PL196699B1 - Zapalnik, zwłaszcza dla pocisku moździerzowego - Google Patents

Abstract

1. Zapalnik, zw laszcza dla pocisku mo zdzie- rzowego, który jest przestawiany z po lozenia zabezpieczonego do po lo zenia uzbrojonego za pomoc a urz adzenia spr ezynowego, znamienny tym, ze pocisk mo zdzierzowy (10) posiada ko lo wentylatorowe, napinaj ace urz adzenie sprezy- nowe (74) przestawiaj ace zapalnik (14) z po lo- zenia zabezpieczonego do po lo zenia uzbrojo- nego. PL PL PL PL

Description

(21) Numer zgłoszenia: 345014 (51) Int.Cl.

F42C 1/00 (2006.01) (22) Data zgłoszenia: 03.01.2001

Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (54)

Zapalnik, zwłaszcza dla pocisku moździerzowego (73) Uprawniony z patentu:

JUNGHANS FEINWERKTECHNIK GmbH & Co. KG,Schramberg,DE (30) Pierwszeństwo:

05.01.2000,DE,10000177.7 (43) Zgłoszenie ogłoszono:

16.07.2001 BUP 15/01 (45) O udzieleniu patentu ogłoszono:

31.01.2008 WUP 01/08 (72) Twórca(y) wynalazku:

Wolfgang Zehnder,Schramberg,DE

Gϋnter Westphal,Hardt,DE

Wolfgang Schillinger,Schiltach,DE

Frank Kienzler,Villingen-Schwenningen,DE Herbert Honi,Aichhalden-Rothenberg,DE Horst Moosmann,Schramberg,DE (74) Pełnomocnik:

Słomczyńska Elżbieta, POLSERVICE, Kancelaria Rzeczników Patentowych Sp. z o.o.

⁽⁵⁷⁾ 1. Zapalnik, zwłaszcza dla pocisku moździerzowego, który jest przestawiany z położenia zabezpieczonego do położenia uzbrojonego za pomocą urządzenia sprężynowego, znamienny tym, że pocisk moździerzowy (10) posiada koło wentylatorowe, napinające urządzenie sprężynowe (74) przestawiające zapalnik (14) z położenia zabezpieczonego do położenia uzbrojonego.

PL 196 699 B1

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest zapalnik, zwłaszcza dla pocisku moździerzowego, przestawiany z położenia zabezpieczonego do położenia uzbrojonego.

Znane pociski moździerzowe wykorzystują zapalniki posiadające urządzenie sprężynowe, które jest umieszczone w odpowiednim zapalniku w stanie mechanicznie napiętym. Te znane zapalniki są przestawiane z położenia zabezpieczonego do położenia uzbrojonego albo ostrego za pomocą mechanicznie napiętego urządzenia sprężynowego. Energia mechaniczna, która jest przechowywana w mechanicznie napię tym urzą dzeniu sprężynowym w poł oż eniu zabezpieczonym wpł ywa na bezpieczeństwo zapalnika.

Celem niniejszego wynalazku jest opracowanie zapalnika, w którym korzystnie żadna albo względnie niewielka ilość energii mechanicznej jest przechowywana w urządzeniu sprężynowym w położeniu zabezpieczonym tak, że właściwości zabezpieczenia w położeniu zabezpieczonym zapalnika są znacznie ulepszone.

Zapalnik zwłaszcza dla pocisku moździerzowego, który jest przestawiany z położenia zabezpieczonego do położenia uzbrojonego za pomocą urządzenia sprężynowego, według wynalazku charakteryzuje się tym, że pocisk moździerzowy posiada koło wentylatorowe, napinające urządzenie sprężynowe przestawiające zapalnik z położenia zabezpieczonego do położenia uzbrojonego.

Korzystnie obudowa urządzenia zabezpieczającego posiada pierwszy i drugi kołek zabezpieczający oraz wał zabezpieczający, w którym pomiędzy wałem koła wentylatorowego, połączonym z kołem wentylatorowym, oraz drugim kołkiem zabezpieczającym jest umieszczony element płytki zabezpieczającej.

Korzystnie wał koła wentylatorowego w położeniu zabezpieczonym jest połączony w sposób umożliwiający przenoszenie momentu obrotowego ze ślimakiem roboczo połączonym z zębatą tuleją napędu uzbrajającego, dzięki czemu obudowa urządzenia zabezpieczającego może być zwolniona przez wał zabezpieczający do położenia z zabezpieczonym otworem.

Korzystnie napęd uzbrajający posiada wyjściowe koło zębate napinające urządzenie sprężynowe.

Korzystnie wyjściowe koło zębate jest wyposażone w łukową szczelinę, która jest współśrodkowa z wałem koła wentylatorowego, oraz w której jest umieszczona cześć końcowa elementu sprężynowego.

Korzystnie urządzenie sprężynowe jest przymocowane częścią końcową do koła napędowego, oraz jest napięte w kierunku przeciwdziałającym obrotowi.

Korzystnie w obudowie urządzenia zabezpieczającego jest umieszczony obciążnik udarowy, który w położeniu zabezpieczonym jest oddalony od bijnika za pomocą sprężyście naprężonej dźwigni uzbrajającej.

Korzystnie ślimak zatrzymuje obudowę urządzenia zabezpieczającego w położeniu uzbrojonym za pomocą elementu porywającego.

Zapalnik według wynalazku posiada taką zaletę, że żadna albo tylko bardzo mała ilość energii mechanicznej jest przechowywana w urządzeniu sprężynowym w położeniu zabezpieczonym zapalnika tak, że właściwości zabezpieczenia są optymalne. Mechaniczne napięcie urządzenia sprężynowego, które jest konieczne do przestawienia zapalnika z położenia zabezpieczonego do położenia uzbrojonego, powstaje dopiero po opuszczeniu lufy, z której wystrzeliwany jest pocisk moździerzowy, dzięki kołu wentylatorowemu umieszczonemu na pocisku moździerzowym, dzięki odpowiedniemu połączeniu roboczemu koła wentylatorowego z urządzeniem sprężynowym, które może mieć postać skręcanej sprężyny śrubowej.

Przedmiot wynalazku jest przedstawiony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym: fig. 1 przedstawia przekrój wzdłużny przez zapalnik, fig. 2 - przekrój poprzeczny przez zapalnik, fig. 3 - inny przekrój poprzeczny przez zapalnik, to znaczy przekrój wykonany wzdłuż innej płaszczyzny przekroju, fig. 4 - przekrój wzdłużny podobny do tego z fig. 1, przedstawiający położenie zabezpieczone zapalnika, fig. 5 - przekrój wzdłużny podobny do tego z fig. 4, przedstawiający położenie uzbrojone zapalnika.

Figura 1 przedstawia tylną część końcową pocisku moździerzowego 10, który w przestrzeni przyjmującej 12 wykonanej w tym celu posiada zapalnik 14 z obudową 16 urządzenia zabezpieczającego. Obudowa 16 urządzenia zabezpieczającego jest połączona z płytką 18 posiadającą centralną tuleję 20. Centralna tuleja 20 płytki 18 i pokrywa 22, który zamyka przestrzeń przyjmującą 12, służą do podtrzymywania koła wentylatorowego albo wału wirnikowego 24 połączonego

PL 196 699 B1 z koł em wentylatorowym albo ł opatkowym (nie pokazanym) granatu moź dzierzowego 10. Wał 24 koła wentylatorowego jest wyposażony w jego części końcowej oddalonej od koła wentylatorowego w klinową szczelinę 26, do której wchodzi w sposób blokujący, w położeniu zabezpieczonym zapalnika, klinowa część łącząca 28 ślimaka 30, która to część łącząca 28 odpowiada kształtowi klinowej szczeliny 26. Ślimak 30 jest podtrzymywany przez czop montażowy 32, oddalony od klinowej części łączącej 28, w ślepym otworze w elemencie porywającym 34. Element porywający 34, ukształtowany z wystającym promieniowo na zewnątrz występem 36, jest podtrzymywany w tulei 38 wyposaż onej w szczelinę 40. Wystę p 36 elementu porywają cego 34 jest w położ eniu uzbrojonym zapalnika 14 umieszczony w szczelinie 10 w tulei 38.

Tuleja zębata 44 napędu uzbrajającego jest obrotowo podtrzymywana w przestrzeni montażowej 42 obudowy 16 urządzenia zabezpieczającego. Tuleja zębata 44 posiada część 46 z wewnętrznym gwintem śrubowym i dwa zewnętrzne pierścienie zębate 48 i 50. Cześć 52 z gwintem śrubowym wału zabezpieczającego 54 jest wkręcana w część 46 z wewnętrznym gwintem śrubowym. Wał zabezpieczający 54 przechodzi, w stanie zapobiegającym jego obrotowi, przez otwór przelotowy 56 w obudowie 16 urządzenia zabezpieczającego w położeniu zabezpieczonym do ślepego otworu 58.

Jak widać na fig. 2, ślimak 30 jest roboczo połączony w sposób przenoszący moment obrotowy z zewnętrznym pierścieniem z ębatym 48 zębatej tulei 44 napędu uzbrajającego za pomocą urządzenia łączącego 60, które na jednej części końcowej wału łączącego 62 posiada przekładnię ślimakową 64 zazębiającą się ze ślimakiem 30, a na jego drugiej części końcowej oddalonej od niego ślimak 66, który zazębia się z zewnętrznym pierścieniem zębatym 48 na tulei zębatej 44.

Wyjściowe napędowe koło zębate 68, które jest podtrzymywane na centralnej tulei 20 płytki 18, zazębia się z drugim zewnętrznym pierścieniem zębatym 50 tulei zębatej 44 napędu uzbrajającego. Wyjściowe napędowe koło zębate 68 jest ukształtowane na przykład z łukową szczeliną 70, która jest współśrodkowa z wałem 24 koła wentylatorowego, oraz która może posiadać łukowy kąt otwarcia około 30 stopni. Do łukowej szczeliny 70 wchodzi cześć końcowa 72 urządzenia sprężynowego 74, która ma postać skręcanej sprężyny śrubowej. Druga cześć końcowa urządzenia sprężynowego 74 jest przymocowana do tulei centralnej 20.

Pierwszy kołek zabezpieczający 76 i drugi kołek zabezpieczający 78 są zamontowane w sposób umożliwiający ruch osiowy w obudowie 16 urządzenia zabezpieczającego. Pierwszy kołek zabezpieczający 76 jest przemieszczany w kierunku płytki 18 za pomocą związanej z nim śrubowej sprężyny naciskowej 80, a drugi kołek zabezpieczający 78 jest podobnie przemieszczany za pomocą związanej z nim śrubowej sprężyny naciskowej 82. Drugi kołek zabezpieczający 78 przechodzi przez element płytki zabezpieczającej 84 pomiędzy obudową 16 urządzenia zabezpieczającego i płytką 18, oraz przez płytkę 18 do ślepego otworu 86 w pokrywie 22.

Ślimak 30 jest ukształtowany ze stożkową powierzchnią 88, na której, w zabezpieczonym położeniu zapalnika 14, opiera się w sposób odpowiednio blokujący element płytki zabezpieczającej 84, w celu zapobiegania ruchowi obrotowemu ś limaka 30.

Sposób działania zapalnika 14 wygląda tak jak poniżej:

1. Położenie zabezpieczone:

W położeniu zabezpieczonym pierwszy i drugi kołek zabezpieczający 76 i 78 oraz wał zabezpieczający 54 znajdują się w położeniach przedstawionych na fig. 1. Urządzenie sprężynowe 74 znajduje się w stanie nie-naprężonym, to znaczy, że w urządzeniu sprężynowym 74 nie jest przechowywana żadna energia. Element płytki zabezpieczającej 86 blokuje wał 24 koła wentylatorowego za pomocą drugiego kołka zabezpieczającego 78.

Jak widać na fig. 4, w przestrzeni przyjmującej 80 zapewnionej w tym celu w obudowie 16 urządzenia zabezpieczającego znajduje się obciążnik udarowy 92 z detonatorem.

Bijnik 96 związany z detonatorem 94 jest umieszczony na płytce 18.

W poł o ż eniu zabezpieczonym obciążnik udarowy 92 jest utrzymywany zamocowany w oddaleniu od bijnika 96 za pomocą sprężystej dźwigni zabezpieczającej 98 (patrz fig. 4), to znaczy za pomocą dźwigni zabezpieczającej 98 i sprężyny zabezpieczającej (nie pokazanej), w przestrzeni przyjmującej 90 obudowy 16 urządzenia zabezpieczającego.

2. Położenie uzbrojone:

Kiedy pocisk moździerzowy 10 jest odpalany z lufy, najpierw kołek zabezpieczający 76, z powodu bezwł adnoś ci, przemieszcza się w kierunku przeciwnym wzglę dem zwią zanej z nim śrubowej sprężyny naciskowej 80 tak, że kulka 100 znajdująca się pomiędzy pierwszym i drugim

PL 196 699 B1 kołkiem zabezpieczającym 76 i 78 może się przemieszczać na prawo na fig. 1. To zwalnia drugi kołek zabezpieczający 78, to znaczy, z powodu bezwładności, po pierwszym kołku zabezpieczającym 76, może on przemieszczać się w kierunku przeciwnym względem związanej z nim śrubowej sprężyny naciskowej 82. Kiedy to się wydarzy, wtedy drugi kołek zabezpieczający 78 wychodzi ze ślepego otworu 86 w pokrywie 22, na zewnątrz płytki 18 i na zewnątrz elementu płytki zabezpieczającej 84, oraz zwalnia element płytki zabezpieczającej 84. Oznacza to, że wał 24 koła wentylatorowego nie jest już zabezpieczony przed obracaniem, ale jest zwolniony. Wał 24 koła wentylatorowego może więc się obracać i napina urządzenie śrubowe 74. Przy takim obrotowym ruchu wału 24 koła wentylatorowego, w tym samym czasie wał zabezpieczający 54 wychodzi ze ślepego otworu 58 tak, że obudowa 16 urządzenia zabezpieczającego w przestrzeni przyjmującej 12 nie jest już chroniona przed obracaniem, ale jest zwolniona. To powoduje stan zabezpieczony z zabezpieczonym otworem.

Obudowa 16 urządzenia zabezpieczającego 16 obraca się do położenia uzbrojonego przedstawionego także na fig. 5, przy czym obciążnik udarowy 92 jest uzbrajany przez dźwignię zabezpieczającą 98 (patrz fig. 4).

Przykładowo, koło wentylatorowe (nie pokazane), to znaczy wał 24 koła wentylatorowego, wykonuje około 600 obrotów, podczas których urządzenie sprężynowe 74 jest mechanicznie napinane. Kiedy obudowa urządzenia zabezpieczającego znajduje się w położeniu uzbrojonym, to znaczy przyjmuje położenie ostre, ślimak 30 i element porywający 34 są przemieszczane osiowo i w ten sposób odłączane. W stanie odłączonym przedstawionym na fig. 5 połączenie blokujące pomiędzy szczeliną klinową 26 w wale 24 koła wentylatorowego i klinową częścią łączącą 28 ślimaka 30 jest rozłączane tak, że wał 24 koła wentylatorowego może się swobodnie obracać. Połączenie robocze pomiędzy obudową 16 urządzenia zabezpieczającego i urządzeniem sprężynowym 74 jest rozłączone w stanie uzbrojonym. W stanie uzbrojonym element porywający 34 zatrzymuje obudowę 16 urządzenia zabezpieczającego.

Łukowa szczelina 70 w wyjściowym kole zębatym 68 służy do zapewnienia ulepszonych osiągów startowych na części wału 24 koła wentylatorowego, ponieważ urządzenie sprężynowe 74 jest tylko mechanicznie napięte po obróceniu wyjściowego koła zębatego 68 o na przykład około 30 stopni.

Inna możliwa opcja zapewnia na przykład, że urządzenie sprężynowe 74 jest po instalacji odpowiednio wstępnie naprężone albo napięte w przeciwnym kierunku obrotu. W tym przypadku część końcowa 72 urządzenia sprężynowego 74 może być przymocowana do wyjściowego koła zębatego 68. Osiągi startowe mogą być także polepszone zgodnie z żądaniem przez taki niewielki mechaniczny efekt napinający w przeciwnym kierunku obrotu, jednak w tym przypadku, tak jak w znanych zapalnikach, urzą dzenie sprężynowe jest napię te mechanicznie, nawet jeś li jest napię te względnie lekko.

Claims (8)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Zapalnik, zwłaszcza dla pocisku moździerzowego, który jest przestawiany z położenia zabezpieczonego do położenia uzbrojonego za pomocą urządzenia sprężynowego, znamienny tym, że pocisk moździerzowy (10) posiada koło wentylatorowe, napinające urządzenie sprężynowe (74) przestawiające zapalnik (14) z położenia zabezpieczonego do położenia uzbrojonego.
2. 2. Zapalnik według zastrz. 1, znamienny tym, że obudowa (16) urządzenia zabezpieczającego posiada pierwszy i drugi kołek zabezpieczający (76, 78) oraz wał zabezpieczający (54), w którym pomiędzy wałem (24) koła wentylatorowego, połączonym z kołem wentylatorowym, oraz drugim kołkiem zabezpieczającym (78) jest umieszczony element płytki zabezpieczającej (84).
3. 3. Zapalnik według zastrz. 2, znamienny tym, że wał (24) koła wentylatorowego w położeniu zabezpieczonym jest połączony w sposób umożliwiający przenoszenie momentu obrotowego ze ślimakiem (30) roboczo połączonym z zębatą tuleją (44) napędu uzbrajającego, dzięki czemu obudowa (16) urządzenia zabezpieczającego może być zwolniona przez wał zabezpieczający (54) do położenia z zabezpieczonym otworem.
4. 4. Zapalnik według zastrz. 1 albo 3, znamienny tym, że napęd uzbrajający posiada wyjściowe koło zębate (68) napinające urządzenie sprężynowe (74).

   PL 196 699 B1
5. 5. Zapalnik według zastrz. 4, znamienny tym, że wyjściowe koło zębate (68) jest wyposażone w łukową szczelinę (70), która jest współśrodkowa z wałem (24) koła wentylatorowego, oraz w której jest umieszczona część końcowa (72) elementu sprężynowego (74).
6. 6. Zapalnik według zastrz. 1, znamienny tym, że urządzenie sprężynowe (74) jest przymocowane częścią końcową do koła napędowego (68), oraz jest napięte w kierunku przeciwdziałającym obrotowi.
7. 7. Zapalnik według zastrz. 2 albo 3, albo 5, albo 6, znamienny tym, że w obudowie (16) urządzenia zabezpieczającego jest umieszczony obciążnik udarowy (92), który w położeniu zabezpieczonym jest oddalony od bijnika (96) za pomocą sprężyście naprężonej dźwigni uzbrajającej (98).
8. 8. Zapalnik według z zastrz.3 albo 5, albo 6, znamienny tym, że ślimak (30) zatrzymuje obudowę (16) urządzenia zabezpieczającego w położeniu uzbrojonym za pomocą elementu porywającego (34).