PL172585B1

PL172585B1 - Rolka samonastawna z blokada kierunkowa PL PL PL

Info

Publication number: PL172585B1
Application number: PL94302838A
Authority: PL
Inventors: Claude Bertrand; Jean Hrabina
Original assignee: Guitel Etienne Mobilor
Priority date: 1993-03-30
Filing date: 1994-03-30
Publication date: 1997-10-31
Also published as: AU674047B2; DE69400769D1; ZA941688B; IE77626B1; EP0618089A1; NO941057L; FR2703300A1; US5450650A; DK0618089T3; HU9400881D0; HU216596B; EP0618089B1; JPH071906A; AU5768394A; IL108909A0; FR2703300B1; CZ67594A3; CN1035314C; ES2096417T3; FI941428A0

Abstract

1. Rolka samonastawna z blokada kierunkowa skladajaca sie z kólka obracajacego sie skretnie wokól piono- wej osi skretnej zasadniczo prostopadlej do osi obrotu kola i przesunietej wzgledem tej ostatniej, lozyska podporowego posiadajacego co najmniej jedna pierscieniowa miseczke, która za posrednictwem swojej srodkowej czesci jest przy- mocowana do dolnego konca osi skretnej, podporowego uchwytu widelkowego posiadajacego co najmniej jedna boczna scianke, na której dolnym koncu osadzone jest kólko oraz posiadajacego oslone wokól dolnej czesci bocznej scianki wspólpracujaca z elementami tocznymi lozyska, oraz elementów blokujacych skret kólka w stosunku do wspomnianej osi skretnej w co najmniej jednym wstepnie ustalonym polozeniu, przy czym elementy blokujace posia- daja jedna plaska sprezyne, znamienna tym, ze plaska spre- zyna (17) jest usytuowana w przestrzeni ograniczonej lozyskiem podporowym (8) i bieznikiem (2a) kólka (2) i jest polaczona przegubowo swoja srodkowa czescia z uchwytem widelkowym ( 6), przy czym pierwszy koniec (19) wspo- mnianej plaskiej sprezyny (17) opiera sie na oslonie (7), a drugi koniec ( 2 0) jest wyposazony w blokujaca zapadke (21), która moze wejsc we wglebienie (23) przewidziane w pierscieniowej miseczce (9, 10) FIG.1 PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest rolka samonastawna z blokadą kierunkową.

Znana jest rolka samonastawna składająca się z kółka skrętnego wokół pionowej osi skrętnej zasadniczo prostopadłej do osi obrotu kółka i przesuniętej względem tej ostatniej, łożyska podporowego posiadającego co najmniej jednąpierścieniową miseczkę, która jest przymocowana swoją środkową częścią dolnego końca wspomnianej osi skrętnej, uchwytu widełkowego posiadającego co najmniej jednąboczną. ścianę, na której dolnym końcu znajduje się kółko i która posiada osłonę otaczającą dolny koniec osi skrętnej, przy czym osłona jest połączona z górnym końcem bocznej ścianki i współpracuje z elementami tocznymi łożyska, oraz elementów blokady ruchu skrętnego w co najmniej jednym z góry ustalonym położeniu, przy czym wspomnianymi elementami jest plaska sprężyna.

Rolka taka jest znana zwłaszcza z patentu FR-A-80.17455, w którym przewidziano wygiętą płaską sprężynę, której jeden koniec umocowany jest do pierwszej części rolki, a drugi tworzy czop blokujący, którego zadaniem jest wejście we wgłębienie w drugiej części roki samonastawnej w stosunku do pierwszej części. W przypadku zwolnienia mocowania środki blokujące nie spełniają • · ··/»»’· -I · · 111 _ 1 1 juz swojej funkcji polegającej na olokowamu ruchu skrętnego.

Znane sąrównież z patentów EP 0 370 716, US 4.494.272 ijapońskiego zgłoszenia 54-6395 8 opublikowanego pod numerem 55 156 702 rolki wyposażone w środki blokujące, które sąw stanie zablokować ruch skrętny uchwytu widełkowego poprzez obracania kółka w jednym kierunku i zwolnienie ruchu skrętnego widełek poprzez obrót kółka w kierunku przeciwnym. Środki te wymagają spowodowania odwrotnych obrotów kółka dla odblokowania urządzenia i składają, się z ruchomych elementów reagujących na obroty kółka i ulegających zanieczyszczeniu lub czujników ulegających zużyciu na skutek tarcia kółka.

Celem obecnego wynalazku jest wyeliminowanie tych niedogodności i opracowanie nowej konstrukcji rolki samonastawnej.

Rolka samonastawna składająca się z kółka obracającego się skrętnie wokół pionowej osi skrętnej zasadniczo prostopadłej do osi obrotu koła i przesuniętej względem tej ostatniej, łożyska podporowego posiadającego co najmniej jednąpierścieniową miseczkę, która za pośrednictwem swojej środkowej części jest przymocowana do dolnego końca osi skrętnej, podporowego uchwytu widełkowego posiadającego co najmniej jednąboczną ściankę na której dolnym końcu osadzone jest kółko oraz posiadającego osłonę wokół dolnej części bocznej ścianki współpracującą z elementami tocznymi łożyska, oraz elementów blokujących skręt kółka w stosunku do osi skrętnej w co najmniej jednym wstępnie ustalonym położeniu, przy czym elementy blokujące posiadąjąjednąpłaską sprężynę, według wynalazku charakteryzuje się tym, że płaska sprężyna jest usytuowana w przestrzeni ograniczonej łożyskiem podporowym i bieżnikiem kółka i połączona przegubowo swoją środkową częścią z uchwytem widełkowym, przy czym pierwszy koniec płaskiej sprężyny opiera się na osłonie, a drugi koniec jest wyposażony w blokuj ącązapadkę, która może wejść we wgłębienie przewidziane w pierścieniowej miseczce.

Korzystnie osłona posiada prowadzące środki blokującego zatrzasku.

Korzystnie prowadzące środki są wyposażone w rowek wykonany w osłonie.

Korzystnie płaska sprężyna jest osadzona na uchwycie widełkowym za pomocąprzegubowej osi usytuowanej równolegle do osi obrotowej kółka.

Korzystnie płaska sprężyna posiada boczne uchwyty wyposażone w wycięte otwory współpracujące z otworami wykonanymi w osłonie.

Korzystnie blokująca zapadkajest dociskana płaską sprężyną do swobodnej krawędzi pierścieniowej miseczki oraz tym, że w swobodnej krawędzi znajduje się co najmniej jedno blokujące wgłębienie.

Korzystnie wgłębienie posiada pochylone skośnie powierzchnie umożliwiające odblokowanie skrętnego ruchu kółka przez moment obrotowy oddziaływujący na osłonę lub oś skrętną.

Korzystnie blokująca zapadka wykonana jest w ściance płaskiej sprężyny'.

Korzystnie rolka posiada ponadto elementy do regulacji siły nacisku wywieranej przez sprężynę.

172 585

Korzystnie elementy do regulacji siły nacisku sprężyny zawierają śrubę regulacyjną współpracującą z osłoną.

Korzystnie oś przegubowa jest skrętna i posiada co najmniej jedną krzywkę na której osadzona jest przegubowo płaska sprężyna.

Korzystnie płaska sprężyna posiada na swoim drugim końcu pedał umożliwiający ręczne odblokowanie ruchu skrętnego kółka.

Zalety rolki samonastawnej według wynalazku wynikają z faktu umieszczenia płaskiej sprężyny w przestrzeni ograniczonej z jednej strony łożyskiem podporowym, a z drugiej bieżnikiem kółka i zapewnienia przegubowego połączenia jej środkowej części z uchwytem widełkowym, przy czym pierwszy koniec płaskiej sprężyny opiera się na osłonie, a na drugim jej końcu znajduje się zapadka blokująca, wchodząca we wgłębienie w pierścieniowej miseczce.

W celu zapewnienia precyzji ukierunkowania ruchu rolki w położeniu zablokowanym osłona wyposażona jest w środki prowadzące zapadki blokującej, środki prowadzące są wyposażone w rowek wykonany w osłonie.

Taki układ pozwala uniknąć odkształcenia płaskiej sprężyny przez siły skręcające w chwili oddziaływania momentu obrotowego na uchwyt widełkowy lub oś skrętną w efekcie przesunięcia kółka względem osi skrętnej.

Płaska sprężyna może być zainstalowana w uchwycie widełkowym za pomocą osi przegubowej usytuowanej równolegle do osi obrotów kółka, zaś oś przegubowa jest umocowana skrętnie w uchwycie widełkowym i wyposażona w co najmniej jedną krzywkę, na której umocowana jest przegubowo płaska sprężyna w sposób umożliwiający wyeliminowanie działania elementów blokujących.

Płaska sprężyna może posiadać uchwyty z wyciętymi otworami współpracującymi z otworami wykonanymi w uchwycie widełkowym.

Zapadka blokująca jest korzystnie dociśnięta przez płaską sprężynę do swobodnej krawędzi pierścieniowej miseczki, w której to swobodnej krawędzi przewidziane jest co najmniej jedno wgłębienie blokujące.

Wgłębienie posiada pochylone skośnie powierzchnie w celu umożliwienia odblokowania ruchu skrętnego kółka na skutek zadziałania momentu obrotowego odziaływującego na uchwyt widełkowy lub na oś skrętną. Zapadka może mieć kształt kulisty, cylindryczny lub wielokątny, przy czym wielkości kątów oddziały wująna elastyczność funkcjonowania mechanizmu. Kształt wgłębienia odpowiada kształtowi zapadki. Może być ona wykonana z różnych materiałów·', na przykład z tworzywa sztucznego, kompozytu, metalu, ceramiki lub innych. Dobór materiału pozwala uzyskać minimalne tarcie między zapadką i swobodnym końcem pierścieniowej miseczki oraz ograniczyć maksymalnie zużycie. Może być ona umocowana do płaskiej sprężyny za pomocą mechanizmu zapadkowego, wykonana jako nadlew, nakładka lub połączona w inny sposób.

W innej wersji wykonania na drugim końcu płaskiej sprężyny znajduje się pedał, którym użytkownik może manewrować w celu odblokowania ruchu skrętnego kołka.

Szczególnie korzystne jest rozwiązanie, w którym zapadka stanowi integralną część płaskiej sprężyny i jest uformowana w jej ściance.

Rolka może poza tym posiadać elementy do regulacji siły wywieranej przez resor, na elementy te może składać się śruba regulacyjna współpracująca z osłoną uchwytu widełkowego.

Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia rzut pionowy i częściowy przekrój pionowy rolki wyposażonej w środki blokujące według pierwszego przykładu wykonania wynalazku, fig. 2 - widok rolki z · fig. 1 od tyłu, fig. 3 - odmianę przykładu wykonania z fig. 1, fig. 4A do 4E - różne formy wykonania zapadki blokującej, fig. 5 - drugi przykład wykonania wynalazku środków· mocowania płaskiej sprężyny na obrzeżu, fig. 6 - odmianę przykładu wykonania z fig. 1, fig. 7 - inną odmianę przykładu wykonania rolki z fig. 1, fig. 8 - widok z tyłu rolki z figury 7.

Rolka 1 przedstawiona na rysunku posiada kółko 2, które może wykonywać ruch skrętny wokół pionowej skrętnej osi 3 zasadniczo prostopadłej do poziomej obrotowej osi 4 kółka 2. Końce obrotowej osi 4 sąpodparte przez co najmniej jednąbocznąściankę, a korzystnie przez dwie boczne

172 585 ścianki 5 uchwytu widełkowego 6, którego górna część ma kształt osłony 7 osadzonej za pośrednictwem podporowego łożyska 8 na wewnętrznych końcach pionowej skrętnej osi 3.

W niniejszym opisie przez oś skrętu należy rozumieć dowolny pręt lub płytę przeznaczoną do umocowania rolki 1 do wózka lub innej ruchomej platformy niepokazanej na rysunku.

Jak widać na rysunkach podporowe łożysko 8 składa się z pierwszej pierścieniowej miseczki 9 i drugiej pierścieniowej miseczki 10 umocowanej sztywno, tak jak pierwsza, na dolnym końcu skrętnej osi 3. Obie miseczki 9 i 10 otarte sąku dołowi. Pierwsza miseczka 9 jest usytuowana nad drugą miseczką 10 i posiada zewnętrzną osłonę w formie dzwona 9a, z którą połączona jest górna część, skierowane w dół pierścieniowe dno 9b, które w strefie wewnętrznego otworu spoczywa na pierścieniowym dnie 10a dolnej miseczki 10. obie miseczki 9,10 są umocowane na skrętnej osi 3, a ich wewnętrzne krawędzie zaciśnięte są między dwoma pierścieniowymi zgrubieniami 3a, 3b pionowej osi 3. Dolna miseczka 10 posiada na swoim dolnym końcu pierścieniowy kołnierz 10b, którego górna powierzchnia czołowa stanowi bieżnię pierwszego szeregu tocznych kulek lub podobnych elementów 11, na którym wspiera się osłona 7 widełkowego uchwytu 6. W strefie pierścieniowego połączenia między dzwonem 9a i pierścieniowym dnem 9b górna miseczka tworzy bieżnię toczną w kształcie przewężenia 12, w której znajduje się drugi szereg tocznych kulek 13 spoczywających na górnej powierzchni osłony 7. Zewnętrzna miseczka 9 otacza i okrywa osłonę 7 i dolną miseczkę 10.

Skrętna rolka 1 posiada również środki 16 blokady uchwytu widełkowego 6 co najmniej we wstępnie ustalonym kierunku względem skrętnej osi 3.

Według sposobu wykonania wynalazku z figur 1 i 2 blokujące środki 16 składają się z płaskiej sprężyny 17 o kształcie ogólnie płaskim usytuowanej w przestrzeni ograniczonej łożyskiem podporowym 8 i bieżnikiem 2a kółka 2. Płaska sprężyna 17 jest osadzona przegubowo swoją środkową częścią w uchwycie widełkowym 6 za pośrednictwem przegubowej osi 18 zasadniczo równoległej do obrotowej osi 4 kółka 2. Pierwszy koniec 19 płaskiej sprężyny 17 jest dociśnięty do dolnej powierzchni osłony 7, podczas gdy na drugim końcu 20 znajduje się blokująca zapadka 21, która jest dociskana do swobodnej dolnej krawędzi 22 górnej miseczki 9. W krawędzi 22 znajduje się co najmniej jedno wgłębienie 23 przystosowane do kształtu blokującej zapadki 21 i wykonane w kształcie rowka z dwoma pochylonymi skośnymi bocznymi powierzchniami 24 w celu umożliwienia odblokowania ruchu skrętnego kółka 2 poprzez zadziałanie momentu sił na uchwyt widełkowy 6 lub skrętną oś 3.

W osłonie 7 w pobliżu blokującej zapadki 21 znajduje się rowek 25 w kształcie prostokątnym którego zadaniem jest prowadzenie końca 20 płaskiej sprężyny 17. Rowek 25 wychodzi na dolną krawędź osłony 7. Płaska sprężyna 17 posiada na swoich podłużnych krawędziach uchwyty 26, w których przewidziano otwory dla przegubowej osi 18. Na fig. 2 przegubowa oś 18 nie została pokazana z uwagi na przejrzystość rysunku.

Przykład wykonania przedstawiony na rysunku fig. 3 jest podobny do przykładu wykonania przedstawionego na fig. 1 i 2 i różni się tylko tym, że blokująca zapadka 21 współpracuje z wgłębieniem 23 wykonanym w dolnej miseczce 10.

Figury 4A i 4D przedstawiają szereg przykładów wykonania blokującej zapadki 21. Zapadka może być wykonana z różnych materiałów. Dobór materiałów pozwala uzyskać minimalny współczynnik tarcia między zapadką21 i wykorzystywaną miseczką 9 lub 10 oraz ograniczyć do minimum efekt zużycia. Najlepszymi meteriałami są tworzywo sztuczne, kompozyty lub ceramika albo metal. Zapadka 21 może mieć kształt kulisty, cylindryczny lub wielokątny. Wielkości kątów oddziały wuj ąna elastyczność funkcjonowania mechanizmu. Może być ona umocowana do płaskiej sprężyny z pomocąmechanizmu zapadkowego, wykonanajako nadlew, nakładka lub inny dowolny sposób. Fig. 4E pokazuje blokującą zapadkę 21 w postaci walka, który może toczyć się po dolnej krawędzi 22 miseczki 9 lub 10 łożyska 8.

Figura 5 pokazuje szczególnie korzystny przykład wykonania blokujących środków 16, które są wykonane w postaci jednego elementu poprzez wycięcie i zgięcie płaskiej sprężyny 17. Uchwyty 26 zawierająwycięte otwory 27 mogące współpracować ze ściankami otworów 28 wykonanych w uchycie widełkowym 6. Blokująca zapadka 21 utworzona jest przez dwa skośne

172 585 uchwyty 29, których kąt pochylenia jest zasadniczo równy pochyleniu skośnych powierzchni 24 wgłębienia 23.

Figura 6 pokazuje blokujące środki 16 podobne do pokazanych na fig. 1, w których pierwszy koniec 19 płaskiej sprężyny 17 posiada wewnętrzny gwint 30_; w który wchodzi śruba regulacyjna 31, której trzpień 32 opiera się o dolną krawędź osłony 7. Śruba 31 umożliwia regulację nacisku wywieranego przez blokującą zapadkę 21 na wgłębienie 23 lub swobodną krawędź 22 miseczki 9 lub 10.

Figury 7 i 8 pokazują odmiany wykonania rolki przedstawionej na fig. 1. Blokująca zapadka 21 utworzona jest przez taki sam wałek jak pokazany na fig. 4E. Wgłębienie 23 ma kształt półkulisty, który uniemożliwia automatyczne odblokowanie zapadki 21. W związku z tym plaska sprężyna 17 posiada na swoim końcu 20 dźwignię lub pedał odblokowujący 41, którym użytkownik może manewrować.

Przegubowa oś 18 posiada ponadto krzywkę 42, z którąpołączona jest przegubowo płaska sprężyna 17. Przegubowa oś 18 jest osadzona skrętnie w uchwycie widełkowym 6 w taki sposób, o Iw nlscko cnropmo 1 ż o-ło TOMnrnιζοή Ovo elzoo itzk a o · wnła^osi k k

UVJ p/ACłłJAW* Λ.1ΛΛ X / WVJ»V»V ” WV W Τ’ V* UiVlUJXlV VI|>1V1 II UŁJV W AWAJ VII * W * ^t\‘ · » ¹ M ^z ·'· g ’V ciągłą liniąna fig. 7, w którym środki blokujące są uruchomione, przy czym plaska sprężyna 17 jest dociśnięta swoimi obydwoma końcami 19, 20 odpowiednio do osłony 7 i miseczki 8, oraz drugie położenie, zaznaczone na fig. 7 liniąprzerywaną, w którym blokujące środki sąnieczynne, przy czym wałek 31 nie styka się wówczas z miseczką 9.

172 585

FIG.2

172 585

ni 585

F1G.4E

FIG.4D

172 585

FIG.5A FIG.5B FIG.5C

172 585

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 4,00 zł

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Rolka samonastawna z blokadą kierunkową składająca się z kółka obracającego się skrętnie wokół pionowej osi skrętnej zasadniczo prostopadłej do osi obrotu koła i przesuniętej względem tej ostatniej, łożyska podporowego posiadającego co najmniej jedną pierścieniową miseczkę, która za pośrednictwem swojej środkowej części jest przymocowana do dolnego końca osi skrętnej, podporowego uchwytu widełkowego posiadającego co najmniej jedną boczną ściankę, na której dolnym końcu osadzone jest kółko oraz posiadającego osłonę wokół dolnej części bocznej ścianki współpracuj ącąz elementami tocznymi łożyska, oraz elementów blokujących skręt kółka w stosunku do wspomnianej osi skrętnej w co najmniej jednym wstępnie ustalonym położeniu, przy czym elementy blokujące posiadająjednąpłaską sprężynę, znamienna tym, że płaska sprę(____ζισ\ :__j____u___________________a______i w ___’______' itj___u____ _ _ o _ _________ /n\ · o · . · . ·ι_· .

zynd (j. /j jcm u&euuwdiid w pidcpuzcnr ugidwtyuucj luzy&wcui puupuwwżm (oj i uicZumern (2a) kółka (2) i jest połączona przegubowo swoją środkową częścią z uchwytem widełkowym (6) , przy czym pierwszy koniec (19) wspomnianej płaskiej sprężyny (17) opiera się na osłonie (7) , a drugi koniec (20) jest wyposażony w blokującą zapadkę (21), która może wejść we wgłębienie (23) przewidziane w pierścieniowej miseczce (9,10).
2. Rolka samonastawna według zastrz. 1, znamienna tym, że osłona (7) posiada prowadzące środki (25) blokującego zatrzasku (21).
3. Rolka samonastawna według zastrz. 2, znamienna tym, że prowadzące środki (25) są wyposażone w rowek wykonany w osłonie (7).
4. Rolka samonastawna według zastrz. 1, znamienna tym, że płaska sprężyna (17) jest osadzona na uchwycie widełkowym (6) za pomocą przegubowej osi (18) usytuowanej równolegle do osi obrotowej kółka (2).
5. Rolka samonastawna według zastrz. 4, znamienna tym, że płaska sprężyna (17) posiada boczne uchwyty (26) wyposażone w wycięte otwory (27) współpracujące z otworami wykonanymi w osłonie (7).
6. Rolka samonastawna według zastrz. 5, znamienna tym, że blokująca zapadka (21) jest dociskana płaskąjprężyną(17) do swobodnej krawędzi (22) pierścieniowej miseczki (9,10) oraz tym, że w swobodnej krawędzi znajduje się co najmniej jedno blokujące wgłębienie (23).
7. Rolka samonastawna według zastrz. 6, znamienna tym, że wgłębienie (23) posiada pochylone skośnie powierzchnie (24) umożliwiające odblokowanie skrętnego ruchu kółka (2) przez moment obrotowy oddziaływujący na osłonę (6) lub oś skrętną (3).
8. Rolka samonastawna według zastrz. 6, znamienna tym, że blokująca zapadka (21) wykonana jest w ściance płaskiej sprężyny (17).
9. Rolka samonastawna według zastrz. 1, znamienna tym, że posiada ponadto elementy do regulacji siły nacisku wywieranej przez sprężynę (17).
10. Rolka samonastawna według zastrz. 9, znamienna tym, że elementy do regulacji siły nacisku sprężyny (17) zawierają śrubę regulacyjną współpracującą z osłoną.
11. Rolka samonastawna według zastrz. 4, znamienna tym, że oś przegubowa (18) jest skrętna i posiada co najmniej jedną krzywkę (42) na której osadzona jest przegubowo płaska sprężyna (17).
12. Rolka samonastawna według zastrz. 1, albo 4, albo 5, albo 6, albo 8, albo 9, albo 10, albo 11, znamienna tym, że płaska sprężyna (17) posiada na swoim drugim końcu (20) pedał (41) umożliwiający ręczne odblokowanie ruchu skrętnego kółka (2).

172 585