PL70942B1 - - Google Patents

Description

Przejezdne urzadzenie do okreslania róznych parametrów szyn kolejowych takich jak strzalka ugieoa, stan toru, wyboczenie, czy rozstaw Przedmiotem wynalazku jest przejezdne urzadzenie do okreslania róznych parametrów szyn kolejowych takich jak strzalka ugiecia, stan toru, wyboczenie, rozstaw itp., zawierajace ruchome wzgledem ramy podwozia lub wzgledem siebie organy pomiarowe, w postaci na przyklad wózków pomiarowych wyposazonych w osie pomiarowe z kólkami, sluzace do odbierania chwilowego polozenia szyn oraz przetwornik do przetwarzania wzglednych ruchów organów pomiarowych w proporcjonalne do tych ruchów elektryczne wielkosci pomiarowe jak równiez przyrzad wskazujacy lub rejestrujacy te wielkosci- Znane sa urzadzenia do okreslania strzalki ugiecia, stanu toru, wyboczenia lub rozstawu szyn, w których to urzadzeniach organy pomiarowe sa polaczone mechanicznie z przyrzadem wskazujacym lub rejestrujacym mie¬ rzone parametry, umieszczonym na przyklad wewnatrz pojazdu przeznaczonego do dokonywania tych pomia¬ rów. Obok trudnosci konstrukcyjnych wystepujacych przy takim mechanicznym przenoszeniu wielkosci mierzonych wystepuja równiez w tego rodzaju urzadzeniach niedokladnosci pomiarowe, poniewaz na dlugiej drodze mechanicznego przekazywania, utworzonej przez mechanizmy dzwigniowe lub podobne, wystepuja liczne luzy. Dla wyeliminowania tej trudnosci i niedogodnosci stosuje sie równiez w nielicznych przypadkach urzadze¬ nia, w których przenoszenie wielkosci pomiarowych do wnetrza pojazdu kontrolnego nastepuje na drodze* elek¬ trycznej. Stosowane przy tym nadajniki elektryczne, sluzace do przeksztalcania przemieszczen wzglednych organów pomiarowych na proporcjonalne do tych przemieszczen wartosci elektryczne, sa jednak dosc skompliko¬ wane konstrukcyjnie i z tego wzgledu sa stosunkowo drogie i sklonne do uszkodzen. Poniewaz tego typu nadaj¬ niki sa w wiekszosci przypadków umieszczane pod podwoziem aby mozliwie najbardziej skrócic droge mecha¬ nicznego przekazywania, to oczywistym jest, ze ulegaja one silnemu zanieczyszczeniu, a przyklad w zwiazku z wystawieniem ich na dzialanie warunków atmosferycznych, co przy duzym zadymieniu a zapyleniu jakie panuje na szlakach kolejowych prowadzi do czutych u^zkoazen.Celem wynalazku jest wyeliminowanie tych wad i niedogodnosci dotychczas znanych urzadzen tego typu.Dla osiagnieci?, tego celu postawiono sobie za zadanie opracowac urzadzenie do okreslania wspomnianych wyzej parametrów torowisk, którego budowa bylaby tak uproszczona, ze nie tylko ulatwionoby jego wytwarzanie, ale równiez mozliwym byloby uzyskanie odpornosci na wszelkie wplywy czynników zewrr trznych jakie napotyka sie w ruchu kolejowym.2 70 942 Zadanie to rozwiazano wedlug wynalazku przez zastosowanie oporowego przetwornika pomiarowego, na przyklad w postaci czujnika tensometrycznego, jako nadajnika przetwarzajacego ruchy mechaniczne na wartosci elektryczne, przy czym czujnik ten jest umieszczony i przytwierdzony, na przyklad przez przyklejenie, na sprezyscie odksztalcalnym precie polaczonym z organem pomiarowym.Czujniki tensometryczne, dzieki ich prostocie i pewnemu dzialaniu, pozwalaja na uzyskanie wyjatkowo dokladnych pomiarów przy czym zasada pomiaru polega na rozciaganiu lub sciskaniu drucika pomiarowego i zmienianiu tym samym jego opornosci. Sprezyscie odksztalcalny pret moze miec postac zginanej sprezyny plytkowej, badz tez moze to byc równiez pret skrecany, a konce tego preta sa polaczone z danym organem pomiarowym. Poszczególne czujniki tensometryczne sa polaczone poprzez uklad mostkowy i ewentualnie po¬ przez wzmacniacz z przyrzadem pomiarowym i/lub rejestrujacym.W przypadku urzadzenia do okreslania strzalki ugiecia wyposazonego w osie pomiarowe rozmieszczone na dwóch koncach odcinka pomiarowego oraz w punkcie pomiarowym znajdujacym sie w obrebie tego odcinka, które to osie w celu odbierania polozenia szyn sa ulozyskowane przesuwnie w kierunku poprzecznym do toru oraz sa dociskane do poszczególnych szyn, mozna zgodnie z dalsza cecha wynalazku, tak rozmiescic czujniki tensometryczne, ze ruch wzgledny zewnetrznych osi pomiarowych jest przenoszony niezaleznie od siebie za posrednictwem elementów laczacych, na przyklad w postaci elastycznych ciegiel opancerzonych, na wolne konce dwóch, przebiegajacych prostopadle do osi pomiarowych, pretów zginanych wyposazonych w czujniki tensometryczne, przy czym konce tych pretów sa dodatkowo przemieszczane przez ruch wzgledny srodkowej osi pomiarowej, w kierunku poprzecznym. W takim przypadku oba prety zginane moga byc zamocowane do ramy podwozia, a elementy laczace moga byc przemieszczane poprzecznie przez srodkowa os pomiarowa w celu uzyskania tego dodatkowego odksztalcenia pretów, badz tez mozliwe jest równiez zamocowanie pretów zgina¬ nych do srodkowej osi pomiarowej lub czesci polaczonej z ta osia i przylaczenie do wolnych konców pretów zginanych elementów laczacych te prety z zewnetrznymi osiami pomiarowymi.Przy urzadzeniu do okreslania stanu toru, zawierajacym szereg osi pomiarowych lub kólek bieznych rucho¬ mych wzgledem podwozia w kierunku pionowym i sluzacych do odbierania polozenia kazdej z szyn, czujniki tensometryczne moga byc umieszczone korzystnie na precie zginanym umieszczonym pomiedzy dwiema wychylnymi w plaszczyznie pionowej dzwigniami katowymi u lozyskowanymi na ramie podwozia i powoduja¬ cymi zginanie tych pretów, przy czym jedno ramie kazdej z dzwigni jest polaczone z pretem zginanym, podczas gdy drugie ramie jednej dzwigni jest osadzone obrotowo na osi glównej podwozia, a drugie ramie drugiej dzwigni jest osadzone obrotowo na zasadniczo nie obciazonej osi pomiarowej.Jesli urzadzenie wedlug wynalazku bedzie zastosowane do pomiaru rozstawu szyn i bedzie zawieralo dwie rozmieszczone jedna za druga osie pomiarowe dociskane do kazdej z szyn w celu odbieranie kazdej zmiany polozenia szyn, to korzystnym jest, gdy obie osie polaczone sa ze soba pretem zginanym wyposazonym w czuj¬ nik tensometryczny i przebiegajacym zasadniczo równolegle do szyn, który to pret jest zamocowany sztywno do jednej osi, a z druga jest polaczony przegubowo na przyklad za pomoca przegubu widelkowego.Urzadzenie w zastosowaniu do okreslania wyboczenia, zawierajace dwie osie pomiarowe usytuowane jedna za druga, jest korzystnie rozwiazane tak, ze pret zginany wyposazony w czujnik tensometryczny i przebiegajacy poprzecznie do szyn jest jednym koncem zamocowany sztywno do jednej z osi pomiarowych lub do czesci sztywno polaczonej z ta osia, a drugim koncem jest polaczony z druga osia lub ze sztywno do niej zamocowana czescia, na przyklad za pomoca przegubu widelkowego. Takie urzadzenie przystosowane do pomiaru wybocze¬ nia moze byc wedlug dalszej cechy wynalazku tak rozwiazane, ze obie osie pomiarowe sa ze soba polaczone pretem skrecanym, wyposazonym w czujnik tensometryczny i przebiegajacym zasadniczo równolegle do szyn.Przy zastosowaniu pretów zginanych.czujniki tensometryczne umieszcza sie najkorzystniej w obrebie naj¬ wiekszych odksztalcen preta, badz tez w poblizu miejsca sztywnego zamocowania. Mozna przy tym na obu stronach preta umiescic dwa wzajemnie do siebie równolegle czujniki tensometryczne.Jesli w charakterze elementu przenoszacego mechaniczne impulsy pomiarowe zastosuje sie pret skrecany, to czujnik tensometryczny umieszcza sie w srodku dlugosci preta, przy czym korzystnie jest tak rozmiescic czujniki tensometryczne, aby przebiegaly one pod katem 45° w stosunku do osi wzdluznej preta jak równiez w kierunku glównych naprezen tego ostatniego. Mozna przy tym nalozyc na drazek skrecany kilka, na przyklad trzy wzajemnie krzyzujace sie czujniki tensometryczne. Korzystnym jest równiez stosowanie preta skrecanego o przekroju prostokatnym, przy czym czujniki tensometryczne umieszcza sie na szerszychjego bokach.Rame podwozia urzadzenia wedlug wynalazku moze stanowic rama podwozia wagonu pomiarowego lub maszyny do korekcji polozenia szyn. W tym ostatnim przypadku korzystnym jest, jesli czujniki tensometryczne, wzglednie ich uklady mostkowe, sa polaczone poprzez wzmacniacz i urzadzenie sterujace, na przyklad w postaci zaworu magnetycznego, z napedem narzedzia roboczego maszyny w celu automatycznego sterowania praca tego narzedzia.3 70 942 Przedmiot wynalazku jest przedstawiony w przykladach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedsta¬ wia wagon pomiarowy wyposazony w urzadzenie do pomiaru parametrów szyn, fig. 2 i 3 — pret zginany wyposa¬ zony w czujnik tensometryczny, odpowiednio w przekoju wzdluz linii II—II i w widoku w kierunku strzalki III, fig. 4 — pret skrecany wyposazony w czujnik tensometryczny, w rzucie poziomym, fig. 5 - ten sam pret w prze¬ kroju poprzecznym wzdluz linii V—V i zwiekszonej podzialce, fig. 6 — czujnik tensometryczny, fig. 7 — uklad polaczen czujników tensometrycznyeh, fig. 8—10-rózne przyklady rozmieszczenia czujników tensometrycz- nych na precie skrecanym, fig. 11 do 14 —schematy róznych przykladów wykonania urzadzenia do pomiaru róznych parametrów szyn, a fig. 15 — maszyne do prostowania szyn w widoku z boku.Przedstawiony na fig. 1 wagon pomiarowy posiada dwie osie jezdne 2, 2\ na których zawieszona jest rama 3 podwozia wraz z nadwoziem 4. Wagon ten porusza sie po szynach 1. Os jezdna 2 stanowi os napedowa i jest polaczona ze schematycznie pokazanym silnikiem 5 tak, ze wagon pomiarowy moze byc pojazdem samobiez¬ nym. Pomiedzy osiami jezdnymi 2, 2* jak równiez na obu koncach wagonu znajduja sie dwuosiowe wózki pomiarowe 6, 6*, 6" polaczone z rama 3 podwozia za pomoca wzdluznych wahaczy 7 i podnoszone, przy przejazdach z jednego miejsca pomiaru w drugie, za pomoca podnosników hydraulicznych 8.Silowniki 8 sluza jednoczesnie do dociskania poszczególnych osi pomiarowych 9a, 9b kazdego wózka do szyn 1, a mianowicie jednej osi pomiarowej 9a do lewej szyny, a drugiej osi pomiarowej 9b do prawej szyny. Dla okreslania bocznych odchylen kazdej z szyn wykorzystuje sie wszystkie trzy wózki pomiarowe 6, 6', 6", przy czym ruchy wzgledne poszczególnych osi pomiarowych 9a lub 9b w kierunku poprzecznym do ramy 3 podwozia przenoszone sa za posrednictwem dzwigni 10 zamocowanej wychylnie na tej ramie oraz organu laczacego na przyrzad pomiarowy, z którego z kolei poprzez przetworniki lla lub llb, odpowiednio dla lewej lub prawej szyny, ruchy te przetworzone na wartosci elektryczne, w tym przypadku odpowiednio wzmocnione, zostaja doprowadzone do przyrzadu wskazujacego 12 wzglednie przyrzadu rejestrujacego 13. Przedstawiony na rysunku wagon pomiarowy wyposazony jest równiez w urzadzenie 14 do pomiaru stanu szyn, urzadzenie 15 do pomiaru wyboczenia oraz urzadzenie 16 do pomiaru rozstawu szyn, przy czym kazde z tych urzadzen jest polaczone elektrycznie poprzez przetwornik 11 z przyrzadem pomiarowym 12 lub przyrzadem rejestrujacym 13. Wagon pomiarowy moze byc równiez wyposazony w rózne maszyny matematyczne 17 do przetwarzania danych pomia¬ rowych. Przetworniki 11 w poszczególnych urzadzeniach do okreslania róznych parametrów maja postac czujni¬ ków tensometrycznych nalozonych na prety odksztalcane sprezyscie przez ruchy wzgledne osi pomiarowych 9a i9b.Na fig. 2 i 3 pokazany jest sprezyscie odksztalcalny pret zginany 18, który jest wykonany na przyklad z utwardzonej stali sprezynowej. Zginany pret 18 zamocowany jest jednym koncem w zacisku 19 znajdujacym sie na osi pomiarowej 9a lub 9b, badz tez na czesci polaczonej z ta osia. W tym przypadku zacisk 19 znajduje sie na dzwigni katowej 20 sluzacej do pomiaru polozenia styków szyn, która to dzwignia ulozyskowana jest wychylnie za posrednictwem lozyska 21 na czopie lozyskowym 22 zamocowanym do ramy 3 podwozia. Do wolnego konca preta zginanego 18 zamocowane sa widelki 23 osadzone na czopach 25 wystajacych z jednej z osi pomiarowych 9a, 9b lub z czesci polaczonej zjedna z tych osi. Wdanym przypadku czescia ta jest dzwignia katowa 24. Aby ruchy pomiedzy czopami 25 i widelkami 23 przenoszone byly bez luzów, czopy polaczone sa z widelkami za posrednictwem lozysk 26. Czujniki tensometryczne 27 sa umieszczone w obrebie miejsca zamo¬ cowania, a wiec w obrebie najwiekszych odksztalcen, przy czym po kazdej stronie preta zginanego 18 umiesz¬ czone sa dwa równolegle do siebie czujniki tensometryczne.W przykladzie pokazanym na fig. 4 sprezyscie odksztalcany pret ma postac rurowego preta skrecanego 28, który z jednej strony polaczony jest sztywno z osia 2\ a z drugiej strony, za posrednictwem nieobracajacej sie rury laczacej 29, z druga osia pomiarowa nie widoczna na rysunku. W obrebie zlacza pomiedzy rura laczaca 29 i pretem skrecanym 28 umieszczony jest czop lozyskowy 30, ulozyskowany obrotowo w lozysku 32 pola¬ czonym z rama 3 podwozia za pomoca wysiegników 31. Rura laczaca 29 jest polaczona przegubowo, ale nie obrotowo, zarówno z czopem lozyskowym 30 jak i z druga osia pomiarowa nie pokazana na rysunku. Na górnej stronie preta skrecanego 28 sa umieszczone cztery czujniki tensometryczne 27, usytuowane pod katem 45° do osi wzdluznej preta jak równiez krzyzowo w kierunku przebiegu glównych naprezen wywolywanych skrecaniem.Na fig. 5 pokazano wyraznie, ze pret skrecany 28 ma postac rurowa, a jego przekrój poprzeczny jest prostokatny, przy czym na wezsze boki preta nalozone sa paski usztywniajace 34 z blachy, podczas gdy czujniki tensometryczne 27 znajduja sie na szerszych bokach preta.Pokazany na fig. 6 czujnik tensometryczny 27 sklada sie z metalowego drutu 36, na przyklad konstantano- wego, ulozonego w szereg petli i zalanego tworzywem nosnym, na przyklad zywica epoksydowa lub akrylowa.Naprezenia rozciagajace lub sciskajace powstajace podczas zginania lub skrecania pretów wyposazonych w czuj¬ niki tensometryczne 27 powoduja odpowiednie wymierne rozciaganie lub sciskanie zatopionych drutów 36.4 70 942 Nastepuje przy tym zmiana opornosci elektrycznej drutów 36, na skutek której w ukladzie mostkowym uzyskuje sie proporcjonalny do tych zmian przeplyw pradu, stanowiacy informacje o wielkosci odksztalcen pretów zginanych 18 lub skrecanych 28, a tym samym o wielkosci przemieszczen wzglednych pomiedzy osiami pomiaro¬ wymi 9a, 9b lub 2\ Oczywiscie czujniki tensometryczne 27 moga miec dodatkowe zabezpieczenie przed wplywa¬ mi atmosferycznymi oraz uszkodzeniem mechanicznym.Na fig. 7 jest przedstawiony schematycznie uklad mostkowy czujników, przy czym uklad ten znajduje zastosowanie zarówno w przypadku uzycia pretów zginanych jak i skrecanych. Mostek pomiarowy zawierajacy czujniki tensometryczne 27 jest przylaczony z jednej strony do stabilizatora napiecia zasilania, a z drugiej stirony, poprzez wzmacniacz pomiarowy 38 czestotliwosci nosnej, zasilany równiez przez stabilizator napiecia 37, oraz poprzez prostownik i dodatkowe elementy 39 jak wzmacniacz, filtr itp. jest podlaczony do przyrzadu wskazuja¬ cego 12 lub rejestrujacego 13, badz tez do przelicznika 17. Przy idealnym stanie szyn mostek pomiarowy znajduje sie w równowadze, tak ze kazde odchylenie od zadanego polozenia szyn powoduje naruszenie tej równowagi i powstanie impulsu pradowego odpowiadajacego temu odchyleniu, na który to impuls reaguje przyrzad wskazujacy 12 lub rejestrujacy 13.Na fig. 8 do 10 pokazano schematycznie rózne mozliwosci rozmieszczenia czujników tensometrycznych 27 na pretach skrecanych 28 w trzech wzajemnie prostopadlych rzutach, przy czym uklad czujników pokazany na fig. 8 odpowiada ukladowi z fig. 4 i dlatego nie wymaga ponownego objasnienia. Wedlug fig. 9 czujniki tensome¬ tryczne 27 sa tak rozmieszczone, ze po obu stronach przeciwleglych preta znajduja sie po dwie pary czujników ustawione jedna za druga. Równiez w tym przypadku czujniki tensometryczne przebiegaja pod katem 45° do osi wzdluznej preta skrecanego 28, przy czym przeciwlegle do siebie czujniki przebiegaja w tym samym kierunku.Na fig. 10 pokazano cztery pary krzyzujacych sie czujników tensometrycznych, przy czym pary te sa rozmieszczone równomiernie na obwodzie preta skrecanego 28 co 90°. Równiez tutaj zachowane jest ukosne polozenie czujników wzgledem osi wzdluznej preta. Na skutek ukosnego usytuowania czujników tensometrycz¬ nych pod katem 45° do osi wzdluznej pre "a skrecanego, przy jednoczesnym przebiegu dwóch czujników w tym samym kierunku, wszelkie szkodliwe, nie pozadane naprezenia jak tez wplywy temperatury sa kompensowane i nie wplywaja na wyniki pomiarów. Na przyklad jesli do preta skrecanego przylozone zostanie obciazenie rozciagajace, to w obu ramionach mostka pomiarowego nastepuje jednakowy wzrost natezenia pradu, a tym samym mostek jesli byl zrównowazony, to pozostaje w dalszym ciagu w równowadze. Równiez jesli przy zrównowazonym mostku zostanie do preta przylozone obciazenie sciskajace, to opornosc w obu ramionach mostka ulega w jednakowym stopniu obnizeniu, tak ze mostek pozostaje w dalszym ciagu w równowadze.Przy wyginaniu preta skrecanego 28 sila dzialajaca od góry ku dolowi na górnej stronie preta powstaja naprezenia sciskajace, a na dolnej jego stronie - naprezenia rozciagajace, które to naprezenia równowaza sie wzajemnie, tak jak to juz omówiono przy ukladzie pokazanym na fig. 8. W przypadku zastosowania ukladu pokazanego na fig. 9 i 10 w czujnikach znajdujacych sie ponad osia zginania preta nastepuje spadek opornosci, a w czujnikach umieszczonych pod osia zginania wzrost opornosci w takim samym stosunku. Przez odpowiedni uklad polaczen mozna te róznice skompensowac i utrzymac mostek w stanie zrównowazonym. Przy zginaniu bocznym obowiazuja te same kryteria, co w przypadku rozciagania lub sciskania.Na fig. 11 przedstawiono zasade dzialania urzadzenia wedlug wynalazku z ukladem pomiarowym przysto¬ sowanym do okreslania bocznych odchylen szyn od polozenia zadanego. Dla odrebnego okreslania strzalki ugiecia kazdej z szyn jedna os pomiarowa 9a jest przyporzadkowana lewej szynie, a druga os pomiarowa 9b — prawej szynie, przy czym osie te sa dociskane do kazdej z szyn za pomoca silowników hydraulicznch 8.Kazda z osi pomiarowych 9a 9b zewnetrznych wózków pomiarowych 6, 6" jest polaczona przegubowo poprzez trójkatne ramie 40 z dolnym koncem wychylnej dzwigni 10, do której dolnego konca zamocowana jest linka 41 ciegna opancerzonego zas pancerz 42 tego ciegla jest jednym koncem zamocowany do ramy 3 podwozia do górnego konca wychylnej dzwigni 10. Drugi koniec linki 41 ciegla opancerzonego jest zamocowany na wolnym koncu preta zginanego 18, zamocowanego sztywno do ramy 3 podwozia i wyposazonego w czujniki tenso¬ metryczne 27. Tym sposobem przemieszczenia wzgledne zewnetrznych osi pomiarowych 9a, 9b w stosunku do osi glównych 2, 2' ramy 3 podwozia nakladaja sie z ruchami wzglednymi srodkowej osi pomiarowej 9a lub 9b tak, ze sumaryczna wartosc tych ruchów wzglednych odpowiada rzeczywistej wartosci strzalki ugiecia na odcin¬ ku pomiedzy osiami zewnetrznymi, a wywolane tym wypadkowym ruchem zginanie pretów 18jest przenoszone na czujniki tensometryczne 27, które z kolei przetwarzaja je na proporcjonalne wartosci elektryczne.W przykladzie wykonania pokazanym na fig. 1 la pret zginany 18 jest zamocowany bezposrednio na górnym koncu wychylnej dzwigni 10, przy czym pancerze 42 ciegla sa zamocowane do ramy 3 podwozia.Dzialanie takiego ukladu jest takie samo, jak pokazanego na fig. 11.Dla objasnienia pomiaru stanu szyn pokazano odpowiedni uklad pomiarowy na fig. 12, w którym tylny wózek pomiarowy 6" w sasiedztwie kazdej szyny 1 jest polaczony z dzwignia katowa 20 wychylnie ulozyskowa-5 70 942 na w lozysku 22 zamocowanym do ramy podwozia, przy czym drugie ramie tej dzwigni stanowi pret zginany 18.Wolny koniec tego preta jest polaczony za pomoca przegubu widelkowego 23 z druga dzwignia katowa 24, równiez ulozyskowana wychylnie na ramie 3 podwozia, przy czym dzwignia ta jest polaczona swym ramieniem 43 z osia glówna 2' ramy 3 podwozia. Czujniki tensometryczne 27 umieszczone na precie zginanym 18 przetwa¬ rzaja ruchy wzgledne pomiedzy obiema dzwigniami katowymi na elektryczne wielkosci pomiarowe, które odpo- v wiadaja kazdorazowej róznicy polozenia pionowego pomiedzy wózkiem pomiarowym 6" i osia glówna 2\ Piono¬ we ruchy ramy 3 podwozia ze wzgledu na jednakowy stosunek ramion obu dzwigni katowych sa calkowicie kompensowane, tak ze nie powoduja jakichkolwiek wzglednych ruchów pomiedzy dzwigniami katowymi 20,24.Podczas jazdy do przodu, czyli przemieszczania sie ramy 3 podwozia z prawej strony w lewa, najpierw nad wadliwym miejscem szyny przejezdza os glówna 2*, przy czym opadniecie osi glównej a tym samym ramy 3 podwozia w stosunku do wózka pomiarowego 6" powoduje odpowiadajacy temu opadnieciu ruch wzgledny rdzenia 20 indukcyjnego czujnika przesuniec w stosunku do jego obudowy 19. Na skutek obciazenia wywolane¬ go osia glówna 2' zostaje odebrane nie tylko polozenie geometryczne szyny, ale równiez wielkosc jej sprezystego odksztalcenia, podczas gdy zasadniczo nie obciazony wózek pomiarowy 6" odbiera tylko geometryczne poloze¬ nie szyny, w zwiazku z czym nastepuje wzgledny ruch pomiedzy obiema dzwigniami katowymi 20, 24. Na podstawie wartosci pomiarowej wynikajacej z róznicy polozen pomiedzy obciazona osia glówna 2' i nie obciazo¬ nym wózkiem pomiarowym mozna ustalic stan torowiska, to znaczy, czy odksztalcenie sprezyste spowodowane obciazeniem od osi glównej T lezy w granicach dopuszczalnych, czy tez jest zbyt duze i wymagane jest ubicie podsypki torowiska. Oczywiscie moze równiez nastapic przetworzenie wyników pomiaru za pomoca maszyny matematycznej 17, a zatem na drodze elektronicznej.Na fig. 13 pokazano uklad pomiarowy dla okreslania wyboczenia. Przedstawiono tutaj tylko jedna os glówna 2' oraz srodkowy wózek pomiarowy 6' i zewnetrzny wózek pomiarowy 6", który jednak sluzy tylko przy okreslaniu strzalki ugiecia, podczas gdy do okreslania wyboczenia szyn wykorzystuje sie jedynie srodkowy wózek pomiarowy 6' oraz os glówna 2\ Dla vego celu srodkowy wózek pomiarowy 6' jest polaczony z osia glówna 2' za pomoca juz omawianej rury laczacej 29 oraz preta skrecanego 28 wyposazonego w srodku swej dlugosci w czujniki tensometryczne 27, przy czyn rura laczaca 29 jest polaczona przegubowo zarówno z pretem skrecanym 28 jak i z wózkiem pomiarowym 6\ Polaczenie to moze miec na przyklad postac sprezyny talerzo¬ wej 33, a rura laczaca 29 jest przy tym zabezpieczona przed obrotem. W obrebie miejsca polaczenia pomiedzy rura laczaca 29 i pretem skrecanym 28 znajduje sie czop lozyskowy 22, osadzony w lozysku 32 polaczonym z rama podwozia za pomoca ramienia 31. Obie osie pomiarowe 9a, 9b dwuosiowego wózka pomiarowego 6' sa polaczone ze soba wahaczem 44.Na fig. 13a pokazano przyklad wykonania, w którym zamiast preta skrecanego zastosowano pret zginany 18, wyposazony równiez w czujniki tensometryczne 27. Pret ten jest z jednej strony polaczony z ramieniem 45 zamocowanym sztywno do osi pomiarowej 9, a z drugiej strony jest polaczony za pomoca przegubu widelkowe¬ go 46 z katowym ramieniem 47, zamocowanym sztywno do drugiej osi pomiarowej. W tym przykladzie wykona¬ nia mozliwe jest zastapienie dwuosiowego wózka pomiarowego 6' jak równiez osi glównej 2' jedna osia pomiaro¬ wa 9a lub 9b.Do okreslania rozstawu szyn moze sluzyc uklad pomiarowy pokazany na fig. 14, w którym wykorzystywa¬ ny jest tylko zewnetrzny wózek pomiarowy 6". W tym przypadku obie osie pomiarowe 9a i 9b, dociskane do szyn za pomoca silowników hydraulicznych 8, sa ze soba polaczone pretem zginanym 18, wyposazonym w czuj¬ niki tensometryczne 27, który to pret jest odksztalcany przez wzgledne ruchy obu osi pomiarowych. Równiez i w tym przypadku pret zginany 18 jest zjedna osia pomiarowa 9a polaczony sztywno, a z druga osia 9b — za pomoca przegubu widelkowego 47. Tutaj równiez na skutek wzglednych ruchów osi pomiarowych 9a, 9b nastepuje zginanie preta 18, a zatem rozciaganie lub sciskanie czujnika tensometrycznego 27 i przekazywanie impulsów elektrycznych odpowiadajacych tym ruchom wzglednym do przyrzadu wskazujacego 12 lub rejestruja¬ cego 13.Na fig. 15 przedstawiono przednia czesc maszyny do prostowania szyn i podbijania toru, na której podwo¬ ziu umieszczono nie pokazane na rysunku urzadzenia do okreslania poszczególnych parametrów szyn, wyko¬ rzystane bezposrednio do sterowania automatycznego narzedziami roboczymi tej maszyny. W tym celu zamiast do przyrzadów pomiarowych 12 lub rejestrujacych 13 urzadzenia te podlaczono za pomoca przewodów 48 do organów sterujacych, na przyklad zaworów magnetycznych 49 sluzacych do sterowania silownikami hydraulicz¬ nymi 50, 51, wzglednie napedem 52 narzedzi 53 do podbijania toru. Silownik 50 sluzy przy tym do podno¬ szenia, a silownik 51 do prostowania szyn w plaszczyznie poziomej za pomoca rolkowego narzedzia prostu¬ jacego 54.6 70 942 PL PL

Claims (18)

1. Zastrzezenia patentowe 1. Przejezdne urzadzenie do okreslenia róznych parametrów szyn kolejowych, takich jak strzalka ugiecia, stan toru, wyboczenie, czy rozstawy, zawierajace ruchome wzgledem ramy podwozia lub wzgledem siebie organy pomiarowe, na przyklad w postaci wózków pomiarowych wyposazonych w osie pomiarowe z kólkami, sluzace do odbierania chwilowego polozenia szyn oraz przetwornik do przetwarzania wzglednych ruchów organów pomiarowych w proporcjonalne do tych ruchów elektryczne wielkosci pomiarowe, jak równiez przyrzad wskazujacy lub rejestrujacy te wielkosci, znamienne tym, ze przetwornik ma postac opornosciowego przetwornika pomiarowego na przyklad czujnika tensometrycznego (27), który jest umieszczony na sprezyscie odksztalcalnym precie (18, 28), na przyklad przez przyklejenie, przy czym pret ten jest polaczony mechanicz¬ nie z organami pomiarowymi (9a, 9b, 2'), których ruchy wzgledne powoduja odksztalcenie tego preta.

2. Przejezdne urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym? ze sprezyscie odksztalcalny pret ma postac preta zginanego (18), na przyklad sprezyny plytkowej, lub preta skrecanego (28) polaczonego swymi koncami z co najmniej jednym organem pomiarowym (9a, 9b, 2').

3. Przejezdne urzadzenie wedlug zastrz. 1 albo 2, znamienne tym, ze czujniki tensometryczne (27) sa polaczone poprzez uklad mostkowy i wzmacniacz (38 lub 39) z przyrzadem wskazujacym lub rejestrujacym (12 lub 13).

4. Przejezdne urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze ruch wzgledny zewnetrznych osi pomiarowych (9a lub 9b) jest przenoszony niezaleznie, za posrednictwem organów laczacych, korzystnie elastycznych ciegiel opancerzonych (41, 42), na wolne konce dwóch, wyposazonych w czujniki tensometryczne (27), pretów zginanych (18) przebiegajacych prostopadle do osi pomiarowych, przy czym wolne konce tych pretów sa dodatkowo przemieszczane przez ruchy wzgledne srodkowej osi pomiarowej (9a, 9b) w kierunku poprzecznym do osi wzdluznej tych pretów.

5. Przejezdne urzadzenie wedlug zastrz. 4, znamienne tym, ze oba prety zginane (18) sa zamocowane do ramy (3) podwozia, a oba organy laczace (41, 42) sa przemieszczane przez srodkowa os pomiarowa (9a, 9b) w kierunku poprzecznym do tych pretów, powodujac ich dodatkowe odksztalcenie.

6. Przejezdne urzadzenie wedlug zas;:rz. 4, znamienne tym, ze oba prety zginane (18) zamocowane sa do srodkowej osi pomiarowej (9a, 9b) lub do czesci (10) polaczonej z ta osia, a wolne konce tych pretów polaczone sa z organami laczacymi (41, 42) doprowadzanymi do zewnetrznych osi pomiarowych (9a, 9b).

7. Przejezdne urzadzenie wedlug zastrz. 3, znamienne tym, ze czujniki tensometryczne (27) sa umieszczone na precie zginanym (18) znajdujacym sie pomiedzy dwiema dzwigniami katowymi (20, 24), wychylnymi w plaszczyznie pionowej, ulozyskowanymi na ramie (3) podwozia i powodujacymi zginanie tych pretów, przy czym jedno ramie kazdej z dzwigni katowych (20, 24) jest polaczone z pretem zginanym (18), podczas gdy drugie ramie dzwigni katowej (24) jest zamocowane posrednio lub bezposrednio do osi glównej (2') ramy (3) podwozia, a drugie ramie drugiej dzwigni katowej (20) jest osadzone przegubowo na zasadniczo nie obciazonej osi pomiarowej (9a, 9b).

8. Przejezdne urzadzenie wedlug zastrz. 3, znamienne tym, ze obie osie pomiarowe (9a, 9b) polaczone sa ze soba pretem zginanym (18) wyposazonym w czujniki tensometryczne (27) i przebiegajacym równolegle do szyn, przy czym pret ten jest sztywno polaczony zjedna osia pomiarowa (9a), a z druga osia pomiarowa (9b) jest polaczony przegubowo, na przyklad za pomoca przegubu widelkowego (47).

9. Przejezdne urzadzenie wedlug zastrz. 3, znamienne tym, ze pret zginany (18) wyposazony w czujniki tensometryczne (27) i przebiegajacy poprzecznie do osi toru jest zamocowany jednym koncem do osi pomiarowej (9) lub do sztywno polaczonej z ta osia czesci (45), a wolny koniec tego preta jest polaczony przegubowo, na przyklad za pomoca przegubu widelkowego (46), z druga osia pomiarowa lub z czescia (47) zamocowana sztywno do tej osi pomiarowej.

10. Przejezdne urzadzenie wedlug zastrz. 3, znamienne tym, ze obie osie pomiarowe (9a, 9b, 2:) sa polaczone ze soba pretem skrecanym (28) wyposazonym w czujniki tensometryczne (27) i przebiegajacym równolegle do tej osi toru.

11. Przejezdne urzadzenie wedlug zastrz. 4 albo 5 albo 6 albo 7 albo 8 albo 9, znamienne tym, ze czujniki tensometryczne (27) umieszczone sa w obrebie miejsca zamocowania kazdego z pretów zginanych (18).

12. Przejezdne urzadzenie wedlug zastrz. 11, znamienne tym, ze na kazdej stronie preta zginanego (18) umieszczone sa dwa równolegle do siebie czujniki pomiarowe (27).

13. Przejezdne urzadzenie wedlug zastrz. 10, znamienne tym, ze czujniki tensometryczne (27) sa umieszczone w srodku dlugosci preta skrecanego (28).

14. Przejezdne urzadzenie wedlug zastrz. 13, znamienne tym, ze czujniki tensometryczne (27) sa usytuowane pod katem 45° do osi wzdluznej preta skrecanego (28).70 942 7

15. Przejezdne urzadzenie wedlug zastrz. 13, znamienne tym, ze na precie skrecanym (28) umieszczonych jest wiele, na przyklad cztery, czujników tensometrycznych (27) krzyzujacych sie ze soba.

16. Przejezdne urzadzenie wedlug zastrz. 13, znamienne tym, ze pret skrecany (28) ma w przekroju poprzecznym ksztalt prostokatny, a czujniki tensometryczne (27) sa nalozone na szerszych scianach tego preta.

17. Przejezdne urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamiene tym, ze ramie (3) podwozia stanowi rama wagonu pomiarowego (3, 4), przy czym organy pomiarowe\(6, 6\ 6", 2') umieszczone sa pod rama tego wagonu.

18. Przejezdne urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze rama (3) podwozia stanowi rame maszyny do korygowania polozenia szyn, na przyklad maszyny do prostowania i podbijania toru, przy czym czujniki tensometryczne (27) wzglednie uklady mostkowe tych czujników sa polaczone poprzez wzmacniacz i przyrzady sterujace, na przyklad zawory magnetyczne (49), z napedem (50, 51, 52) narzedzi roboczych (53, 54) tej maszyny w celu automatycznego sterowania tymi narzedziami.70 942 Fig. 1 m Ha 13 12 llb *-"»- ¦A— - i-\ *±x \ ?T|tih/ m "ir*—i M^tt \Ui8t-+r-, 9o / \9b \ 2 7 9q\ \ \ \ 9b l 15 j j/Sial \^9b ' b ii ? k 6* \i6 6 K) 7 Fig. 2 Fia. 3 *7v J LWO 27 r iljr'9 S "4UH 22\. 2/ ¦))— 20 ^r F/t;. 6 1 f\ ft H Mul 1 27 \/ 35 Fig. 4 ¦» «.31 29 32 [31 30 F/7 k 2d rn i i 2' \\ Fig. 5 ! * 27 3470 94270942 Fig. 12 24 23 9a 6* 9b Prac. Poligraf. UP PRL naklad 120 +18 Cena 10 zl PL PL