Sposób wytwarzania litoralonu Przedmiotem wynalazku jest tsipoisólb wyitwairza- nia ilitoirailoiniUj nieznanego dotad ihoiimoniu wypro- cDukowamego z gruczolu przytarczycznego^ w postaci konoenitiratu lub niJieszainiiny. iHorimonem gruczolu praytairiczyicznego, wzgiednlie podwyzszajacym poziom wapnia we ikirwii w or¬ ganizmie parathorimonem 8.500), zajmowana -sie, illiiteratiuira, w isaerofciim zakre¬ sie. (The Joprn. of Bdol. Ohern. 236: 759,, 106L Ras- mluisisiem et al: Isolaitlijcin and Gharactetilizjaitaotii of Bovime Parathyrroid Hortmome; Biochernliistiry 5: 344, 1966. Harwker eit iall. iCTuirther Studies of ithe Iisola.- tion and Characterization of Parathyroid Poly- peptiides; Cale. Tiisis. Res. 4: d7, 1070. Otflaordlan et alL: The Propenties of Pordiine Piaoratihyiroid Hor- mone; Aninallis oif Unit Med. 70: 1243, P969. Auirlbaich et al.: Polypeptide Hormones and Calcium Meta- iboliisime; Hoppe Seytiens Znscht fur Phys, Chem. 3.91:1581f, 107 auemoe of iBovine Piaraithyirolid Harimone; Piroc. Nat Aoa& Sci (USA) 67:1862, im. iBrower et al: Bo-, vine Paraithyiroid Honmone: Aimliino Acid Seauemce; Proa Njat Acad. Soi (USA) 68: 63, 1971. Potots e;t al.: Symithesiis of the Bioiogical Acitiilve N-itenmiinal Part of Paoraithyiroid Honmone).Hormon ten posiada staiktaure podobna do poli- peptydai. Uzyslklulje isoie go ma pomoca efcstoakcji cieplym kwasem isolnyim liuib fenolem odtliuisziczonyim i irozdrolbniionyioh gimiczolów¦¦, pirzytarczyiczinyich. 2 przy wartosci pH=)4j,8 dajig sie wytracic przez kilkakrotne frakcjonowanie za pomoca rozpuszczal¬ nika i przez wysolenie i wytracenie za pomoca Ikwasoi itirójicMoroacitowego. Czystosc ta z terapeu- 5 tycznego pumlktlu widzenia jest odpowiednia; che)- micznie czysty akftywiny wzglledem wa(pniia para- thoitmon, wzglednie jiego aktywne izohorimony, da¬ ja is;ie wytworzyc przez .skomplikowana technolo¬ gie, przesaczania przez izeil. ^ 10 Podistawa wynalazku jetat s/twlie^idzenie, ze giruiczol przytarczyczny oprócz znanych ijulz iuprzedinik)i hor- imjcinów zawiera jedlna isiubstainicje diulb wliecejj sujb- isitainioji o idzdaJainioi Ihormoniui, które* znaicznie tróznia isiie od uprzednio znanych. W dalszym oiagiu opdisu 16 nowy hormon foedzde iniazywany ,^iltara(lanem,,. jChemdczinai sitruiktiuira zwiazku (zwiazków) ewb- inytch lirtoralorneim miie jesit jieszcza wyjasinliioina,. Nie jest równiez jednoznacznie wyjasnione, czy chodzi (tu o jieldma isutotainicije iLuIb o girfupe sulbsitaimojii, albo 20 o kilka fizyicznyich Jjulb &ylkoch'erniiczinych modyifli- ka«ojii Hpwiei BluJtastanfOJe o idziiialainwu hortmona/linyim otrzy- imaBie -sposobem, wedlug wyinafliazlku s-a akitywine iwziglediem wapnliia, ito zinaczy w pirzed'wlLenisftwlie do 25 wczesniej poznainych ihonmonów nie wplywaja one na poziom wapnia we krwi pnakitycznde aini w po¬ zytywnym, and w megaitywnyim kierunku, iaile pod- wyziszaga zawantosc Ikrzemiu we krwi.Sillmie oczyszczone [frakcje j/uz przy zupelnie ma¬ so lyim istezeniu i(ponlizej 1 img/kg wagli' ^ciala) przieja- 82 01382 013 3 wiaga biologicznie szerokie tfaatfnakodogicznel i tea- peuityczne dzialanie, jak ito opisano dalej.IZ (chemicznego punktu *wtLdizietndla mowa substtaincja wzglledinie onowie suibdtanojej,, otrzymane* sposdbem wedlug wynalazku, wykazuja nastepujace charak- 5 terystyczne wlasciwosci: nie daja sie one wytracic za pomoca kwasu itróijchilorooctowego, sa to jednoznacznie ciala bialkowe, wzglednie sa one/ maitiuiry pofliipeptydowej. fNde isa one sulbstancija- mi itluszczowyimii, nie isa rozpuszczalne w benzenie io i 'chloroformie, przeciiwnie rozpuszczaja sie w wo¬ dzie. Litoralon utrzymuje swoja biologiczna akty¬ wnosc inawejt po traktowaniiu rozitwoiriemi, (który de- naituinuijie substancje podobne dio bliailkowych\ to znaczy irówniiez po (traktowaniu kwasem azotowym 15 lub tlenkiem etylenu; Otrzymana sposobem wedlug wynalazku sub¬ stancja nadaje sie smetycznego i wykazuje naistepuijajoe loechy: jest ona rozpuszczalna w wodizie, zawiera: CjH^N, O, S 20 oraz / lufo P nde jeslt ani biialkie(m ani steroidieim!, jesjt zwiazkiem- heterocyklicznym o ciezarze cza¬ steczkowym lOO^liOOO, korzystnie 2i00—HOOOi, nie ma ona Charakteru itiuisaczoiwi^go, nlie irozpuszczaj sie w benzenie, '(Morctoirimie i czterodhflorku wegla, 25 posiada ona nastepujace fizjologiczne dzialania: wywoluje tfcsfaitoriie, podwyzsza wage gruczolów Berdera u iszczurów, posiada dizJialainie ochronne! przed promieniowaniem* wplywa na fcairtefcs gru¬ czolu przytarczycznego, jak równiez na stezenie, w sladowych pierwiastków we krwi'; w kliiraiczno-ite- rapeutyicznym dzialaniu, wplywa ona korzystnie na zespól Sjorgena, rhino-leringo-pharingitis sicca, skleroderme, candidiasis skóry, rumien promienio¬ wy i Inne obrazy choox)foowei 85 Sposób weidlLug wynalazku* polega na tymi, ze gruczoly przytarczyczne wyizolowane z ssaków suszy sie i miele, ewenjtiuailndie; oditluisziczai, ewenfbu- ailniie ekstrahuje iwoda i otrzymany roztwór lliofii^ fljzaujie. Jalko prodiukt wyjsciowy do wyitwarzania *• htaraloniu nadaja isle równiez IhodowtLei maiterialo- we !i komórkowe, które pochodza z gruczolu przy¬ tarczycznego ssaków.Wytworzony jw len, isposób koncentrat iflwodhy roz¬ twór duto liofilizowany prosizek (nadaje islie jiuz do 45 wytwarzania ifarmaioeultycznydh preparajtów dla, uzy¬ skania opisanych (poniize|j farmaceutycznych lub biologicznych dlztóailafiji tMjoga byc jeldinalk równiez wytwarzane bardziej alktytwine koncentraty, w iten ispasóbj, ze zmierza sie 50 do uzyskania produktu, który zawiera substancje aktywna w postaci bardziej stezonej \lulb bardziej czystej oraz 7 lulb de^aktywuje ftowarzyszaicy hor¬ mon aktywny wzgledem wapnia1. Bardziej czyste- prodlukty lepiej nadaja sie ido wytwarzania fanma- sa ceuitycznyich preparatów zarówino atetoiczniie, jaik i z puinlktu widzenia jednoznacznego dozowania/ Woldlne eksitirakty 'moga byc uiwioflnionef od dal bialkowych i pollipeptydów w -ten sposób, ze do ekstraktu idodaije sie srodka tstracajjaioego bialko » i uzywa isle otrzymamy roztwór po odjdzieleniu osa¬ du.Jatko srodki stracajace ibialjko moga byc sitoso- waine kwais Itrój^Moroootowy, towas isuiifiasaliicylowy iitd. Odbiailczenlije moze byc irównie|z 'dokonane za 65- 4 pomoca r0ipuszczaQindków i przez wyisoieniie. Wytra¬ canie za pomoca (kwaisu itró^chlorooatowego okazalo sie najbardziej celowe i skuteczne. Niekorzystne j4st to, ze isitosuinUsowo ttnuidine jest uisiuniejóie nad¬ miaru isrodika rwyltracajacego. To moze nastapic se¬ riami oeOowo za pomoca eterowej elkisitraJkictjiv wcho¬ dzi tjedinaJk irówniez pod1 urwaige ogrzewalnie' wodnego ro^t?wonu uwoHnionego odl ibdailka! (wedlug najnow¬ szych oteejrwaicjii ilitorailon1 nie jest [specjaainiie wra¬ zliwy na goraco), przy czym w Iten isposób mozna zniszczyc 90% kwasu Itirójjidhllorooatowego, (Powisitaje chOorolfioirm. i dlwiujtlenek wejgSla)).SitwiieridlzonOr ze rozdzielenie sulb^tain^cji bialko¬ wych, polipeptydów i innych featocji moze byc przeprowaidzone z ddbrym wynlilkiem za pomoca fillitiracji zeloweij.W tym przypadku pozadana substancja moze juz biyc uzyskana o isitosxmlkowo idiuzej iczysftosci w od- powliedniiej fralkcjir. Szczegóilnlie celowym positepo- waniem jest oczyszczanie przez fiiltraioje zeJLowa po usunieciu substancji bialkowych z wodnej frak¬ cji, przy czym na kolumnie o duzej zdolnosci frak¬ cjonowania, ewentualnie przez powtarzana filtra¬ cje zelowa waskiej frakcji, uzyskuje sie juz frak¬ cje litoralonu o stosunkowo wysokim stopniu czy- iStOSCi: Inne oczyszczanie koncentratu substancji akity- winaj moze (byc dokonane wieloma sposobami i w itym ceiln daja sie stosowac metoda chroma- togira^ijczne, diafliza^ metody 'ejkstorakcyjne^ wyftra- oeniiowe, aidsorpcyjnie i inne mertody wzglednie komlbiinaiclje (tych metod. iW cellu znisziczeniia alktywnego wzgledem wapnia pairalthormonu nadlbairdzlej celowa metoda jesit itrak- itowanie za pomoca sulbsttancjfl, które chetnie reagu¬ ja z substancjami (bialkowymi wzglednie polipep- itydamii. W tym oefliu mozna stosowac kwais azotowy, itilenek etylenu, formalline ^td.Jak 'juz ¦wspominiano jednolitosc iiitiorailontu nie jest jaszcze wyjasniona. Sitwlierdizono, ze za; pomo¬ ca rozmaiityich! Aemiiczinyich i fizykocheanicznych opelracji moga Ibyc od siebie odldiziellone rozmalite aktywne frakcje laitoralonu. Tak w^iec im'Oga byc dtirzyimane rozmalite ifirakaje przez wytracanie za pomoca rozpuszczalników, rozmaitych tspcjsobów chromaitografiicznyich, fiflitracjii zeloweji, dializy, eks¬ trakcji, frakcjonowanego 'wysalanlai, trakjtowainia wyrnliennakami jonoiwymii. Dla doklaidniiejjiszego roz- dzieOenla (frakioji moze 'byc równiez zastosowana kambiinatcija iych óperacjiii Z otrzyman«ego sposobem wedlug wynadaizku litorailoniu wyitwarza, sie terapeuityczne oraz / lub prewencyjne kompozycje, które jako isiulbstainoje aktywna zawieraja Olitoradon iulb frakcje litoraJonu zmiieiszane z biologicznie obojetnymi nosnikami.Zawartosc isulbstanic,jl aktywnych (tych preparatów moze wahac isle w szerokich granicach i zaHezy od podanych stosunków. Zawartosc substancji akty¬ wniej ¦wynosi np. okolo 0|,05—»10 img pro -dosl. Pre- painaty tc( da(ja isie wy1^varzac za pomoca znanych meitod1 wytwarzania lelków z zaw!ieraljacych litora- Ilon stailych lub cieklych ikoncenltraltów wzgledinie mleszaindjn w pasitadi italbletek, iczopków, roztworów; rnaisci, mieszantin proiszfców iuib iroztworów do opry- skiiwanla. Tabletki o zawartosci sulbstancji akty-82 013 5 wnej 0,5^3 mg moga byc wytwarzane za pomoca mokrych sposobów graniulacyijnych, aile równiez mcga byc istasowainiej suche sposoby. Jako nosnik i substancje pomocnicze moga byc stosowane jlalkSie- ¦kolwiek substancje obojetne zmaine przy wytwairza- niiu ILelków* Roztwory iniefccyjne moga (byc wytwarzane z wo¬ dnego roztworu o stezeniu 0,05—5 mg/ml, w tym jediniak preypadku. potaebne jest usuniecie sub¬ stancji bialkowych. Calkowite uisuiniLede srodka od¬ dzielajacego bialko jest rówm&ez konieczfiiel Bar¬ dziej celowe jest wytwaraande roztworów tódkcyj- nych przez sterytae saczpejhlie.. Roztwór fiiniekcyjny nie wykazuje dzialania pobudzajacego substancyj- niie li miie powoduje dzialania atnaiffflafctycznegoi.Daja sie równiez wytworzyc pnejpiairaity (masciowe o stezaniu siulbstalncjii aMywnej 0,01*—0|^1 g/kfg. Do tego eefku nadaje sie wiekszosc hytciro^iUnych I hy¬ drofobowych podsrtaW ido mlaisci.Podobna sytuacja jest przy wytwarzaniu czopków', gdzie zarówno touthyrum cacao, jak równiez synte¬ tyczne masy podstawowe do czopków odpowiadaja temu celowi (np. takze karbowaks). Stezenie sub- sftamcjii aktywnej czopków wynosi O05—6 leznie od czystosci, koneefotrata.Preparaty kosmetyczna zawierajace jako sub- Bftaincije czynna Jlitoiaflioni, wyrttoairza sie ze stalych lob z (cieklych koncentratów jlditoradoniu ze analnymi rozpuszczalnikami przez dodatnie substancji dodat¬ kowych, wypelniajacych, rozcienczajacych, (posliz¬ gowych oraz vdhioulum w postaci mascii, roztwo¬ rów, kremów, emulLsjii, mieszanin proszków, roz¬ tworów dlo optryskiwania itfdl 'Zawalrtosc substancji aktywnej wynosi korzy¬ stnie okolo OiyOl—0i,5 m£/g.Preparaty zawierajace jako substancje aktywna litoralon poddano nastepujacym obszernym bada¬ niom kliniczno-terapeutycznym. Preparat podawano w ogólnosci trzykrotnie w dawkach koncentratu zaWierajaoejgo 0^1^^0»5 mg substancji aktywnej li- torailonai' dousltmie. SzkodlLiwe dzialanie uboczne u okolo 3000 chorych osób praktycznie nie byly za¬ obserwowane; w IkliOkiu przypadkach wystapila po¬ dobna do pokrzywki wysypka na powierzchni skó¬ ry wzglednie przypadkowo mdlosci i nudnosci1. Do¬ legliwosci te wystapily maksymalnie; u 5% leczo¬ nych ichorychi Charakterystyczne dla nowej substancji wzgle¬ dnie nowych substancjo, o dzialaniu hormonalnym sa nastepujace fizjologiczne dzialania: a) Dzialanie cfiairmail^logiczine Poziom wapnia w surowicy krwi praktycznie nie ulejga zmianie. Podwyzszenie zawartosci krzemu we krwi i zmiana stezenia innych istotnych pier¬ wiastków sladowych Wywolywanie fosfatourii i podfwyzszenie zawar¬ tosci organicznych monofosifaltów i cyklicznych mo- notfosfatów (cAMP) w moczu.Obnizenie cukru wei Ikirrwti.OdtóMalywainie na czynniki, które wplywaja na kirzetpllliwosc krwi. Podwyzszenie OdpoOizy.Dzialanie na system podH^zgórze-praysadka-kora nadnercza (hypothalamius-hyiiwph^ nadher- cza)< l(Wywolywainlie adaptacyjnego zespolowego sitanu 6 rezystencji: podwyzszenie poziomu kortizolu w su¬ rowicy, lucaaulende kory nadinercza wzgledem AiCTH, odhirona wzgledem stPetasorów slteroidaflnej nadjpro- dutoajft kory nadberczai, hamowanie endicgennego 5 (uwaOnaania ACTH przysadka ochrona, wzgledem hypertrifysciyrujacego dzialania kory nadnercza przy ciaglym podawaniu. ACTH).Ptrzy chronicznymi strefa glomeruLozy hypertiroiiizuje slabo, natomiast io stretfa fascykularnai wykazuje) slaba hypoifunflocje na podistaiwie dlokladnych badan (htiistologicznyoh. Rdze- niowoea^troldowy skladinik iszpikai kostnego uAega podwyzszenia^: Wywieranie dlniaflajnia' alktywizujacego embtrional- 15 na -tkanke laczna: pobudizainie wzrosto i pomnoee- nliia JibiricMaistów^ jajk równiez odbudowa zajsobu -tkanki lacissej óraiz systemu wlókniistelgo, zwiek- szoiie lleczenia iran), któremiu przeszkadlza kontdzon.Podwytaszenie stezenia zawaantjosci glilkoprotein • oraz serornaikoidów w isuffowdcy krwi.Odldzialywanie nai zdlnowieniel kosci1 i tkanki chrzestnej oraz w malym stenanio akttywowanie ositeobliatatów i chondroscyltów. Jest to konieczne dla fizjologicznej funkcji podstawowej substancji ko- 25 sci, tkanki chrzestnej, jak równiez sciegien stawo- wych„ mcimSbrany wieizadSoweij i synowdlatoeJL Przy sródkomórkowym oddSzialywaniiju podwyzszenie ge¬ stosci elektronowej aparatiuf Golgiego i wewnajtrz- pdazmatycznego re1dcuQiuJm w komórkach, które od- 30 budowluija kosci i itkanke chrzestna. Obrona przed eksperymenitaOnym lathytriismiuis. Obnizenie stezenia cytrynianu w isurowiicy di poidlwytzszenie alka/licznego sitezenda folafaftazyj Ochrona ariganiiizmiu wzgledem szkodliwego dzia- 39 lania promieniowania elektromagnetycznego. Obni- zehiie czaisni rozwoju wstecznego rumienia skórnego i wyrazne podwyzszenie dJlugosci zycia szczurów, które iniaswietaono smiertelna diawflsa promieni rentgena. Obnazenie dziiailania haoniijacefeo mitoze 40 mliejlocyttów szpiku kostnego, spowodowana przez naswietlenie pox]miendami rentgena. Nie tylko pro¬ filaktyczne, alei równiez terapeutyczne. dzialanie wzgledem zranien wywolanych przez promieniowa¬ nie. 45 Wyrazne podwyzszenie u szczurów ciezaru gruczo¬ lów Herdera, które stanowia ekstraretinalne fo- toreceptory.Wplywanlie na biiologiicznoHenergetyczne dfifialanie promienli swietlnych. Zwiekszenie przyswajania 50 glukozaminy oznaczonej C14 w kanalikach nerfoo- wych i wyrazne podwyzszenie stezejnial miukopoliaa- charydów tkanki nerkowej. Podwyzszenie diurezy.Znaczne zmniejszenie obnizajacego temperature rektalnego dzialania histaminy. Arteriozylne dzia- 51 lanie regnihijace anaisittomiozy.(Dzialanie na endótihelinuim sidany zylnej wzgde- dnie na mukopolsachalrydowa synteze sDuzowyich blon wewnetrznyidhj ib) Dzialanie kliniczne 60 1) Dzialanie wywierane na calkowity system sluJzówkowy i system organów odidechowych or- ganizmai wzgledem ich patologicznych zmian: zespól „Sioca" okaJ vuflwovagiini(tii$ sdccai 05 rhino-laryngo-^phyringitis, sicca, bronchitis chronica82 613 7 8 cuchnacy zanikowy niezyt inosa nrnwxvijsicido5ifl sdharaanliie membrany hyaliinowej s^iniuisitia nawrotny zmiainy pluc pochodzenia sys/temdicznego (wlókni- sitosc (pluiq, sklerotyczne zmiany w plucach) pcczatlkowiai irozed!ma zaibuirzenlia wydziietLnicze sluzu :i slimy leukokeraltosiis !i leulkopIlaMe sluzówki aphtia ire^idivaim& i choroba (Behceta aandLdliasliis blony slluizowej zespól Fljiilmer-Vinsona zespól JRiedfbemaL- zespól Sjdrgenai zespól Mikuiliazal uszkodzenia sduzówki wskutek ram, wywolanych przez promieniowanie 2) Iinine obrazy chorobowe pochodzeinia ektoder- maJiczinego: eaindidiaisiiis skóry yenrews juweniiliis i yulgairils1 condytama acumiinaitum kiciraitaslis pailmcplaotairiaj aicaimthioislLs nigricamfl sdleroderma, morpheai seleroedeimai ónme kdlageinozy (niearobiios.iis liipoidiica granuloma annulaire' pseiuldtaainthioima elaisiticuim induiraitio penis pjlaisttika' •dupuytiren fconftiractiuir isclerosus aitropihliioainis liisizajowaJty popromienne zajpallenfie skóry ailiopieiciiia onychodyisitrlophiaJ toleainigiiectiajsiieirK, ouitifi mairimoraital p&erfiasiis puistiullosa impatigo heapeitiiforimiijS' ichJtyioisiiig zabuirizeniia pawstaiwainliia pigmienftów, vitilige . 3) Schorzenia, organów ruchu i kosci tak zwane degeneracyjne obrazy idhorobowei, pochodzace z zu¬ zycia: airthrosiila,. . . idysiosicopaithiisl spondyloslisl Pozositale obrazy 'chorobowe: icbcwoJbai Dechtterowa ositejogeniesijs iimperfiedtis . . ¦ iiidliopatyczna ositeoporoza inne dsite^porozy cis'teod5iJbrosiia) cisiteopalthia tiendovaginiiitliis i buinsiltiis' 4) Neurologiczne i psychiatryczne schorzenia: mlesniowohypotonijczna i ataniiczna forma sklerto- siis imiuHtiiplex paplMoedeima' psychozy pochodzenia endokrynologtainegio (wege- 'tatywna dyisitonia imonopauzaiine isymiptomy psychi¬ czne, psychiczne symptomy wyisitepuijace po sforu- mektomiii, psychozy Ouishiinga iitd.) depresyjna idekompenisaiCja pochodzenia ineurotycz- nego isitamy braku impulsowi, bezczyininosc wzglednie sita- ny teniobrycznie Kaita/tonia, terapia wtórna przy pozbawieindiu naduzycia i nar¬ komanii 5) Obrazy chorobowe porodowego lecznictwa ko¬ biet: toksaeimia ciazy. (Hyperft,onia, edemai, aflbumiinuiriat Ipreklampsja cklaimpsja, itdksaemlia podlozowe), zaibutrzenia miesiaczkowe (imetropatie:, aimienerrhoea, rairomeiniorirhoea, pdlymeffiorrhoea Atd.) zespól monopsuzalny (nadcisnienie, wzburzenia, po¬ ty, symptomy psychiczne;, zabuirizenia ciiirkadiaiLnej zmiany kortizolu surowiicy) pruriitiuis' wzglednie craiuirosliis vulviae maisitpaftbiis fitoocys^ica enosio colill zaburzenia ilakitaicyjine najdlwaga aindirogenna hypogonaidiaimus1 6) Zmliany zwiajzairae z organaimii zimyslów: ¦aaltairacta dinioi(piilen^ siklerotyczne amiainy Hundais iretinopathils diabeticaf glaucoma diaibetdca zalbuirzenia zmyislu isuMakiu i zapachai oitosalerosdig (oltiitis necidlwainfi ? . za^ainieniiai isitirun glosowych, chrypka potchodzienia ottgiainiicznego 7) Zalbuirzeoiiiia termoregiuilaicyjhe hypo- wzglednie hyperhydrosis hyperhydrosis palmoplainfbaitfiis stany podgraczkowe o tchaiaikterze endldkirymaikiym peryferyjine, artenilozyllne zatarzenda fuinikcyjine ana- sitjomoz choroba Raynauda akrocyianoza 8) Schorzieniia zebów i jamy uis/tnej: pairadentosis wzmoizona, fiklicnnosc do próchnicy zaburzenia wzrostu zebów, dentalna hypoplazja 9) Schorzenia isysitemu /naiczyniowego: .retinopattihila dliabetUcar uttiouis 'Cruris "a.rfterosclerosiis dblilterains 10) Obrazy chorolbowe and)oikrynologiczne: mllodooijany balsioplhilllilsimiua choroba Cniisihinga i zespól neflroskileToz pochhdze- inlia endogenmego wtórna cboiroba Ouishinga KreltiinOiSmiuisI idhordba Faiggego h,ypopalraithyii,ioi)dlijs!mu& ad'aipa3iiltais dolorosa lypodlystrophils adiposogeniltailiiis lypodliysitrophiiia progiresciMa cortiioogeniitatliis zesipól pózne .symptomy dlialbeteis zesipól Morgagniego 11) Obrazy dhordbowe gaetooenterologiiczne: pod — lub nadkwaisoiwfosc wiellkie wrzody ajtroficzny gatsitniJtis 10 15 m 25 30 35 40 4? 5Q 55.W82 013 9 10 12) Odbranai przed prarnieniowamiiem* ochrona przed zewnejbrznym oddzialywaindem otoczenia: odhTona przed promieniowaniem terapia zranien, wywolainych przez promieniowanie metearojpatdia podróz stadkiem przestrzennym 13) Uiszkodzenda jataogenaie: obrona ptrzied iszkodOiwyimi idziaiainiiaimii lufoocznyimi substancji radiomimetycznych i immunosumpresy- wnych leczenie uszkodzen sterOidowychi, dzialajacych gli- kdkortakoMallnie obrona doustnych steroidalnych szkód antykoncep¬ cyjnych leczenie jatrogennych kaitaraJkt fenoroslis 14) Gerontologiczne obrazy chorobowe: progeriie gerodeirmie anjgiailogiczne ti psychialtarcane symptomy wieku starczego 15) Zespoly: Oczne zespoly, które isa w zwiazku z ogóiinyimii uiszfcodizendaimi mezoekftodermaityczinyimi, lub zostaly nabyte.(Dermatologi'Czine|, ofltataoQicgiiczine7 psychiatryczne, eodokrynologiczne, pediatrycznej mchowo-organi- czne., puilmondlogiiczne, ginekologiczne, wrogenitailine iiitd.).Nalezy zaznaczyc, ze powyzsze fairmakologiczne i kliniczne dzialania stanowia jedynie kilka charak¬ terystycznych aspektów dzialania odkrytego no¬ wego hormonu.Farniakologiczne i 'Kliniczne badiaintia prowadzone sa dotychczas przez 8 katedr uniwersyteckich, pan¬ stwowych dmistyftultów ii farmaceutycznych fabryk, naltomtiast kliniczne badania prowadzone sa syste¬ matycznie od trzech lait przez 20 klinik uniwersy¬ teckich, panstwowych instytutów i budapeszten¬ skich szpitaiLi. Terapeiuityczne bsicania rozima&itych obrazów chorobowych mialo miiejisce dotad na ma- terialle chorych liczacym 3000 osób.Terapeutyczny eifekt kilku icibrazów chorobo¬ wych osiiaga sie przy rdztialandiu leczenia ibrwajacego wiete tygodni lufo Mika miesiecy ..-Onp. choroba Bo^hfterewa), sa jednak irówniiez stosunkowo szyb¬ kie dzialainiiai, inp. przy cuchnacym ziarnkowym n:e- zyciie nosa. W kiiOku przypadkach iremiisja jest trwala, w kiilku przypaidkach isli'lmdie zalezna hormo- nailinlie i przy przerwaniu leczenia wysitepuije u cho¬ rych szybki nawrót, inp. irhinopharingitiiis siocae Bardziej czyste frakcje rozwijjajja swoje terapeu¬ tyczne dzialanie juz przy calkiem imalym stezeniu, np. przy sltezeniu fyOOl ppm, lufo ponizej, które od¬ powiada dousitinlie dawce 1 mlifcrograim/kg wagi ciala.Nieoczekiwana jesit szeroka skala i poziomy brak zwiazku chorób, przy których liitoralon wykazuje) korzystne iberajpeu/tyczne dzialanie. W zwiazku z tym mozna wskazac ma kortlizon i jego pochodne o równiez hormonallnyni dzialaniu, które przy kil¬ kuset zachorowaniach wykazuja terapeutyczne dziia- lanie. Terapeutyczne dzialanie litoralonu w jego znaczeniiu moze byc ityflko porównane z pochodnymi korttdzonu i otwiera nowy irozdaiaL w. terapii, £asr- mokologiii i .biochemii. Rózni sie on jednak od po¬ chodnych kortizonu nie tylko w znacznie odbiega¬ jacych wskazanliach (sa one w wielu przypadkach o dzialaniach przeciwstawnych), ale irówniiez w je¬ go znacznie rniniejsziefl (toksycznos-cii a. w jego cha- 5 rakterze dzialaimia. W ogólnosci litorailoin wywoltuij« isitqpniowo rozwijajace laie daialanie w przeciwien- isftwie od czesto szybkiego .dzialania, kortizoniu i (roz¬ wija korzystny wplyw w piierwiszie(j lliniiL przy chro¬ nicznych, degeneratywnych, sklerotyzujacych pro- 10 gresjach, a nie w zapalnym, zaostrzonym stadium.W tiralkciie stosowania klinicznego równiez przy ciaglym leczeniu w .czaisie jednego roku nie za¬ uwazono istotnych isizkodHiwyich dzialan ubocznych.Hipoteza irofoocza! przy terapeutycznym odkryciu 15 pozornie niie pozostajacych w zwiazku obrazów dhicirdbowydh jest naisitepujaca: odkrycie „ewolu^ cyjnej .teorii terapeutyczniej" pomoglo zaisaidndiazo i inatdalo kiieruniek. Isltota fteorii wyjasnia sde naisite- puijaoo: 20 Fakt, ze gruczoly przytarczyczne, jako organ w©- wnajtrziwydlzielniLczy u zwierzalt bezkregowych i ryto inlie irozwlimajl -sie jieszozie i w tirakciie ewioiluqjii u ga¬ dów i plazów wydiaije 'slie byc zwiazany z równo¬ czesnym zmiilknieciem aparaftiu. ibrondnlialiniego, a wiec 29 ich poczaltek jejst zwiiazany z poczaitkiem zycia na ladzie i histologicznie irozwin;al sie z ifaringeailinego epithelium, który stal sie zbedny w trakcie ewo¬ lucji i który w wodnym zyciu sitamowil organ od- deahowy, doprowadzil ido zalozeniaL, ze zaidlaniiem ? przywyklego do wód piierwotinych ido iszcziegóiinych warunków zydia na sitalym ladzie.Zycie na sitalym ladzie nozpoczelo slie rozwijac przed 200 imifljionami ilat na ziemi i w tym oeLu 35 zycie imuislialo rozwliazac wiele podsJtawowych pro¬ blemów fiizjologiiczinych wyjsiciia z wody na staly lad .Organ oddechowy zmienil sie zasadniczo. Z wy¬ ksztalceniem sie pluc musialo zostac rozwiazane zmniejszenie napiecia powierzchniowego pecherzy- 40 ków plucnydh pirzez wytwairzainiie „isiurface actant", aby pecherzyki plucne mie znajdowaly sie w sitande aitiektazycznyim i wdj^chamie bylo 'Ulaitwione. Naje¬ zalo sie isitarac o. optymalizacje zawaintosci w!ilgoci i o "temperature piowiieteza; diositajacego sie do pluc, 45 oraz zabeizpieozeniie|, aby bylo ono wolne od mecha- niiaznych zainieczysziczien.Rogówka i ispojówka oka musiala byc chroniona przed wysychaniem, jak równiez przed imiikrcuira- zaimli od zianieczyszczen przez pyl i powf:ie|tae. Ró- 5ft wmiez nalezalo sie stairac o róiznice wspólczynni¬ ka zalamania swiatla powietrze—rogówka oraz o odpowiednie isimairiowainiie galki ocznej w trakcie przesiuwainiia. Rozwinely sie gruczoly lzowei i do- daitkowe gruczolyj 55 Równiez niiusial toy6 rrozwi.azainy isposóib dositawa^ nia sie suchego pozywienia do zoladka. (Wytwa¬ rzanie siliny zawiierajao0j imiucyne).Odpowiiedinio do nowej biosfery przeksztalcily sie irówniez orgainy sluchu i wechu.M Skóra otrzymala zaisaidinliczo nowa ifuinkcje. Mu- sl;ala ona chronic organizm przed 'wyisychandem, jak 'równiez przed uszkodzeniiem przed' promieniowa* niem i zewnetranymit uszkodzieniiami.. Regm/laicja temperatury uzyskala swioijie waznie zadanie. Woda 85 morska miala praktycznlie stala temperature w po-82 013 11 12 rówinainiiu z krancowymi zmiamaimi temperatury ladu stalego). Rozwinely sie giruiczoly potne i lojo¬ wej, komórki pigmienltowe, Diak równiez dodatkowe ekltaieirmiczmje twory (wlosy, oWlosiemcej, paznokcie).Powstaly atfte/tfiozylme ainastomozy, Wtóre zape¬ wnilaja idokladma regulacje temperatury.W ogólnosci tmusiially wiec •wszelkie powierzchnie granikrzniei, które isfooty zywe ladu sitallego separo¬ waly od zewnetrznej wainsitwy powliejtirzai, spelniac zasadniczo mowa funkcje.Wskutek braku 'sily wyporu powstaly wielora- klLe zadania dila: 'tkianiM icjporowej (pojawily sie kosci o ksztalcie rur). O powstawanie krwi sltaral sie szpik kostny, znajdujjacy isie w ikosctiaioh o ksztalcie nuir zamiast watroby i sledziony.Nowa biosfera prcefcszitalcila zasadniczo wzgle- dnliie (rozwinela organy poruiszainiia sie. Substancja chirzesltma,, stawy, /rozwój imemibran synowiiailnycOi, wzrost luimiesniiefriia itdl.W" zyciu wodnym stazete braly udziai oprócz zacpatrzerHia funkcji oddychania równiez w regu¬ lacji gospodarki jonowej organizmu: Powstala do tego okazja dzieki temu* ze woda morska zawiie- rala wszysltfcie niezbedne do utrzymania zycia jranyi, lacznie z waranyimi pierwiastkami, slladowyimii. Wisku- fce|k zmiany biosfery (rola ta przypadla, obu hioinmb- nom giiuiazolów przytarczycznych: pairalthorimanowi i tLiitaralonowii, jak równ nowemu kory nadnercza. Paraitihorimion kieruje w pierwszym rzedzie1 reguflacja gospodairki wa¬ pniem i magnezem!, aMostejron regulacja gospodair- ki potasu i soduj, podczas gdy litoralon w pier¬ wszymi rzedzie kieruje regulacja waznych pierwia¬ stków sladowych, miedzy innymi' gospodarka krzami—ffluor i miedzi. W regulacji jionów fosfo¬ ranowych i isiiairczanowych biora udzial oba hor¬ mony gruczolów przytarczycznych. Stezenie! (janowe cyltryinaanai w surowiicy podwyzsza pa«raithormon, a obniza liltcra!ion< Poniiewaz pirzez przerwanie zycia wodnego bez¬ posrednie przyjecie potrzebnych jicnów z biosfery za ipomiooa Ibiomembran miej bylo juz mozliwe, jako jiedyna mozliwosc dla organów wyzszego rzedu re- giuilacjii gospodairki ijonowej iclkazalo sie pobieranie i opróznienie pokairmiu. -(Hoirmonallna regulacja re- sorpcji kosmków jelitowych oraz kanallików nerko¬ wych).Jako rezerwuar jonów stal sie sftworziony przefc zycie na ladzie sitalym system kostny o bardziej stabilnej isttrukturze.Fakt, ze lliitoralon wplywa znacznie na zawartosc krzemu we- krwi i gra decydujaca role w jego re¬ gulacji (zawartosc krzemu we krwi podwyzsza sie przy leczeniu litoralonem szczurów i zajecy o wie¬ cej niz 100% w 'Ciajgfu 30 dni), zwraca: uwage wy¬ raznie ma bardzo wazna tfizjoflogticzna role Ikrzemu przy syntezie glikOHmukoproteidowej i zaibezpiecze- nliu jej fizjologicznych funkcji i(podobnie do jonu siarczanowego) i Jalko' rezultat badan nad iiitorailonem kwas krze¬ mowy i jego komplletosy podniosa sie przypuszczai- nie do wysokiej rangi z ich dotychczasowego zanie¬ dbanego fizjologicznego zaszeregowaniia. (Odbudo¬ wa ibraidytroficanefj i ejlaisityczmej tkanki, regulacja powstawania kosci itd.). 10 15 45 55 65 Ponadto zawartosc krzemu w krwi ludzkiej zga- dlza sie z zawartoscia krzemu w wodzie morskiej (3—4 ppm) w której zycie najjpierw sie rozwinelo.Rozwój zydia na lajdzie- stalymi .spowodowalo w hi¬ storii zycia na ziemi najwieksze daialamie isftresso- we dla organowi, adapftniijacycih sie do zydia ma „la¬ dzie stalymi'. Todzialanie! sitressowe dotyczy rówiniiez po ipojawieniu sie ssaków i adaptacji do zycia na sltailyim iladziie isitot zywych ladiu isltalegO' zmaczniie isiilniieij, niz istot zywych w wodzie- klimatyczne, promieniowania; eilekltromaginetycznie liitd.). W epokaich historii zliejmli1 wyrnarciie i poja¬ wienie G&e kilku rodzajów ziwlierzat — jak njp. przed idkioio 60 milionamii la!t w pózneij epoce kredoweij wyimarcie prehiisitaryczinyah gadów i pojawienie! slie isisaków — powiazane zosftailo przez wiekszosc bada¬ czy ze izimiana jakosciowa ii ilosciowa iskladiu pro- miieniowainia na ziiemdi iOniezadezmie od tego, czy ono doszlo do skuitku z powodu wedrówki biegunów;,' iczy tez zmiany aktywnosci Bftoncia).Z drugiej strony gruczol przytarczyczny i jego isitopien rozwoju — 'jako ;jedyina sulbsltamcja,, chronia¬ ca .przed prornieniowanicjm i 'sitarzemiiemi. sie matu- raUmego pochodzenia — okresdal pozostawamiel przy zyciu wyzszego swiata zwierzat ladu isltalego i roz¬ wój bairdzijej odpornych rodizaijów wzgledem zmian, fctóre dotycza calejj zewneitrziniej powieirzclhni ziemi (woda morska absorbuje promieniowainie- jonizuja^ oe). Mozna uwazac za (pewne, ze bardziej] intensy¬ wny rozwój1 gruczolów przyltariczyczmych ssaków spowodowal wykisztaloafnie sde .baridziejj od|pomnych rodzajów 'Wzgledem koamiiczny-ch uszkod'zen. fljiitorailcin posiada bairdzo istotna i w iswoim zna¬ czeniu dzisiaj jeszcze nie dajaca sie ocenic role przy octacinie wzgleduKie1 zmniejszeniu powstawania wol-.' nych rodników, które powisltajja jjako skutek glebo¬ kiego promi'en!iowania i które stanowia jedrna z gló¬ wnych przyczyn procesu .sltarzeiniia sie. Dzialanie w tym przypadku jest inie tylko profilaktycznei, ale powsitale juz uszkodzenia tego rodmaju refstyttuuja sie stopniowo, przyna,jminie(j czesciowo.Isitniienie zespolu adaptacyjnego jesit zapewnionie dla istot zywych ladu stalego wyzszeij ramgi dzieki syistemowi, (bhalamius hypcitnaiaimusi-^kioira naidhier- cza. Hormon liitorailonowy gruczolu przyjtariczyczineigo jeslt ibezposrednimi skladnikiem neuroendokirynoilogi- czniego syistemu adajptacyjmego i jego dzialanie1 po- wodujje sitabiUizaicj^ i podwyzszieniie riezyBtanc|ji ze¬ spolu adapltacyijinego; Podwyzsza zdolnosc obrony organizmu wzgledem szkodliwych dzialan zewne¬ trznych. W tym wzgledzie ma wylbiitme dzialanie równiejz ma wyzsza aktywnosc nerwowa i mózgowa i jiest równiez niezbednie poltrzeibny dlla jej fiizjo- logiicznej ffuinkcjii.[Nalezy tu zaznaczyc, ze sposoby utrzyimania ro- dzaiju w zyciu wodnym ii na '.stalym ladzie sia za~ sadniczo rózne. Rozwój embrionu w jamie ciala oraz odzywianie z piersi po urodzeniu rozwiijafto sie przez zniewalajace dzialanie zycia na stalym la¬ dzie, jako wysoko irozwiimieta forma zycia na sjta- lym ladzie (ssaki wodne powtrócfflly z powrotem do morza z ladu stalefgo). To zabezptiecza na ladnie sitalym najpewniejsze utrzymanie potomisftwa;. Gru¬ czol .przytanczyczny wywiera okreslone i wyraznie82 013 13 14 fbdototficzne dzialanie na gonady i organy ret*ro- dukcyjne oraz równiez na .piersi ssaków.Streszczajac, Oftoralon dziala jako horimon gru¬ czolu preytaixaycznego w kierunku inltomsyiflkBiCji i wzmocnienia podstawowych wlasciwosci subaitan- cji zywej* podwyzsza stala Rubnera 1 przez to po¬ tencjal istnienia zycia, kitóry jest podstawa ewolu¬ cji Pracz dniiracelfulerna intensyfikacje ikiokwAMtory- sttfcznego stanu i defarrnacje Ktaralon uczynil mo¬ zliwe; inwazyjne rozszerzenie sie zycia wyzszej rangi na calej powierzchni ziemi. Terapeutyczna wartosc istnieje przy kazdym schorzendiui, którego ejtitopajtaajenoza Jest w przyczynowym zwiazku z roz¬ wodem zycia, na stalym ladzie i z adaptacja do niego. W rten. Iapciscl objasnia sile szerokie dzialanie terapeutyczne Oitomlonu.W zwftazfcy z tym tydko Jedyny przyklad: Zespól Sjorgena w tym oswietleniu jest typowym, brakiem zdolnosci adaptacyjnej do ladu stalego.Ogólny obraz tomach, ukazuja sie bardzo rzadko, ale którego par¬ cjalna wzglednie abortywna postac tym czesciej wystepuje) .sklada stie z nastepujacych syrnpitomów: karatocdnjurictLMite sioaa xerostarnaa, dysjphagtid rhdno-laringo-priaringólfo sioca bronohrtsó sicca tfflbroza plucna podiantihffiiAiifli W H"1dHPMMllli#BHlHl SCJKKnMMMM.LMm achyida eastóea, obnizona kwasowosc anemio1 vuavova^iiitófi sicca lysienie demataza swietna tolean^ektazje' pot i artirajfóa gutuczolów lojowych zaburzenia kaflcyfikacyjne zebów i kosci slabosc miesrA hypotanial purpura] stany podgoraczkowe neurdsa Widoczne jest, ze ogól powyzszych symptomów przed ewolucyjna teoria iterapeutyczna anie tylko byl niewyjasniony z etiologicznego puinkttai widze- noa ale równiez z terapeutycznego punktu widzenia byt niedostepny. Ditoralon wplywa terapeutycznie na wszystkie powyzsze symptomy (zarówno w obie¬ ktywny, jak i sub&ekftywny sposób) bardzo korzy¬ stnie, jezeli one pojawiaja sie w calosci lub poje¬ dynczo, parcjalnfiify Podobnie do powyzszej rozwinietej rteordl daja sile objasnic lub terapeutycznie traktowac liczne Inne zespoly. Tak wiec umozliwlia sie równiez roz¬ poznanie nowych zespolów, wzglerinlie granice wie¬ lu dotad pojedynczo rejestrowanych zespolów roz¬ plywaja sie i stapiaja razem. Stwierdza sie, ze w szerokiej dziedzinie schorzen brak hormonu liito- toralonowego posiada wazna d w wielu przypad¬ kach wylaczna (role, przy czym nie tylko w przy¬ padkach braku nalezy oczekiwac od niego terapeu¬ tycznego dzialania. UtoraHion, podobnie do innych hormonów, dziala na itkanki wyzszych organizmów wzglednie ina ich komórkL '{gruczoly apokrynalne, mwtocyty, limfocyty, fibroblasty, osteocyty, chon- drocyity, komórki miedziowe itdi) przez stymulo- wandle enzymu; adenyJo-cykflozowego, przez uwot- iniende monofosforaiito adenozyny.Róznica miedzy obu tyjparnl hormonów gruczolu przytarczycznego: miedzy parathormonem i liitor*- lonem najbardziej widoczna, najbardziej scisle da¬ je sie w ten sposób objasnic, ze parathormon wy¬ kazuje dzialanie o charakterze wtiltamtiny D, a Idfto- ralon wykazuje dzialanie o charakterze witaminy A.Wydaje sie prawdopodobne, ze hormony o dzia¬ laniu llutoralonu produkowane sa w tak zwanych komórkach eozynoffiflnych gruczolu przytarczyczne¬ go.Przyklad I. 10 g liofilizowanego i zmielone¬ go proszku z gruczolów odtluszca sole w znany spo¬ sób (iAurbach) jak nalstepuje1:' Proszek miesza Istie z 25 ml absolutnego acetonu w temperaturze pokojoweji, nastepnie przesacza sie na £ili4rze szManyim G4. Potem dobrze odcSagmiejty proszek z gmuczolów mnesza sie znowu w tempera¬ turze pokojowej z 26 iml chloroforniu i saczy ada na fiOltrze szklanym G4, operacje powtarza sie. Od¬ ciagnieta isujbsiancije zawiesza sie w koncu znowu w 25 mi absolutnego acetonu w temperaturze po¬ kojowej 1 odciaga sie na szklanym filtrze G4. Uzy¬ skany proszejk z gruczolów osusza sie pod zmniej¬ szonym cisnieniem w temperaturze pokojjowej. Wa¬ ga suchej substancji waha srie w granicach 7—9 g zaleznie od zawartosci tluszczu substancji wyjscio¬ wej* Nastepnie 110 g odtluszczonego bezwodnego pro¬ szku z girufczolów ekstrahuje sie (trzykrotnie za po¬ moca 100 mil wody w temperaturze pokojowej w Ciagu jednej godzimy. Miedzy etapami ekstrak¬ cja oddziela sie proszek z gruczolów od ekstraktu za pomoca wirówki laboratoryjnej o wielkiej szyb¬ kosci. Ekstrakty przechowuje sie az do przero¬ bienia w atmosferze azotu w temperaturze £—6°C.Wodne wyciagi daja pozytywny wynik z niinhydry- ma, biuretem i kwasem itrójchflorooctowymi.Wodne wyciagi zbiera sie pózniej razem i wfcra- pla sie 50% obj. wodny roztwór kwasu trólJchlloro- ootowego przy stalym wytraa&aniiu tak dftugo, az stezenie koncowe kwasu trójchlorooctoweglo wynie¬ sie 15%. Po jednogodzinnym staniu w temperatu¬ rze 3—6°C odwirowuje sie osad), wytracony przez kwas itirójchaioriooctowy.Górna warstwa jest klarownym jasnozóltym wo¬ dnym roztworem, negatywnym wzgledem biiuretu i kwasu trójchlorocrcitowego, pozytywnym wzgle¬ dem ninhydryny.Nadmiar kwasu toójchiloroocltowego usuwa sie przez seryjna ekstrakcje w temperaturze pokojowej za pomoca wodnego iroztworu eterowego <1-1^2 czesci objetosciowych eteru: 1 czesc objetosciowa wody).W ogólnosci potrzebna jest 17-^18-krotna ekstrakcja dla calkowitego usuniecia kwasu it^JK^orooctowe- gio. W praktyce ekstrahuje sie 20—2&-kro1nie.Po ostatniej ekstrakcji wodna faza powinna miec pH o wartosci 4,5-^5.Wolna faze uwalnia sie od eteru za pomoca strumieniowej pomy wodnej w temperaturze, nie przekraczajacej 30°C* Uwolnienie od eteru (trwa okolo 6 godzin i po* 20 15 20 19 30 35 40 47 50 55 60 i82 013 15 16 woduje zmniejszenie objetosci (Rówmiiez czesc wo- idmej fazy oddiestyflowtuije isie).Uwolnienie od eteru konitroluje isie za pomoca powoniLamia, Wodiny roztwór lioMizuje sie potem i przcicno- wiuje ,w dobrze zamknietym maczyniu1. Jest on hi- grosk!c|pi:(jiny'. Wyidoijinosc obliczona wzgledem calej ilosci proszku z gruczolów ((przed odtluszczeniem) wyniosli' 1)0—(1(5% (zaleznie od zawartosci tluisaczai).Przyklad II. Wedlug przylkladiu I z wladne¬ go ekstraktu- odtluszczonego gruczolu przyltarczy- icznego oftirzyimaino ekisitirak|t!, ktdry wolny ,jes;t od bialka i srodka wytracajacego. 5 g niieaktyiwniegO' wzgledem kwasu ittrójichlorjooctowegip Nidfillizaitu przesaczono zelowo na koluiminiiei, zawierajacej SejpQnadex GJ15. Wypelnione fcoliuimny 4,3 cm razy 144 icon. Bliuienitem byla woda. Szyfbkosc praejplywiu 60 irnll/godzine. Wielkosc (frakcji 15 mil.Waga zelbrainego .i liofilizowanego wzorca Liczba -probówek 46— 83 84^- 98 99—118 119—136 137—154 155—170 135-198 2121^230 238—265 2Y^-H2a5 Lacznie: Waga / mg 913 11218 999 14116 24 3 19 2 15 1 4518 ,mg {90%) Glówna frakcja liczba probówek 46—83 o zawar¬ tosci 913 mg jeslt juz istolsunkowo fbogaita w liltora- lon i posiada wyraznie fizjologiczne wzglednie tera¬ peutyczne dzialanie przy dawkowaniu 5—10 mikro- graimów na 1 kg wagi ciaila.Jesit '-to (SOitofeitainidia, kitóra zawa-nta jesit w olbiu pierwiszyich wierzcholkach szczytowych filtracji ze¬ lowej.Rozdziellenie frakcji imoze celowo zachicdzlc za pomoca nastepujacej imietody: a) sjpetrofotomietryczny pamiair aibsiorpqji przy 280 niiliimdlkronech. b) slpetrotfiotomieltryczny pomdiar absorpcji przy 234 milimikronach c) ispeitnofotomeitryiczny pomiar absorpcji przy 360 mfiiliimidkrioinaich d) pomiar elektryczniej zdolnosci przewodzenia 3) jakosciowe badanie na jon chlorkowy za po¬ moca odczynnika azotamiu srebra f) pomiar waintosci pH polaczonych frakcji na¬ lezacych ido pojedynczych wiierzichiolików g) badanie za pomoca odczynnika, iniinnydiryiny h) badanie za pomoca nieuzbrojonego oka opale- iscemcji i zabarwienia {zóltawe) Wydajnosc glówinej frakcji 46—83 w przeMiczeniu na .suchy nie odtluszczony proszek gruczolu przy¬ tarczycznego wynosi okolo 2—2,5%.Przyklad III. Postepuje ,sie wedlug przykla¬ du II z ta róznica, ze wychwytuje sie oba pier- 10 15 20 25 30 35 45 59 55 wlsze szczyty w oddziiejinych frakcjach glównycm.W ten sposób z 5 g wcflinego od biaaka wod/nego le&isltralktu uzyskuje isie 302 mg frakcji glówoej I i 555 /mg frakcji glówinej II.Nastepnie frakcje glówna II znowu poddaje sie filtracji zelowej. 466 mg substancji winosli sie na kolumne i jako eluiejnit stosuje Isie wode. Wyimiairy kolumny 4,3 cm razy 144 om ^szybkosc przeplywu 50 mil/god!ziine. Wielkosc fralkcji 10 iml. Wypelndeniie: S'e(pha(mdex G-Ui5j W iten islpoisób glówna frakcja nr II daje sie po¬ dzielic ma dalsze (trzy iszczyty. Flrakcje naflezaice do snediniich sziczytów laczy isie. Waga ich po Uiodfiliza- cji wyin'Oisii 237,15 img.Wydaljmosc przeliczona ;na niieodtluiszczony proszek gruczolu przytarczycznego wynosi 0,6—0,8%.Chiairakteryisltyczne wlasnosci: zólta (higitoiskopijina ^ulbstainicja, zawierajaca C, H, N, O, S oraz / Mb P.Charakterystyczne girrupy: —SH, ^COOH, —OH.Przy badaniu spektrograficznym nastepujace fra¬ gmenty isa charakterystycznie,: C-JH.n N5 02 S: : C£H^N905 i C4HJ]Sro.Nalezy przyjac ,ze jedina 'Czaisiteczka posiada lan- cuidh boczmy z reszta isiullfhyidlryllowa i jest poohodina Jpuiryny.Frakcja zawliera daflsiae jeszcze sitruiktury.IFirakidja ta posiiaida fizjologiczne wzglednie itera- pejutyczne dzialanie jiuz w dawce 1 miJkrogiriani na 1 'kg wagi ciala.Produkt mozna, dalej oczysicic ic^iromaitogirafliicznie lub innymi meltodkimi.Za pomoca koluiminy, 'zawierajacejj iceliulloze liuto wyimiiiennfik jonowy mozna luisaimac zaniieczyisiziczaijace aimiindkwaisy (lizyne, kwas ^Utaimmowy). W ten slposób mozna otrzymac z wydaljinoscia 0,3—0^4% ciagle jeszcze zanlieczyszczoiny ililtoraJon,, który je¬ dnak jiesit aktywny rówiniez w sitezeniai poniiaej 1 mikrograma na 1 kg wagi ciala. Wydajniosc prze¬ liczona jest na siuchy proszek gcnuczolu przyitarczy- 'canego.Przyklad IV. Suibsitamcje^ opiisaina w przy¬ kladzie I, poddaje die tfiilitralcjii zeflowej ma Sephan- dex G15 (,^Phaoimaiciia" wyrób szwedzki, wielkosc czajsitek 90 X 12° mlikronów).Charakteryistyke eHu-ojii mlierzy isi'e przy ekstynk¬ cji 280 m m. W przypadkiui, gdy objeltosc przeply¬ wajacej cieczy iclkresila isie jako funkcje eksfcyirifcciji, itio idruigi wierzcholek oblliczony uprzednio zawliera liitoiraion.'Oharakteryisityczine pairameftry fil!tracji zelowej sa ' irualstepiujace: Wsiad: 5,1 g subsitanfcjdi '(przyMad I) Sredinlica kolumny: 4,85 om.Wysokosc kollumny: 1„49 om.Szybkosc przeplywu 0,78 mll/imin: Czas trwania 10 miniut Wiielkoisc frakcji: 7,8 mil/rureczkej 60 65 Wierzcholek A » » » „ a fi } B C D E F G rurejczkii » 9* n » „ y* 71—103 104h-128 129--134 13(5—162 163—189 190—ai7 218^22717 Werzcholek B zawiera isulbstamcje czynna.Objetosc idoaltu ze 104 rureczek wynosi 814 ml Wlaczma objetosc wierzcholka B wynosi 188 ml.: (Pomiedzy wierzcholkami Di E iistiniefie djodatinia reakcja chlorowal. Waga isiuidhai liofiOifowanego Wierzcholka B zmienia sie pomiedzy 0,43—0,53 g w przypadku, gdy wychodzi sie z 5 g substancji.Identyfikacja za pomoca filitiraicijii zelowe)].Pio filltracji zelowej ina Sephaindex G15 substancja pojawia sie w eOiuaoie przy (O^*—Q,0z)xV,, gdy okreslenie nastepuje, przez aihsorlbcje parzy 2180 mim w roztworze wodnym. Vo oznacza oibjejtiosc, przy której isól pojawia, slie w eluacie i(diodia,tnia reakcja chlorowa). Wierzcholek B jest frakcjonowany na kolumnie Dowex 50 X 2 przy pH = 1,8. 301 mg substancji w 30% roztworze wodnym wprowadza sile do 132 X ! 'Om kolumny Dowex 50 X 2, która wczesniej zostala za pomoca \miesza- miiiny kwasów imirówkowego i octowego ustawiona ma waintoisc ipH=*liy8.Predkosc przeplywu: 13 ml/godz. Wielkosc frak¬ cji: 4 ml. Frakcje sa okreslone przy 280 nm.Otrzymano 9 wieiraciholków elucjii.Znak A B G E E F G H r rurka ^12 13-^17 18—23 24^-29 30—36 37^L2 43-^50 51—57 58—80 waga w mg 8,4 18,4 64,4 5,2 2,2 0,5 3,1 7,3 6,3 116,3 {38,6%) | Najwieksza czesc substancji czynnej zawieraja fraflodje D,EiF (7,9 img, 21,6% wuerzcholka B).Wymieniane frakcje inamosi sie na papier Whait- main 3 M M ma iszejnokosc 22 iom i przy pH=-l,8 i poddaje elektroforezie 1500V przez 90 minut. Ob¬ ciazenie moateriialu 0,5 img/2 cm. Sklad tafiom: 40 md 98% kwasu mrówkiawego i 160 ml lodowatego kwasu ootowejgo roziciericzane woda destylowana do 2 litrów.Srodek czymmy jiesit nirnhyidrynododatn/i i wedruje irówinomiermie z liiniili startu ido bieguna dodaitmkgo (5 cm/90 imiin./1500V). iProdukt wyizolowany iellefctirafioreza zostaje elu- owany woda i okresla sie jego aktywnosc biologi¬ czna.Wydajnosc wylzodowainego produktu liczona na suchy proszek gruczolowy wynosi 0,01—0,02% W iten isfposób otrzymany llliitorailon moze byc (trak^ towatny jiako 'cmemiiicznie czysty i jego aktywnosc biologiczna jest udowodniona przez maistepuljaoe do¬ swiadczenie:! Waga gruczolów Hardera u szczurów wzrasta zna¬ cznie przy dozowaniu 3V/1I20 g &. c.v Przy takim pa¬ rnym (dozowaimiiu ispada znacznie zawartosc cukru w krwji.Pirzy dozowaniu doustnym talbleltek 7 nidkrogra- mowydh trzy irazy idzlienmlie (Symptomy Rhimo-ila- ringonphairlia-gitiis Biicca. iu ludzi: leczy isie i ilosc 013 18 AMP która jest (wydalana z moczem wzrasta zma- •czmie.Przyklad V. Po postepowaniu wedlug przy¬ kladu I JiiofiMzowany prodfukt koncowy poddaje sie 5 diiafeie. 700 (mg substancji trozpUBZCzonej w 33 ml destylowanej wody dializuje sie w membranie dia¬ lizacyjnej (oznaczenie Kalle 44). Ddadfeauje sie 2 ra¬ zy po 1O0 ml i nastepnie 13 razy po 150 mln wódy w ten sposób, ze zewnetirzna wodna (faze wymie¬ to miia isie co 3,5 godziny. W diiagu trze|ch przypadia- jacych w miedzyczasie nocy czas wyiratiainy wynosi' po 16 godzin. Dialize prowadzi isie pirzy tempera- ituirze 5^C.Wewnatrz membrany pozostaje 41 ml roztworu 15 i(czesc indie dializujaca).Zawairtosc sucha po liofilizacji 35 mg.Zewnetrzna faza zatezona pod zmniejszonym ci¬ snieniem w temperaturze 30°C i nastepnie liofilizo¬ wana daje 662 mg isiuiohej sulbsitiaincjji]. 20 Przyklad VI. Wychodzac z 20 g proszku z giruiczolu '(liofilizowany, mile icdtluiszczony) i poste¬ pujac wedlug przykladu I„ zageszcza isLe luwomiiony od bialka i eteru wodny roztwór do Vs obfiejtosci, .potem wytrzasa isie itrzykrotniie z chloroiformem 25 w stosunku objetosciowym .1:1 i wodna czesc uwal¬ nia sie od chlorofonmiu pod zmniejszcinym cisnie- rJiicca. Widny od Chloroformu wodny roztwór za¬ geszcza, ,sie dalej pcd zmniejszonym cenieniem az do objetosci 20 ml i w teimperaituirze pokojowej do- 30 daje sie 5 objetosci (czesci óbjetosoktfwych) acetonu.Roztwór pozostawia isie na noc ma lodzie.Z prawie bezlbairwma|j cfiazy acetonowej wydziela sie zóllty olej. Roztwór acetonowy dekaintiuje sie i zólta oleista substancje sulszy isie pod: zmmJiejszjo- 35 nym cisnieniem do stalej wagi. Uzyskuje sie 1,1 g zóltego zywicowanego koncentratu (A).Roztwór acetonowy odparowuije isie pod zmntiej- szcnyim «oisinieniem do siucha. Uzyskuje idie 1 g zy- wi-cowaltego koniceinltraitiu i(B). 40 Przyklad , VII. Wydhodizii isie z 50 g Lioffoli- zawainiogo proszku z gruczolowy który odtluiszicza' sie wedliug przyklaidu I. Uzyskamy pozbatwliony ttu- isizczu prioszejk z gruczolów ,(38 g) miesza isie z 400 ml 10% roztworu moczmikai. Po jedniogodzdnnym. 45 stainlilu imLesza dia /mieszanline z 400 ml kwasu octo¬ wego lodowatego ii 400 ml acetonu. Pozostawia sie na 1 godzine, po czyim dodaje isie do rozitlworu dal¬ sze 1200 ml acetonu i 11,2 ml 1 n roztworu wodoro- itlenJku sodowego. Po osaidzendu isiie saczy isie pnzez 50 warisitwe gazy^ iDo leksitraktu ^aw!ierajace|gio mocznic: i aceton, dodaje sie 1 eteru. Mieszanine pozostawia sie na noc i nastepnie diekanituije. Zawiesine odwirowuje siie, dwiulkrotnie przemywa 50 iml mdeszandny ace- 55 to-eter (1:1). Uzyskany osad miesza sie z 300 ml 10% roztworu kwaisu octowego — osad ro:zpuiszcza sie. Z roztworu wytraca sie osad przez domieszanie 10 g chlorku sodowego.Osad rozpuszcza sie w 50 nil wody. 60 Dializuje sie 6 razy po 2 1 wody, odlewa sie wo¬ de dializujaca i pozostalosc liofilizuje isie; Uzyskuje sie 732 g stalego koncentraitu. Subsitancje pozostala w roztworze po wytraceniu chlorkiem sodowym i odwirowaniu (1<97 ,ml) traktuje sie 40 ml 45% 65 kwaisu trójchlorooctowego i inaistepnie odwirowuje.82 013 19 Górina :fiaze idliailiiziulje isie 4 razy za poimicoa 3 ). wo¬ dy, odparowuje isiie pod zimniiejiszonyim ditsiniieniem i loflilizuje. Uzyskuje siie 86 g konoeintiraitiu (saib- • stanicjai tD). PL PL PL PL PL PL PL PL