PL197614B1 - Kosz nośny, zwłaszcza do wytwarzania dna szybu z betonu - Google Patents

Abstract

1. Kosz no sny, zw laszcza do wytwarzania dna szybu z betonu, w którego sciance znajdu- j a si e boczne odprowadzenia, w którym kszta lt- ki dla odprowadze n s a mocowane na listwach ustalaj acych, przy czym kosz no sny sk lada si e z dolnego elementu kielichowego, wspartych na nim swymi dolnymi ko ncami listew ustalaj acych z kszta ltkami i górnego obwodowego elementu pier scieniowego, na którym mocowane s a pio- nowo w wybranym uk ladzie górne ko nce listew ustalaj acych, znamienny tym, ze górny, obwo- dowy element pier scieniowy (5b, 5e) ma pier- scie n wewn etrzny (5b) z rozmieszczonymi na obwodzie wybraniami, w których osadzane s a kszta ltowo i nieobrotowo górne zako nczenia listew ustalaj acych (5a) i w których s a one unie- ruchamiane w pozycji w lo zenia. PL PL PL PL

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest kosz nośny, zwłaszcza do wytwarzania dna szybu z betonu.

Znane kosze nośne tego rodzaju składają się z cylindrycznego elementu podstawowego o zmiennej średnicy. Ten element podstawowy ma cztery segmenty kołowe, które można mniej lub więcej wysunąć na zewnątrz lub wsunąć do wewnątrz. Na tych segmentach kołowych, mających wspólną centralną oś, zamocowane są na zewnątrz maszyny listwy ustalające z przytwierdzonymi do nich kształtkami. W tym celu segmenty kołowe mają na swych dolnych końcach na całym obwodzie i w małych odstępach końcowych względem siebie gniazda, uchylne wokół poziomej osi. W gniazda te wsuwa się ustawione poziomo listwy ustalające z zamocowanymi na nich kształtkami, a następnie podnosi się je w górę do ustawienia pionowego. W tym uniesionym do góry, pionowym ustawieniu listew ustalających kosz nośny składa się zatem z elementu podstawowego z czterema segmentami kołowymi i listwami ustalającymi wraz z zamocowanymi na nich odpowiednio kształtkami. Listwy nośne znanego kosza nośnego są luźno połączone z uchylnymi gniazdami segmentów kołowych. Spoczywają one pod własnym ciężarem w przechylonych do góry w pozycję pionową gniazdach na segmentach kołowych. To luźne zamocowanie jest nieodzowne dla dalszego przebiegu znanego sposobu.

Kosz nośny z wstawionymi od góry w uniesione pionowo gniazda listwami ustalającymi wsuwa się w płaszcz formy lub płaszcz formy nasuwa się na kosz nośny. Płaszcz formy ma rozmieszczone na swym obwodzie, skierowane promieniowo do wewnątrz, cofane trzpienie z płytami czołowymi. Te trzpienie z płytami czołowymi są rozmieszczone na obwodzie dokładnie w takim samym układzie, jak uchylne elementy ustalające na segmentach kołowych. Trzpienie znajdują się zatem dokładnie w tych samych miejscach, w których można umieścić listwy nośne. W każdym przypadku trzpień, zamocowany na płaszczu formy, jest zatem usytuowany w miejscu, w którym może przejąć leżącą za nim listwę nośną zastosowanego kosza nośnego. Takie przejmowanie możliwe jest dzięki temu, że listwy nośne mają na swym górnym końcu równoległą do osi szczelinę ustalającą, w którą można wsunąć od góry aż do jej końca pasujący trzpień przy opuszczaniu lub przy względnym ruchu pomiędzy korpusem nośnym i płaszczem formy. W tej wsuniętej od góry pozycji schowany trzpień jest ciągnięty na zewnątrz przez przyporządkowany mu cylinder hydrauliczny, który znajduje się od zewnątrz na płaszczu formy. Płyta czołowa naciska przy tym od wewnątrz na listwę nośną i zaciska ją w zadanej pozycji na płaszczu formy. Takie skierowane do wewnątrz trzpienie płaszcza formy, które nie znajdują oparcia, ponieważ w ich miejscu nie ma listwy nośnej, są równocześnie ciągnięte na zewnątrz w taki sposób, że ich płyty czołowe tworzą z wewnętrzną ścianką płaszcza formy pozbawiony uskoków zarys wewnętrzny.

Gdy listwy nośne zostaną przejęte przez płaszcz formy, czyli zostaną zakleszczone na płaszczu formy, wówczas pozostałą część znanego kosza nośnego, który składa się z segmentów kołowych wraz z dolnymi uchylnymi gniazdami, wysuwa się do dołu z płaszcza formy w pozycję, w której segmenty kołowe można obsadzić nowymi listwami ustalającymi. Po wysunięciu segmentów kołowych następuje tworzenie pierścieniowej przestrzeni. W tym celu podnosi się rdzeń formy, zaś płaszcz formy z zaciśniętymi listwami ustalającymi opuszcza się na rdzeń formy. Następnie odbywa się napełnianie szczelinowej przestrzeni, w której znajdują się listwy ustalające z kształtkami. Napełnianie to realizuje się w taki sposób, że podstawa dna szybu jest zwrócona do góry. Otwarty koniec dna szybu ma przy tym postać dolnego elementu kielichowego.

Po ostatecznym wibracyjnym zagęszczeniu kształtki, płaszcz formy ponownie zostaje odciągnięty do góry. W tym celu trzeba najpierw znieść oddziaływanie zaciskowe pomiędzy płytami czołowymi i listwami ustalającymi. Wystarcza do tego zlikwidowanie ciśnienia w cylindrze uruchamiającym. Sworzeń może wówczas wyślizgnąć się do góry z pionowej szczeliny ustalającej w listwach ustalających przy unoszeniu płaszcza formy.

Tak utworzony świeży półwyrób zawiera po zdjęciu płaszcza formy i wyciągnięciu rdzenia formy listwy nośne i zamocowane na nich kształtki. Półwyrób spoczywa teraz swoim dolnym otwartym końcem na dolnym elemencie kielichowym. Listwy nośne wraz z kształtkami można teraz albo pozostawić na półwyrobie do czasu jego utwardzenia, albo można je usunąć z półwyrobu w stanie świeżym.

Opisany powyżej znany sposób przeprowadza się na maszynie, przy czym znane urządzenie jest kosztowne. Wymaga ono dużej liczby cylindrów zaciskowych, rozmieszczonych na płaszczu formy. Poza tym dużych nakładów wymaga również element podstawowy o zmiennej średnicy, złożony z czterech segmentów kołowych, poruszanych w kierunku promieniowym.

PL 197 614 B1

Celem wynalazku jest takie udoskonalenie kosza nośnego do wytwarzania dna szybu z betonu, aby umożliwiał on tanią i efektywną produkcję przy użyciu prostych urządzeń produkcyjnych.

Kosz nośny, zwłaszcza do wytwarzania dna szybu z betonu, w którego ściance znajdują się boczne odprowadzenia, w którym kształtki dla odprowadzeń są mocowane na listwach ustalających, przy czym kosz nośny składa się z dolnego elementu kielichowego, wspartych na nim swymi dolnymi końcami listew ustalających z kształtkami i górnego obwodowego elementu pierścieniowego, na którym mocowane są pionowo w wybranym układzie górne końce listew ustalających, według wynalazku charakteryzuje się tym, że górny, obwodowy element pierścieniowy ma pierścień wewnętrzny z rozmieszczonymi na obwodzie wybraniami, w których osadzane są kształtowo i nieobrotowo górne zakończenia listew ustalających i w których są one unieruchamiane w pozycji włożenia.

Korzystnie wybrania mają postać otwartych promieniowo na zewnątrz rowków, obejmowanych przez pierścień ustalający do zabezpieczania górnych końców listew ustalających w pozycji włożenia.

Korzystnie wybrania pod górne zakończenia listew ustalających są rozmieszczone równomiernie na obwodzie pierścienia wewnętrznego.

Korzystnie listwy ustalające na swych dolnych końcach są wsparte poprzez elastyczne obszary przylegania na dolnym elemencie kielichowym.

Korzystnie kształtki są połączone rozłącznie za pomocą elementów blokujących z poszczególnymi listwami ustalającymi.

Korzystnie element blokujący ma postać obrotowego rygla.

Korzystnie pierścień wewnętrzny zawiera dwa wzajemnie równoległe, skierowane na zewnątrz, poziome kołnierze, z których każdy ma rozmieszczone równomiernie na obwodzie, ustawione pionowo jeden pod drugim, otwarte promieniowo na zewnątrz rowki, w których osadzane są kształtowo i nieobrotowo górne zakończenia listew ustalających i w których są one unieruchamiane w pozycji włożenia.

Według wynalazku wykorzystuje się załadowywany na gotowo poza maszyną kosz nośny, który w stanie nierozłożonym wprowadza się do szczelinowej przestrzeni, w której pozostaje on w stanie nierozłożonym podczas tworzenia półwyrobu. Takie pozostawienie zmontowanego wstępnie i pozostającego w stanie zmontowanym kosza nośnego przy jednoczesnej rezygnacji z usuwania listew nośnych, ma tę decydującą zaletę, że tego rodzaju kosz nośny jest wyjątkowo tani. Nie wymaga on jakichkolwiek dodatkowych elementów na płaszczu formy, czyli cylindrów zaciskowych i trzpieni zaciskowych, nie jest również potrzebne zastosowanie przesuwnych promieniowo segmentów kołowych. Możliwa dzięki wynalazkowi rezygnacja ze zmian zarówno w płaszczu formy, jak też w jej rdzeniu, przynosi tę wyjątkową korzyść, że maszynę do wytwarzania pierścieni szybowych można wykorzystać również do wytwarzania elementów stanowiących dno szybu. W tym celu wystarcza umieszczenie kosza nośnego w szczelinowej przestrzeni maszyny do wytwarzania pierścieni szybowych i postępowanie analogiczne, jak przy wytwarzaniu pierścieni szybowych. Jedyna różnica polega na tym, że przy wytwarzaniu dna szybu na maszynie do wytwarzania pierścieni szybowych zamiast pierścienia jako górny element kielichowy stosuje się płytę.

Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia maszynę do wytwarzania pierścieni szybowych z koszem nośnym 5, w widoku z boku, fig. 2 kosz nośny 5 w stanie rozłożonym z dolnym elementem kielichowym w częściowym przekroju, w widoku z boku, fig. 3 - górny wewnętrzny pierścień kosza nośnego 5 z listwą nośną, w widoku z boku, fig. 3a - detal IIIa z fig. 3 w powiększeniu, fig. 4 - kosz nośny 5 w stanie zmontowanym, w widoku z boku i częściowym przekroju, fig. 4a - detal IVa z fig. 4, oraz fig. 4b - detal IVb z fig. 4.

Na fig. 1 ukazana jest maszyna do wytwarzania pierścieni szybowych z poruszanym pionowo korpusem 3. Z cylindrów służących do przemieszczania przedstawione są schematycznie drążki 3a i 3b cylindrów pionowych. Odnośnikiem 1 oznaczona jest podłoga hali. Poniżej podłogi hali znajduje się wykop 2. W wykopie 2 umieszczony jest poruszany pionowo rdzeń 4 formy. Na rdzeniu 4 formy umieszczony jest pierścień wibracyjny 4a.

Nad rdzeniem 4 formy na korpusie 3 maszyny umieszczony jest płaszcz 6 formy. Wzdłużne osie płaszcza 6 i rdzenia 4 formy pokrywają się ze sobą. Rdzeń 4 i płaszcz 6 formy tworzą wspólnie szczelinową przestrzeń, przeznaczoną do napełniania betonem.

Na oznaczonej odnośnikiem 9 płycie nośnej dla produktu znajduje się kosz nośny 5. Kosz nośny 5, uwidoczniony dokładniej na fig. 2 do 4, ma pionowe listwy ustalające 5a. W przedstawionym przykładzie wykonania przewidziane są łącznie trzy pionowe listwy ustalające 5a, przesunięte względem siebie o 90°. Na każdej listwie ustalającej 5a umieszczona jest kształtka 8, która tworzy odpro4

PL 197 614 B1 wadzenie w bocznej ściance dna szybu. Kształtka 8 rozciąga się poprzecznie przez szczelinową przestrzeń pomiędzy wewnętrzną ścianką płaszcza 6 formy i zewnętrzną ścianką rdzenia 4 formy.

Listwy ustalające 5a spoczywają swoimi dolnymi końcami na pierścieniowym dolnym elemencie kielichowym 7.

Na górnym obszarze kosza nośnego 5 umieszczony jest pierścień wewnętrzny 5b, mający dwa wzajemnie równoległe, poziome kołnierze 5b' i 5b''. Pierścień wewnętrzny 5b ma otwarte promieniowo na zewnątrz rowki 5d, przy czym rowki w obu kołnierzach 5b' i 5b'' pokrywają się ze sobą.

Rowki te są rozmieszczone regularnie i równomiernie na obwodzie i są otwarte promieniowo na zewnątrz. Z uwagi na równomierne odstępy kątowe na obwodzie pierścień wewnętrzny 5b z kołnierzami 5b' i 5b'' można także nazywać „pierścieniem gonowym.

W otwarte promieniowo na zewnątrz rowki 5d pierścienia wewnętrznego 5b wchodzą kształtowo i nieobrotowo górne zakończenia 5c listew ustalających 5a. Celem zabezpieczenia włożonych górnych zakończeń 5c są one wraz z pierścieniem wewnętrznym 5b chowane w nasuniętym pierścieniu ustalającym 5e.

Kształtki 8 do tworzenia odprowadzeń są za pomocą nie przedstawionego bliżej urządzenia blokującego zamocowane na przypisanej im listwie ustalającej 5a. Urządzenie blokujące zawiera obrotowy rygiel 5i, który umożliwia łatwe i szybkie oddzielanie listew ustalających 5a od kształtek 8.

Dolne końce listew ustalających 5a mają elastyczny obszar przylegania 5h (patrz fig. 4b), którego elastyczność jest spowodowana przez sprężynę 5g. Elastyczny obszar 5h jest wsparty na dolnym elemencie kielichowym 7, zaś sprężyna 5g może zostać ściśnięta na tyle, by stały obszar przylegania 5f listwy ustalającej spoczywał na dolnym elemencie kielichowym 7. Stały obszar przylegania 5f ogranicza zatem drogę przesuwu elastycznego obszaru przylegania 5h.

Przebieg sposobu jest opisany szczegółowo poniżej na podstawie fig. 1.

Całkowicie załadowany kosz nośny 5 przygotowuje się poza maszyną do wytwarzania pierścieni szybowych i w przedstawionej pozycji stawia się go na płycie nośnej 9 dla produktu. Płyta nośna 9 dla produktu ma centralny otwór przelotowy 9a. Bezpośrednio obok krawędzi otworu przelotowego 9a kołnierz usztywniający 7a spoczywa na górnej powierzchni płyty nośnej 9.

Płyta nośna 9 dla produktu jest połączona z korpusem 3 maszyny i może być przemieszczana pionowo.

Z pozycji widocznej na fig. 1 podnosi się najpierw przesuwny w kierunku pionowym rdzeń 4 formy do chwili, gdy jego górna część wejdzie przez otwór przelotowy 9a płyty nośnej 9 do kosza nośnego 5. Podczas tej operacji uniesiony wcześniej rdzeń 4 formy opuszcza się równocześnie w swoje położenie robocze w wykopie. Następnie kosz nośny 5 wraz z płytą nośną 9 opuszcza się na uniesiony rdzeń 4 formy na tyle, by dolny element kielichowy 7 spoczął na pierścieniu wibracyjnym 4a. Płaszcz 6 formy opuszcza się wtedy na kosz nośny 5 i rdzeń 4 formy. W pozycji opuszczonej powstaje wówczas wnęka, którą napełnia się betonem półwyrobu.

Podczas napełniania wnęki następuje zagęszczanie betonu za pomocą znajdującego się w rdzeniu 4 formy, nie przedstawionego wibratora wstrząsowego. Po napełnieniu wnęki przy ciągłym utrząsaniu za pomocą jednostki cylindrowo-tłokowej 10 niewidoczną na rysunku płytę górną opuszcza się na kosz nośny 5 tak daleko, aż jej dolna powierzchnia może stanowić zewnętrzną ściankę dna szybu.

W celu wyjęcia świeżego półwyrobu górną płytę i płaszcz 6 formy ściąga się w górę z kosza nośnego 5, zaś świeży półwyrób podnosi się ponownie za pomocą płyty nośnej 9 dla produktu na poziom podłogi hali. Z położenia uwidocznionego na fig. 1 świeży półwyrób wraz z koszem nośnym 5 i dolnym elementem kielichowym 7 przesuwa się z boku maszyny. W pozycji z boku maszyny kosz nośny 5 można rozłożyć. W tym celu pierścień ustalający 5e ściąga się do góry z pierścienia wewnętrznego 5b. Następnie, zwalniając blokadę, można oddzielić listwy ustalające 5a od kształtek. Utwardzanie świeżego półwyrobu zachodzi w każdym przypadku na pierścieniowym dolnym elemencie kielichowym. W jakim czasie nastąpi rozłożenie pozostałych części kosza nośnego 5, zależy od warunków pracy, materiałów i innych czynników.

Zamiast opisanego powyżej przebiegu realizacji sposobu przy usuwaniu formy można zastosować inne możliwości: gdy świeży półwyrób jest ściągany z rdzenia 4 formy, wówczas kształtki 8 są zamocowane na listwach ustalających. Tarcie występujące przy usuwaniu formy może powodować, że beton przerwie się na kształtkach 8. W tym przypadku korzystne jest usuwanie formy w inny sposób: celem wyjęcia świeżego półwyrobu podnosi się wspólnie nie przedstawioną płytę górną, płaszcz 6 formy, kosz nośny 5, rdzeń 4 formy i świeży półwyrób na poziom podłogi hali. Podczas tej operacji nie

PL 197 614 B1 powstaje tarcie pomiędzy częściami formy. Następnie płytę górną i płaszcz 6 formy wyciąga się do góry. Półwyrób jest teraz swobodnie dostępny od zewnątrz. W jego wnętrzu znajduje się nadal rdzeń 4 formy. W tym stanie zwalnia się blokady pomiędzy kształtkami 8 i listwami ustalającymi 5a. Następnie rdzeń 4 formy opuszcza się do wykopu 2.

Wreszcie możliwa jest jeszcze jedna alternatywa w odniesieniu do usuwania formy. Po zakończeniu operacji zagęszczania wibracyjnego płaszcz 6 formy, w którym znajduje się świeży półwyrób i znajdujący się w nim kosz nośny 5, ściąga się z rdzenia 4 formy. Następnie ściąga się płaszcz 6 formy z jednoczesnym uniesieniem płyty górnej, po czym w rozkłada się kosz nośny 5.

Kosz nośny 5 można rozłożyć zarówno w bardzo świeżym stanie półwyrobu, jak też dopiero wówczas, gdy beton półwyrobu zostanie stosunkowo mocno związany.

Wynalazek opisano na podstawie maszyny do wytwarzania pierścieni szybowych. Jeżeli maszynę tę stosuje się do wytwarzania pierścieni szybowych, wówczas jednostka tłokowo-cylindrowa zamiast płyty górnej ma głowicę pracującą, którą naciska na pierścieniowy górny element kielichowy, zamykający od góry pierścieniową wnękę formy.

Wynalazek pozwala zatem, przy użyciu istniejącej maszyny do wytwarzania pierścieni szybowych i wprowadzeniu jedynie niewielkich zmian, mianowicie zastosowania płyty górnej zamiast górnego elementu kielichowego, wytwarzać dna szybów z betonu z bocznymi odprowadzeniami.

Claims (7)

1. Kosz nośny, do wytwarzania dna szybu z betonu, w którego ściance znajdują się boczne odprowadzenia, w którym kształtki dla odprowadzeń są mocowane na listwach ustalających, przy czym kosz nośny składa się z dolnego elementu kielichowego, wspartych na nim swymi dolnymi końcami listew ustalających z kształtkami i górnego obwodowego elementu pierścieniowego, na którym mocowane są pionowo w wybranym układzie górne końce listew ustalających, znamienny tym, że górny, obwodowy element pierścieniowy (5b, 5e) ma pierścień wewnętrzny (5b) z rozmieszczonymi na obwodzie wybraniami, w których osadzane są kształtowo i nieobrotowo górne zakończenia listew ustalających (5a) i w których są one unieruchamiane w pozycji włożenia.

2. Kosz nośny według zastrz. 1, tym, że wybrania mają postać ot\^^rl)^(^th promieniowo na zewnątrz rowków (5d), obejmowanych przez pierścień ustalający (5e) do zabezpieczania górnych końców listew ustalających (5a) w pozycji włożenia.

3. Kosz nośnywedłł.ιgzastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że wybraniapod górne zakończenia I lstew ustalających (5a) są rozmieszczone równomiernie na obwodzie pierścienia wewnętrznego (5b).

4. Kosznośny według zas-lirz. 1, znamienny tym, że IlsSwy ustalające (5a) na swych dolnych końcach są wsparte poprzez elastyczne obszary przylegania (5h) na dolnym elemencie kielichowym (7).

5. Kosz nośny według zastoz. 1, znamienny tym. że kszZałtki (18) są połączone rozłącznie za pomocą elementów blokujących z poszczególnymi listwami ustalającymi (5a).

6. Kosz nośny według zasSrz. 5, znamienny tym, że element blok^ący ma posSać obrotowego rygto (⁵ⁱ).

7. Kosz nośny według zastrz. 1, zn^i^i^i^i^^ tym. że pierścień (5b) zawiera dwa wzajemnie równoległe, skierowane na zewnątrz, poziome kołnierze (5b' i 5b''), z których każdy ma rozmieszczone równomiernie na obwodzie, ustawione pionowo jeden pod drugim, otwarte promieniowo na zewnątrz rowki (5d), w których osadzane są kształtowo i nieobrotowo górne zakończenia listew ustalających (5) i w których są one unieruchamiane w pozycji włożenia.