PL181761B1

PL181761B1 - Narzedzie wiertarskie kombinowane PL

Info

Publication number: PL181761B1
Application number: PL96317368A
Authority: PL
Inventors: Katrin Zierpka; Eva-Maria Zierpka
Original assignee: Zierpka Eva Maria
Priority date: 1995-12-09
Filing date: 1996-12-06
Publication date: 2001-09-28
Also published as: EP0778108A1; US5975815A; JPH09216110A; CA2192285A1; PL317368A1

Abstract

1. Narzedzie wiertarskie kombinowa- ne, znamienne tym, ze sklada sie z jednej, polaczonej na stale z maszyna napedowa bezposrednio lub za pomoca przystawki (11), osiowo-symetrycznej czesci, wzdluz której osi wzdluznej rozmieszczone sa co naj- mniej dwa rózne odcinki (2, 2', 3, 4, 5), a mianowicie glówny odcinek wiertlowy (4) z co najmniej jednym, biegnacym spiralnie po obwodzie, wyzlobieniem (10) i odcinek uchwytowy (3) o przekroju szesciokatnym. FIG.1 PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest narzędzie wiertarskie kombinowane do wykonywania różnych operacji, zwłaszcza wiercenia i/lub gwintowania.

Jeżeli w robotach profesjonalnych lub domowych detale z drewna i podobnych materiałów mają być połączone ze sobą za pomocą śrub lub śrubopodobnych elementów mocujących, wówczas z reguły należy wywiercić otwór. Również w przypadku tak zwanych śrub

181 761 samogwintujących zaleca się wstępne wywiercenie otworu pod śrubę. Zwłaszcza w połączeniu z detalami drewnianymi znaczny wzrost jakości połączenia uzyskuje się, pogłębiając otwory przed wkręceniem elementów mocujących, ponieważ elementy mocujące najczęściej powinny być wpuszczane, a bez wspomnianego pogłębienia otworów w bezpośrednim sąsiedztwie elementów mocujących mogłoby następować uszkodzenie detali, a co najmniej pogorszenie ich wyglądu.

W związku z dokręcaniem lub poluzowy waniem śrub lub śrubopodobnych elementów mocujących w celu ułatwienia pracy stosuje się wzmocnione wkrętaki lub odpowiednio przełączane wiertarki. Niewygodna wydaje się jednak konieczność stosowania dwóch lub trzech narzędzi, a mianowicie wiertła, różnych wkrętaków i ewentualnie pogłębiacza, aby zrealizować wspomniane oparcie, które należy wykonać bezpośrednio jedna po drugiej.

W celu rozwiązania tego problemu w niemieckim ujawnieniu nr 39 38 244 zaproponowano zastosowanie specjalnej przystawki, w której można dokonywać wymiany pomiędzy wiertłem i wkrętakiem bez konieczności uruchamiania w tym celu oprawki zaciskowej, w którą zazwyczaj zaopatrzone są wiertarki. We wspomnianej publikacji opisana jest zatem oprawka szybkozmienna. To rozwiązanie ułatwia wprawdzie obsługę wiertarki we wspomnianych operacjach, użytkownik jest jednak nadal zmuszony do zaopatrzenia się w różne narzędzia konieczne do przeprowadzenia operacji.

W niemieckim ujawnieniu nr 26 20 176 oraz w pochodzącym od niego niemieckim opisie patentowym nr 26 60 357 zaproponowano zatem stałe połączenie wiertarki z przesuwnym kołnierzem, który w razie potrzeby można na tyle przesunąć do tyłu, by oswobodzić łączone z wiertarką wkładane wiertło, lub na tyle przesunąć do przodu, aby kołnierz objął na zasadzie orzecha lub śruby, umożliwiając jej wkręcenie. Jako dalsze rozwinięcie tego rozwiązania w niemieckim ujawnieniu nr 30 08 394 opisany został inny kołnierz do śrub, który może być stosowany także w połączeniu z wiertarką udarową

Niekorzystne w tych rozwiązaniach jest to, że nie można ich stosować w połączeniu z typowymi wiertłami lub wkrętakami, lecz konieczna jest specjalna maszyna napędowa. W rozwiązaniu z przesuwnym kołnierzem do śrub wiertarka jest stale zaopatrzona w daleko wystającą nasadkę, która w praktycznym użyciu wydaje się nieco kłopotliwa.

Celem wynalazku jest opracowanie narzędzia wiertarskiego kombinowanego, które przede wszystkim można stosować w połączeniu z typowymi wkrętakami. Ponadto nowe narzędzie wiertarskie kombinowane powinno umożliwiać wykonywanie różnych operacji.

Narzędzie wiertarskie kombinowane według wynalazku składa się z jednej, połączonej na stałe z maszyną napędową bezpośrednio lub za pomocą przystawki, osiowo-symetrycznej części, wzdłuż której osi wzdłużnej rozmieszczone sąco najmniej dwa różne odcinki, a mianowicie główny odcinek wiertłowy z co najmniej jednym, biegnącym spiralnie po obwodzie, wyżłobieniem i odcinek uchwytowy o przekroju sześciokątnym. Dzięki temu, że odcinek wiertłowy został zaopatrzony w odcinek uchwytowy, narzędzie wiertarskie można połączyć na stałe z typowymi oprawkami wkrętaków. Umożliwia to wstępne wiercenie otworów pod śruby za pomocą samej maszyny napędowej, jak jest następnie używana do wkręcania elementu mocującego. W związku z powyższym zbędna staje się konieczność jednoczesnego posiadania wiertła i wkrętaka, co czasami jest kłopotliwe.

Korzystnie pomiędzy odcinkiem uchwytowym i głównym odcinkiem wiertłowym znajduje się odcinek pogłębiający, którego średnica zwiększa się od głównego odcinka wiertłowego w kierunku odcinka uchwytowego, zaś główny odcinek wiertłowy zwęża się stożkowo w kierunku końcówki wiertła. Umieszczenie pomiędzy odcinkiem uchwytowym i odcinkiem wiertłowym dodatkowego odcinka pogłębiającego jest korzystne zwłaszcza podczas obróbki detali drewnianych. Ponieważ z reguły typowe elementy mocujące sązaopatrzone w łeb, który wystaje promieniowo poza gwintowaną część elementu mocującego i z reguły ma być wpuszczony w obrabiany detal, przy całkowitym wpuszczeniu łba w obszar krawędzi otworu dochodzi często do jego uszkodzeń lub pogorszenia wyglądu detalu. Przy użyciu opisanego narzędzia wiertarskiego wspomniane problemy zostały pokonane w ten sposób, że to samo narzędzie można wykorzystać do

181 761 pogłębienia wymaganego otworu pod śrubę. Również w tym wypadku obsługa jest ułatwiona dzięki temu, że nie jest potrzebny dodatkowy pogłębiacz, lecz znajduje się on na stałe na narzędziu wiertarskim. Dzięki temu można wstępnie wiercić i pogłębiać otwory pod śruby w ramach jednej operacji, przeprowadzonej przy użyciu tej samej maszyny napędowej. Stożkowe zwężenie odcinka wierłowego umożliwia precyzyjne przystawienie narzędzia wiertarskiego w żądanym miejscu detalu. Dzięki temu można zrezygnować z, niezbędnego w innym przypadku, trasowania detalu.

Korzystnie odcinek uchwytowy jest zaopatrzony w co najmniej jeden obwodowy rowek. Narzędzie jest w ten sposób zabezpieczone przed wypadaniem z oprawki. Obwodowy rowek zapewnia wprowadzanie narzędzia wiertarskiego w oprawkę maszyny napędowej na prawidłową głębokość. Zwiększa to bezpieczeństwo pracy przy stosowaniu narzędzia wiertarskiego i w jeszcze większym stopniu ułatwia jego obsługę, ponieważ narzędzie wiertarskie jest zawsze obsadzone na prawidłowej głębokości.

Korzystnie na odwrotnym względem głównego odcinka wiertłowego końcu odcinka uchwytowego znajduje się dodatkowy odcinek funkcyjny do wykonywania innej operacji roboczej, przy czym połączony z dodatkowym odcinkiem funkcyjnym odcinek uchwytowy jest zaopatrzony w dwa, rozmieszczone w odstępie względem siebie, obwodowe rowki. Dzięki temu, że w narzędziu wiertarskim kombinowanym znajdująsię co najmniej dwa odcinki funkcyjne do wykonywania różnych operacji roboczych, co najmniej dwie operacje można wykonać, posługując się tylko jednym narzędziem. Po zakończeniu jednej operacji należy jedynie wyjąć narzędzie wiertarskie kombinowane z oprawki maszyny napędowej, przekręcić je i ponownie obsadzić w oprawce. Dzięki temu rozwiązaniu nie trzeba do każdej operacji używać oddzielnego narzędzia. Zwłaszcza w przypadku operacji wykonywanych kolejno po sobie lub bezpośrednio ze sobą związanych korzystne jest, jeżeli potrzebne dodatkowo narzędzie jest połączone na stałe z drugim, również potrzebnym narzędziem. W ten sposób otrzymano narzędzie wiertarskie kombinowane do uniwersalnego zastosowania. Umieszczenie w odcinku uchwytowym dwóch rowków obwodowych zapewnia, przy użyciu każdego z odcinków funkcyjnych, prawidłową głębokość wsunięcia narzędzia wiertarskiego kombinowanego, ponadto narzędzie jest zabezpieczone przed wypadaniem z oprawki maszyny napędowej.

Korzystnie odcinek funkcyjny ma postać odcinka wkręcającego do dociągania lub poluzowywania elementów mocujących, zwłaszcza śrub, zaopatrzonego w główkę do kształtowego nasadzania na dany element mocujący i przenoszenia momentu obrotowego. Jest to szczególnie korzystne z uwagi na to, że operacje wiercenia i wkręcania można wówczas wykonać za pomocą jednego narzędzia. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, gdy otwory pod śruby musiałyby być w innym wypadku wiercone wstępnie przy użyciu dodatkowego narzędzia wiertarskiego.

Korzystnie główka odcinka wkręcającego ma postać wkrętaka krzyżakowego, wkrętaka szczelinowego, orzecha lub klucza wtykowego. Odcinek wkręcający narzędzia wiertarskiego kombinowanego można wówczas precyzyjnie dopasować do zalecanego lub rzeczywistego przypadku zastosowania.

Korzystnie dodatkowy odcinek funkcyjny ma postać dodatkowego odcinka wiertłowego, różniącego się twardością i/lub wymiarami od głównego odcinka wiertłowego. Rozwiązanie to można zastosować na przykład w bardzo twardych detalach, w których konieczne jest często wstępne wierceni e otworów. Również w tym przypadku korzystne j est wykonanie operacj i wiercenia wstępnego i właściwego za pomocą jednego narzędzia.

Korzystnie przystawka zawiera czop zaciskowy do stałego połączenia z oprawką zaciskową maszyny napędowej, zwłaszcza wiertarki lub wkrętarki, oraz cylinder mocujący ze współosiowym sześciokątnym wybraniem do co najmniej częściowego zamocowania odcinka uchwytowego. Zastosowanie specjalnej przystawki umożliwia wykorzystanie narzędzia wiertarskiego kombinowanego także w połączeniu z maszynami napędowymi, które nie mają sześciokątnego wybrania, umożliwiającego stałe połączenie z narzędziem według wynalazku.

181 761

Korzystnie cylinder mocujący jest zaopatrzony w, wystający sprężyście w obszarze sześciokątnego wybrania, element zatrzaskowy do zatrzaskiwania w obwodowym rowku odcinka uchwytowego.

Korzystnie sześciokątne wybranie przechodzi w, biegnący współosiowo względem osi obrotu przystawki, trzpień mocujący do co najmniej częściowego obsadzenia głównego odcinka wiertłowego lub dodatkowego odcinka wiertłowego, przy czym trzpień mocujący znajduje się co najmniej częściowo wewnątrz czopu zaciskowego. W tej postaci wykonania wynalazku przystawka może być krótsza w kierunku osiowym, ponieważ uchwyt mocujący znajduje się co najmniej częściowo wewnątrz czopu zaciskowego. Ułatwia to obsługę maszyny napędowej z nasadzoną przystawką, ponieważ krótsza przystawka mniej wy staje w czasie użytkowania.

Korzystnie w płaszczu cylindra mocującego znajduje się wybranie, w którym umieszczony jest co najmniej jeden element zatrzaskowy, ruchomy pomiędzy pozycją zablokowaną w której wchodzi on częściowo w sześciokątne wybranie, i pozycją odblokowaną cofniętą względem sześciokątnego wybrania, przy czym element zatrzasko wy jest unieruchomiony w pozycji zablokowanej za pomocą umieszczonej od zewnątrz na cylindrze mocującym, tulei blokującej, przesuwnej z pozycji blokującej element zatrzaskowy w pozycję zwalniającą element zatrzaskowy dla wychylenia go w pozycję odblokowaną.

Korzystnie tuleję blokującą stanowi, osadzona przesuwnie wzdłuż osi na cylindrze mocującym, tuleja przesuwna, zaopatrzona w wewnętrzne promieniowe wybranie, którym jest przesuwna do obszaru elementu zatrzaskowego dla uwolnienia elementu zatrzaskowego i wychylenia go w pozycję odblokowaną. W tym położeniu tulei przesuwnej element zatrzaskowy może się odchylać promieniowo, tak że w celu odłączenia narzędzia wychodzi on z obwodowego rowka w uchwycie narzędzia.

Korzystnie tuleja przesuwna ma wewnętrzny wzdłużny rowek, który jest dopasowany do zarysu, wystającego w pozycji zablokowanej promieniowo na zewnątrz poza cylinder mocujący, odcinka elementu zatrzaskowego i na którego końcu umieszczone jest promieniowe wybranie, przy czym wybranie to stanowi, przechodzący przez płaszcz tulei przesuwnej, otwór, którego przekrój jest co najmniej równy elementowi zatrzaskowemu i który jest zamknięty wkładanym od zewnątrz korkiem. Ta postać wykonania nabiera szczególnego znaczenia, jeżeli jako element zatrzaskowy zastosowany jest zatrzask kulkowy, który w pozycji zablokowanej wspiera się na tulei przesuwnej nie punktowo, lecz powierzchniowo. Umożliwia to zastosowanie, lżej szej w porównaniu z metalowym elementem obrotowym, prostej i taniej do wykonania tulei przesuwnej z tworzywa sztucznego. Zaopatrzenie tulei przesuwnej w odpowiednio ukształtowany otwór upraszcza montaż przystawki, polegający wówczas na przeprowadzeniu elementu zatrzaskowego, przy odpowiednim ustawieniu tulei przesuwnej, przez promieniowe wybranie, a następnie zamknięciu promieniowego wybrania korkiem.

Korzystnie cylinder mocujący jest od zewnątrz zaopatrzony w, rozmieszczone w odstępie wzdłuż osi, wybrania zatrzaskowe, przy czym tuleja przesuwna ma sprężynujące promieniowo zatrzaski, które w pozycji tulei przesuwnej, blokującej lub zwalniającej element zatrzaskowy, wchodzą w odpowiednie wybranie zatrzaskowe, tworząc z nimi połączenie kształtowe.

Narzędzie wiertarskie kombinowane według wynalazku może także charakteryzować się tym, że wzdłuż jego wzdłużnej osi umieszczone są dwa narzędzia, z których każde składa się z odcinka funkcyjnego, zwłaszcza odcinka wiertłowego, i odcinka uchwytowego o sześciokątnym przekroju, i które są połączone ze sobą odpowiednimi odcinkami uchwytowymi. Ten wariant rozwiązania zawiera zatem dwa oddzielne narzędzia, które można wytwarzać niezależnie od siebie i łączyć ze sobą. Taka postać wykonania upraszcza wytwarzanie tego typu narzędzi wiertarskich kombinowanych, ponieważ można je złożyć z pojedynczych, już istniejących narzędzi. Korzystnie zestawia się takie narzędzia, które są potrzebne do kolejnych operacji.

Korzystnie narzędzia są wykonane z różnych materiałów i/lub różnie obrobione, na przykład zahartowane, zaś pomiędzy odcinkami uchwytowymi znajduje się połączenie klejowe, co stanowi prostą i tanią możliwość połączenia ze sobą obu odcinków uchwytowych.

181 761

Korzystnie zwrócone ku sobie końce odcinków uchwytowych zawierają odcinki łącznikowe z podcięciami do kształtowego obsadzenia elementów łącznikowych. Odcinki łącznikowe służą do połączenia ze sobą odcinków uchwytowych.

Korzystnie element łącznikowy stanowi oprawka z, leżącymi na przeciw siebie wzdłuż osi, wybraniami łącznikowymi do kształtowego obsadzenia w podcięciach, przy czym oprawka jest wykonana z odkształcalnego sprężyście materiału, zwłaszcza tworzywa sztucznego. Zaopatrzoną w podcięcie część łączącą odcinka uchwytowego można poprzez lekkie naciśnięcie wprowadzić w odpowiednie wybranie łącznikowe lub z niego wyjąć. Pozwala to na dokonanie łatwej naprawy narzędzia wiertarskiego kombinowanego w razie uszkodzenia, na przykład jednego z połączonych ze sobąnarzędzi. Ponadto umożliwia to zestawianie narzędzi w dowolnych kombinacjach.

Korzystnie oprawka jest zaopatrzona w, biegnący współosiowo wokół wzdłużnej osi narzędzia wiertarskiego kombinowanego, obwodowy rowek. W rowek ten mogą wchodzić, w opisany wyżej sposób, sprężynujące elementy zatrzaskowe maszyny napędowej. Zaleta tego wykonania polega na tym, że można zrezygnować z odpowiedniego rowka w odcinkach uchwytowych, co upraszcza wykonanie narzędzia. Ponadto całą długość odcinka uchwytowego pomiędzy odcinkiem funkcyjnym i częściąłączącąmoźna wykorzystać do przyjęcia momentu obrotowego maszyny napędowej.

Korzystnie odcinek funkcyjny z narzędzi ma postać wkrętaka lub gwintownika, a jedno z narzędzi może zawierać odcinek pogłębiający, za pomocą którego pogłębia się na przykład wywiercone wstępnie otwory.

Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia narzędzie wiertarskie kombinowane w widoku bocznym, fig. 2 - inną postać wykonania narzędzia wiertarskiego kombinowanego w widoku częściowym, fig. 3 - kolejny przykład wykonania narzędzia wiertarskiego kombinowanego w widoku częściowym, fig. 4 - przystawkę do łączenia narzędzia wiertarskiego kombinowanego z oprawką zaciskową wiertarki lub wkrętarki, fig. 5 - dwa, łączone ze sobą za pomocą części łączącej w narzędzie wiertarskie kombinowane, w widoku jak na fig. 1, fig. 6 - część łączącą, w połowie w widoku bocznym i w połowie w przekroju wzdłużnym, fig. 7 - część łączącą w widoku z góry, fig. 8 - innąniż w postaci wykonania według fig. 4 przystawkę z tuleją przesuwną do blokowania lub zwalniania elementu zatrzaskowego i, łączonym kształtowo w sposób rozłączny z przystawką narzędziem, a fig. 9 - przekrój przystawki i połączonego z nią narzędzia wzdłuż linii według fig. 8.

Na figurze 1 przedstawione jest osiowo-symetryczne narzędzie wiertarskie kombinowane 1, mające cztery różniące się między sobą i rozmieszczone wzdłuż jego osi wzdłużnej, odcinki 2, 3, 4 i 5.

Umieszczony na jednym z końców osi, odcinek wkręcający 2 jest poprzez odcinek uchwytowy 3 połączony z odcinkiem wiertłowym 4 na drugim końcu osi narzędzia wiertarskiego kombinowanego 1. Ponadto między odcinkiem uchwytowym 3 i odcinkiem wiertłowym 4 znajduje się odcinek pogłębiający 5.

Odcinek wkręcający 2 ma postać wkrętaka krzyżakowego.

Odcinek uchwytowy 3 ma profil sześciokątny, przy czym na sąsiadującym z odcinkiem wkręcającym 2 końcu odcinka uchwytowego 3 i na sąsiadującym z odcinkiem wiertłowym 4 końcu odcinka uchwytowego 3 znajduje się po jednym rowku obwodowym 6, 7.

Obwodowe rowki 6,7 wyznaczajągłębokość wsuwania narzędzia wiertarskiego kombinowanego 1 w typową - nie przedstawioną - oprawkę wiertarki lub wkrętarki w ten sposób, że obwodowe rowki 6 lub 7 przy wsuwaniu narzędzia wiertarskiego kombinowanego w oprawkę tworzą wraz ze sprężynującymi elementami zatrzaskowymi połączenie zatrzaskowe, dzięki czemu narzędzie wiertarskie kombinowane 1 jest zabezpieczone przed wypadaniem.

Odcinek pogłębiający 5 i odcinek wiertłowy 4 mają podobnie jak typowe narzędzia do pogłębiania i wiercenia spiralne obwodowe wyżłobienia 10.

181 761

W odróżnieniu od fig. 1 narzędzie można wykonać jedynie jako narzędzie wiertarskie z odcinkiem wiertłowym 4 i odcinkiem uchwytowym 3, rezygnując z odcinka wkręcającego 2. Tego typu narzędzie wiertarskie kombinowane, które można uzupełniająco wyposażyć w opisany powyżej sposób w odcinek pogłębiający 5, ma tę zaletę, że dzięki sześciokątnemu kształtowi odcinka uchwytowego 3 można je łączyć na stałe z typowymi wkrętakami. Przy zastosowaniu tej postaci wykonania można całkowicie zrezygnować z używania wiertarki do wstępnego wiercenia otworów pod śruby. Stanowi to istotne ułatwienie, zwłaszcza prac domowych i rzemieślniczych, ponadto zaś przynosi znaczne oszczędności finansowe.

Według fig. 2 odcinek wkręcający 2' może mieć także postać wkrętaka szczelinowego.

Figura 3 ukazuje fragment narzędzia wiertarskiego kombinowanego 1, w którym zrezygnowano z odcinka pogłębiającego 5, w związku z czym odcinek wiertłowy 4 jest połączony bezpośrednio z odcinkiem uchwytowym 3.

Poza przedstawionymi na rysunku odcinkami funkcyjnymi 2,2', 4 i 5 można również stosować, zależnie od potrzeb, wiele innych odcinków funkcyjnych, na przykład w postaci końcówek imbusowch lub orzechowych. Poszczególne odcinki funkcyjne 2,2', 4 i 5 można przy tym dowolnie zestawiać w jedno narzędzie wiertarskie kombinowane 1. Poniżej opisane jest działanie narzędzia wiertarskiego kombinowanego 1, przedstawionego na fig. 1 do 3:

W celu zamocowania samonawiercającej śruby do drewna narzędzie wiertarskie kombinowane 1 jest łączone z wiertarką lub wkrętarką w ten sposób, że odcinek wkręcający 2 lub 2' oraz odcinek uchwytowy 3 są co najmniej częściowo obsadzone w oprawce lub odpowiedniej przystawce 11 maszyny napędowej. Sprężynujący element zatrzaskowy, w jaki zaopatrzone są zwykle tego typu oprawki, wchodzi przy tym w obwodowy rowek 7 odcinka uchwytowego 3 tak, że narzędzie wiertarskie kombinowane 1 jest wprowadzone na prawidłową głębokość w oprawce i zabezpieczone przed wypadaniem. Stożkowe ukształtowanie odcinka wiertłowego 4 umożliwia precyzyjne przystawienie odcinka wiertłowego 4 do detalu i wstępne wywiercenie wymaganego otworu pod śrubę. Otwór pod śrubę można przy tym sfazować za pomocą odcinka pogłębiającego 5.

Po wywierceniu otworu można weń wprowadzić odpowiednią śrubę, przekręcić narzędzie, a po przekręceniu ponownie włożyć w oprawkę. Prawidłowa głębokość wsunięcia w oprawkę j est przy tym wyznaczona od nowa przez drugi obwodowy rowek 6 odcinka uchwytowego 3. Narzędzie wiertarskie kombinowane 1 jest wówczas nasadzane odcinkiem wkręcającym 2 lub 2' na odpowiednią śrubę, po czym śrubę wkręca się za pomocą maszyny napędowej. Łeb śruby można przy tym bez problemów w całości wpuścić, ponieważ odpowiedni otwór pod śrubę został już pogłębiony. Stałe połączenie pomiędzy oprawką maszyny napędowej i narzędziem wiertarskim kombinowanym 1 jest zapewnione przez sześciokątny profil odcinka uchwytowego 3.

Figura 4 ukazuje przystawkę 11 do połączenia narzędzia wiertarskiego kombinowanego 1 z typową oprawką wiertarki lub wkrętarki. Przystawka 11 ma cylindryczny czop zaciskowy 12, który można połączyć na stałe z tego rodzaju oprawką. Na odwrotnej względem czopu zaciskowego 12 stronie przystawka 11 jest zaopatrzona w cylinder mocujący 13, zawierający sześciokątne wybranie 14 do zamocowania, niepotrzebnego w danej chwili, odcinka funkcyjnego 2, 2' lub 4 i części odcinka uchwytowego 3. Sześciokątne wybranie 14 przechodzi w, nie przedstawiony dalej, stożkowy otwór wewnątrz cylindra mocującego 13, służący do umieszczenia w razie potrzeby odcinka wiertłowego 4. Umożliwia to zmniejszenie całkowitej długości przystawki 11. Przystawkę 11 można dodatkowo zaopatrzyć w elementy zatrzaskowe 15, współpracujące na zmianę z obwodowymi rowkami 6 lub 7.

Przystawka 11 umożliwia stosowanie narzędzia wiertarskiego kombinowanego 1 również w połączeniu z takimi wiertarkami i wkrętarkami, które swa zaopatrzone w oprawkę zaciskową nie dostosowaną do sześciokątnych profili.

Każde z ukazanych na fig. 5 dwa narzędzia 17,18 narzędzia wiertarskiego kombinowanego 19 zawiera jeden odcinek funkcyjny 20,21 oraz odcinek uchwytowy 22,23 o sześciokątnym przekroju. Na zwróconych ku sobie końcach oba odcinki uchwytowe 22,23 majągrzybkowe

181 761 odcinki łącznikowe 26,27 z podcięciami 28,29 do kształtowego obsadzenia w części łączącej 30 - przedstawionej na fig. 6 i 7.

Część łącząca 30, wykonana z odkształcalnego sprężyście materiału, na przykład tworzywa sztucznego, ma również sześciokątny przekrój 32, pokrywający się w czasie zgodnego z przeznaczeniem użytkowania, z odcinkami uchwytowymi 22,23 narzędzi 17,18. Na obu, zwróconych w czasie zgodnego z przeznaczeniem użytkowania ku odcinkom uchwytowym 22, 23, końcach części łączącej 30 znajdują się koncentryczne wybrania 33, 34, ograniczone przez kołnierzowe odcinki zewnętrzne 35, 36.

W środkowym odcinku 40 części łączącej 30 nacięty jest, biegnący współosiowo względem wzdłużnej osi 41, rowek 42.

Przy montażu narzędzia wiertarskiego kombinowanego 19 oba narzędzia 17,18 są wciskane swymi grzybkowymi odcinkami łącznikowymi 26, 27 w wybrania 33, 34 części łączącej 30. Kołnierzowe odcinki zewnętrzne 35,36 części łączącej sąprzy tym chwilowo rozpychane w kierunku promieniowym, zachodząc na zasadzie połączenia kształtowego za podcięcia 28, 29 narzędzi 17,18.

Po wciśnięciu odcinków łącznikowych 26, 27 narzędzi 17, 18 w wybrani 33, 34 części łączącej 30 narzędzia 17,18 sąpołączone ze sobąna stałe. W czasie zgodnego z przeznaczeniem użytkowania narzędzia wiertarskiego kombinowanego 19 elementy zatrzaskowe 15 przystawki 11 wchodzą w obwodowy rowek 42 części łączącej 30.

Narzędzie wiertarskie kombinowane 19 składa się z narzędzia wiertarskiego 21, zaopatrzonego w odcinek pogłębiający 45 i końcówkę wiertłową46, oraz wkrętaka krzyżowego 23. Na odcinku pogłębiającym 45 znajduje się ostrze 48, ustawione pod kątem 45° względem wzdłużnej osi narzędzia wiertarskiego kombinowanego 19. Z ostrzem 48 łączy się, biegnący prostopadle do niego, kanał wiórowy 49.

Przy zgodnym z przeznaczeniem użytkowaniu narzędzie wiertarskie kombinowane 19 jest, podobnie jak narzędzie wiertarskie kombinowane 1, połączone z wiertarką, wkrętarką lub odpowiednią przystawką 11 do wiercenia otworu pod śrubę. Otwór wykonywany w detalu przez końcówkę wiertłową46 jest pogłębiany przez ostrze 48. Gromadzące się przy tym wióry są odprowadzane przez kanał wiórowy 49. Po zakończeniu wiercenia narzędzie wiertarskie kombinowane 19 jest wyjmowane z oprawki wiertaki lub wkrętarki i po przekręceniu ponownie wkładane. Za pomocą wkrętaka krzyżowego 23 w wywiercony wstępnie otwór wkręca się wówczas śrubę z łbem wpuszczanym.

Ukazana na figurze 8 i 9 przystawka 50 zawiera, łączony na stałe z oprawką zaciskową wiertarki lub wkrętarki, czop zaciskowy 52 i, współosiowy względem niego, cylinder mocujący 53 z sześciokątnym wybraniem 54 do umieszczenia zaopatrzonego w obwodowy rowek 55 uchwytu narzędzia 57. W wybraniu 58, stanowiącego przerwę w płaszczu cylindra mocującego 53, umieszczony jest, pełniący rolę elementu zatrzaskowego, zatrzask kulkowy 60, który w pokazanej pozycji zablokowanej wchodzi, wystającym do środka sześciokątnego wybrania 54, kulistym fragmentem 61 w obwodowy rowek 55 uchwytu 56 narzędzia, tworząc z nim połączenie kształtowe. W tej zablokowanej pozycji zatrzask kulkowy 60 wystaje promieniowo na zewnątrz kulistym fragmentem 61 poza cylinder mocujący 53. Wybranie 58, stanowiące przerwę w płaszczu cylindra mocującego 53, jest stopniowane i ma po stronie sześciokątnego wybrania 54 średnicę mniejszą niż po stronie zatrzasku kulkowego 60. Wskutek tego zatrzask kulkowy 60 jest przy odłączonym narzędziu 57 utrzymywany w wybraniu 58 tak, że jedynie kulisty fragment 61 wchodzi w sześciokątne wybranie 54.

Promieniowo na zewnątrz na cylindrze mocującym 53 znajduje się, wykonana z tworzywa sztucznego, tuleja przesuwna 64, zaopatrzona w wewnętrzny wzdłużny rowek 65 i, znajdujące się na jednym z jej końców, promieniowe wybranie 66 w kształcie otworu, przerywającego płaszcz tulei i zamkniętego wkładanym od zewnątrz korkiem 67. Wzdłużny rowek 65 jest dopasowany do, wystającego w pozycji zablokowanej poza cylinder mocujący, kulistego fragmentu 61 zatrzasku kulkowego 60, zapewniając tym samym w pozycji zablokowanej powierzchniowe podparcie zatrzasku kulkowego 60. W pozycji odblokowanej natomiast tuleja przesuwna 64 zo

181 761 staje przesunięta pozycję osiową, w której umieszczone na końcu wzdłużnego rowka 65, promieniowe wybranie 66 znajduje się nad zatrzaskiem kulkowym, umożliwiając jego promieniowe wychylenie, wskutek czego zatrzask kulkowy 60 wychodzi z obwodowego rowka 55 w uchwycie 56 wstawionego narzędzia 57.

Mające postać otworu, promieniowe wybranie 66 w płaszczu tulei przesuwnej 64 ma średnicę większą niż zatrzask kulkowy 60, tak że zatrzask kulkowy 60 przy odpowiednim ustawieniu tulei przesuwnej 64 jest wprowadzany przez ten otwór w wybranie 58 w płaszczu cylindra mocującego 53. Następnie należy tylko zamknąć otwór za pomocą wkładanego weń od zewnątrz korka 67.

Cylinder mocujący 53 jest ponadto, po stronie czopu zaciskowego 52, w znajdujące się promieniowo na zewnątrz, rozsunięte względem siebie wzdłuż siebie na odległość, odpowiadającą długości wewnętrznego rowka 65 tulei przesuwnej 64, wybrania zatrzaskowe 67, 68, zaś tuleja przesuwna 64 ma po stronie czopu zaciskowego 52 sprężynujące promieniowo zatrzaski 69, które w zablokowanej i odblokowanej pozycji zatrzasków kulkowych 60 wchodzą w wybrania zatrzaskowe 67, 68 cylindra mocującego 53.

FIG.5

FIG.6

FIG.7

181 761

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 60 egz. Cena 4,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Narzędzie wiertarskie kombinowane, znamienne tym, że składa się z jednej, połączonej na stałe z maszyną napędową bezpośrednio lub za pomocą przystawki (11), osiowo-symetrycznej części, wzdłuż której osi wzdłużnej rozmieszczone sąco najmniej dwa różne odcinki (2, 2', 3, 4, 5), a mianowicie główny odcinek wiertłowy (4) z co najmniej jednym, biegnącym spiralnie po obwodzie, wyżłobieniem (10) i odcinek uchwytowy (3) o przekroju sześciokątnym.
2. Narzędzie według zastrz. 1, znamienne tym, że pomiędzy odcinkiem uchwytowym (3) i głównym odcinkiem wiertłowym (4) znajduje się odcinek pogłębiający (5), którego średnica zwiększa się od głównego odcinka wierłowego (4) w kierunku odcinka uchwytowego (3).
3. Narzędzie według zastrz. 1 albo 2, znamienne tym, że główny odcinek wiertłowy (4) zwęża się stożkowo w kierunku końcówki wiertła.
4. Narzędzie według zastrz. 1, znamienne tym, że odcinek uchwytowy (3) jest zaopatrzony w co najmniej jeden obwodowy rowek (7).
5. Narzędzie według zastrz. 1, znamienne tym, że na odwrotnym względem głównego odcinka wiertłowego (4) końcu odcinka uchwytowego (3) znajduje się dodatkowy odcinek funkcyjny do wykonywania innej operacji roboczej.
6. Narzędzie według zastrz. 5, znamienne tym, że połączony z dodatkowym odcinkiem funkcyjnym odcinek uchwytowy (3) jest zaopatrzony w dwa, rozmieszczone w odstępie względem siebie, obwodowe rowki (6, 7).
7. Narzędzie według zastrz. 5 albo 6, znamienne tym, że odcinek funkcyjny ma postać odcinka wkręcającego (2,2) do dociągania lub poluzowywania elementów mocujących, zwłaszcza śrub, zaopatrzonego w główkę do kształtowego nasadzania na dany element mocujący i przenoszenia momentu obrotowego.
8. Narzędzie według zastrz. 7, znamienne tym, że główka odcinka wkręcającego (2, 2) ma postać wkrętaka krzyżakowego, wkrętaka szczelinowego, orzecha lub klucza wtykowego.
9. Narzędzie według zastrz. 5 albo 6, znamienne tym, że dodatkowy odcinek funkcyjny ma postać dodatkowego odcinka wiertłowego, różniącego się twardością i/lub wymiarami od głównego odcinka wiertłowego (4).
10. Narzędzie według zastrz. 10, znamienne tym, że przystawka (11, 50) zawiera czop zaciskowy (12, 52) do stałego połączenia z oprawką zaciskową maszyny napędowej, zwłaszcza wiertarki lub wkrętarki, oraz cylinder mocujący (13,53) ze współosiowym sześciokątnym wybraniem (14, 54) do co najmniej częściowego zamocowania odcinka uchwytowego (3, 56).
11. Narzędzie według zastrz. 1, znamienne tym, że cylinder mocujący (13) jest zaopatrzony w, wystający sprężyście w obszarze sześciokątnego wybrania (14), element zatrzaskowy (15) do zatrzaskiwania w obwodowym rowku (6, 7) odcinka uchwytowego (3).
12. Narzędzie według zastrz. 10 albo 11, znamienne tym, że sześciokątne wybranie (14) przechodzi w, biegnący współosiowo względem osi obrotu przystawki (11), trzpień mocujący (16) do co najmniej częściowego obsadzenia głównego odcinka wiertłowego (4) lub dodatkowego odcinka wiertłowego, przy czym trzpień mocujący (16) znajduje się co najmniej częściowo wewnątrz czopu zaciskowego (12).
13. Narzędzie według zastrz. 10, znamienne tym, że w płaszczu cylindra mocującego (53) znajduje się wybranie (58), w którym umieszczony jest co najmniej jeden element zatrzaskowy (60), ruchomy pomiędzy pozycją zablokowaną, w której wchodzi on częściowo w sześciokątne wybranie (54), i pozycją odblokowaną, cofniętą względem sześciokątnego wybrania (54), przy czym element zatrzaskowy (60) jest unieruchomiony w pozycji zablokowanej za pomocą, umieszczonej od zewnątrz na cylindrze mocującym (53), tulei blokującej, przesuwnej w pozycji blo

181 761 kującej element zatrzaskowy (60) w pozycję zwalniającą element zatrzaskowy (60) dla wychylenia go w pozycję odblokowaną.
14. Narzędzie według zastrz. 13, znamienne tym, że tuleję blokującą stanowi, osadzona przesuwnie wzdłuż osi na cylindrze mocującym (53), tuleja przesuwna (64), zaopatrzona w wewnętrzne promieniowe wybranie (66), za pomocąktórego tuleja ta jest przestawna w obszar elementu zatrzaskowego (60) dla uwolnienia elementu zatrzaskowego (60) i wychylenia go w pozycję odblokowaną.
15. Narzędzie według zastrz. 14, znamienne tym, że tuleja przesuwna (64) ma wewnętrzny wzdłużny rowek (65), który jest dopasowany do zarysu, wystającego w pozycji zablokowanej promieniowo na zewnątrz poza cylinder mocuj ący (53), odcinka (62) elementu zatrzaskowego (60) i na którego końcu umieszczone jest promieniowe wybranie (66).
16. Narzędzie według zastrz. 14 albo 15, znamienne tym, że promieniowe wybranie (66) stanowi, przechodzący przez płaszcz tulei przesuwnej (64), otwór, którego przekrój jest co najmniej równy elementowi zatrzaskowemu (60) i który jest zamknięty wkładanym od zewnątrz korkiem (67).
17. Narzędzie według zastrz. 14 albo 15, znamienne tym, że cylinder mocujący (53) jest od zewnątrz zaopatrzony w, rozmieszczone w odstępie wzdłuż osi, wybrania zatrzaskowe (67,68), przy czym tuleja przesuwna (64) ma sprężynujące promieniowo zatrzaski (69), które w pozycji tulei przesuwnej (64), blokującej lub zwalniającej element zatrzaskowy (60), wchodzą w odpowiednie wybranie zatrzaskowe (67, 68), tworząc z nimi połączenie kształtowe.
18. Narzędzie wiertnicze kombinowane, znamienne tym, że jest połączone na stałe z maszyną napędowąbezpośrednio lub za pomocąprzystawki (11), przy czym wzdłuż jego wzdłużnej osi umieszczone są dwa narzędzia (17,18), z których każde składa się z odcinka funkcyjnego, zwłaszcza odcinka wiertłowego (21), i odcinka uchwytowego (22,23) o sześciokątnym przekroju, i które są połączone ze sobą odpowiednimi odcinkami uchwytowymi (22, 23).
19. Narzędzie według zastrz. 18, znamienne tym, że narzędzia (17,18) sąwykonane z różnych materiałów i/lub różnie obrobione.
20. Narzędzie według zastrz. 18, znamienne tym, że pomiędzy odcinkami uchwytowymi (22, 23) znajduje się połączenie klejone.
21. Narzędzie według zastrz. 18 albo 19, albo 20, znamienne tym, że zwrócone ku sobie końce odcinków uchwytowych zawierają odcinki łącznikowe (26,27) z podcięciami (28,29) do kształtowego obsadzenia elementów łącznikowych.
22. Narzędzie według zastrz. 11, znamienne tym, że element łącznikowy stanowi oprawka (30) z, leżącymi naprzeciw siebie wzdłuż osi, wybraniami łącznikowymi (33, 34) do kształtowego obsadzenia w podcięciach (28,29).
23. Narzędzie według zastrz. 22, znamienne tym, że oprawka (30) jest wykonana z odkształcalnego sprężyście materiału, zwłaszcza tworzywa sztucznego.
24. Narzędzie według zastrz. 22 albo 23, znamienne tym, że oprawka (30) jest zaopatrzona w, biegnący współosiowo wokół wzdłużnej osi narzędzia kombinowanego (19), obwodowy rowek (42).
25. Narzędzie według zastrz. 18, znamienne tym, że odcinek funkcyjny jednego z narzędzi ma postać wkrętka (20) lub gwintownika.
26. Narzędzie według zastrz. 18, znamienne tym, że jedno z narzędzi zawiera odcinek pogłębiający (45).

* * *