PL164965B1 - Positioning apparatus in particular for automobile doors - Google Patents

Abstract

1. Urzadzenie do ustalania polozenia, w szczególnosci zawiasu drzwi samochodowych stanowiace zespól dwóch sprzegnietych ele- mentów glównych pary kinematycznej o jed- nym stopniu swobody, znamienne tym, ze w elemencie (1) wykonana jest bieznia (7), nato- miast w elemencie (2) osadzona jest sprezyna (3) wsparta na podstawie (8), wspierajaca ela- stycznie slizgowe lozysko (4) w postaci suwaka umieszczonego w prowadnicy (9), przy czym w gniazdo usytuowane pomiedzy zaglebieniem (10) slizgowego lozyska (4) i zaglebieniem (6) biezni (7) elementu (1) wcisniety jest sworzen (5) w postaci walka obracajacego sie w zagle- bieniu (10) slizgowego lozyska (4) i toczacy sie po powierzchni biezni (7) elementu (1). F ig 1 PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest urządzenie do ustalania położenia, w szczególności zawiasu drzwi samochowych.

Znane są w stosowaniu urządzenia do ustalania położenia, w szczególności zawiasu drzwi samochodowych. Są one zespołami oddzielnymi zabudowanymi niezależnie lub razem z elementami ustalanymi. Najczęściej zaopatrzone są w rolkę na osi, która toczy się po bieżni z wycięciami blokując w ten sposób określone wzajemne położenie elementów ustalanych. Już z racji istnienia rolki na osi, średnica tocząca jest stosunkowo duża i dla uzyskania właściwego działania urządzenia do ustalania położenia niezbędny jest duży skok sprężyny lub stosunkowo duży nacisk. Z tego też powodu sprężyny, najczęściej elementy gnące mają duże gabaryty uniemożliwiające zabudowę urządzenia na małej przestrzeni. Znane jest urządzenie do ustalania położenia na przykład według niemieckiego patentu nr 36 05 434, w którym uformowana z pręta sprężyna o dużych gabarytach odkształca się przy wykonywaniu wymuszonego ruchu ślizgowego po bieżni, którą tworzą obracające się na osiach rolki, wywołując w ten sposób efekt wzajemnego hamowania elementów zawiasu.

Istotą wynalazku jest urządzenie wbudowane między elementami tworzącymi parę kinematyczną o jednym stopniu swobody, które stanowią dwa elementy, przy czym w pierwszym elemencie wykonana jest bieżnia, natomiast w drugim elemencie osadzonajest sprężyna wsparta na podstawie wspierająca elastycznie ślizgowe łożysko w postaci suwaka umieszczonego w prowadnicy, przy czym w gniazdo usytuowane pomiędzy zagłębieniem ślizgowego łożyska i zagłębieniem bieżni pierwszego elementu wciśnięty jest sworzeń w postaci wałka obracającego się w zagłębieniu ślizgowego łożyska i toczący się po powierzchni bieżni pierwszego elementu. Sprężyna i suwak wbudowane są na kierunku radialnym pary kinematycznej o jednym stopniu swobody. Sworzeń zakończony jest stożkiem, którego podstawa ma średnicę większą niż pozostała średnica wałka.

Zaletą urządzenia według wynalazku jest przede wszystkim możliwość uzyskania wymaganego efektu hamowania przy stosunkowo małej wartości obciążenia radialnego zawiasu. Również długa powierzchnia kontaktowa wałka i bieżni oraz wałka i łożyska ślizgowego w porównaniu z rozwiązaniem z rolką na osi, charakteryzuje się niskim naciskiem jednostkowym co wydatnie podwyższa żywotność urządzenia.

Przedmiot wynalazku został uwidoczniony w przykładzie wykonania na załączonych rysunkach, na których fig. 1 przedstawia urządzenie w widoku askonometrycznym w położeniu całkowicie złożonym, fig. 2 przedstawia urządzenie w częściowym półprzekroju w jednym z położeń ustalonych, fig. 3 i 4 przedstawiają urządzenie w widoku z boku w przekroju pionowym w jednym z położeń ustalonych, przy czym fig. 3 bez obciążenia zewnętrznego, a fig. 4 z obciążeniem zewnętrznym.

Urządzenie do ustalania położenia, w szczególności zawiasu drzwi samochodowych, według wynalazku, stanowi zespół sprzęgający dalej zwany głównymi elementami 1 i 2 pary kinematycznej o jednym stopniu swobody. W elemencie 1 wykonana jest bieżnia 7 natomiast w elemencie 2 osadzona jest ściskana sprężyna w postaci wysokoelastycznej poduszki wsparta na podstawie 8, wspierająca elastycznie ślizgowe łożysko 4. W gniazdo usytuowane pomiędzy zagłębieniem 10 ślizgowego łożyska 4 i zagłębieniem 6 bieżni 7 elementu 1 wciśnięty jest sworzeń 5. Ma on postać wałka, który ślizga się w zagłębieniu 10 ślizgowego łożyska 4 i toczy się po powierzchni bieżni 7 elementu 1. Wszystkie elementy urządzenia wbudowane są między elementami głównymi 1 i 2 pary kinematycznej o jednym stopniu swobody na kierunku radialnym. Po umieszczeniu w głównym elemencie 2 sprężyny 3 i na niej łożyska 4, powstaje między zagłębieniem 10 ślizgowego łożyska 4 i zagłębieniem 6 bieżni 7 głównego elementu 1, gniazdo w które jest wciśnięty samohamowany, samocentrujący, naprężający i sprzęgający sworzeń 5 utrzymujący zmontowany stan całego mechanizmu.

Rola urządzenia do ustalania położenia polega na wzajemnym sprzęgnięciu głównych elementów 1 i 2, aż do osiągnięcia zewnętrznego obciążenia granicznego M /fig. 4/. Do czasu uzyskania takiego obciążenia elementy 1 i 2 pozostają wzajemnie nieruchome. Po przekroczeniu obciążenia granicznego M następuje wzajemny ruch elementów 1 i 2, zgodnie z tym jak to przewiduje para kinematyczna, którą obydwa te elementy tworzą.

Działanie urządzenia według wynalazku znamionuje identyczne działanie mechaniczne w każdym położeniu ustalonym, niezależnie od zwrotu ruchu. Polega ono na tym, że po przyłożeniu obciążenia zewnętrznego osiągnięty jest stan obciążenia granicznego M.

Powstająca reakcja P normalna do powierzchni bieżni elementu 1 zrównoważona jest reakcją Pr pochodzącą od radialnego naprężenia między elementami głównymi 1 i 2 wywołane sprężyną 3 i normalną do niej Pn reakcją prowadnicy 9. Siły tarcia są tu dla uproszczenia pominięte. Po przekroczeniu wartości granicznej M następuje wzajemny ruch elementów 1 i 2. Kąt a gwałtownie maleje i suwak 4 porusza się radialnie w prowadnicy 9 elementu 2 i powoduje dalsze ściśnięcie sprężyny 3. Pojawia się przy tym reakcja Pr’>Pr. Sworzeń 5 zaczyna obracać się w zagłębieniu 10 ślizgowego łożyska 4 i toczy się po bieżni 7 elementu 1 aż do następnego zagłębienia 6 bieżni 7 gdzie kąt a ponownie wzrasta. Ruchowi temu towarzyszą jedynie siły tarcia pochodzące od Pr’ reakcji sprężyny, zdecydowanie mniejsze od Pn, bez znaczącego wpływu na ruch elementów 1 i 2.

Fig 3

Fig. 4

F>g. 1

Fig 2

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 Cena 10 000 zł

Claims (3)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Urządzenie do ustalania położenia, w szczególności zawiasu drzwi samochodowych stanowiące zespół dwóch sprzęgniętych elementów głównych pary kinematycznej o jednym stopniu swobody, znamienne tym, że w elemencie (1) wykonana jest bieżnia (7), natomiast w elemencie (2) osadzona jest sprężyna (3) wsparta na podstawie (8), wspierająca elastycznie ślizgowe łożysko (4) w postaci suwaka umieszczonego w prowadnicy (9), przy czym w gniazdo usytuowane pomiędzy zagłębieniem (10) ślizgowego łożyska (4) i zagłębieniem (6) bieżni (7) elementu (1) wciśnięty jest sworzeń (5) w postaci wałka obracającego się w zagłębieniu (10) ślizgowego łożyska (4) i toczący się po powierzchni bieżni (7) elementu (1).
2. 2. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że sprężyna (3) i suwak (4) wbudowane są na kierunku radialnym pary kinematycznej o jednym stopniu swobody.
3. 3. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że sworzeń (5) zakończony jest stożkiem, którego podstawa ma średnicę większą niż pozostała średnica wałka.