Uprawniony z patentu: Davy Powergas GmbH, Koln (Republika Federalna Niemiec) Sposób wytwarzania kwasu azotowego o stezeniu powyzej 70% wagowych Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania kwasu azotowego, o stezeniu powyzej 70% wagowych, przez absorpcje dwutlenku azotu z gazów nitrozowych, w wodzie lub w wodnym roztworze kwasu azotowego, przy czym cisnienie czastkowe dwutlenku azotu w stopniu absorpcji podwyzsza sie czesciowo przez sprezenie gazów nitrozowych, a czesciowo przez zastosowanie obiegu dwutlenku azotu poprzez stopien absoprcjL Dwutlenek azotu, pozostajacy wgazie po absorpcji, wymywa sie kwasem azotowym, korzystnie kwasem o stezeniu 60-75% wagowych, czyli tak zwanym kwasem pluczacym, odpedza go z kwasu pluczacego i zawraca do strefy absorpcji.Znane sa sposoby, w których zawartosc tlenków azotu w strefie absorpcji podwyzsza sie w ten sposób, ze przerywa sie absorpcje, przy pewnej okreslonej zawartosci tlenków azotu, a nastepnie wymywa sie je wysoko procentowym kwasem azotowym, na przyklad kwasem o stezeniu 60—70% wagowych. Tlenki azotu rozpuszczo¬ ne w kwasie pluczacym w postaci czterotlenku azotu wydziela sie nastepnie z tego kwasu przez przedmuchanie wtórnym powietrzem i w mieszaninie z tym powietrzem wprowadza do glównego strumienia gazów nitrozowych przed strefa absorpcji. W ten sposób absorpcja koncowa zostaje zastapiona wymagajaca mniejszych nakladów strefa przemywania i dzieki temu uzyskuje sie zwiekszenie zawartosci dwutlenku azotu w strefie absorpcji.Wady tych sposobów polegaja na tym, ze w procesach, w których spalanie amoniaku i absorpcje prowadzi sie w przyblizeniu pod tym samym cisnieniem, zarówno powietrze wtórne jak i powietrze doprowadzane do spalania amoniaku spreza sie do cisnienia panujacego w instalacji, a pod cisnieniem chlonnosc powietrza wtórnego w stosunku do tlenków azotu w stopniu odgazowania jest jednak ograniczona. Ta droga nie mozna wiec uzyskac znaczniejszego podwyzszenia zawartosci tlenków azotu w strefie absorpcji. Ponadto koszty wstepnego ogrzewania i chlodzenia kwasu pluczacego przewyzszaja oszczednosci, osiagniete ta droga w stopniu absorpcji.Natomiast znaczne podwyzszenie ilosci tlenków azotu znajdujacych sie w ciagu-obiegu, uzyskuje sie tym sposobem w procesach, w których spalanie prowadzi sie pod normalnym cisnieniem. Przy odgazowaniu bezcisnieniowym ladunek tlenków azotu jaki moze zabrac powietrze wtórne jest znacznie wiekszy. Zawartosc tlenków w gazach idacych do absorpcji mozna w ten sposób podwoic w stosunku do zawartosci poczatkowej.Mimo tego, ze koszty absorpcji, nawet przy wytwarzaniu kwasu azotowego o stezeniu powyzej 70% wagowych,2 71817 mozna w tym przypadku zredukowac do ulamka kosztów ponoszonych winnych procesach, to jednak przeciwstawiaja sie im oprócz kosztów wstepnego ogrzewania i chlodzenia kwasu pluczacego podwyzszone koszty bezcisnieniowej czesci spalania jak równiez zwiekszone koszty energii, zuzywanej do sprezania gazów nitrozowych, gdyz tlenki azotu, wprowadzone do obiegu, nalezy dodatkowo sprezac.Znany jest równiez z polskiego opisu patentowego nr 51804 sposób wytwarzania kwasu azotowego, w którym odgazowuje sie kwas azotowy„pluczacy" w stopniu odgazowujacym zainstalowanym przed stopniem absorpcji.W opisie tym fig. 1 przedstawia schemat sposobu. Kwas wyplywajacy z wiezy absorpcyjnej 4, zawierajacy fizycznie zaabsorbowany gaz nitrozowy ulega odgazowaniu w wiezach odgazowujacych 5 za pomoca powietrza i doprowadzanego przewodem g, po czym przewodami 10 jest przeprowadzany do nastepnych stopni absorpcji — mówi sie o'tym na szpalcie 4, wiersze 26—30. Dopiero po opuszczeniu ostatniego absorbera 5, Strumien powietrza naladowany tlenkami azotu laczy sie ze strumieniem gazu nitrozowego.W sposobie wedlug fig. 2 polskiego opisu patentowego 51804, kwas zawierajacy fizycznie zaabsorbowane tlenki azotu równiez odgazowuje sie w wiezy 4. To odgazowanie nastepuje za pomoca wzbogaconego tlenu, doprowadzanego przewodem 12. Mówi sie o tym na szpalcie 5 wiersz 14—15.Z zastrzezenia 2 polskiego opisu patentowego nr 51804 wynika, ze usuwanie fizycznie rozpuszczonych tlenków* azótU z roztworu nastepuje za pomoca tlenu lub gazu zawierajacego tlen (ozon), wedlug zastrz. 3 tego opisu usuwanie tlenków azotu nastepuje w temperaturze wyzszej niz temperatura absorpcji.Wymaga to jednak dodatkowych nakladów na absorpcje i sprezanie gazów.Jako surowiec do wytwarzania kwasu azotowego stosuje sie na ogól amoniak, który spala sie w powietrzu w obecnosci katalizatora do tlenku azotu i wody wedlug reakcji 4NHa + 50* -MNO + 6H20 + cieplo. Tlenek azotu reaguje w dalszym ciagu z tlenem i ulega przeksztalceniu na dwutlenek azotu wedlug reakcji 2NO + Oa ~ 2N02 + cieplo. Po ochlodzeniu i wykropleniu wody, w postaci kwasnego kondensatu i po dodaniu wtórnego powietrza, z dodatkowym tlenem potrzebnym, do wytwarzania kwasu, kieruje sie gazy do strefy absorpcji, w której dwutlenek azotu zostaje pochloniety przez wode lub wodny roztwór kwasu azotowego, przy czym równoczesnie tworzy sie kwas azotowy wedlug reakcji 3N02 + H2Q -* 2HNO3 + NO + cieplo.Tlenek azotu ulega ponownemu utlenianiu do dwutlenku azotu wedlug reakcji 2NO + 02-,2N02 + cieplo, W strefie tej praktycznie zostaja zaabsorbowane wszystkie tlenki azotu, tak ze w gazach pozostaje tylko okolo 1000 ppm NO + NO*, przy czym gaz plynie w przeciwpradzie do kwasu. Do ostatniego stopnia absorpcji doprowadzana jest woda, zas z pierwszego stopnia, do którego wprowadza sie gazy nitrozowe, odbierany jest gotowy kwas. Kwasne skroplmy, otrzymywane przez skraplanie wody, powstalej w wyniku spalania amoniaku, wprowadzane sa do absorpcji w miejsce kwasu o odpowiednim stezeniu.Koszty absorpcji zalezne sa od zadanego stezenia produkowanego kwasu, od zawartosci tlenku azotu w koncowym gazie, od temperatury absorpcji jak równiez od cisnienia pod jakim przebiega absorpcja oraz od cisnienia wzglednie cisnien czastkowych tlenków azotu i tlenu.Ilosc dwutlenku azotu, jaka moze byc teoretycznie zaabsorobowana w kazdym stopniu absorpcji wedlug reakcji 3N02 + H20-»2HN03 + NO + cieplo wynika z równowagi termodynamicznej odpowiadajacej tempe* raturze wdanym stopniu absorpcji. Przy okreslonym stezeniu kwasu i okreslonej temperaturze ilosc zaabsorbo¬ wanego dwutlenku azotu wzrasta wraz ze wzrostem cisnienia czastkowego wszystkich tlenków azotu oraz stopnia utleniania to znaczy stosunku zawartosci dwutlenku azotu do zawartosci wszystkich tlenków azotu. Szybkosc reakcji utleniania, wedlug reakcji 2NO + Oa^ 2N02 + cieplo wzasta wedlug Bodensteina z kwadratem cisnienia czastkowego tlenku azotu i liniowo w stosunku do cisnienia czastkowego tlenu.Z powyzszego wynika, ze absorpcje nalezy prowadzic pod zwiekszonym cisnieniem. W nowoczesnych sposobach wytwarzania kwasu azotowego prowadzi sie wiec proces absorpcji pod cisnieniem 3—10 atm.Stosowanie wyzszego cisnienia jest na ogól nieoplacalne, gdyz zmniejszone koszty absorpcji nie równowaza zwiekszonych kosztów energii, zuzywanej do sprezania gazów.W zasadzie mozna wymienic dwie drogi wytwarzania kwasu azotowego. W pierwszej spalanie amoniaku i absorpcja przebiegaja pod jednakowym cisnieniem, natomiast w drugiej spalanie amoniaku przebiegu pod nizszym cisnieniem, a gazy nitrozowe po dodaniu wtórnego powietrza spreza sie do wyzszego cisnienia. Drugi wariant ma te zalete, ze ma lepsza wydajnosc amoniaku i mniejsze straty platyny.Ponadtoprzy oddzielaniu wody poreakcyjnej zaabsorbowana zostaje mniejsza ilosc dwutlenku azotu, tak, ze gaz wprowadzany do ukladu absorpcyjnego jest bogatszy w tlenek azotu. Ze wzgledu jednak na wieksze koszty inwestycyjne, odmiana ta jest nieoplacalna.Koszty absorpcji wzrastaja zwlaszcza przy produkcji kwasu azotowego o stezeniu powyzej 65% wagowych, czyli tak zwanego kwasu sredniego tak, ze granice oplacalnosci stosowania tego sposobu stanowi wytwarzanie71817 3 kwasu o stezeniu okolo 70% wagowych. Krzywe równowagi dla tych stezen kwasu przy osiaganych cisnieniach czastkowych tlenków azotu, (wynoszacych na przyklad 0,6 ata przy prowadzeniu absorpcji pod cisnieniem 10ataj, leza przy bardzo wysokich stopniach utleniania, to znaczy przy bardzo niskich cisnieniach czastkowych tlenku azotu. Z tego wzgledu tylko przy absorbowamu malych ilosci dwutlenku azotu w kazdym stopniu absorpcji wedlug reakcji 3N03 + HaO-^HNOs + NO + cieplo, koszt powtórnego utleniania tlenku azotu wedlug reakcji 2NO + 05*2NOa + cieplo staje sie nieoplacalnie duzy z uwagi na wymagany dlugi czas przebywania gazu w strefie reakcji, • Ponadto poziom cisnienia czastkowego w calej strefie absorpcji spada stopniowo az do wartosci dopuszczalnego zanieczyszczenia powietrza tak, ze przy wytwarzaniu kwasu o wyzszym stezeniu na skutek wprowadzenia do procesu malej ilosci wody ulega duzemu powiekszeniu przede wszystkim faza absóprcji koncowej.Istota wynalazku polega na tym, ze dwutlenek azotu odpedza sie z kwasu pluczacego pod cisnieniem absorpcyjnym i w temperaturze podwyzszonej w porównaniu z temperatura w stopniu pluczacym za pomoca strumieni — gazu nitrozowego pochodzacego ze spalania amoniaku.Do odpedzania dwutlenku azotu stosuje sie wiec wedlug wynalazku gaz, który juz jako taki zawiera gaz nitrozowy w duzym stezeniu.Tego rodzaju zabieg nie wchodzi w zakres znanego sposobu opisanego w polskim opisie patentowym nr 51804.Celem wynalazku jest wyeliminowanie wyzej wymienionych wad i opracowanie takiego sposobu wytwarza¬ nia kwasu azotowego o stezeniu powyzej 70% wagowych, aby ulegaly zmniejszeniu koszty absorpcji i koszty energii, potrzebnej do sprezania gazów.Sposób wytwarzania kwasu azotowego o stezeniu powyzej 70% wagowych wedlug wynalazku polega na tym, ze dwutlenek azotu odpedza sie z kwasu pluczacego w stopniu odgazowania, zainstalowanym przed stopniem absorpcji, pod cisnieniem absomcji i w temperaturze podwyzszonej w stosunku do temperatury w stopniu pluczacym strumieniem gazów nitrozowych, plynacych ze stopnia spalania amoniaku.W zasadzie mozliwe sa dwa warianty sposobu wedlug wynalazku: 1) produkowany kwas, ewentualnie wprowadza sie w obieg kwasu pluczacego. Stazenie kwasu pluczacego jest równe stezeniu kwasu produkowane¬ go w celu wyrównania bilansu ilosciowego w obiegu kwasu pluczacego. Dalsza korzysc polega na tym, ze kwas produkowany i kwas pluczacy mozna przedmuchiwac powietrzem wtórnym w jednym aparacie. 2) Produkowany kwas przesyla sie w oddzielnym obiegu pluczacym poprzez wieze do odgazowania, zasilona wtórnym powietrzem i przez drugi stopien pluczacy, kwas pluczacy zas przesyla sie oddzielnie poprzez wieze odgazowujaca, zasilana gazem nitrozowym i przez pierwszy stopien pluczacy bezposrednio za strefa absorpcji. Ten sposób prowadzenia obiegów cieczowych daje te korzysc, szczególnie przy wytwarzaniu kwasu o duzym stezeniu, ze mozna dobrac optymalne stezenie kwasu pluczacego, niezaleznie od stezenia kwasu produkowanego, przy czym utrzymanie równowagi termodynamicznej w stopniu odgazowania i w stopniu pluczacym jest niezalezne od kwasu produkowanego. W obydwu stopniach mozna dobrac nizszy poziom utleniania gazu.'Sposób wedlug wynalazku ma nastepujace zalety w stosunku do znanych sposobów: Ilosc NO2, znajdujaca sie w obiegu, mozna znacznie podwyzszyc.W zwiazku z tym koszty absorpcji mozna zmniejszyc do ulamka kosztów wystepujacych w znanych procesach. Natomiast naklady na dodatkowe stopnie procesu sa male. Przez zmniejszenie cisnienia w stopniu absorpcji w stosunku do znanych procesów uzyskuje sie zmniejszenie zuzycia energii. W przypadku zastosowanra sposobu wedlug wynalazku w procesie operujacym dwoma cisnieniami, nie potrzeba juz sprezac wiekszej ilosci tlenków azotu, krazacych w obiegu, dzieki czemu zmniejsza sie koszty energii, zuzywanej do sprezania gazów.Ponadto polepsza sie bilans cieplny, gdyz do wstepnego podgrzania kwasu pluczacego wykorzystuje sie cieplo gazów nitrozowych, które zwykle odprowadza sie z woda chlodzaca.Nizej podane przyklady objasniaja przedmiot wynalazku w odniesieniu do rysunku, na którym figH 1 i 2 przedstawia schemat instalacji, w której zarówno spalanie amoniaku jak i absorpcja zachodza pod tyrn samym cisnieniem, a fig. 3 — schemat instalacji, w której spalanie amoniaku i absorpcja odbywaja sie pod róznymi cisnieniami.Przyklad I. W instalacji wedlug fig* 1 powietrze potrzebne w procesie oczyszcza sie w filtrze powietrza 1 i spreza w sprezarce 2 do cisnienia 2—10 ata, na przyklad cisnienia 4 ata. Po odprowadzeniu potrzebnej ilosci wtórnego powietrza pozostala jego ilosc miesza sie z gazowym amoniakiem. Jezeli uzywany jest ciekly amoniak, wówczas musi -on byc najpierw odparowany w_parowalniku amoniaku 5. Mieszanka powietrza i amoniaku po dokladnym przefiltrowaniu wprowadzana jest do palnika 6, w którym na katalizatorze4 71817 ^ platynowo-rodowym amoniak spala sie na tlenek azotu i wode w temperaturze 800—950 C. Nastepnie chlodzi sie gazy poreakcyjne, przy czym energie cieplna wykorzystuje sie czesciowo w wytwornicy pary 7, a czesciowo do wstepnego ogrzania gazu koncowego w wymienniku ciepla 8. W skraplaczu-chlodnicy gazu 9 wykroplona zostaje wiekszosc wody reakcyjnej, przy czym jako skropliny uzyskuje sie 20-40% kwasu, który pompa 10 transportowany jest do kolumny absorpcyjnej 12 i wprowadzany do niej w punkcie, w którym wystepuje kwas o odpowiednim stezeniu.Medium chlodzace stanowi kwas pluczacy z kolumny pluczacej 13, zawierajacy rozpuszczone tlenki azotu, który przed wlotem do kolumny odgazowujacej 11, podgrzewa sie w chlodnicy 9.Gazy nitrozowe wprowadza sie nastepnie do kolumny odgazowujacej 11, w której kwas pluczacy z kolumny 13 uwalniany jest od rozpuszczonego w nim czterotlenku azotu do koncowej zawartosci 0,5—2% wagowych N204ll przy czym w glównym gazie wzrasta wielokrotnie zawartosc tlenków azotu w stosunku do ich poczatkowej zawartosci.Przed wlotem do kolumny odgazowujacej 11 przy odpowiednim dozowaniu nastepuje utlenianie No do NOj i jest tak daleko posuniete, ze gaz i kwas pluczacy znajduja sie w równowadze termodynamicznej, tak, ze ani kwas nie ulega rozkladowi, ani nie zachodzi absorpcja dwutlenku azotu z równoczesnym wytwarzaniem kwasu. < Cieplo desorpcji potrzebne do odpedzania czterotlenku azotu, dostarczane jest w postaci ciepla niesionego przez gaz, ciepla utleniania oraz ciepla wydzielajacego sie przy skraplaniu resztek pary wodnej.Korzystna postacia kolumny odgazowujacej 11 jest kolumna 7 wypelnieniem, gdyz w takiej kolumnie stosunki ilosciowe miedzy gazem i kwasem umozliwiaja dobry przebieg procesu pod wzgredem hydrodynamicz¬ nym, bez stosowania obiegu kwasu.Kwas pluczacy, uwolniony w znacznym stopniu od zawartosci tlenków azotu, zawraca sie czesciowo, po ochlodzeniu w chlodnicy 15 za pomoca pompy 16 do pierwszego stopnia kolumny pluczacej 13, a czesciowo, po usunieciu rozpuszczonych w nim resztek czterotlenku azotu przez przedmuchanie powietrzem wtórnym w stopniu odgazowujacym 18 i ochlodzeniu w chlodnicy 19, za pomoca pompy 20 zawraca sie do drugiego stopnia kolumny pluczacej 13.W instalacji przedstawione} na fig. 1 kwas pluczacy odgazowywany jest wtórnym powietrzem razem z kwasem produkowanym, otrzymywanym z kolumny 12.Powyzsze rozwiazanie mozliwe jest pod warunkiem, ze stezenie kwasu pluczacego jest równe stezeniu kwasu produkowanego. Korzyscia jaka daje wspólne odgazowywanie jest oprócz unikniecia jednej kolumny odgazowujacej mozliwosc lepszego wykorzystania wtórnego powietrza jak równiez uproszczenie eksploatacji instalacji zwlaszcza przy uruchamianiu i zatrzymywaniu jej: obieg kwasu pluczacego mozna zasilac kwasem ze zbiornika kwasu produkowanego, wzglednie oprózniac go do tego zbiornika.Mozna oczywiscie dobrac stezenie kwasu pluczacego o stezeniu róznym od stezenia kwasu produkowane¬ go, co jest korzystne zwlaszcza przy wytwarzaniu kwasu o bardzo wysokim stezeniu.Po opuszczeniu kolumny odgazowujacej 11 gazy nitrozowe plyna do kolumny absorpcyjnej 12, w której dwutlenek azotu ulega absorpcji z równoczesnym wytworzeniem kwasu azotowego.Gaz i kwas plyna wzajemnie w przeciwpradzie. Do glowicy kolumny doprowadzana jest woda lub skropliny ,z kolumny 14. Kwasne skropliny z chlodnicy 9 wprowad ine sa w punkcie, w którym kwas posiada odpowiednie stezenie. Produkowany kwas odprowadza sie z dna kolumny.Kolumne absorpcyjna 12 wykonuje sie korzystnie w postaci kolumny z pólkami sitowymi i z wewnetrzny¬ mi wezownicami chlodzacymi albo w postaci kolumny z wypelnieniem ze stopniami obiegowymi i zewnetrznym chlodzeniem. Tlenki azotu pozostajace w gazie po absorpcji, których ilosc odpowiada w przyblizeniu ilosci tlenków azotu krazacych w obiegu, wymywane sa nastepnie z gazu w kolumnie pluczacej 13.Kolumna pluczaca 13 wykonana jest jako dwustopniowa kolumna z wypelnieniem. Do pierwszego stopnia podawany jest kwas pluczacy ze stopnia odgazowania 11, zawierajacy okolo 0,5—2% wagowych N2O4, po uprzednim ochlodzeniu go w chlodnicy 15, a do drugiego stopnia — kwas pluczacy z wiezy odgazowujacej 18.Kwas z rozpuszczonymi w nim tlenkami azotu odbierany jest z dna kolumny 13.Jak pokazano linia kreskowa na fig. 1, kwas pluczacy drugiego stopnia kolumny pluczacej 13 moze znajdowac sie w oddzielnym obiegu, w którym stezenie kwasu pluczacego jest równe stezeniu kwasu produkowanego.W celu maksymalnego obnizenia zawartosci NO + N02 w gazie koncowym do stezenia ponizej 200 ppm kwas pluczacy przed wprowadzeniem go do drugiego stopnia, chlodzi sie do temperatury ponizej 0° do —20 C za pomoca solanki. Potrzebna ilosc zimna otrzymuje sie z oddzielnej instalacji chlodniczej albo przez odparowanie amoniaku pod normalnym ciscieniem. Amoniak gazowy nalezy w tym przypadku sprezac do cisnienia potrzebnego w instalacji.71817 5 Podczas przemywania kwas pluczacy ogrzewa sie cieplem absorpcji. Jezeli w obiegu znajduja sie duze ilosci dwutlenku azotu, wówczas nalezy kwas poddawac kilkakrotnemu miedzystopniowemu chlodzeniu.Gazy opuszczajace kolumne pluczaca 13 zawieraja jeszcze znaczne ilosci par kwasu. Pary te wymywa sie z kwasu w koncowej kolumnie pluczacej 14 woda lub kwasnym kondensatem. Gazy, wolne praktycznie od tlenków azotu, podgrzewa sie nastepnie w chlodnicy 8 i rozpreza w turbinie ekspansyjnej 3 sluzacej do napedzania sprezarki powietrza 2.Przyklad II. Sposób wytwarzania kwasu azotowego prowadzi sie wedlug fig. 2 przedstawiajacej schemat instalacji, bedacej odpowiednikiem instalacji wedlug fig. 1,lecz rózniaca sie od niej tym, ze powietrze wtórne, plynace do stopnia odgazowani a 18, znajduje sie pod cisnieniem atmosferycznym. Mieszanine powietrza wtórnego i tlenków azotu spreza sie w sprezarce 21, a nastepnie wprowadza wlotem 22 do glównego strumienia gazu. Poniewaz powietrze wtórne wchlania tym wiecej nitrozy im nizsze jest jego cisnienie, wiec wprowadzona modyfikacja umozliwia doprowadzenie wiekszej ilosci nitrozy do glównego strumienia gazu niz w instalacji, przedstawionej na fig. 1.Przyklad III. Sposób wytwarzania gazu prowadzi sie wedlug fig. 3 przedstawiajacej schemat strumieniowy instalacji, w której spalanie amoniaku i absorpcja prowadzone sa pod róznymi cisnieniami. « Otrzymany kwas o stezeniu wyzszym od stezenia azeotropowego rozdziela sie w stopniu rektyfikacji na wysoko procentowy, na przyklad 99% kwas azotowy i na kwas o stezeniu bliskim stezenia azeotropowego. Ten ostatni kwas zateza sie w stopniu rektyfikacji do stezenia kwasu obiegowego i zawraca go do stopnia absorpcji. < Amoniak gazowy miesza sie z powietrzem i spala sie pod cisnieniem bliskim cisnieniu atmosferyczne¬ mu w palniku 4 na siatce platynowo-rodowej w temperaturze okolo 860—950°C na tlenek azotu i wode.Nastepnie chlodzi sie gazy poreakcyjne w chlodnicy 7, przy czym energia cieplna zostaje wykorzystana do wytwarzania pary. Odprowadzenie reszty ciepla i wykroplenia wiekszosci wody z gazu z równoczesnym otrzymaniem kwasnych skroplin, zawierajacych okolo 2% kwasu odbywa sie w skraplaczu 25. Zgodnie z bilansem wody czesc skroplin odprowadza sie. Po wprowadzeniu powietrza wtórnego zawierajacego tlenki azotu spreza sie gazy nitrozowe w sprezarce 26 do cisnienia okolo 4—7 ata.Cieplo, wydzielajace sie przy sprezaniu gazu, sluzy do wstepnego ogrzania gazu koncowego, w wymienni¬ ku ciepla 27. Reszta wody wykrapla sie wikraplaczu 28, w którym kwas pluczacy z rozpuszczonymi w nim tlenkami azotu podgrzewa sie wstepnie, na przyklad do temperatury 10°C. Nastepnie wprowadza sie gazy do wiezy odgazowujacej 29, w której kwas pluczacy uwalnia sie od rozpuszczonych w nim tlenków azotu do koncowej zawartosci okolo 0,5—2% wagowych N2O4, przy czym zawartosc tlenku azotu w gazach nitrozowych wzrasta od okolo 7% do 14—21% objetosciowych. Kwas pluczacy, uwalniany w znacznym stopniu od zawartosci tlenków azotu, zawraca sie po ochlodzeniu w chlodnicy 30 czesciowo za pomoca pompy 31 do dolnego stopnia skrubera 32, w czesciowo, po praktycznie calkowitym usunieciu rozpuszczonych w nim tlenków azotu przez przedmuchanie powietrzem wtórnym w kolumnie odgazowujacej 33 i chlodzeniu w chlodnicy 34, za pomoca pompy 35 do drugiego stopnia kolumny pluczacej 32.Glówny strumien gazu wprowadza sie nastepnie do kolumny absorpcyjnej 36 w której czesci tlenków azotu'ulega absorpcji z równoczesnym wytworzeniem kwasu.Do kolumny tej wprowadza sie pozostala ilosc skroplin ze skraplacza 25, po uprzednim przepuszczeniu ich przez kolumne pluczaca 42 skropliny ze skraplacza 28 i kwas azeotropowy z rozpuszczonymi w nim tlenkami azotu z kolumny pluczacej 32 w ilosci odpowiadajacej ilosci kwasu odciekowego z kolumny rektyfikacyjnej 37. * Z dna kolumny odbiera sie kwas azotowy o stezeniu wyzszym od stezenia azeotropowego, który po usunieciu zawartych w nim tlenków azotu przez przedmuchanie powietrzem wtórnym w wiezy odgazowujacej 38. kierowany jest do kolumny rektyfikacyjnej 37, gdzie otrzymuje sie z niego wysokoprocentowe pary kwasu azotowego, które skrapla sie w skraplaczu 38 i oddziela kwas azeotropowy. Ten ostatni kwas po ochlodzeniu go w chlodnicach 39 i 40 wprowadza sie pompa 41 do najwyzszego stopnia kolumny pluczacej 32.Z gazu w kolumnie pluczacej 32 wymywa sie kwasem o skladzie zblizonym do skladu azeotropowego praktycznie wszystkie tlenki azotu. Pary kwasu pozostale w gazie wykrapla sie w kolumnie 42 za pomoca 2% skroplin. Gazy resztkowe po podgrzaniu w wymienniku ciepla 27 rozpreza sie w turbinie ekspansyjnej 43 sluzacej do napedu sprezarki gazu nitrozowego.6 71817 PL PL PL