycyjne z fizjologicznie tolerowanymi kwasami nie¬ organicznymi, albo kwasami organicznymi. Moga byc zastosowane na ponzyMiaid: kjwlas soflmy, kwias siarkowy, kwas fosorowy, kwas bursztynowy, kwas winowy kwas cytrynowy, kwas maleinowy, albo kwas fumarowy.Zlwiiazkii wyjsoiiowe o wzorze 2 wytwarza siie, nia przyklad dzialaniem tiomocznika, albo kwasu ro- danowodorowego na kwas 3-amino-tiofeno-2-karbo~ ksylowy o ogólnym wzorze 4, wzglednie zdolna do reakcji jego pochodna. 84 24684 246 3 Jako zdolne do reakcji pochodne kwasu 3-amino- -tiofeno-2-karboksylowego wchodza w rachube w szczególnosci jego estry i aimidy. Tworza sie przy tym 2-merkapto-4K)iksy-tieno[3,2-d]pirymidyny, który® wolna grupe merkaptanowa alkiluje sie nasteppae za pomoca haflogenków alllklilowyclh. Tak otnzymaine ^ 2-aiWomerfeaip1io-4^^ rymidyny, pocDdaje sie dzialaniu dwuamin o wzorze ogólnym 5, w którym R8, X i A maja znaczenie wspomniane rta wsitepliia ewentouaiLnie pio odBzcizepdje- ndu grupy X, otrzyttnujajc odipowiiedinlie 2Hamiinoallltoi- iiosu^!i|iiQ^4^ofl^yi^effio [3^-%l]fpdii^mriii)dyiniy^ które z kolei chloffowriije sl^ np. za pomoca tlenohalogenków fo¬ sforu do zwitków wyjsciowych o wzorze 2, w któ¬ rym Z* oznacza«atom chlorowca, albo na przy¬ klad za pomoca pieciosiarczku fosforu, przeprowa¬ dza w odpowiednie, posiadajace w polozeniu 4 gru¬ pe mea^kapitiainowa, zwtiiajzki wyjsciowe o wzorze 2.Tak otrzymany zwiazek wyjsciowy o wzorze 2, mozna ewentualnie zalkalizowac ogólnie stosowa¬ nymi metodami za pomoca halogenków alkilowych, w wyniku czego tworzy sie zwiazek o. wzorze 2, w kttóryim Z' oznactaa grupa merkapltainowa. Zwilajz- ki te dajja sie la/two ultflenlic dio zwiazków o wizjo- rae 2, w Wtórytih Z' oznacza grupe alfkliJlosajl^inyilowa.Utlenienie przeprowadza sie korzystnie przy uzy¬ ciu chloru albo nadmanganianu potasu.Zwiazki o wzorze 1 posiadaja cenne wlasnosci farmakologiczne, czesciowo dzialaja na uklad serco- wonaczyniowy i/albo sedaitywnie, w szczególnosci jednak wstrzymuja zlepianie sie trombocytów.Dzialanie hamujace zlepiania sie trombocytów zo¬ stalo oznaczone wedlug metody K. Breddin'a, Schweiz. Med. Wschr. 95, 655—660 (1965). Bogata w tramlbocyty ludJzka pLaizma Ikrwii pa dodainOu suib- stancji czynnej obraca sie powoli na lazni wodnej.Na pokryte warstwa silikonowa szkielko przed¬ miotowe, nanosi sie tak przygotowana plazme, prze¬ mywa^ utrwala i barwi. Stopien zlepiania sie (agre¬ gacji) toombocytów oznacza sie mikroskopowo. lama meftodJa oizmaczanua hamujacego' dzialania cna agregacje trpmbocytów pochodzi od Borna i Grossa (J.Phyaicl. 170, 397 1964). Zlepianie sie jest tu mie¬ rzone w bogatej w plytki plazmie zdrowych osób poddanych badaniu. W tym celu mierzy sie foto- metrypjmie i rejestruje spadek optycznej gestosci zawiesiny plytek po dodaniu dwufosforanu adeno¬ zyny (10—5 mola/l). Substancje czynne dodaje sie kazdorazowo 10 minut przed dodaniem dwufosfora¬ nu adenozyny. Zlepianie trombocytów mierzy sie równiez metoda Morrisa (1. Internationales Sympo- sion uber Stoffwechsel und Memhranpermeabilitat von Erythrozyten und Thrombozyten. Wieh 1968, E. Deutsch, E. Gerlach, K. Moser; Georg Thieme Verlag Stuttgart). Ludzka krew z cytrynianem pod¬ daje sie w ciagu 30 sekund kontaktowi z 1 g pere¬ lek szklanych. Nastepnie pozostawia sie krew w spokoju na godzine, dla umozliwienia dezagre- gacji odwracalnych zlepien. Plytki w przetrwalej bogatej w plytki plazmie liczy sie pod mikrosko¬ pem, zarówno przed, jak i po kontakcie ze szkla¬ nymi perelkami.Wedlug tych trzech testowych metod uzyskuja dobre dzialanie hamujace juz przy stezeniu okolo —5 mola/l, na przyklad nastepujacych substancji: ( 4 dwuchlorowodorek 2-[(5-aminopentylo)-etylo-ami- nol-4-morfolmo-tieno[3,2-d]pirymidyny, dwuchlorowodorek 2- [ (5-aminopentylo)-metylo-ami¬ no]-4-morfolino-tieno[2,3-d]pirymidyny, dwuchlorowodorek 2-i[(3-aminopropylo)-etylo-ami- no]-4-m)orfol!iino^1iiJetnja[3,2^dJpilryimidyiny, dwuchlorowodorek 2-{(2^aminoetylo)-etylo-amino]- -4-mditfblitaio^enoI3,2^^^ dwuchlorowodorek, 2-'(amino-etyloamino)-4-morfoli- no-tieno[3,2-d]pirymidyny, dwuchlorowodorek 2- (3-amino-propyloamino)-4- ^morfolino^tieno [3,2-d] pirymidyny, dwuchlorowodorek 2-(4-aminojbutyloamino)-4-mor- foliino-ltieno- [3,2^d]piiirymid!yn|y^ dwuchlorowodorek 2H(2-aflniino-etyiloamii(nc))-4-morfo- linioHtieno[3,2^d]piirymlidy!ny, dwuchlorowodorek 2-(2-amino-propyloamino)-4- -morfolinoHtieno[3,2Hd]pirymidyny.Produkty wyjsciowe wytwarza sie przykladowo sposobami opisanymi pod A—F.A. 2-merkapto-4-oksy-tieno[3,2-d]pirymidyna. Do roztworu 15,7 g (0,1 mola) estru metylowego kwasu 3-amino-tiofeno-2-karboksylowego w 150 ml 8% kwasu solnego o temperaturze 70°C, wfcrapla sie, mieszajac, w ciagu 30 minut 19,4 g (0,2 mola) ro- diamiku potasu rozpusEjczonieigio w 20 mil wiody. Wy¬ dzielaja sie natychmiast biale krysztaly. Mieszanine reakcyjna ogrzewa sie jeszcze 2,5 godziny w tem¬ peraturze 95°C, nastepnie odsacza krystaliczna sub- stancje i rozpuszcza ja na goraco w 250 ml 2 n roz¬ tworu wodorotlenku sodowego. Przez zakwaszenie oziebionego roztworu kwasem octowym lodowatym wytraca sie analitycznie czysta 2-merkapto-4-oksy- -tieno-[3,2-d]pirymidyna. Odsacza sie ja, przemywa woda i suszy.Temperatura topnienia: 300°C. Wydajnosc: 14,9 g (81% wydajnosci teoretycznej) C6H4N2OS2 (184,25) obliczono: C 39^12 H 2,19, znlatteziono: 39,20 2,21.B. 2-etylomerkapto-4-oksy-tieno{3,2^d]pirymidyna. 40 Do ircizitwoiru 10,0 g (0,055 mola) 2-merkatpto-4HDkisy- -tieno[3,2-d]pirymidyny w 50 ml lugu sodowego w temperaturze 50°C, mieszajac dodaje sie powoli ,0 g (0,275 mola) bromku etylu. Nastepnie ogrze¬ wa sie w ciagu 2 gocUziLn pod chlodinuca zwrotna, 43 oziebia i zakwasza klarowny roztwór kwasem octo¬ wym lodowatym. Wytracona krystaliczna substancje odsacza sie, przemywa woda i przekrystalizowuje z etanolu. Temperatura topnienia: 201—203°C. Wy¬ dajnosc: 9,0 g (77% wydajnosci teoretycznej) 50 G8H8N2OS2 (212,30) ofoUicfcono: C 45,26 H 3,80 S 30 21, znaleziono 45,40 3,85 30,13.C. 2-(2-amino-etyloamino)-4-oksy-tieno[3,2-d] pi- rymidyna. 2,1 g (0,01 mola) 2-etylomerkapito-4-oksy- -tieno[3,2-d} pirymidyny i 60,0 g (1 mol) i 1,2-dwu- 55 amkioetamu ogrzewa sie w naczyniu ciisn,:emiowym w temperaturze 160°C w ciagu 10 godzin. Po ozie¬ bieniu i oddestylowaniu nadmiaru aminy pod próz¬ nia, pozostalosc oczyszcza sie za pomoca chromato¬ grafii kolumnowej (sorbent: zel krzemionkowy do 60 chromatografii kolumnowej, 0,2—0,5 mm Merck; rozpuszczalnik: chloroform (metanol 7:3). Jednolite frakcje po odpedzeniu rozpuszczalnika, przekrysta¬ lizowuje sie z mieszaniny eteru naftowego i etanolu.Temperatura topnienia: 221 °C (rozklad). Wydajnosc: 0,59 g (28% wydajnosci teoretycznej) C8H10N4OS84 246 (210,27) obliczano: C 45,69 H .4,79 N 26,64, znalezio¬ no: 45,54 4,86 26,83.D.,. 2-(2-aniino-etyloarnino)-4-chloro-tieno[3,2-d]pi- ryjmidyaicL 2,1 g (0,01) mola) Z-t2-amiaio-etyloiaimi:Qio)- -4-oksy-tieno[3,2-d]pirymidyny i 30 ml tlenochlorku fosforu ogrzewa sie 2 godziny pod chlodnica zwrot¬ na, otrzymujac klarowny roztwór. Nadmiar tleno¬ chlorku lositoru odfpediaa sie Jplod prózaiia, ptoizóslta- losc rozklada woda, a warstwe wodria alkalizuje sie lugiem sodowym przy jednoczesnym chlodzeniu lodem i ekstrahuje chlorkiem metylenu. Ekstrakt przemywa sfie woda do oldozynnu obojetnego ii osu¬ sza siarczanem sodlu. Po odddesttylóiwaniliu dhlorjku mety!lerau» pieazositala substancje stala pirzekiysitailii- zawuje sde z ertaoolu. Teariipera^um topnienia: 300°C.Wydaijinosc: 0,48 ig- (21% wydiajinioscd teoiretyciznej) C8H9C1N4S (228,72) obUczono: C 42,01 H 3,97 Cl 15,50, znaleziono: 42,30 4,06 15,73.E. 2-(2-aniino-etyloam.ino)-4-merkapto-t)ieno[3,2-d] pirymidyna. 2,1 g (0,01 mola) 2-(2-amino-etyloami- no)-4-oksy-tieno[3,2-d]pirymidyny i 2,5 g (0,011 mo¬ la) pieclosiarczku fosforu w 25 ml absolutnej piry¬ dyny ogrzewa sie pod chlódonica zwrcltaia w ciagu 4 godzin. Klarowny roztwór odparowuje sie pod próznia do sucha, zadaje 20 ml wody, ogrzewa do wirizenia w ciagu 1 godziny, i oziebia sie do tempe¬ ratury 5°C. Przez dodanie 2 n lugu sodowego do¬ prowadza sie roztwór do wartosci pH,= 12, dodaje wegiel aktywny, saczy i wytraca 2-(2-amino-etylo- amino)-4-'merkapto-tieno[3,2-d]pirymidyne, przez do¬ danie kwasu octowego lodowatego. Odsaczony i przemyty woda osad przekrystatizowuje sie z dwu- metyloformamidu. Wydajnosc: 0,9 g (40% wydaj¬ nosci teoretycznej) C8H10N4S2 (226,33) obliczono: C 42,46, H 4,45, N 24,76 znaleziono: C 42,33, H 4,47, N 24,57 F. 2- (2-amino-etyloarnino)-4-metylomerkapto-tie- no[3,2-d]pirymidyna. 2,26 (0,01 mola) 2-(2-amino- -etyloam'ijno)-4HmetfkaplJo^tie^^ roz¬ puszcza sie w 40 ml 0,25 n lugu potasowego. Ozie¬ bia sde do temipera!tuiry 0°C i mieszajac wlkrapla 1,42 g (0,01 mola) jodku metylu. Po krótkim czasie wydziela sie olej. Mieszanine reakcyjna miesza sie w sumie 2 godziny i nastepnie wielokrotnie ekstra¬ huje chloroformem. Polaczone ekstrakty przemywa sie woda i osusza nad siarczanem sodu, odpedza rozpuszczalnik, a pozostalosc przekrystalizowuje z eteru. Wydajnosc: 1,9 g (79% wydajnosci teoretycz- i nej) I Temperaturatopnienia: 75°C (rozklad) C„H12H4S2 (240,36) Obliczono: C 44,96, H 5,03, H 23,31 znaleziono: C 45,13, H 5,10, N 23,18 Nastepujace przyklady wyjasniaja blizej wynala¬ zek, nie ograniczajac jego zakresu.Przyklad I. Dwuchlorowodorek 2-(2-amino- -etykamino)-4ipyrol'id!yno^ti]eno[3,2-d]piiryimidymy. 2,3 g (0,01 mola) 2-(2-arnino-etyloamino)-4-chloro- -tieno[3,2-d]pirymidyny i 15 ml pirolidyny ogrzewa sie pod chlodnica zwrotna przez 1 godzine. Nastep¬ nie nadmiar aminy oddestylowuje sie pod próznia, a pozostalosc zadaje 1 n lugiem sodowym i eks¬ trahuje wielokrotnie chlorkiem metylenu. Polaczone ekstrakty przemywa sie woda, osusza siarczanem sodu, odpedza rozpuszczalnik, rozpuszcza niekry- staliczna.pozostalosc w eterze.absolutnym i wytra¬ ca dwuchlorowodorek. eterowym roztworem kwasu solnego. Odsacza sie go i przemial eterem i prze¬ krystalizowuje z absolutnego metanolu.' Temperatura topnienia: 292—294°C. Wydajnosc: 1,2 g (36% wydajnosci teoretycznej) C12H17N5S • 2HG1 (336,3) obliczono: C 42,85, K 5,69, N 20,83, znaleziono: C 42,97, H 5,76, N 20,§5 Pjz y k l a d JI, , Dwuchlorowodorek 2-(2-amino- -e^loamino)-4-«morfoHnp-tieno[3,2-d]pirymidyny. 2,4 g (0,01 mola) 2T(2-amino-etyloamino)-4-metylo- merkapto-tieno[3,2-d]pirymidyny, 50 g morfoliny i 50 ml. kwasu._octowego lodowatego ogrzewa sie pod chlodnica zwrotna w ciagu 10 godzin. Miesza¬ nine reakcyjna wlewa sie do wody, alkalizuje 30% roztworem lugu sodowego i kilkakrotnie ekstrahu¬ je chlorkiem metylenu. Polaczone ekstrakty prze¬ mywa sie woda, i odparowuje. Pozostalosc stanówia- ca mieszanine 3T(2-amino-etyloamino)-4-morf6linp- -tieno[3,2-d]pirymidyny L 2-(2-metylpamino-etylo- -amino)-4-morfolino-tieno[3,2-di pirymidyny, zadaje sie 30 ml stezonego kwasu solnego i ogrzewa pod chlodnica zwrotna.w ciagu. 8 godzin. Oziebiony róz- twór reakcyjny alkalizuje sie 30% lugiem sodowym i ekstrahuje za p&rnpca chlorku mefylenu 2-(2-ami- noetyloamino)-4-morfolino^tieno[3,2-d]pirymidyne.Ekstrakt osusza sie siar sucha, pozpstalpsc rozpuszcza w eterze i wytraca dwuchlorowodorek, iprzez „dodanie reterpwegó roz¬ tworu chlorowodoru oraz przekrystalizowuje z eta¬ nolu. Temperatura topnienia: 2BZrr2S3°C (rozklad).Wydajnosc: 1,9. € (54% wydajnosci tec^ei^czneó: Przyklad III. Dwuchlorowodorek 2-(2-amirib- -etyloamino) -4-morfolino-tieno[3,2-d]pirymidyna. 3,14 g (0,01 mola) 2-(2-acetyloamino-etyloamino)-4- metylosulfonylo-tieno[3,2-d]pirymidyny (temperatu¬ ra topnienia 229—231°C, wytworzonej z 2-(2-acety- loamino-etyloamino)-4-metylomerkapto-tieno[3,2^d] 40 pirymidyny przez utlenienie nadmanganianem pota¬ su) i 20 ml morfoliny ogrzewa sie przez 30 minut w temperaturze 75°C. Roztwór poreakcyjny odparo¬ wuje sie pod próznia, pozostalosc zadaje sie 30 ml stezonego kwasu solnego i ogrzewa pod chlodnica <5 zwrotna przez 8 godzin.Oziebiony roztwór alkalizuje sie 30% lugiem so¬ dowym ekstrahuje chlorkiem metylenu i przemywa woda. Warstwe organiczna osusza sie nad siarcza¬ nem sodu, odpedza rozpuszczalnik, pozostalosc roz- so puszcza w eterze i przed dodaniem eterowego roz¬ tworu chlorowodoru wytraca sie dwuchlorowodorek 2^(2-amino-etyloamino) -4-morfolino-tieno [3,2-d] pi¬ rymidyny i przekrystalizowuje z etanolu. Tempera¬ tura topnienia: 282—283°C (rozklad). Wydajnosc: 55 2,3 g (65%wydajnosci teoretycznej).Przyklad IV. Dwuchlorowodorek 2-(2-amino- etyloamino)-4-morfolino-tieno[3,2-d]pirymidyny. 2,26 g (0,01 mola) 2-(2-amino-etyloamino)-4-mer- kapto-tieno[3,2-d] pirymidyny i 40 ml morfoliny 09 ogrzewa sie pod chlodnica zwrotna w ciagu 50 go¬ dzin. Nadmiar amimy odpedza sie pod próznia, a pozostalosc oczyszcza za pomoca chromatografii ko¬ lumnowej. Takotrzymana 2-(2-amino-etyloamino)-4- -morfolino-tieno[3,2-d]pirymidyny, za pomoca etero- 65 wego roztworu chlorowodoru przeprowadza sie \*u 1 dwuchlorowodorek, który nastepnie przekrystalizo- wuje sie z etanolu. Temperatura topnienia 282— 283°C (rozklad). Wydajnosc: 0,4 (11% wydajnosci teoretycznej). PL