Polichlorek winylu przeznaczony do plastyfika¬ cji miesza sie z plastyfikatorami na przyklad zy¬ wica toluenowo-formaldehydowa, dwumetylonafta- lenowo-formaldehydowa, produktem kondensacji solwent nafty z formaldehydem lub ich mieszani¬ na. Mieszanine PCW i plastyfikatora homogenizuje sie przez 1 godzine i nastepnie pozostawia sie przez 24 godziny w temperaturze pokojowej. Tak przygotowana mieszanine zeluje sie poczatkowo w temperaturze 120°C przez 2 godziny, a nastepnie w temperaturze 1'60°C przez 1 godzine. W przy¬ padku walcowania mieszanine PCW, plastyfika¬ tora i stabilizatora homogenizuje sie na walcarce w temperaturze 1T5°C w ciagu 10 minut. Otrzy¬ muje sie produkt o wlasnosciach elastomerów, któ¬ ry mozna bezposrednio przerabiac.Ciekle zywice weglowodorowo-formaldehydowe wprowadza sie same, wzglednie w mieszaninie ze znanymi plastyfikatorami do polichlorku winy- 581233 lu w ilosci do 50% wagowych, korzystnie 20—30% wagowych.Dobra mieszalnosc zywic weglowodorowo-for- maldehydowych z typowymi plastyfikatorami PCW stwarza nowe mozliwosci w modyfikacji istnie¬ jacych plastyfikatorów. Przez zastosowanie róz¬ nych mieszanin plastyfikatorów, w zaleznosci od skladu i ilosci komponentów mozna uzyskac po¬ prawe wlasnosci plastyfikatu w zadanym kierun¬ ku. Wazna cecha zywic weglowodorowo-formalde- hydowych jako plastyfikatorów jest brak lotnosci, poniewaz stanowia zwiazki polimeryczne. Stabi¬ lizujace: dzialanie zywic weglowodorowo-formal- dehydowych zmniejsza znacznie ciemnienie goto¬ wych wyrobów z polichlorku winylu podczas prze¬ twórstwa i obróbki termicznej. Dodatek stalych i pólplynnych zywic modyfikuje wlasnosci fizyko- mechaniczne gotowych wyrobów z polichlorku wi¬ nylu, zwlaszcza wytrzymalosc na rozciaganie.Przyklad I. Mieszanine 60 g polichlorku winylu i 20 g ftalanu 2-etylo-l-heksylowego i 20 g zywicy toluenowo-formaldehydowej o lepkosci 116 cP w 20°C homogenizuje sie w ciagu 1 go¬ dziny i pozostawia przez 24 godziny w temperatu¬ rze pokojowej. Tak przygotowana mieszanine ze¬ luje sie poczatkowo w temperaturze 160°C przez 1 godzine. Otrzymuje sie produkt brunatny o na¬ stepujacych wlasnosciach mechanicznych: wytrzymalosc na zerwanie, kG/cm2 85 wydluzenie wzgledne, % 258 wydluzenie trwale, % 16 twardosc wedlug Shore'a A 48 Przyklad II. Mieszanine przygotowuje sie i przerabia jak w przykladzie I z tym tylko, ze dodaje sie 12 g ftalanu 2-etylo-l-heksylowego i 28 g zywicy toluenowo-formaldehydowej. Otrzy¬ muje sie produkt jasinabrunaitny, jasniejszy niz w przykladzie I o nastepujacych wlasnosciach mechanicznych: wytrzymalosc na zerwanie, kG/cm2 101 wydluzenie wzgledne, % 250 wydluzenie trwale, % 16 twardosc wedlug Shore'a A 48 Przyklad III. Mieszanine przygotowuje sie i przerabia jak w przykladzie I z tym tylko, ze stosuje sie jako plastyfikator 40 g zywicy tolueno¬ wo-formaldehydowej. Otrzymuje sie produkt zu¬ pelnie jasny o nastepujacych wlasnosciach me¬ chanicznych: wytrzymalosc na zerwanie, kG/cm2 100 wydluzenie wzgledne, % 200 wydluzenie trwale, % 20 trwalosc wedlug Shore'a A 52 Przyklad IV. Przygotowuje sie mieszani¬ ne 70 g polichlorku winylu i 28 g zywicy tolueno¬ wo-formaldehydowej i przerabia przez walcowa¬ nie. Temperatura walcowania wynosi 176°C, czas walcowania 10 minut, rozstaw walców 1 mm.Otrzymuje sie produkt barwy jasnej o nastepu¬ jacych wlasnosciach mechanicznych: wytrzymalosc na zerwanie, kG/cm2 235 wydluzenie wzgledne, % 210 wydluzenie trwale, % 61 twardosc wedlug Shore'a A 90 4 Przyklad V. Mieszanine przygotowuje sie i przerabia jak w przykladzie IV z tym tylko, ze dodaje sie 7 g zywicy toluenowo-formaldehy¬ dowej i 21 g ftalanu dwubutylu. Otrzymuje sie 5 produkt barwy jasnej o nastepujacych wlasnos¬ ciach mechanicznych: wytrzymalosc na zerwanie, kG/cm2 207 wydluzenie wzgledne, % 243 wydluzenie trwale, % 50 10 twardosc wedlug Shore'a A 88 "Przyklad VI. Mieszanine przygotowuje sie i przerabia jak w przykladzie IV z tym tylko, ze dodaje sie 14 g zywicy toluenowo-formalde¬ hydowej i 14 g ftalanu dwubutylu. Otrzymuje 15 sie produkt barwy jasnej o nastepujacych wlas¬ nosciach mechanicznych: wytrzymalosc na zerwanie, kG/cm2 230 wydluzenie wzgledne, % 220 wydluzenie trwale, % 63 20 twardosc wedlug Shore'a A 88 Przyklad VII. Mieszanine przygotowuje sie i przerabia jak w przykladzie IV z tym tylko, ze dodaje sie 21 g zywicy toluenowo-formaldehydowej i 7 g ftalanu dwubutylu. Otrzymuje sie produkt 25 barwy jasnej o nastepujacych wlasnosciach me¬ chanicznych: wytrzymalosc na zerwanie, kG/cm2 230 wydluzenie wzgledne, % 220 wydluzenie trwale, % 72 30 twardosc wedlug Shore'a A 88 Przyklad VIII. Mieszanine przygotowuje sie i przerabia jak w przykladzie IV z tym tylko, ze dodaje* sie 7 g zywicy toluenowo-formaldehydowej, 21 g ftalanu 2-etylo-l-heksylowego. Otrzymuje 35 sie produkt barwy jasnej o nastepujacych wlas¬ nosciach mechanicznych: wytrzymalosc na zerwanie, kG/cm2 216 wydluzenie wzgledne, % 230 wydluzenie trwale, % 53 40 twardosc wedlug Shore'a A 87 Przyklad IX. Mieszanine przygotowuje sie i przerabia jak w przykladzie IV z tym tylko, ze dodaje sie 14 g zywicy toluenowo-formaldehydo¬ wej i 14 g ftalanu 2-etylo-heksylowego. Otrzy- 45 muje sie produkt barwy jasnej o nastepujacych wlasnosciach mechanicznych: wytrzymalosc na zerwanie, kG/cm2 212 wydluzenie wzgledne, % 213 wydluzenie trwale, % 41 50 twardosc wedlug Shore'a A 85 Przyklad X. Mieszanine przygotowuje sie i przerabia jak w przykladzie IV z tym tylko, ze dodaje sie 21 g zywicy toluenowo-formaldehydo¬ wej i 7 g ftalanu 2-etylo-l-heksylowego. Otrzy- 55 muje sie produkt barwy jasnej o nastepujacych wlasnosciach mechanicznych: wytrzymalosc na zerwanie, kG/cm2 217 wydluzenie wzgledne, % 240 wydluzenie trwale, % 45 60 twardosc wedlug Shore'a A 88 Przyklad XI. Mieszanine przygotowuje sie i przerabia jak w przykladzie IV, z tym tylko, ze dodaje sie 5,6 g zyw*icy foluenowo-formalde- hydowej, 11*2 g ftalanu dwubutylu i 11,2 g ftala- 65 nu 2-»etylo-[l-helkisylowego. Otrzymuje sie produkt *58123 6 barwy jasnej o nastepujacych wlasnosciach mecha¬ nicznych : wytrzymalosc na zerwanie, kG/cm2 181 wydluzenie wzgledne, % 223 wydluzenie trwale, % 38 twardosc wedlug Shore'a A 85 Przyklad XIL Mieszanine pyrzygotowuje sie i przerabia jak w przykladzie IV z tym tylko, ze dodaje sie U,2 g zywicy toluenowo-formaldehy- dowej, 8,4 g ftalanu dwubutylu i 8,4 g ftalanu 2-etylo-l-heksylowego. Otrzymuje sie produkt barwy jasnej o nastepujacych wlasnosciach me¬ chanicznych: wytrzymalosc na zerwanie, kG/cm2 195 wydluzenie wzgledne, % 233 wydluzenie trwale, % 47 twardosc wedlug Shore'a A 85 15 Przyklad XIII. Mieszanine przygotowuje sie i przerabia jak w przekladzie IV z tym tylko, ze dodaje sie 16,8 g zywicy toluenowo-formaldehy- dowej, 5,i6 g ftalanu dwubutylu i 5,6 g ftalanu 2-etylo-l-heksylowego. Otrzymuje sie produkt barwy jasnej o nastepujacych wlasnosciach me¬ chanicznych: ; wytrzymalosc na zerwanie, kG/cm2 210 wydluzenie wzgledne, % 230 wydluzenie stale, % 43 twardosc wedlug Shore'a A 86 Przyklad XIV. Przygotowano mieszanine jak w przykladzie IV z tym tylko, ze dodaje sie 7 g zywicy dwumetylonaftalenowo-formaldehydo- wej i 21 g ftalanu dwubutylu. Otrzymuje sie pro¬ dukt barwy jasnej o nastepujacych wlasnosciach: Tablica L.p. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 Sklad mieszaniny plastyfikujacej ZWF % 50 70 100 — — 100 25 50 75 25 50 75 20 40 60 25 25 FDB % — — — 100 — — 75 50 25 — — — 40 30 20 75 75 FH % 100 50 30 30 — 100 — — — 75 50 25 40 30 20 — — Wlasnosci plastyfikatu Wytrzy¬ malosc na rozcia¬ ganie kG/cm2 61,4 85 101 100 182 173 235 207 230 230 216 212 217 181 195 210 210 214 Wydlu¬ zenie wzgledne % 240 258 250 200 217 247 210 243 220 220 230 213 240 223 233 230 220 230 Wydlu¬ zenie trwale % 10 16 16 20 28 36 61 59 63 72 53 41 45 38 47 43 62 60 Twar¬ dosc Shore'a A 48 48 48 52 85 84 90 88 88 88 87 85 88 85 .85 86 89 89 Barwa plastyfikatu ciemnobrunatny brunatny jasnobrunatny zólty jasnozólty a a a ii l ii *i a ii a a ii Rodzaj przetwórstwa zelowanie ii a ii walcowanie Oznaczenia: ZWF — zywica weglowodorowo-formaldehydowa FDB — ftalan dwubutylu FH — ftalan 2-etylo-l-heksylowy58123 7 wytrzymalosc na zerwanie, kG/cm2 210 wydluzenie wzgledne, % 220 wydluzenie stale, % 62 1. twardosc wedlug Shore'a A 89 Przyklad XV. Mieszanine przygotowuje sie 5 i przerabia jak w przykladzie IV z tym tylko, ze dodaje sie 7 g zywicy, otrzymanej przez konden¬ sacje solwent-nafty z formaldehydem i 21 g ftala- nu 2-etylo-l-heksylowego. Otrzymuje sie produkt barwy jasnej o nastepujacych wlasnosciach: 2. wytrzymalosc na zerwanie, kG/cm2 214 wydluzenie wzgledne, % 230 wydluzenie trwale, % 60 twardosc wedlug Shore'a A 89 8 PL