PL200489B1 - Układ pokrywy - Google Patents

Abstract

1. Uk lad pokrywy dla kana lu, kana lu odwadniaj a- cego, kana lu na przewody, szybu lub innej podobnej pustej konstrukcji montowanej w gruncie i otwieranej, z pokryw a umieszczan a na powierzchni no snej ramy i po laczon a z ram a w taki sposób, aby mog la si e obraca c wokó l osi obrotu, w którym pokryw e mo zna odchyla c w dwie strony bez u zycia narz edzi za po- moc a dwóch naprzeciwleg lych zespo lów zawiasów, skladaj acych si e z dwóch obrotowych urz adze n mocuj acych, z których ka zde zawiera zagi ety w dó l, hakowy element obrotowy po laczony z pokryw a, czop po laczony z ram a i ukszta ltowany odpowiednio do elementu obrotowego, na którym obraca si e ele- ment obrotowy i który umieszczony jest wzgl edem osi obrotu w taki sposób, ze gdy pokrywa jest ca lko- wicie zamkni eta element obrotowy mo zna zdj ac z czopu, znamienny tym, ze ka zde obrotowe urz a- dzenie mocuj ace (39, 40) zawiera pr et prowadz acy (43, 43') umieszczony poni zej czopu (42, 42') w taki sposób, ze podczas odchylania pokrywy (20), hako- wy element obrotowy (41, 41') prowadzony jest mie- dzy czopem a pr etem prowadz acym przez odpo- wiednie ukszta ltowanie. PL PL PL PL PL

Description

Opis wynalazku

Wynalazek dotyczy układu pokrywy kanału, kanału odwadniającego, kanału na przewody, szybu lub innej podobnej pustej konstrukcji montowanej w gruncie i otwieranej.

Znane są kanały, w szczególności kanały drenażowe, z pokrywami, w których pokrywa jest umieszczona na powierzchni nośnej ramy i utrzymywana jest na niej za pomocą śrub, zapadek lub podobnych urządzeń. Aby można było pracować w kanałach, na przykład czyścić je, należy najpierw unieść pokrywę i położyć ją w innym miejscu. Jest to czasochłonne i wymaga użycia dużej siły.

Zasadnicza wada znanych układów polega po pierwsze na kosztach związanych z wytwarzaniem i montażem pokrywy a po drugie, na tym, że odkręcenie i ponowne wkręcenie śrub zajmuje czas.

Znane są również kanały, w których zastosowano zawiasy, których skrzydełka połączone są z ramą i z pokrywą, i które można obracać w jedną stronę. Poważną wadą tego rodzaju kanałów jest to, że pokrywy nie można odłączyć od ramy, a więc nie można jej zdjąć. Inną wadą związaną z zastosowaniem zawiasów jest to, że wymagają one wielu zabiegów konserwacyjnych. Szczególnie w przypadku, gdy kanał stosowany jest do odprowadzania wód powierzchniowych, zawiasy brudzą się i korodują na tyle, że szkodzi to ich działaniu, zaś obszar zawiasów może nawet popękać.

Aby uniknąć wypadków, pokrywy montowane na ulicach lub w innych miejscach, po których jeżdżą pojazdy powinny być zawsze odchylane w taki sposób, że w przypadku uderzenia pojazdem pokrywa zamyka się wychylając się ze swego położenia w kierunku, w którym jedzie pojazd. Jeżeli kanał znanego rodzaju jest zamontowany w podłożu w taki sposób, że odchylanie w tym kierunku jest niemożliwe - co oznacza, że urządzenie jest wadliwie zamontowane - aby zapewnić warunki bezpieczeństwa urządzenie trzeba wyjąć z podłoża i zamontować właściwie. Wyjęcie i powtórny montaż urządzenia jest niezwykle drogi i czasochłonny.

W przypadku montażu w miejscach, gdzie spadek wzdłuż jest duży, zawiasy powinny być tak ustawione, aby niemożliwe było ich odchylenie w kierunku spadku. Jednakże, jeżeli zawiasy są tak umieszczone, by pokrywa mogła się odchylać tylko w kierunku przeciwnym do spadku, kąt odchylania się pokrywy będzie zmniejszony o wartość równą kątowi spadku. Oznacza to, że kąt zawarty między pokrywą a kierunkiem poziomym sprawi, że możliwe stanie się niekontrolowane zamykanie się pokrywy, na przykład w wyniku porywu wiatru lub drgań. Niekontrolowane zamykanie się pokrywy stanowi poważne zagrożenie wypadkiem.

Szczególnie niekorzystny jest fakt, że urządzenia kanału, w którym zawiasy są tak umieszczone, że pokrywa nie może się odchylać w kierunku spadku muszą być pracowicie i z dużym wydatkiem nakładów wykopywane i montowane od nowa, ewentualnie konieczne jest stosowanie kosztownych urządzeń zapobiegających niekontrolowanemu zamykaniu się pokrywy.

Celem wynalazku jest więc opracowanie pokrywy, która pozwala na łatwe poprawienie warunków bezpieczeństwa przy jej stosowaniu.

Układ pokrywy według wynalazku stosowany jest do kanału, kanału odwadniającego, kanału na przewody, szybu lub innej podobnej pustej konstrukcji montowanej w gruncie i otwieranej, z pokrywą umieszczaną na powierzchni nośnej ramy i połączoną z ramą w taki sposób, aby mogła się obracać wokół osi obrotu, w którym pokrywę można odchylać w dwie strony bez użycia narzędzi za pomocą dwóch naprzeciwległych zespołów zawiasów, składających się z dwóch obrotowych urządzeń mocujących, z których każde zawiera zagięty w dół, hakowy element obrotowy połączony z pokrywą, czop połączony z ramą i ukształtowany odpowiednio do elementu obrotowego, na którym obraca się element obrotowy i który umieszczony jest względem osi obrotu w taki sposób, że gdy pokrywa jest całkowicie zamknięta element obrotowy można zdjąć z czopu.

Układ pokrywy według wynalazku charakteryzuje się tym, że każde obrotowe urządzenie mocujące zawiera pręt prowadzący umieszczony poniżej czopu w taki sposób, że podczas odchylania pokrywy hakowy element obrotowy prowadzony jest miedzy czopem a prętem prowadzącym przez odpowiednie ukształtowanie.

Korzystnie, pręt prowadzący i czop są zbudowane w taki sposób, że podczas obrotowego ruchu pokrywy wskutek podnoszenia jej przeciwległej strony, zagięty w dół koniec hakowego elementu obrotowego styka się z górną powierzchnią pręta prowadzącego po osiągnięciu pierwszego kąta odchylenia, korzystnie 10° do 20°, a jednocześnie powierzchnia nośna stopki pokrywy unosi się z powierzchni nośnej ramy.

Korzystnie, układ pokrywy zawiera mechanizm ograniczający, który ogranicza kąt odchylenia.

PL 200 489 B1

Zagięty w dół obszar hakowego elementu obrotowego jest korzystnie zagięty w dół zasadniczo w kształt łuku kołowego tak, że gdy pokrywa jest całkowicie zamknięta, śr^<^<^^tk okręgu. którego łuk stanowi część leży na osi obrotu.

Zagięty w dół obszar hakowego elementu obrotowego korzystnie jest zaokrąglony w taki sposób, że ruch obrotowy pokrywy jest ciągły, bez przemieszczania się jej w dół lub poziomo.

Skierowany na zewnątrz koniec czopu korzystnie jest zbudowany w kształcie zasadniczo półkolistym, zaś środek pełnego okręgu leży na osi obrotu.

Czop korzystnie zawiera skierowany poziomo odcinek równoległy do poziomo zorientowanego obszaru hakowego elementu obrotowego.

Hakowy element obrotowy i czop korzystnie są oddalone od siebie, korzystnie na odległość w zakresie od 1 do 5 mm gdy pokrywa jest całkowicie zamknięta.

Rama i pokrywa korzystnie są prostokątne, zaś czop jest przymocowany do krawędzi ramy na jednym końcu osi obrotu i/lub połączony jest w pewnej odległości od krawędzi ramy za pomocą co najmniej jednego elementu podkładowego, który przymocowany jest do ramy.

Rama i pokrywa korzystnie mają kształt okrągły, przy czym czop połączony jest w odległości od krawędzi ramy za pomocą co najmniej jednego elementu podkładowego, przymocowanego do ramy.

Podczas odchylania, powierzchnia hakowego elementu obrotowego korzystnie prowadzona jest wzdłuż wewnętrznej powierzchni krawędzi ramy.

Mechanizm ograniczający korzystnie zawiera hakowy element obrotowy i czop, przy czym element obrotowy jest tak zbudowany, że jego zagięty w dół koniec opiera się o spód czopu po osiągnięciu kąta granicznego, zapobiegając w ten sposób dalszemu ruchowi obrotowemu.

Mechanizm ograniczający korzystnie zawiera hakowy element obrotowy i wewnętrzną powierzchnię tak, że powierzchnia elementu obrotowego opiera się o powierzchnię wewnętrzną po osiągnięciu kąta granicznego, zapobiegając w ten sposób dalszemu ruchowi obrotowemu.

Powierzchnia hakowego elementu obrotowego korzystnie znajduje się na poziomie górnej powierzchni pokrywy tak, że po osiągnięciu kąta granicznego powierzchnie elementu obrotowego i pokrywy opierają się o wewnętrzną powierzchnię, zapobiegając w ten sposób dalszemu ruchowi obrotowemu.

Wewnętrzna powierzchnia korzystnie ustawiona jest pod określonym kątem względem kierunku poziomego, przy czym kąt ten jest równy kątowi granicznemu i określony jest w taki sposób, że gdy pokrywa jest odchylona o określony kąt, nie potrzeba dodatkowej siły, aby utrzymać pokrywę w tym położeniu.

Powierzchnia nośna korzystnie zawiera co najmniej jeden element tłumiący, na którym spoczywa stopka pokrywy.

Rama, pręt prowadzący i czop korzystnie ukształtowane są w jednym kawałku, korzystnie są z żeliwa.

Na bokach pokrywy korzystnie znajduje się otwór do wprowadzania narzędzia, za pomocą którego unosi się pokrywę, aby ją odchylić.

Zasadniczą cechą wynalazku jest to, że pokrywę można obracać w dwie strony bez zastosowania narzędzi, za pomocą zespołów zawiasów składających się z dwóch obrotowych urządzeń mocujących, które są rozmieszczone naprzeciw siebie.

W rezultacie pokrywę kanału zamontowanego na stałe można obracać w dowolną stronę, według życzenia użytkownika.

Zespoły zawiasów są korzystnie tak zbudowane, że pokrywę można unieść w kierunku prostopadłym do ramy bez odchylania jej względem ramy, a podczas podnoszenia urządzenia mocujące lub zespoły zawiasowe zostają rozłączone. Tak więc, dodatkowo do odchylania lub obrotu, użytkownik ma również możliwość całkowitego zdjęcia pokrywy.

Obrotowe urządzenie mocujące - analogicznie do konwencjonalnego zawiasu - zawiera element obrotowy i czop. Element obrotowy jest na stałe przymocowany do pokrywy i wygięty w dół w kształt haka. Czop jest na stałe przymocowany do ramy i ukształtowany tak, aby pasował do elementu obrotowego i by mógł się obracać na czopie. Czop jest tak umieszczony względem osi obrotu, że element obrotowy można z niego zdjąć gdy pokrywa jest całkowicie zamknięta. W ten sposób, gdy pokrywa jest uniesiona w sposób wyżej opisany, hakowe elementy obrotowe wszystkich zespołów zawiasowych jednocześnie odłączają się od czopów.

Każde obrotowe urządzenie mocujące zawiera pręt prowadzący, który jest na stałe przymocowany do ramy. Czop jest ponadto tak umieszczony, że przy obrocie pokrywy hakowy element obrotowy prowadzony jest kształtowo między czopem a prętem prowadzącym.

Korzystnie, obrotowe urządzenia mocujące są tak zbudowane, żeby po obrocie pokrywy o określony kąt, powierzchnia nośna na stopce pokrywy unosiła się z powierzchni nośnej ramy. W tym

PL 200 489 B1 celu, pręt prowadzący i czop są tak zbudowane i rozmieszczone, że w miarę, jak unoszona pokrywa obraca się z jednej strony naprzeciw danego elementu obrotowego, po osiągnięciu pierwszego kąta odchylenia, korzystnie 10-20°, wygięty w dół koniec elementu obrotowego styka się z powierzchnią pręta prowadzącego. Okazuje się, że jest to szczególnie korzystne, gdyż dzięki temu układowi zapobiega się zapadaniu się pokrywy w dół przy dalszym jej odchylaniu. Podczas dalszego odchylania, zaokrąglona powierzchnia hakowego elementu obrotowego „turla się po powierzchni pręta prowadzącego, co zmniejsza ilość siły potrzebnej do wykonania odchylenia.

W szczególnie korzystnym wariancie konstrukcji, stosuje się urządzenie ograniczające wewnątrz pokrywy w celu ograniczenia kąta, do którego można odchylić pokrywę. W pierwszym przykładzie urządzenie ograniczające zawiera hakowy element obrotowy i czop. W tym przypadku element obrotowy jest tak ukształtowany, że jego wygięty w dół koniec styka się ze spodem czopu po odchyleniu pokrywy o określony kąt graniczny, tak by dalsze odchylanie było niemożliwe.

W alternatywnym przykładzie realizacji wynalazku, urządzenie ograniczające zawiera hakowy element obrotowy i krawędź ramy. W tym przypadku element obrotowy jest tak zbudowany, że po osiągnięciu kąta granicznego, powierzchnia elementu obrotowego styka się z wewnętrzną powierzchnią krawędzi ramy i odchylanie zostaje przerwane. W korzystnym przykładzie powierzchnia hakowego elementu obrotowego znajduje się na poziomie górnej powierzchni pokrywy tak, że po osiągnięciu kąta granicznego zarówno element obrotowy jak i pokrywa stykają się z wewnętrzną powierzchnią krawędzi ramy.

W przykładzie realizacji, który łączy w sobie ostatnie opisane przykłady, element obrotowy jest zbudowany jak następuje: aby zapewnić blokowanie odchylania po osiągnięciu kąta granicznego, nachylony w dół koniec elementu obrotowego opiera się o spód czopu i jednocześnie powierzchnia elementu obrotowego opiera się lub powierzchnie elementu obrotowego i pokrywy opierają się o wewnętrzną powierzchnię krawędzi ramy.

Kąt graniczny w pierwszym przykładzie realizacji wynalazku określony został jako kąt, przy którym pokrywa zawsze powraca do początkowej pozycji spoczynku, gdy nie działa na nią żadna siła. Pokrywę można odchylać w górę na tyle, by umożliwić wprowadzenie do kanału przewodów lub prace serwisowe i porządkowe. Zaletą tego układu jest fakt, że kanału nie można przypadkowo zostawić w pozycji, w której pokrywa jest odchylona. Pokrywa według tego przykładu realizacji jest szczególnie polecana na obszarach z dużym natężeniem ruchu, szczególnie w okolicach szkół i przedszkoli. Dzięki takiej pokrywie zminimalizowane jest ryzyko, że ktoś zostanie poszkodowany w wyniku natknięcia się na niestrzeżony kanał. Dotyczy to zwłaszcza bawiących się dzieci. W tym przykładzie wybrano kąt graniczny mniejszy, niż 90°.

W innym przykładzie realizacji wynalazku kąt graniczny określono jako kąt, przy którym odchylona pokrywa pozostaje na miejscu bez dalszego stosowania siły. Zaleta tego przykładu polega na tym, że w celu przeprowadzenia w kanale prac, pokrywę odchyla się tak daleko, jak pozwala kąt graniczny, po czym pozostaje ona otwarta bez przytrzymywania w tym położeniu. Dzięki temu prace w kanale można wykonać tanio i szybko. W przypadku tego przykładu kąt graniczny powinien być większy, niż 90°. Aby uniknąć możliwości niespodziewanego zamknięcia pokrywy, na przykład wskutek porywu wiatru lub drgań, kąt powinien korzystnie wynosić 95-110°.

W szczególnie korzystnym przykładzie, zagięty w dół obszar hakowego elementu obrotowego jest zakrzywiony zasadniczo w kształt łuku kołowego tak, by po całkowitym umieszczeniu pokrywy na miejscu, środek okręgu, którego łuk stanowi fragment, pokrywał się z osią obrotu. W rezultacie siła, którą trzeba przyłożyć, aby odchylić pokrywę jest minimalna, a jednocześnie zapewniony jest równomierny ruch obrotowy w obszarze zespołów zawiasów. Korzystnie, zagięty w dół koniec hakowego elementu obrotowego jest zaokrąglony w taki sposób, że obrotowy ruch pokrywy jest całkowicie ciągły, bez przemieszczeń pokrywy w dół lub poziomo.

Czop jest korzystnie tak zbudowany, że jego skierowany na zewnątrz koniec ma kształt zasadniczo półkolisty, zaś środek koła, którego stanowi on połowę pokrywa się z osią obrotu. W ten sposób ruch obrotowy elementu obrotowego i czopu przebiega razem na możliwie największym obszarze, przez co ruch obrotowy pokrywy jest maksymalnie ciągły, bez przemieszczeń pokrywy w dół lub poziomo. Skierowany poziomo odcinek hakowego elementu obrotowego jest korzystnie zorientowany równolegle do poziomego obszaru hakowego elementu obrotowego.

W jednym z korzystnych przykładów realizacji wynalazku, gdy pokrywa jest całkowicie zamknięta, hakowy element obrotowy i czop są oddalone od siebie, korzystnie na odległość w granicach 1-5 mm.

PL 200 489 B1

W rezultacie, gdy pokrywa jest całkowicie na swoim miejscu, tylko jej stopki spoczywają na powierzchni nośnej ramy.

Siły działające na powierzchnię nośną są więc przenoszone bezpośrednio przez ramę. Obrotowe urządzenia mocujące mogą być rozmieszczone w taki sposób, by przenosiły siły wynikające z ciężaru odchylonej pokrywy tylko podczas odchylania, co skutkuje dużą oszczędnością materiału, dzięki czemu pokrywa może być wytwarzana bardzo tanim kosztem.

Rama i pokrywa mogą być wykonane jako prostokątne. W tym przypadku czopy rozmieszczone są względem osi obrotu na powierzchni ramy i są przymocowane bezpośrednio do ramy i/lub za pośrednictwem elementów podkładowych przymocowanych do ramy tak, by czopy były oddalone od krawędzi ramy.

W innym przykładzie realizacji rama i pokrywa są okrągłe i w tym przypadku czopy są odsunięte od krawędzi ramy przez elementy podkładowe przymocowane do ramy.

W jednym z korzystnych przykładów powierzchnia hakowego elementu obrotowego w trakcie ruchu obrotowego jest prowadzona wzdłuż wewnętrznej powierzchni zewnętrznej krawędzi ramy. W związku z tym, że powierzchnia elementu obrotowego jest zaokrąglona, „turla się ona wzdłuż tej wewnętrznej powierzchni w miarę odchylania pokrywy. Zasadniczą zaletą tego przykładu jest fakt, że podczas odchylania pokrywy nie dochodzi do jej poziomego przemieszczenia.

Korzystnie, na powierzchni nośnej znajduje się rowek, do którego można wprowadzić element tłumiący, dzięki czemu podwyższa się znacznie wytrzymałość pokrywy na ruch pojazdów. Ponadto element tłumiący zapobiega klekotaniu pokrywy, co mogłoby mieć miejsce wskutek nierówności powierzchni nośnej lub przenikania cząsteczek brudu.

Rama, pręt prowadzący i czop są wykonane w jednym kawałku, korzystnie z żeliwa, korzystnie żeliwa szarego. Pokrywa i element obrotowy są również ukształtowane integralnie, korzystnie z żeliwa. W pokrywie znajdują się otwory, w które można włożyć narzędzie, stosowane do unoszenia pokrywy i do jej odchylania.

Inne korzystne przykłady realizacji wynalazku wynikają z załączonych zastrzeżeń i następującego poniżej opisu rysunku, na którym: fig. 1 przedstawia przekrój poprzeczny przez układ pokrywy, z pokrywą całkowicie nałożoną; fig. 2 przedstawia częściowy przekrój poprzeczny przez układ pokrywy, z pokrywą częściowo odchyloną; fig. 3 przedstawia częściowy przekrój poprzeczny przez układ pokrywy, z pokrywą odchyloną do kąta granicznego; fig. 4 przedstawia rzut poziomy prostokątnego kanału i fig. 5 przedstawia rzut poziomy kanału okrągłego.

W następującym poniżej opisie te same oznaczenia numerowe zastosowano do części identycznych, lub spełniających identyczne funkcje.

Figura 1 przedstawia przekrój poprzeczny przez układ pokrywy 1, składający się z ramy 10 i pokrywy 20 umieszczonej w taki sposób, że spoczywa w całości na ramie. Dolna część układu pokrywy jest tak zbudowana, że może być nałożona i dopasowana kształtowo do kanału, odwodnienia, kanału na przewody, szybu lub podobnej konstrukcji (niepokazanej na rysunku), przy czym pokrywa może być umieszczona w gruncie i otwierana.

Na przeciwległych bokach układu pokrywy 1, znajdują się zespoły zawiasów, które składają się z dwóch pierwszych obrotowych urządzeń mocujących 39. Za pomocą zespołów zawiasów pokrywę 20 można obracać w dwie strony bez użycia narzędzia. Każde z pierwszych obrotowych urządzeń mocujących 39 zawiera zagięty w dół, hakowy element obrotowy 41, czop 42 i pręt prowadzący 43. Hakowy element obrotowy 41 jest na stałe połączony z pokrywą 20, przy czym górna powierzchnia hakowego elementu obrotowego 41 korzystnie znajduje się na poziomie górnej powierzchni pokrywy

20. Czop 41 jest na stałe połączony z ramą 10 i jest tak ukształtowany, że odpowiada hakowemu elementowi obrotowemu 41, który może się obracać wokół czopu 42. Czop 42 jest tak umieszczony względem osi obrotu, że hakowy element obrotowy 41 można unieść i zdjąć z czopu 42 tylko wtedy, gdy pokrywa 20 jest całkowicie założona, to znaczy znajduje się w położeniu pokazanym na rysunku. W tym położeniu stopka 21 pokrywy, która stanowi jej część, spoczywa na dwóch elementach tłumiących 14, wprowadzonych do rowków na powierzchni nośnej 13 ramy. Między hakowym elementem obrotowym 41 a czopem 42 znajduje się przestrzeń, korzystnie 1-5 mm. W korzystnym przykładzie rama 10, czop 42 i pręt prowadzący ukształtowane są jako całość, korzystnie odlane jako ruszt. Pokrywa 20 i hakowy element obrotowy 41 również stanowią całość i korzystnie odlane są, jako ruszt. Pokrywa 20, zwłaszcza w układzie pokrywy 1, przeznaczona jest dla kanału odwadniającego i wykonana jest jako krata z otworami umożliwiającymi spływ wody.

PL 200 489 B1

Figura 2 przedstawia częściowy przekrój poprzeczny przez układ pokrywy 1, na którym obrotowe urządzenie mocujące 39 widać w większej skali. Na tej figurze pokrywa 20 znajduje się w położeniu odchylonym. Kąt odchylenia jest taki, że zagięty w dół koniec hakowego elementu obrotowego 41 styka się z powierzchnią pręta prowadzącego 43. Zagięty w dół obszar hakowego elementu obrotowego 41 ma zasadniczo kształt łuku kołowego, zaś skierowany na zewnątrz koniec czopa 42 jest zasadniczo półkolisty tak, że istnieje duża powierzchnia styku między hakowym elementem obrotowym 41 i czop 42, która stanowi połączenie kształtowe. W ten sposób obrotowy ruch pokrywy 20 odbywa się w sposób ciągły, bez przemieszczania się pokrywy w dół lub poziomo. Ponadto, gdy pokrywa 20 jest odchylona o kąt pokazany na figurze, stopki 21 pokrywy zostały uniesione z elementów tłumiących 14 na powierzchni nośnej 13. W rezultacie, w tym położeniu, skierowana pionowo w dół siła wynikająca z ciężaru pokrywy 20 jest przekazywana przez element obrotowy 41 na pręt prowadzący 43. Siła skierowana poziomo na zewnątrz przekazywana jest, za pośrednictwem elementu obrotowego 41, na zewnętrzną powierzchnię 12 krawędzi ramy 11. Zapobiega to poziomemu przemieszczaniu się pokrywy 20 przy jej odchylaniu.

Figura 3 przedstawia częściowy przekrój poprzeczny przez układ pokrywy 1, podobnie jak fig. 2, lecz z pokrywą 20 odchyloną w górę do kąta granicznego. Pręt prowadzący 43 znajduje się teraz poniżej hakowego elementu obrotowego 41, który podczas odchylania pokrywy 20 doprowadzony został do tego położenia przez odpowiednio ukształtowane czop 42 i pręt prowadzący 43. Poza tym, powierzchnia elementu obrotowego 41 prowadzona jest wzdłuż wewnętrznej powierzchni 12 krawędzi ramy 11.

Przedstawiony na tej figurze układ pokrywy 1 zawiera dwa mechanizmy ograniczające 35, 35'. Pierwszy mechanizm ograniczający 35 zawiera hakowy element obrotowy 41 i czop 42. Gdy kąt odchylenia zostanie zrównany z kątem granicznym, zagięty w dół koniec hakowego elementu obrotowego 41 opiera się na spodniej stronie czopu 42, co zapobiega jakiemukolwiek dalszemu obrotowi. Drugi mechanizm ograniczający 35' zawiera element obrotowy 41 i krawędź ramy 11. Gdy kąt odchylenia zostanie zrównany z kątem granicznym, powierzchnia hakowego elementu obrotowego 41 opiera się na wewnętrznej powierzchni 12, również przerywając ruch obrotowy. Kąt zawarty między wewnętrzną powierzchnią 12 i kierunkiem poziomym jest taki sam, jak kąt graniczny. W tym przypadku wybrano taki kąt graniczny, że pokrywa odchylona o taki kąt pozostaje w tym położeniu nawet bez działania siły podtrzymującej. Kąt graniczny określa się tak, aby środek ciężkości pokrywy 20 znajdował się w obszarze na lewo od linii pionowej poprowadzonej przez oś obrotu.

Układ pokrywy, którego nie pokazano na figurach zawiera tylko pierwszy mechanizm ograniczający 35 lub drugi mechanizm ograniczający 35'.

Na fig. 4 przedstawiono rzut poziomy prostokątnego układu pokrywy 1. Pokrywa 20 połączona jest z ramą 10 za pomocą obrotowych urządzeń mocujących 39 i 40. Czop 42 pierwszego obrotowego urządzenia mocującego 39 znajduje się na końcu osi obrotu i jest przymocowany bezpośrednio do ramy.

Czop 42' drugiego obrotowego urządzenia mocującego 40 jest przymocowany za pomocą co najmniej jednego elementu podkładowego 45, tak by był oddalony od ramy 10. W przykładzie przedstawionym na tej figurze, element podkładowy 45 jest umieszczony poziomo i jest na stałe przymocowany do krawędzi ramy 11. W innym przykładzie, niepokazanym na figurze, element podkładowy 45 jest umieszczony pionowo i jest na stałe przymocowany do wewnętrznej powierzchni 12. W obu tych przykładach realizacji wynalazku czop 42' trzymany jest za co najmniej jeden koniec przez element podkładowy 45.

Na fig. 5 przedstawiono rzut poziomy układu pokrywy 1 w kształcie koła. W tym przykładzie pokrywa 20 połączona jest z ramą 10 za pomocą drugich obrotowych urządzeń mocujących 39 i 40. W innym przykładzie, nie pokazanym na tej figurze, pokrywa połączona jest z ramą 10 za pomocą czterech obrotowych urządzeń mocujących, rozmieszczonych pod kątem 90°. W tym przykładzie pokrywę można odchylać w czterech kierunkach.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że wszystkie opisane wyżej części, pojedynczo lub w kombinacji, zwłaszcza szczegóły przedstawione na rysunku, zastrzega się jako istotne cechy wynalazku. Modyfikacje wynalazku oczywiste są dla specjalisty.

PL 200 489 B1

Spis oznaczeń

1. Układ pokrywy

10. Rama

11. Kraa/ęddrama

12. PowierzzCniawęwwndrzzn

13. PowierzzCnin nnonn

14. Elewaettłumiącc

20. Pokrywa

21. Stopka pokrywy

35. 35' Mechanizm ograniczający

39. Pieerwsze Orotowę e rząCdzeiemaoującc

40. 44' Dnrmig ⁰ Oratow/wurzzCdzniemaocjącc 41.41' Hakkowy lemaeto Orotowę

42. 44' Czzo

43. 44' Pręd o pro^wadzcc

45. Eleaent podkładowy

Claims (18)

1. Układ pokrywy dla kanału, kanału odwadniającego, kanału na przewody, szybu lub innej podobnej pustej konstrukcji aontowanej w gruncie i otwieranej, z pokrywą umieszczanc na powierzchni nośnej raay i połączoną z raaą w taki sposób, aby aogła się obracać wokół osi obrotu, w którya pokrywę można odchylać w dwie strony bez użycia narzędzi za pomocą dwóch naprzeciwległych zespołów zawiasów, składających się z dwóch obrotowych urządzeń aocujących, z których każde zawiera zagięty w dół, hakowy nlnannt obrotowy połączony z pokrywą, czop połączony z raaą i ukształtowany odpowiednio do eleaentu obrotowego, na którya obraca się eleaent obrotowy i który uaieszczony jest względea osi obrotu w taki sposób, że gdy pokrywa jest całkowicie zaaknięta eleaent obrotowy aożna zdjąć z czopu, znamienny tym, że każde obrotowe urządzenie mocujące (39, 40) zawiera pręt prowadzący (43, 43') umieszczoπy poniżej czopu (42, 42') w taki sposób, że podczas odchylania pokrywy (20), hakowy elernent obrotowy (41, 41') prowadzony jest aiedzy czopea a prętea prowadzącya przez odpowiednie ukształtowanie.

2. Ukłaa ppkryww w^e^^u zzatrz. ty zznmieenn żż pręę po^wadz^ (43. 43') i cczo (44.

42') są zbudowane w taki sposób, że podczas obrotowego ruchu pokrywy (20) wskutek podnoszenia jej przeciwległej strony, zagięty w dół koniec hakowego eleaentu obrotowego (41,41') styka się z górną powierzchnią pręta prowadzącego po osiągnięciu pierwszego kąta odchylenia, korzystnie 10° do 20°, a jednocześnie powierzchnia nośna stopki (21) pokrywy unosi się z powierzchni nośnej (13) raay (10).

3. Uktad ροΙτζ\^< wedłuu zas^z. 2, znamienny tym, że zawiera mechanizm ogranńczający (35, 35'), który ogranicza kąt odchylenia.

4. Uktaa ppkływę w^r^^^u zaatrz. ty zznmieenn tym. żż zzaięty w ddł ot^zza eleaentu obrotowego (41,41') jest zagięty w dół zasadniczo w kształt łuku kołowego tak, że gdy pokrywa (20) jest całkowicie zaaknięta, środek okręgu, którego łuk stanowi część, leży na osi obrotu.

5. Uktaa ppkływę węełuu zzatrz. ty zznmieenn t^r^, żż zzaięty zw ddł Gibsza hnkowęeo eleaentu obrotowego (41,41') jest zaokrąglony w taki sposób, że ruch obrotowy pokrywy (20) jest ciągły, bez przeaieszczania się jej w dół lub pozioao.

6. Ukl-aa ppkiyww węełuu zaatnz. 1 albb 22 z znmieenn ty^m, że s sierok/wan nn zzmęątrz kowiee cczou (42, 42) jest zbudowany w kształcie zasadniczo półkolistya, zaś środek pełnego okręgu leży na osi obrotu.

7. Uktaa ppkryww ν^η^ zzatrz. 1 albb 22 z znmieenn tym, żż cczo 44) zawiera sZierooraan ppt zioao odcinek równoległy do pozioao zorientowanego obszaru hakowego eleaentu obrotowego (41,41').

8. Uktaa żPktywęwęełuu zzatrz. ( zlbb ż, zznmieenntym. żż Znakk/w zlemant zOratow/w ^ty 41') i czop (42, 42') są oddalone od siebie, korzystnie na odległość w zakresie od 1 do 5 aa gdy pokrywa (20) jest całkowicie zaaknięta.

9. UkłaappOrywęwęełιłuzaαtrz.1 albb6, z znmieenntym. żż rama ( 10)i ppOrywę(2O)s z pi0t stokątne, zaś czop (42, 42') jest przyaocowany do krawędzi raay (11) na jednya końcu osi obrotu i/lub połączony jest w pewnej odległości od krawędzi raay (11) za poaocą co najaniej jednego eleaentu podkładowego (45), który przyaocowany jest do raay (10).

PL 200 489 B1

10. Układ pokrywy według zastrz. 1, znamienny tym, że rama (10) i pokrywa (20) mają kształt okrągły, przy czym czop 142, 42') połączony jest w odległości od krawędzi ramy 111) za pomocą co najmniej jednego elementu podkładowego 145), przymocowanego do ramy 110).

11. Układ pcs^rr^y weełuu zzatrz. (, znamienny tym, że ppddzza odchylania ppwierzchnia haaoweeo elementu obrotowego 141,41') prowadzona jest wzdłuż wewnętrznej powierzchni 112) krawędzi ramy 111).

12. Układ pokrywy według zasttz. 1 albo 3, znamienny tym, że mechanizm ograniczający (35, 35') zawiera hakowy element obrotowy 141,41') i czop 142, 42'), przy czym element obrotowy jest tak zbudowany, ee jego zagięty w dół koniec opiera się o spód czopu po osiągnięciu kąta granicznego, zapobiegając w ten sposób dalszemu ruchowi obrotowemu.

13. kkład pokrywy według zastrz. 1 albo 3, zyaminyyy tym, ee mechanizm ograniczający 135, 35') zawiera hakowy element obrotowy 141, 41') i wewnętrzną powierzchnię 112) tak, ee powierzchnia elementu obrotowego opiera się o powierzchnię wewnętrzną po osiągnięciu kąta granicznego, zapobiegając w ten sposób dalszemu ruchowi obrotowemu.

14. Ukkad pokrzywy według zas^z. 1 albo 13, znamienny tym, że powier'zchnia hakowego elementu obrotowego 141,41') znajduje się na poziomie górnej powierzchni pokrywy 120) tak, ee po osiągnięciu kąta granicznego powierzchnie elementu obrotowego i pokrywy opierają się o wewnętrzną powierzchnię 112), zapobiegając w ten sposób dalszemu ruchowi obrotowemu.

15. Ukta a pokiywy według zai^z. ( albo (3, znamienny tym, że wewnętizna pc^y^i^r^z^ł^r^ii^ (12) ustawiona jest pod określonym kątem względem kierunku poziomego, przy czym kąt ten jest równy kątowi granicznemu i określony jest w taki sposób, ee gdy pokrywa 120) jest odchylona o określony kąt, nie potrzeba dodatkowej siły, aby utrzymać pokrywę w tym połoeeniu.

16. U^ad pokrywy według 1, znamienny tym, że nośna (13) zawiera co najmniej jeden element tłumiący 114), na którym spoczywa stopka 121) pokrywy.

17. Ukkad pokrywy według zassc^. 1, znamienny tym, że rama (10), pręt prowadzący (43, 43') i czop 142, 42') ukształtowane są w jednym kawałku, korzystnie są z eeliwa.

18. U^ad pokrywy według 1, znamienny tym, że na bokach pokrywy (20) znajduje się otwór do wprowadzania narzędzia, za pomocą którego unosi się pokrywę, aby ją odchylić.