Pierwszenstwo: Opublikowano: 31.111.1970 59367 KI. 80 b, 18/03 MKP C04b UKD 33/ Wspóltwórcy wynalazku: mgr inz. Justyn Stachurski, mgr Boleslaw Jac¬ kiewicz, mgr inz. Ryszard Czerny, mgr inz. Ta¬ deusz Ostrowski, mgr Aleksander Szeliga Wlasciciel patentu: Wroclawskie Zaklady Materialów Ogniotrwalych, Wroclaw (Polska) Sposób wytwarzania izolacyjnych wyrobów szamotowych Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania izolacyjnych wyrobów szamotowych, stosowanych do wykladania wielu elementów pieców grzew¬ czych, pieców stosowanych w przemysle hutniczym, pieców ceramicznych i innych pieców pracujacych w temperaturze 1250—1450°C.W znany sposób izolacyjne wyroby szamotowe wtwarza sie metoda wypalajacych sie dodatków.Z masy o skladzie: skladnik plastyczny — gliny ogniotrwale i/lub kaolin, skladnik schudzajacy na przyklad zlom szamotowy oraz skladnik palny jak wegiel drzewny, koksik, trociny lub korek, for¬ muje sie wyroby, które po wysuszeniu wypala sie.Wyroby wytwarzane tym sposobem charaktery¬ zuja sie wysoka ogniotrwaloscia zwykla, okolo 1700°C i niska gestoscia pozorna w granicach 0,7—1,5 G/cm3, dzieki czemu nadaja sie one do wylozenia pieców grzewczych w hutnictwie, pieców ceramicznych, pieców w przemysle materialów og¬ niotrwalych itp. Niska gestosc pozorna wyrobów wplywa korzystnie na obnizenie ciezaru konstruk¬ cji pieców i urzadzen budowlanych z tych ma¬ terialów. Mimo, ze uzyskuje sie wyroby o dob¬ rych parametrach technicznych i o niskiej gestosci pozornej, sposób ten wymaga stosowania duzej ilo¬ sci skladników i specjalnego ich przygotowania.Czyni to go bardzo skomplikowanym technologicz¬ nie. Sposób ten jest takze malo ekonomiczny ze wzgledu na udzial takich surowców jak korek, we¬ giel drzewny itp. 10 15 Stwierdzono, ze izolacyjne wyroby szamotowe mozna otrzymac eliminujac z wyzej opisanego skla¬ du masy szamot i dodatki wypalajace sie, wpro¬ wadzajac w ich miejsce surowy lupek przy weglo¬ wy.Sposób wedlug wynalazku polega na przygotowa¬ niu masy o skladzie: 70—90% ogniotrwalego su¬ rowego lupku przyweglowego o uziarnieniu poni¬ zej 3 mm i 10—30% surowej gliny ogniotrwalej o uziarnieniu ponizej 2 mm.Odmiana sposobu wedlug wynalazku polega na tym, ze ogniotrwaly lupek surowy moze byc cze¬ sciowo, w ilosci 10—40%, zastapiony koksem, we¬ glem brunatnym, lub koksem naftowym, zas gli¬ ne surowa czesciowo mozna zastapic kaolinem su¬ rowym szlamowanym lub nieszlamowanym.Z mas o powyzszym skladzie formuje sie znany¬ mi sposobami prostki lub ksztaltki, które nastep¬ nie po wysuszeniu wypala sie w temperaturze po¬ wyzej 1300 °C. Wprowadzony do masy lupek za¬ wiera 20—40% wegla, co umozliwia niestosowanie dodatków palnych. Po wypaleniu wegla, lupek spel¬ nia role materialu schudzajacego mase, wplywajac korzystnie na jej wytrzymalosc mechaniczna.Wlasnosci wyrobów uzyskanych sposobem we¬ dlug wynalazku sa nastepujace: ogniotrwalosc zwykla 169—175 sP ogniotrwalosc pod obciazeniem tm 1300—1450°C porowatosc wzgledna 40—80% 5936759367 wytrzymalosc na sciskanie 150—250 kG/cm2 gestosc pozorna 1,0—1,6 G/cm3 Dzieki wysokim wlasnosciom termicznym, duzej dokladnosci wymiarowej i niskiemu ciezarowi ob¬ jetosciowemu wyroby tego "typu mozna stosowac do budowy obmurzy pieców grzewczych w hutnic¬ twie, pieców ceramicznych, pieców do wypalania materialów ogniotrwalych, pieców elektrotermii i innych., Sposób wytwarzania wyrobów wedlug wynalazku odznacza sie prosta technologia z uwagi na stoso¬ wanie malej ilosci komponentów. Jest on takze ekonomiczny ze wzgledu na mozliwosc wykorzy¬ stania uzyskiwanych przy urobku wegla, duzych ilosci lupku przyweglowego.Przyklad I. 80% — ogniotrwalego lupku surowego o uziarnie- niu ponizej 3 mm ogniotrwalosci zwyklej 171—173 sP i zawartosci Fe2Os ponizej 3,5%. 8% — ogniotrwalej gliny surowej w postaci ge¬ stwy. 12% — kaolinu o uziarnieniu 0—2 mm.Przyklad II. 60% — ogniotrwalego lupku surowego o uziarnie¬ niu ponizej 3 mm o ogniotrwalosci zwyk¬ lej 171—173 sP i zawartosci Fe2Os poni¬ zej 3,5%. 20% — koksu mielonego o uziarnieniu 0—2 mm. 8% — ogniotrwalej gliny surowej w postaci ge¬ stwy. 12% — kaolinu o uziarnieniu 0—2 mm. 5 Z mas o powyzszym skladzie i wilgotnosci 5—9%, formuje sie prostki lub ksztaltki na prasach me¬ chanicznych pod cisnieniem minimum 120 kG/cm2 lub recznie za pomoca mlotków pneumatycznych.Uformowane wyroby suszy sie do wilgotnosci poni- io zej 4%, a nastepnie wypala sie je w piecach okre¬ sowych lub w piecach o ruchu ciaglym w tempera¬ turze 1300—1450°C. 15 PL