Przedmiotem wynalazku jest sposób synchroni¬ zacji pracujacych w multipleksie czasowym, wza¬ jemnie równouprawnionych autonomicznych stacji nadawczych, za których posrednictwem do jednej lub wielu stacji odbiorczych na tej samej czestotli¬ wosci przekazywane sa w czasie cyklu nadawania informacje w postaci komunikatów rozkazowych, przy czym kazda stacja nadawcza wyposazona jest" w odbiornik energii wielkiej czestotliwosci, wypro- miieniowanej przez inne przyporzadkowane stacje r.adawcze, i ma przyporzadkowany stacji odbior¬ czej adres identyfikacyjny, oraz urzadzenie do sto¬ sowania tego sposobu.Tego rodzaju sposoby i urzadzenia stosowane sa zwlaszcza do zdalnego sterowania lokomotyw, urza¬ dzen dozladowujacych i tym podobnych obiektów ruchomych.Z opisu wylozeniowego RFN nr 22 11 313 znane jest stosowanie, w celu uksztaltowania w stalym rastrze czasowym, komunikatu rozkazowego w pos¬ taci cyfrowych ciagów impulsów z poszczególnych stacji nadawczych, zawierajacego poza informacja rozkazowa, jeszcze przynajmniej jedna .informacje adresowa, umieszczonych w poszczególnych stac¬ jach nadawczych obwodów czasowych o odpowied¬ nio dobranych parametrach czasowych, automa¬ tycznie ustawianych w pozycji wyjsciowej w mo¬ mentach, w których w stacji nadawczej uklad do okreslania czestotliwosci akustycznych wykryje koniec zawartej w kazdym bloku rozkazowym gru¬ py okreslonych czestotliwosci akustycznych i w których równoczesnie uklad okreslajacy natezenie pola stwierdzi natezenie pola nosnej wielkiej cze¬ stotliwosci wystarczajace dla wlasciwego odbioru informacji. W celu przejscia na nadawanie dany nadajnik rozkazowy musi czekac, az uplynie czas okreslony parametrami ukladu czasowego. Do tego momentu nie pojawia sie nosna wielkiej czestotli¬ wosci.W celu dokonania takiej synchronizacji potrzebne jest zakonczenie calego cyklu nadawania wyzna¬ czonego przez uprzednio ustalony raster czasowy.Jezeli,, na przyklad, do systemu wlaczonych jest dziesiec stacji nadawczych, pracujacych na tej sa¬ mej czestotliwosci nadawania, to druga stacja na¬ dawcza przy jej uruchomieniu musi czekac do konca nadawania aktualnie pracujacej stacji na¬ dawczej, na przyklad czwartej, i do konca nadawa¬ nia wszystkich nastepnych statji nadawczych, spro¬ wadzenia do stanu poczatkowego obwodu czaso¬ wego i jego dojscie do drugiego taktu przewidzia¬ nego podzialu czasowego, do momentu kiedy moz¬ liwe bedzie przekazanie danych wejsciowych, na przyklad wybranego rozkazu dla obiektu sterowa¬ nego. W ten sposób stosunkowo duza czesc czasu nadawania pozostaje nie wykorzystana do prze¬ sylania informacji. Synchronizacja jest utrudniona równiez wskutek tego, ze sterowane obiekty ru¬ chome i ich stacje nadawcze podczas pracy moga znajdowac sie w róznych od siebie odleglosciach, 122 897122 897 a wiec wskutek malej mocy ich nadajników moga miec lacznosc ze soba lub jej nie miec, jak równiez ich dzialanie moze byc zaklócorie obcymi emisjami wielkiej czestotliwosci.Synchronizacja, czyli sprowadzanie do okreslone¬ go rastra czasowego informacji z poszczególnych stacji nadawczych systemu, moze byc zaklócona lub nawet calkiem uniemozliwiona w przypadku, gdy pomiedzy poszczególnymi stacjami brak lacz¬ nosci, która jednakze powstaje pomiedzy niektó¬ rymi stacjami, kiedy nadaje majaca z nimi lacz¬ nosc inna stacja nie majaca z koled lacznosci z in¬ nymi stacjami, niz wspomniana.Wskutek nadawania z róznych kierunków przez obie stacje nadawcze w pewnych warunkach moze lll!f)#t Uu LE^JLimw^o lub calkowitego zablokowa- liftM^usW-onni* dostepnych stacji nadawczych, badz Lez do takiego zaklócenia ich pracy, ze niemozliwe fcedzie uszeregowanie komunikatów rozkazowych Ljjflfrfs|ac,i]f. n^dawczich w jednym wspólnym rastrze ¦rza^uwym- Jest to szczególnie wazne w przypadku, gdy w systemie istnieje pewna liczba stacji nadawczych, które maja lacznosc wzajemna wewnatrz pewnych grup i gdy miedzy tymi grupami brak lacznosci.Poniewaz nie ma przy tym stacji bazowej sluzacej do synchronizacji, to powstaja grupfy o róznych stalych rastrach czasowych, tak ze przy wlaczaniu nadajnika stacji nadawczej znajdujacej sie poza zasiegiem dzialania grupy, czy tez przy przemiesz¬ czaniu sie stacji nadawczej z obszaru dzialania jednej grupy do obszaru dzialania innej grupy wystepuja ze szczególnym nasileniem problemy synchronizacji.Zadaniem technicznym wynalazku jest opraco¬ wanie sposobu umozliwiajacego szybsza, niz przy stosowaniu znanych sposobów, synchronizacje, czyli sprowadzanie do jednego rastra czasowego pracujacych na jednej czestotliwosci nadawania stacji nadawczych systemu transmisji sygnalów oraz urzadzenia do stosowania tego sposobu.Przedmiotem wynalazku jest sposób synchroni¬ zacji pracujacych w multipleksie czasowym wza¬ jemnie równouprawnionych autonomicznych stacji nadawczych, za których posrednictwem do jednej lub wielu stacji odbiorczych na tej samej czestotli¬ wosci przekazywane sa w czasie cyklu nadawania informacje w postaci komunikatów rozkazowych, przy czym kazda stacja nadawcza wyposazona jest w odbiornik energii wielkiej czestotliwosci, wypro- mieniowywanej przez inne przyporzadkowane sta¬ cje nadawcze i ma przyporzadkowany stacji od¬ biorczej adres indentyfikacyjny.Zgodnie, z wynalazkiem w odbierajacej stacji na¬ dawczej dokonuje sie porównanie cyklu nadawa¬ nia stacji nadajacej z wlasnym cyklem nadawania stacji odbierajacej. Przy stwierdzeniu niezgodnosci tych Cykli dostosowuje sie cykl nadawania odbie¬ rajacej stacji nadawczej do cyklu stacji nadajacej, zlicza sie oddzielnie stacje nadawcze pracujace w cyklu zgodnym z cyklem stacji i stacje pracujace asynchroniczne z tym cyklem. W razie przewagi liczby stacji pracujacych asynchronicznie dostoso¬ wuje sie cykl nadawania stacji do cyklu stacji na¬ dajacych asynchronicznie, Przy tym stan licznika stacji pracujacych synchronicznie na koncu kazde¬ go cyklu nadawania kasuje sie, a stan licznika stacji pracujacych asynchronicznie kasuje sie tylko wtedy, kiedy przestaje sie odbierac pracujace asyn- i chronicznie stacje nadawcze.Przy synchronizacji ze zmienionym cyklem nada¬ wania podczas nadawania kolejnego komunikatu rozkazowego nadaje sie równiez rozkaz specjalny, za pomoca którego wszystkie odbierajace stacje 19 'nadawcze sa podporzadkowywane, a ich cykl na¬ dawania dostosowywany jest do cyklu nadawania stacji, wysylajacej rozkaz specjalny.Sposób wedlug wynalazku jest realizowany za pomoca urzadzenia do synchronizacji stacji nadaw- u czych, pracujacych w multipleksie czasowym, zwlaszcza do sterowania zdalnego obiektów rucho¬ mych zawierajace nadajnik wielkiej czestotliwosci, którego wyjscie jest polaczone z antena nadawcza, odbiornik wielkiej czestotliwosci, którego wejscie n jest polaczone z antena odbiorcza, przetwornik sze¬ regowo-równolegly wlaczony na wyjsciu odbior¬ nika, przetwornik równoleglo-szeregowy zalaczony do wejscia nadajnika, blok sterujacy, którego pierwsze wejscie jest polaczone z wyjsciem prze- 9 twornika szeregowo-równoleglego, blok wprowa¬ dzani i danych, którego pierwsze wyjscie jest po¬ laczone . z drugim wejsciem bloku sterujacego a drugie wyjscie z wejsciem przetwornika równo- leglo-szeregowego, przy czym blok sterujacy za- n wiera zalaczony na wyjeciu element logiczny I, którego pierwsze wejscie polaczone jest z wyj¬ sciem przetwornika równoleglo-szeregowego a wyj¬ scie— z wejsciem nadajnika wielkiej czestotliwosci zgodnie z wynalazkiem blok sterujacy zawiera jg pierwszy komparator, który jest komparatorem adresów, wlaczony na wejsciu bloku sterujacego, przeznaczony do porównywania adresu identyfika¬ cyjnego pracujacej aktualnie stacji nadawczej z adresem identyfikacyjnym stacji nadawczej, dla ^ której przydzielony jest aktualny przedzial czaso¬ wy, którego pierwsze wejscie jest polaczone z wyj¬ sciem przetwornika szeregowo-równoleglego, drugie wejscie — z pierwszym wyjsciem licznika pier¬ scieniowego, drugi komparator adresów przezna- czony do porównywania zaktualizowanego adresu identyfikacyjnego pracujacej aktualnie stacji z wlasnym adresem identyfikacyjnym stacji nadaw¬ czej, którego pierwsze wejscie jest polaczone z dru¬ gim wyjsciem licznika pierscieniowego, drugie wej- scie — z wyjsciem bloku, w którym zapamietany jest wlasny adres identyfikacyjny stacji nadawczej a wyjscie — z pierwszym wejsciem elementu lo¬ gicznego I zalaczonego na wyjsciu bloku steruja¬ cego. Przy tym miedzy wyjsciem pierwszego kom- „ paratora adresów a wejsciem licznika pierscienio- 55 wego wlaczona jest petla sprzezania zwrotnego, przez-?.?.czona do aktualizacji adresu porównywane¬ go z adresem aktualnie pracujacej stacji nadaw¬ czej.W ^ e-li sprzezenia zwrotnego wlaczony jest licz¬ nik synchroniczny, którego pierwsze wejscie jest do¬ laczone do pierwszego wejscia pierwszego kompara¬ tora adresów, licznik asynchroniczny, którego pierw¬ sze wyjscie jest dolaozcne do drugiego wyjscia 31 pierwszego komparatora adresów oraz komparator5 122 897 6 stanów liczników, którego wejscia sa polaczone z wyjsciami liczników synchronicznego i asynchro¬ nicznego i asynchronicznego, a wyjscie — z jednym z wejsc sterujacego ukladu logicznego, drugim wejsciem przetwornika równoleglo-szeregowego oraz z wejsciem licznika pierscieniowego.Miedzy wyjsciem komparatora stanu liczników wlaczone sa polaczone • szeregowo drugi element logiczny I oraz element logiczny LUB, przy czym drugie wejscie drugiego elementu I jest polaczone z wejsciem przetwornika szeregowo-równoleglego, trzecie wejscie — z drugim wyjsciem pierwszego komparatora adresów, wyjscie — z pierwszym wejsciem elementu logicznego LUB, którego drugie wejscie jest polaczone z drugim wejsciem drugiego elementu logicznego I, a wyjscie — z wejsciem licznika pierscieniowego.Logiczny uklad sterujacy ma wyjscia polaczone z wejsciami sterujacymi liczników synchronicznego i asynchronicznego oraz inne wejscfia, z których jedno jest polaczone z drugim wyjsciem pierwszego komparatora adresów, a drugie — z drugim wyj¬ sciem licznika pierscieniowego.Sposób wedlug wynalazku jest realizowany tak, iz w odbierajacej stacji nadawczej dokonuje sie porównania cyklu nadawania stacji nadajacej z wlasnym cyklem nadawania stacji odbierajacej i przy stwierdzeniu róznicy dostosowuje sie cykl nadawania odbierajacej stacji nadawczej do cyklu stacji nadajacej, przy czym zlicza sie oddzielnie stacje nadawcze pracujace w cyklu zgodnym z cyk¬ lem stacji i stacje pracujace asynchronicznie z tm cyklem. W przypadku przewagi liczby stacji pracu¬ jacych asynchronicznie dostosowuje sie cykl nada¬ wania stacji do cyklu stacji nadajacych asynchro¬ nicznie.W ten sposób osiaga sie nie tylko synchroni¬ zacje odbierajacej aktualnie stacji nadawczej juz w czasie trwajacego cyklu systemowego lecz rów¬ niez wywoluje sie rodzaj reakcji lancuchowej zsynch*onizawywania grupy stacji nadawczych w momencie, kiedy zsynchronizowana zostaje pierw¬ sza z nich. Nie wystepuja przy tym czasy oczeki¬ wania na ustawienie w* polozenie poczatkowe i po¬ nowne uruchomienie obwqdów czasowych tak, ze mozliwy jest przeplyw duzego strumienia infor¬ macji pomiedzy kazda ze stacji nadawczych i kaz¬ dym sterowanym przez nia obiektem, jak równiez przede wszystkim powiekszenie obszaru pracy w tego rodzaju systemie transmisji rozkazów.Okreslenie, czy odbierajaca stacja nadawcza pra¬ cuje w rastrze czasowym, czy tez nie, i w tym ostatnim przypadku sprowadzenie jej do zadanego rastra czasowego, nastepuje za pomoca srodków wewnetrznych kazdej stacji nadawczej i jest jed¬ noznaczne juz wtedy, kiedy zaledwie dwie stacje nadawcze maja ze soba lacznosc. A wiec te syn¬ chronizacje osiaga sie równiez wtedy, kiedy w istniejacy cykl nadawania wlacza sie stacja na¬ dawcza, która do tej pory nie miala lacznosci radiowej z juz zsynchronizowanymi stacjami na¬ dawczymi. Synchronizacja jest mozliwa w dowol¬ nym momencie, gdyz juz przy nawiazaniu pierw¬ szej lacznosci radiowej stacja nadawcza przy braku synchronizmu synchronizuje sie wewnetrznie i wla¬ cza sie w dany cykl nadawania bez zaklócen.Stan licznika stacji pracujacych synchronicznie na koncu kazdego cyklu nadawania jest kasowany, a s!an licznika stacji pracujacych asyTichronicznie: kasowany jest tylko wtedy, kiedy przestaje sie 5 odbierac pracujace asynchronicznie stacje nadaw¬ cze. ¦ ¦ .' . =V', Przy synchronizacji ze zmienionym cyklem na-* dawania podczas nadawania kolejnego komunikatu rozkazowego nadawany jest równiez rozkaz spec? jalny, za pomoca którego wszystkie odbierajace stacje nadawcze sa podporzadkowywane, a ich cykl nadawania dostosowywana jest do cyklu na¬ dawania stacji, wysylajacej rozkaz specjalny.W ten sposób osiaga sie to, ze mala grupa stacji nadawczych lub pojedyncza stacja nadawcza^zsyn- chronizowywana jest zawsze z grupa o wiekszej liczebnosci, tak ze unika sie w ten sposób bezpla- nowej ustawicznej zmiany synchronizacji.Sposób synchronizacji stacji nadawczych pracu^ jacych w multipleksie czasowym wedlug wynalaz¬ ku jest realizowany przez urzadzenie do synchro¬ nizacji stacji nadawczych pracujacych w multi¬ pleksie czasowym wedlug- wynalazku.Istota rozwiazania technicznego wedlug wyna¬ lazku jest -blizej objasniona w przykladzie wyko¬ nania na podstawie zalaczonego rysunku, na któ¬ rym fig. 1 przedstawia schemat blokowy n stacji nadawczych i n stacji odbiorczych, fig. 2 — blo¬ kowy schemat przedstawiajacy strukture funkcjo¬ nalna ukladu stacji nadawczej z fig. lj fig. 3 przed¬ stawia wykresy impulsów dla pieciu stacji nadaw¬ czych systemu transmisji sygnalów, zlozonego z pieciu stacji nadawczych pracujacych na tej samej czestotliwosci nadawania, natomiast fig. 4 przed¬ stawia wykres impulsów komunikatu rozkazowego wysylanego przez stacje nadawcza. ^ Zarówno sposób jak i urzadzenie wedlug wyna¬ lazku sa w szczególnosci przydatne -do zdalnego sterpwania obiektów ruchomych.Kazda stacja nadawcza A-N systemu pracujacego na jednej czestotliwosci nadawania w multipleksie czasowym zawiera jak widac na fig. 1, blok wpro¬ wadzania danych 1, przetwornik równoleglo-szere- gowy 2 i nadajnik wielkiej czestotliwosci 3, który polaczony jest z antena nadawcza 4. Od strony odbiorczej kazda stacja nadawcza zawiera polaczo¬ ny z antena odbiorcza 6 odbiornik wielkiej czesto¬ tliwosci 5 i przetwornik szeregowo-równolegly 7.Poza tym stosowany jest blok sterujacy 8, którego pierwsze wejscie polaczone jest z wyjsciem przetwornika szeregowo-równoleglym 7 a drugie z wyjsciem bloku wprowadzania danych 1. Wyjscie bloku sterujacego 8 jest polaczone z wejsciem ste¬ rujacym nadajnika wielkiej" czestotliwosci 3.Kazda z umieszczonych w zdalnie sterowanych obiektach ruchomych stacji odbiorczych A-N za¬ wiera wyposazony w antene odbiorcza 11 odbior¬ nik wielkiej czestotliwosci 12 i przetwornik szere¬ gowo-równolegly 13 polaczony z blokiem rozkazo¬ wym 14 i dekoderem adresów 15. Za posred¬ nictwem bloku rozkazowego 14 steruje sie reali¬ zacja funkcji zdalnie sterowanego obiektu, na przyklad zamknieciem stawidla.Wszystkie stacje nadawcze podobnie jak i stacje odbiorcze maja jednakowa konstrukcje.Liczba pracujacych na jednej czestotliwosci robo- 20 25 30 35 45 50 55 601 ¦' 122 897 S czej stacji nadawczych i odbiorczych systemu transmisyjnego nie jest w zasadzie ograniczona.W przedstawionym przykladzie wykonania stosuje sie zaledwie piac stacji nadawczych i piec stacji odbiorczych. Aby te stacje nadawcze mogly do przyporzadkowanych stacji odbiorczych na tej sa¬ mej czestotliwosci nadawania przekazywac rozka¬ zy, informacje i tym podobne sygnaly kazdej stacji nadawczej przydzielony jest w rastrze czasowym pewien okreslony staly czas transmisji, w którym stan bloku wprowadzania danych 1 jest odczyty¬ wany i przekazywany do stacji odbiorczej obiektu zdalnie sterowanego w postaci bloku informacyj- z innym cyklem nadawania, którego adresy iden¬ tyfikacyjne stacja nadawcza odbiera za posred¬ nictwem wlasnego odbiornika wielkiej czestotli¬ wosci, blok sterujacy 8 zaopatrzony jest w pierw- l szy komparator 20„ dolaczony do niego licznik pierscieniowy 21 uprzednio wspomnianego rodzaju, dolaczony do licznika pierscieniowego 21 sterujacy blok logiczny 22 i drugi komparator 23, do którego dolaczony jest element I 25. Poza*tym stacja na¬ dawcza zawiera polaczony z komparatorem 23 blok 26, zawierajacy informacje o wlasnym adresie identyfikacyjnym.W sklad stacji wchodzi równiez licznik 29, dola¬ czony przewodem 27 do pierwszego komparatora 20 i przeznaczony do zliczania pracujacych stacji na¬ dawczych nadajacych w przyporzadkowanym danej stacji nadawczej rastrze czasowym, oraz dolaczony przewodem 28 do pierwszego komparatora 20 licz¬ nik 20 do zliczania pracujacych stacji nadawczych, nadajacych w innym rastrze czasowym, jak rów- riez trzeci komparator 31 dolaczony do obu liczni¬ ków 29, 30.Wyjscie 32 trzeciego komparatora 31 polaczone jest z elementem I 33 i z przetwornikiem równo¬ leglo-szeregowym 2 polaczonym z urzadzeniem do wprowadzania danych 1, jak równiez ze steruja¬ cym blokiem logicznym 22. Z bloku logicznego 22 odprowadzane sa przewody kasowania 35 i 36 do liczników 29, 30. Lacze przewodowe 32, doprowa¬ dzone jest dalej do sterujacego bloku logicznego 22 i do elementu I 33, którego trzecie wejscie za pos¬ rednictwem przewodu 37 polaczone jest z przetwor¬ nikiem szeregowo-równoleglym 7. Za posrednic¬ twem przewodu 33 licznik pierscieniowy 21 pola¬ czony jest z drugim komparatorem 23. Wyjscie komparatora 23 jest polaczone z pierwszym wej¬ sciem elementu I 25, którego drugie wejscie jest polaczone przewodem 40 z wyjsciem przetwornika równolegle-szeregowym 2.W komparatorze 20 porównuje sie odebrany za posrednictwem odbiornika wielkiej czestotliwosci 6 adres identyfikacyjny A, a wiec adres wlasnie pra¬ cujacej stacji nadawczej z oczekiwanym we wlas¬ nym rastrze czasowym adresem identyfikacyjnym B odwzorowywanym przez chwilowa wartosc stanu licznika pierscieniowego 21 i dokonuje sie okresle¬ nia, czy odbierana stacja nadawcza pracuje syn¬ chronicznie z wlasnym taktem stacji, czy tez asyn¬ chronicznie wzgledem niego.Odebrane podczas cyklu nadawania sygnaly ze stacji nadawczej pracujacej synchronicznie powo¬ duja powiekszenie stanu licznika 29, który po za¬ konczeniu kazdego cyklu nadawania za posrednic¬ twem przewodu 35 ustawiany jest w polozenie po¬ czatkowe sterujacym blokiem logicznym 22. Wszyst¬ kie odebrane w tym czasie stacje nadawcze, pra¬ cujace asynchronicznie, zliczane sa przez licznik 30, którego stan dopiero wtedy jest kasowany za pos¬ rednictwem przewodu 36, kiedy w jednym cyklu nadawania nie zostanie odebrany ani jeden adres asynchroniczny. Trzeci komparator 31 okresla, czy czy stan licznika C jest równy stanowi licznika B.W momencie stwierdzenia, ze D jest wieksze niz C, wytwarzany jest sygnal wyjsciowy, który, za posrednictwem lacza 32 doprowadzany jest do ele- nego.Transmisja, tu nastepuje wiec, jak widac na lf fig. 3, cyklicznie w scisle okreslonych odstepach czasu, przy czym zarówno czas transmisji, jak czas pauzy pomiedzy dwoma transmisjami jest staly. Czas pauzy zalezy od liczby nalezacych do systemu nadajników sygnalów, zgodnie ze wzorem n tp = tj (n-1), przy czym t^ oznacza czas trwania pauzy, tfi oznacza czas trwania transmisji, a n jest jest liczba nalezacych do systemu stacji nadaw¬ czych. Tak wiec cykl nadawania w opisanym sys¬ temie transmisyjnym obejmuje piec nastepujacych 25 po sobie czasów transmisji tfi pieciu stacji nadaw¬ czych. Wyslany w czasie transmisji td blok infor¬ macyjny, zwany równiez komunikatem rozkazo¬ wym, ma strukture przedstawiona na fig. 4. Stano¬ wiaca, czas transmisji tfi dlugosc slowa t^ rt skla- 30 da sie z czesci , synchronizacyjnych na poczatku i koncu, z czesci adresowej i czesci informacyjnej.Dla umozliwienia dokonywania nastepujacych kolejno w czasie wlaczen poszczególnych nie maja¬ cych polaczenia galwanicznego nadajników stacji 35 nadawczych kazda z nich zawiera blok sterujacy 8.Blok sterujacy 8 sklada sie, jak widac na fig, 2, w najprostszym przypadku, ze sterowanego gene¬ ratorem impulsów taktujacych (na rysunku nie po¬ lizanym) licznika pierscieniowego 21. Liczba po- ^ zycji znaczacych licznika pierscieniowego we wszystkich stacjach nadawczych jest identyczna z liczba nalezacych do systemu transmisyjnego stacji nadawczych.Informacja zawarta w sygnale wyjsciowym licz- a nika pierscieniowego odpowiada adresowi identy¬ fikujacemu tej stacji nadawczej, które w danym rastrze czasowym ma aktualnie mozliwosc nada¬ wania. W celu wyznaczenia w rastrze czasowym przedzialu czasowego nadawania sygnal wyjsciowy _g licznika pierscieniowego porównywany jest z wlas¬ nym stalym adresem identyfikacyjnym stacji na¬ dawczej. Jezeli teraz wystepuje w danym kroku zgodnosc pomiedzy informacja, zawarta w sygnale wyjsciowym licznika i wlasnym adresem identyfi- 55 kacyjnym, wówczas nastepuje wlaczenie nadajnika wielkiej czestotliwosci.Ponizej na podstawie fig. 1 opisana jest szcze¬ gólowo realizacja ukladowa stacji nadawczej.Dla umozliwienia ustalenia, czy stacja nadawcza w przydzielonym jej wlasnym rastrem czasowym przedziale czasowym moze nadac przeznaczony do wyslania komunikat rozkazowy, za posrednictwem wspólnego kanalu transmisyjnego, czy tez niezbed¬ ne jest zsynchronizowanie jej przedzialu czasowego w ii122 897 9 10 mentu 1 32, do sterujacego bloku logicznego 22 i przetwornika równoleglo-szeregowego 2. Jezeli element I 33 równoczesnie otrzymuje przesylane przewodem 37 sygnaly odpowiadajace wystepowa¬ niu adresu odbieranej stacji nadawczej, przewodem 28 sygnaly odpowiadajace wystepowaniu adresu pracujacej asynchronicznie odbieranej stacji na¬ dawczej i przewodem 32 sygnaly swiadczace o tym, ze wiekszosc odbieranych stacji nadawczych pra¬ cuje w cyklu nadawczym asynchronicznie wzgle¬ dem wlasnego rastru czasowego, wówczas wskutek dzialania sterujacego bloku logicznego 22 wytwa¬ rzany przy tym sygnal wyjsciowy elementu I 33 powoduje wpisanie do licznika pierscieniowego 21 za posrednictwem elementu LUB 42 i przewodu 34* dolaczonego do wyjscia elementu logicznego LUB 42, którego drugie wejscie jest dolaczone do prze¬ twornika szeregowo-równoleglego 7, nowego adresu tak, ze nastepuje zsynchronizowanie stacji nadaw¬ czej z nowym rastrem czasowym. To zsynchronizo¬ wanie oznacza przy tym, ze licznik 21 przez rów¬ nolegle wpisanie nowego adresu asynchronicznego wystepujacego na wyjsciu przetwornika szeregowo- -równoleglego 7 zostaje przestawiony na inna po¬ zycje cyfrowa odpowiadajaca asynchronicznemu rastrowi czasowemu.W ten sposób osiaga sie to, ze system transmisji majacy mniejsza liczbe (na przyklad dwie), syn¬ chronicznie ze soba pracujacych stacji nadawczych dostosowuje sie do systemu transmisyjnego maja¬ cego wieksza liczbe (na przyklad cztery), synchro¬ nicznie ze soba pracujacych stacji nadawczych.Informacja zawarta w sygnale wyjsciowym odpo¬ wiadajacym adresowi identyfikacyjnemu nalezacej do systemu stacji nadawc^j, zapamietanemu w liczniku pierscieniowym, porównywana jest z'wlas¬ nym adresem identyfikacyjnym zapamietanym w bloku 26 przez komparator 23 przy wykorzystaniu polaczenia 38. Gdy sygnaly na obu wejsciach kom¬ paratora 23 sa jednakowe, czyli E = F, to za pos¬ rednictwem przewodu 39 zostaje odblokowany ele¬ ment I 25 i na jego wyjsciu pojawia sie i zostaje wyslany za posrednictwem nadajnika wielkiej cze¬ stotliwosci 3 i anteny*4 komunikat rozkazowy .z przetwornika równoleglo-szeregowego 2.Po zsynchronizowaniu stacji nadawczej wszystkie inne stacje nadawcze systemu transmisyjnego, któ¬ re dotychczas nadawaly w jednakowym rastrze czasowym, moga byc równiez natychmiast przela¬ czone za nowy raster czasowy. Niezbedne do tego jest wyslanie laczem 32 i przetwornikiem równo- leglo-szeregowym 2 w momencie zsynchronizowa¬ nia licznika pierscieniowego, specjalnego znaku zsynchronizowania.We wszystkich innych stacjach nadawczych ten komunikat powoduje realizacje polaczenia za pos¬ rednictwem lacza 37 i elementu LUB 42, na skutek czego pojawiajacy sie na wyjsciu przetwornika sze- regowo-równoleglego 7 adres przekazywany jest bezposrednio do licznika 21. W ten sposób rozkaz synchronizacji w sposób niezbedny do synchronizo¬ wania za pomoca liczników 29, 30 z dolaczonym komparatorem 31 moze spowodowac natychmiasto¬ we zsynchronizowanie z odbieranym sygnalem tak¬ tujacym. Jezeli natomiast odbierane sa wylacznie stacje nadawcze, pracujace zgodnie z wlasnym rastrem czasowym danej stacji, to nie jest potrzeb¬ ne opisane synchronizowanie i za posrednictwem elementu I 25 uruchamiane jest nadawanie komu- 5 nikatu rozkazowego* oczekujacego na wyslanie w urzadzeniu wprowadzania danych 1 — za posred¬ nictwem przewodu 40 w momencie stwierdzenia przez komparator 23 zgodnosci przeslanego z licz¬ nika pierscieniowego 21 adresu z wlasnym adre¬ sem zapamietanym w bloku 26, a wiec kiedy po¬ jawi sie sygnal E = F na przewodzie 39.Zastrzezenia patentowe 1. Sposób synchronizacji pracujacych w multi¬ pleksie czasowym wzajemnie równouprawnionych autonomicznych stacji nadawczych, za których posrednictwem do jednej lub wielu stacji odbior¬ czych na tej samej czestotliwosci przekazywane sa w czasie cyklu nadawania informacje w postaci komunikatów rozkazowych, przy czym kazda stacja nadawcza wyposazona jest w odbiornik energii wielkiej czestotliwosci, wypromieniowywanej przez inne przyporzadkowane stacje nadawcze i ma, przyporzadkowany stacji odbiorczej adres identyfi¬ kacyjny, znamienny tym, ze w odbierajacej stacji nadawczej dokonuje sie porównania cyklu nada¬ wania stacji nadajacej z wlasnym cyklem nadawa¬ nia i przy stwierdzeniu niezgodnosci dostosowuje sre cykl nadawania odbierajacej stacji nadawczej do cyklu stacji nadajacej, zlicza sie oddzielnie stacje nadawcze pracujace w cyklu zgodnym z cyk¬ lem stacji i stacje pracujace asynchroniczne z tym cyklem i w razie przewagi liczby stacji pracuja¬ cych asynchronicznie dostosowuje sie cykl nada¬ wania stacji do cyklu stacji nadajacych asynchro¬ nicznie, przy czym stan licznika stacji pracujacych synchronicznie na koncu kazdego cyklu nadawania kasuje sie, a stan licznika stacji pracujacych asyn¬ chronicznie kasuje sie tylko wtedy, kiedy przestaje sie odbierac pracujace asynchronicznie stacje na¬ dawcze., 2. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze przy synchronizacji ze zmienionym cyklem nada¬ wania podczas nadawania kolejnego komunikatu rozkazowego nadaje sie równiez rozkaz specjalny, za pomoca którego wszystkie odbierajace stacje nadawcze sa podporzadkowywane, a ich cykl na¬ dawania dostosowywany jest do cyklu nadawania stacji^ wysylajacej rozkaz specjalny. 3. Urzadzenie do synchronizacji stacji nadaw¬ czych, pracujacych w multipleksie czasowym, zwlaszcza do sterowania zdalnego obiektów rucho¬ mych zawierajace nadajnik wielkiej czestotliwosci, którego wyjscie jest polaczone z antena nadawcza, odbiornik wielkiej czestotliwosci którego wejscie jest polaczone z antena odbiorcza, przetwornik szeregowo-równolegly wlaczony na wyjsciu odbior¬ nika, przetwornik równoleglo-szeregowy zalaczony * do wejscia nadajnika, blok sterujacy, którego pierwsze wejscie jest polaczone z wyjsciem prze¬ twornika szeregowo-równoleglego, blok wprowa¬ dzania danych, którego pierwsze wyjscie jest po¬ laczone z drugiem wejsciem bloku sterujacego a drugie wyjscie z wejsciem prztwornika równo- leglo-szeregowego, przy czym blok sterujacy za- 15 tt 25 30 M M a 50 55 60li 122 897 12 wiera zalaczony na wyjsciU element logiczny I, którego pierwsze wejscie polaczone jest z wyjsciem przetwornica równoleglo-szeregowego a wyjscie — z wejsciem nadajnika wielkiej czestotliwosci, zna¬ mienne tym, ze blok sterujacy (8) zawiera pierw¬ szy komparator (20), który jest komparatorem adre¬ sów, wlaczony na wejsciu bloku sterujacego (8), przeznaczany do porównywania adresu identyfika¬ cyjnego pracujacej aktualnie stacji nadawczej z adresem identyfikacyjnym stacji nadawczej, dla której przydzielony jest aktualny przedzial czaso¬ wy, którego pierwsze wejscie jest polaczone z wyj¬ sciem przetwornika szeregowo-równoleglego (7), drugie wejscie — z pierwszym wyjsciem licznika pierscieniowego (21), drugi komparator adresów (£:) przeznaczony do porównywania zaktualizowa¬ nego adresu identyfikacyjnego pracujacej aktualnie stacji z wlasnym adresem identyfikacyjnym stacji nadawczej, którego pierwsze wejscie jest polaczone z drugim ..wyjsciem licznika pierscieniowego (21), drugie wejscie — z wyjsciem bloku (26), w któ¬ rym zapamietany^ jest wlasny adres identyfika¬ cyjny stacji nadawczej a wyjscie — z pierwszym wejsciem elementu logicznego I (22) zalaczonego na Wyjeciu bloku sterujacego (8), przy czym miedzy wyjsciem pierwszego r komparatora adresów (20) gt wejsciem licznika pierscieniowego (21) wlaczona jest petla sprzezenia zwrotnego, przeznaczona do aktualizacji adresu porównywanego z adresem aktualnie pracujacej stacji nafdawczej. 4. Urzadzenie wedlug zastrz. 3, znamienne tym, ze w .petli sprzezenia zwrotnego wlaczony jest licznik synchroniczny (29), którego pierwsze wejscie 15 jest dolaczone do pierwszego wejscia pierwszego komparatora adresów (20), licznik asynchroniczny (30), którego pierwsze wyjscie jest dolaczone do drugiego wyjscia pierwszego komparatora adresów (20) oraz komparator (31) stanów liczników (29,30), którego wejscia sa polaczone z wyjsciami liczników synchronicznego (29) i asynchronicznego (30), a wyjscie — z jednym z wejsc sterujacego ukladu lo¬ gicznego (22), drugim wejsciem przetwornika rów¬ noleglo-szeregowego (2) oraz z wejsciem licznika pierscieniowego (21). 5. Urzadzenie wedlug zastrz. 4, znamienne tym, ze do wyjscia komparatora (31) stanu liczników (29, 30) wlaczone sa polaczone szeregowo drugi ele¬ ment logiczny I (33) oraz element logiczny LUB (42), przy czym drugie wejscie drugiego elementu I (33) jest polaczone z wyjsciem przetwornika szere- gowo-równoleglego (7), trzecie wejscie — z dru¬ gim wyjsciem pierwszego komparatora adresów (20), wyjscie — z pierwszym wejsciem elementu logicznego LUB (42), którego drugie wejscie jest polaczone z drugim wejsciem drugiego elementu logicznego I (33), a wyjscie — wejsciem licznika pierscieniowego (21). 6. Urzadzenie wedlug zastrz. 4 albo 5, znamienne tym, ze logiczny uklad sterujacy (22) ma wyjscia polaczone z wejsciami sterujacymi liczników syn¬ chronicznego (29) i asynchronicznego (30) oraz inne wejscia, z których jedno jest polaczone z drugim wyjsciem pierwszego komparatora adresów (20), a drugie — z drugim wyjsciem licznika pierscie¬ niowego (21).Fig i 154 f12 s ' zp 1 -13 l -U 1H122 897 5 h_ _J Fig.2 u. 37 214 M K 2if 29„ l35 ^ r 28 30 38 J Fj E -23 26-) 40, E-F 39 ,25 A r35 DC ~F^ 32J ^32 Fig.3 lHtu 1vza WZs\ 7\ Y77A YZ7A tu — —H-tli H- vm PL