PL178741B1

PL178741B1 - Črodek przeciwpienny, sposźb wytwarzania şrodka przeciwpiennego i kompozycja zawierajíca şrodek przeciwpienny

Info

Publication number: PL178741B1
Application number: PL92301797A
Authority: PL
Inventors: Jean Wevers; Cupere Marcel J.J. De
Original assignee: Procter & Gamble; The Procter And Gamble Co
Priority date: 1991-06-03
Filing date: 1992-05-29
Publication date: 2000-06-30
Also published as: NO934374L; EP0517298A1; EP0517298B1; FI935398A0; CN1042744C; AU651722B2; CA2110409A1; DE69221391D1; AR246080A1; FI935398A; NO934374D0; MA22541A1; CN1069517A; WO1992022630A1; ES2104810T3; JPH06508173A; BR9206086A; JP3217360B2; IE921783A1; TR25905A

Abstract

1. Srodek przeciwpienny, trwaly, sypki, w postaci granulowanej, do wprowadzania do kompozycji deter- gentowej w postaci proszku, zawierajacy od 5 do 20% silikonowego zwiazku przeciwpiennego w sklad którego wchodzi polidwuorganosiloksan i stala krzemionka uzyta w ilosci 1-30% wagowych w stosunku do ilosci silikono- wego zwiazku przeciwpiennego, od 40 do 80% materialu nosnikowego i od 5 do 30% organicznego materialu powlokowego, znamienny tym, ze w sklad srodka przeciwpiennego wchodzi ponadto od 3 do 15% wagowych krystalicznego lub bezpostaciowego glinokrzemianu w stosunku do silikonowego zwiazku przeciwpiennego, wynoszacym od 1:3 do 1:1, przy czym stosunek wagowy organicznego materialu powlokowego do silikonowe- go zwiazku przeciwpiennego wynosi od 5:1 do 1:2. 9. Sposób wytwarzania srodka przeciwpiennego, znamienny tym, ze 5 do 20% silikonowego zwiazku przeciwpiennego, w sklad którego wchodzi polidwuorganosiloksan i stala krzemionka uzyta w ilosci 1-30% wagowych w stosunku do ilosci silikonowego zwiazku przeciwpiennego, od 40 do 80% materialu nosnikowego i od 5 do 30% organicznego materialu powlokowego, aglomeruje sie razem, po czym dodaje sie od 3 do 15% wa- gowych krystalicznego lub bezpostaciowego glinokrzemianu w temperaturze z zakresu od 40 do 70°C. 11. Kompozycja detergentowa w postaci proszku, znamienna tym, ze zawiera srodek powierzchniowo czynny wybrany sposród anionowych, kationowych, niejonowych i amfoterycznych srodków powierzchniowo czynnych, oraz srodek przeciwpienny w ilosci 0,25-10% wagowych, korzystnie 0,5-3% wagowych, zawie- rajacy od 5 do 20% silikonowego zwiazku przeciwpiennego, w sklad którego wchodzi polidwuorganosiloksan i stala krzemionka uzyta w ilosci 1-30% wagowych w stosunku do ilosci silikonowego zwiazku przeciwpiennego, i od 3 do 15% wagowych krystalicznego lub bezpostaciowego glinokrzemianu w stosunku do silikonowego zwiazku przeciwpiennego, wynoszacym od 1 3 do 1 1, oraz ewentualnie od 2 do 20% gliceryny, od 40 do 80% materialu nosnikowego, od 5 do 30% organicznego materialu powlokowego, przy czym stosunek wagowy orga- nicznego materialu powlokowego do silikonowego zwiazku przeciwpiennego wynosi od 5:1 do 1:2. PL PL PL

Description

Niniejszy wynalazek dotyczy środków przeciwpiennych w postaci granulowanej, sposobu wytwarzania środków przeciwpiennych i kompozycji detergentowej zawierającej takie środki przeciwpienne.

W przemyśle detergentów powszechną praktyką stało się wprowadzanie do kompozycji detergentowych materiałów, których roląjest zmniejszanie ilości piany powstającej w cyklu prania w pralce.

Rzeczywiście, stwierdzono, że nadmierne pienienie wpływa ujemnie na działanie płynu piorącego na tkaniny.

Stwierdzono, że szczególnie skuteczne są silikonowe środki przeciwpienne i wysiłki skierowano na uzyskanie wzrostu trwałości takich środków przy przedłużonym przechowywaniu zawierających je kompozycji detergentowych.

W opisie patentowym GB 1492339 zaproponowano powlekanie silikonowych środków przeciwpiennych materiałem organicznym rozpuszczalnym lub dyspergowalnym w wodzie, nie wykazującym czynności powierzchniowej i nie przenikalnym dla detergentu, przykładowo żelatyną agarem lub pewnymi produktami reakcji alkoholu z łoju i tlenku etylenu.

W opisie EP 210721 zaproponowano powlekanie silikonowych środków przeciwpiennych kwasem tłuszczowym lub alkoholami tłuszczowymi nierozpuszczalnymi w wodzie, a w opisie EP-A 210731 ujawniono powlekanie silikonowych środków przeciwpiennych monoestrem gliceryny i kwasu tłuszczowego.

W opisie patentowym US 4806593 ujawniono silikonowy środek przeciwpienny zawierający stałą krzemionkę.

Opis patentowy US 4451386 przedstawia kompozycję detergentową zawierającą środki tłumiące pienienie obejmujące olej silikonowy i hydrofobową krzemionkę.

Znane środki przeciwpienne w postaci granulowanej wykazują zadowalającą trwałość przy przechowywaniu gdy znajdują się w kompozycjach detergentowych, jednak stwierdzono, ze te granulaty przeciwpienne nie nadają się do idealnie łatwego wprowadzania do kompozycji detergentowej w postaci proszku, przykładowo drogą mieszania na sucho.

Tak więc celem niniejszego wynalazku jest dostarczenie trwałych przy przechowywaniu środków przeciwpiennych w postaci granulatów, które są sypkie i łatwo dają się wprowadzać do kompozycji detergentowych.

Przedmiotem niniejszego wynalazku jest środek przeciwpienny, trwały, sypki, w postaci granulowanej, do wprowadzania do kompozycji detergentowej w postaci proszku, zawierający od 5 do 20% silikonowego związku przeciwpiennego w skład którego wchodzi polidwuorganosiloksan i stała krzemionka użyta w ilości 1 -30% wagowych w stosunku do ilości silikonowego związku przeciwpiennego, od 40 do 80% materiału nośnikowego i od 5 do 30% organicznego materiału powłokowego, który charakteryzuje się tym, że w skład środka przeciwpiennego wchodzi ponadto od 3 do 15% wagowych krystalicznego lub bezpostaciowego glinokrzemianu w stosunku do silikonowego związku przeciwpiennego, wynoszącym od 1:3 do 1:1, przy czym stosunek wagowy organicznego materiału powłokowego do silikonowego związku przeciwpiennego wynosi od 5:1 do 1:2.

Korzystnie jako materiał nośnikowy stosuje się skrobię, zaś organiczny materiał powłokowy wybrany jest spośród materiałów rozpuszczalnych lub dyspergo walnych w wodzie, zasadniczo nieaktywnych, nieprzenikalnych dla detergentu, spośród nierozpuszczalnych w wodzie kwasów tłuszczowych i/lub alkoholi tłuszczowych i/lub estrów kwasów tłuszczowych i ich mieszanin.

178 741

Korzystnie organiczny materiał powłokowy rozpuszczalny/dyspergowalny w wodzie, wybrany jest spośród wysoce zetoksylowanych alkoholi tłuszczowych skondensowanych z około 25-80 molami tlenku etylenu.

Korzystnie środek według wynalazku zawiera nierozpuszczalne w wodzie alkohole kwasy tłuszczowe i/lub alkohole tłuszczowe o łańcuchu węglowym o 12-20 atomach węgla i temperaturze topnienia w zakresie 45-80°C, zaś organiczny materiał powłokowy wybrany jest spośród kwasu stearynowego, alkoholu stearylowego, kwasu tłuszczowego z łoju, alkoholu tłuszczowego z łoju, alkoholu z łoju skondensowanego z 80 molami tlenku etylenu i ich mieszanin.

Środek według wynalazku jako krystaliczny lub bezpostaciowy krzemian zawiera od 3 do 5% zeolitu.

Środek według wynalazku może dodatkowo zawierać od 2 do 20% gliceryny.

Przedmiotem niniejszego wynalazku jest także sposób wytwarzania środka przeciwpiennego, który polega na tym, że 5 do 20% silikonowego związku przeciwpiennego, w skład którego wchodzi polidwuorganosiloksan i stała krzemionka użyta w ilości 1 -30% wagowych w stosunku do ilości silikonowego związku przeciwpiennego, od 40 do 80% materiału nośnikowego i od 5 do 30% organicznego materiału powłokowego, aglomeruje się razem, po czym dodaje się od 3 do 15% wagowych krystalicznego lub bezpostaciowego glinokrzemianu w temperaturze z zakresu od 40 do 70°C.

Korzystnie stosuje się temperaturę od 45 do 55°C.

Następnym przedmiotem wynalazku jest kompozycja detergentowa w postaci proszku, charakteryzująca się tym, że zawiera środek powierzchniowo czynny wybrany spośród anionowych, kationowych, mej ono wy ch i amfoterycznych środków powierzchniowo czynnych, oraz środek przeciwpienny w ilości 0,25-10% wagowych, korzystnie 0,5-3% wagowych, zawierający od 5 do 20% silikonowego związku przeciwpiennego, w skład którego wchodzi polidwuorganosiloksan i stała krzemionka użyta w ilości 1-30% wagowych w stosunku do ilości silikonowego związku przeciwpiennego, i od 3 do 15% wagowych krystalicznego lub bezpostaciowego glinokrzemianu w stosunku do silikonowego związku przeciwpiennego, wynoszącym od 1:3 do 1:1, oraz ewentualnie od 2 do 20% gliceryny, od 40 do 80% materiału nośnikowego, od 5 do 30% organicznego materiału powłokowego, przy czym stosunek wagowy organicznego materiału powłokowego do silikonowego związku przeciwpiennego wynosi od 5:1 do 1:2.

Silikonowy związek przeciwpienny

Silikonowy związek przeciwpienny jest obecny w środkach przeciwpiennych według wynalazku w ilości 5-20% wagowych, a korzystnie 8-15% wagowych.

W praktyce przemysłowej określenie „silikon” stało się nazwą zwyczajową obejmującą różnorodne, stosunkowo wielkocząsteczkowe polimery z merami siloksanowymi i grupami węglowodorowymi różnych typów. Ogólnie silikonowe środki przeciwpienne można opisać jako siloksany o ogólnej budowie:

gdzie R niezależnie oznaczają rodnik alkilowy lub arylowy.

Przykładami takich podstawników są metyl, etyl, propyl, izobutyl i fenyl. Korzystnymi polidwuorganosiloksanami są polidwumetylosiloksany o trójmetylosililowych grupach blokujących końce i lepkości w 25°C od 5 x 10'⁵m²/sekundę, tak więc wartość n wynosi 40-1500. Są one korzystne ze względu na dużą dostępność i stosunkowo niski koszt.

Korzystnym typem silikonowego środka przeciwpieniącego, użytecznym w omawianych tu kompozycjach, jest mieszanina alkilowanego siloksanu wyżej ujawnionego rodzaju i stałej krzemionki.

178 741

Stałą krzemionką może być krzemionka koloidalna, krzemionka strącana lub krzemionka otrzymana techniką żelową. Cząstki krzemionki powinny mieć średnią wielkość 0,1 - 50 pm, korzystnie 1-20 μτη i pole powierzchni co najmniej 50 m²/g. Tym cząstkom krzemionki można nadać hydrofobowość działając na nie grupami dwualkilosililowymi i/lub grupami trójalkilosililowymi, związanymi z krzemionką bezpośrednio, albo z użyciem żywicy sililonowej. Korzystnie stosuje się krzemionkę, której nadano hydrofobowość działając grupami dwumetylosililowymi i/lub trójmetylosililowymi. Silikonowe przeciwspieniacze stosowane w środku przeciwspieniącym według wynalazku korzystnie zawierają 1 - 30% wagowych (korzystniej 2,0 - 15%) krzemionki w przeliczeniu na całkowitą masę silikonowego przeciwspieniacza, dzięki czemu średnia lepkość silikonowego przeciwspieniacza wynosi od 5 x 10‘³ m/sekundę do 0,1 m²/sekundę. Szczególnie korzystne są silikonowe przeciwspieniacze o lepkości 2 χ 10'² m²/sekundę lub 4,5 χ 10’² m²/sekundę.

Materiał nośnikowy

Stosowany tu materiał nośnikowy jest stałą osnową na której silikonowy środek przeciwpieniący i organiczny materiał powłokowy osadzająsię podczas produkcji; materiał nośnikowy musi mieć zatem postać stałych cząstek, kompatybilnych ze składnikami detergentowymi, rozpuszczalnych lub dyspergowalnych w wodzie, co ułatwia dyspergowanie silikonowego środka przeciwpieniącego w wodnym płynie podczas cyklu prania, a także zdolnych do absorbowania lub adsorbowania silikonowego środka przeciwpieniącego.

Materiał nośnikowy jest obecny w omawianych środkach przeciwpieniących w ilości 50 90% wagowych, a korzystnie 60 - 75% wagowych.

Korzystnym materiałem nośnikowym do stosowania w środkach przeciwpieniących według wynalazku jest skrobia natywna lub chemicznie modyfikowana przez żelowanie na gorąco lub zimno w wodzie, a innymi odpowiednimi materiałami sąziemia okrzemkowa i ziemia fulerska.

Możliwe jest także dobranie stosowanych tu cząstek nośnikowych spośród składników, które jako takie biorą aktywny udział w praniu lub czyszczeniu. Przykładami takich materiałów sązeolity, cząstkowy trójpolifosforan sodowy (STPP), siarczan sodowy, cytrynian sodowy, węglan sodowy, karboksymetyloceluloza i minerały ilaste.

Organiczny materiał powłokowy

Organiczny materiał powłokowy jest obecny w ilości 5 - 30%, a korzystnie 8 - 22% wagowych w przeliczeniu na masę środka przeciwpieniącego według wynalazku. Organicznym materiałem powłokowym odpowiednim do stosowania w granulatach według wynalazku mogą być substancje rozpuszczalne/dyspergowalne w wodzie lub ich mieszaniny.

Rozpuszczalny łub dyspergowalny w wodzie materiał nośnikowy musi być nieprzenikalny dla detergentu i musi być zasadniczo nieczynny powierzchniowo. Określenie zasadniczo nieczynny powierzchniowo oznacza tu, że sam materiał nośnikowy nie wchodzi w interakcje z materiałem silikonowym w taki sposób, żeby był zemulgowany lub nadmiernie zdyspergowany raczej w wodnym środowisku, a nie na granicy faz powietrze/woda.

Znanych jest wiele różnorodnych materiałów nośnikowych o wymaganej charakterystyce rozpuszczalności/dyspergowalności, które spełniają zasadnicze wymogi braku czynności powierzchniowej i nieprzenikalności dla detergentów. Przykładowo użyteczne są tu carbowax-y o wysokiej masie cząsteczkowej („Carbowax” jest znakiem towarowym), które zasadniczo sąnieczynne powierzchniowo. Do przykładowych materiałów tego typu należąpoliglikole etylenowe o masie cząsteczkowej około 1500 - 10000, a zwłaszcza około 4000. Użyteczne są tu wysoce zetoksylowane alkohole tłuszczowe, takie jak alkohol z łoju skondensowany z około 25 molami tlenku etylenu. Użyteczne są także inne produkty kondensacji alkoholi o bardzo wysokim stopniu zetoksylowania (około 80).

Takie etoksylaty najwyraźniej nie mają wystarczającej czynności na to by wchodzić w interakcje lub w inny sposób działać szkodliwie na zdolność zmniejszania pienienia omawianych tu środków silikonowych. Szczególnie korzystnym etoksylowanym materiałem nośnikowym jest alkohol z łoju skondensowany z około 80 molami tlenku etylenu, oznaczany skrótem TAE_g0.

178 741

Wymienić można wiele różnych innych materiałów użytecznych jako rozpuszczał ne/dyspergowalne w wodzie środki powłokowe: żelatynę, agar, gumę arabską i różne żele otrzymywane z alg.

Nierozpuszczalnymi w wodzie materiałami organicznymi odpowiednimi do stosowania w środku przeciwpieniącym według wynalazku są nierozpuszczalne w wodzie kwasy tłuszczowe, alkohole tłuszczowe, estry kwasów tłuszczowych i ich mieszaniny. Kwasy tłuszczowe i alkohole tłuszczowe to substancje o 10-20 atomach węgla w łańcuchu alkilowym.

Odpowiednie kwasy tłuszczowe są nasycone lub nienasycone i można je otrzymać ze źródeł naturalnych np. jako estry pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego (np. olej palmowy, olej kokosowy, olej babassu, olej słonecznikowy, olej talowy, olej rycynowy, łój i oleje rybne, sadło i ich mieszaniny), względnie wytworzyć syntetycznie np. drogą utleniania ropy naftowej lub uwodorniania tlenku węgla w procesie Fishera-Tropscha. Przykładami odpowiednich kwasów tłuszczowych do stosowania zgodnie z wynalazkiem są kwas kaprynowy, laurynowy, mirystynowy, palmitynowy, stearynowy, arachidowy i behenowy.

Korzystny jest kwas stearynowy. Korzystny jest także kwas tłuszczowy z łoju (C₁₆-C_lg). Odpowiednie w przypadku rozpatrywanych tu środków przeciwpieniących są alkohole pochodne wyżej wspomnianych kwasów tłuszczowych, przy czym alkohol stearylowy i alkohol z łoju (C₁₆-C₁₈) są korzystne.

Odpowiednie są także estry wyżej wspomnianych kwasów tłuszczowych i C].₃-alkoholi, takie jak mirystynian etylu, stearynian etylu, palmitynian metylu i jednostearynian gliceryny, przy czym ten ostatni jest szczególnie korzystny.

Wśród wyżej wymienionych nierozpuszczalnych w wodzie materiałów tłuszczowych szczególnie korzystne sąkwas stearynowy i alkohol stearylowy. Sąone korzystne ze względu na dobre charakterystyki ich działania, dobrą dostępność i odpowiednie wartości temperatury topnienia. Temperatura topnienia kwasu stearynowego i alkoholu stearylowego wynosi odpowiednio 71,5°C i 59,4°C, a wtej temperaturze sąone nierozpuszczalne w wodzie. Nie wydaje się by te materiały działały niekorzystnie na skuteczność silikonowego przeciwspieniacze gdy zostaje on uwolniony do płynu piorącego.

Mieszaniny powyższych rozpuszczalnych/dyspergowalnych w wodzie środków powłokowych i powyższych nierozpuszczalnych w wodzie materiałów organicznych są także odpowiednie. Korzystną mieszaninę tworzą alkohol stearylowy i TAE_g0.

Ilość organicznego materiału powłokowego stosowana w rozpatrywanych tu środkach przeciwpieniących powinna wynosić nie mniej niż 1 część organicznego materiału powłokowego na 1 część silikonowego przeciwspieniacza. Korzystne jest stosowanie organicznego materiału powłokowego i silikonowego przeciwspieniacza w stosunku wagowym od 5:1 do 1:2, a jeszcze korzystniej od 4:1 do 1:1.

Krystaliczny lub bezpostaciowy glinokrzemian

Wypełniacz glinokrzemianowy obecny w kompozycjach według wynalazku może być krystaliczny lub bezpostaciowy, względnie stanowić mieszaninę obu tych form, i ma wzór 0,8 1,5 Na₂O A1₂O₃ 0,8-6 SiO₂.

Te materiały zawierają nieco wody związanej i wymaga się, by ich zdolność wymiany jonów wapniowych wynosiła co najmniej około 50 mg CaO/g. Korzystne glinokrzemiany zawierają 1 ,5 - 3,5 jednostek SiO₂ (wpowyższym wzorze) i mającząstki wielkości nie więcej niż około 100 mikronów, a korzystnie nie więcej niż około 20 mikronów. Zarówno glinokrzemiany bezpostaciowe, jak i krystaliczne można łatwo wytworzyć drogą reakcji krzemianu sodowego i glinianu sodowego, obszernie opisanej w literaturze.

Krystaliczne glinokrzemiany (zeolity) sązgodnie z wynalazkiem korzystne. Odpowiednie materiały opisano np. w brytyjskim opisie patentowym nr 1429143. Korzystne glinokrzemiany sodowe tego typu są dobrze znanymi produktami handlowymi, dostępnymi jako zeolity A i X oraz ich mieszaniny.

W rozpatrywanych tu środkach przeciwpieniących glinokrzemian jest obecny w stosunku wagowym do silikonowego związku przeciwpieniącego wynoszącym od 1:5 do 2:1, a korzystnie

178 741 od 1:3 do 1:1. Zazwyczaj glinokrzemian jest obecny w ilości 3 -15% w przeliczeniu na rozpatrywane tu środki przeciwpieniące.

Składniki ewentualne

Rozpatrywane tu środki przeciwpieniące mogą korzystnie zawierać glicerynę, oprócz opisanych powyżej składników zasadniczych. Gliceryna może być obecna w stosunku wagowym do silikonowego środka przeciwpieniącego wynoszącym od 1:2 do 3:1, w ilości 2 - 20%, a korzystnie 8 -15% w przeliczeniu na rozpatrywane tu środki przeciwpieniące. Do innych ewentualnych składników należą woski i środki przeciw zbrylaniu.

Korzystne są woski pochodzenia mineralnego, zwłaszcza pochodne ropy naftowej, w tym mikrokrystaliczne i utlenione mikrokrystaliczne woski z ropy naftowej i woski parafinowe. Można jednak także stosować woski syntetyczne lub woski naturalne, takie jak woski Montana, wosk pszczeli, wosk kandelila, wosk karnauba i mieszaniny dowolnych z tych wosków. Bez względu na to jaki wosk się stosuje, korzystne jest by jego temperatura topnienia wynosiła 35 - 70°C, dzięki czemu można go łatwo upłynnić.

Do odpowiednich środków przeciw zbrylaniu należąalkoksylowane niejonowe środki powierzchniowo czynne, takie jak te opisane w dalszej części.

Sposób wytwarzania środka przeciwpieniącego według wynalazku

Rozpatrywany tu sposób obejmuje zasadniczo dwa etapy, mianowicie 1) aglomerowanie silikonowego związku przeciwpieniącego, materiału nośnikowego i organicznego materiału powłokowego, a następnie 2) dodanie glinokrzemianu.

1) Aglomerowanie prowadzi się w standardowym aglomeratorze (mieszalniki typu Schugi lub typu Lódige CB/KM), do którego związki, zarówno ciekłe, jak i zgranulowane, wprowadza się w sposób ciągły (korzystnie) lub okresowy.

Ciekłe związki to silikonowy związek przeciwpieniący i organiczny środek powłokowy.

Związek granulowany to materiał nośnikowy (np. skrobia).

2) Dodawanie glinokrzemianu można prowadzić na dwa różne sposoby (ewentualności a) i b) poniżej), przy czym zgodnie z najkorzystniejszym wariantem rozpatrywanego tu sposobu dodawanie realizuje się w temperaturze 40 - 70°C, a korzystnie 50 - 55°C.

Dodawanie zeolitu w temperaturze spoza tego zakresu nie prowadzi do powstania sypkich granulek.

Ewentualność 1: Produkt opuszczający aglomerator w temperaturze 45 - 55°C wprowadza się do mieszalnika lemieszowego (niska energia) Lódige KM, do którego dodaje się glinokrzemian w odpowiedniej ilości. Czas przebywania w tym mieszalniku może wynosić zaledwie 30 sekund lub aż 3 - 4 minuty. Produkt wprowadza się następnie do złoża fluidalnego dla ochłodzenia do 25 - 35°C.

Ewentualność 2: Produkt opuszczający aglomerator w temperaturze 45 - 55°C wprowadza się do dwustrefowego złoża fluidalnego z częścią grzejną i chłodzącą. Produkt utrzymuje się w 45 - 55°C w pierwszej części „ogrzewanego” złoża fluidalnego i do tej części wdmuchuje się glinokrzemian w odpowiedniej ilości. Następnie ten produkt wprowadza się do drugiej części złoża fluidalnego dla ochłodzenia do 25 - 35°C.

Kompozycie detergentowe

Zgodnie z innąpostaciąniniejszego wynalazku dostarcza się kompozycji detergentowej w postaci proszku, zawierającej środek przeciwpieniący i środek powierzchniowo czynny opisane powyżej. Zawartość środków przeciwpieniących wynosi 0,25 -10%, a korzystnie 0,5 -3% Wagowych w przeliczeniu na całkowitą masę kompozycji detergentowej.

Odpowiednimi środkami powierzchniowo czynnymi są środki typu anionowego, kationowego, niejonowego i amfoterycznego lub ich mieszaniny. Odpowiednimi anionowymi organicznymi detergentowymi środkami powierzchniowo czynnymi są mydła metali alkalicznych i wyższych kwasów tłuszczowych, alkiloarylosulfoniany, np. dodecylobenzenosulfonian sodowy, siarczany długołańcuchowych alkoholi (tłuszczowych), olefmosiarczany i -sulfoniany, siarczanowane jednoglicerydy, siarczanowane etery, sulfobursztyniany, alkanosulfoniany, estry kwasu fosforowego, izotioniany alkilu, estry sacharozy i fluorowe środki powierzchniowo czynne.

178 741

Odpowiednimi kationowymi organicznymi detergentowymi środkami powierzchniowo czynnymi sąsole alkiloamin, IV-rzędowe sole amoniowe, sole sulfoniowe i sole fosfoniowe. Odpowiednimi niejonowymi organicznymi środkami powierzchniowo czynnymi są kondensaty tlenku etylenu i długołańcuchowego alkoholu (tłuszczowego) lub kwasu tłuszczowego, np. C₁₄-Ć|₅-alkohol skondensowany z 7 molami tlenku etylenu (Dobanol^R 45-7), kondensaty tlenku etylenu z aminą lub amidem, produkty kondensacji tlenków etylenu i propylenu, alkiloloamidy kwasów tłuszczowych i tlenki amin tłuszczowych. Odpowiednimi amfoterycznymi organicznymi detergentowymi środkami powierzchniowo czynnymi są związki imidazoliny, sole alkiloaminokwasów i betainy.

Rozpatrywane tu kompozycje detergentowe korzystnie zawierają także wypełniacz, korzystnie niefosforanowy; tak więc wypełniacz jest korzystnie wybrany spośród glinokrzemianowych wypełniaczy jonowych (zeolitów) oraz rozpuszczalnych w wodzie monomerycznych lub oligomerycznych karboksyłanowych środków chelatujących, takich jak cytryniany, bursztyniany, oksydwubursztyniany, a także ich mieszaniny.

Do innych odpowiednich materiałów wypełniacze wych należą węglany, wodorowęglany i krzemiany metali alkalicznych, organiczne fosfoniany, aminopolialkilenofosfoniany i aminopolikarboksylany, kwas etylenodwuaminoczterooctowy i kwas nitrylotrójoctowy. Innymi odpowiednimi rozpuszczalnymi w wodzie solami organicznymi są homo- i kopolimeryczne kwasy polikarboksylowe i ich sole, przy czym kwas polikarboksylowy zawiera co najmniej dwa rodniki karboksylowe oddzielone od siebie co najwyżej 2 atomami węgla. Polimery tego typu ujawniono w brytyjskim opisie patentowym nr 1596756. Przykładami takich soli sąpoliakrylany o masie cząsteczkowej 2000 - 5000 i ich kopolimery z bezwodnikiem maleinowym o masie cząsteczkowej 20000 - 70000, zwłaszcza około 40000.

Inne składniki, które zwykle stanowią część kompozycji detergentowej w postaci proszku to środki bielące, takie jak nadboran i nadwęglan sodowy, aktywatory środków bielących, środki zapobiegające wtórnemu osadzaniu się brudu, takie jak karboksymetyloceluloza, enzymy, środki rozjaśniające, iły zmiękczające tkaniny, środki zapachowe, barwniki, pigmenty.

Przykład I.

Wytwarza się środek przeciwpieniący porównawczy i według wynalazku (przykład I), przy czym środek przeciwpieniący według wynalazku, wytwarza się wyżej opisanym sposobem (temperatura dodawania zeolitu około 50°C):

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Środek przeciwpienny, trwały, sypki, w postaci granulowanej, do wprowadzania do kompozycji detergentowej w postaci proszku, zawierający od 5 do 20% silikonowego związku przeciwpiennego w skład którego wchodzi polidwuorganosiloksan i stała krzemionka użyta w ilości 1 -3 0% wagowych w stosunku do ilości silikonowego związku przeciwpiennego, od 40 do 80% materiału nośnikowego i od 5 do 30% organicznego materiału powłokowego, znamienny tym, ze w skład środka przeciwpiennego wchodzi ponadto od 3 do 15% wagowych krystalicznego lub bezpostaciowego glinokrzemianu w stosunku do silikonowego związku przeciwpiennego, wynoszącym od 1:3 do 1:1, przy czym stosunek wagowy organicznego materiału powłokowego do silikonowego związku przeciwpiennego wynosi od 5:1 do 1:2.
2. Środek według zastrz. 1, znamienny tym, że jako materiał nośnikowy zawiera skrobię.
3. Środek według zastrz. 1, znamienny tym, że zawiera organiczny materiał powłokowy wybrany spośród materiałów rozpuszczalnych lub dyspergowalnych w wodzie, zasadniczo nieaktywnych, nieprzenikalnych dla detergentu, spośród nierozpuszczalnych w wodzie kwasów tłuszczowych i/lub alkoholi tłuszczowych i/lub estrów kwasów tłuszczowych i ich mieszanin.
4. Środek według zastrz. 3, znamienny tym, że zawiera organiczny materiał powłokowy rozpuszczalny/dyspergowalny w wodzie, wybrany spośród wysoce zetoksylowanych alkoholi tłuszczowych skondensowanych z około 25-80 molami tlenku etylenu.
5. Środek według zastrz. 1, znamienny tym, że zawiera nierozpuszczalne w wodzie alkohole kwasy tłuszczowe i/lub alkohole tłuszczowe o łańcuchu węglowym o 12-20 atomach węgla i temperaturze topnienia w zakresie 45-80°C.
6. Środek według zastrz. 4, albo 5, znamienny tym, ze zawiera organiczny materiał powłokowy wybrany spośród kwasu stearynowego, alkoholu stearylowego, kwasu tłuszczowego z łoju, alkoholu tłuszczowego z łoju, alkoholu z łoju skondensowanego z 80 molami tlenku etylenu i ich mieszanin.
7. Środek według zastrz. 1, znamienny tym, że jako krystaliczny lub bezpostaciowy krzemian zawiera od 3 do 5% zeolitu.
8. Środek według zastrz. 1, albo 2, albo 3, znamienny tym, że dodatkowo zawiera od 2 do 20% gliceryny.
9. Sposób wytwarzania środka przeciwpiennego, znamienny tym, że 5 do 20% silikonowego związku przeciwpiennego, w skład którego wchodzi polidwuorganosiloksan i stała krzemionka użyta w ilości 1-30% wagowych w stosunku do ilości silikonowego związku przeciwpiennego, od 40 do 80% materiału nośnikowego i od 5 do 30% organicznego materiału powłokowego, aglomeruje się razem, po czym dodaje się od 3 do 15% wagowych krystalicznego lub bezpostaciowego glinokrzemianu w temperaturze z zakresu od 40 do 70°C.
10. Sposób według zastrz. 9, znamienny tym, ze stosuje się temperaturę z zakresu od 45 do 55°C.
11. Kompozycja detergentowa w postaci proszku, znamienna tym, że zawiera środek powierzchniowo czynny wybrany spośród anionowych, kationowych, niejonowych i amfo tery cznych środków powierzchniowo czynnych, oraz środek przeciwpienny w ilości 0,25-10% wagowych, korzystnie 0,5-3% wagowych, zawierający od 5 do 20% silikonowego związku przeciwpiennego, w skład którego wchodzi polidwuorganosiloksan i stała krzemionka użyta w ilości 1-30% wagowych w stosunku do ilości silikonowego związku przeciwpiennego, i od 3 do 15% wagowych krystalicznego lub bezpostaciowego glinokrzemianu w stosunku do silikonowego związku przeciwpiennego, wynoszącym od 1:3 do 1:1, oraz ewentualnie od 2 do 20% gliceryny,

178 741 od 40 do 80% materiału nośnikowego, od 5 do 30% organicznego materiału powłokowego, przy czym stosunek wagowy organicznego materiału powłokowego do silikonowego związku przeciwpiennego wynosi od 5:1 do 1:2.