Uprawniony z patentu: Eisen und Drahtwerk Erlau Aktiengesellschaft, Aalen (Republika Federalna Niemiec) Lancuch przeciwslizgowy oraz sposób zakladania lancucha przeciwslizgowego Przedmiotem wynalazku jest lancuch przeciw¬ slizgowy .na opony samochodowe z elementem ob¬ wodowym umieszczonym pomiedzy dwoma pier¬ scieniowymi elementami krawedziowymi, a miano¬ wicie elementem zewnetrznym i elementem we¬ wnetrznym, z których element wewnetrzny ma pa- lak montazowy biegnacy wokól osi opony, którego konce sa polaczone z pozostalymi odcinkami tego elementu wewnetrznego, przy czym co najmniej jeden koniec palaka montazowego jest polaczony rozlacznie czlonem zamykajacym z nozostalym od¬ cinkiem elementu wewnetrznego. Przedmiotem wy¬ nalazku jest równiez sposób zakladania przed¬ miotowego lancucha.Znany jest lancuch tego rodzaju, w którym ele¬ ment wewnetrzny tworza dwa polaczone ze soba przegubowo pólkoliste palaki, których hakowate konce przeciwlegle zgieciu sa zlaczane rozlacznie.Z oboma palakami polaczone sa przegubowo cze¬ sci lancucha elementu obwodowego, tak iz tworza sie lancuchy poprzeczne lezace za soba w kie¬ runku obwodu opony. Element zewnetrzny two¬ rzy wielokatowy pierscien, do którego moga byc dolaczone rozlacznie poszczególne odcinki elemen¬ tu obwodowego. Zamykanie elementu wewnetrz¬ nego jest bardzo trudne, gdyz trzeba oboma reka¬ mi objac opone a ponadto oba haki elementu we¬ wnetrznego sa niewidoczne podczas zamykania. Po¬ nadto tego rodzaju odmiana nadaje sie tylko do bardzo prostych konstrukcji, jak np. drabinowej 10 15 20 25 konstrukcji elementu obwodowego, która wedlug dzisiejszej wiedzy nie nadaje sie do skutecznej ochrony przed poslizgiem i do odpowiedniego pro¬ wadzenia sladu kola.Celem wynalazku jest takie uksztaltowanie oraz opracowanie sposobu mocowania lancucha na opo¬ ne, zwlaszcza lancucha zabezpieczajacego opone przed slizganiem, jak lancuch przeciwsniezny opi¬ sanego na wstepie rodzaju, zeby przy prostej kon¬ strukcji zapewnic latwy montaz oraz skonstruowa¬ nie takich odmian elementu obwodowego, w któ¬ rych element obwodowy wykazuje lezaco ukosnie i/lub równolegle do kierunku biegu czesci lancu¬ cha, przy stosunkowo gestym ukladzie badz ge¬ stej strukturze.Cel wynalazku w zakresie konstrukcji zostal osiagniety w lancuchu opisanego na wstepie ro¬ dzaju w ten sposób, ze oba konce palaka monta¬ zowego maja czlony zamykajace do rozlacznego la¬ czenia z pozostalym odcinkiem elementu wewnetrz¬ nego oraz ze element zewnetrzny jest wydluzany w stosunku do dlugosci jaka ma w polozeniu ro¬ boczym.Cel wynalazku w zakresie sposobu montowania lancucha zostal osiagniety przez opracowanie spo¬ sobu montowania, zgodnie z którym po rozlozeniu lancucha przed zewnetrzna strona czolowa opony prowadzi sie palak montazowy jednym koncem prawie równolegle do plaszczyzny oparcia w jej poblize z jednej strony .za opone, az koniec ten3 75747 4 ukaze sie z drugiej strony opony, po czym znaj¬ dujacy sie na tym koncu czlon zamykajacy la¬ czy sie z przyporzadkowanym koncem pozostalego odcinka elementu wewnetrznego. Nastepnie pola¬ czony z pozostalym odcinkiem elementu wewnetrz- 5 nego palak montazowy naciaga sie czesciowo zno¬ wu na zewnatrzna strone czolowa opony i jego drugi czlon zamykajacy i po podniesieniu laczy sie powyzej osi opony równiez z pozostalym od¬ cinkiem elementu zewnetrznego, po czym tak za- 10 mkniety element wewnetrzny zsuwa sie calkowi¬ cie na wewnetrzna strone czolowa opony i napre¬ za sie element zewnetrzny, przy czym lancuch przed zewnetrzna strona czolowa opony rozklada sie strona biezna ku górze w ten sposób, ze otwar- 15 ty element wewnetrzny lezy blizej opony niz ele¬ ment zewnetrzny.Zaleta wynalazku jest to, ze nawet przy sto- " sunkowo malym podziale lancucha, czyli przy sto¬ sunkowo gestej strukturze elementu obwodowego 20 lancucha dzieki takiemu uksztaltowaniu nie jest potrzebne poruszanie opony, np. toczenie opony, tak, iz mozliwe jest zamontowanie lancucha we¬ dlug wynalazku równiez na oponie zaklinowanej w jezdni. Okazalo sie celowym, aby palak mon- 25 tazowy, korzystnie w ksztalcie czesci kola, który moze miec równiez ksztalt wielokata, mial kat luku zblizojiy do 180°.Szczególnie korzystne jest, gdy kat luku pala- ka montazowego odpowiada wielokrotnosci kata 30 podzialu elementu obwodowego, przy czym ko¬ rzystnie kat luku palaka montazowego, jest mniej¬ szy, zwlaszcza o jeden kat podzialu, od kata po¬ zostalego odcinka elementu wewnetrznego tak, iz palak montazowy ma stosunkowo male wymiary. 35 Mozliwe, jest, aby pozostala czesc elementu we¬ wnetrznego tworzyl równiez palak. Szczególnie ce¬ lowym jest jednak, gdy pozostala czesc elementu wewnetrznego tworzy gietkie ciegno, zwlaszcza lan¬ cuchowe, które mozna bardzo latwo naciagac na 40 opone.Dalsze uproszczenie montazu lancucha ma miej¬ sce wtedy, gdy przewidziany jako czlon otwieraja¬ cy element obwodowy czlon zamykajacy palak montazowy umieszczony jest w elemencie we- 45 wnetrznym pomiedzy sasiadujacymi z soba punk¬ tami polaczenia przegubowego czesci lancucha ele¬ mentu obwodowego, przy czym te czesci lancucha przebiegaja od elementu wewnetrznego bez pola¬ czenia posredniczacego do elementu zewnetrznego, 50 korzystnie do osobnych punktów polaczenia prze¬ gubowego na elemencie zewnetrznym. W wyniku tego element obwodowy moze zostac otwarty w odpowiednim miejscu wychodzac od elementu we¬ wnetrznego co najmniej az do elementu zewnetrz- 55 nego tak, iz przy naciaganiu pozostalego odcinka elementu wewnetrznego na opone moze zostac bar¬ dzo latwo nalozony na nia.Celowe jest umieszczenie drugiego czlonu za¬ mykajacego palak montazowy na elemencie we- w wnetrznym pomiedzy dwoma sasiadujacymi ze so¬ ba punktami polaczenia przegubowego czesci lan¬ cucha elementu obwodowego, które w odstepie od elementu wewnetrznego sa polaczone korzystnie czescia lancucha sladowego tak, iz w tym miej- «* scu element obwodowy pozostaje zamkniety na¬ wet przy otwartym elemencie wewnetrznym i dla¬ tego zapewnia dobry przeglad podczas montazu na oponie.Czlony zamykajace palaka montazowego moga tworzyc w prosty sposób haki zazebiajace sie za ogniwa pozostalego odcinka elementu wewnetrzne¬ go. Dla dalszego ulatwienia montazu umieszczono otwory zaczepowe czlonów zamykajacych palaka montazowego na ich wypuklej stronie.Aby palak montazowy mógl sie dopasowac do opony podczas montazu i eksploatacji jest on sprezynujaco elastyczny. W prostej odmianie pa¬ lak montazowy stanowi palakowaty pret, z któ¬ rym czlony zamykajace tworza korzystnie jedna calosc. Aby palak montazowy jnógl byc latwo uchwycony, ma on co najmniej jeden uchwyt, który jest umieszczony korzystnie pomiedzy dwo¬ ma punktami polaczenia przegubowego elementu obwodowego.W celu ochrony opony i dalszego podniesienia wygody chwytania palaka montazowego ma on, a zwlaszcza palakowaty pret, w zasadzie na ca¬ lej swej dlugosci oslone lezaca kazdorazowo po¬ miedzy sasiadujacymi ze soba punktami polacze¬ nia elementu obwodowego, przy czym oslone te tworza korzystnie tulejki z elastycznego materia¬ lu, a jedna z nich przewidziana jest jako uchwyt.Aby palak montazowy byl pewnie polaczony z elementem obwodowym i podczas naciagania po¬ zostalego odcinka elementu wewnetrznego prosto¬ wal sie sam w prosty sposób, konce palaka mon¬ tazowego sa polaczone przegubowo z elementem obwodowym, korzystnie bezposrednio przy czlo¬ nach zamykajacych.Naciaganie pozostalego odcinka elementu we¬ wnetrznego moze byc uproszczone przez to, ze przewiduje sie na pozostalym odcinku elementu wewnetrznego uchwyt lezacy naprzeciw, korzyst¬ nie symetrycznie, palaka montazowego. Ten uchwyt mozna wykonac w prosty sposób przez nalozenie trwalej oslony na jedna czesc gietkiego ciegna elementu wewnetrznego. Aby ten uchwyt nie po¬ garszal gietkosci pozostalego odcinka elementu we¬ wnetrznego, przewiduje sie go pomiedzy dwoma sasiadujacymi punktami polaczenia przegubowego elementu obwodowego, przy czym korzystnie lezy on w odstepie od tych punktów.Montaz lancucha moze byc jeszcze bardziej uproszczony przez to, ze czlony zamykajace pala¬ ka montazowego i wspólpracujace ogniwa pozo¬ stalego odcinka elementu wewnetrznego maja od¬ powiednie oznaczenia, np. kolorem, tak, iz omyl¬ kowe bledne zamkniecie elementu wewnetrznego jest praktycznie wykluczone.Konstrukcja wedlug wynalazku umozliwia to, ze palak montazowy ma srednice zakrzywienia, która odpowiada srednicy odsadzenia opony danej wiel¬ kosci opony, a to równiez ulatwia montaz.Element zewnetrzny lancucha wedlug wynalaz¬ ku moze tworzyc w prosty sposób ciegno, zwlaszcza* lancuchowe, które zapewnia znaczna gietkosc .ele¬ mentu zewnetrznego podczas montazu.Aby element zewnetrzny mógl zostac lekko wy¬ dluzony podczas montazu, tworzace je ciegno ma5 . 75747 6 dlugosc o jedna trzecia wieksza niz wynosi obwód elementu zewnetrznego w stanie roboczym.Aby podczas montazu element obwodowy byl wyprostowany w stosunku do elementu zewnetrz¬ nego, element zewnetrzny jest zamocowany prze¬ gubowo, przesuwnie w kierunku wzdluznym na elemencie obwodowym.Dla doprowadzenia elementu zewnetrznego ze stanu montazowego do stanu roboczego celowe jest, gdy przewidziany jest czlon naprezajacy ele¬ ment zewnetrzny do stanu roboczego. Ten czlon naprezajacy mozna wytworzyc w prosty sposób przez umieszczenie czlonu sprezynujacego, siegaja¬ cego pomiedzy punkty zamocowania elementu ob¬ wodowego na elemencie zewnetrznym i napreza¬ jacy go promieniowo do wewnatrz, przez co ele¬ ment zewnetrzny w stanie roboczym przebiega zy¬ gzakowato w kierunku obwodowym. Czlon spre¬ zynujacy moze tworzyc ciegno sprezynujace, zwlaszcza gumowa linka naprezajaca, która jest wpleciona w przebiegajace zygzakowato w sta¬ nie roboczym ciegni tworzace element zewnetrzny.Aby czlon sprezynujacy mozna utrzymac w sta¬ nie roboczym korzystne jest umieszczenie na jego koncach, czlonów mocujacych, zwlaszcza haków dla zamocowania na lancuchu.Wymiary lancucha wedlug wynalazku mozna tak dobrac dla lepszej dostepnosci czlonu sprezynuja¬ cego przy naprezaniu, ze czlon sprezynujacy w sta¬ nie roboczym rozmieszczony jest nieomal na kole, którego srednica odpowiada srednicy obreczy da¬ nej wielkosci opon.Szczególnie korzystna dla montazu lancucha wla¬ sciwosc elementu zewnetrznego mozna uzyskac przez to, ze element zewnetrzny mozna otwierac, przy czym dla rozlacznego laczenia obu konców elementu zewnetrznego ma on czlon zamykajacy, zwlaszcza hak. Jezeli ten czlon zamykajacy ele¬ ment zewnetrzny przewidziany jako czlon otwie¬ rajacy dla elementu obwodowego umieszczony jest pomiedzy oboma oddzielnymi punktami zamoco¬ wania przegubowego koncowych czesci elementu obwodowego, to mozliwe jest calkowite otwarcie elementu obwodowego przez otwarcie elementu we¬ wnetrznego i elementu zewnetrznego, przez co montaz lancucha jest znacznie uproszczony. Dopie¬ ro po zamknieciu elementu wewnetrznego zamyka sie element zewnetrzny, po czym napina sie go.Dla uproszczenia zamykania elementu zewnetrz¬ nego mozna zamocowywac czlon zamykajacy ele¬ mentu zewnetrznego na kilku lezacych za soba ogniwach na drugim koncu elementu wewnetrzne¬ go, przy czym korzystne jest, aby te ogniwa two¬ rzyl odcinek lancucha przewidziany jako lancuch zamykajacy, odchodzacy swobodnie od punktu za¬ mocowania odpowiedniego konca czesci lancucha elementu obwodowego.Jezeli czlonu zamykajacego element zewnetrzny nie mozna podczas montazu lancucha zamocowac Od razu w zasiegu punktu zamocowania konca czesci lancucha elementu obwodowego, lecz tyl¬ ko w odstepie od niego na lancuchu zamykajacym, tp po przejechaniu kilku kilometrów z nalozo- cym lancuchem mozliwe jest przesuniecie czlonu smykajacego element zewnetrzny do tego punktu zamocowania, poniewaz podczas jazdy lancuch wy¬ prostowuje sie na oponie.Lancuch zamykajacy moze w prosty sposób slu¬ zyc do zamocowywania czlonu mocujacego czlon 5 sprezynujacy, przy czym przebiega on korzystnie w stanie roboczym poprzecznie przez pierscienio¬ wy element zewnetrzny. Zapewnia to, ze lancuch zamykajacy jest naprezony silnie przez czlon spre¬ zynujacy i podczas obrotu kól nie moze uderzac io w karoserie lub inne czesci samochodu.W lancuchu wedlug wynalazku wszystkie po¬ trzebne do montazu na oponie przyrzady stano¬ wia czesc lancucha.Przedmiot wynalazku przedstawiono w przykla- is dzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia lancuch wedlug wynalazku zamonto¬ wany i widziany od wewnetrznej strony opony, fig. 2 przedstawia lancuch wedlug fig. 1 widziany od zewnetrznej strony opony* czyli ze jest obró- 20 eony o 180°, fig. 3—5 przedstawiaja fazy nakla¬ dania lancucha w perspektywicznym uproszczeniu.Jak to ukazuja fig. 1 i 2 lancuch wedlug wy¬ nalazku ma element obwodowy 1, który sklada sie z czesci 2 lancucha biegnacego ukosnie do kie- 25 runku obwodu opony oraz czesci 3 lancucha bieg¬ nacych w kierunku obwodu opony i jest wyko¬ nany z ogniw 4 i laczacych je pierscieniowych ogniw 5. Przebiegajace ukosnie do kierunku bie¬ gu czesci lancucha 2 tworza romboidalne figury 30 rozciagajace sie na calej szerokosci opony, przy czym wskazujace w kierunku obwodu opony wierz¬ cholki sasiednich rombów sa polaczone ze soba kazdorazowo lezacym w srodku szerokosci opony odcinkiem lancucha 3. Element obwodowy jest 55 umieszczony pomiedzy dwoma elementami kolowy¬ mi 6, 7, z których jeden, a mianowicie element wewnetrzny 6 przeznaczony jest do przylozenia na wewnetrzna strone opony, a element zewnetrzny 7 — na zewnetrzna strone opony. Opona 8 jest za- 40 znaczona na fig. 1 i 2 linia przerywana i ma ramie opony 9. Obrecz 10, na której jest zamon¬ towana opona 8, jest zaznaczona takze linia prze¬ rywana.Pierscieniowy element wewnetrzny 6 lancucha, « który w stanie zmontowanym lezy blisko we¬ wnetrznego odsadzenia 9 opony 8, tworzy w za¬ sadzie palak montazowy 11 oraz uzupelniajacy od¬ cinek lancucha 12, który stanowi pozostala czesc elementu wewnetrznego 6. 50 Palak montazowy 11 tworzy w zasadzie zakrzy¬ wiony kolowo palakowaty pret 13 ze stali spre¬ zynujacej lub temu podobnego materialu, przy czym ten pret stalowy moze miec okragly przekrój.Na obu koncach pret 13 jest wygiety w otwarte 56 haki 14, 15, których otwory zaczepowe 16 umiesz¬ czone sa na wypuklej stronie palaka 11, czyli pro¬ mieniowo na jego zewnetrznej stronie. Palak mon¬ tazowy 11 ma kat luku wynoszacy niewiele mniej niz 180. W przedstawionej przykladowo odmianie 60 element obwodowy lancucha ma kat podzialu wy¬ noszacy 40°, to znaczy ze kat luku powtarzajacych sie figur elementu obwodowego badz odstep punk- . tów polaczenia przegubowego elementu obwodo¬ wego 1 na elemencie wewnetrznym 6 i elemencie w zewnetrznym 7 wynosi 40°. Na palaku monta-7 75747 8 zowym 11 znajduje sie piec punktów zamocowa¬ nia przegubowego 17—19 sposród dziewieciu ta¬ kich punktów 17—23 zamocowania elementu ob¬ wodowego 1 na elemencie wewnetrznym 6, przy czym dwa z tych punktów 17, 18 leza w bezpo¬ srednim sasiedztwie czlonów zamykajacych 14 badz 15, podczas gdy trzy pozostale punkty zamocowa¬ nia 19 rozmieszczone sa w odpowiednich odste¬ pach pomiedzy koncami palaka 11. Element obwo¬ dowy 1 jest polaczony przegubowo zamknietym hakiem 24 z palakiem montazowym 11, a mia¬ nowicie bezposrednio z pretem 13.Pomiedzy kazdymi dwoma sasiednimi punktami zamocowania 17—19 na palaku 11 przewidziany jest kazdorazowo czlon dystansujacy 25—26, w po¬ staci oslony preta 13, a to zapobiega zbytniemu przesunieciu sie haków 24 w stosunku do palaka montazowego 11, a tym samym niepozadanej zmia¬ nie odstepu pomiedzy punktami zamocowania.Wykonane z elastycznego materialu tuleje 25, 26 maja na swych koncach zgrubienia 27. Kat lu¬ ku palaka 11 wynosi z przedstawionych powodów czterokrotnosc kata podzialu elementu obwodowe¬ go 1, to znaczy ze kat luku palaka 11 jest mniej¬ szy o jeden kat podzialu od kata luku pozostalego odcinka 12 elementu wewnetrznego 6.Tworzace pozostaly odcinek 12 elementu we¬ wnetrznego 6 ciegno lancuchowe sklada sie z pla¬ sko owalnych ogniw, które sa polaczone w punk¬ tach zamocowania przegubowego 20—23 z elemen¬ tem obwodowym 1, przy czym znajdujacy sie w kazdym punkcie zamocowania hak 24 zaczepia sie bezposrednio w ogniwo lancucha 12. Na jednym koncu ciegna lancuchowego 12 przewidziany jest bezposrednio przy tym koncu punkt zamocowania 20 elementu obwodowego 1, przy czym w tym miejscu element obwodowy 1 tworzy czesc kon¬ cowa 28, która jest polaczona z przeciwlegla dru¬ ga czescia koncowa 29 elementu obwodowego 1.Na tym lezacym bezposrednio przy punkcie zamo¬ cowania 20 koncu ciegna lancuchowego 12 przewi¬ dziane jest ogniwo wspólpracujace 30 dla roz¬ lacznego laczenia z koncowym hakiem 14 palaka 11. Ogniwo wspólpracujace 30 moze stanowic przy- * kladowo plaskoowalne ogniwo takie samo, jak pozostale ogniwa ciegna 12.Celowe jest zaopatrzenie haka 14 oraz ogniwa wspólpracujacego 30 w oznaczenia, przykladowo oznaczenie jednakowym kolorem, tak, iz unika sie bledu podczas montowania lancucha. Utworzone przez hak 14 i ogniwo 30 zamkniecie elementu wewnetrznego 6 lezy tym samym pomiedzy dwo¬ ma bezposrednio sasiadujacymi punktami zamoco¬ wania 18, 20 elementu obwodowego 1, przy czym jeden punkt zamocowania znajduje sie na pala¬ ku 11 a drugi punkt zamocowania 20 na pozo¬ stalym odcinku 12 elementu wewnetrznego i nie Jest przewidziane bezposrednie polaczenie leza¬ cych po obu stronach tego zamkniecia czesci lancucha elementu obwodowego 1, tak iz po otwar¬ ciu zamkniecia 14, 30 równiez element obwodowy 1 jest otwarty co najmniej do elementu zewnetrz¬ nego 6 w ten sposób, ze jego oba konce 28, 29 moga byc odsuniete od siebie.Przyporzadkowane drugiemu hakowi 15 palaka 11 ogniwo wspólpracujace 31 ciegna lancuchowe¬ go 12 tworzy ogniwo koncowe odcinka lancucha 32, który ma dlugosc odpowiadajaca podzialowi elementu wewnetrznego 6, a wiec które lezy w wiekszym odstepie od nastepnego punktu zamo¬ cowania przegubowego 21 elementu obwodowego 1 na ciegnie lancuchowym 12. Oba lezace po dwóch stronach utworzonego przez hak 15 i ogniwo wspól¬ pracujace 31 zamkniecia 6 punkty zamocowania przegubowego 17,. 21 elementu obwodowego I na palaku montazowym 11 i na ciegnie lancuchowym 12 odbiegajacych czesci lancucha 2 sa polaczone ze soba odcinkiem sladowym 3, tak, iz w tym miej¬ scu po otwarciu zamkniecia 15, 31 elementu we¬ wnetrznego element obwodowy pozostaje zamknie¬ ty.Symetrycznie przeciwlegle do palaka montazowe¬ go 11 przewidziano pomiedzy dwoma odpowiedni¬ mi punktami zamocowania 22 elementu obwodo¬ wego 1 na ciegnie lancuchowym 12 uchwyt 33, który jest wytworzony przez osloniecie odpowied¬ niej czesci ciegna 12, przy czym ta oslona 33 jest polozona w odstepie od obu sasiadujacych ze so¬ ba punktów zamocowania 22, czyli ze jest krótsza od tego odcinka ciegna 12.Element zewnetrzny 7 lancucha tworzy równiez ciegno lancuchowe 34, które sklada sie z takich samych plasko owalnych ogniw co ciegno lancucho¬ we 12 elementu wewnetrznego 6. Element obwo¬ dowy 1 jest polaczony przegubowo z zewnetrznym ciegnem 34 takimi samymi hakami 24 jak z ele¬ mentem wewnetrznym 6 w punktach zamocowa¬ nia 35—37 rozmieszczonych odpowiednio do po¬ dzialu elementu wewnetrznego 6, przy czym haki 24 zazebiaja sie kazdorazowo za ogniwo ciegna lancuchowego 34 tak, iz punkty zamocowania 35—37 nie przesuwaja sie wzgledem ciegna lan¬ cuchowego 34 w kierunku wzdluznym.Dlugosc rozciagnietego ciegna lancuchowego 34 jest wieksza o okolo jedna trzecia od obwodu ko¬ la, na którym leza punkty zamocowania 35—37 elementu obwodowego 1, dlatego ciegno lancucho¬ we 34 w stanie zmontowanym biegnie zygzako¬ wato, to znaczy pomiedzy dwoma sasiadujacymi punktami zamocowania biegnie w ksztalcie V. Ze wzgledu na taki uklad ciegna lancuchowego 34 mozna je wydluzac w stosunku do stanu robocze¬ go wedlug fig. 2. Ciegno lancuchowe 34 jest wy¬ konane jako lancuch otwarty, który ma na kon¬ cach dwa pierscieniowe ogniwa 38, 39, przy czym na jednym z tych ogniw, a mianowicie na ogni¬ wie 38 zamocowany jest plaski hak 40, który za¬ czepia sie rozlacznie za ogniwo 39. Oba ogniwa koncowe 38, 39 sluza jednoczesnie jako ogniwa za¬ mocowania dla osobnych czesci lancucha elemen¬ tu obwodowego 1, przy czym tymi czesciami lan¬ cucha sa czesci koncowe 28, 29 elementu obwodo¬ wego 1; tym samym w razie otwarcia zewnetrzne* go ciegna lancuchowego 34 przez otwarcie haka 40, zostaje jednoczesnie otwarty element obwodowy 1 az do przeciwleglego, polozonego na wewnetrznej stronie opony zamkniecia 14, 30, które równiez mo¬ ze zostac otwarte tak, iz wtedy element obwodo¬ wy moze byc praktycznie rozciagniety na cala dlu- 10 15 20 29 30 35 40 45 50 559 gosc, przy czym je^o oba konce 28, 29 sa calko¬ wicie oddzielone od siebie.Na tym ogniwie koncowym 39 ciegna lancucho¬ wego 34, na którym mocuje sie hak 40, jest za¬ mocowany dalszy odcinek lancucha, który sklada sie w zasadzie z takich samych plasko owalnych ogniw jak ciegno lancuchowe 34 iw jego ogni¬ wach mozna równiez zaczepic hak 40. Pomiedzy koncami odcinek lancucha 41 moze miec plyte 42 lub temu podobne dla latwiejszego poslugiwania sie. Jezeli podczas nakladania lancucha na opone nie mozna zaczepic haka 40 od razu na najkorzyst¬ niejszym dla eksploatacji ogniwie 38 ze wzgledu na niewystarczajace wyprostowanie sie lancucha na oponie, to mozna go zaczepic na jednym z czlo¬ nów odcinka lancucha 41. W czasie jazdy z tak zalozonym lancuchem prostuje sie sam na oponie tak, iz mozna wtedy odczepic hak 40 z odcinka lancucha 41 i wygodnie zaczepic na ogniwie 38.Do naprezania i utrzymywania naprezenia ze¬ wnetrznego ciegna lancuchowego 34 w stanie ro¬ boczym przewidziano czlon naprezajacy w po¬ staci elastycznej linki naprezajacej, która na swych koncach zaopatrzona jest w wykonane ze zgietego drutu hakowate czlony mocujace 44, 35, które sa jednakowe. Linka naprezajaca 43 zosta¬ je zamocowana przy pomocy haka 44 przez za¬ czepienie w ogniwie ciegna lancuchowego 34. przy czym celowym jest zaczepienie haka 44 naprze¬ ciwko haka 40 zewnetrznego ciegna lancuchowego 34 pomiedzy dwoma punktami zamocowania. Od tego miejsca zamocowania linka naprezajaca 43 jest przeplatana na calym obwodzie ciegna 31 we¬ dlug fig. 2, po czym drugi koniec majacy hak 45 jest zaczepiany w ogniwo koncowe 46 odcinka lan¬ cucha 41, który w wyniku tego przebiega po¬ przecznie do obreczy 10 i jest naprezony.Przed montazem lancucha wedlug wynalazku zdejmuje sie z lancucha czlon naprezajacy 43 i otwiera sie wszystkie zamkniecia 14, 30 i 15, 31 i 40, 38. Jeden ze srodkowych czlonów dystansu¬ jacych palaka montazowego 11 a mianowicie le¬ zacy blizej haka 15 palaka 11 czlon dystansujacy 25 sluzy jako uchwyt, przy czym dla zaznaczenia tego przeznaczenia czlonu dystansujacego jako uchwytu mozna przewidziec oznaczenie kolorem.Lancuch podnosi sie trzymajac w prawej rece uchwyt 25 i w lewej rece uchwyt 33, dzieki temu przyjmuje on polozenie korzystne dla montazu. Na¬ stepnie uklada sie lancuch przed przednia strona czolowa opony na ziemi tak, iz jego kierunek wzdluzny lezy równolegle do kierunku biegu opo¬ ny 8 i ze element wewnetrzny 6 lezy blizej opony 8 niz element zewnetrzny 34, przy czym palak montazowy 11 zakrzywia sie przed opona 8 po jej prawej stronie. Nastepnie przesuwa sie palak mon¬ tazowy 11 z prawej strony opony do toru jazdy, czyli w poblize punktu oparcia opony, to znaczy do jej wewnetrznej strony czolowej tak, iz opona le^ zy po wypuklej stronie palaka montazowego 11; palak montazowy jest przy tym przesuwany tak daleko za opone 8, ze jego bardziej oddalony od uchwytu 25 czlon zamykajacy 14 ukazuje sie we¬ dlug fig. 4 po lewej stronie opony 8\ po czym ten 75747 10 czlon zamykajacy 14 jest laczony z odpowiednim ogniwem wspólpracujacym 30 pozostalego odcinka 12 elementu wewnetrznego 6. Nastepnie polaczony z pozostalym odcinkiem 12 elementu wewnetrzne- 5 go 6 palak montazowy 11 zostaje pociagniety przez obrót wokól pionowej osi przecinajacej os opony czesciowo znowu na zewnetrzna strone czolowa opony 8 tak, iz drugi czlon zamykajacy staje sie dostepny po zewnetrznej stronie czolowej opony. io Ten czlon zamykajacy 15 oraz wspólpracujace ogniwo 31 pozostalego odcinka 12 elementu we¬ wnetrznego 6 zostaja podniesione ponad os opony i polaczone ze soba ponad osia opony wedlug fig. 5, przy czym palak montazowy 11 przy podnoszeniu 15 jest' ustawiany w polozeniu pionowym, w którym pierwszy czlon zamykajacy 14 lezy ponizej osi ko¬ la na wewnetrznej stronie czolowej opony, a pa¬ lak montazowy 11 lezy swa wewnetrzna strona zakrzywienia, zwlaszcza uchwytu 25 na powierz- 20 chni bieznej opony. Celowym jest takie poste¬ powanie, aby palak montazowy 11 lezal na po¬ wierzchni bieznej cpony po prawej stronie pio¬ nowej plaszczyzny osiowej cpony. Tak zamkniety element wewnetrzny 6 zsuwa sie nastepnie calko- 25 wicie na wewnetrzna strone czolowa opony 8 w ukladzie wedlug fig. 1.Opisane ruchy sa mozliwe zwlaszcza dlatego ze jest jeszcze otwarte zamkniecie 38, 40. Poniewaz przy zamykaniu elementu wewnetrznego 6 obie 30 czesci koncowe 28, 29 elementu obwodowego 1 le¬ za po cbu stronach punktu oparcia opony na jezd¬ ni, niepotrzebne* jest przetaczanie opony podczas mentr^zu. Po doprowadzeniu elementu wewnetrzne¬ go 6 do polozenia wedlug fig. 1 zamyka sie przy pomocy haka 40 zewnetrzne ciegno lancuchowe 34.Wreszcie zewnetrzne ciegno lancuchowe 34 zosta¬ je naprezone przy pomocy linki naprezajacej 43, przy czym lancuch wyprostowuje sie calkowicie na oponie 8. 40 Konstrukcja wedlug wynalazku i sposób poste¬ powania maja te zalete, iz praktycznie nie mozna blednie zalozyc lancucha, co jest bardzo wazne przy lancuchach do opon samochodowych, które ^ maja szczególnie uksztaltowana strone zuzywaja¬ ca sie i ina;czej uksztaltowana strone lezaca na oponie, czyli ze jest wykonany niesymetrycznie i dlatego tylko jedna strona moze sie stykac z jezd¬ nia. Lancuch jest na poczatku montazu tak ukla- g0 dany przed opona, ze strona zuzywajaca sie lan¬ cucha lezy u góry. 35 55 PL