PL179490B1 - Urzadzenie zamykajace z zamkiem bebenkowym i plaskim kluczem PL - Google Patents

Abstract

1 Urzadzenie zam ykajace z zamkiem bebenkowym i plaskim kluczem, przy czym zamek bebenkowy posiada w korpusie zam ka obrotowy bebenek z kanalem klucza i um ieszczone prawie prostopadle do osi podluznej bebenka i rów nolegle do boków kanalu klucza prowadnice z zastawkam i, a te zastawki sa zaopatrzone w zabieraki, które w ystaja w kanale klucza i plaski klucz po- siada na bokach prowadnice, które przy kluczu wsunietym w kanal klucza za- zebiaja sie z zabierakami zastawek i przynajmniej w czesci zastawek na tylnej pow ierzchni odwróconej od kanalu klucza jest um ieszczone zaglebienie, któ- re wspóldziala z dodatkowym elementem ryglujacym , znam ienne tym , ze przynajmniej dla czesci zastawek (10) na kazda zastaw ke (10) przypada jeden dodatkowy dw uczesciowy element ryglujacy (20), a ten dw uczesciowy ele- ment ryglujacy (20) je st umieszczony pom iedzy tylna pow ierzchnia (17) za- stawek (10) i korpusem zamka (4) i pom iedzy obydw iem a czesciami (21,22) elementu ryglujacego (20) znajduje sie pow ierzchnia rozdzielajaca (23),pier- w sza czesc (21) kazdego elem entu ryglujacego (20) w otw orze (24) w korpu- sie zamka (4) i druga czesc (22) w otw orze (25) w bebenku (3) sa przesuwne, przy czym osie (26, 27) tych obydwóch otw orów (24, 25) pokryw aja sie w polozeniu ryglujacym zamek (1), a druga czesc (22) kazdego elementu ry- glujacego (20) z zakonczeniem (28) skierowanym w kierunku osi podluznej (7) bebenka (3) przylega do tylnej powierzchni (17) przynaleznej zastawki (10), natomiast na tylnej pow ierzchni (17) kazdej zastawki (10) jest umiesz- czona powierzchnia ustalajaca polozenie (29) z kilkom a dodatkowym i koda- mi (3 0 ,31,42) dla polozenia ryglow ania i polozenia otw ierania dodatkowych elementów ryglujacych (20), i przy wlasciwie ustalonym polozeniu zakon- czenia (28) drugiej czesci (22) elementu ryglujacego (20) w kodach (30,31, 42) na tylnej powierzchni (17) przynaleznych zastawek (10), powierzchnia rozdzielajaca (23) pom iedzy pierw sza i druga czescia (21, 22) kazdego ele- mentu ryglujacego (20) pokryw a sie z linia scinania (32) pomiedzy beben- kiem (3) i korpusem zam ka (4) F ig . 2 PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest urządzenie zamykające z zamkiem bębenkowym i płaskim kluczem.

Urządzenie zamykające z zanikiem bębenkowym i płaskim kluczem jest znane z amerykańskiego opisu patentowego nr 3 035 433. W bębenku zamka bębenkowego jest umieszczony kanał klucza, który przebiega w kierunku osi zamka lub osi bębenka. Ten kanał klucza służy do umieszczenia płaskiego klucza. Na bokach płaskiego klucza znajdują się prowadnice służące do ustalania położenia zastawek w zamku bębenkowym. Te zastawki są umieszczone w zamku w prowadnicach, które sąprostopadłe do osi zamka i przebiegająrównolegle do boków kanału klucza. Zastawki posiadaj ązabieraki, które wystajądo kanału klucza lub w którym wystająi w przypadku klucza włożonego w kanał klucza zazębiają się z prowadnicami klucza. W przypadku klucza włożonego w kanał klucza i jeśli tylko prowadnice posiadająwłaściwe powierzchnie ustalające dla zabieraków, zastawki znajdująsię całkowicie w bębenku zamka i bębenek może być obrócony w korpusie zamka. Zamek posiada jeszcze dodatkowy element ryglujący. Jest on umieszczony pomiędzy tylną powierzchnią zastawek i korpusem zamka i składa się z szyny ryglującej, która przebiega równolegle do osi zamka i obejmuje wszystkie zastawki. Ta szyna ryglująca jest wciskana za pomocą sprężyny na zewnątrz, w rowek z nacięciami nabiegowymi w korpusie zamka. Dzięki obracaniu bębenka jest ona wypychana z rowka w korpusie zamka i przesuwana w kierunku tylnej powierzchni zastawek. Aby to przesunięcie było możliwe, na tylnej powierzchni zastawek odwróconej od kanału klucza, wykonano po jednym dopasowanym rowku, który przebiega równolegle do szyny ryglującej. Głębokość tego rowka odpowiada przynajmniej przemieszczeniu towarzyszącemu wypychaniu szyny ryglującej podczas obracania bębenka. W przeciwnym razie bębenek może nie zostać obrócony i zamek może nie zostać otwarty.

Szyny ryglujące tego znanego rodzaju stanowią dodatkowy element, który zabezpiecza przed ruchami obrotowymi bębenka w korpusie zamka. Jednak nie stwarzają one dodatkowego zabezpieczenia przed niedozwolonym manipulowaniem, na przykład tak zwanym dłubaniem w zamku, ponieważ zastawki niezależnie od szyny ryglującej mogą być umieszczone w pozycjach otwierania. Podczas przebiegu ustalania położenia zastawek nie występuje współdziałanie pomiędzy zastawkami i szyną ryglującą. Współdziałanie ma miejsce dopiero wtedy, gdy bębenek może być obrócony w korpusie zamka, to znaczy gdy zastawki mają właściwie ustalone położenie. Gdy tylko zastawki znajdują się we właściwym położeniu otwierania, jest także możliwe przesunięcie szyny rygluj ącej, ponieważ także rowek na tylnej powierzchni zastawki znaj duje się we właściwym położeniu.

Przedmiotem wynalazku jest urządzenie zamykające z zamkiem bębenkowym i płaskim kluczem. Zamek bębenkowy posiada umieszczony w korpusie zamka obrotowy bębenek z kanałem klucza i umieszczone prawie prostopadle do osi podłużnej bębenka i równolegle do boków kanału klucza prowadnice z zastawkami. Zastawki te są zaopatrzone w zabieraki, które wystają w kanale klucza i płaski klucz posiada na bokach prowadnice, które przy kluczu wsuniętym w kanał klucza zazębiają się z zabierakami zastawek. Przynajmniej w części zastawek na tylnej powierzchni odwróconej od kanału klucza jest umieszczone zagłębienie, które współdziała z dodatkowym elementem ryglującym.

Istota wynalazku polega na tym, że przynajmniej dla części zastawek, na każdą zastawkę przypada jeden dodatkowy dwuczęściowy element ryglujący. Element ten jest umieszczony pomiędzy tylną powierzchnią zastawek i korpusem zamka i pomiędzy obydwiema częściami elementu ryglującego znajduje się powierzchnia rozdzielająca. Poza tym pierwsza część każdego elementu ryglującego w otworze w korpusie zamka i druga część w otworze w bębenku są prze4

179 490 suwane, przy czym osie tych obydwóch otworów pokrywająsię w położeniu ryglującym zamek. Druga część każdego elementu ryglującego z zakończeniem skierowanym w kierunku osi podłużnej bębenka przylega do tylnej powierzchni przynależnej zastawki. Na tylnej powierzchni każdej zastawki jest umieszczona powierzchnia ustalająca położenie z kilkoma dodatkowymi kodami dla położenia ryglowania i położenia otwierania dodatkowych elementów ryglujących, i przy właściwie ustalonym położeniu zakończenia drugiej części elementu ryglującego w kodach na tylnej powierzchni przynależnych zastawek, powierzchnia rozdzielająca pomiędzy pierwszą i drugą częścią każdego elementu ryglującego pokrywa się z linią ścinania pomiędzy bębenkiem i korpusem zamka.

Korzystnie, kody w powierzchni ustalającej położenie na tylnej powierzchni zastawek składają się z zagłębień lub z zaokrąglonych wierzchołków lub z kombinacji zagłębień i z zaokrąglonych wierzchołków.

Na tylnej powierzchni zastawek jest umieszczone wybranie, przy czym w to wybranie jest włożona płytka i ta płytka obejmuje powierzchnię ustalającą położenie z kodami zamka.

Pomiędzy kodami, na powierzchni ustalającej położenie zastawek sąumieszczone płaskie powierzchnie przebiegające równolegle do osi podłużnej zastawki.

Korzystnie, pomiędzy dwoma kodami utworzonymi z zagłębień, na powierzchni ustalającej położenie jednej zastawki sąsiadujące ścianki obydwóch zagłębień są tak wykonane, że ich linia przecięcia tworzy krawędź przechylną zakończenia drugiej części elementu ryglującego.

W powierzchni ustalającej położenie, na zastawce jest umieszczonych kilka otworów tworzących kody dla drugiej części dodatkowego elementu ryglującego.

W jednym lub kilku otworach powierzchni ustalającej położenie są osadzone kołki wyposażone w główki, przy czym główki te na powierzchni ustalającej położenie tworzą zaokrąglone wierzchołki i płaskie powierzchnie.

Umieszczenie dodatkowego dwuczęściowego elementu ryglującego dla przynajmniej części zastawek i dla każdej odnośnej zastawki daje tę korzyść, że każdemu elementowi ryglującemu można przyporządkować własne, dokładnie określone położenie otwierania. Dzięki dwuczęściowemu wykonaniu jest także możliwe przyporządkowanie każdemu elementowi ryglującemu powierzchni ścinania, którajest wykonana pomiędzy obydwiema częściami elementu ryglującego i współdziała z powierzchnią ścinania pomiędzy bębenkiem i korpusem zamka. Każdy z dodatkowych elementów ryglujących pozostaje zawsze w styku z tylnymi powierzchniami zastawek, na których jest wykonanych kilka dodatkowych kodów dla położeń blokujących i położeń otwierania dodatkowych elementów ryglujących. Wykonanie kilku różnych kodów na tylnej powierzchni zastawek daje tę korzyść, że położenie otwierania zamkajest określone dzięki dwóm kodom, mianowicie z jednej strony temu na kluczu i z drugiej strony temu na tylnej powierzchni zastawek. Kolejna korzyść polega na tym, że mogąbyć także użyte zastawki, które tylko w obszarze granicznym, to znaczy w najdalszych położeniach zazębiają się z korpusem zamka, ale w pozostałym obszarze przesuwania zastawek pozwalałoby na obracanie bębenka. W tym obszarze przesuwania dodatkowy element ryglujący zapobiega obrotowi bębenka, dopóki właściwe kodowanie na tylnej ścianie zastawki nie zacznie współdziałać z dodatkowym elementem ryglującym.

Dzięki ukształtowaniu kodów na powierzchni ustalającej położenie na tylnej powierzchni zastawek w postaci zagłębień lub zaokrąglonych wierzchołków lub kombinacji zagłębień i zaokrąglonych wierzchołków, uzyskuje się dużą liczbę kombinacji ryglowania. Zaokrąglone wierzchołki lub obszary graniczne pomiędzy dwoma sąsiednimi zagłębieniami powstają naprzeciwko krawędzi przechylnych części elementu ryglującego, które umożliwiają ustalenie położenia tylko przy przymusowym prowadzeniu zastawki. Przy próbie przesunięcia zastawek swobodnie w położenie otwierania, przylegający do zastawki koniec elementu ryglującego zawsze wciska zastawkę w położenie zaryglowane. Dzięki temu także element ryglujący nie znajduje się w położeniu otwierania. Ten proces jest wywoływany przez krawędzie przechylne i nacisk sprężyny elementu ryglującego działający w kierunku zastawek. Z kolejnej kombinacji, z

179 490 płaskimi powierzchniami, które przebiegają równolegle do podłużnych osi zastawek, wynikają kolejne dalsze kombinacje kodowania.

Dzięki umieszczeniu wyżłobienia na tylnej powierzchni zastawki i włożeniu płytki uzyskuje się przynoszące korzyści dwuczęściowe zastawki. Płytka obejmuje powierzchnię ustalającą położenie dla dodatkowego elementu ryglującego, przy czym ta powierzchnia ustalająca położenie jest zaopatrzona w pożądany kod. Jednakowo ukształtowane zastawki o takich samych wymiarach mogąbyć wyposażone w różne płytki, dzięki czemu wynikają pożądane dodatkowe warianty kombinacji blokad. Płytki sąpołączone z zastawkami w znany sposób zapomocąprasowania wtłaczanego dokładnego, klejenia lub podobnego rodzaju sposobu połączenia. Płytki mogąbyć także jeszcze dodatkowo ujednolicone, gdy w powierzchni ustalającej położenie jest wykonany szereg otworów o takiej samej średnicy. Te otwory posiadająw obszarze wyjściowym pogłębienia o takich samych łub różnych wymiarach i w otworach, w zależności od potrzeby, są osadzone kołki z główkami. Główki tworzą wzniesienia i/lub płaskie powierzchnie.

Takie zwielokrotnione nowe możliwości kombinacji zastawek według wynalazku i dodatkowych elementów ryglujących z dwiema niezależnymi możliwościami kodowania powodują znaczny wzrost możliwych kombinacji ryglowania. Nieuprawnione wzębienie w zamek lub otwieranie zamka bez właściwego klucza są znacznie utrudnione, jeżeli nie uniemożliwione. Przymusowe wpychanie dodatkowego elementu ryglującego w kod na tylnej powierzchni zastawek rygluje je w położeniu, w którym znajdowały się one przy wyciąganiu klucza z zamka. Dzięki temu zamek może być używany w dowolnym położeniu bez istnienia niebezpieczeństwa, że zastawki przyj mą niepożądane pozycje wewnątrz prowadnic. Także w wyniku działania drgań nie pozwalają się przesuwać z położeń zaryglowanych. Następnie jest także możliwe tworzenie kombinacji tylko z części znajdujących się w zamku zastawek z dodatkowymi elementami ryglującymi, co prowadzi do wzrostu bezpieczeństwa zamka i bezpieczeństwa jego działania.

Przedmiot wynalazku został przedstawiony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym na fig. 1 przedstawiono przekrój podłużny zamka bębenkowego i należącego do niego płaskiego klucza, na fig. 2 przedstawiono przekrój poprzeczny zamka bębenkowego według fig. 1, mianowicie prostopadły do osi podłużnej i przez płaszczyznę zastawki, na fig. 3 przedstawiono w widoku perspektywicznym dwuczęściową zastawkę według wynalazku z zaokrąglonymi wierzchołkami i zagłębieniami w płaszczyźnie ustalającej położenie i na fig. 4 przedstawiono przekrój poprzeczny przez płaszczyznę zastawki zamka bębenkowego, przy czym zastawki posiadają włożone płytki z rzędami otworów.

Przedstawione na fig. 1 urządzenie zamykające składa się z zamka bębenkowego 1 i płaskiego klucza 2, w tym przykładzie obracanego płaskiego klucza. Zamek bębenkowy 1 jest przedstawiony w uproszczeniu i obejmuje bębenek 3, który jest obracany w korpusie zamka 4 i tuleję 5, która jak płaszcz otacza cały zamek bębenkowy 1. W bębenku 3 jest wykonany kanał klucza 6 o prostokątnym przekroju. W ten kanał klucza 6 jest wprowadzana bródka 19 klucza 2. Wbokach 13,14 płaskiego klucza 2 są wyfrezowane prowadnice 15,16 wpostaci rowków, które służą do ustalenia położenia elementów zamykających w zamku bębenkowym 1. Ponieważ w przypadku klucza 2 chodzi o klucz obracany, na niewidocznym boku 14 na dole znajduje się rowek 15 i na górze znajduje się rowek 16. Ze względu na oś środkową 33 klucza 2 jednakowo ukształtowane rowki 15 lub 16 są umieszczone na przekątnej, naprzeciwko siebie na obydwóch bokach 13,14. W przedstawionym przykładzie w bębenku 3 na każdym z boków 8,9 kanału klucza 6 znajduje się pięć zastawek, tak że występuje dziesięć elementów zamykających. Te zastawki 10 są umieszczone w prowadnicach 11 bębenka 3 i sąprzesuwane w kierunku poprzecznym do osi podłużnej 7 zamka 1. Na tylnym zakończeniu 18 bębenka 3 znajdują się nie przedstawione, ale znane elementy, które współdziałają z również nie przedstawionymi elementami, na przykład na zaryglowaniu drzwi.

Na fig. 2 jest przedstawione rozmieszczenie zastawek 10 w zamku bębenkowym 1. Zastawki 10 są włożone w prowadnice 11 w bębenku 3. W tym położeniu bębenka 3, w którym klucz 2 może być wyciągnięty z kanału klucza 6, prowadnice 11 współdziałają z otworami 34,35 w korpusie zamka 4 i koniec zastawek 10 zaczepia o te otwory 34 lub 35. W położeniu zastawki 10 w

179 490 bębenku 3 i korpusie zamka 4 przedstawionym na fig. 2 w lewej połowie zamka, zamek jest zaryglowany, to znaczy bębenek 3 nie może być obrócony względem korpusu zamka 4. W tym położeniu znajduje się zastawka 10 przy wyjętym kluczu 2, dlatego w lewej części kanału klucza 6 nie jest przedstawiony klucz. W celu uruchomienia zastawek 10 sąna nich umieszczone zabieraki 12, które wystają w kanale klucza 6. Gdy przedstawiona na fig. 1 bródka klucza 19 jest włożona w kanał klucza 6, wtedy zabieraki 12 zazębiają się z rowkiem 16 i odpowiednim rowkiem 15 na tylnej powierzchni i zastawki 10 poruszają się odpowiednio do zarysu rowków 15,16. Gdy rowki 15,16 są właściwie zakodowane, przy całkowicie włożonym kluczu 2 wszystkie dziesięć zastawek 10 znajduje się w położeniu otwierania, to znaczy całkowicie wewnątrz bębenka 3. To położenie zastawki 10 jest przedstawione na prawej połowie fig. 2, na której pokazano także klucz 2. Bębenek 3 mógłby zatem być obrócony, gdyby zastawki 10 występowały tylko jako elementy ryglujące.

Pomiędzy zastawkami 10 i korpusem zamka 4 w wykonaniu zamka 1 według wynalazku są umieszczone dodatkowe elementy ryglujące 20. Te elementy ryglujące 20 są dwuczęściowe i składaj ąsię z pierwszej części 21, która jest umieszczona w otworze 24 korpusu zamka 4 i drugiej części 22, która jest umieszczona w otworze 25 bębenka 3. W przedstawionym położeniu ryglującym zamka 1 lub w położeniu bębenka 3 w korpusie zamka 4, w którym klucz 2 może zostać wyjęty, osie 26 i 27 obydwóch otworów 24 i 25 pokrywają się. W tym położeniu obydwa otwory 24 i 25 tworzą wspólny otwór prowadzący, w którym części elementów ryglujących 21 i 22 pomiędzy korpusem zamka 4 i bębenkiem 3 mogą być przesuwane tam i z powrotem. Pierwsza część elementu ryglującego 21 jest wykonana w postaci garnka i jest pchana przez sprężynę naciskową36 w kierunku zastawki 10. Druga część elementu ryglującego 22 posiada ramię 37, które współdziała z odsądzeniem stopniowanego otworu 25. Pomiędzy obydwiema częściami elementu rygluj ącego 21 i 22 j est utworzona powierzchnia rozdzielaj ąca 23, wzdłuż której obydwie części 21 i 22 są wzajemnie przesuwne. Oś podłużna 7 zamka 1 skierowana w kierunku odsądzonego zakończenia 28 drugiej części elementu ryglującego 22 przylega do tylnej powierzchni 17 zastawek 10. Jako tylna powierzchnia 17 zastawek lOjest określona ta powierzchnia zastawek 10, która jest odwrócona od kanału klucza 6. Ta tylna powierzchnia 17 jest zaopatrzona w powierzchnię ustalającą położenie 29, w której są wykonane kody w postaci zagłębień 30, 31. Zakończenie 28 jest ukształtowane odpowiednio do kształtów boków zagłębień 30, 31 iw przedstawionym przykładzie wybiega w postaci wierzchołka. Gdy zastawki 10 są przesuwane w kierunku osi podłużnych 38 lub równolegle do boków 8, 9 kanału klucza 6, wtedy zakończenie 28 drugiego elementu ryglującego 22 jest zatrzaskiwane w tym przypadku w zagłębieniach 30, 31. Najdalej położone zagłębienie 31 w powierzchni ustalającej położenie 29 zastawki 10 jest wykonane jako szczególnie głębokie. Po wyjęciu klucza 2 z zamka 1 utrzymuje ono zastawkę 10 w położeniu ryglującym, w którym koniec zastawki 10 jest zaczepiony w otworze 34 korpusu zamka 4. Dodatkowo rygluje jeszcze element ryglujący 20 w otworze 24, ponieważ pierwsza część elementu ryglującego 21 jest przesunięta na zewnątrz linii ścinania 32 pomiędzy bębenkiem 3 i korpusem zamka 4. Przedstawiona w prawej połowie fig. 2 zastawka 10 jest pokazana w położeniu otwierania, to znaczy nie jest ona zaczepiona żadnym z obydwóch zakończeń o otwór 35 w korpusie zamka 4. Zastawka 10 jest w tym położeniu utrzymywana przez klucz 2, podczas gdy zabierak 12 jest utrzymywany i ma ustalone położenie przez prowadnicę 16. Zakończenie 28 drugiej części elementu ryglującego 22 spoczywa pomiędzy dwoma zagłębieniami 30 na krawędzi 39, która działaj ako krawędź przechylna. Powierzchnia rozdzielaj ąca 23 pomiędzy obydwiema częściami elementów ryglujących 21 i 22 spoczywa na linii ścinania 32 pomiędzy bębenkiem 3 i korpusem zamka 4. Gdy wszystkie elementy ryglujące 20 zamka 1 znajdują się w tym położeniu i żadna z zastawek 10 nie jest zaczepiona o otwór 34,35 korpusu zamka 4, bębenek 3 może być obracany. Próby ustalenia i zachowania położenia zastawek 10 za pomocą obcych środków i bez właściwego klucza 2 zawodząw tym położeniu otwierania, ponieważ zakończenie 28 części elementu ryglującego 22 zatrzaskuje się natychmiast w jednym z dwóch zagłębień po obydwóch powierzchniach krawędzi przechylnej 39 i zastawka 10 przesuwa się w położenie ryglujące. W tym położeniu ryglującym koniec zastawki 10 zaczepia znowu o otwór 35 w korpusie za

179 490 mka 4. Obydwie części elementu ryglującego 21,22 przesuwająsię także w kierunku zastawki 10, dzięki czemu powierzchnia rozdzielająca 23 nie pokrywa się już z linią ścinania 32 i pierwszy element ryglujący 21 blokuje bębenek 3.

Na fig. 2 zastawki 10 są wykonane jako dwuczęściowe. Na tylnej powierzchni 17jest umieszczone wybranie 40, w które j est włożona płytka 41. Połączenie pomiędzy płytką 41 i zastawką 10 jest realizowane za pomocą prasowania wtłaczanego dokładnego, klejenia lub innej znanej nadającej się do tego metody łączenia. W przykładzie według fig. 2 płytka 41 jest połączona w jedną część z zabierakiem 12 i jako całość wciśnięta w odpowiednie wybranie 40 zastawki 10. To wykonanie ma tę zaletę, że zastawki 10 mogąbyć prefabrykowane w pożądanych znormalizowanych wymiarach. Wykonanie pożądanego kodu na tylnej powierzchni 17 zastawki 10 następuje dzięki zmontowaniu jej z odpowiednio wykonaną płytką 41. Jednocześnie jest także możliwa zmiana średnicy zabieraka 12. Kolejna korzyść polega na tym, żejak wiadomo, same zastawki 10 mogąbyć na przykład wykonane z metalu kolorowego, jednakże na płytkę 41 z zabierakiem 12 musi być użyty twardy materiał lub zahartowana stał. Podnosi to znacznie odporność na ścieranie i trwałość zamka 1.

Na fig. 3 przedstawiono w powiększeniu, w widoku perspektywicznym dwuczęściową zastawkę 10. W rzeczywistości zastawki 10 majątylko kilka milimetrów długości. Płytka 41, która jest włożona w wybranie 40 posiada na powierzchni ustalającej położenie 29 zagłębienia 30,31 i zaokrąglone wierzchołki 42, przy czym te ostatnie wystają nad powierzchnią 29. Pomiędzy zagłębieniami 30,31 i/lub zaokrąglonymi wierzchołkami 42 znajdują się także płaskie powierzchnie 43, 44, które przebiegają prawie równolegle do osi podłużnej 38 zastawki 10. Właściwe położenie otwierania dla dodatkowego elementu ryglującego 20 może być określone lub kodowane na zaokrąglonym wierzchołku 42, w zagłębieniu 30,31 lub na płaskiej powierzchni 43,44 lub w położeniu pośrednim, na przykład na skośnym boku. Ta duża liczba dodatkowych możliwości kodowana dla dodatkowych elementów ryglujących 20 zwiększa bardzo znacznie liczbę wariantów ryglowania w odpowiednio wykonanym zamku 1. Jest także widoczne, że nieuprawnione otwierania zanika, na przykład przez dłubanie w zamku jest praktycznie uniemożliwione, ponieważ nakładanie się właściwych położeń dodatkowych elementów ryglujących 20 i właściwych położeń zastawek 10 oraz kombinacje otwieranie sąnie do ustalenia. Dodatkowe elementy rygluj ące 20 blokuj ą czynnie i bez luzu położenie rygluj ące bębenka 3 w kierunku obracania go w korpusie zamka 4. To umożliwia w razie potrzeby także użycie zastawek 10., które w położeniu ryglującym tylko minimalnie zaczepiają o otwory 34, 35 w korpusie zamka 4, to znaczy posiadają wymiary graniczne. Ponieważ elementy ryglujące 20 czynnie ryglują, końce zastawek 10 o wymiarach granicznych mogą także nie być odkształcone lub uszkodzone w wyniku działania siły na bębenek 3.

Na przekroju zamka 1 przedstawionym na fig. 4 sąpokazane zastawki 10' i 10, które w kolejnym wykonaniu są wyposażone w płytkę 41. W płaszczyźnie ustalającej położenie 29 na płytce 41 jest wykonanych szereg otworów 45, które tworzą kody dla zakończenia 28 drugiej części elementu ryglującego 22. Otwory 45 sądodatkowo zaopatrzone w pogłębienia 46. Po prawej stronie fig. 4 jest przedstawiona dodatkowa modyfikacja tej płytki 41 z otworami 45, przy czym przynajmniej w części otworów 45 są osadzane kołki 47 z główkami 48. Te główki tworzą zaokrąglone wierzchołki z krawędziami przechylnymi, ale mogą także posiadać powierzchnie skrajne. Ten rodzaj wykonania umożliwia dopasowanie lub zmianę kodu na tylnej powierzchni 17 zastawki 10' lub 10 w szczególnie łatwy sposób, ponieważ wymagane zastawki mogąbyć, w zależności od potrzeby, zmontowane w pojedynczych prefabrykowanych części. Na lewej stronie połowie fig. 4 jest także widoczne, że zabierak 12 jako oddzielna część może być włożony w zastawki 10'. Zresztą zamek 1 z kluczem 2 przedstawiony na fig. 4 posiada wszystkie własności, które już zostały opisane przy fig. 2.

Nie tylko w wykonaniu zamka według fig. 2 lecz także według fig. 4, poza przedstawionymi zastawkami 10, 10' lub 10 mogąbyć wkładane zastawki z inaczej ukształtowanymi powierzchniami ustalającymi położenie 29 lub kodami dla dodatkowych elementów ryglujących 20. W zamku według fig. 4 może na przykład być wkładana jedna lub więcej zastawek według fig. 3.

179 490

W każdym przypadku występują korzyści polegające na tym, że położenia otwierania zastawek 10,1 θ' lub 10 dodatkowo są szyfrowane i dodatkowe kodowanie dla każdej zastawki 10,1 θ' lub 10 może następować pojedynczo i pojedynczo może być zmieniane. Każda dodatkowo kodowana zastawka 10,10⁷ lub 10 dysponuje własnym dodatkowym elementem ryglującym 20. Ten element ryglujący 20 utrzymuje zastawkę 10, 10' lub 10 przy wyjętym kluczu 2 w położeniu ryglującym i sam bębenek 3 jest przez nie dodatkowo blokowany w kierunku ruchów obrotowych w korpusie zamka. Osadzenie zamka 1 wykonanego według wynalazku jest możliwe w każdym położeniu, ponieważ zastawki 10,10* lub 10 mogą za pomocą elementów ryglujących 20 być utrzymywane w położeniach końcowych i samoczynnie nie mogą przyjąć niepożądanego położenia wzdłuż prowadnic 11 w bębenku 3 lub korpusie zamka 4. Dodatkowe elementy ryglujące 20 mogąblokować bębenek 3 względem korpusu zamka 4 dodatnio lub ujemnie. Gdy powierzchnia rozdzielająca 23 znajdzie się pomiędzy pierwszą częścią 21 i drugą częścią 22 elementu ryglującego 20 w obszarze korpusu zamka 4 i przy tym na zewnątrz okręgu linii ścinania 32, wtedy blokada jest określana jako dodatnia. Jednocześnie druga część 22 elementu ryglującego 20 wystaje w korpusie zamka 4. Przy blokadzie ujemnej pierwsza część 21 wystaje w bębenku 3 i powierzchnia rozdzielająca 23 znajduje się wewnątrz okręgu linii ścinania 32 pomiędzy bębenkiem 3 i korpusem zamka 4.

W prawej połowie fig. 4 na zastawce 10 jest przedstawiona kolejna korzyść z wynalazku. W układach zamykających z wieloma różnymi zamkami i kluczami częściowo muszą być wkładane zastawki 10, których część końcowa 49 jest za krótka, aby w położeniu końcowym mogły zazębić się z korpusem zamka 4. Przy wyjętym kluczu takie zastawki 10 nie mogąprzejąć funkcji blokowania. Jednakże za pomocądwuczęściowego elementu ryglującego 20 funkcjablokowania jest ponownie uzyskiwana. Przy wyjmowaniu klucza 2 z zamka 1 zastawka 10 w końcu jest prowadzona całkowicie w dół i druga część elementu ryglującego 22 zatrzaskuje się w najdalszym zagłębieniu 50. Dzięki temu pierwsza część elementu ryglującego 21 przesuwa się na zewnątrz przez linię ścinania 32 i bębenek 3 jest unieruchomiony w korpusie zamka 4. Zatem jest osiągana znaczna poprawa bezpieczeństwa zamka. Kolejna korzyść polega na tym, że w urządzeniach zamykających o dużej liczbie różnie kodowanych zamków, poszczególne zamki mogą być wyposażone selektywnie w dodatkowe kody za pomocą elementów ryglujących 20. Umożliwia to także przy zastosowaniu zastawki 10 z krótkimi częściami końcowymi 49 dodatkowe zwiększenie liczby kombinacji ryglowania i dzięki temu poprawę bezpieczeństwa.

179 490

Fig. 2

179 490

FIG. 1

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 60 egz.

Cena 2,00 zł.

Claims (7)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Urządzenie zamykające z zamkiem bębenkowym i płaskim kluczem, przy czym zamek bębenkowy posiada w korpusie zamka obrotowy bębenek z kanałem klucza i umieszczone prawie prostopadle do osi podłużnej bębenka i równolegle do boków kanału klucza prowadnice z zastawkami, a te zastawki są zaopatrzone w zabieraki, które wy stają w kanale klucza i płaski klucz posiada na bokach prowadnice, które przy kluczu wsuniętym w kanał klucza zazębiają się z zabierakami zastawek i przynajmniej w części zastawek na tylnej powierzchni odwróconej od kanału klucza jest umieszczone zagłębienie, które współdziała z dodatkowym elementem ryglującym, znamienne tym, że przynajmniej dla części zastawek (10) na każdą zastawkę (10) przypada jeden dodatkowy dwuczęściowy element ryglujący (20), a ten dwuczęściowy element ryglujący (20) jest umieszczony pomiędzy tylnąpowierzchnią(17) zastawek (10) i korpusem zamka (4) i pomiędzy obydwiema częściami (21,22) elementu ryglującego (20) znajduje się powierzchnia rozdzielająca (23), pierwsza część (21) każdego elementu ryglującego (20) w otworze (24) w korpusie zamka (4) i druga część (22) w otworze (25) w bębenku (3) sąprzesuwne, przy czym osie (26, 27) tych obydwóch otworów (24, 25) pokrywają się w położeniu ryglującym zamek (1), a druga część (22) każdego elementu ryglującego (20) z zakończeniem (28) skierowanym w kierunku osi podłużnej (7) bębenka (3) przylega do tylnej powierzchni (17) przynależnej zastawki (10), natomiast na tylnej powierzchni (17) każdej zastawki (10) jest umieszczona powierzchnia ustalająca położenie (29) z kilkoma dodatkowymi kodami (30, 31, 42) dla położenia ryglowania i położenia otwierania dodatkowych elementów ryglujących (20), i przy właściwie ustalonym położeniu zakończenia (28) drugiej części (22) elementu ryglującego (20) w kodach (30, 31, 42) na tylnej powierzchni (17) przynależnych zastawek (10), powierzchnia rozdzielająca (23) pomiędzy pierwszą i drugą częścią (21, 22) każdego elementu ryglującego (20) pokrywa się z linią ścinania (32) pomiędzy bębenkiem (3) i korpusem zamka (4).
2. 2. Urządzenie zamykające z zamkiem bębenkowym według zastrz. 1, znamienne tym, że kody w powierzchni ustalającej położenie (29) na tylnej powierzchni (17) zastawek (10) składają się z zagłębień (30,31) lub z zaokrąglonych wierzchołków (42) lub z kombinacji zagłębień (30,31) i z zaokrąglonych wierzchołków (42).
3. 3. Urządzenie zamykające z zamkiem bębenkowym według zastrz. 1, znamienne tym, że na tylnej powierzchni (17) zastawek (10) jest umieszczone wybranie (40), przy czym w wybranie (40) jest włożona płytka (41) i ta płytka obejmuje powierzchnię ustalającąpołożenie (29) z kodami (30, 31, 32).
4. 4. Urządzenie zamykające z zamkiem bębenkowym według zastrz. 1 albo 2, albo 3, znamienne tym, że pomiędzy kodami (30,31,42) na powierzchni ustalającej położenie (29) zastawek (10) są umieszczone płaskie powierzchnie (43, 44) i te powierzchnie (43, 44) przebiegają równolegle do osi podłużnej (38) zastawki (10).
5. 5. Urządzenie zamykające z zamkiem bębenkowym według zastrz. 1 albo 2, albo 3, znamienne tym, że pomiędzy dwoma kodami utworzonymi z zagłębień (30, 31) na powierzchni ustalającej położenie (29) jednej zastawki (10) sąsiadujące ścianki obydwóch zagłębień (30,31) są tak wykonane, że ich linia przecięcia tworzy krawędź przechylną (39) dla zakończenia (28) drugiej części (22) elementu ryglującego (20).
6. 6. Urządzenie zamykające z zamkiem bębenkowym według zastrz. 1 albo 2, albo 3, znamienne tym, że na powierzchni ustalającej położenie (29) na zastawce (10,10', 10) jest umieszczonych kilka otworów (45) i te otwory (45) tworzą kody dla drugiej części (22) dodatkowego elementu ryglującego (20).

   179 490
7. 7. Urządzenie zamykające z zamkiem bębenkowym według zastrz. 6, znamienne tym, że w jednym lub kilku otworów (45) powierzchni ustalającej położenie (29) sąosadzone kołki (47) z główkami (48), przy czym główki (48) kołków (47) na powierzchni ustalającej położenie (29) tworzą zaokrąglone wierzchołki i płaskie powierzchnie.

   * * *