PL159232B1

PL159232B1 - Srodek chwastobójczy PL PL

Info

Publication number: PL159232B1
Application number: PL1988273621A
Authority: PL
Original assignee: Hoechst Ag
Priority date: 1987-07-10
Filing date: 1988-07-08
Publication date: 1992-11-30
Also published as: ES2030203T3; DK384388A; JP2655686B2; SU1687019A3; DD285280A5; IL87039A; GR3003953T3; KR890001435A; HU200541B; DK384388D0; CA1329706C; EP0298901A2; TR25443A; PL273621A1; ZA884921B; EP0298901B1; CS499088A2; AU603232B2; EP0298901A3; ATE71486T1

Abstract

1. Srodek chwastobójczy, zawierajacy substancje czynna i znane srodki pomocnicze, znamienny tym, ze jako substancje czynna zawiera mieszanine zwiazku o wzorze 1, jego soli albo jego stereoizomerów, przy czym R1 oznacza heterocykliczny rodnik o wzorze 3, R2 ozna- cza H 2(C1-C 4)-alkil, który moze byc podstawiony przez grupe (C1-C 4)-alkoksylowa albo R2 oznacza (C 2-C 4)- alkinyl, i zwiazku o wzorze 2 albo jego soli, przy czym R3 oznacza rodnik o wzorze 4 albo fenyl, który jest podsta- wiony przez (C1-C4) -alkil, chlorowiec, chlorowcowana grupe (C1-C 4)-alkoksylowa albo przez (C1-C 4)-alkoksy- karbonyl, albo R3 oznacza tienyl, który jest podstawiony przez (C1- C4)-alkok.sykarbonyi, R4, R5 oznaczaja nieza- leznie od siebie (C1-C4)-alkil albo grupe (C1-C 4)-alkoksy- lowa, R6 oznacza (C1-C 4)-alkil albo wodór, R7 oznacza (C 1-C 6)-alkil, (C 2-C 6)-alkenyl, (C2-C6)-alkinyl albo (C1 -C6)-alkil, który jest podstawiony przez grupe (C1-C 4)- alkoksylowa albo przez (C 1-C4)-alkoksykarbonyl, R8 oznacza H, (C2-C6)-alkil, (Cz-C 6)-alkenyl, (C 2-C 6)- alkinyl albo cykloheksyl i X oznacza CH albo N , w stosunku wagowym zwiazków o wzorze 1 do zwiazków o wzorze 2, który zmienia sie miedzy 15:1 i 1:1. WZÓ R 1 WZÓR 2 PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest środek chwastobójczy zawierający substancję czynną i znane środki pomocnicze, który jako substancję czynną zawiera mieszaninę związku o wzorze 1, jego soli albo ich stereoizomerów, przy czym we wzorze 1 R1 oznacza rodnik heterocykliczny o wzorze 3, R2 oznacza H, (Ci-C4)-alkil, który może być podstawiony przez grupę (Ci-C4)-alkoksylową albo R2 oznacza (G-GO-atomy^{1, i} zw^iąz^ku o wzorze ² albo je^go sol^ w którym ^r3 oznacza rodn^ik o wzorze 4 albo fenyl, który jest podstawiony przez (Ci-G)-alkil, chlorowiec, chlorowcowaną grupę (G-G)-a^lkoksy^low^ą atoo ^przez (Ci-C^j-a^ok^sykatóony^1, atoo ^r3 oznacza tteny^1, który jest po&tawtony przez (G-C-ó-atooteykatóonH R.^ ^r5 oznaczaj^ą ntezateżnte od stebte (G-Gj-a^h atoo ^gru^pę (G-Gl-atooksytow^ ^r6 oznacza (G-G)-a^lkil atoo wodó^ ^r7 oznacza (G-Ce)-a^lkil, (C2-Ce)-alkenyl, (C2-Ce)-alkinyl albo (Ci-G)-alkil, który jest podstawiony przez grupę (C1-C4)alkoksylową albo przez (Ci-G)-alkoksykarbonyl, r8 oznacza H, (Ci-G)-alkil, (C2-Ce)-alkenyl, (C2-Ce)-alkinyl albo cykloheksyl i X oznacza CH albo N, albo jego soli, w stosunku wagowym związków o wzorze 1 do związków o wzorze 2, który zmienia się między 15:1 i 1:1.

Kombinacje środków chwastobójczych według wynalazku mają niezwykle wysokie skuteczności, które nieoczekiwanie są znacznie silniejsze, niż należało oczekiwać z oddziaływań pojedynczych składników.

Pojedyncze składniki o wzorach 1 i 2 i ich zastosowanie jako środków chwastobójczych jest znane.

Niektóre związki typu przedstawionego wzorem 1 są np. opisane w opisie patentowym DE nr

536035. Wśród związków o wzorze 1 szczególne znaczenie ma środek chwastobójczy ester etylowy kwasu 2-(4-(6-chlorob6nzoksazol-2-iloksy)-fenoksy)-propionowego (substancja czynna I, nazwa powszechnie stosowana: FenoKaprop-ethyl).

159 232 3

Związki I są opisane np. w The Pesticide Manuał, 8 wydanie, 1987, str. 379, 404, 453 i 737, British Crop. Protection Council.

Związki o wzorze 1 wykazują w części kwasu propionowego centrum asymetrii i mogą dlatego występować jako czyste stereoizomery albo mieszaniny stereoizomerów. Te izomery i ich mieszaniny są wszystkie objęte niniejszym wynalazkiem.

^Zwi^ąz^ki o wzorze 2, w którym R³ oznacza ^gru^pę o wzorze -^nr8(^sO2R⁷), s^ą znane z opteu patentowe^go E^p-A nr ^{0 131 258}. Szcze^gólne znaczeme maj^{ą p}rz^y t^ym te związti, w ^któryc^{h r7 i r8}oznaczaj^ą (Ci-C^-a^U, w szczeg&noto met^{yl i} etyh ^r4, ^r5 oznaczaj^ą CH3 atóo OCH3 ⁱ X oznacza CH, np. związki (Iia): R4, R⁵ = OCH3; R7, R⁸ = CH3 albo (Ilb): R4, R⁵ = OCH3, R7 = C2H₅, R⁸ = CH3.

Jako ^prz^ykład^y zw^iązk^ów o wzorze 2, w ^którym ^r3 oznacza ^po^dstawtón^y fen^yl atóo tien^ylnależy w szczególności wymienić: metylo-3-[(4-metoksy-6-metylo-l,3,5-triazyn-2-ylo)-aminokarbonylo-aminosulfonylo]-2-tiofenokarboksylan (lic; ΌΡΧ-Μ 6316), metylo-2-[(4-metoksy-6-metylo-l,3,5-triazyn-2-ylo)-aminokarbonylo-ammosulfonylo]-benzoesan (Ud; Metsulfuron Methyl), 2-chloro-N((-4-metoksy-6-metylo-l ,3,5-triazyn-2-ylo)-amino^karbonylo)-benzosulfoamid (Ile; chlorosulfuron), 2-(2-chIoroetoksy)-N-(4-meto^ksy-iS-metylo-l,3,5-triazyn-2-ylo)-aminokarbonylo)-benzosulfonamid (Ilf; CGA 13Γ036), m6tylo-2-((3-(4-metoksy-6-me6ylo-l,3,5-triazyn-l-y1o)-3-m6tyloammokarbonyloj-aminosulfonyloj-benzoesan (lig; DPX-L 5300), metylo-2-[(4,6-dwumetoksypirymidyn-^-yloj-aminokarbonyloammosulfonylo-metyloTbenzoesan (Uh; DPX-F 5384-81). Te związki znajdują zastosowanie głównie jako środki chwastobójcze w uprawach zboża i są znane ze sprawozdań konferencji „Brithish Crop. Protection Conference-Weeds, Brighton, z roku 1985 (związek IIC; sprawozdanie 1985(2-5)strona 49;) i z Pesticide Manuał, 8 wydanie 1987, str. 182, 575, (związek lid).

Związki o wzorze 1, w przypadku gdy R2 oznacza H, mogą tworzyć sole. Tak samo związki o wzorze 2 są zdolne do tworzenia soli przy wolnej grupie NH. Jako sole związków o wzorze 1 i 2 wchodzą w rachubę wszystkie zwykłe sole nadające się do zastosowania w rolnictwie. Zaliczają się do nich w szczególności sole metali alkalicznych (Na, K), sole metali ziem alkalicznych (Ca, Mg) i sole amonowe, przy czym amon może być jedno- do czterokrotnie podstawiony przez rodniki organiczne takie jak w szczególności alkil albo hydroksyalkil.

Obecnie znaleziono, że kombinacje według wynalazku odznaczają się nieoczekiwanie wysoką, ponadaddytywną skutecznością w szczególności w uprawach pszenicy, żyta, jęczmienia i ryżu.

Składniki kombinacji według wynalazku można mieszać ze sobą w szerokich granicach, bez utraty wysokich skuteczności. W mieszaninach stosunki związków o wzorze 1 do związków o wzorze 2 mogą się zmieniać na ogół między 15:1 do 1:1, w szczególności między 10:1 i 5:1.

Za pomocą środków według wynalazku można zwalczać korzystnie liczne rośliny szkodliwe w uprawach roślin użytkowych jak np. pszenicy, żyta, jęczmienia i ryżu. Do tych roślin szkodliwych zaliczają się w szczególności chwasty jednoliścienne takie jak Alopecurus myosuroides, Avena fatua albo Setaria viridis i chwasty dwuliścienne takie jak Matricaria sp., Galium aparine, Sinapis arvense albo Polygonum sp.

Sposób zwalczania roślin szkodliwych w uprawach roślin użytkowych, w szczególności w pszenicy, życie, jęczmieniu i ryża polega na tym, że na rośliny uprawne albo powierzchnie uprawy aplikuje się skuteczną ilość związku o wzorze 1 w kombinacji ze związkiem o wzorze 2.

Kombinacje według wynalazku można stosować każdorazowo w dawkach w zakresie od 0,5 do 2 kg substancji czynnej/ha. Stosowane ilości zmieniają się w szczególności między 0,05 i 1,0 kg/ha.

Kombinacje, chwastobójcze według wynalazku można mieszać albo jako mieszaniny w zbiornikach, w których substancje czynne zostają wymieszane ze sobą dopiero bezpośrednio przed aplikacją, albo stosować jako gotowe preparaty. Jako gotowe preparaty mogą być sporządzone w postaci proszków zwilżalnych, koncentratów do emulgowania, roztworów do opryskiwania, środków do opylania albo granulatów i zawierają zwykłe środki pomocnicze do preparatów takie jak środki zwilżające, polepszające przyczepność, dyspergujące, stałe albo ciekłe substancje obojętne jak również środki pomocnicze do mielenia albo rozpuszczalniki.

Proszki zwilżalne stanowią dające się dyspergować równomiernie w wodzie preparaty, które obok substancji czynnej albo substancji czynnych oprócz substancji rozcieńczającej albo obojętnej

159 232 zawierają jeszcze zwykłe środki zwilżające takie jak polioksyetylowane alkilofenole, polialkohol winylowy, polioksyetylowane oleiło- albo stearyloaminy, alkilo-, albo alkilofenylosulfoniany i zwykłe pomocnicze środki dyspergujące takie jak ligninosulfonian sodu, potasu albo wapnia, 2,2'-dwunaftylo-metano-6,6'-dwusulfonian sodu albo też oleilometylolaurynian sodu.

Koncentraty do emulgowania otrzymuje się przez rozpuszczenie substancji czynnej albo substancji czynnych w rozpuszczalniku organicznym takim jak butanol, cykloheksanon, dwumetyloformamid, ksylen albo też wyżej wrzące związki aromatyczne i dodanie niejonowego środka zwilżającego, np. polioksyetylowanego alkilofenolu, polioksyetylowanej oleiło- albo stearyloaminy albo alkilo- albo alkilofenylosulfonianu. Granulaty można wytwarzać albo przez rozpylanie substancji czynnej albo substancji czynnych na zdolny do adsorpcji, granulowany materiał obojętny albo przez nanoszenie koncentratu substancji czynnej za pomocą środków klejących takich jak polialkohol winylowy, poliakrylan sodu albo też oleje mineralne na powierzchnię nośników takich jak piasek, kaolinity albo granulowanego materiału obojętnego.

Sro^dki do o^pylania otrzymuje s^ię przez zmieknie su^bstancji czynnej z mulko rozdrotomnymt stałymi substancjami np. talkiem, naturalnymi glinami takimi jak kaohn, bentonit, pirofilit albo ziemia okrzemkowa.

Stężenia substancji czynnych w preparatach handlowych mogą być różne. W proszkach zwilżalnych całkowite stężenie substancji czynnej zmienia się między około 20% i 90%, reszta składa się z wyżej podanych dodatków do preparowania. W przypadku koncentratów do emulgowania stężenia substancji czynnej wynosi około 10% do 80%.

Do zastosowania koncentraty handlowe rozcieńcza się ewentualnie w znany sposób, np. w przypadku proszków zwilżalnych i koncentratów do emulgowania, za pomocą wody.

Przykłady preparatów.

Przyk^d I. Śro^dek do opytema otrz^ymuje s^ mteszając a/ ¹⁰ cz^ęścⁱ wa^gowyc^h sutetanj czynnych (w proporcji związek o wzorze 1 do związku o wzorze 2 wynoszącej 15:1) z 90 częściami wagowymi talku albo innej substancji obojętnej 'i rozdrabniając w młynie udarowym odśrodkowym, albo b/ poddając homogenizacji w ten sam sposób 60 części wagowych substancji czynnych (w proporcji związek o wzorze 1 do związku o wzorze 2 wynoszącej 15:1), 35 części wagowych talku i 5 części wagowych środka zwiększającego przyczepność, np. wielocukru.

Przykład II. Łatwo dyspergujący w wodzie proszek zwilżalny otrzymuje się, mieszając 25 części wagowych substancji -czynnych (w proporcji związek o wzorze 1 do związku o wzorze 2 wynoszącej 10:1), 64 części wagowych zawierającego kaohn kwarcu jako substancji obojętnej, 10 części wagowych ligninosulfonianu potasu i 1 część wagową oleilometylotaurynianu sodu jako środka zwilżającego i dyspergującego i poddając zmieleniu w dezyntegratorze. Preparat zawierający 5% substancji czynnej może mieć następujący skład: 5% substancji czynnych, 6% sulfonowanej ^kondensat:u naftalenoformaMe^^ (np. ™^Dis^perso^den A firmy Hoectet ^AG^ ²% soh so^dowe^{j k}wasu a^honaftalenosuhonowego (np. ‘^LeonU DB firm^{y H}oec^hst ^AGX ⁵% mwszanrny zfc^onej z pohgHtota propytenowe^go i &O2 (np. ^(H,Acrotin ³⁴¹ firmy ^Hoec^hst ^AG\ ²⁵% &O2 ⁱ57% kaolinu.

Przykład III. Łatwo dyspergujący w wodzie koncentrat dyspergujący otrzymuje się, mieszając 20 części wagowych substancji czynnych (w proporcji związek o wzorze 1 do związku o wzorze 2 wynoszącej 5:1) z 6 częściami wagowymi eteru alkilofenolopoliglikolowego, 3 częściami wagowymi eteru izotridekanolopoliglikolowego (8 jednostek tlenku etylenu) i 71 częściami wagowymi parafinowego oleju mineralnego (zakres temperatur wrzenia około 225 do powyżej 377°C) i poddaje zmieleniu w ciernym młynie kulowym do miałkości poniżej 5//m.

Przykład IV. Koncentrat do emulgowania otrzymuje się z 15 części wagowych substancji czynnych (w proporcji związek o wzorze 1 do związku o wzorze 2 wynoszącej 1:1), 75 części wagowych cykloheksanonu jako rozpuszczalnika i 10 części wagowych oksyetylowanego nonylofenolu (10 jednostek tlenku etylenu) jako emulgatora.

Przykłady biologiczne.

Następujące doświadczenia przeprowadzono w warunkach cieplarni.

Wyliczony, teoretycznie oczekiwany stopień skuteczności kombinacji ustala się według wzoru

S. R. Colby'ego: Calculation of synergistic and antagonistic responses of herbicide combinations,

Weeds 15 (1967) 20-22.

159 232

Wzór ten jest następujący:

E=X+Y- ^X..'-X.

100 przy czym: X — % uszkodzenia przez środek chwastobójczy A przy x kg/h stosowanej ilości; Y — % uszkodzenia przez środek chwastobójczy B przy y kg/ha stosowanej ilości; E = oczekiwane uszkodzenie przez środki chwastobójcze A + B przy x + y kg/ha.

Jeśli faktyczne uszkodzenie jest większe, niż można by oczekiwać rachunkowo, to działanie kombinacji jest więcej niż addytywne, to znaczy występuje efekt synergiczny.

Przeprowadzenie doświadczenia.

Rośliny testowe hadowano w szklarni w doniczkach. Aplikację substancji czynnych przeprowadzono każdorazowo samych albo w kombinacji (mieszaniny zbiornikowe) w podanych dawkach, gdy pszenica (Triticum aestivum) osiągnęła stadium 4-5 liści i Galium aparine wysokość wzrostu 5-10 cm.

tygodnie po aj^lli^^c^ji oceniono działanie chwastobójcze p^^^^ bonitację rośHn. Dane odnoszą się do wartości % uszkodzenia. Wyniki są przedstawione w następującej tabeli, przy czym wartości w nawiasach odpowiadają wartościom oczekiwanym obliczonym według wzoru Colby'ego.

Tabela

Uszkodzenie w %

Substancja czynna Dawka [g AS/ha] Galium aparine Triticum aestivum

3 4

la	15	0
	30	0
	50	0
	75	0
	100	0
	125	0
	150	0
na	5	20
	10	30
	12,5	34
	15	37
	25	43
	50	70
Ilb	5	32
	10	38
	12,5	43
	15	50
	25	63
	50	89
lic	7,5	20
	10	23
	15	30
	20	35
	25	41
	50	65
Ud	5	0
	7,5	0
	10	0
	15	0
	20	15
	25	20
la + Uc	75+ 7,5	50 (20)
	1(0)+10	65 (23)
	150+15	73 (30)
	50 + 10	55 (23)
	75 + 15	68 (30)
	100 + 20	75 (35)

159 232

1	2	3	4
	30+15	60(30)	0
	50 + 25	78 (41)	0
	100 + 50	95(65)	0
la + na	50+ 5	62 (20)	0
	KW+10	82 (30)	0
	150+15	88 (37)	0
	50+10	83 (30)	0
	75 + 15	87 (37)	0
	125 + 25	95(43)	0
	25 + 12,5	75(34)	0
	50 + 25	90 (43)	0
	100 + 50	100 (70)	0
Ia + Ilb	50+ 5	75 (32)	0
	1(00+10	90 (38)	0
	150+15	100 (50)	0
	50+10	85 (38)	0
	75+15	95 (50)	0
	125 + 25	100 (63)	0
	25+12,5	80 (43)	0
	50 + 25	100 (63)	0
	100 + 50	100 (89)	0
la + Ud	50+ 5	30(0)	0
	1W+10	45(0)	0
	150+15	52(0)	0
	50+10	40(0)	0
	75+15	48(0)	0
	100 + 20	55 (15)	0
	15+ 7,5	30(0)	0
	30+15	37(0)	0
	50 + 25	50 (20)	0

[g AS] = ilość gramów substancji czynnej;

Ia = ester etylowy kwasu 2-(4-(6-chlorobcnzoksazol-2-iloksy>fenoksy>propionowego;

Iia — 3-(4,6-d wumetoksy-2-pirymidynylo)-1 -[(N-metylo-N-metylosulfonylo)-aminosulfonylo]-mocznik; llb — 3-(4,6-dwumetoksy-2-pirymidynylo> 1 -[(N-metylo-N-etylosulfonylo>aminosulfonylo]-mocznik; lic —metylo-3-[(4-metoksy-6-metylo-l,3,5-tnazyn-2-ylo--aminokarbonylo-aminosulfonylo}-2-tiofenoksarboksylan; Ud — metylo-2-[(4-metoksy--6-metylIo-1,3,5-triazyn-2-ylo)-aminokaΓbonylo-aminosulfonylo]-benzoesan.

ch₃ o ^r1' °O o-ch — c-or^; r⁸-n-s-r⁷ q i ii o

WZÓR 3 WZOR L

WZÓR 1

.. N-(

R-S-NH-C-N-<O/ ^X

Ó R^{6 N} ^_r5

WZÓR 2

Zakład Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz.

Cena 10 000 zł

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Środek chwastobójczy, zawierający substancję czynną i znane środki pomocnicze, znamienny tym, że jako substancję czynną zawiera mieszaninę związku o wzorze 1, jego soli albo jego stereoizomer^ów^{, p}rzy czym R¹ oznacza łieteroc^ykhczn^y ro^dniik o wzorze 3^, R² oznacza H, (C1-C4)afcU, który more ^być podstawmy ^przez ^gru^pę (C^-GO-atooksytową atoo ^r2 oznacza (Csr-CU)alkrnyk ⁱ zw^iązku o wzorze 2 atoo je^go so^ ^prz^y czym ^r3 oznacza rodmk: o wzorze 4 atoo ^fen^y1,który jest podstawiony przez (Ci-C4)-alkil, chlorowiec, chlorowcowaną grupę (Ci-C4)-alko^ks^ylow^ą atoo ^przez (^Ci-C4)-alko^ksy^kar^bony^l, atoo ^r3 oznacza tteny^1, który jest ^po^dstawⁱon^{y p}rzez (Ci-C4)-alkoksykarbonyl, R4, R⁵ oznaczają niezależnie od siebie (Ci-C4)-alkil albo grupę (C1-C4)atooksylow^ ^r6 oznacza (^Ci-^C4)-a^lkil atoo wodc»^ ^r7 oznacza (Ci-C^-a¹^^1, (^C2-^C6)-alkeny^l,(C2-Ce)-alkinyl albo (Ci-C6)-alkil, który jest podstawiony przez grupę (Ci-C4)-alkoksylową albo przez (O-C^-a^oksy^atóonyh ^r8 oznacza H (C²-C^e)-a^lk^il, (^C2-^C6)-a^lkⁱny^l albo cykloheksyl i X oznacza CH albo N, w stosunku wagowym związków o wzorze 1 do związków o wzorze 2, który zmienia się między 15:1 i 1:1.

2. Środek według zastrz. 1, znamienny tym, że jako związek o wzorze 1 zawiera ester etylowy kwasu 2-(4-(6-chlorobenzoksazol-2-iloksy)-f6noksy)-propionow6go.

3,5-triazyn-2-yloj-aminokarbonylo-aminosulfonylo]-2-tiofenokarboksylan, metylo-2-[(4-metoksy-6-metylo-l,3,5-triazyn-2-ylo)-aminokarbonylo-aminosulfonylo]-benzoesan.

³. ^Śro^dek we^dłu^g zastrz. ¹ atoo 2 znamtenny tym, ^że jako su^bstancj^ę czynn^ą o wzorze ² zawtera zwózek, w którym ^r3 oznacza ^grup^ę o wzorze —^ΝΚ⁸(8^Ο^⁷\ ^R\ ^r5 oznaczaj^{ą CH}3 atoo OCH³, ^R\ ^r8 oznaczaj^ą (^Ci—^Ce)-^{alkil i χ} oznacza CH atoo zwózek, z ^gru^py ot>ejmuj^ącej met^ylo-³-[(⁴metoksy-6-metylo-1,

4. Środek według zastrz. 1, znamienny tym, że stosunek wagowy związków o wzorze 1 do związków o wzorze 2 zmienia się między 10:1 i 5:1.