PL175174B1 - Urządzenie do zaślepiania wnętrza rury - Google Patents

Abstract

1. Urzadzenie do zaslepiania wnetrza rury posiadajacej cylindryczna powierzchnie wewnetrzna oraz otwór dostepu do jej wnetrza o srednicy zasadniczo równej wewnetrznej srednicy tej cylindrycznej rury, znamienne tym, ze zawiera pionowo usta- wiony zaslepiajacy korpus (182) tworzacy usytuowane w odste- pie od siebie integralne czesci widlowe (184, 186) z przestrzenia pomiedzy nimi, przy czym kazda z tych czesci widlowych ma pare usytuowanych w linii szczelin (190, 194), które przebiegaja w równoleglych plaszczyznach i sa usytuowane pod katem ostrym do plaszczyzny osi wzdluznej korpusu; pomiedzy czesciami wid- lowymi (184, 186) korpusu (182) posiada plyte podstawy (192), która ma przeciwlegle równolegle powierzchnie boczne i pare osi (198) usytuowanych w odstepie od siebie, odchodzacych od kazdej powierzchni bocznej, które wspieraja obrotowo rolki (200) umieszczone w szczelinach w tym korpusie, przy czym plyta podstawy (192) jest przytrzymywana przez korpus (182) przy regulowaniu ruchu pionowego i bocznego plyty podstawy wzgle- dem korpusu, przy poruszaniu sie rolek (200) w szczelinach; do plyty podstawy ma przymocowana (192) elastomeryczna miske (210), której obwodowa zewnetrzna powierzchnia uszczelniajaca ma srednice nieco wieksza od srednicy wewnetrznej zaslepianej rury (10); od plyty podstawy (192) do dolu wystaje czop (218) usytuowany z tylu miski (210), stanowiacy element sprzegajacy sie z wewnetrzna powierzchnia zaslepianej rury (10) dla przemie- szczania plyty podstawy (192) do przodu w stosunku do zaslepia- jacego korpusu (182), podczas spychania tego korpusu do dolu w zaslepiana rure (10); przy czym zaslepiajacy korpus (182) zamocowany jest do dolnego konca podluznego sterujacego drazka (28), za pomoca którego urzadzenie to jest wprowadzane w zaslepiana rure (10). Fig. 2 PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest urządzenie do zaślepiania wnętrza rury posiadającej cylindryczną powierzchnię wewnętrzną i która ma otwór umożliwiający dostęp o średnicy zasadniczo równej lub mniejszej niż średnica wewnętrznej powierzchni cylindrycznej rury.

Istnieją urządzenia do wykonywania otworu w ściance przewodu rurowego, nawet kiedy ten przewód rurowy jest pod ciśnieniem cieczy lub gazu. Opis urządzeń, które nadają się do wykonywania otworów w przewodzie rurowym będącym pod ciśnieniem znajduje się w następujących opisach patentowych US 3 614 252 Tapping Apparatus, US 4 579 484 Underwater Tapping Machinę oraz US 4 880 028 Completion Machinę.

Aby przerwać przepływ przez część przewodu rurowego, który jest pod ciśnieniem cieczy lub gazu, po wykonaniu w nim otworu przez urządzenie przeznaczone do tego celu według powyższych opisów patentowych, często trzeba zaślepić wnętrze przewodu rurowego. Normalnie przy układaniu systemu rurowego w przewodzie rurowym instalowane są zawory tam, gdzie będzie trzeba zatrzymywać lub regulować przepływ cieczy lub gazów poprzez przewód rurowy, ale w wielu przypadkach konieczne jest przerwanie przepływu na części długości przewodu rurowego, która nie ma zaworu poprzednio zainstalowanego w tym celu. Przedmiotem wynalazku jest urządzenie do wykonywania tej operacji.

Proponowano już poprzednio urządzenia do zaślepiania wnętrza przewodu rurowego poprzez otwór wykonany w ściance przewodu rurowego. Urządzenia takie są przykładowo opisane w następujących opisach patentowych US 3 665 966 Pipe Plugger oraz US 3 626 475 High Temperature Pipe-Plugging Apparatus.

Wynalazek dotyczy urządzenia do zaślepiania wnętrza rury posiadającej wewnętrzną powierzchnię cylindryczną, która ma otwór umożliwiający dostęp o średnicy zasadniczo równej lub mniejszej niż średnica wewnętrznej, cylindrycznej powierzchni rury.

Urządzenie do zaślepiania wnętrza rury według wynalazku charakteryzuje się tym, że zawiera pionowo ustawiony zaślepiający korpus tworzący usytuowane w odstępie od siebie integralne części widłowe z przestrzenią pomiędzy nimi, przy czym każda z tych części widłowych ma parę usytuowanych w linii szczelin, które przebiegają w równoległych płaszczyznach i są usytuowane pod kątem ostrym do płaszczyzny osi wzdłużnej korpusu; pomiędzy częściami widłowymi korpusu posiada płytę podstawy, która ma przeciwległe równoległe powierzchnie boczne i parę osi usytuowanych w odstępie od siebie, odchodzących od każdej powierzchni bocznej, które wspierają obrotowo rolki umieszczone w szczelinach w tym korpusie, przy czym płyta podstawy jest przytrzymywana przez korpus przy regulowaniu ruchu pionowego i bocznego płyty podstawy względem korpusu, przy poruszaniu się rolek w szczelinach; do płyty podstawy ma przymocowaną elastomeryczną miskę, której obwodowa zewnętrzna powierzchnia uszczelniająca ma średnicę nieco większą od średnicy wewnętrznej zaślepianej rury; od płyty podstawy do dołu wystaje czop usytuowany z tyłu miski, stanowiący element sprzęgający się z wewnętrzną powierzchnią zaślepianej

1775 174 rury dla przemieszczania płyty podstawy do przodu w stosunku do zaślepiającego korpusu, podczas spychania tego korpusu do doki w zaślepianą rurę; przy czym zaślepiający korpus zamocowany jest do dolnego końca podłużnego sterującego drążka, za pomocą którego urządzenie to jest wprowadzane w zaślepianą rurę.

Płyta podstawy ma podłużny przelotowy otwór pomiędzyjej równoległymi powierzchniami bocznymi, w którym umieszczona jest przesuwnie cylindryczna śruba, przy czym miska jest przymocowana do przedniego końca tej śruby, a do tylnego końca śruby przymocowanyjest poprzeczny drążkowy człon. Elastomeryczna miska jest podparta przez sztywną noskową płytkę przymocowaną do przedniego końca miski. W płycie podstawy wykonany jest prowadzący otwór przestawiony względem pierwszego podłużnego otworu i równoległy do niego, i ponadto prowadzący kołek wsparty przez noskową płytkę i odchodzący od niej, przy czym prowadzący kołek jest umieszczony przesuwnie w prowadzącym otworze płyty podstawy, utrzymując orientację osiową noskowej płytki miski i elastomerycznej miski względem płyty podstawy, kiedy noskowa płytka miski i elastomeryczną miska są przemieszczone względem płyty podstawy.

Urządzenie według wynalazku posiada pionową rurową obudowę zaślepiającego elementu przyłączaną dolnym końcem do rury, w komunikacji z otworem w rurze i podłużny, pionowy, cylindryczny sterujący drążek posiadający na swym dolnym końcu zaślepiający element, który zaślepia rurę po wprowadzeniu go poprzez otwór w rurze; do górnego końca obudowy przymocowany jest zamykający obudowę człon, przy czym zamykający obudowę człon ma przelotowy otwór przyjmujący szczelnie i przesuwnie sterujący drążek; na sterującym drążku jest umieszczony przesuwnie podnośnik posiadający dolny koniec przymocowany do zamykającego obudowę członu, przy czym sterujący drążek przechodzi przez górny koniec tego podnośnika przemieszczającego osiowo sterujący drążek poruszający zaślepiający element do i z wnętrza rury.

Podnośnik jest sterowany przez uchwyt wystający od tego podnośnika, poruszany w płaszczyźnie sterującego drążka. Podnośnik przemieszcza sterujący drążek w kierunku do obudowy i w drugą stronę od obudowy zaślepiającego elementu. Wymieniony podnośnik jest mocowany do górnego końca członu zamykającego obudowę; przy czym człon zamykający obudowę ma ściętą kulistą zewnętrzną powierzchnię i cylindryczny przelotowy otwór, do którego przesuwnie wprowadzony jest sterujący drążek. Ściętą kulistą powierzchnię tworzą pierwsza i druga płytka zamykające obudowę, które są umieszczone razem otaczając co najmniej część kulistej części członu zamykającego obudowę, i który to człon zamykający obudowę jest przechylnie wsparty na obudowie zaślepiającego elementu.

Podnośnik, a pośrednio sterujący drążek, blokowane są zamkiem blokującym pod wybranym kątem względem obudowy zaślepiającego elementu. Zamek ten jest zamkiem przechylnym wystającym na zewnątrz pomiędzy podnośnikiem a obudową zaślepiającego elementu. Zamek jest w postaci podłużnego gwintowanego członu przymocowanego przechylnie na jednym końcu do podnośnika, a na drugim końcu zaczepiony na obudowie zaślepiającego elementu, która ma zewnętrzny wystający z niej element hakowy. Na podłużnym gwintowanym członie znajduje się zaczep przystosowany do usuwalnego blokowania na elemencie hakowym oraz nakrętka nakręcona na gwintowany człon utrzymująca zaczep w wybranym położeniu. Pomiędzy nakrętką a zaczepem usytuowana jest ściskana sprężyna umieszczona na gwintowanym członie.

W urządzeniu według wynalazku podnośnik ma rurową obudowę zamkniętą przy górnym końcu górną płytką, a przy dolnym końcu dolną płytką, przy czym płytki górna i dolna mają przelotowe otwory, w które wchodzi sterujący drążek. W obudowie podnośnika umieszczony jest dolny uruchamiający element posiadający przelotowy otwór na sterujący drążek, przy czym dolny uruchamiający element jest sprzężony z dolną płytką oraz górny uruchamiający element posiadający przelotowy otwór na sterujący drążek sprzężony z górną płytką i zwalniający element posiadający przelotowy otwór na sterujący drążek sprzężony z górną płytką i zwalniający element posiadający przelotowy otwór na sterujący drążek, przy czym zwalniający element jest sprzężony z dolnym uruchamiającym elementem. Pomiędzy zwalniającym elementem a górnym uruchamiającym elementem na sterującym

175 174 drążku umieszczona jest ściskana sprężyna, przy czym dolny uruchamiający element blokuje ruch drążka sterującego do góry.

Podnośnik ma ustawiany ręcznie podłużny ruchomy uchwyt mający krzywkowy podważający człon, który w pierwszym położeniu wywiera siłę pomiędzy zwalniającym elementem a dolnym uruchamiającym elementem przy podnoszeniu sterującego drążka, oraz w drugim położeniu wywierający siłę pomiędzy górną płytką obudowy podnośnika a górnym uruchamiającym elementem przy opuszczaniu sterującego drążka. Pomiędzy dolną płytką obudowy podnośnika a dolnym uruchamiającym elementem zawiera co najmniej jedną podkładkę sprężyny.

Przy dolnym uruchamiającym elemencie znajduje się dźwignia regulacji wstępnego obciążenia dolnego uruchamiającego elementu względem sterującego drążka i siły potrzebnej do przemieszczenia sterującego drążka do dołu.

Tak więc, w jednym wykonaniu urządzenie do zaślepiania wnętrza rury posiadającej cylindryczną powierzchnię wewnętrzną, w której wykonany jest otwór dostępu, posiada pionową rurową obudowę podnośnika zaślepiającego elementu przymocowaną swym dolnym końcem do rury przy utrzymanej komunikacji z otworem w rurze; podłużny, pionowy, cylindryczny sterujący drążek mający na swym dolnym końcu zaślepiający element wprowadzany poprzez otwór w rurę; kołnierzowy zamykający człon mający co najmniej w części ściętą kulistą powierzchnię zewnętrzną, przy czym ten kołnierzowy zamykający człon ma cylindryczny przelotowy otwór, w który przesuwnie wchodzi sterujący drążek; pierwszą i drugą płytkę zamykającą, z których każda ma otwór przelotowy utworzony przez ściętą kulistą powierzchnię, które to ścięte kuliste powierzchnie płytek razem otaczają co najmniej część części kulistej kołnierzowego członu, wymienione płytki są przymocowane do górnego końca obudowy zaślepiającego elementu i zamykają ją, przy czym kołnierzowy zamykający człon jest przechylnie wsparty na obudowie zaślepiającego elementu.

Urządzenie przy sterującym drążku zawiera zamek do blokowania kołnierzowego członu i pośrednio sterującego drążka pod wybranym kątem względem obudowy zaślepiającego elementu. Zamek jest zamkiem przechylnym wystającym na zewnątrz pomiędzy kołnierzowym zamykającym członem a obudową zaślepiającego elementu i jest w postaci podłużnego gwintowanego członu przymocowanego przechylnie na jednym końcu do kołnierzowego zamykającego członu i obudowy zaślepiającego elementu, przy czym drugi z tych członów kołnierzowych i obudowa zaślepiającego elementu mają element hakowy wystający na zewnątrz od niego. Zaczep ma w sobie otwór przesuwny na podłużnym gwintowanym członie, przystosowany do rozłączalnego blokowania na elemencie hakowym oraz nakrętkę nakręconą na gwintowany człon przytrzymującą zaczep w wybranym położeniu. Ponadto na gwintowanym członie pomiędzy nakrętką a zaczepem ma ściskaną sprężynę.

W innym wykonaniu urządzenie według wynalazku posiada pionową obudowę rurową zaopatrzoną przy dolnym końcu w elementy do mocowania do przewodu rurowego i połączenia z otworem w tym przewodzie rurowym i płytki przymocowane do górnego końca obudowy zamykające tę obudowę, przy czym płytki mają przelotowy otwór. W otworze w zamykających obudowę płytkach umieszczony jest szczelnie i przesuwnie podłużny pionowy sterujący drążek, który składa się z zewnętrznej części rurowej i koncentrycznej części wewnętrznej obrotowo umieszczonej w zewnętrznej części rurowej, z tym, że część wewnętrzna wystaje poza górny i dolny koniec części rurowej, a ponadto zewnętrzna część rurowa i część wewnętrzna sterującego drążka mają dolny koniec przystosowany do przeprowadzania operacji w rurze; do górnego końca zewnętrznej części rurowej sterującego drążka przymocowana jest pierwsza głowicowa płytka, a do górnego końca wewnętrznej części sterującego drążka przymocowana jest druga głowicowa płytka, przy czym płytki głowicowe są równoległe do siebie i usytuowane obok siebie. Uchwyty odchodzące od każdej z płytek głowicowych, tworzą środki obracania zewnętrznej części rurowej i części wewnętrznej sterującego drążka. Co najmniej jeden z uchwytów jest obrotowy względem płytki głowicowej, od której odchodzi; a pierwsza i druga głowicowe płytki są obrotowo blokowane/odblokowywane względem siebie za pomocą zamka sterowanego przez obrót jednego z uchwytów.

Jedna z głowicowych płytek w urządzeniu według wynalazku ma co najmniej jeden otwór usytuowany w odstępie od części sterującego drążka, a druga z płytek ma będący pod działaniem sprężyny ustawiany osiowo tłok wsparty w płytce tak, że jest wsuwany w i wyciągany z co najmniej jednego otworu w pierwszej płytce głowicowej, przy czym przy płytce usytuowany jest mimośród sterowany przez obrót uchwytu wciągający element zaślepiający i obracający głowicowe płytki względem siebie.

Urządzenie zawiera dwuczęściowy składany element zaślepiający. Pierwsza część składanego elementu zaślepiającego jest przymocowana do dolnego końca zewnętrznej części rurowej sterującego drążka i druga część składanego elementu zaślepiającego jest przymocowana do dolnego końca wewnętrznej części sterującego drążka, przy czym zaślepiający element jest składany przy wprowadzeniu go do lub wyprowadzeniu z przewodu rurowego i rozkładany wewnątrz rury tworząc zaślepienie przewodu rurowego.

Urządzenie powyższe może służyć do przeprowadzania operacji we wnętrzu rury posiadającej cylindryczną powierzchnię wewnętrzną, w której wykonany jest otwór umożliwiający dostęp.

Bardziej szczegółowo, urządzenie zaślepiające w pionowej, rurowej obudowie elementu zaślepiającego ma kołnierz lub inne środki przy dolnym końcu do mocowania do siodłowego elementu armatury lub innego urządzenia, które jest połączone z otworem w przewodzie rurowym. W typowej operacji, kiedy otwór został wykonany w istniejącej rurze, w której panuje ciśnienie cieczy lub gazu, zawór sandwiczowy mocuje się do kołnierza, który otacza otwór w rurze. Obudowa elementu zaślepiającego jest mocowana do górnej części zaworu sandwiczowego tak, że kiedy zawór jest otwarty, zapewnione jest połączenie pomiędzy wnętrzem obudowy elementu zaślepiającego a wnętrzem rury poprzez otwór. Do górnego końca obudowy elementu zaślepiającego przymocowany jest przegubowo człon zamykający obudowę. Ten człon zamykający obudowę jest członem rurowym posiadającym część kulową z cylindrycznym otworem przelotowym. Górny koniec rurowej obudowy elementu zaślepiającego ma kulowe gniazdo i płytkę zamykającą, która utrzymuje kulistą część członu zamykającego w styku z kulistym gniazdem. W członie zamykającym umieszczony jest teleskopowo podłużny, pionowy, cylindryczny drążek sterujący. Do tego drążka sterującego, przy jego dolnym końcu, przymocowany jest element zaślepiający. Element zaślepiający może mieć różne postacie. W jednej postaci jest to elastomeryczna miska przymocowana do nieruchomej głowicy, która jest przymocowana do dolnego końca drążka sterującego. Drążek sterujący może być umieszczony tak, że wprowadza głowicę elementu zaślepiającego do wnętrza rury nieco za otworem zapewniającym dostęp zamykając wnętrze rury.

Inna postać głowicy elementu zaślepiającego obejmuje elastomeryczną miskę wspartą na płycie podstawy. Płyta podstawy jest ruchomo wsparta na głowicy drążka sterującego przy dolnym końcu drążka sterującego, przy czym płyta podstawy ma sięgający do dołu czop. Za pomocą pochyłych szczelin w płycie podstawy i rolek wspartych przez głowicę drążka sterującego płyta podstawy jest popychana do przodu, kiedy drążek sterujący jest popychany do dołu, tak że czop sprzęga się _ z dolną wewnętrzną powierzchnią rury. Ruch do przodu płyty podstawy z elastomeryczną miską umieszczoną warstwowo pomiędzy nią a płytką przednią wpycha elastomeryczną miskę promieniowo w wewnętrzną ściankę rury, aby jeszcze szczelniej zamknąć rurę dla przepływu płynu. Zapewnia to lepsze możliwości uszczelniania przy bardzo niskich ciśnieniach płynu i/lub przy niepożądanych warunkach wewnątrz rury.

Trzecim typem głowicy elementu zaślepiającego według wynalazku jest głowica składana. W tego typu elemencie zaślepiającym głowica ma dwie połówki, z których każda zawiera połowę cylindrycznej miski. Głowica elementu zaślepiającego jest składana i następnie jest wprowadzana do wnętrza rury poprzez otwór wykonany w niej, który musi mieć średnicę wynoszącą około 70% średnicy wewnętrznej rury. Następnie głowica elementu zaślepiającego jest rozkładana tworząc korek we wnętrzu rury i zablokowując przepływ cieczy lub gazu poprzez rurę. Kiedy stosuje się składaną głowicę elementu zaślepiającego, drążek sterujący utworzony jest z dwóch części, to znaczy z zewnętrznej części rurowej i z wewnętrznej części drążkowej. Przy stosowaniu uchwytów przy górnym końcu wewnętrznej i zewnętrznej części drążka sterującego można manipulować różnymi połówkami składanej głowicy elementu zaślepiającego i przestawiać głowicę z pozycji złożonej do pozycji rozłożonej i vice versa.

W jednym przykładzie realizacji wynalazku pionowe położenie drążka sterującego i głowicy elementu zaślepiającego może być sterowane ręcznie przez obsługującego poprzez popychanie drążka sterującego do dołu co przemieszcza głowicę elementu zaślepiającego z wnętrza przewodu rurowego w obudowę elementu zaślepiającego. System ten działa zadowalająco, gdy operacja zaślepiania jest przeprowadzana na rurze mającej stosunkowo niskie ciśnienie cieczy lub gazu. Jeśli jednak próbuje się zaślepić rurę o większym ciśnieniu, trudno jest ręcznie przestawiać drążek sterujący w kierunku pionowym. Jest to spowodowane tym, że ciśnienie cieczy lub gazu wywiera na drążek sterujący skierowaną do góry siłę, która jest wprost proporcjonalna do ciśnienia w kilogramach na centymetr kwadratowy razy pole przekroju poprzecznego drążka sterującego. Aby rozwiązać ten problem, wynalazek obejmuje zastosowanie podnośnika. To znaczy podnośnik jest przymocowany do górnego końca członu zamykającego obudowę, a w podnośniku umieszczony jest teleskopowo drążek sterujący. Za pomocą członów wykonawczych, które otaczają drążek sterujący, oraz sprężyn, które przyk^r^a^^^iją siłę do tych członów wykonawczych, uchwyt podnośnika można wykorzystywać do wywierania siły pomiędzy członami wykonawczymi lub pomiędzy obudową podnośnika a górnym członem wykonawczym w celu przemieszczania skokowo drążka sterującego. W jednym położeniu uchwytu drążek sterujący jest spychany podnośnikiem do dołu wprowadzając głowicę elementu zaślepiającego do wnętrza przewodu rurowego. W drugim położeniu uchwytu drążek sterujący jest podnoszony podnośnikiem do góry, aby wyprowadzić głowicę elementu zaślepiającego z wnętrza przewodu rurowego, do wnętrza obudowy elementu zaślepiającego.

Podnośnik ma regulację oporów, dzięki czemu można ustawiać siłę chwytania potrzebną do przemieszczenia drążka sterującego do góry wbrew sile grawitacji.

Inną właściwością urządzenia do zaślepiania wnętrza rury według wynalazku jest zastosowanie członu zaciskowego, który jest przymocowany albo do górnego końca członu zamykającego obudowę, jeśli nie stosuje się podnośnika, albo, jeśli stosuje się podnośnik, do górnego końca podnośnika, tak że obsługujący może blokować drążek sterujący w ustalonych położeniach pionowych oraz w połączeniu z opisanym później zamkiem w półstałych położeniach obrotowych względem członu zamykającego obudowę.

Aby wprowadzić głowicę zaślepiającą do wnętrza rury, w której wykonany jest otwór, głowicę elementu zaślepiającego trzeba ustawić we wnętrzu rury poza otworem, zapewniając całkowite uszczelnienie wokół całego obwodu (360°) miski głowicy elementu zaślepiającego. Z tego powodu drążek sterujący trzeba przechylić w kierunku wnętrza rury, gdzie ma być umieszczony element zaślepiający. Ważną właściwością wynalazku jest zastosowanie środków do blokowania drążka sterującego w stałym położeniu kątowym względem obudowy elementu zaślepiającego, tak że pozostaje on w tym położeniu, podczas gdy obsługujący realizuje do końca operację zaślepiania.

Inną właściwością wynalazku, która odnosi się do stosowania składanej głowicy elementu zaślepiającego, jest zastosowanie środków blokowania głowicy elementu zaślepiającego w położeniu rozłożonym w celu zaślepienia rury lub w celu zablokowania składanej głowicy elementu zaślepiającego w położeniu złożonym, kiedy obsługujący chce wycćągnąć głowicę elementu zaślepiającego z wnętrza rury. Te środki blokowania składanej głowicy elementu zaślepiającego są przymocowane do górnych końców wewnętrznej i zewnętrznej części drążka sterującego. Do poruszania składanej głowicy elementu zaślepiającego wykorzystuje się uchwyt, który wystaje promieniowo od zewnętrznej rurowej części drążka sterującego, a drugi uchwyt jest przymocowany do wewnętrznej części cylindrycznej drążka sterującego i odchodzi od niej promieniowo. Przez obrócenie

175 174 jednego z tych uchwytów wokół jego osi wzdłużnej następuje wyciągnięcie kołka, który w przeciwnym razie blokuje uchwyty w stałym położeniu względem siebie.

Przedmiot wynalazku został uwidoczniony w przykładach wykonania na załączonych rysunkach, na których:

- fig. 1 przedstawia przewód rurowy, do którego przymocowany jest kołnierz połączony z otworem umożliwiającym dostęp do rury, w widoku z boku,

- fig. 2 - urządzenie do zaślepiania wnętrza rury z fig. 1 w widoku z boku w płaszczyźnie prostopadłej do osi rury, do której urządzenie jest przymocowane, przy czym samej rury nie pokazano, a obudowa elementu zaślepiającego jest pokazana w częściowym przekroju,

- fig. 3 - urządzenie zaślepiające według wynalazku w widok z boku wzdłuż linii 3-3 z fig. 2,

- fig. 4 - drążek sterujący typu pokazanego na fig. 1, 2 i 3, który jest stosowany ze składanym elementem zaślepiającym, w widoku rozkawałkowanym z pokazaniem części składowych składanego elementu zaślepiającego poniżej drążka sterującego oraz z pokazaniem urządzeń sterowania ręcznego, które służą do obracania wewnętrznej i zewnętrznej części drążka sterującego powyżej tego drążka sterującego,

- fig. 5 - górne złącze uchwytowe przymocowane do wewnętrznej części drążka sterującego w widoku z góry wzdłuż linii 5-5 z fig. 4,

- fig. 6 - dolne złącze uchwytowe przymocowane do zewnętrznej części rurowej drążka sterującego w widoku z góry wzdłuż linii 6-6 z fig. 4,

- fig. 7 - część górnego złącza uchwytowego w powiększeniu z pokazaniem środków, za pomocą których uchwyt jest obracany w celu wyprowadzenia kołka blokującego, który służy do blokowania złączy uchwytowych w wybranych położeniach względem siebie,

- fig. 8 - pierwszą połowę głowicy elementu zaślepiającego w widoku z boku wraz z rurową częścią mocującą tę połowę do dolnego końca zewnętrznego drążka sterującego pokazanego w przekroju,

- fig. 9 - drugą połowę głowicy elementu zaślepiaj ącego w widoku z boku z pokazaniem rurowej części, która służy do mocowania jej do dolnego końca wewnętrznego drążka sterującego pokazanego w przekroju,

- fig. 10 - pierwszą połowę głowicy elementu zaślepiającego w widoku wzdłuż linii 10-10 z fig. 8,

- fig. 11 - drugą połowę głowicy elementu zaślepiającego w widoku wzdłuż linii 11-11 z fig. 9,

- fig. 12 - pierwszą połowę głowicy elementu zaślepiającego z fig. 8 i 10 w widoku aksonometrycznym,

- fig. 13 - drugą połowę głowicy elementu zaślepiającego z fig. 9 i 11 w widoku aksonom etrycznym,

- fig. 14 - górny element wykonawczy podnośnika drążka sterującego w widoku aksonom etrycznym,

- fig. 15 - górny element wykonawczy z fig. 14 w widoku z góry,

- fig. 16 - górny element wykonawczy w przekroju wzdłuż linii 16-16 z fig. 15,

- fig. 17 - dolny element wykonawczy podnośnika drążka sterującego w widoku aksonometiycznym,

- fig. 18 - dolny element wykonawczy z fig. 17 w widoku z góry,

- fig. 19 - dolny element wykonawczy w przekroju wzdłuż linii 19-19 z fig. 18,

- fig. 20 - element zwalniający podnośnika drążka sterującego w widoku z góry,

- fig. 21 - element zwalniający w przekroju wzdłuż linii 21-21 z fig. 20,

- fig. 22 - zacisk, który otacza drążek sterujący i służy do przytrzymywania go w wybranym położeniu w widoku z góry wzdłuż linii 22-22 z fig. 3 wsparty na górnym końcu podnośnika,

- fig. 23 - obudowę elementu zaślepiającego w przekroju z członem zamykającym przymocowanym do górnej strony obudowy w konstrukcji bez stosowania podnośnika,

- fig. 24 - głowicę elementu zaślepiającego w widoku eksplodującym,

- fig. 25 - głowicę elementu zaślepiającego w widoku z tyłu wzdłuż linii 25-25 z fig. 24,

175 174

- fig. 26 - głowicę elementu zaślepiającego w przekroju wzdłuż linii 26-26 z fig. 25 z pokazaniem urządzenia, za pomocą którego miska zamykająca może być przemieszczana osiowo do sprzężenia z wnętrzem rury, a

- fig. 27 przedstawia stałą głowicę elementu zaślepiającego według wynalazku w przekroju.

Nawiązując obecnie do załączonych rysunków, na fig. 1 przedstawiono rurę 10, która ma otwór 12 w ściance bocznej. Otwór 12 może być tworzony tak jak opisano w opisach patentowych US 3.614.252, US 4.579.484 i US 4.880.028, to znaczy formowanie otworu 12 można wykonać nawet wówczas, gdy rura 10 jest pod ciśnieniem cieczy lub gazu. W związku z formowaniem otworu w rurze, która jest pod ciśnieniem, najpierw spawa się połączenie siodełkowe lub inną postać połączenia 14 na zewnątrz rury. Połączenie to zaopatruje się w kołnierz 16 lub zewnętrzne gwinty do przyjęcia gwintowanego zaworu. Do kołnierza 16 przytwierdza się zawór 18 typu sandwiczowego, który może być otwierany i zamykany zapewniając dostęp na całej średnicy otworu 12, a tym samym do otwarcia rury 10. Gdy zawór sandwiczowy zostanie zamknięty, na górze można na nim przymocować urządzenie według wynalazku a gdy jest otwarty uzyskuje się dostęp urządzenia do wewnątrz rury. Połączenie siodełkowe 14 i zawór 18 sandwiczowy nie stanowią części wynalazku, ale ilustrują urządzenie, z którym realizowany jest wynalazek.

Niniejszy wynalazek obejmuje urządzenie, które przytwierdzzi się na górze zaworu 18 sandwiczowego i które stanowi środek techniczny do zaślepiania wnętrza rury. Należy mieć na uwadze, że urządzenie według wynalazku nie jest całkowicie zależne od stosowania zaworu typu sandwiczowego - mogą być stosowane inne typy zaworów na wejściu, ale zawór typu sandwiczowego jest typowy w instalacjach, do których stosuje się wynalazek.

Rurowa obudowa 20 urządzenia zaślepiającego przy dolnym końcu zaopatrzona jest w kołnierz 22, który może być przymocowany bezpośrednio do zaworu 18 sandwiczowego lub zaopatrzona jest w zewnętrzne gwinty, które mogą być stosowane z mniejszymi zaworami gwintowanymi. Dolny koniec konfiguracji rurowej obudowy 20 urządzenia zaślepiającego zależy od urządzenia do którego jest przyłączony - a zatem kołnierz 22 jest tylko ilustracją jednego ze środków połączenia urządzenia z rurą 10.

Przegubowo do górnego końca rurowej obudowy 20 urządzenia zaślepiającego jest przymocowany przechylny człon 24 zamykający obudowę. Do góry członu 24 zamykającego obudowę przymocowany jest podnośnik 26. W członie 24 zamykającym obudowę i podnośniku 26 znajduje się cylindryczny drążek 28 sterujący. Przy dolnym końcu drążka 28 sterującego znajduje się element zaślepiający rurę przedstawiony linią przerywaną i oznaczony numerem 30. Dalej będzie pokazane, że element 30 zaślepiający rurę może przyjąć różne postacie (z których trzy zostaną opisane poniżej), ale niezależnie od postaci, stosowane jest ono do szczelnego zamykania wnętrza rury 10 przed przepływem przez nią cieczy lub gazu.

Górny koniec drążka 28 sterującego ma górne złącze uchwytu 32 i dolne złącze uchwytu 34 stosowane do manipulowania drążkiem 28 sterującym, a poprzez niego elementem 30 zaślepiającym rurę.

Podnośnik 26 stosowany jest do poruszania drążkiem 28 sterującym do góry i do dołu, to jest pionowo lub co najmniej w płaszczyźnie pionowej w stosunku do obudowy 20 urządzenia zaślepiającego, przy czym czynności podnośnikowe uzyskuje się przez ręczne manipulowanie uchwytem 36 podnośnika.

Do górnego końca podnośnika 26 przyłączony jest zacisk 38 drążka sterowany przez dźwignię 40. Zacisk 38 drążka może być stosowany do blokowania drążka w pozycji podniesionej w stosunku do członu 24 zamknięcia obudowy.

Dostosowanie ciągu drążka sterującego przez dźwignię 42 regulacji oporu stosuje się do regulowania oporu przeciw ruchowi drążka 28 sterującego w dół. Wszystkie te składniki zostaną obecnie opisane bardziej szczegółowo.

Na podstawie fig. 2 i 3 zostanie poniżej opisane szczegółowo działanie obudowy 20, podnośnika 26, przegubowego zamknięcia 24 i drążka sterującego 28.

175 174

Najpierw zostanie opisany przechylny człon 24 zamykający obudowę. Urządzenie to jest rurowe, tzn. ma ono wewnętrzną cylindryczną powierzchnię 44 z otworem przelotowym, w którą wchodzi suwliwie drążek sterujący 28. Ponadto ma ono integralną zewnętrzną ściętą powierzchnię kulistą lub część kulistą 46. Część kulista 46 spoczywa w dolnej połowie kulistego gniazda w postaci płytki 48, w której wykonany jest przelotowy otwór utworzony przez półkulistą powierzchnię 50, przy czym płytka ta jest przymocowana do górnej części 52 obudowy 20 urządzenia zaślepiającego. Płytka pokrywy 54 również ma przelotowy otwór utworzony przez półkulistą powierzchnię 56. Płytka pokrywy 54 jest przymocowana do górnej części 52 obudowy urządzenia zaślepiającego np. za pomocą gwintu. Powierzchnie 50 i 52 służą razem do uchwycenia i przegubowego wspierania kulistej części 46 członu 24 zamykającego obudowę. Górny koniec członu 24 zamykającego obudowę jest przymocowany do dolnego końca podnośnika 26. Górna rurowa część członu zamykającego 24 ma integralny, odchodzący promieniowo kołnierz 58, który jest uchwycony pomiędzy łożyskami oporowymi 59A i 59B. Łożysko oporowe 59B jest dzielone, tak że może być ono montowane wokół rurowej części członu zamykającego 24. Łożyska oporowe 59A i 59B z kołnierzem 58 są utrzymywane w zagłębieniu 60 w dolnej płytce końcowej 61 podnośnika za pomocą pierścienia ustalającego 62. Podnośnik 26 jest więc wsparty przechylnie przez człon zamykający 24. Ponadto podnośnik 26 jest obrotowy względem członu zamykającego 24, co zapewniają łożyska oporowe 59A i 59B.

Podnośnik 26 posiada rurową obudowę zamkniętą przez dolną płytkę końcową 61 i przez górną płytkę końcową 63. Płytki końcowe 61 i 63 mają otwory przelotowe, w które wchodzi drążek sterujący 28. Obudowa podnośnika 26 jest rurowa, tak że drążek sterujący 28 przechodzi przez obudowę podnośnika.

Wewnętrzne części składowe obudowy podnośnika 26 są najlepiej pokazane na fig. 3. Wewnątrz obudowy 26 na drążku sterującym 28 umieszczony jest dolny uruchamiający element 64, zwalniający element 66 i górny uruchamiający element 68, śrubowa sprężyna ściskana 70, która jest ściśnięta pomiędzy zwalniającym elementem 66 a górnym uruchamiającym elementem 68, i podkładki 72 sprężyny. Podkładki sprężyny są umieszczone pomiędzy dolnym uruchamiającym elementem 64 a dolną płytką końcową 61. Uruchamiające elementy 64, 66 i 68 są szczegółowo pokazane na fig. 14 - 21.

Dolny uruchamiający element 64 pokazany jest na fig. 17, 18 i 19. Jest to integralny człon posiadający cylindryczny otwór przelotowy 74. Oś tego otworu jest nieco przestawiona względem podstawy 76. Dolny element sterujący ma integralną wystającą część trzonkową 80 naprzeciw której działa uchwyt podnośnika i która przechodzi przez otwór 82 w obudowie 26 podnośnika, jak pokazano na fig. 2 i 3.

Działanie dolnego uruchamiającego elementu 64 zostanie opisane w dalszej części opisu.

Górny uruchamiający element 68 pokazany jest na fig. 14,15 i 16. Jest to integralny człon z przelotowym otworem cylindrycznym 84. Oś tego cylindrycznego otworu 84 jest usytuowana pod pewnym kątem względem powierzchni podstawy 86 górnego uruchamiającego elementu. Górny uruchamiający element ma integralną część trzonkową 88, na którą działa uchwyt podnośnika, jak to zostanie opisane w dalszej części opisu.

Zwalniający element 66 przedstawiony jest na fig. 20 i 21. Jest to pojedyncze urządzenie metalowe, np. ze stali, posiadające zagłębienie 90 o większej średnicy i współosiowy cylindryczny otwór 92. Ten cylindryczny otwór 92 ma średnicę nieco mniejszą niż zewnętrzna średnica cylindrycznego drążka sterującego 28. Zagłębienie 90 przyjmuje dolny koniec sprężyny 70, jak pokazano na fig. 3. Górny koniec sprężyny 70 jest umieszczony w mającym zwiększoną średnicę zagłębieniu 87 wykonanym w powierzchni podstawy 86 górnego uruchamiającego elementu 68, jak pokazano na fig. 16.

Zwalniający element 66 ma integralne, usytuowane w odstępie części trzonkowe 94A i 94B, z których każda ma otwór wspierający kołek 96. Części trzonkowe 94A i 94B są usytuowane w odstępie od siebie, w celu przyjmowania przedni koniec uchwytu podnośnika, który będzie opisany w dalszej części opisu.

Opisane zostanie teraz na podstawie fig. 3 działanie podnośnika przy podnoszeniu i opuszczaniu drążka sterującego 28. Z zewnętrznej ścianki bocznej obudowy 26 podnośnika wy:stają usytuowane w odstępie od siebie występy 98, z których jeden pokazano na fig. 3. Występy 98 są rozmieszczone zasadniczo w jednakowych odstępach pomiędzy częściami trzonkowymi 92A i 94B zwalniającego elementu 66, jak pokazano na fig. 20. W występ 98 wchodzi kołek 100.

Drążek sterujący 28 jest podnoszony i opuszczany z wykorzystaniem podnośnika 26 za pomocą ręcznego uruchamiania uchwytu 102 podnośnika. Uchwyt 102 podnośnika zawiera przednią część płaską 104, która ma dolną zakrzywioną część 106 i górne wycięcie 108, które ma taki kształt, aby sprzęgało się z kołkiem 96 i 100 podczas działania podnośnika.

Integralna część trzonkowa 78 dolnego uruchamiającego elementu 64, części trzonkowe 94A i 94B zwalniającego elementu 66 oraz część trzonkowa 88 górnego uruchamiającego elementu 68 wystają poprzez szczelinę 110 w rurowej obudowie podnośnika 26, umożliwiając poruszanie tych członów przez uchwyt 102 podnośnika.

Jak pokazano na fig. 3, uchwyt 102 podnośnika sprzęga się z kołkiem 96 w zwalniającym elemencie sterującym 106. Kiedy uchwyt 102 jest przemieszczany do dołu, zwalniający element 66 jest przechylany względem drążka sterującego 28, na skutek czego zwalniający element chwyta cylindryczny drążek sterujący. Siła chwytania wywierana na drążek sterujący przez dolny uruchamiający element jest stosunkowo niewielka. Pochodzi ona tylko od wstępnego obciążenia podkładek 72 sprężyny. To wstępne obciążenie można nieco zwiększyć, ale nie w znacznym stopniu, przez przesunięcie regulacji obciążenia wstępnego do dołu, co skutecznie zmniejsza swobodną przestrzeń, w której usytuowane są podkładki sprężyny, przez obniżenie położenia dolnego uruchamiającego elementu. Orientacja punktów styku (uchwycenia) górnego i dolnego uruchamiającego elementu (określona przez orientację otworów w nich) umożliwia suwliwy ruch drążka sterującego do dołu poprzez podnośnik wymagający siły tylko do wartości wstępnego obciążenia. Orientacja tych punktów styku nie pozwala na ruch drążka sterującego do góry. Każda siła, taka jak ciśnienie wewnątrz przewodu rurowego, dążąca do popychania drążka sterującego do góry, zwiększa siłę uchwytu dolnego uruchamiającego elementu w tym samym stopniu. Siła ta jest przenoszona na zderzak 79 przez trzonek 80. Zadaniem zderzaka 112 jest uniemożliwienie nadmiernego obrotu uchwytu podnośnika do punktu, w którym na dolny uruchamiający element wywierane są takie siły, które mogą spowodować niekontrolowane przesunięcie drążka sterującego do góry poprzez podnośnik, kiedy wewnątrz przewodu rurowego panuje ciśnienie.

Aby podnieść drążek sterujący, kiedy ciśnienie panujące wewnątrz przewodu rurowego dąży do popchnięcia go do góry, skierowana do dołu siła działająca na uchwyt podnośnika powoduje, że zwalniający element chwyta drążek sterujący i wytwarza na skutek tego skierowaną do dołu siłę działającą na trzonek 78, który w pewnym stopniu odwraca powodujący uchwycenie moment działający na dolny uruchamiający element poprzez siłę reakcji wywieraną na przeciwległy trzonek 80 przez zderzak 79. To zmniejszenie momentu powodującego uchwycenie umożliwia kontrolowane przesunięcie drążka sterującego do góry.

Aby podnieść drążek sterujący przy braku ciśnienia wewnętrznego lub gdy ciśnienie wewnętrzne jest niewielkie, przeprowadzane jest takie samo działanie za pomocą uchwytu podnośnika, ale w tym przypadku skierowana do góry siła wywierana przez zwalniający element po prostu ciągnie drążek sterujący do góry poprzez dolny uruchamiający element. Funkcja regulacji oporu zapewnia głównie pewne wstępne obciążenie sprężyny powodującej uchwycenie, aby drążek sterujący nie mógł poruszać się do góry, kiedy wewnątrz rury występuje ciśnienie. Dodatkową funkcją jest kompensacja własnego ciężaru zespołu drążka sterującego, kiedy drążek sterujący jest podnoszony przy braku wspomagania ze strony ciśnienia wewnątrz przewodu rurowego. Może być to również realizowane przez wywieranie pewnego oporu. Zwrócony do góry ruch drążka sterującego będzie kontynuowany, kiedy uchwyt 102 podnośnika jest przechylany do dołu. Uchwyt zetknie się ze zderzakiem 112, który jest wykonany wewnątrz obudowy podnośnika na dolnej płytce końcowej 60. Powta14

175 174 rzalny ruch pionowy podnośnika pozwoli zwalniającemu elementowi 66 na wycofanie się do położenia dolnego za pomocą ściskanej sprężyny 70, tak że po każdym ruchu drążek sterujący 28 jest przyrostowo poruszany do góry.

Aby opuścić drążek sterujący, uchwyt 102 podnośnika umieszcza się w położeniu pokazanym na fig. 3 linią przerywaną. Wycięcie 102 w przedniej części płaskiej 104 drążka sterującego sprzęga się wtedy z kołkiem 100, a zakrzywiona część 106 uchwytu podnośnika sprzęga się z częścią trzonkową 88 górnego uruchamiającego elementu 68. Kiedy uruchamiający element jest przechylany do dołu, chwyta zewnętrzną cylindryczną powierzchnię drążka sterującego 28 i spycha ją do dołu. Powtarzalne pionowe ruchy uchwytu 102 podnośnika w stosunku do części trzonkowej 88 górnego uruchamiającego elementu 68 będą powodowały przyrostowy ruch drążka sterującego do dołu. Ten ruch drążka sterującego do dołu jest bardzo ważny. Kiedy urządzenie z fig. 3 jest zamocowane w połączeniu z wnętrzem przewodu rurowego, w którym panuje wysokie ciśnienie gazu lub cieczy, siła hydrauliczna ma tendencję do poruszania drążka sterującego do góry, przy czym siła ta jest wprost proporcjonalna do ciśnienia X pola przekroju drążka sterującego. Można zauważyć, że w przewodzie rurowym, w którym panuje znaczne ciśnienie, siła hydrauliczna dążąca do poruszenia drążka sterującego 28 do góry mogłaby być tak duża, że obsługujący nie mógłby ręcznie poruszyć drążka sterującego do dołu. Przez zastosowanie opisanego tu urządzenia podnośnikowego drążek sterujący 28 może być bezpiecznie poruszany do góry lub do dołu przez obsługującego za pomocą uchwytu podnośnika i bez wymagania nadzwyczajnej siły.

Aby przyspieszyć działania, pożądane jest, kiedy w przewodzie rurowym jest niewielkie ciśnienie gazu lub cieczy lub jest brak ciśnienia, ręczne przesunięcie drążka sterującego 28 do dołu. Ciężar drążka sterującego wsparty jest przez dolny uruchamiający element 64 i dlatego wstępne obciążenie siłownika reguluje siłę wymaganą do przesuwania drążka do dołu. Położenie dolnego uruchamiającego elementu 64 może być sterowane przez dźwignię 42 regulacji oporu, która przykłada gwintowaną część 114 (jak pokazano na fig. 3) do części trzonkowej 80 w celu kontrolowania wstępnego obciążenia dolnego siłownika 64, tak by regulować wielkość oporu przy ręcznym przemieszczaniu drążka sterującego do dołu.

Ważne jest również kontrolowanie położenia pionowego i położenia obrotowego drążka sterującego. W tym celu do górnej płytki końcowej 63 obudowy podnośnika 26 przymocowany jest zacisk 38. Zacisk 38, jak pokazano na fig. 22, jest metalowym członem z cylindrycznym otworem 116, w który wchodzi drążek sterujący 28. Szczelina 118 umożliwia zaciskanie tego zacisku na zewnętrznej powierzchni drążka sterującego za pomocą śruby 120, która jest sterowana dźwignią 40. Kiedy zatem dźwignia 40 jest obracana w celu dokręcenia nagwintowanego kołka 120, zacisk 38 zaciska się wokół drążka sterującego tak, że nie można go poruszyć ani pionowo, ani obrotowo względem obudowy podnośnika 26. Zacisk 38 jest przymocowany do górnej płytki końcowej 63 obudowy podnośnika za pomocą pasowanych śrub 122, które są widoczne na fig. 12 i 3 i które przechodzą przez otwory 124 w zacisku. Rozwiercenia 125 i nadwymiarowe otwory 124 umożliwiają niewielki swobodny ruch zacisku 38 względem górnej płytki końcowej 63 obudowy podnośnika, dzięki czemu zacisk 38 może uginać się i chwytać drążek sterujący 28.

Ważne jest, by obsługujący miał możliwość kontrolowania przechylania drążka sterującego 28 względem obudowy 20 urządzenia zaślepiającego, a zatem względem przewodu rurowego, na którym wsparta jest obudowa urządzenia zaślepiającego. Osiąga się to za pomocą przychylnego zamka pokazanego na fig. 2. Nadlew 124 odchodzi od zewnętrznej powierzchni podnośnika 26 i przyjmuje przechylnie gwintowany człon zamka 126. Człon zamka 126 przechyla się wokół kołka 128 w nadlewie 124. Na gwintowanym członie zamka 126 umieszczony jest przesuwnie zaczep 130, który ma integralną część wargową, przy czym zaczep ten jest przytrzymywany za pomocą nakrętki motylkowej 132. Część wargowa zaczepu 130 jest skonfigurowana tak, aby sprzęgała się z elementem hakowym 134 wbudowanym w górną część 52 obudowy 20 urządzenia zaślepiającego. Kiedy drążek sterujący 28 jest przechylony pod kątem wymaganym przez obsługującego wokół kulowej części 56 członu 24 zamykającego obudowę, obsługujący może przytrzymać drążek sterujący w wybranym położeniu przechylonym przez sprzęgnięcie zaczepu 130 z hakiem 134 i przez

175 174 dokręcenie nakrętki motylkowej 132. Sprężyna 136 umieszczona na gwintowanym członie zamka 126 wywiera siłę dociskającą zaczep 130 do nakrętki motylkowej 132 w celu przytrzymywania gwintowanego członu zamka 126 w położeniu zamkniętym, kiedy zaczep 130 jest odłączony od haka 134 lub w pionowym położeniu składowania.

Wynalazek ten można praktycznie realizować bez stosowania podnośnika 26, jeżeli ciśnienie w zaślepianym przewodzie rurowym nie jest skrajnie wysokie. Na fig. 23 przedstawiono urządzenie przystosowanie do ręcznego opuszczania i podnoszenia drążka sterującego 28, w którym przewidziana jest ta sama możliwość sterowania przechylnego położenia drążka sterującego. Na fig. 23 kołnierz 138 obudowy jest wykorzystywany zamiast podnośnika 26 przedstawionego na fig. 1, 2 i 3. Przechylny człon 24 zamykający obudowę jest przymocowany do kołnierza 138 obudowy w taki sam sposób, jak jest on przymocowany do dolnej płytki końcowej obudowy podnośnika opisanego poprzednio. W tym przykładzie realizacji nadlew 124, który jest wykorzystywany do kontrolowania przechylnego położenia drążka sterującego 28, jest przymocowany do zewnętrznej powierzchni kołnierza 138 obudowy. Gwintowany zamek 126 jest przechylnie przymocowany do kołka 128 i ma zaczep 130, nakrętkę motylkową 132 i sprężynę 136, tak jak opisano w odniesieniu do fig. 2. Ten gwintowany zamek działa tak samo w celu utrzymywania drążka sterującego w wybranym położeniu kątowym przy stosowaniu podnośnika lub bez stosowania podnośnika.

W konstrukcji z fig. 23, gdzie nie zastosowano podnośnika, zacisk 38 poruszany przez dźwignię 40 jest przymocowany do kołnierza 138 obudowy i działa w taki sam sposób jak opisano w odniesieniu do fig. 2.

Drążek sterujący 28 może być wykorzystywany do realizowania wielu różnych funkcji wewnątrz przewodu rurowego, ale głównym przeznaczeniem tego urządzenia jest instalowanie urządzenia zaślepiającego w przewodzie rurowym, aby zamknąć ten przewód wobec przepływu gazu lub cieczy.

Wynalazek przewiduje trzy różne typy urządzeń zaślepiających. Jako pierwsze zostanie opisane składane urządzenie zaślepiające przedstawione na fig. 4 i 8 -12. Jak pokazano w widoku eksplodującym na fig. 4, składane urządzenie zaślepiające ma pierwszą głowicę zaślepiającą 140 i drugą głowicę zaślepiającą 142. Drążek sterujący 28 jest wykonany w postaci zewnętrznej rurowej części 28 i wewnętrznego cylindrycznego drążka 144. Jak pokazano na fig. 4, wewnętrzny cylindryczny drążek 144 ma powiększoną część końcową 146 przy dolnym końcu, która sprzęga się z rurowym zagłębieniem 148 w pierwszej głowicy 140, przy czym ta część końcowa 146 jest przytrzymywana w tym zagłębieniu za pomocą śruby 150. Rurowa zewnętrzna część 28 drążka sterującego ma schodkową kołową część 152, która sprzęga się z rurową częścią 154 drugiej głowicy 142. Szczeliny w członach 146, 148, 152 i 154 sprzęgają się z klinami 151 i 153, aby sterować obrotem pierwszej głowicy 140 i drugiej głowicy 142. Położenia kątowe głowic 140 i 142 względem siebie są więc kontrolowane przez położenia obrotowe drążka sterującego 28 i jego wewnętrznego drążka 144.

Na figurach 9-12 przedstawiono podstawowe części składowe pierwszej głowicy 140 i drugiej głowicy 142 z częściami tworzącymi rurowe zagłębienia 148 i 154. Pierwsza głowica 140 ma przymocowaną do niej jedną połowę elastomerycznej miski 156 i w podobny sposób druga głowica 142 ma połowę elastomerycznej miski 158. Kiedy głowice te są obrócone tak, aby były usytuowane we wspólnej płaszczyźnie, elastomeryczne miski 156 i 158 łączą się ze sobą tworząc kompletną miskę i powierzchnię obwodową, która styka się z wnętrzem rury zamykając jej wnętrze.

Na figurze 4 górne złącze 32 uchwytu jest przymocowane do wewnętrznego cylindrycznego drążka 144, a dolne złącze 34 uchwytu jest przymocowane do zewnętrznego rurowego drążka sterującego 28. Złącza 32 i 34 ustawiają zatem obrotowo drążki 28 i 144, a przez to części głowicowe 140 i 142 elementu zaślepiającego. Jak pokazano na fig. 5 i 6, każda z głowic ma szczelinę ze środkami przeznaczonymi do przyjęcia śruby, tak że głowice te mogą być zaciskane na cylindrycznym drążku 144 i na drążku sterującym 28. Górne złącze 32 ma otwór 160, w który wchodzi, z możliwością wyjmowania, górny uchwyt 162, a dolne złącze 34 ma otwór 164, w który wchodzi uchwyt 166. Za pomocą uchwytów 162 i 166 obsługujący może sterować położeniem głowic 140 i 142 elementu zaślepiającego, aby albo

175 174 składać je w położeniu wzajemnie równoległym, albo składać je w jednej płaszczyźnie tworząc głowicę zaślepiającą o pełnej średnicy w celu odcięcia wnętrza rury.

Ważne jest, aby była utrzymywana wybrana przez obsługującego orientacja głowic 140 i 142 elementu zaślepiającego względem siebie. W tym celu, jak pokazano na fig. 7, górne złącze 32 ma pionowy otwór 168, w który wchodzi tłok 170 ustawiany przez prowadzącą wkładkę 172 i spychany do położenia dolnego przez sprężynę 174. Na tłoku 170 utworzona jest integralna część podkładkowa 176 o zwiększonej średnicy.

Uchwyt 162 ma zagłębienie 178 tworzące przeciwległe występy, które sprzęgają się z integralną częścią podkładkową 176. Kiedy uchwyt 162 zostanie obrócony przez obsługującego, tłok 170 zostaje wycofany, ale kiedy zlikwidowane jest siła obracająca, sprężyna 174 automatycznie wysuwa tłok 170.

Dolne złącze 34 ma usytuowane w odstępie otwory 180, które służą do przyjęcia tłoka 170. Otwory 180 są przeznaczone do przytrzymywania składanej głowicy elementu zaślepiającego, tzn, głowic 140 i 142 elementu zaślepiającego albo w położeniu całkowicie złożonym, albo w położeniu całkowicie rozłożonym. Obsługujący może zatem usunąć uchwyty 162 i 166 i przy położeniu całkowicie złożonym lub rozłożonym tłok 170 wejdzie w jeden z otworów 180 przytrzymując złożoną głowicę elementu zaślepiającego w wybranym położeniu. System ten umożliwia obsługującemu blokowanie składanej głowicy elementu zaślepiającego albo w położeniu złożonym, albo w położeniu rozłożonym bez zdejmowania swych rąk z dźwigni 162 i 166, co jest właściwością ważną dla bezpieczeństwa.

Na figurach 24, 25 i 26 pokazano odmienny rodzaj głowicy elementu zaślepiającego. Jak pokazano na fig. 24, ten rodzaj głowicy elementu zaślepiającego może wykorzystywać drążek sterujący 28, który jest jednolity, tzn. nie posiada oddzielnego drążka wewnętrznego. Drążek sterujący 28 jest cylindryczny i musi być poruszany za pomocą podnośnika, jak opisano w odniesieniu do fig. 3, aby zapewniać siłę wystarczającą dla poruszenia płyty podstawy 192 elementu zaślepiającego, jak to zostanie opisane później. Do dolnego końca krążka sterującego 28 przymocowany jest korpus 182 elementu zaślepiającego, który ma górną część rurową 183, w którą teleskopowo wchodzi dolny koniec drążka sterującego 28, tak że może być on przykręcony do drążka sterującego.

Jak to najlepiej widać na fig. 25, korpus 182 ma dwie integralne, usytuowane w odstępie od siebie, równoległe części widłowe 184 i 186. Każda z tych części widłowych ma podłużną górną szczelinę 188 i dolną szczelinę 190. Płaszczyzna górnych szczelin 188 jest równoległa do płaszczyzny dolnych szczelin 190 i płaszczyzny te są usytuowane pod ostrym kątem względem osi wzdłużnej części rurowej 183, co z kolei oznacza, że szczeliny 188 i 190 są usytuowane pod kątem ostrym do osi wzdłużnej drążka sterującego 28.

Pomiędzy częściami widłowymi 184 i 186 umieszczona jest przesuwnie płyta podstawy 192 elementu zaślepiającego. Płyta podstawy 192 elementu zaślepiającego ma przeciwległe równoległe strony, które sprzężone są suwliwie z usytuowanymi w odstępie od siebie częściami widłowymi 184 i 186 korpusu elementu zaślepiającego, tak że płyta podstawy 192 jest pewnie trzymana pomiędzy częściami widłowymi. W płycie podstawy 192 wykonany jest górny gwintowany otwór 194 oraz dolny gwintowany otwór 196. Otwory te przyjmują przeciwległe śruby 198, przy czym każda śruba wspiera rolkę 200. Płyta podstawy 192 jest zatem umieszczona pomiędzy częściami widłowymi korpusu elementu zaślepiającego przy końcu drążka sterującego, ale płyta podstawy może poruszać się bocznie w stosunku do części widłowych przy ruchu do góry lub do dołu zgodnie z kierunkiem bocznym.

Centralny otwór 202 przyjmuje śrubę 204, na której przednim końcu znajduje się nakrętka 206. Na śrubie 204 umieszczona jest płytka noskowa 208, która mocuje elastomeryczną miskę 210. Płyta podstawy 192 ma integralną część kołnierzową 212, która wspiera elastomeryczną miskę 210. Część kołnierzowa 212 płyty podstawy 192 ma pochyloną obwodową powierzchnię 214, która sprzęga się z tylną, ukształtowaną stożkowo częścią miski 210. Ta pochylona powierzchnia sprzęga się ze stożkową wewnętrzną powierzchnią miski 210 i kiedy jest ona spychana na zewnątrz, dąży do rozszerzenia elastomerycznej miski 210, aby przez to lepiej docisnąć ją do wewnętrznej cylindrycznej ścianki rury.

175 174

Przedni koniec śruby 204 przyjmuje drążek 216 przyspawany do niej, aby ograniczyć ruch tej śruby do przodu, gdy sprzęga się ona z tylnymi krawędziami części widłowych 184 i 186.

Do dolnego końca płyty podstawy 192 przymocowany jest czop 218, który, jak pokazano, może być integralny z płytą podstawy. Zadaniem czopu 218 jest sprzężenie z wewnętrzną dolną powierzchnią rury, w którą wciskany jest element zaślepiający. Kiedy podnośnik 26 wywiera skierowany do dołu nacisk na drążek sterujący 28 i przez to na płytę podstawy 192, czop 218 sprzęga się z wnętrzem rury i spycha płytę podstawy do góry powodując, że przemieszcza się ona do przodu względem szczelin 188 i 190, wciskając przez to płytę podstawy 192 w miskę 210, która jest przytrzymywana na miejscu przez płytkę noskową 208 za pomocą śruby 204 i nakrętki 206, na skutek czego następuje rozszerzenie miski 210 i dociśnięcie jej promieniowo na zewnątrz do wnętrza rury. Podnośnik 26, który wywiera siłę niezbędną do takiego rozszerzenia, jest zamocowany za pomocą zacisku ustalającego 38 i członu zamka 126. Czop 218 może być wyposażony w kółko (nie pokazano) dla toczenia się po wewnętrznej powierzchni rury, kiedy element zaślepiający jest umieszczony w rurze.

Kołek 220 jest przymocowany do płytki noskowej 208 i przechodzi przez elastomeryczną miskę 210 i otwór 222 w płycie podstawy 192. Kołek 220 służy do prowadzenia i ustawiania płytki zaczepowej i miski elastomerycznej 210, gdy jest poruszany względem płyty podstawy 192. Kołek 220 prowadzi zatem płytkę zaczepową i miski, gdy człony te poruszają się względem siebie.

Trzeci typ głowicy elementu zaślepiającego pokazano na fig. 27. Rurowy, nieruchomy korpus 228 elementu zaślepiającego przystosowany jest do umieszczenia go na dolnym końcu cylmdiycznego drążka sterującego 28 typu pokazanego na fig. 24, tzn. takiego, który nie wymaga wewnętrznej obrotowej części drążka. Do nieruchomego korpusu 228 elementu zaślepiającego przymocowana jest podpora 230 miski. Podpora 230 jest cylindryczna i ma płaską przednią powierzchnię 232, która ma taki kształt, by przyjmowała na sobie elastomeryczną miskę, przy czym miski tej nie pokazano. Nieruchoma podpora miski z fig. 27 będzie normalnie wykorzystywać płytkę zaczepową do mocowania miski, np. płytkę noskową 208 opisaną na podstawie fig. 26. Podpora nieruchomej miski z fig. 27 jest prostym i ekonomicznym urządzeniem służącym do wprowadzania w rurę, przy czym obsługujący przemieszcza podporę 230 miski do wnętrza rury, a następnie przechyla drążek sterujący w takim kierunku, aby przemieścić miskę wspartą przez tę podporę do wnętrza rury w sąsiedztwie otworu, aby zamknąć przez to rurę.

Figura 23 pokazuje alternatywne przykłady realizacji wynalazku. Drążek sterujący 28 ma przymocowaną do swego górnego końca pierwszą płytkę sterującą 234. Wewnętrzny koniec uchwytu 236 jest umieszczony obrotowo w zagłębieniu w pierwszej płytce sterującej 234. Uchwyt 236 ma mimośród 238 umieszczony przy pierwszej płytce sterującej 234. Do górnego końca wewnętrznego cylindrycznego drążka 144 przymocowany jest drugi korpus sterujący 240. Ten drugi korpus sterujący 240 ma przelotowy otwór, w który wchodzi wewnętrzny cylindryczny drążek 144. Drugi korpus sterujący 240 jest przestawny osiowo, ale obrotowo jest unieruchomiony względem wewnętrznego drążka cyllndiycznego 144.

Przytrzymywacz 242 umieszczony w zewnętrznym rowku na wewnętrznym cylindrycznym drążku 144 sprzęga się ze ściskaną sprężyną 244, która dochodzi do dolnej krawędzi wgłębienia w drugim korpusie sterującym 240. Sprężyna 244 spycha drugi korpus sterujący 240 do dołu w kierunku do pierwszego korpusu sterującego 234.

Korpusy sterujące 234 i 240 są przestawione względem siebie tak, że kiedy uchwyt 236 jest obracany, mimośród 238 sprzęga się z drugim korpusem sterującym 240, przemieszczając go do góry i ściskając sprężynę 244.

Drugi korpus sterujący 240 ma zagłębienie, w które obrotowo wchodzi wewnętrzny koniec uchwytu 246, który ma mimośród 248. Kiedy uchwyt 246 jest obracany, mimośród 248 sprzęga się z pierwszym korpusem sterującym 234, aby przemieścić drugi korpus sterujący 240 do góry, ściskając sprężynę 244. Drugi korpus sterujący 240 jest zatem przemieszczany do góry przez obrót albo uchwytu 236 albo uchwytu 246. Oczywiście

175 174 uchwyty mogą być również obracane równocześnie, aby przemieścić do góry drugi korpus sterujący 240.

Drugi korpus sterujący 240 ma wgłębienie 250 o małej średnicy w powierzchni, która sprzęga się z pierwszą płytką sterującą 234. Kołek 252 odchodzi od górnej powierzchni pierwszej płytki sterującej 234. Kiedy uchwyty 236 i 246 nie są obracane, tzn. kiedy korpusy sterujące są utrzymywane w zależności ciągłej przez sprężynę ściskaną 244, kołek 252 wchodzi w zagłębienie 250, aby unieruchomić korpusy sterujące 234 i 240 względem siebie, przez co uniemożliwiony jest obrót wewnętrznego cyllndryeznego drążka 144 i drążka sterującego 28 względem siebie. Oczywiście, w drugim korpusie sterującym 240 może być więcej niż jedno wgłębienie 250, dzięki czemu obsługujący może unieruchamiać drążki 144 i 28 względem siebie w więcej niż jednym położeniu.

Konstrukcja z fig. 23 zapewnia więc alternatywny sposób sterowania położenia drążków względem siebie w porównaniu z systemem opisanym w odniesieniu do fig. 5, 6 i 7.

Na figurze 23 pokazano, wjaki sposób urządzenie do zaślepiania wnętrza rury opisane tu może być używane do celów innych niż ustawianie głowicy zaślepiającej. Na fig. 23 na dolnym końcu drążka sterującego 28 wsparty jest uchwyt 254 korka uzupełniającego. Ten uchwyt 254 ma odchodzący od niego człon wykonawczy 256. Do dolnego końca wewnętrznego cylindrycznego drążka 144 przymocowany jest drugi uchwyt 258 korka uzupełniającego. Uchwyty 254 i 258 mogą być wykorzystane do zamontowania korka uzupełniającego (nie pokazano) w siodłowym elemencie armatury (patrz 14 na fig. 1) po zakończeniu operacji zaślepiania rury. Opisane tu urządzenia zaślepiające są przeznaczone głównie do tymczasowego odcinania rury. Kiedy nie są one już potrzebne, głowice zaślepiające zostają wyciągnięte z rury, ale otwór, poprzez który głowice zaślepiające są montowane, trzeba uszczelnić. W tym celu normalnie wkręca się lub stosuje korek typu blokującego (nie pokazany) u góry siodłowego elementu armatury 14, aby umożliwić usunięcie zaworu 18. Po usunięciu zaworu 18 do kołnierza 16 siodłowego elementu armatury można przymocować kołnierz zaślepiający, aby zakończyć operację. Uchwyt 254 korka uzupełniającego, posiadający człony wykonawcze 256 i 258, przedstawiono, aby pokazać, że opisane tu urządzenie do zaślepiania wnętrza rury może być wykorzystywane do tego i do innych celów.

175 174

175 174

218

175 174

258

175 174

232

228

230

175 174

Fig. 21

174

Fig. 19

175 174

175 174 \ Ο 5

Γ©-· . imd

162

162

168

175 174

175 174

175 174

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 4,00 zł

Claims (24)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Urządzenie do zaślepiania wnętrza rury posiadającej cylindryczną powierzchnię wewnętrzną oraz otwór dostępu do jej wnętrza o średnicy zasadniczo równej wewnętrznej średnicy tej cylindrycznej rury, znamienne tym, że zawiera pionowo ustawiony zaślepiający korpus (182) tworzący usytuowane w odstępie od siebie integralne części widłowe (184,186) z przestrzenią pomiędzy nimi, przy czym każda z tych części widłowych ma parę usytuowanych w linii szczelin (190, 194), które przebiegają w równoległych płaszczyznach i są .usytuowane pod kątem ostrym do płaszczyzny osi wzdłużnej korpusu; pomiędzy częściami widłowymi (1184,186) korpusu (182) posiada płytę podstawy (192), która ma przeciwległe równoległe powierzchnie boczne i parę osi (198) usytuowanych w odstępie od siebie, odchodzących od każdej powierzchni bocznej, które wspierają obrotowo rolki (200) umieszczone w szczelinach w tym korpusie, przy czym płyta podstawy (192) jest przytrzymywana przez korpus (182) przy regulowaniu ruchu pionowego i bocznego płyty podstawy względem korpusu, przy poruszaniu się rolek (200) w szczelinach; do płyty podstawy ma przymocowaną (192) elastomeryczną miskę (210), której obwodowa zewnętrzna powierzchnia uszczelniająca ma średnicę nieco większą od średnicy wewnętrznej zaślepianej rury (10); od płyty podstawy (192) do dołu wystaje czop (218) usytuowany z tyłu miski (210), stanowiący element sprzęgający się z wewnętrzną powierzchnią zaślepianej rury (10) dla przemieszczania płyty podstawy (192) do przodu w stosunku do zaślepiającego korpusu (182), podczas spychania tego korpusu do dołu w zaślepianą rurę (10); przy czym zaślepiający korpus (182) zamocowany jest do dolnego końca podłużnego sterującego drążka (28), za pomocą którego urządzenie to jest wprowadzane w zaślepianą rurę (10).
2. 2. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że płyta podstawy (192) ma podłużny przelotowy otwór (202) pomiędzy jej równoległymi powierzchniami bocznymi, w którym umieszczona jest przesuwnie cylindryczna śruba (204), przy czym miska (210) jest przymocowana do przedniego końca tej śruby, a do tylnego końca śruby przymocowany jest poprzeczny drążkowy człon (216).
3. 3. Urządzenie według zastrz. 2, znamienne tym, że elastomeryczną miska (210) jest podparta przez sztywną noskową płytkę (208) przymocowaną do przedniego końca miski.
4. 4. Urządzenie według zastrz. 2, znamienne tym, że płyta podstawy (192) ma prowadzący otwór (222) przestawiony względem pierwszego podłużnego otworu (202) i równoległy do niego, i ponadto zawiera prowadzący kołek (220) wsparty przez noskową płytkę (208) i odchodzący od niej, przy czym prowadzący kołek (220) jest umieszczony przesuwnie w prowadzącym otworze (222) płyty podstawy (192), utrzymując orientację osiową noskowej (208) płytki miski i elastomerycznej miski (210) względem płyty podstawy, kiedy noskowa płytka miski i elastomeryczną miska są przemieszczone względem płyty podstawy.
5. 5. Urządzenie do zaślepiania wnętrza rury posiadającej cylindryczną powierzchnię wewnętrzną, do której jest dostęp poprzez wykonany w niej otwór, znamienne tym, że zawiera pionową rurową obudowę (20) zaślepiającego elementu (30) przyłączaną dolnym końcem do rury (10), w komunikacji z otworem (12) w rurze i podłużny, pionowy, cylindryczny sterujący drążek (28) posiadający na swym dolnym końcu zaślepiający element (30), który zaślepia rurę (10) po wprowadzeniu go poprzez otwór (12) w rurze; do górnego końca obudowy (20) przymocowany jest zamykający obudowę człon (24), przy czym zamykający obudowę człon (24) ma przelotowy otwór przyjmujący szczelnie i przesuwnie sterujący drążek (28); na sterującym drążku (28) jest umieszczony przesuwnie podnośnik (26) posiadający dolny koniec przymocowany do zamykającego obudowę członu (24), przy czym sterujący drążek (28) przechodzi przez górny koniec tego podnośnika (26) przemieszczającego osiowo sterujący drążek (28) poruszający zaślepiający element (30) do i z wnętrza rury (10).

   175 174
6. 6. Urządzenie według zastrz. 5, znamienne tym, że podnośnik (26) jest sterowany przez uchwyt (36) wystający od tego podnośnika, poruszany w płaszczyźnie sterującego drążka (28).
7. 7. Urządzenie według zastrz. 5, znamienne tym, że podnośnik (26) przemieszcza sterujący drążek (28) w kierunku do obudowy (20) zaślepiającego elementu (30) i w drugą stronę od obudowy (20) zaślepiającego elementu (30).
8. 8. Urządzenie według zastrz. 5, znamienne tym, że podnośnik (26) jest mocowany do górnego końca członu (24) zamykającego obudowę (20); przy czym człon zamykający obudowę zaślepiającego elementu (30) ma ściętą kulistą zewnętrzną powierzchnię (46) i cylindryczny przelotowy otwór (44), do którego przesuwnie wprowadzony jest sterujący drążek (28); wymienioną ściętą kulistą powierzchnię tworzą pierwsza i druga płytka (48,54) zamykające obudowę (20), które są umieszczone razem otaczając co najmniej część kulistej części członu (24) zamykającego obudowę, i który to człon (24) zamykający obudowę (20) jest przechylnie wsparty na obudowie zaślepiającego elementu (30).
9. 9. Urządzenie według zastrz. 5, znamienne tym, że podnośnik (26) i pośrednio sterujący drążek (28) blokowane są zamkiem (126) blokującym pod wybranym kątem względem obudowy (20) zaślepiającego elementu (30).
10. 10. Urządzenie według zastrz. 9, znamienne tym, że zamek (126) jest zamkiem przechylnym wystającym na zewnątrz pomiędzy podnośnikiem (26) a obudową (20) zaślepiającego elementu (30).
11. 11. Urządzenie według zastrz. 10, znamienne tym, że zamek jest w postaci podłużnego gwintowanego członu (126) przymocowanego przechylnie na jednym końcu do podnośnika (26), a na drugim końcu zaczepiony na obudowie (20) zaślepiającego elementu (30), która ma zewnętrzny wystający z niej element hakowy (134); na podłużnym gwintowanym członie (126) znajduje się zaczep (130) przystosowany do usuwalnego blokowania na elemencie hakowym (134) oraz nakrętka (132) nakręcona na gwintowany człon (126) utrzymująca zaczep (130) w wybranym położeniu.
12. 12. Urządzenie według zastrz. 11, znamienne tym, że pomiędzy nakrętką (132) a zaczepem (130) usytuowana jest ściskana sprężyna (136) umieszczona na gwintowanym członie (126).
13. 13. Urządzenie według zastrz. 5, znamienne tym, że podnośnik (26) ma rurową obudowę (20) zamkniętą przy górnym końcu górną płytką (63), a przy dolnym końcu dolną płytką (60), przy czym płytki górna i dolna mają przelotowe otwory, w które wchodzi sterujący drążek (28); w obudowie podnośnika (26) umieszczony jest dolny uruchamiający element (64) posiadający przelotowy otwór na sterujący drążek (28), przy czym dolny uruchamiający element (64) jest sprzężony z dolną płytką; górny uruchamiający element (68) posiadający przelotowy otwór na sterujący drążek (28) sprzężony z górną płytką (63); zwalniający element (66) posiadający przelotowy otwór na sterujący drążek (28), przy czym zwalniający element (66) jest sprzężony z dolnym uruchamiającym elementem (64); pomiędzy zwalniającym elementem (66) a górnym uruchamiającym elementem (68) na sterującym drążku (28) umieszczona jest ściskana sprężyna (70), przy czym dolny uruchamiający element blokuje ruch drążka sterującego do góry.
14. 14. Urządzenie według zastrz. 13, znamienne tym, że podnośnika (26) ma ustawiany ręcznie podłużny ruchomy uchwyt (102) podnośnika mający krzywkowy podważający człon (104), który w pierwszym położeniu wywiera siłę pomiędzy zwalniającym elementem (66) a dolnym uruchamiającym elementem (64) przy podnoszeniu sterującego drążka (28), oraz w drugim położeniu wywierający siłę pomiędzy górną płytką (63) obudowy podnośnika (26) a górnym uruchamiającym elementem (68) przy opuszczaniu sterującego drążka (29).
15. 15. Urządzenie według zastrz. 13, znamienne tym, że pomiędzy dolną płytką (61) obudowy podnośnika (26) a dolnym uruchamiającym elementem (64) zawiera co najmniej jedną podkładkę (72) sprężyny.
16. 16. Urządzenie według zastrz. 13, znamienne tym, że przy dolnym uruchamiającym elemencie (64) zawiera dźwignię (42) regulacji wstępnego obciążenia dolnego uruchamia4

    175 174 jącego elementu (64) względem sterującego drążka (28) i siły potrzebnej do przemieszczenia sterującego drążka do dołu.
17. 17. Urządzenie do zaślepiania wnętrza rury posiadającej cylindryczną powierzchnię wewnętrzną, w której wykonany jest otwór dostępu, znamienne tym, że posiada pionową rurową obudowę podnośnika (26) zaślepiającego elementu (30) przymocowaną swym dolnym końcem do rury (10) przy utrzymanej komunikacji z otworem (12) w rurze; podłużny, pionowy, cylindryczny sterujący drążek (28) mający na swym dolnym końcu zaślepiający element (30) wprowadzany poprzez otwór w rurę (10); kołnierzowy zamykający człon (24) mający co najmniej w części ściętą kulistą powierzchnię (46) zewnętrzną, przy czym ten kołnierzowy zamykający człon (24) ma cylindryczny przelotowy otwór, w który przesuwnie wchodzi sterujący drążek (28); pierwszą (54) i drugą (48) płytkę zamykającą, z których każda ma otwór przelotowy utworzony przez ściętą kulistą powierzchnię (50), które to ścięte kuliste powierzchnie płytek (48,54) razem otaczają co najmmej część części kulistej kołnierzowego członu (24), wymienione płytki są przymocowane do górnego końca obudowy (20) zaślepiającego elementu (30) i zamykają ją, przy czym kołnierzowy zamykający człon (24) jest przechylnie wsparty na obudowie zaślepiającego elementu (30).
18. 18. Urządzenie według zastrz. 17, znamienne tym, że przy sterującym drążku (28) zawiera zamek (126) do blokowania kołnierzowego członu (24) i pośrednio sterującego drążka (28) pod wybranym kątem względem obudowy zaślepiającego elementu.
19. 19. Urządzenie według zastrz. 18, znamienne tym, że zawiera przechylny zamek wystający na zewnątrz pomiędzy kołnierzowym zamykającym członem (24) a obudową zaślepiającego elementu (30).
20. 20. Urządzenie według zastrz. 19, znamienne tym, że przechylny zamek jest w postaci podłużnego gwintowanego członu (126) przymocowanego przechylnie na jednym końcu do kołnierzowego zamykającego członu (24) i obudowy zaślepiającego elementu (30), przy czym drugi z tych członów kołnierzowych (52) i obudowa zaślepiającego elementu ma element hakowy (134) wystający na zewnątrz od niego; zaczep (130) ma w sobie otwór przesuwny na podłużnym gwintowanym członie (126), przystosowany do rozłączalnego blokowania na elemencie hakowym; oraz nakrętkę (132) nakręconą na gwintowany człon (126) przytrzymującą zaczep w wybranym położeniu.
21. 21. Urządzenie według zastrz. 20, znamienne tym, że na gwintowanym członie (126) pomiędzy nakrętką a zaczepem ma ściskaną sprężynę (136).
22. 22. Urządzenie do zaślepiania wnętrza rury mającej cylindryczną powierzchnię wewnętrzną, w której wykonany jest otwór dostępu, znamienne tym, że posiada pionową obudowę (20) rurową zaopatrzoną przy dolnym końcu w elementy do mocowania do przewodu rurowego (10) i połączenia z otworem w tym przewodzie rurowym; płytki (48, 54) przymocowane do górnego końca obudowy zamykające tę obudowę (20), przy czym płytki (48, 54) mają przelotowy otwór; w otworze w zamykających obudowę płytkach (48, 54) umieszczony jest szczelnie i przesuwnie podłużny pionowy sterujący drążek (28), przy czym sterujący drążek (28) składa się z zewnętrznej części rurowej i koncentrycznej części (144) wewnętrznej obrotowo umieszczonej w zewnętrznej części rurowej, z tym, że część wewnętrzna wystaje poza górny i dolny koniec części rurowej, a ponadto zewnętrzna część rurowa i część wewnętrzna sterującego drążka (28) mają dolny koniec przystosowany do przeprowadzania operacji w rurze; do górnego końca zewnętrznej części rurowej sterującego drążka (28) przymocowana jest pierwsza głowicowa płytka (234), a do górnego końca wewnętrznej części sterującego drążka (28) przymocowana jest druga głowicowa płytka (240), przy czym płytki głowicowe (234, 240) są równoległe do siebie i usytuowane obok siebie; uchwyty (236, 246) odchodzące od każdej z płytek głowicowych, tworzą środki obracania zewnętrznej części rurowej i części wewnętrznej sterującego drążka (28), przy czym co najmniej jeden z uchwytów (246) jest obrotowy względem płytki głowicowej od której odchodzi; a pierwsza i druga głowicowe płytki (234,240) są obrotowo blokowane/odblokowywane względem siebie za pomocą zamka (252) sterowanego przez obrót jednego z uchwytów (236, 246).
23. 23. Urządzenie według zastrz. 22, znamienne tym, że jedna z głowicowych płytek (240) ma co najmniej jeden otwór (250) usytuowany w odstępie od części sterującego drążka (28), a druga z płytek (234) ma będący pod działaniem sprężyny (244) ustawiany osiowo tłok (252) wsparty w płytce (234) tak, żejest wsuwany w i wyciągany z co najmniej jednego otworu w pierwszej płytce głowicowej, przy czym przy płytce (234) usytuowany jest mimośród (238) sterowany przez obrót uchwytu wciągający element zaślepiający i obracający głowicowe płytki względem siebie.
24. 24. Urządzenie według zastrz. 22, znamienne tym, że zawiera pierwszą część (158) składanego elementu zaślepiającego przymocowaną do dolnego końca zewnętrznej części rurowej sterującego drążka (28) i drugą część (156) składanego elementu zaślepiającego przymocowaną do dolnego końca wewnętrznej części sterującego drążka, przy czym zaślepiający element (30) jest składany przy wprowadzeniu go do lub wyprowadzeniu z przewodu rurowego i rozkładany tworząc zaślepienie przewodu rurowego (10).