PL198379B1 - Zastosowanie kombinacji substancji czynnych i kompozycja grzybobójcza - Google Patents

Abstract

1. Zastosowanie skutecznej ilo sci kombinacji: a) estru metylowego kwasu (E,E)- a-(metoksyimino)-2-[[[[1-[3-(tri- fluorometylo)fenylo]etylideno]amino]oksy]metylo]benzenooctowego o wzorze I w polaczeniu z b) benzofenonem o wzorze II w którym R 1 oznacza wodór, chlorowiec, C 1-5 -alkil lub CF 3 ; R 2 oznacza chlorowiec, C 1-5 -alkil lub CF 3 ; R 3 oznacza C 1-5 -alkil lub benzyl, ewentualnie podstawiony; i R 4 oznacza C 1-5 -alkil do wytwarzania kompozycji grzybobójczej do leczenia fitopatogenicz- nych chorób ro slin uprawnych do nanoszenia na ro sliny uprawne lub w miejscu, w którym s a one nara zone na zara zenie wspomnian a chorob a fitopatogeniczn a. 7. Kompozycja grzybobójcza, znamienna tym, ze zawiera grzybobójcze skuteczn a kombinacj e sk ladników a) i b) we- dlug zastrze zenia 1 wraz z no snikiem akceptowalnym dla rolnictwa i ewentualnie srodkiem powierzchniowo czynnym. PL PL PL PL

Description

Opis wynalazku

Niniejszy wynalazek dotyczy nowych kompozycji grzybobójczych do leczenia fitopatogenicznych chorób roślin uprawnych, zwłaszcza fitopatogenicznych grzybów oraz zastosowania nowych kombinacji substancji czynnych do wytwarzania tych kompozycji.

Znane jest, np. z opisu EP-A-460575, że pochodne estru metylowego kwasu (E,E)-a-(metoksyimino)-2-[[[[1-(fenylo)etylideno]amino]oksy]metylo]benzenooctowego wykazują biologiczną aktywność przeciwko fitopatogenicznym grzybom, gdzie opisano ich własności i sposoby otrzymywania.

Z drugiej strony, z opisu EP-A-897904 znane są pewne związki podstawionych benzofenonów o wysokiej układowości, jako środki grzybobójcze dla roślin, do stosowania w różnych uprawach roślin uprawnych. Jednak tolerancja roślin uprawnych i aktywność przeciwko fitopatogenicznym grzybom roślin dla znanych związków nie zawsze spełnia zapotrzebowanie praktyki rolniczej w wielu wypadkach i postaciach wykonania.

Wynaleziono obecnie, że zastosowanie

a) estru metylowego kwasu (E,E)-a-(metoksyimino)-2-[[[[1-[3-(trifluorometylo)fenylo]etylideno]-amino]oksy]metylo]benzenooctowego o wzorze I

w połączeniu z

b) benzofenonem o wzorze II

w którym

R1 oznacza wodór, chlorowiec, C^-alkil lub CF3;

R2 oznacza chlorowiec, C1-5-alkil lub CF3;

R3 oznacza C^-alkil lub benzyl, ewentualnie podstawiony; i R4 oznacza C^-alkil, jest szczególnie skuteczne w zwalczaniu lub zapobieganiu chorobom grzybiczym roślin uprawnych. Kombinacje te wykazują synergiczną aktywność grzybobójczą.

Przedmiotem wynalazku jest zastosowanie skutecznej ilości kombinacji:

a) estru metylowego kwasu (E,E)-a-(metoksyimino)-2-[[[[1-[3-(trifluorometylo)fenylo]etylideno]-amino]oksy]metylo]benzeno octowego o wzorze I

PL 198 379 B1 w połączeniu z

b) benzofenonem o wzorze II

w którym

R-ι oznacza wodór, chlorowiec, C₁.₅-alkil lub CF3;

R2 oznacza chlorowiec, C--₅-alkil lub CF3;

R3 oznacza C--₅-alkil lub benzyl, ewentualnie podstawiony; i

R4 oznacza C--₅-alkil, do wytwarzania kompozycji grzybobójczej do leczenia fitopatogenicznych chorób roślin uprawnych do nanoszenia na rośliny uprawne lub w miejscu, w którym są one narażone na zarażenie wspomnianą chorobą fitopatogeniczną.

Korzystnie nanoszone ilości składników a) i b) są wybrane tak, żeby wzmóc wzajemną aktywność przeciwgrzybiczą każdego ze składników w sposób synergiczny.

Korzystnie składnik b) obejmuje związek o wzorze II, w którym Ri oznacza wodór, brom, chlor lub metyl, R2 oznacza chlor lub metyl, zaś R3 i R4 oznaczają niezależnie C--₅-alkil.

Korzystnie składnik b) obejmuje związki o wzorze II, w którym Ri oznacza wodór, brom, chlor, lub metyl, R2 oznacza chlor lub metyl, R3 oznacza metyl, zaś R₄ oznacza Ci-5-alkil.

Korzystnie składnik b) obejmuje związki o wzorze II, w którym Ri oznacza brom lub chlor, R2 oznacza chlor lub metyl, R3 oznacza metyl, zaś R4 oznacza Ci-3-alkil.

Szczególnie korzystnie składnik b) wybrany jest spośród 5-bromo-6,6'-dimetylo-2,2',3',4'-tetrametoksybenzofenonu, 5-chloro-6,6'-dimetylo-2,2',3',4'-tetrametoksybenzofenonu i 5-chloro-6,6'-dimetylo-2,2',4'-trimetoksy-3'-propyloksybenzofenonu.

Przedmiotem wynalazku jest również kompozycja grzybobójcza, charakteryzująca się tym, że zawiera grzybobójczo skuteczną kombinację składników a) i b) określoną powyżej wraz z nośnikiem akceptowalnym dla rolnictwa i ewentualnie środkiem powierzchniowo czynnym.

Korzystnie w kompozycji proporcje składników a) i b) wybrane są tak, żeby wzmóc aktywność grzybobójczą w sposób synergiczny.

Zwłaszcza korzystnie proporcje składników a) i b) wynoszą między i5:i a I:80.

W powyższych określeniach Ci-5-alkil oznacza prostołańcuchowy lub rozgałęziony alkil, np. metyl, etyl, n-propyl, izopropyl, n-butyl, izobutyl, sec-butyl, tert-butyl lub możliwe izomery pentylu.

Korzystny jest metyl, z wyjątkiem R4, który korzystnie oznacza metyl, etyl, n-propyl i izopropyl.

Chlorowiec oznacza fluor, chlor, brom i jod, przy czym korzystne są chlor i brom.

Podstawniki w ewentualnie podstawionej grupie benzylowej znajdują się w pierścieniu fenylowym, przy czym występuje jeden lub dwa podstawniki i są one korzystnie niezależnie wybrane z grupy obejmującej chlorowiec lub Ci-5-alkil. Bardziej korzystne postaci wzorów podstawiania stanowi 2-metylobenzyl i 2-chlorowcobenzyl, np. 2-chlorobenzyl i 2-fluorobenzyl.

W zakresie niniejszego dokumentu wyrażenie „kombinacja” oznacza różne kombinacje składników a) i b), np. w pojedynczej postaci „gotowej mieszanki”, łączonej mieszaniny do natrysku składającej się z oddzielnych preparatów pojedynczych składników czynnych, np. „mieszaninie w zbiorniku” i połączone stosowanie pojedynczych składników aktywnych stosowanych w sposób naprzemienny, tzn. jeden po drugim w rozsądnym krótkim czasie, np. kilku godzin lub dni. Kolejność nanoszenia składników a) i b) nie jest istotna przy postępowaniu według niniejszego wynalazku.

Kombinacje według wynalazku mogą obejmować także więcej niż jeden aktywny składnik b), jeśli żądane jest rozszerzenie spektrum opanowania choroby. Na przykład może być korzystne w praktyce rolniczej łączenie dwóch lub trzech składników b) z dowolnym związkiem o wzorze I lub z dowolnym z korzystnych przedstawicieli grupy związków o wzorze I.

PL 198 379 B1

Z opisu EP-A-897904 znane są następujące szczególne typy związków o wzorze II:

Nr	R1	R2	R3	R4
01	CH3	Cl	CH3	CH3
02	CH3	Cl	n-C4H9	CH3
03	CH3	Cl	n-C5H11	CH3
04	H	Cl	CH3	CH3
05	H	Cl	I-C5H11	CH3
06	H	Cl	benzyl	CH3
07	H	Cl	4-F-benzyl	CH3
08	H	Cl	2-CH3-benzyl	CH3
09	H	Cl	3-CH3-benzyl	CH3
10	H	Cl	4-CH3-benzyl	CH3
11	H	Cl	2-F-benzyl	CH3
12	H	Cl	n-C4H9	n-C4H9
13	CH3	Cl	CH3	H
14	CH3	Cl	CH3	n-C3H7
15	CH3	Cl	CH3	n-C4H9
16	CH3	Cl	CH3	n-C5H11
17	CH3	Cl	CH3	I-C5H11
18	Cl	Cl	CH3	CH3
19	Br	CH3	CH3	n-C5H11
20	1-C3H7	CH3	CH3	CH3
21	Br	CH3	n-C4H9	CH3
22	Cl	CH3	CH3	CH3
23	I	CH3	CH3	CH3
24	Br	CH3	C2H5	CH3
25	Br	CH3	CH3	C2H5
26	Br	CH3	n-C5H11	CH3
27	Br	CH3	benzyl	CH3
28	Br	CH3	3-CH3-benzyl	CH3
29	Br	CH3	1-C5H11	CH3
30	Cl	CH3	CH3	C2H5
31	Cl	CH3	CH3	n-C3H7
32	H	F	CH3	CH3
33	H	Br	CH3	CH3
34	CH3	CH3	CH3	CH3
35	Br	CH3	CH3	CH3
36	H	CH3	CH3	CH3

PL 198 379 B1 ciąg dalszy tabeli

1	2	3	4	5
37	H	CH3	n-C4H9	CH3
38	H	Cl	n-C5H11	CH3
39	Br	Cl	CH3	CH3
40	H	Cl	n-C4H9	CH3
41	CF3	CH3	CH3	CH3
42	H	CF3	CH3	CH3
43	F	CH3	CH3	CH3

Korzystna postać wykonania niniejszego wynalazku jest reprezentowana przez takie kombinacje, które jako składnik b) zawierają następujące podgrupy zalecanych synergicznych związków partnerskich dla związku o wzorze I:

- związki o wzorze II, w którym R-ι oznacza wodór, brom, chlor lub metyl; R₂ oznacza chlor lub metyl; a R3 i R4 niezależnie oznaczają C₁-₅-alkil; lub

- związki o wzorze II, w którym Ri oznacza wodór, brom, chlor lub metyl; R₂ oznacza chlor lub metyl; R3 oznacza metyl, a R4 oznacza C^-alkil; lub

- związki o wzorze II, w którym Ri oznacza brom lub chlor; R2 oznacza chlor lub metyl; R3 oznacza metyl, a R₄ oznacza C^-alkil.

Korzystne konkretne związki o wzorze II stanowią: 5-bromo-6,6'-dimetylo-2,2',3',4'-tetrametoksybenzofenon, 5-chloro-6,6'-dimetylo-2,2',3',4'-tetrametoksybenzofenon i 5-chloro-6,6'-dimetylo-2,2',4'-trimetoksy-3'-propyloksybenzofenon.

Kombinacje składników czynnych są skuteczne przeciwko grzybom fitopatogenicznym przynależącym do następujących klas:

Ascomycetes (np. Venturia, Podosphaera, Erysiphe, Monilinia, Mycosphaerella, Uncinula);

Basidiomycetes (np. rodzaju Heemileia, Rhizoctonia, Puccinia);

Fungi imperfecti (np. Botrytis, Helminthosporium, Rhynchosporium, Fusarium, Septoria, Cercospora, Alternaria, Pyricularia i Pseudocercosporella herpotrichoides);

Oomycetes (np. Phytophthora, Peronospora, Bremia, Pythium, Plasmopara).

Docelowe uprawy dla wskazanych dziedzin tu ujawnione obejmują w zakresie niniejszego wynalazku np. następujące gatunki roślin: zboża (pszenicę, jęczmień, żyto, owies, ryż, sorgo i uprawy związane); buraki (buraki cukrowe i buraki pastewne); owoce ziarnkowe, owoce pestkowe i owoce miękkie (jabłonie, grusze, śliwy, brzoskwinie, migdały, wiśnie, truskawki, maliny i czarne jagody); rośliny strączkowe (fasola, soczewica, groch, soja); rośliny oleiste (rzepak, gorczyca, mak, oliwki, słoneczniki, orzechy kokosowe, rośliny rącznika, ziarna kakaowe, orzeszki ziemne); rośliny ogórkowate (dynia, ogórki, melony); rośliny włókniste (bawełna, len, konopie, juta); owoce cytrusowe (pomarańcze, cytryny, grapefruity, mandarynki); warzywa (szpinak, sałata, szparagi, kapusta, marchew, cebula, pomidory, papryka); Lauraceae (awokado, cynamon, kamfora) lub rośliny, takie jak kukurydza, tytoń, orzechy, kawa, trzcina cukrowa, herbata, winogrona, chmiel, darń, banany oraz naturalne drzewa kauczukowe oraz rośliny ozdobne (kwiaty, krzewy, drzewa liściaste i rośliny wiecznie zielone, takie jak drzewa iglaste). Lista ta nie stanowi żadnego ograniczenia.

Kombinacje według niniejszego wynalazku mogą być stosowane także w dziedzinie zabezpieczania materiałów technicznych przeciwko atakowi grzybów, które obejmują drewno, papier, skórę, konstrukcje, układy grzewcze i chłodnicze, instalacje wentylacyjne i klimatyzacyjne i podobne. Kombinacje według niniejszego wynalazku mogą zabezpieczać przed niepożądanymi skutkami, takimi jak gnicie, odbarwianie czy pleśnienie.

Kombinacje według niniejszego wynalazku są szczególnie skuteczne przeciwko grzybom pleśni proszkowej i rdzy proszkowej, grzybom pyrenophora, rhynchosporium, tapesia, fusarium i leptosphaeria, w szczególności przeciwko zarazkom roślin jednoliściennych, takich jak zboża, z pszenicą i jęczmieniem włącznie. Są one następnie ponadto szczególnie skuteczne przeciw gatunkom mączniaka rzekomego, pleśni proszkowej, septoriozie i rdzy u roślin dwuliściennych.

Ilość nanoszonej kombinacji według wynalazku zależy od wielu czynników, takich jak rodzaj nanoszonego związku, obiekt poddawany traktowaniu (roślina, gleba, ziarno), sposobu nanoszenia

PL 198 379 B1 (np. natryskiwanie, opylanie, zaprawianie ziaren), celu traktowania (profilaktyka czy leczenie), rodzaju grzybów poddawanych traktowaniu i czasu stosowania.

Stwierdzono, że zastosowanie związków o wzorze II w kombinacji ze związkiem o wzorze I nieoczekiwanie i zasadniczo zwiększyło skuteczność tego ostatniego przeciwko grzybom i odwrotnie. Dodatkowo, sposób według wynalazku jest skuteczny przeciwko szerszemu wachlarzowi takich grzybów, w stosunku do ich zwalczania substancjami czynnymi stosowanymi pojedynczo.

Stosunek wagowy a) : b) wybrany jest tak, żeby dawał synergiczne działanie grzybobójcze. Ogólnie stosunek wagowy a) : b) wynosi między 15 : 1 do 1 : 80. Synergiczne działanie kompozycji jest widoczne na podstawie faktu, że działanie grzybobójcze kompozycji a) + b) jest silniejsze niż suma działania grzybobójczego a) i b).

Sposób według wynalazku obejmuje nanoszenie na traktowaną roślinę lub na miejsce dla niej, grzybobójczo skutecznej połączonej ilości związku o wzorze I i związku stanowiącego składnik b) w postaci mieszaniny lub oddzielnie.

Określenie „miejsce dla rośliny” stosowane w niniejszym wynalazku jest pomyślane jako obejmujące obszary, w których traktowane rośliny są hodowane lub gdzie ziarna hodowanych roślin są zasiewane, lub miejsce, gdzie ziarna umieszczane są w glebie.

Określenie „ziarno” dotyczy materiału rozrodczego rośliny, takiego jak sadzonka, zraz, siewka, ziarno, ziarno wykiełkowane lub namoczone.

Nowe kombinacje są wyjątkowo skuteczne w stosunku do szerokiego spektrum patogenicznych grzybów. Niektóre z nich wykazują działanie układowe i mogą być stosowane jako grzybobójcze środki liściowe i środki grzybobójcze do gleby oraz do zaprawiania ziarna.

Kombinacje grzybobójcze są szczególnie interesujące przy zwalczaniu dużej liczby grzybów w różnych hodowlach lub dla ich ziaren, szczególnie dla pszenicy, żyta, jęczmienia, owsa, ryżu, kukurydzy, darni, bawełny, soi, kawy, trzciny cukrowej, owoców i roślin ozdobnych w ogrodnictwie i uprawie winorośli, dla warzyw, takich jak ogórki, fasola i dynia oraz na polach hodowli, takich jak ziemniaki, orzeszki ziemne, tytoń i buraki cukrowe.

Kombinację można stosować przez traktowanie grzybów lub ziarna, roślin, lub materiałów zagrożonych atakiem grzybów, lub gleby za pomocą grzybobójczo skutecznej ilości składników czynnych.

Środki mogą być stosowane przed, lub po zarażeniu materiałów, roślin lub ziarna przez grzyby.

Nowa kombinacja jest szczególnie użyteczna do zwalczania następujących chorób roślin:

Erysiphe graminis w zbożach,

Erysiphe cichoracearum i Sphaerotheca fuliginea na dyniach,

Podosphaera leucotricha na jabłkach,

Uncinula necator na krzewach winnych, rodzaje Puccinia na zbożach, rodzaje Rhizoctonia na bawełnie, ziemniakach, ryżu i darni, rodzaje Ustilago na zbożach i trzcinie cukrowej,

Venturia inaequalis (parch) na jabłkach, rodzaje Helminthosporium na zbożach,

Septoria nodorum na pszenicy,

Septoria tritici na pszenicy,

Rhynchosporium secalis na jęczmieniu,

Botrytis cinerea (szara pleśń) na truskawkach, pomidorach i winogronach,

Cercospora arachidicola na orzeszkach ziemnych,

Peronospora tabacina na tytoniu lub inne Peronospora w różnych uprawach,

Pseudocercosporella herpotrichoides na pszenicy i jęczmieniu,

Pyrenophera teres na jęczmieniu,

Pyricularia oryzae na ryżu,

Phytophthora infestans na ziemniakach i pomidorach, rodzaje Fusarium i Verticiilium na wielu uprawach,

Plasmopara viticola na winogronach, rodzaje Alternaria na owocach i warzywach,

Pseudoperonospora cubensis na ogórkach,

Mycosphaerella fijiensis na bananach, rodzaje Colleotrichum w różnych uprawach.

PL 198 379 B1

Podczas nakładania na rośliny związek o wzorze I nakładany jest w ilości 25 do 250 g/ha, szczególnie 50 do 150 g/ha, np. 75, 100, 125 lub 150 g/ha, w połączeniu z 20 do 2000 g/ha, szczególnie 20 do 1000 g/ha, np. 20 g/ha, 30 g/ha, 40 g/ha, 75 g/ha, 80 g/ha, 100 g/ha, 125 g/ha, 150 g/ha,

175 g/ha, 200 g/ha, 300 g/ha, 500 g/ha, 1000 g/ha, 1200 g/ha, 1500 g/ha, 2000 g/ha związku stanowiącego składnik b).

W praktyce rolniczej nanoszone ilości kombinacji zależą od typu pożądanego efektu i wahają się od 0,02 do 3 kg składnika czynnego na hektar.

Gdy składniki czynne stosowane są do obróbki ziarna generalnie wystarczają ilości 0,001 do 50 g składnika czynnego na kilogram, a korzystnie od 0,01 do 10 g na kilogram ziarna.

Wynalazek dostarcza także kompozycji grzybobójczych zawierających związek o wzorze I i związki stanowiące składnik b).

Kompozycja według wynalazku może być stosowana w dowolnej konwencjonalnej postaci, na przykład w postaci podwójnego opakowania (twin pack), granulatu do natychmiastowego rozpuszczania, sypkiego preparatu, koncentratu emulsyjnego lub zwilżalnego proszku, w kombinacji ze środkami pomocniczymi akceptowalnymi dla rolnictwa. Takie kompozycje mogą być wytwarzane w konwencjonalny sposób, np. przez mieszanie składników czynnych z odpowiednimi środkami pomocniczymi (rozpuszczalnikami lub rozcieńczalnikami i ewentualnie innymi składnikami preparatu, takimi jak środki powierzchniowo czynne). Można stosować także konwencjonalne preparaty o przedłużonym działaniu, gdy w zamyśle przewidziane jest ich długotrwałe działanie.

Poszczególne preparaty przeznaczone do nanoszenia w postaci natrysku, takie jak koncentraty do rozprowadzania wodą lub proszki zwilżalne mogą zawierać substancje powierzchniowo czynne, takie jak środki zwilżające i dyspergujące, np. produkty kondensacji formaldehydu z naftalenosulfonianem, alkiloarylosulfonian, ligninosulfonian, siarczan alkilu tłuszczowego oraz etoksylowany alkilofenol i etoksylowany alkohol tłuszczowy.

Preparat do zaprawiania ziarna stosuje się w sposób znany sam przez się, nanosząc na zaprawiane ziarno kombinację według wynalazku i rozcieńczalnik odpowiedni do uzyskania postaci preparatu do zaprawiania ziarna, np. w postaci zawiesiny wodnej lub w postaci suchego proszku o dobrej przyczepności do ziarna. Takie preparaty do zaprawiania ziarna są w technice znane. Preparaty do zaprawiania ziarna mogą zawierać pojedyncze składniki czynne lub kombinację składników czynnych w postaci zakapsułkowanej, np. jako kapsułki lub mikrokapsułki o powolnym uwalnianiu substancji czynnej.

Ogólnie, preparaty zawierają od 0,01 do 90% wagowych składnika czynnego, od 0 do 20% środka powierzchniowo czynnego akceptowalnego dla rolnictwa i od 10 do 99,99% stałego lub ciekłego adjuwanta(ów), przy czym składnik czynny składa się przynajmniej ze związku o wzorze I razem ze związkiem stanowiącym składnik b) i ewentualnie innych składników czynnych, w szczególności związków bakteriobójczych lub środków konserwujących czy podobnych.

Postaci koncentratów kompozycji generalnie zawierają między około 2 a 80%, korzystnie miedzy 5 a 70% wagowych składnika czynnego. Postaci stosowania preparatu mogą, na przykład, zawierać od 0,01 do 20% wagowych, korzystnie od 0,01 do 5% wagowych składnika czynnego. Podczas gdy produkty handlowe są korzystnie sporządzane w postaci koncentratów, końcowy użytkownik stosuje zwykle rozcieńczone preparaty.

Przykłady podane dalej służą do zilustrowania wynalazku, przy czym „składnik czynny” oznacza mieszaninę związku I i związku stanowiącego składnik b) w konkretnym stosunku zmieszania.

Przykłady preparatów

proszki zwilżalne	a)	b)	c)
składnik czynny [I: skł. b)] = 1:3(a), 1:2(b), 1:1(c)	25%	50%	75%
ligninosulfonian sodu	5%	5%	-
laurylosiarczan sodu	3%	-	5%
diizobutylonaftalenosulfonian sodu	-	6%	10%
eter fenolowy poliglikolu etylenowego (7-8 moli tlenku etylenowego)	-	2%	-
silnie zdyspergowany kwas krzemowy	5%	10%	10%
kaolin	62%	27%	-

PL 198 379 B1

Składnik czynny miesza się dokładnie z adjuwantami i mieszaninę miele dokładnie w odpowiednim młynie, uzyskując zwilżalne proszki, które można rozcieńczać wodą, otrzymując zawiesinę o pożądanym stężeniu.

Koncentrat zdolny do emulgowania

składnik czynny [(I: składnik b) = 1:6]			10%
eter glikolu polietylenowego z oktylofenolem (4-5 moli tlenku etylenu)			3%
dodecylobenzenosulfonian wapnia			3%
eter poliglikolu etylenowego z olejem rycynowym (35 moli tlenku etylenu)			4%
cykloheksanon			30%
mieszanina ksylenów			50%
Przez rozcieńczanie wodą można z koncentratu uzyskać emulsje o dowolnym rozcieńczeniu,
które mogą być zastosowane do ochrony roślin.
proszki do opylania	a)	b)	c)
składnik czynny [I: skł. b] = 1:6(a), 1:2(b), 1:10(c)	5%	6%	4%
talk	95%	-	-
kaolin	-	94%	-
napełniacz mineralny	-	-	96%

Proszki do opylania gotowe do stosowania można otrzymać przez mieszanie składnika czynnego z nośnikiem i mielenie mieszaniny w odpowiednim młynie. Takie proszki można stosować także do suchego zaprawiania ziarna.

Granulki wytłaczane składnik czynny [(I: składnik b) = 2:1] 15% ligninosulfonian sodu 2% karboksymetyloceluloza 1% kaolin 82%

Składnik czynny miesza się i miele z adjuwantami i zwilża mieszaninę wodą. Mieszaninę wytłacza się, a następnie suszy w strumieniu powietrza.

Granulki powlekane składnik czynny [(I: składnik b) = 1:10] 8% glikol polietylenowy (ciężar cząsteczkowy wagowy 200) %% kaolin 89%

Dokładnie zmielony składnik czynny nakłada się w jednorodny sposób na kaolin zwilżony glikolem polietylenowym. Otrzymuje się w ten sposób niepylące powlekane granulki.

Koncentrat zawiesinowy składnik czynny [(I: składnik b) = 1:8] 40% glikol propylenowy 10% eter nonylofenolu z glikolem polietylenowym (15 moli tlenku etylenu) 6% ligninosulfonian sodu 10% karboksymetyloceluloza 1% olej silikonowy (w postaci 75% emulsji w wodzie) 1% woda 32%

Dokładnie zmielony składnik czynny jest dokładnie mieszany z adjuwantami, dając koncentrat zawiesinowy, z którego przez rozcieńczanie wodą można uzyskać zawiesiny o dowolnym rozcieńczeniu. Za pomocą takich rozcieńczonych preparatów można traktować i zabezpieczać żyjące rośliny, jak też roślinny materiał rozrodczy przed zainfekowaniem przez mikroorganizmy, na drodze natryskiwania, polewania lub zanurzania.

PL 198 379 B1

Zawiesina kapsułek o przedłużonym działaniu części kombinacji związku o wzorze I i związku stanowiącego składnik b) lub każdego z tych związków oddzielnie miesza się z 2 częściami aromatycznego rozpuszczalnika i 7 częściami mieszaniny diizocyjanianu toluenu/polimetylenopolifenylenoizocyjanianu (8:1). Mieszaninę tę emulguje się w mieszaninie 1,2 części poli(alkoholu winylowego), 0,05 części środka przeciwpiennego i 51,6 części wody, aż uzyska się pożądaną wielkość cząstek. Do tej emulsji dodaje się mieszaninę 2,8 części 1,6-diaminoheksanu w 5,3 części wody. Mieszaninę miesza się, aż zostanie ukończona reakcja polimeryzacji.

Uzyskaną zawiesinę kapsułek stabilizuje się przez dodatek 0,25 części zagęszczacza i 3 części środka dyspergującego. Preparat zawiesiny kapsułek zawiera 28% składników czynnych. Przeciętna średnica kapsułek wynosi 8-15 mikronów.

Uzyskany preparat nakłada się na ziarno w postaci wodnej zawiesiny za pomocą aparatury odpowiedniej do tego celu.

Przykłady biologiczne

Efekt synergiczny występuje wówczas, gdy działanie kombinacji składników czynnych jest większe niż suma działania poszczególnych składników.

Oczekiwane działanie E dla danej kombinacji składników czynnych określa się na podstawie tak zwanego wzoru Colby'ego i może być ono określone jak następuje (Colby S. R. „Calculating synergistic and antagonistic response of herbicide combination”, Weeds, vol. 15, strony 20-22, 1997):

ppm = miligramy składnika czynnego (=a.i.) na litr w mieszaninie do natrysku;

X = % aktywności dla składnika czynnego I z zastosowaniem p ppm składnika czynnego

Y = % aktywności dla składnika czynnego II z zastosowaniem q ppm składnika czynnego.

Według Colby'ego oczekiwana (sumaryczna) aktywność składników czynnych I + II z zastosowaniem p + q ppm składników czynnych wynosi:

X-Y

100

Jeśli aktualnie uzyskana aktywność (O) jest większa niż działanie oczekiwane (E), to działanie kombinacji jest większe niż sumy, tzn. obserwuje się efekt synergiczny.

Alternatywnie, działanie synergiczne można także oznaczyć z krzywych odpowiedzi dla dawki, zgodnie z tak zwaną metodą Wadley'a. Za pomocą tej metody określa się skuteczność a.i przez porównanie stopnia ataku grzybów na traktowane rośliny w stosunku do nietraktowanych roślin kontrolnych podobnie zarażanych i inkubowanych. Każdy a.i. badany jest przy 4 do 5 stężeniach. Krzywe odpowiedzi na dawkę stosuje się do oznaczenia EC90 (tzn stężenia a.i. zapewniającego 90% zniszczenia choroby) pojedynczego związku oraz kombinacji (EC90uzyskane). Tak znalezione wielkości doświadczalne mieszanin przy danym stosunku wagowym są porównywane z wielkościami, które powinny zostać stwierdzone, gdyby występował jedynie efekt sumowania (EC90 (A + B)oczekiwane). Wielkość EC90 (A + B)oczekiwane oblicza się według Wadley'a (Levi i inni, EPPO-Bulletin 16, 1986, 651-657):

EC90 (A+B) oczekiwane = --^EC90 (A.) uzyskane ^EC9° ^(B) uzyskane w którym a i b stanowią proporcje wagowe związków A i B w mieszaninie, a wskaźniki (A), (B), (A = B) odnoszą się do uzyskanych wielkości EC90 związków A, B lub ich danej kombinacji A + B. Stosunek EC90 (A + B)oczekiwane/EC90 (A + B)uzyskane wyraża współczynnik interakcji (F). W przypadku synergizmu F jest > 1.

PL 198 379 B1

P r z y k ł a d B-1. Skuteczność przeciwko Erysiphe graminis gatunku tritici na pszenicy

a) Obróbka profilaktyczna

Piętnaście ziaren pszenicy odmiany „Arina zasiano w wazonach z tworzywa sztucznego 50 ml i hodowano przez 7 do 12 dni w 22/19°C, 50-70% RH w szklarni. Gdy liście pierwotne wyrosły całkowicie, rośliny traktowano natryskowo wodną cieczą do natrysku zawierającą poszczególne związki lub ich mieszaninę (powoływane następnie jako a.i ). Wszystkie związki stosowano jako preparaty doświadczalne lub dostępne w handlu, czy kombinacje w postaci mieszanin w zbiornikach. Nakładanie obejmowało natrysk liściowy aż do spływania (trzy wazony na każde traktowanie). W 7 dni po nakładaniu, rośliny zarażano w wieży do osadzania świeżymi zarodnikami Erysiphe graminis gatunku tritici przez opylanie zarodnikami roślin badanych. Rośliny inkubowano następnie w komorze hodowlanej w 20°C, 60% RH. W sześć dni po zarażeniu oceniano procent zarażenia liści pierwotnych. Skuteczność a.i. określano przez porównywanie ataku grzybów na traktowane rośliny w stosunku do nie traktowanych, podobnie zarażanych i inkubowanych roślin kontrolnych. Każde a.i. badano w 3 do 5 stężeniach. Wyniki porównywano metodą Colby'ego.

b) Obróbka lecznicza

Rośliny pszenicy gatunku Arina hodowano w wazonach 50 ml ze standartową glebą (około 15 roślin w wazonie) w szklarni w 22/19°C i przy 14 godzinach oświetlenia na dzień. Na początku badania rośliny miały 8 dni. W celu zarażenia, opylano zarodniki na rośliny badane i rośliny inkubowano w 18-20°C aż do traktowania. Traktowanie przeciwgrzybicze prowadzono w 3 dni po zarażeniu, przez opryskiwanie roślin badanych rozcieńczonymi zawiesinami indywidualnych składników czynnych lub mieszaninami, przygotowywanymi przez suspendowanie w wodzie demineralizowanej i odpowiednie rozcieńczanie.

Dla każdego traktowania stosowano 12 roślin w 3 wazonach. W 3 do 4 dni po traktowaniu porównywano badania przez określenie procentu ataku grzybów na liściach. Obliczano aktywność w stosunku do choroby na badanych roślinach. Interakcje fungicydów dla mieszaniny obliczano według metody Colby'ego.

P r z y k ł a d B-2. Aktywność przeciwko Uncinula necator

Rośliny winorośli na etapie 4-6-liści, odmiany Gutedel zarażano zarodnikami Uncinula necator przez opylanie zarodników nad roślinami badawczymi. Po 2 dniach w wysokiej wilgotności i zmniejszonej intensywności oświetlenia, rośliny inkubowano przez 10-14 dni w komorze wzrostu przy 70% RH i temperaturze 22°C. W 3 dni po zarażeniu nakładano aktywne składniki i mieszaniny przez natrysk wodnych zawiesin przygotowywanych przez suspendowanie a.i. w wodzie demineralizowanej i odpowiednie rozcieńczanie. Dla każdego traktowania stosowano 5 roślin. W 12 dni po zarażeniu porównywano wyniki przez określenie udziału procentowego ataku grzybów na liściach w stosunku do stanu chorobowego na roślinach porównawczych. Interakcje fungicydów dla mieszaniny obliczano według metody ColbY'ego.

Mieszaniny według wynalazku wykazują dobrą aktywność w sposobach z powyższych przykładów biologicznych 1 i 2.

Claims (9)

1. Zastosowanie skutecznej ilości kombinacji:

a) estru metylowego kwasu (E,E)-a-(metoksyimino)-2-[[[[1-[3-(trifluorometylo)fenylo]etylidenoj-amino]oksy]metylo]benzenooctowego o wzorze I:

PL 198 379 B1 w połączeniu z

b) benzofenonem o wzorze II w którym

Ri oznacza wodór, chlorowiec, C₁.₅-alkil lub CF3;

R2 oznacza chlorowiec, Ci-5-alkil lub CF3;

R3 oznacza Ci-5-alkil lub benzyl, ewentualnie podstawiony; i

R4 oznacza Ci-5-alkil do wytwarzania kompozycji grzybobójczej do leczenia fitopatogenicznych chorób roślin uprawnych do nanoszenia na rośliny uprawne lub w miejscu, w którym są one narażone na zarażenie wspomnianą chorobą fitopatogeniczną.

2. Zastosswanie weedig zzstrz. 1 , z namiennetym, żż nanosszneil ośśi sstaadikkw a)i b)s ą wybrane tak, żeby wzmóc wzajemną aktywność przeciwgrzybiczą każdego ze składników w sposób synergiczny.

3. Zastosąwasie zzafrZz 1 albb 2, znamienna tym, żż sstaanik ó) oobjmuje związzk o wzorze II, w którym Ri oznacza wodór, brom, chlor lub metyl, R2 oznacza chlor lub metyl zaś R3 i R4 oznaczają niezależnie Ci-5-alkil.

4. Zastosąwasie waedιgzzstrz. 1 albb2, znamienaatym, żż sMaadik b)oOejmujezwiązki o wzorze II, w którym Ri oznacza wodór, brom, chlor, lub metyl, R2 oznacza chlor lub metyl, R3 oznacza metyl, zaś R4 oznacza Ci-5-alkil.

5. Zastosąwasie waedιgzzstrz. 1 zl!^ znamienaatym, żż sstaadik ż) zOejmujezwiązki o wzorze II, w którym Ri oznacza brom lub chlor, R2 oznacza chlor lub metyl, R3 oznacza metyl, zaś R4 oznacza Ci-3-alkil.

6. Zastosąwasie waeług g zatrZz 1 a Ibb22 znannienaatynn, ż ż s słaadikb )\Λeb)asa jeet s spośćó 5-bromo-6,6'-dimetylo-2,2,,3,,4'-tetrsmetoksybenzofenonLl, 5-chloro-6,6'-dimetylo-2,2',3',4'-tetrametoksybenzofenonu i 5-chloro-6,6'-dimetylo-2,2',4'-trimetoksy-3'-propyloksybenzofenonu.

7. Komupoycjag rzybbObjczZ|Z namienaatym, ż ż z zwieeag rzybbobjczzs SkjekznakomUinas)ę składników a) i b) według zastrzeżenia i wraz z nośnikiem akceptowalnym dla rolnictwa i ewentualnie środkiem powierzchniowo czynnym.

8. Komupoybjawaedιg zzat^ 7, znamlienaatym, żż proopocjes Słaaników θ)) b)v\eb)asas ą tak, żeby wzmóc aktywność grzybobójczą w sposób synergiczny.

9. Komupoybjawaedιgz zatrz^ a Ibb8, z namlienaatynn, ż ż p rooprcjek Słaaników a a i b )\Λaban szą między i5:i a i:80.