PL209088B1

PL209088B1 - Wiertło i wymienna płytka skrawająca dla wiertła dwuostrzowego

Info

Publication number: PL209088B1
Application number: PL375728A
Authority: PL
Inventors: Jacek Kruszynski; Helmut Morlok; Henry Schütt; Peter Leuze
Original assignee: Komet Group Holding Gmbh
Priority date: 2002-09-09
Filing date: 2003-08-26
Publication date: 2011-07-29
Also published as: EP1536905B1; CN1688406A; BR0314136A; WO2004024381A2; US20060110227A1; IL167175A; RU2319582C2; DE50312207D1; WO2004024381A3; US7575400B2; ATE451194T1; AU2003264104A1; PL375728A1; CA2498197A1; RU2005110411A; ES2334911T3; EP1536905A2; CN100515630C; KR20050036995A; KR101033696B1

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest wiertło i wymienna płytka skrawająca dla wiertła dwuostrzowego.

Ze stanu techniki znane są wiertła z obrotowym wokół osi korpusem, z dwoma, umieszczonymi w obszarze ostrza gniazdami i z osadzonymi wymiennie w gniazdach, zwróconymi ku sobie na centralnym narożu przez oś wiertła, z utworzeniem centralnej luki, wymiennymi płytkami skrawającymi, które mają sięgającą od promieniowo zewnętrznego sfazowania prowadzącego do centralnego naroża płytki, główną krawędź skrawającą oraz stykające się w obszarze głównej krawędzi skrawającej z utworzeniem klinu ostrza, powierzchnię natarcia i powierzchnię przyłoż enia, przy czym główne krawędzie skrawające wymiennych płytek skrawających uzupełniają się w obszarze centralnej, korzystnie odgiętej części krawędzi skrawającej w ostrze poprzeczne, przerwane centralną luką.

Wiertła tego rodzaju stosuje się jako dwuostrzowe wiertła do wiercenia pełną średnicą otworu, które są podobnie zbudowane, jak wiertła kręte, jednak mają wymienne płytki skrawające. Wkręcone czołowo w końcówkę wiertła, wymienne płytki skrawające mają w obszarze swych głównych krawędzi skrawających kąt ostrza, który powoduje centrowanie wiertła w otworze (DE-A 100 30 297). Ponieważ płytki skrawające nie przecinają osi wiertła, lecz są usytuowane w odstępie względem siebie, przy pozostawieniu centralnej luki, podczas procesu wiercenia pozostaje tam mały odpad lub czop, który nie zostaje zeskrawany. Odstęp w obszarze centralnej luki jest przy tym tak dobrany, że powstający czop jest dostatecznie mały, aby podczas wiercenia ulec rozdrobnieniu. Aby siły ściskające, jakie powstają podczas procesu wiercenia, mogły być przenoszone bez obawy uszkodzenia, centralna część krawędzi skrawającej jest zaokrąglona lub sfazowana. Przy eksploatacji tego rodzaju wierteł okazało się jednak utworzone w ten sposób sfazowanie ochronne nie wystarcza, by zapobiec pękaniu wymiennej płytki skrawającej w tym miejscu. Poza tym prowadzenie znanego wiertła podczas wiercenia pozostawia wiele do życzenia.

Celem wynalazku jest takie udoskonalenie znanego wiertła i wymiennych płytek skrawających opisanego na wstępie rodzaju, aby zmniejszyć niebezpieczeństwo pękania płytek w centralnej części i zapewnić lepsze prowadzenie narzędzia.

Wiertło dwuostrzowe z obrotowym wokół osi korpusem, z dwoma, umieszczonymi w obszarze końcówki korpusu gniazdami płytek i osadzonymi wymiennie w gniazdach, zwróconymi ku sobie w centralnym naroż u przez oś wiertł a, z utworzeniem centralnej luki, wymiennymi pł ytkami skrawają cymi, które mają sięgającą od promieniowo zewnętrznego sfazowania prowadzącego do centralnego naroża płytki, główną krawędź skrawającą oraz stykające się w obszarze głównej krawędzi skrawającej z utworzeniem klinu ostrza, powierzchnię natarcia i powierzchnię przyłożenia, przy czym główne krawędzie skrawające wymiennych płytek skrawających uzupełniają się w obszarze centralnej, korzystnie odgiętej części krawędzi skrawającej w ostrze poprzeczne, przerwane centralną luką, przy czym wymienne płytki skrawające mają na swej powierzchni przyłożenia biegnący od linii wierzchołkowej, wychodzącej z obszaru ich centralnej części krawędzi skrawającej, do centralnego naroża płytki, nachylony skos prowadzący, zaś powierzchnie przyłożenia są w promieniowo zewnętrznym obszarze nachylone w kierunku posuwu dodatnio, uzupełniając się na kształt strzałki, zaś w obszarze swych skosów prowadzących są nachylone w kierunku posuwu ujemnie, uzupełniając się lejkowato w kierunku centralnej luki, przy czym wymienne płytki skrawające mają odwrotną względem powierzchni przyłożenia powierzchnię podparcia oraz przechodzący przez powierzchnię przyłożenia i powierzchnię podparcia, przelotowy otwór na element mocujący, zaś skos prowadzący jest nachylony w kierunku danej powierzchni podparcia, według wynalazku charakteryzuje się tym, że linia wierzchołkowa wychodzi z pozycji wewnątrz centralnej części krawędzi skrawającej i biegnie do przeciwległej krawędzi płytki, przy czym centralna część krawędzi skrawającej i przeciwległa krawędź płytki spotykają się w centralnym naroż u pł ytki.

Wiertło dwuostrzowe z obrotowym wokół osi korpusem, z dwoma, umieszczonymi w obszarze końcówki korpusu gniazdami płytek i osadzonymi wymiennie w gniazdach, zwróconymi ku sobie w centralnym naroż u przez oś wiertł a, z utworzeniem centralnej luki, wymiennymi pł ytkami skrawają cymi, które mają sięgającą od promieniowo zewnętrznego sfazowania prowadzącego do centralnego naroża płytki, główną krawędź skrawającą oraz stykające się w obszarze głównej krawędzi skrawającej z utworzeniem klinu ostrza, powierzchnię natarcia i powierzchnię przyłożenia, przy czym główne krawędzie skrawające wymiennych płytek skrawających uzupełniają się w obszarze centralnej, korzystnie odgiętej części krawędzi skrawającej w ostrze poprzeczne, przerwane centralną luką, przy czym wymienne płytki skrawające mają na swej powierzchni przyłożenia biegnący od linii wierzchołPL 209 088 B1 kowej, wychodzącej z obszaru ich centralnej części krawędzi skrawającej, do centralnego naroża płytki, nachylony skos prowadzący, zaś powierzchnie przyłożenia są w promieniowo zewnętrznym obszarze nachylone w kierunku posuwu dodatnio, uzupełniając się na kształt strzałki, zaś w obszarze swych kosów prowadzących są nachylone w kierunku posuwu ujemnie, uzupełniając się lejkowato w kierunku centralnej luki, według wynalazku charakteryzuje się również tym, że wymienne płytki skrawające mają odwrotną względem powierzchni natarcia powierzchnię podparcia oraz przechodzący przez powierzchnię natarcia i powierzchnię podparcia, przelotowy otwór na element mocujący, zaś linia wierzchołkowa wychodzi z pozycji wewnątrz centralnej części krawędzi skrawającej i biegnie do krawędzi płytki, położonej od strony powierzchni przylegania.

Korzystnie należące do centralnej i promieniowo zewnętrznej części głównej krawędzi skrawającej fragmenty powierzchni natarcia tworzą w obszarze przejściowym kąt skrawania poprzecznego mniejszy niż 70°, zwłaszcza wynoszący od 20 do 40°.

Korzystnie krawędź przejściowa pomiędzy obydwoma fragmentami powierzchni natarcia jest zaokrąglona.

Korzystnie promieniowo zewnętrzna część powierzchni przyłożenia i centralny skos prowadzący tworzą w obszarze linii wierzchołkowej kąt wierzchołkowy < 170°, zwłaszcza wynoszący od 120 do 160°.

Korzystnie centralna powierzchnia prowadząca ma trójkątny zarys, ograniczony linią wierzchołkową, odcinkiem centralnej części krawędzi skrawającej i odcinkiem sąsiedniej krawędzi płytki.

Korzystnie wysokość mającej trójkątny zarys, centralnej powierzchni prowadzącej, mierzona pomiędzy linią wierzchołkową i narożem płytki, stanowi wielokrotność, korzystnie pięcio- do dwudziestokrotności, szerokości centralnej luki.

Korzystnie centralna powierzchnia prowadząca ma wielokątny zarys, ograniczony linią wierzchołkową, odcinkiem centralnej części krawędzi skrawającej i odcinkiem krawędzi płytki, położonej od strony powierzchni przylegania.

Korzystnie średnica mającej wielokątny zarys, centralnej powierzchni prowadzącej, mierzona pomiędzy linią wierzchołkową i centralnym narożem płytki, stanowi wielokrotność, korzystnie pięciodo dwudziestokrotności, szerokości centralnej luki, która korzystnie wynosi < 0,3 mmi.

Korzystnie odpowiadające sobie wzajemnie odcinki głównych krawędzi skrawających obu wymiennych płytek skrawających tworzą ze sobą kąt różny od 180°.

Korzystnie przesunięcie kątowe względem 180° wynosi pomiędzy 1 i 4°.

Korzystnie obie płytki skrawające są przesunięte osiowo względem siebie, przy czym przesunięcie osiowe jest korzystnie rzędu 1/100 mm, zwłaszcza 0,005 mm do 0,05 mm.

Korzystnie korpus ma w obszarze centralnej luki pomiędzy gniazdami płytek cofnięty osiowo względem gniazd, wklęsły zarys.

Korzystnie gniazdo płytki i wymienna płytka skrawająca mają wchodzące w siebie komplementarnie uzębienia do wytwarzania promieniowego połączenia kształtowego.

Korzystnie wymienne płytki skrawające przylegają swymi odwrotnymi względem powierzchni natarcia powierzchniami przylegania i swoją powierzchnią podparcia do komplementarnych powierzchni gniazd płytek, że powierzchnie przylegania poprzez sfazowania podpierające, które wraz z sąsiednimi powierzchniami gniazda płytki tworzą kanałową wolną przestrzeń, przechodzą w powierzchnie podparcia, zaś do każdego gniazda w obszarze kanałowej wolnej przestrzeni uchodzi usytuowany w korpusie kanał chłodzący, do którego doprowadzany jest środek chłodząco-smarujący.

Wiertło dwuostrzowe z obrotowym wokół osi korpusem, z dwoma, umieszczonymi w obszarze końcówki korpusu gniazdami płytek i osadzonymi wymiennie w gnieździe, zwróconymi ku sobie w centralnym naroż u przez oś wiertł a, z utworzeniem centralnej luki, wymiennymi pł ytkami skrawają cymi, które mają sięgającą od promieniowo zewnętrznego sfazowania prowadzącego do centralnego naroża płytki, główną krawędź skrawającą oraz stykające się w obszarze głównej krawędzi skrawającej z utworzeniem klinu ostrza, powierzchnię natarcia i powierzchnię przyłożenia, a także przechodzący przez powierzchnię przyłożenia i powierzchnię podparcia, przelotowy otwór na element mocujący, przy czym główne krawędzie skrawające wymiennych płytek skrawających uzupełniają się w obszarze centralnej, korzystnie odgiętej części krawędzi skrawającej w ostrze poprzeczne, przerwane centralną luką, według wynalazku charakteryzuje się również tym, że wymienne płytki skrawające przylegają swymi odwrotnymi względem powierzchni natarcia powierzchniami przylegania i swoją powierzchnią podparcia do komplementarnych powierzchni gniazd płytek, że powierzchnie przylegania poprzez sfazowania podpierające, które wraz z sąsiednimi powierzchniami gniazda płytki tworzą kanałową

PL 209 088 B1 wolną przestrzeń, przechodzą w powierzchnie podparcia, zaś do każdego gniazda w obszarze kanałowej wolnej przestrzeni uchodzi usytuowany w korpusie kanał chłodzący, do którego doprowadzany jest środek chłodzące-smarujący.

Korzystanie kanałowa wolna przestrzeń jest otwarta od strony centralnej luki i/lub od strony promieniowo zewnętrznego sfazowania prowadzącego.

Korzystnie odwrotne względem powierzchni natarcia powierzchnie przylegania wymiennej płytki skrawającej i ich sfazowania podpierające przechodzą w siebie wzajemnie przez zaokrąglone naroże płytki.

Korzystnie kanał chłodzący w pobliżu zaokrąglonego naroża płytki uchodzi poprzez ujście do gniazda płytki.

Korzystnie wymienne płytki skrawające w obszarze ich powierzchni natarcia mają wgłębienie do zwijania wiórów, graniczące co najmniej z częścią głównej krawędzi skrawającej, zwłaszcza wchodzące co najmniej częściowo w obszar centralnej części krawędzi skrawającej.

Korzystnie wgłębienie do zwijania wiórów sięga do obszaru powierzchni natarcia, graniczącej ze skosem prowadzącym, zwłaszcza sięga w pobliże centralnego naroża płytki.

Korzystnie wgłębienie do zwijania wiórów sięga do zewnętrznej krawędzi pomocniczej, zwłaszcza przechodzi przez zewnętrzną krawędź pomocniczą.

Korzystnie główna krawędź skrawająca i wgłębienie do zwijania wiórów są oddzielone od siebie sfazowaniem, biegnącym w zasadzie równolegle do głównej krawędzi skrawającej.

Korzystnie wgłębienie do zwijania wiórów ma wklęsłą powierzchnię dna, zwłaszcza wklęsłą powierzchnię dna w kształcie części cylindra.

Korzystnie główna krawędź skrawająca jest przerwana karbami do łamania wiórów, rozmieszczonymi w odstępie względem siebie, przy czym karby do łamania wiórów są korzystnie usytuowane poza centralną częścią krawędzi skrawającej i/lub także w obszarze centralnej części krawędzi skrawającej.

Korzystnie krawędź pomocnicza jest w swym przebiegu ustawiona równolegle do osi wiertła lub rozbieżnie względem osi wiertła o kąt do 3°.

Wymienna płytka skrawająca dla wiertła dwuostrzowego, z biegnącą od zewnętrznego do wewnętrznego naroża płytki, główną krawędzią skrawającą, ze stykającymi się z nią przy jednoczesnym utworzeniu klinu ostrza, powierzchnią natarcia i powierzchnią przyłożenia, z usytuowaną na odwrotnej względem powierzchni przyłożenia stronie płytki powierzchnią podparcia i z przechodzącym przez powierzchnię przyłożenia i powierzchnię podparcia, przelotowym otworem na element mocujący, przy czym powierzchnia przyłożenia ma biegnący od linii wierzchołkowej, usytuowanej w obszarze pomiędzy przelotowym otworem i wewnętrznym narożem płytki, do wewnętrznego naroża płytki, nachylony w kierunku powierzchni podparcia skos prowadzą cy, wedł ug wynalazku charakteryzuje się tym, ż e linia wierzchołkowa wychodzi z pozycji wewnątrz centralnej części krawędzi skrawającej i biegnie do przeciwległej krawędzi płytki, przy czym centralna część krawędzi skrawającej i przeciwległa krawędź płytki spotykają się w centralnym narożu płytki.

Korzystnie zawierająca przelotowy otwór, część powierzchni przyłożenia i skos prowadzący w obszarze linii wierzchołkowej tworzą ze sobą kąt wierzchołkowy mniejszy niż 170°, korzystnie pomiędzy 120 i 160°.

Korzystnie skos prowadzący ma trójkątny zarys, ograniczony linią wierzchołkową, odcinkiem centralnej części krawędzi skrawającej i odcinkiem sąsiedniej krawędzi płytki.

Korzystnie w obszarze centralnego naroża płytki po stronie powierzchni podparcia usytuowane jest wybranie.

Korzystnie zawierająca przelotowy otwór, zewnętrzna część powierzchni przyłożenia i skos prowadzący tworzą w obszarze linii wierzchołkowej kąt wierzchołkowy mniejszy niż 170°, zwłaszcza wynoszący od 120 do 160°.

Korzystnie powierzchnia podparcia przechodzi przez sfazowania podpierające w sąsiednie, odwrotne względem powierzchni natarcia, powierzchnie przylegania.

Korzystnie odwrotne względem powierzchni natarcia powierzchnie przylegania i ich sfazowania podpierające przechodzą w siebie wzajemnie przez zaokrąglone naroże płytki.

Wymienna płytka skrawająca dla wiertła dwuostrzowego, z biegnącą od zewnętrznego do wewnętrznego naroża płytki, główną krawędzią skrawającą, ze stykającymi się z nią przy jednoczesnym utworzeniu klinu ostrza, powierzchnią natarcia i powierzchnią przyłożenia, przy czym powierzchnia przyłożenia ma biegnący od linii wierzchołkowej, wychodzącej z odgiętej centralnej części głównej

PL 209 088 B1 krawędzi skrawającej, do wewnętrznego naroża płytki, nachylony względem zewnętrznej części powierzchni przyłożenia skos prowadzący, według wynalazku charakteryzuje się rym, że linia wierzchołkowa wychodzi z pozycji wewnątrz centralnej części krawędzi skrawającej i biegnie do krawędzi płytki, położonej po stronie powierzchni podparcia.

Korzystnie skos prowadzący i stykająca się z nim w obszarze linii wierzchołkowej, zewnętrzna część powierzchni przyłożenia tworzą ze sobą kąt wierzchołkowy mniejszy niż 170°, korzystnie pomiędzy 120 i 160°.

Korzystnie skos prowadzący ma wielokątny zarys, ograniczony linią wierzchołkową, odcinkiem centralnej części krawędzi skrawającej i odcinkiem krawędzi płytki, położonej od strony powierzchni podparcia.

Korzystnie w obszarze powierzchni natarcia usytuowane jest wgłębienie do zwijania wiórów, które graniczy co najmniej z częścią głównej krawędzi skrawającej, zwłaszcza wchodzi co najmniej częściowo w obszar centralnej części krawędzi skrawającej.

Korzystnie główna krawędź skrawająca jest przerwana karbami do łamania wiórów, rozmieszczonych w odstępie względem siebie.

Korzystnie karby do łamania wiórów są usytuowane poza centralną częścią krawędzi skrawającej i/lub także w obszarze centralnej części krawędzi skrawającej.

Rozwiązanie według wynalazku polega w zasadzie na tym, że wymienne płytki skrawające mają na swej powierzchni przyłożenia biegnący od linii wierzchołkowej, wychodzącej z obszaru ich centralnej części krawędzi skrawającej, do centralnego naroża płytki, nachylony skos prowadzący, zaś powierzchnie przyłożenia są w promieniowo zewnętrznym obszarze nachylone w kierunku posuwu dodatnio, uzupełniając się na kształt strzałki, zaś w obszarze swych skosów prowadzących są nachylone w kierunku posuwu ujemnie, uzupełniając się lejkowato w kierunku centralnej luki. Skosy centrujące na płytkach skrawających powodują, że końcówka wiertła uzyskuje kształt odwróconej w kierunku posuwu litery W, co z kolei prowadzi do redukcji zakleszczania wiórów w obszarze skosów centrujących i rozkładu sił ściskających, jakie występują przy odrywaniu wiórów, na większej powierzchni centralnego obszaru. Eliminuje to skutecznie niebezpieczeństwo pękania w centralnym obszarze płytki.

Poniższe rozważania odnoszą się przeważnie do przypadku stojących wymiennych płytek skrawających, których przelotowy otwór przechodzi przez powierzchnię przyłożenia i powierzchnię podparcia, odwrotną względem powierzchni przyłożenia. W zasadzie ideę wynalazku można również przenieść na wiertła z leżącymi wymiennymi płytkami skrawającymi, w których przelotowy otwór na element mocujący przechodzi nie przez powierzchnię przyłożenia, lecz przez powierzchnię natarcia i powierzchnię podparcia, odwrotn ą wzglę dem powierzchni natarcia. W tym przypadku gniazda pł ytek w obszarze końcówki korpusu są ustawione w pozycji leżącej.

Skos centrujący pełni funkcję prowadzenia powstającego w centralnym obszarze wióru resztkowego w kierunku centralnej luki. Wybranie w obszarze centralnego naroża płytki oraz cofnięty osiowo względem gniazd płytki, wklęsły zarys korpusu zapewniają poza tym lepsze odprowadzanie wiórów. Wklęsły zarys korpusu powoduje ponadto osłabienie oddziaływania karbu, wywołanego przez siły rozpierające, jakie działają podczas procesu wiercenia w obszarze rdzenia wiertła.

Korzystnie należące do centralnej i promieniowo zewnętrznej części głównej krawędzi skrawającej fragmenty powierzchni natarcia tworzą w obszarze przejściowym kąt skrawania poprzecznego mniejszy niż 70°, korzystnie od 20 do 40°. Przy dokładnie symetrycznym ustawieniu wymiennych płytek skrawających na korpusie otrzymuje się symetryczny tryb pracy z wyrównanymi siłami promieniowymi. Wskutek tego wiertło podczas procesu wiercenia ma nieustalone położenie w odniesieniu do obu płytek skrawających. Niewielkie różnice sił promieniowych podczas procesu skrawania wystarczają, aby przepchnąć wiertło w jednym lub drugim kierunku. Ta nieokreśloność prowadzi do powstania tolerancji, które należy tłumaczyć przypadkowym przepychaniem wiertła w jednym lub drugim kierunku promieniowym. Dlatego też przy takiej konfiguracji nie zawsze zapewniona jest cylindryczność otworu.

PL 209 088 B1

Dokładniejsze otwory można wykonywać, jeżeli wskutek wprowadzenia pewnej niesymetrii w układzie płytek wytworzy się dominację obróbki na jednej lub obu wymiennych płytkach skrawających. Można to osiągnąć na przykład tak, że odpowiadające sobie odcinki głównych krawędzi skrawających obu wymiennych płytek skrawających tworzą ze sobą kąt różny od 180°. Okazało się, że niewielkie odchylenie, na przykład pomiędzy 0 i 4°, zapewnia wytworzenie korzystnego kierunku uprzywilejowanego, bez obawy, dojdzie wówczas do nadmiernie nierównomiernego zużycia. Wystarcza całkowicie, jeżeli przesunięcie kątowe jest nieco większe niż tolerancje, oddziałujące na efekt przepychania wiertła. Płytka wyprzedzająca ze swoją krawędzią skrawającą przejmuje przy tym dominującą funkcję prowadzenia, podczas gdy płytka nadążająca jest prowadzona za nią. Na dominację płytek można wpływać również tak, że wymienne płytki skrawające wykazują przesunięcie w kierunku osiowym. Płytka prowadząca osiowo wytwarza nieco grubszy wiór. Optymalne przesunięcie osiowe jest przy tym rzędu 1/100 mm, korzystnie 0,005 mm do 0,05 min. Jeżeli dominacja pomiędzy płytkami jest prawidłowo ustawiona, wówczas uzyskuje się jednoznaczne prowadzenie promieniowe na ściance otworu za pośrednictwem leżącego promieniowo na zewnątrz sfazowania prowadzącego płytki, która nie jest dominująca.

Następna korzystna postać wykonania wynalazku polega na tym, że zawierająca przelotowy otwór, promieniowo zewnętrzna część powierzchni przyłożenia i centralny skos prowadzący tworzą w obszarze linii wierzchołkowej kąt wierzchołkowy mniejszy niż 170°, korzystnie od 120 do 160°.

W innej korzystnej postaci wykonania wynalazku linia wierzchoł kowa wychodzi z pozycji wewnątrz centralnej części krawędzi skrawającej i biegnie do przeciwległej krawędzi płytki, przy czym centralna część krawędzi skrawającej i przeciwległa krawędź płytki spotykają się w centralnym narożu płytki. Powoduje to, że centralna powierzchnia prowadząca ma trójkątny zarys, ograniczony linią wierzchołkową, odcinkiem centralnej części krawędzi skrawającej i odcinkiem sąsiedniej krawędzi płytki. Wysokość mającej trójkątny zarys, centralnej powierzchni prowadzącej, mierzona pomiędzy linią wierzchołkową i narożem płytki, stanowi przy tym korzystnie wielokrotność, korzystnie 5- do 20krotności, szerokości centralnej luki, przy czym szerokość centralnej luki zależy od ciągliwości materiału obrabianego detalu i jest korzystnie mniejsza niż 0,3 mm.

Aby podczas procesu wiercenia poprawić chłodzenie w obszarze wymiennych płytek skrawających i odprowadzanie wiórów, w alternatywnej lub korzystnej postaci wykonania wynalazku zaproponowano rozwiązanie, w którym wymienne płytki skrawające przylegają swymi odwrotnymi względem powierzchni natarcia powierzchniami przylegania i swoją powierzchnią podparcia do komplementarnych powierzchni gniazd płytek, że powierzchnie przylegania poprzez sfazowania podpierające, które wraz z sąsiednimi powierzchniami gniazda płytki tworzą kanałową wolną przestrzeń, przechodzą w powierzchnie podparcia, zaś do każdego gniazda w obszarze kanałowej wolnej przestrzeni uchodzi usytuowany w korpusie kanał chłodzący, do którego doprowadzany jest środek chłodząco-smarujący. Kanałowa wolna przestrzeń jest przy tym korzystnie otwarta zarówno od wewnątrz, od strony centralnej luki, jak też od zewnątrz, od strony promieniowo zewnętrznego sfazowania prowadzącego. Prowadzony przez kanały chłodzące środek chłodząco-smarujący przyczynia się na zewnętrznym sfazowaniu prowadzącym od chłodzenia i smarowania, podczas gdy od wewnątrz w kierunku centralnej luki odpowiada on za odprowadzanie występujących tam, grudkowatych wiórów do rowków wiórowych.

Korzystnie odwrotne względem powierzchni natarcia powierzchnie przylegania wymiennej płytki skrawającej i ich sfazowania podpierające przechodzą w siebie wzajemnie przez zaokrąglone naroże płytki, przy czym kanał chłodzący uchodzi korzystnie do gniazda płytki w pobliżu zaokrąglonego naroża płytki.

Aby występujące podczas wiercenia siły promieniowe nie musiały być przenoszone tylko przez śruby mocujące, w kolejnej korzystnej postaci wykonania wynalazku zaproponowano rozwiązanie, w którym gniazdo pł ytki i wymienna płytka skrawają ca mają wchodzące w siebie komplementarnie uzębienia do wytwarzania promieniowego połączenia kształtowego.

Celem dalszego ulepszenia parametrów skrawania wiertła w korzystnej postaci wykonania wynalazku przewidziano, że wymienne płytki skrawające w obszarze powierzchni natarcia mają wgłębienie do zwijania wiórów, graniczące co najmniej z częścią głównej krawędzi skrawającej. Wgłębienie do zwijania wiórów może wchodzić co najmniej częściowo w obszar centralnej części krawędzi skrawającej, ewentualnie nawet sięgać przez linię wierzchołkową do obszaru powierzchni natarcia, graniczącej ze skosem prowadzącym, w pobliże centralnego naroża płytki. Poza tym wgłębienie do zwijania wiórów może sięgać do zewnętrznej krawędzi pomocniczej, a nawet przez nią przechodzić. Wgłębienie do zwijania wiórów ma korzystnie wklęsłą powierzchnię dna, korzystnie w kształcie części cylindra.

PL 209 088 B1

Korzystnie główna krawędź skrawająca i wgłębienie do zwijania wiórów są oddzielone od siebie sfazowaniem, biegnącymi w zasadzie równolegle do głównej krawędzi skrawającej. Opisane wgłębienie do zwijania wiórów ma przede wszystkim powodować takie formowanie wiórów powstających podczas wiercenia, aby były one odciągane z obszaru centralnego.

Kolejne ulepszenie pod tym względem można osiągnąć tak, że główna krawędź skrawająca jest przerwana karbami do łamania wiórów, rozmieszczonych w odstępie względem siebie. Karby do łamania wiórów są korzystnie usytuowane poza centralną częścią krawędzi skrawającej. W zasadzie jednak także w obszarze centralnej części krawędzi skrawającej są usytuowane karby do łamania wiórów.

W nastę pnej korzystnej postaci wykonania wynalazku krawę d ź pomocnicza jest w swym przebiegu ustawiona równolegle do osi wiertła lub rozbieżnie względem osi wiertła o kąt do 30°.

Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia w widoku perspektywicznym wiertło ze stojącymi wymiennymi płytkami skrawającymi, fig. 2 - fragment fig. 1 w powiększeniu, fig. 3a - wiertło z fig. 1 w widoku od czoła, fig. 3b - fragment fig. 3a w powiększeniu, fig. 4a i b - fragmenty wiertła w widoku z boku, w powiększeniu, fig. 5a do c wymienną płytkę skrawającą dla wiertła, w trzech różnych widokach perspektywicznych, fig. 6 - wiertło z leżącymi wymiennymi pł ytkami skrawają cymi, w widoku perspektywicznym, fig. 7a i b - fragmenty końcówki wiertła z fig. 6, w powiększeniu, fig. 8 - wiertło z fig. 6, w widoku od czoła, fig. 9 - wymienną płytkę skrawającą z fig. 6, w widoku z boku, fig. 10a do d - wymienną płytkę skrawającą dla narzędzia z róż nie ukształ towanymi wgłębieniami do zwijania wiórów w obszarze powierzchni natarcia, w widoku perspektywicznym, zaś fig. 11a i b - dwa przykłady wykonania wymiennej płytki skrawającej dla wiertła z różnie ukształtowanymi karbami do łamania wiórów w obszarze głównej krawędzi skrawającej, w widoku perspektywicznym.

Przedstawione na rysunku wiertła mają postać dwu-ostrzowego wiertła do wiercenia pełną średnicą otworu. Wiertła są przeznaczone do zastosowania w obrabiarkach i mają w tym celu ograniczony kołnierzem sprzęgłowym 10 do przykładania do płaskich powierzchni trzpień sprzęgłowy 12 do połączenia z nie przedstawionym wrzecionem obrabiarki. Z kołnierzem sprzęgłowym 10 połączony jest poza tym podłużnym korpus 14, zaopatrzony czołowo w dwa gniazda 16, z których wychodzą rowki wiórowe 18, biegnące przez całą długość korpusu 14. W gniazdach 16 umieszczone są dwie, jednakowo ukształtowane, wymienne płytki skrawające 20, zamocowane śrubami mocującymi 22 na korpusie 14.

Ustawione pionowo płytki skrawające 20 z fig. 1 do 5 mają powierzchnię przyłożenia 24 i odwrotną względem niej powierzchnię podparcia 26, ustawione płasko-równolegle względem siebie. Z boku rowka wiórowego powierzchnia przyłożenia 24 jest ograniczona główną krawędzią skrawającą 28 i stykającą się z nią, uchodzącą do rowka wiórowego 18 powierzchnią natarcia 30. Promieniowo od zewnątrz z główną krawędzią skrawającą 28 i powierzchnią natarcia 30 styka się, stanowiąca zarazem krawędź prowadzącą krawędź pomocnicza 32 i sfazowanie prowadzące 34. Krawędź pomocnicza 32 i sfazowanie prowadzące 34 rozciągają się na styku ze sfazowaniem skrawającym 35 na grubość płytki równolegle do osi 36 wiertła. Stażowania prowadzące 34 obu płytek skrawających 20 wspomagają prowadzenie wiertła w otworze, natomiast kąt ostrza pomiędzy głównymi krawędziami skrawającymi 28 obu płytek skrawających 20, widoczny zwłaszcza na fig. 4, zapewnia centrowanie wiertła w otworze. Otwór mocujący 44 do przełożenia śrub mocujących 22 przechodzi poprzecznie pomiędzy powierzchnią przyłożenia 24 i powierzchnią podparcia 26 przez wymienne płytki skrawające. Jak widać zwłaszcza na fig. 3b, główne krawędzie skrawające 28 wymiennych płytek skrawających 20 mają odgiętą o kąt skrawania poprzecznego α, wynoszący około 30°, centralną część 28' krawędzi skrawającej, która sięga do centralnego naroża 46 płytki, gdzie znajduje się sfazowanie centralne 52, przechodzące w ograniczającą powierzchnię przylegania 48 krawędź przylegania 50. Powierzchnia przyłożenia 24 ma biegnący od usytuowanej w obszarze pomiędzy przelotowym otworem 44 i wewnętrznym narożem 46 płytki linii wierzchołkowej 54 do wewnętrznego naroża 36 płytki, nachylony w kierunku powierzchni podparcia 26 skos prowadzący 56. Kąt wierzchołkowy β pomiędzy zewnętrzną w kierunku promieniowym, zawierającą przelotowy otwór 44 częścią powierzchni przyłożenia 24 i skosem prowadzącym 56 wynosi w ukazanym przykładzie wykonania około 140°. Linia wierzchołkowa 54 wychodzi przy tym z pozycji wewnątrz centralnej części 28' krawędzi skrawającej i sięga do przeciwległej krawędzi 50 płytki. Jak widać na fig. 3b, centralny skos prowadzący ma trójkątny zarys, ograniczony linią wierzchołkową 54, odcinkiem centralnej części 28' krawędzi skrawającej i odcinkiem krawędzi 50

PL 209 088 B1 płytki. Ponadto w obszarze centralnego naroża płytki po stronie powierzchni podparcia 26 usytuowane jest otwarte od strony korpusu 14 wybranie 58.

W stanie zmontowanym wymienne płytki skrawające 20 mają w obszarze swych naroży 46 mały odstęp od 0,05 do 0,2 mmi, z utworzeniem centralnej luki 60. Centralne części 28' krawędzi skrawających obu wymiennych płytek skrawających są przy tym tak ustawione względem siebie, że uzupełniają się, tworząc ostrze poprzeczne, przerwane centralną luką 60. Jak widać zwłaszcza na fig. 4a, powierzchnie przyłożenia 24 tworzą ze sobą w swym promieniowo zewnętrznym obszarze w kierunku posuwu dodatni kąt ostrza γ, który sprawia, że wiertło podczas wiercenia jest centrowane na podstawie otworu. W obszarze skosów prowadzących 56 centralne części 28' krawędzi skrawających obu płytek skrawających są natomiast w kierunku posuwu nachylone ujemnie, uzupełniając się lejkowato w kierunku centralnej luki 60, tworząc kąt stożkowy δ. Również ten kąt przyczynia się do centrowania na podstawie otworu i odpowiada za to, że siły ściskające, jakie powstają w środku przy wytwarzaniu wiórów, są rozprowadzane na większej powierzchni i w ten sposób ulegają redukcji. Na fig. 5b i c widać, że odwrotne względem powierzchni natarcia 30 powierzchnie przylegania 48, 64 przechodzą poprzez zaokrąglone naroże 66 płytki i przez sfazowania podpierające 68, 69, 70 w powierzchnię podparcia 26. Sfazowania podpierające 68, 69, 70 tworzą wraz z sąsiednimi powierzchniami osadzenia gniazda 16 płytki kanałową wolną przestrzeń 80, która jest otwarta zarówno promieniowo do wewnątrz w kierunku centralnej luki 60, jak też na zewnątrz w kierunku zewnętrznego sfazowania prowadzącego 34 (fig. 3b i 4b). Kanałowa wolna przestrzeń 80 każdego gniazda 16 jest połączona przez ujście 82 i kanał boczny 84 z umieszczonym w korpusie kanałem chłodzącym 86, który ma drugi, usytuowany czołowo na korpusie otwór wylotowy 88 i który w tylnej części wiertła jest poddawany działaniu środka chłodząco-smarującego pod ciśnieniem. Środek chłodząco-smarujący, który przez ujście 82 wchodzi do kanałowej wolnej przestrzeni 80, przyczynia się na zewnątrz, od strony sfazowania prowadzącego 34, do chłodzenia i smarowania podczas operacji wiercenia, natomiast od wewnątrz, w kierunku centralnej luki 60, zapewnia odprowadzanie powstających tam, grudkowatych wiórów do rowków wiórowych 18.

Ustawiona w stanie zmontowanym w zasadzie promieniowo powierzchnia przylegania 64 może w zasadzie mieć również kształt schodkowy, w rezultacie czego powstaje promieniowe połączenie kształtowe z gniazdem płytki, ukształtowanym odpowiednio schodkowo w danym miejscu. Pozwala to odciążyć śrubę mocującą 22 od sił promieniowych, jakie występują podczas procesu wiercenia.

Jak poza tym widać na fig. 4a, w obszarze centralnej luki 60 pomiędzy gniazdami płytek korpus ma cofnięty osiowo względem gniazd płytek, wklęsły zarys 72, który sprawia, że siły zginające, jakie działają na ten obszar podczas wiercenia, nie powodują powstawania niedopuszczalnych karbów.

W przykładzie wykonania z fig. 6 do 9 płytki skrawające 20 mają powierzchnię natarcia 30 i odwrotną względem niej powierzchnię podparcia 26, które to powierzchnie są płasko-równoległe względem siebie. Uchodząca do rowka wiórowego 18 powierzchnia natarcia 30 jest ograniczona przez główną krawędź tnącą 28 i łączącą się z nią powierzchnię przyłożenia 30. Promieniowo na zewnątrz z główną krawędzią skrawającą 28 i powierzchnią natarcia 30 stykają się stanowiąca równocześnie krawędź prowadzącą krawędź pomocnicza 32 i sfazowanie prowadzące 34. Krawędź pomocnicza 32 i sfazowanie prowadzące 34 rozciągają się od sfazowania skrawającego 35 przez lokalną wysokość płytki równolegle do osi 36 wiertła. Stażowania prowadzące 34 obu płytek skrawających 20 wspomagają prowadzenie wiertła w otworze, podczas gdy kąt ostrza pomiędzy głównymi krawędziami skrawającymi 28 obu płytek skrawających 20 zapewnia centrowanie wiertła w otworze. Otwór mocujący 44 do przełożenia śrub mocujących 22 przechodzi poprzecznie pomiędzy powierzchnią natarcia 30 i powierzchnią podparcia 26 przez wymienne płytki skrawające. Jak widać zwłaszcza na fig. 8, główne krawędzie skrawające 28 wymiennych płytek skrawających 20 mają odgiętą o kąt skrawania poprzecznego α, wynoszący około 30°, centralną część 28' krawędzi skrawającej, która sięga do centralnego naroża 46 płytki. Powierzchnia przyłożenia 24 ma biegnący od linii wierzchołkowej 54 do wewnętrznego naroża 46 płytki, nachylony do wewnątrz skos prowadzący 56. Kąt wierzchołkowy β pomiędzy zewnętrzną w kierunku promieniowym częścią powierzchni przyłożenia 24 i skosem prowadzącym 56 wynosi w ukazanym przykładzie wykonania około 140°. Linia wierzchołkowa 54 wychodzi przy tym z pozycji wewnątrz centralnej części 28' krawędzi skrawającej i sięga do tylnej krawędzi 50 płytki. Jak widać na fig. 2b, centralny skos prowadzący ma wielokątny zarys, ograniczony linią wierzchołkową 54, odcinkiem centralnej części 28' krawędzi skrawającej i odcinkiem krawędzi 50 płytki. Ponadto w obszarze centralnego naroża 46 płytki usytuowane jest otwarte od strony korpusu 14 wybranie 58.

PL 209 088 B1

W stanie zmontowanym wymienne płytki skrawające 20 mają w obszarze swych naroży 46 mały odstęp od 0,05 do 0,2 mm, z utworzeniem centralnej luki 60. Centralne części 28' krawędzi skrawających obu wymiennych płytek skrawających są przy tym tak ustawione względem siebie, że uzupełniają się, tworząc ostrze poprzeczne, przerwane centralną luką 60. Jak widać zwłaszcza na fig. 9, powierzchnie przyłożenia 24 tworzą ze sobą w swym promieniowo zewnętrznym obszarze w kierunku posuwu dodatni kąt ostrza, który sprawia, że wiertło podczas wiercenia jest centrowane na podstawie otworu. W obszarze skosów prowadzących 56 centralne części 28' krawędzi skrawających obu płytek skrawających są natomiast w kierunku posuwu nachylone ujemnie, uzupełniając się lejkowato w kierunku centralnej luki 60, tworząc kąt stożkowy. Również ten kąt przyczynia się do centrowania na podstawie otworu i odpowiada za to, że siły ściskające, jakie powstają w środku przy wytwarzaniu wiórów, są rozprowadzane na większej powierzchni i w ten sposób ulegają redukcji.

W przykładach wykonania ukazanych na fig. 10a do d w obszarze powierzchni natarcia 30 wymiennych płytek skrawających 20 znajdują się wgłębienia 90 do zwijania wiórów, które bezpośrednio lub poprzez sfazowanie 92 stykają się z główną krawędzią skrawającą 28 i biegną w zasadzie równolegle do niej. Cztery przykłady wykonania różnią się w zasadzie usytuowaniem i kształtem wgłębień 90 bo zwijania wiórów w odniesieniu do głównej krawędzi skrawającej 28. W przykładzie wykonania z fig. 10a wgłębienie dc zwijania wiórów zagłębia się lekko w zewnętrznej części powierzchni natarcia 30' ostrza poprzecznego 28' i wychodzi w małym odstępie przed krawędzią pomocniczą 32 z powierzchni natarcia 30. W przykładzie wykonania z fig. 10b wgłębienie do zwijania wiórów przechodzi przez krawędź pomocniczą 32 i wychodzi z powierzchni natarcia 30 przed linią podziału 94 pomiędzy powierzchnią natarcia 30 i wewnętrzną częścią 30' powierzchni natarcia. Przykład wykonania z fig. 10c zawiera w zasadzie cylindryczne wgłębienie do zwijania wiórów, które biegnie dokładnie równolegle do głównej krawędzi skrawającej 28 na zewnątrz ostrza poprzecznego i przecina zarówno krawędź pomocniczą 32, jak też linię podziału 94 do wewnętrznej części 30' powierzchni natarcia. W przykładzie wykonania z fig. 10d widoczne jest wgłębienie do zwijania wiórów, które rozciąga się zarówno na zewnętrznej części powierzchni natarcia 30, jak też wzdłuż centralnej części 28' krawędzi skrawającej przez wewnętrzną część 30' powierzchni natarcia, dochodząc w pobliże centralnego naroża 46 płytki. W przykładach wykonania z fig. 10a do d wgłębienia do zwijania wiórów 90 pełnią przede wszystkim rolę, polegającą na takim formowaniu wióru podczas procesu wiercenia, aby był on wypychany od osi wiertła na zewnątrz.

Kolejne ulepszenie pod tym względem można osiągnąć za pomocą przykładów wykonania z fig. 11a i b, w których w obszarze głównej krawędzi skrawającej 28 znajdują się usytuowane w odstępie względem siebie karby 96', 96'' do łamania wiórów, które przechodzą przez główną krawędź skrawającą 28. Karby 96 do łamania wiórów mają zadanie tak odkształcać i łamać wióry powstające podczas procesu wiercenia, aby można je było łatwiej odprowadzać przez rowki wiórowe wiertła.

W przykładzie wykonania z fig. 9, na której widać wymienną płytkę skrawającą do umieszczenia w wiertle w pozycji leżącej, w obszarze powierzchni natarcia zaznaczone jest także wgłębienie 90 do zwijania wiórów. Ponadto przewidziane są tam sfazowania podpierające 68 i 70, które wraz z sąsiednimi powierzchniami osadzenia gniazda płytki tworzą kanałową wolną przestrzeń 80, łączącą się z kanałem chłodzącym 86 w korpusie.

W podsumowaniu należy stwierdzić, co następuje: przedmiotem wynalazku jest wiertło dwuostrzowe. Wiertło ma obrotowy wokół osi 36 korpus 14, w którym umieszczone są czołowo dwa gniazda 16 do obsadzenia jednakowo ukształtowanych wymiennych płytek skrawających 20. Każda z wymiennych płytek skrawających ma po jednej powierzchni natarcia 30 i powierzchni przyłożenia 24, łączące się wzdłuż głównej krawędzi skrawającej 28 z utworzeniem klinu ostrza. Główne krawędzie skrawające 28 wymiennych płytek skrawających 20 uzupełniają się w obszarze centralnej, odgiętej części 28', tworząc ostrze poprzeczne, przerwane centralną luką 60. Celem wynalazku jest zmniejszenie niebezpieczeństwa pękania w centralnym obszarze wymiennych płytek skrawających i poprawa prowadzenia narzędzia. W tym celu zaproponowano według wynalazku, że wymienne płytki skrawające 20 mają na swej powierzchni przyłożenia biegnący od linii wierzchołkowej 54 do centralnego naroża 46 płytki, nachylony skos prowadzący 56, przy czym powierzchnie przyłożenia 24 są w promieniowo zewnętrznym obszarze nachylone w kierunku posuwu dodatnio, zaś w obszarze swych skosów prowadzących 56 ujemnie.

Wynalazek nie jest ograniczony do kombinacji cech, zawartych w zastrzeżeniach niezależnych. Zgłaszający zastrzega sobie objęcie ochroną patentową, w zależności od wyniku badań, jednej lub więcej cech ujawnionych w opisie i na rysunku.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Wiertło dwuostrzowe z obrotowym wokół osi korpusem, z dwoma, umieszczonymi w obszarze końcówki korpusu gniazdami płytek i osadzonymi wymiennie w gniazdach, zwróconymi ku sobie w centralnym naroż u przez oś wiertł a, z utworzeniem centralnej luki, wymiennymi pł ytkami skrawają cymi, które mają sięgającą od promieniowo zewnętrznego sfazowania prowadzącego do centralnego naroża płytki, główną krawędź skrawającą oraz stykające się w obszarze głównej krawędzi skrawającej z utworzeniem klinu ostrza, powierzchnię natarcia i powierzchnię przyłożenia, przy czym główne krawędzie skrawające wymiennych płytek skrawających uzupełniają się w obszarze centralnej, korzystnie odgiętej części krawędzi skrawającej w ostrze poprzeczne, przerwane centralną luką, przy czym wymienne płytki skrawające mają na swej powierzchni przyłożenia biegnący od linii wierzchołkowej, wychodzącej z obszaru ich centralnej części krawędzi skrawającej, do centralnego naroża płytki, nachylony skos prowadzący, zaś powierzchnie przyłożenia są w promieniowo zewnętrznym obszarze nachylone w kierunku posuwu dodatnio, uzupełniając się na kształt strzałki, zaś w obszarze swych skosów prowadzących są nachylone w kierunku posuwu ujemnie, uzupełniając się lejkowato w kierunku centralnej luki, przy czym wymienne płytki skrawające mają odwrotną względem powierzchni przyłożenia powierzchnię podparcia oraz przechodzący przez powierzchnię przyłożenia i powierzchnię podparcia, przelotowy otwór na element mocujący, zaś skos prowadzący jest nachylony w kierunku danej powierzchni podparcia, znamienne tym, że linia wierzchołkowa (54) wychodzi z pozycji wewnątrz centralnej części (28') krawędzi skrawającej i biegnie do przeciwległej krawędzi (50) płytki, przy czym centralna część (28') krawędzi skrawającej i przeciwległa krawędź (50) płytki spotykają się w centralnym narożu (46) płytki.
2. Wiertło dwuostrzowe z obrotowym wokół osi korpusem, z dwoma, umieszczonymi w obszarze końcówki korpusu gniazdami płytek i osadzonymi wymiennie w gniazdach, zwróconymi ku sobie w centralnym narożu przez oś wiertła, z utworzeniem centralnej luki, wymiennymi płytkami skrawającymi, które mają sięgającą od promieniowo zewnętrznego sfazowania prowadzącego do centralnego naroża płytki, główną krawędź skrawającą oraz stykające się w obszarze głównej krawędzi skrawającej z utworzeniem klinu ostrza, powierzchnię natarcia i powierzchnię przyłożenia, przy czym główne krawędzie skrawające wymiennych płytek skrawających uzupełniają się w obszarze centralnej, korzystnie odgiętej części krawędzi skrawającej w ostrze poprzeczne, przerwane centralną luką, przy czym wymienne płytki skrawające mają na swej powierzchni przyłożenia biegnący od linii wierzchołkowej, wychodzącej z obszaru ich centralnej części krawędzi skrawającej, do centralnego naroża płytki, nachylony skos prowadzący, zaś powierzchnie przyłożenia są w promieniowo zewnętrznym obszarze nachylone w kierunku posuwu dodatnio, uzupełniając się na kształt strzałki, zaś w obszarze swych skosów prowadzących są nachylone w kierunku posuwu ujemnie, uzupełniając się lejkowato w kierunku centralnej luki, znamienne tym, że wymienne płytki skrawające mają odwrotną względem powierzchni natarcia (30) powierzchnię podparcia (26) oraz przechodzący przez powierzchnię natarcia (30) i powierzchnię podparcia (26), przelotowy otwór (44) na element mocujący (22), zaś linia wierzchołkowa (54) wychodzi z pozycji wewnątrz centralnej części (28') krawędzi skrawającej i biegnie do krawędzi (50) płytki, położonej od strony powierzchni przylegania.
3. Wiertło według zastrz. 1 albo 2, znamienne tym, że należące do centralnej i promieniowo zewnętrznej części głównej krawędzi skrawającej (28) fragmenty powierzchni natarcia (30) tworzą w obszarze przejściowym kąt skrawania poprzecznego (α) mniejszy niż 70°.
4. Wiertło według zastrz. 3, znamienne tym, że kąt skrawania poprzecznego (α) wynosi od 20 do 40°.
5. Wiertło według zastrz. 3 albo 4, znamienne tym, że krawędź przejściowa pomiędzy obydwoma fragmentami powierzchni natarcia (30) jest zaokrąglona.
6. Wiertło według zastrz. 1 albo 2, znamienne tym, że promieniowo zewnętrzna część powierzchni przyłożenia (24) i centralny skos prowadzący (56) tworzą w obszarze linii wierzchołkowej (54) kąt wierzchołkowy (β) < 170°.
7. Wiertło według zastrz. 6, znamienne tym, że kąt wierzchołkowy (β) wynosi od 120 do 160°.
8. Wiertło według zastrz. 1, znamienne tym, że centralna powierzchnia prowadząca (56) ma trójkątny zarys, ograniczony linią wierzchołkową (54), odcinkiem centralnej części (28') krawędzi skrawającej i odcinkiem sąsiedniej krawędzi (50) płytki.

PL 209 088 B1
9. Wiertło według zastrz. 8, znamienne tym, że wysokość mającej trójkątny zarys, centralnej powierzchni prowadzącej (56), mierzona pomiędzy linią wierzchołkową (54) i narożem (42) płytki, stanowi wielokrotność, korzystnie pięcie- do dwudziestokrotności, szerokości centralnej luki (60).
10. Wiertło według zastrz. 2, znamienne tym, że centralna powierzchnia prowadząca (56) ma wielokątny zarys, ograniczony linią wierzchołkową (54), odcinkiem centralnej części (28') krawędzi skrawającej i odcinkiem krawędzi (50) płytki, położonej od strony powierzchni przylegania.
11. Wiertło według zastrz. 10, znamienne tym, że średnica mającej wielokątny zarys, centralnej powierzchni prowadzącej (56), mierzona pomiędzy linią wierzchołkową (54) i centralnym narożem (42) płytki, stanowi wielokrotność, korzystnie pięcio- do dwudziestokrotności, szerokości centralnej luki (60).
12. Wiertło według zastrz. 1 albo 2, znamienne tym, że szerokość centralnej luki (60) < 0,3 mm.
13. Wiertło według zastrz. 1 albo 2, znamienne tym, że odpowiadające sobie wzajemnie odcinki głównych krawędzi skrawających (28, 28') obu wymiennych płytek skrawających (20) tworzą ze sobą kąt różny od 180°.
14. Wiertło według zastrz. 13, znamienne tym, że przesunięcie kątowe względem 180° wynosi pomiędzy 1 i 4°.
15. Wiertło według zastrz. 1 albo 2, znamienne tym, że obie płytki skrawające (20) są przesunięte osiowo względem siebie.
16. Wiertło według zastrz. 15, znamienne tym, że przesunięcie osiowe jest rzędu 1/100 mm, korzystnie 0,005 mm do 0,05 mm.
17. Wiertło według zastrz. 1 albo 2, znamienne tym, że korpus (14) ma w obszarze centralnej luki (60) pomiędzy gniazdami (16) płytek cofnięty osiowo względem gniazd, wklęsły zarys (72).
18. Wiertło według zastrz. 1 albo 2, znamienne tym, że gniazdo (16) płytki i wymienna płytka skrawająca (20) mają wchodzące w siebie komplementarnie uzębienia do wytwarzania promieniowego połączenia kształtowego.
19. Wiertło według zastrz. 1 albo 2, znamienne tym, że wymienne płytki skrawające (20) przylegają swymi odwrotnymi względem powierzchni natarcia (30) powierzchniami przylegania (48, 64) i swoją powierzchnią podparcia (26) do komplementarnych powierzchni gniazd płytek, że powierzchnie przylegania (48, 64) poprzez sfazowania podpierające (68, 70), które wraz z sąsiednimi powierzchniami gniazda (16) płytki tworzą kanałową wolną przestrzeń (80), przechodzą w powierzchnie podparcia (26), zaś do każdego gniazda (16) w obszarze kanałowej wolnej przestrzeni (80) uchodzi usytuowany w korpusie (14) kanał chłodzący (84, 86), do którego doprowadzany jest środek chłodząco-smarujący.
20. Wiertło dwuostrzowe z obrotowym wokół osi korpusem, z dwoma, umieszczonymi w obszarze końcówki korpusu gniazdami płytek i osadzonymi wymiennie w gnieździe, zwróconymi ku sobie w centralnym narożu przez oś wiertła, z utworzeniem centralnej luki, wymiennymi płytkami skrawającymi, które mają sięgającą od promieniowo zewnętrznego sfazowania prowadzącego do centralnego naroża płytki, główną krawędź skrawającą oraz stykające się w obszarze głównej krawędzi skrawającej z utworzeniem klinu ostrza, powierzchnię natarcia i powierzchnię przyłożenia, a także przechodzący przez powierzchnię przyłożenia i powierzchnię podparcia, przelotowy otwór na element mocujący, przy czym główne krawędzie skrawające wymiennych płytek skrawających uzupełniają się w obszarze centralnej, korzystnie odgiętej części krawędzi skrawającej w ostrze poprzeczne, przerwane centralną luką, znamienne tym, że wymienne płytki skrawające (20) przylegają swymi odwrotnymi względem powierzchni natarcia (30) powierzchniami przylegania (48, 64) i swoją powierzchnią podparcia (26) do komplementarnych powierzchni gniazd płytek, że powierzchnie przylegania (48, 64) poprzez sfazowania podpierające (68, 70), które wraz z sąsiednimi powierzchniami gniazda (16) płytki tworzą kanałową wolną przestrzeń (80), przechodzą w powierzchnie podparcia (26), zaś do każdego gniazda (16) w obszarze kanałowej wolnej przestrzeni (80) uchodzi usytuowany w korpusie (14) kanał chłodzący (84, 86), do którego doprowadzany jest środek chłodząco-smarujący.
21. Wiertło według zastrz. 19 albo 20, znamienne tym, że kanałowa wolna przestrzeń (80) jest otwarta od strony centralnej luki (60).
22. Wiertło według zastrz. 19 albo 20, znamienne tym, że kanałowa wolna przestrzeń (80) jest otwarta od strony promieniowo zewnętrznego sfazowania prowadzącego (34).
23. Wiertło według zastrz. 19 albo 20, znamienne tym, że odwrotne względem powierzchni natarcia (30) powierzchnie przylegania (48, 64) wymiennej płytki skrawającej i ich sfazowania podpierające (68, 70) przechodzą w siebie wzajemnie przez zaokrąglone naroże (66, 69) płytki.

PL 209 088 B1
24. Wiertło według zastrz. 23, znamienne tym, że kanał chłodzący (84, 86) w pobliżu zaokrąglonego naroża (66) płytki uchodzi poprzez ujście (82) do gniazda (16) płytki.
25. Wiertło według zastrz. 1 albo 2, albo 20, znamienne tym, że wymienne płytki skrawające (20) w obszarze ich powierzchni natarcia (30) mają wgłębienie (90) do zwijania wiórów, graniczące co najmniej z częścią głównej krawędzi skrawającej (28, 28').
26. Wiertło według zastrz. 25, znamienne tym, że wgłębienie (90) do zwijania wiórów wchodzi co najmniej częściowo w obszar centralnej części (28') krawędzi skrawającej.
27. Wiertło według zastrz. 25 albo 26, znamienne tym, że wgłębienie (90) do zwijania wiórów sięga do obszaru powierzchni natarcia (30), graniczącej ze skosem prowadzącym.
28. Wiertło według zastrz. 27, znamienne tym, że wgłębienie (90) do zwijania wiórów sięga w pobliże centralnego naroża płytki.
29. Wiertło według zastrz. 25, znamienne tym, że wgłębienie (90) do zwijania wiórów sięga do zewnętrznej krawędzi pomocniczej (32).
30. Wiertło według zastrz. 29, znamienne tym, że wgłębienie (90) do zwijania wiórów przechodzi przez zewnętrzną krawędź pomocniczą (32).
31. Wiertło według zastrz. 25, znamienne tym, że główna krawędź skrawająca (28) i wgłębienie (90) do zwijania wiórów są oddzielone od siebie sfazowaniem (92), biegnącym w zasadzie równolegle do głównej krawędzi skrawającej (28).
32. Wiertło według zastrz. 25, znamienne tym, że wgłębienie (90) do zwijania wiórów ma wklęsłą powierzchnię dna.
33. Wiertło według zastrz. 25, znamienne tym, że wgłębienie (90) do zwijania wiórów ma wklęsłą powierzchnię dna w kształcie części cylindra.
34. Wiertło według zastrz. 1 albo 2, albo 19, znamienne tym, że główna krawędź skrawająca (28) jest przerwana karbami (96', 96'') do łamania wiórów, rozmieszczonych w odstępie względem siebie.
35. Wiertło według zastrz. 34, znamienne tym, że karby (96', 96'') do łamania wiórów są usytuowane poza centralną częścią (28') krawędzi skrawającej.
36. Wiertło według zastrz. 34, znamienne tym, że także w obszarze centralnej części (28') krawędzi skrawającej są usytuowane karby (96', 96'') do łamania wiórów.
37. Wiertło według zastrz. 1 albo 2, albo 20, znamienne tym, że krawędź pomocnicza (32) jest w swym przebiegu ustawiona równolegle do osi wiertła lub rozbieżnie względem osi wiertła o kąt do 3°.
38. Wymienna płytka skrawająca dla wiertła dwuostrzowego, z biegnącą od zewnętrznego do wewnętrznego naroża płytki, główną krawędzią skrawającą, ze stykającymi się z nią przy jednoczesnym utworzeniu klinu ostrza, powierzchnią natarcia i powierzchnią przyłożenia, z usytuowaną na odwrotnej względem powierzchni przyłożenia stronie płytki powierzchnią podparcia i z przechodzącym przez powierzchnię przyłożenia i powierzchnię podparcia, przelotowym otworem na element mocujący, przy czym powierzchnia przyłożenia ma biegnący od linii wierzchołkowej, usytuowanej w obszarze pomiędzy przelotowym otworem i wewnętrznym narożem płytki, do wewnętrznego naroża płytki, nachylony w kierunku powierzchni podparcia skos prowadzący, znamienna tym, że linia wierzchołkowa (54) wychodzi z pozycji wewnątrz centralnej części (28') krawędzi skrawającej i biegnie do przeciwległej krawędzi (50) płytki, przy czym centralna część (28') krawędzi skrawającej i przeciwległa krawędź (50) płytki spotykają się w centralnym narożu (46) płytki.
39. Wymienna płytka skrawająca według zastrz. 38, znamienna tym, że zawierająca przelotowy otwór (44), część powierzchni przyłożenia (24) i skos prowadzący (56) w obszarze linii wierzchołkowej (54) tworzą ze sobą kąt wierzchołkowy (β) mniejszy niż 170°, korzystnie pomiędzy 120 i 150°.
40. Wymienna płytka skrawająca według zastrz. 39, znamienna tym, że skos prowadzący (56) ma trójkątny zarys, ograniczony linią wierzchołkową (54), odcinkiem centralnej części (28') krawędzi skrawającej i odcinkiem sąsiedniej krawędzi (50) płytki.
41. Wymienna płytka skrawająca według zastrz. 38, znamienna tym, że w obszarze centralnego naroża (46) płytki po stronie powierzchni podparcia (26) usytuowane jest wybranie (58).
42. Wymienna płytka skrawająca według zastrz. 38, znamienna tym, że zawierająca przelotowy otwór (44), zewnętrzna część powierzchni przyłożenia (24) i skos prowadzący (56) tworzą w obszarze linii wierzchołkowej (54) kąt wierzchołkowy (β) mniejszy niż 170°.
43. Wymienna płytka skrawająca według zastrz. 42, znamienna tym, że kąt wierzchołkowy (β) wynosi od 120 do 160°.

PL 209 088 B1
44. Wymienna płytka skrawająca według zastrz. 38, znamienna tym, że powierzchnia podparcia (26) przechodzi przez sfazowania podpierające (68, 70) w sąsiednie, odwrotne względem powierzchni natarcia (30), powierzchnie przylegania (48, 64).
45. Wymienna płytka skrawająca według zastrz. 44, znamienna tym, że odwrotne względem powierzchni natarcia (30) powierzchnie przylegania (48, 64) i ich sfazowania podpierające (68, 70) przechodzą w siebie wzajemnie przez zaokrąglone naroże (66, 69) płytki.
46. Wymienna płytka skrawająca dla wiertła dwuostrzowego, z biegnącą od zewnętrznego do wewnętrznego naroża płytki, główną krawędzią skrawającą, ze stykającymi się z nią przy jednoczesnym utworzeniu klinu ostrza, powierzchnią natarcia i powierzchnią przyłożenia, przy czym powierzchnia przyłożenia ma biegnący od linii wierzchołkowej, wychodzącej z odgiętej centralnej części głównej krawędzi skrawającej, do wewnętrznego naroża płytki, nachylony względem zewnętrznej części powierzchni przyłożenia skos prowadzący, znamienna tym, że linia wierzchołkowa (54) wychodzi z pozycji wewnątrz centralnej części (28') krawędzi skrawającej i biegnie do krawędzi (50) płytki, położonej po stronie powierzchni podparcia.
47. Wymienna płytka skrawająca według zastrz. 46, znamienna tym, że skos prowadzący (56) i stykająca się z nim w obszarze linii wierzchołkowej (54) i zewnętrzna część powierzchni przyłożenia (24) tworzą ze sobą kąt wierzchołkowy (β) mniejszy niż 170°, korzystnie pomiędzy 120 i 160°.
48. Wymienna płytka skrawająca według zastrz. 46, znamienna tym, że skos prowadzący (56) ma wielokątny zarys, ograniczony linią wierzchołkową (54), odcinkiem centralnej części (28') krawędzi skrawającej i odcinkiem krawędzi (50) płytki, położonej od strony powierzchni podparcia.
49. Wymienna płytka skrawająca według zastrz. 38 albo 46, znamienna tym, że w obszarze powierzchni natarcia (30) usytuowane jest wgłębienie (90) do zwijania wiórów, które graniczy co najmniej z częścią głównej krawędzi skrawającej (28, 28').
50. Wymienna płytka skrawająca według zastrz. 49, znamienna tym, że wgłębienie (90) do zwijania wiórów wchodzi co najmniej częściowo w obszar centralnej części (28') krawędzi skrawającej.
51. Wymienna płytka skrawająca według zastrz. 49 albo 50, znamienna tym, że wgłębienie (90) do zwijania wiórów sięga do obszaru powierzchni natarcia (30), graniczącej ze skosem prowadzącym.
52. Wymienna płytka skrawająca według zastrz. 51, znamienna tym, że wgłębienie (90) do zwijania wiórów sięga w pobliże centralnego naroża płytki.
53. Wymienna płytka skrawająca według zastrz. 49, znamienna tym, że wgłębienie (90) do zwijania wiórów sięga do zewnętrznej krawędzi pomocniczej (32).
54. Wymienna płytka skrawająca według zastrz. 53, znamienna tym, że wgłębienie (90) do zwijania wiórów przechodzi przez zewnętrzną krawędź pomocniczą (32).
55. Wiertło według zastrz. 49, znamienna tym, że główna krawędź skrawająca (28) i wgłębienie (90) do zwijania wiórów są oddzielone od siebie sfazowaniem (92), biegnącym w zasadzie równolegle do głównej krawędzi skrawającej (28).
56. Wymienna płytka skrawająca według zastrz. 49, znamienna tym, że wgłębienie (90) do zwijania wiórów ma wklęsłą powierzchnię dna.
57. Wymienna płytka skrawająca według zastrz. 49, znamienna tym, że wgłębienie (90) do zwijania wiórów ma wklęsłą powierzchnię dna w kształcie części cylindra.
58. Wymienna płytka skrawająca według zastrz. 38 albo 46, znamienna tym, że główna krawędź skrawająca (28) jest przerwana karbami (96', 96'') do łamania wiórów, rozmieszczonych w odstępie względem siebie.
59. Wymienna płytka skrawająca według zastrz. 58, znamienna tym, że karby (96', 96'') do łamania wiórów są usytuowane poza centralną częścią (28') krawędzi skrawającej.
60. Wymienna płytka skrawająca według zastrz. 58, znamienna tym, że także w obszarze centralnej części (28') krawędzi skrawającej są usytuowane karby (96', 96'') do łamania wiórów.