Przedmiotem wynalazku jest urzadzenie do ciag¬ lego .wyciskania smiujklegOi wyrofciu z ksztaltownika wyjsciowego, korzystnie preta o nieograniczonej dHwgpscL Znane sa sposoby ciaglego hydraulicznego wyci- skanita w dziedzinie przeróbki, plastycznej smuk¬ lych ksztaltowników o nieogranficzonej dlugosci do postaci smuklych wyrobów o nieograniczonej dlu¬ gosci.Znane sa miedzy innynii z opisu patentowego Stanów Zjednoczonych Ameryki, nr 3 740 965 urza¬ dzenia do ciaglego hy)drostalty.cznego wyciskania smuklego wyrobu. o nieograniczonej dlugosci. Urza¬ dzenia te zawieraja szereg sektorojwych elemen¬ tów chwytowych przenoszacych sily na ksztaltow¬ nik wyjsciowy o nieograniczonej dlugosci za po¬ srednictwem odpowiedniego- srodka smarugacego pinzenojszacegO' sily tnace. W kazdym z tych urza¬ dzen ksztaltownik jest przesuwany liniowo po¬ przez dzialanie sil tnacych przenoszonych za po- sreidnictwefln zastosowainego srodka smarujacego, przy czynn ksztaltownik jiest poddany dzialaniu ci¬ snienia, którego- gradient wzrasta liniowo w kie¬ runku przesuwu. W miejscu-, gldizie cisnienie osia- gia wartosc dostateczna dOa uplastycznienia ksztal¬ townika jest on przepychany prizez maltryce, któ¬ ra odksztalca go- do- postaci smuklego* wyroibu.Znane jest z opisu, patentowego Stanów Zjedno¬ czonych Ameryki nr 3 911 705 urzadzenie, w któ¬ rym próbowano uniknac niedogodnosci zwiaza¬ nych z silami, tarcia wystepujacymi' w procesie wyciskania. Rozwiazanie to polega, na* zastosowa¬ niu elastycznej tasmy miejdzy stalym elementem i ksztaltownikiem wyjsciowym, przy czym tasma ta przesuwa sie wraz z elementem obrotowym i ksztaltownikiem oraz ma na powierzchni* sro¬ dek- smarujacy, który oddzielajac tasme od ele¬ mentu: stacjlonairnegp zmniejsza sily tarcia dziala¬ jace na ksztaltownik. UrzajdJzenie to jednak nie za¬ pewnia zadnego skutecznego uszczelniania,- wokól krawedzi) ta&my, które zabezpieczaloby przed przedostawanfiem sie srodka smarujacego d ka w elemencie obrotowym, co jest przyczyna za¬ nieczyszczania iMib poslizgu, obrabianego preta, jajk równiez nie zabezpiecza przed .wyplywaniem uplastycznionego metalu przy obrzezach tasmy przy wysokim cisnieniu a zastosowanie cienkiej elastycznej tasmy utrzymywanej .w stalym napre¬ zeniu ogranicza wielkosc maksymalnego cisnienia wyciskania, jakie' moze przeniesc urzadzenie.Znane sa równiez urzadzeniai do ciaglego wyci¬ skania smuklego wyrobu; z ksztaltownika z pol¬ skich opisów patentowych nr nr 73 874 i 75131.W urzadzeniach tych jednak przedmiot obróbki, ksztaltownik, prowadzony jest (przesuwany) w re¬ zultacie zacisku, pomieidzy obwodowymi czesciami obrotowych walków.W znanym urzajdzeniu zastosowano dwa cylin¬ dryczne walce zamontowane na równoleglych 30 osiach tak, ze ich promieniowo zewnetrzne po»- 10 18 20 121 944121 3 wierzchnie tworza strefe chwytu obrabianego ksztaltownika. Równoczesny obrót tych dwu wal- '?"* ców wymusza jprzesuw kszatttownika wchodzacego * stycritiie w otesfear chwytu, który to ksztaltownik / jest wyciskanyj przez odpowiednio usytuowana ma- Ltoryce ustJajwiofliia w torze przasuwui obrabianego . i ksztaltownika.! """¦¦—Na promiiejbaowo zewnetrznej powierzchni jedy¬ nego walca znajdujje sie wystep dopasowany do rowka na promieniowo zewnetrznej powierzchni dfcugitetgo waica, z którym tworzy on obszar chwy¬ tu. Oczywiscie dlugosc obszaru chwytu w tych rozwiazaniach jest stosunkowo niewielka i w re¬ zultacie tego, ograniczony jest maksymalny nacisk jaki moze byc przeniesiony na przesuwajacy sie ksztaltownik.Celem niniejszego wynalazku bylo opracowanie toopstruikcjfii urzadzenia do obróbki plastycznej smuklego ksztaltownika o nieograniczonej dlugo¬ sci do postaci smuklego wyroibu o nieograniczonej dMrugosci, umozilriwiajaicego unikniecia wspomnia¬ nych wyzej niedogodnosci znanych urzadzen sprawnego do wywolywania liniowo wzrastajacych naprezen scLskiadajcych, które powinny dzialac na przesuwajacy sie ksztaltownik w czasie hydrosta¬ tycznego wyciskania.Urzadzenie do ciaglego wyciskania, smuklego wy¬ robu wedlug wynalazku zawiera napejdzany obro¬ towo pierwszy element utrzymujacy smukly wyj¬ sciowy ksztaltownik przeznaczony do wyciskania, drugi element przesuwny w kierunku ksztaltowni¬ ka wyjsciowego, matryc^ umieszczona na* element cie napejdzanym obrotowo do wyciskania drutu z ksztaltownika wyjsciowego, mechanizm napedo¬ wy, dla elementu obrotowego, w celu doprowadea- 'nca; ksztaltownika, do matrycy oraz zespól do prze- TntieszczaiHa drugiego eflementu w kierunku, ksztal¬ townika wyjsciowego.Cel wynalazku zostac osiagniety przez to, ze obrotowo napedzany element ma plaska promie¬ niowa powieirachaide, która przecina os elementu •obrotowego zas powierzchnia drugiego elementu -skierowana jest ku promieniowej powierzchni wy- Tfriefiionego, pierwszego obrotowego elementu oraz ^ urzadzenie ma mechanizm napedowy dla wpra- wtafóa w ruch drugiiegio elementu obracajacego sie jednoczesnie z pierwszym wymienionym ele- -mentem, z ksztaltownikiem wyjsciowym zacisnie¬ tym pomiedzy promieniowa powierzchnia pierw¬ szego elementu obrotowego i czescia powierzchni drugiego wymienionego elementu, przy czym oba obrotowe elementy wspóldzialaja miedzy strefa- mr pierwsza ii druga w doprowadzeniu ksztaltów- nJfca wyjsciowego do matryc tlocznika-.Pierwszy etement ma na swej promieniowej po- w&erzchnd pierscieniowy rowek obejmujacy pierw¬ sza obwodowa czesc wyjsciowego ksztaltownika.Fiaska promieniowa powierzchnia drugiego ele¬ mentu zamyka lukowa czesc pierscieniowego row¬ ka w promieniowej powierzchni pierwszego obro¬ towego elementu na odcinku pierwszej i drugiej strefy wspóldzialania obu tych obrotowych ele- ajentów pozostawiajac nie zamknietym druga lu¬ kowa czesc pierscieniowego rowka.W rezultacie istotnych cech urzadzenia wedlug §44 4 wynalazku^ przedmiot obróbki jest zacisniety po* miedizy racYalnie wysuniete powierzchnie napedo¬ we.Urzadzenie do ciaglego wyciskania, smuklego 5 wyrobu z ksztaltownika wyjsciowego wedlug wy¬ nalazku jest uwidocznione w przykladzie wyko¬ nania na rysunku, nai którym fig. 1 <•» pr^&dfta- wia urzadzenie to w rzucie bocznym i czesciowo w przekroju, fig. 2 — urzadzenie w powiefesze- 10 niu i w przekroju- plaszczyzna oznaczona 2—2 na fig. 1, fig. 3 — fragment ksztaltownika wyjscio¬ wego do wyciskania w urzadzeniu jak na fig. 1, w powiekszonym rzucie aksometrycznym, fig. 4 — fragment urzadzenia z uwidocznionym katem po- 15 chylenia jednego z czlonów obrotowych schema¬ tycznie, fig. 5 — urzadzenie w przekroju plaszczy¬ zna 5—5 na fig. 1, przy czym pewne elementy urzadkenia pomtniejto dla pelniejszego uwydatnie¬ nia innych elementów, fig. 6 — urzadzenie w 20 przekroju plaszczyma«—&-»* &#*-4rp#ay eaj*m pewne elementty urzadzenia pominieto dla pelniej¬ szego uwydatnienia innych elementów, fig. 7 — urzajdzenie w przekroju plaszczyzna 7—7 na fig. 1 przy czym pewne elementy urzadzenia pominie- ^ to dla pelniejszego uwydatnienia innych elemen¬ tów, fig. 8 — czescii nalezace do dwu elementów Obrotowych usytuowane wzdluz srednicy, w po¬ wiekszeniu i w przekroju wzdluznym, fig. 9 — czecei nalezace do dwu elementów obrotowych ^ usytuowane wzdluz srednicy, w powiekszeniu i w przekroju wzdluznym.Urzadzenie do ciaglego wyciskania smuklego wyroibu z ksztaltownika wyjsciowego dla wytwo,- rzeniia druitu albo innego ksztaltownika o nieogra- niczonej dlugosci, zawiera pare elementów 11 i 12.Oba te elementy sa zamontowane oibroitiowo na dwu, w przyblizeniu pionowych osiach, przy czym siegadaca w kierunku promieniowym powierzch¬ nia 13 obrotowego elementu 11 jest zwrócona, ku ^ promieniowej powierzchni 14 obrotowego elemen¬ tu 12, Pierscieniowy rowek 16 przeznaczony do wprowadzenia) ksztaltownika przebiega po po«- powierzchni 14 obrotowego elementu 12, czyli po górnej powierzchni dojmego obrotowego elementu.Pierscieniowy rowek 16 ma przekrój: poprzeczny w ksztalcie litery: U i zadaniem jego jest plastycz¬ ne odksztalcenie smuklego ksztaltownika o nie¬ ograniczonej dlugosci (fig, 3) posiadadaicege; w przekroiju poprzecznym lukowa czesc 18 oraz pro*- stokajtna czesc 10, Oba, obrotowe elemonty 11 i 12 sa zamontowa¬ na na odpowiednich osiach, przy czym oznaczony linia przerywana na fig. 2 obrotowy element U, jest ustawiony mtaosrodbwo wzgledem obrotowe- I5 go elementu UL Obrotowy element 11 (fig, 2) ma- srednice znacznie mniejsza od Obrotowego ele¬ mentu 12, korzystnie srednice w przyblizeniu równa srednicy pierscieniowego rowka 16 w ob¬ rotowym elemencie 11, Obrotowe elementy 11 i w 12 sa tak ustawione, ze w kazklej chwadi w cza¬ sie jednoczesnego obrotu obu tych. elementów, lu¬ kowa czesc pierscieniowego rowka 18 (fig. 2 i fig. 9) jest zamknieta przez promieniowa powierz¬ chnie 13 obrotowego elementu 11, podczas gdy ^ druga lukowa czesc pierscieniowego rowka 16 (fig.121 944 5 6 2, 8). pozostaje niezamknieta przez promieniowa powierzchnie 13. Ksztaltownik 17 (fig. 3) w cza¬ sie obróbki jest umieszczony w pierwszej, zam¬ knietej czesci pierscieniowego rowka 16, przy czym plaska powierzchnia 21 tego ksztaltownika tworzaca krawedz prostokatnej czesci 19 przekro¬ ju poprzecznego ksztaltownika lezaca najdalej od lukowej czesci 18, opiera sie na promieniowej po¬ wierzchni 13.Tlocznik (fig. 2) zawierajacy jedna lub kilka matryc 22 o ksztalcie kolowym lub innym., jest za¬ montowany na krzywoliniowym trzonie 23 pola¬ czonym ze stalym elementem wsporczym 24. Ma¬ tryca i trzon przechodza przez czesc zamknietego, pierwszej! czesci pierscienicwegp. rowka oraz przez niezamknieta, druga, czesc lukowa rowka pierscie¬ niowego. Oba te elementy 11 i 12 o/bracaja sie wspólnie w kierunku, przeciwnym do- wskazówek zegarai (fig. 2) wokól swych wlasnych osi. Przy takim obrocie tych elementów ksztaltownik 17 jest wciagany w pierscieniowy rowek 16, w jego czesc prawostronna, zgodnie z rzutem na rysunku, gdzie przechodzi po torze- lukowym zacisnietym miedzy dwomai obrotowymi elementami 11 i 12, po czym przechodzi, przez matryce 22, z której zo¬ staje wycisniejty w postaci jednego lufo kiJku dru¬ tów o nieograniczonej dlugosci, przy czym kazdy drut 26 wychodzi z urzadzenia 10 przez krzywo¬ liniowy trzon tlocznika 23 1 element wsporczy 24.Blok 27 (fig. 1, 4, 5, 6 7) zawiera cyilindryczny otwór srodkowy 28, przez który przechodni pierw¬ szy osiowy segment 29 obrotowego walu elementu 11. Na bloku 27 jest zamontowana glowica 31 z pomoca kilku srub przechodizacych przez podklad¬ ki dystansowe 33. Kazda z dystansowych podkla¬ dek 33 ma wymiar wzdluzny, pionowy, r6wny wymiarowi obrotowego elementu 11.Miedey blokiem 27 i glowica 31 pozostaje wiec wolna przestrzen dla zamontowania obrotowego elementu 11. W cylindrycznym otworze srodko¬ wym 36 glowticy 31 miesci sie drugi osiowy ele¬ ment 37 walu obrotowego elementu 11 lezacy na górnym jego koncu. Miedzy pierwszym segmen¬ tem osiowym 29 walu i trzecim segmentem osio¬ wym 39 walu znajdujacym sie w dolnej jego czesci jest osadzone zebate kolo napedowe 38 za¬ klinowane na wale obrotowego elementu 11.Obrotowy ejlement 11 jest zamontowany z moz¬ liwoscia obracania sie wzgledem wzdluznej srod¬ kowej osi swego walu za posrednictwem poerw- szegp, lozyskowego zespolu 40, który jest osadzo¬ ny w cylindrycznym, centralnym otworze 36 w glowicy 31 i otacza drugi osiowy segment 37 wa¬ ha, oraz za posrednictwem drugiego zespolu lozy¬ skowego 41, który otacza trzeci osiowy segment 39 walu. Pierwszy zespól lozyskowy 40 zawiera duze, obrotowe lozyska wzdluzne 43, którego bctez- nie dolna i górna maja pewna ograniczona mozli¬ wosc przesuwu w poziomie wewnatrz cylindrycz¬ nego otworu 36. Obrotowe lozysko wzdluzne jest umieszczone miedjzy dwoma dodatkowymi lozyska¬ mi wahliwymi 44 i 46.Caly pierwszy zespól lozyskowy 40, (fiig. 4) ma konstrukcje umozliwiajaca co nagmniejj w niewiel¬ kim zakresie pochylenie walu elementu 11 wzgle¬ dem pionu przy jednoczesnym obróceniu wzgledem punktu 47, którego- polozenie jest zalezne od, kon¬ strukcja obrotowego lozyska wzdluznego 43. PrzedV stawccny na fig. 4 kat pochylenia walu jest dla osiagniecia wiekszej przejrzystosci rysunku znacz¬ nie powiekszony w stosunku do rzeczywistego.Drugi zespól lozyska 41 zawiera elementy re¬ gulacyjne, wewnejtrzny element regulacyjny 48 i zewnejtrzny element regulacyjny 49, oraz lozy¬ sko waMiwe 51, w którym osadzony jest trzeci segment 39 walu elementu 11 i które jest osa¬ dzone w elemencie regulacyjnym 48. Zewnejtrzny element regulacyjny 49 jest osadzony w kolowym otworze 52 wykonanym w stalej plycie podstawo¬ wej 42. Elementy regulacyjne (fig. 5), zewnetrzny element regulacyjny 49 i wewnetrzny element re¬ gulacyjny 48 sa tak uksztaltowane, ze polaczenie srodka walu obrotowego elementu 11 wzgledem srodka kolowego otworu 52 jest regulowane orzez zmiane ustawienia wzajemnego elementów regula* cyjnych, zewnetrznego elementu, regulacyjnego 49 i wewnetrznego elementu regulacyjnego 48 we¬ wnaitrz otworu 52. Taka regulacja wyznacza oczy* wiscie zakres obrotu osi wafel obrotowego elemen¬ tu 11 wzgledem osrodka obrotu 47 w czasie jego pochylenia wzgledem pionu.W czasie przygotowywania urzadzenia 19 do pracy reguluje sie tak kierunek pochylenia walu obrotowego elementu., aby obroltowe elementy 11 i 12 znajdowany sie jak najblizej siebfie w obszarze matrycy 22, przy czym stopien pochylenia osi u- stala sie odpowiednio do maksymalnego cisnienia jakae powinno dzialac na wyjsciowy ksztaltow¬ nik 17 znajdujacy sie miedzy obrotowymi czlona¬ mi elementów 11, 12 w poblizu tlocznika z ma¬ trycami 22. Tak wilec oba elementy 11, 12 obraca¬ jac sie powoduja zwezenie szczeliny miedzy ni¬ mi na odcinku dojscia ksztaltownika 17 cx tlocz¬ nika z macrycami 22, w przyblizeniu proporcjonal¬ nie do wzrostu cisnienia dzialajacego na przesu¬ wajacy sie ksztaltownik 17.Obrotowy elejment 12 ma pusty wewnaitrz wal 53, którego srednica zewnejtrzna. jest mniejsza od srednicy cylindrycznego otworu 28 w Wokui 27.Wal 53 przechodzi pionowo przez blok 27, przy czym pierwszy osiowy segment 29 walu obrotowe¬ go segmentu 11 przechodzi przez otwór w wale 53. Wal 53 jest zamontowany obrotowo wzgledem osi wzdluznej za pomoca duzego, waihditwego: lozy¬ ska wzdluznego 54 oraz dodatkowego wahifiwego lozyska 56, przy czym oba lozyska sa osadzone w cylindrycznymi centralnym otworze 28. Bieznie górna i dolna obrotowego wahliwego lozyska wzdluznego 54 maja mozliwosc niewielkiego poziomego przesuniecia w otworze 28, w celu kompensacji zmian i/lub nierównomiernego ojbciajzenia. Wewnetrzna STednica wewnetrznego otworu wa^u 53 jest o tyle wieksza od srednicy pierwszego osiowego segmentu 29 walu obrotowe¬ go elementu 11, ze pozostaje miedzy nitmd luz u- mpzJLwiajacy mdmosnrodbwe osadzenie, osi obroto¬ wego elementu 11 wzgledem osi obrotowego ele¬ mentu 12 i walu 53 oraz niewielkie pochylenie, wa¬ lu obrotowego elementu 11 wzgledem pionowej osi walu 53. 10 15 20 25 30 35 45 50 55 00121944 8 Na plycie podstawowej 42 zamontowane sa sil¬ niki hydrauliczne) 57. Kazdy z silników 57 ma wyjsciowy wal 58, na którym jest. osadizone zeba¬ te kiolo najpejdowe 59. Kilka kól zebatych 59 (fig. 6, 7) napedza wspólnie wewnetrzne kolio zebate 61, kitóre jjejst okadzone na waile 53 obrotowego ele¬ mentu 12 (fig. 1) zai pomoca odpowiednich srod¬ ków (nie pokazanych), na rysunku, korzystnie sruto mocujacych.. Pierwsze wewnetrzne kolo 61 ma uzebienie zewnetrzne do wspólpracy z kolami na\pejdowymi 59 " oraz uzebienie wewnetrzne 63. Uzebienie wewnetrzne 63 jest tak umieszczone na pierwszym zebatym kole wewnetrznym 61, ze wspólpracujace z uzebieniem zewnetrznym 64 drugiego kola wewnetrznego 66, zamonto¬ wanego, miimosrodtowo wewnatrz pierwszego kola wewnetrznego 61, przy czym zazebienie obeijrr.iuje tylko czesc srednicy zewnetrznej drugiego kola wewnetrznego 66, (poniewaz zewnetrzna srednica druigiego kola wewnetrznego 66 jest nieco mniej¬ sza od srednicy wewnetrznej pierwszego kola we¬ wnetrznego, 61. Uzebienie wewnetrzne 67 drugie¬ go wewnetrznego kola 66 pozostaje w stalyin za- izebdeniiu z zebatym kolem napedowymi 38 sprze¬ zonym z walem obrotowego elementu 11. Uklad kól jest taki, ze przy obracaniu sie kól zebatych 59, kazdy z obrotowych elementów 11 i 12 jest napedzany bezposrednio, to znaczy, zaden z obro¬ towych elementów nie djziaLa na diru^ obrotowy element silami tarcia,. Wewnetrzne kolo 61 jest na¬ pedzane tak, ze olbraca obrotowy element 12 przez wal 53 wokól osi pionowej, oraz napedza jedno¬ czesnie drugie kolo wewnetrzne 66 za posrednic¬ twem wspóldzialajacych ze soba uzebien wewnetrz¬ nych 63 i 64, a przez nie równiez kolo zebate 38, eo powoduje1 obracanie sie obrotowego ele- .meni'iu 11 wokól je bokosc wzajemnego zazebiania wewnetrznych uze- .bien 63 i 64 kól zebatych 61 i 66 jest dostatecznie duza, aby zazebienie to bylo utrzymane przy po¬ chyleniu, osi oibrotowego elementu 11 i jego wa- ^lu.[Predkosci obrotowe obu kól wewnetrznych 61 i 66, a wiec równiez predkosci obrotowe obu obro¬ towych elementów sa rózne dzieki mniejszej sred- jiicy drugiego kola wewnetrznego 66. Korzystne jest jednak aby w obrebie matrycy 22 predkosci .liniowe obu obrotowych elementów byly jednako¬ we w celu zmaksymalizowania wielkosci sil na¬ pedowych wprowadzajacych ksztaltownik 17 do majtrycy 22. Równosc tych predkosci liniowych o- siagnieto przez takie dobranie wielkosci srednic podzialowych uzebien wewnetrznych 63 i 64 kól wewnetrznych 61 i 66 (fig. 6), ze ich stosunek gg jejst równy stosunkowi odleglosci A i B (fig. 2) osi obrotowych elementów 11 i 12 od punktu wej¬ scia 68 ksztaltownika 17 do matrycy 22, to jest od punktu lezacego w linii rowka 16 nieco powyzej otworu wejtsoiowegjo matrycy 22. Korzystnie., punkt ^ najwiekszego zblizenia pochylonego obrotowego eleimientui 11 do pierscienioweigio rowka 16 w ojbrotowym elemencie 12 pokrywa sie z punktem wejscia 68, w którym predkosc liniowa obu obro¬ towych elementów 11, 12 jest jednakowa. « 10 15 20 25 30 35 40 45 50 Pierscieniowy rowek 16 (fig. 8, 9) korzystnie za¬ wiera wkladke, która jest zlozona ze wsporczego elementu wsporczego 71 i wykladziny 72. Oba elementy, wisporczy 71 i wykladzina 72 maja ksztalt pierscieniowy i przekrój poprzeczny w ksztalcie litery U, przy czym wykladzina 72 jest zamontowana we wglebieniu elementu wsporcze¬ go 71, korzystnie przez twarde lutowanie. Zespól wkladki jest wpasowany skurczowo w pierscie¬ niowej wnece 73 promieniowej powierzchni 14 obrotowego elementu 12, przy czym wewnetrzna sciana 74 wykladziny 72 jest powierzchnia piers¬ cieniowego rowka 16. Pasowanie skurczowe wklad¬ ki w pierscieniowym rowku 16 powoduje wytwo¬ rzenie w niej wstepnych naprezen sciskajacych, po pierwsze dzieki temu, ze caly zespól wklad¬ ki jest zabezpieczony scianami bocznymi pierscie¬ niowej wneki 73 przed promieniowym rozpreze¬ niem na zewnatrz, a po drugie dzieki temu, ze wkladka jest zabezpieczona przed rozchyleniem sie ramion litery U jaka tworzy przekrój poprzecz¬ ny wkladkli. Górny segment zespolu wkladki wy¬ staje nieco na zewnatrz ponad promieniowa po¬ wierzchnie 14 obrotowego elementu 12 na tej cze¬ sci pierscieniowego rowka 16, która w danej chwi¬ li nie jest zamknieta przez obrotowy element 11 przy czym na dnie pierscieniowej wneki 73, po¬ nizej wkladki, pozostaje niewielki luz (fig. 8). Ele¬ ment ws.ppr.czy 71 jest wykonany z materialu o duzej wytrzymalosci, takiego jak wysokowytrzy¬ mala stal, podczas gdy wykladzina 72 jest wyko¬ nana z materialu o wysokim module sprezysto¬ sci, wysokiej wytrzymalosci na sciskanie i odpo¬ wiedniej odpornosci na scieranie, takiego jak we¬ glik wolframu.Latwo wymienna wkladka pierscieniowa sklada sie z elementu wsporczego 76 i wykladziny 77.Kazdy z elementów wsporczych 76 i wykladzina 77 ma postac plaskiego elementu pierscieniowego, przy czym element wsporczy 76 jest pasowany skurczowo w pierscieniowej wnece 78 wykonanej . blisko zewnetrznego obrzeza promieniowej po¬ wierzchni 13 oibrotowego elementu 11, a wykla¬ dzina 77 jest zamocowana na powierzchni ele¬ mentu wsporczego 76, korzystnie przez twarde lu¬ towanie.Element wsporczy 76 moze byc wykonany z ta¬ kiego samego materialu jak element wsporczy 71, a wy(kladizina 77 z takiego samego materialu jak wykladzina 72. Element wsporczy 76 (fig. 8) i wy¬ kladzina 77 sa nieco wygiete na zewnatrz w ob¬ szarze srodkowym na odcinku, na którym wkladka pierscieniowa nie zamyka pierscieniowego rowka w obrotowym elemencie 12. Jednak, gdy pierscie¬ niowy rowek 16 jest zamkniety przez pochylony ob¬ rotowy element 11 (tfiig. 9), wówczas dolna powierz¬ chnia 79 wykladziny 77 jest elementem zamyka¬ jacym pierscieniowy rowek 16, przy czym zarów¬ no wkladka dotlna jak i wykladzina pierscienio¬ wa zostaja wcisniete do odpowiednich wnek 73 i 78 w rezultacie pochylenia wirnika oraz zosta¬ ja odksztalcone pod dzialaniem stosunkowo wy¬ sokich naprezen sciskajacych wzrastajacych w miare zblizania sie powierzchni obu obrotowych elementów 11 i 12 do siebie, wzdluz wykladzin 72121 9 i 77 w kierunku matrycy 22. Jednoczesnie tylko niewielkie naprezenia powstaja na przeciwleg¬ lych powierzchniach elementów wsporczych 71 i 76. Zadaniem zespolu wkladki dolnej i zespolu wkladki pierscieniowej górnej jest stworzenie sku¬ tecznego uszczelnienia wokól ksztaltownika 17 zamkietego w pierscieniowym rowku 16.Powyzej górnego osiowego segmentu 37 walu obrotowego elementu 11 znajduje sie szczelna ko¬ mora 81 z kanalem wlotowym 82 cieczy. Zadaniem tej komory jest zrównowazenie, za pomoca cisnie¬ nia cieczy, sil osiowych, które daza do odepchnie¬ cia od siebie obrotowych elementów 11 i 12 w cza¬ sie wyciskania. Do duzych obrotowych lozysk wzdluznych 43 i 54 jest doprowadzony kanalem wlotowym 83, srodek chlodzacy i/lub smarujacy, przy czym dla usuwania zanieczyszczen, jakie mo¬ ga sie dostac do srodka wydrazonego walu 53 przeznaczony jest kanal wylotowy 84.W celu uruchomienia urzadzenia 10 wedlug wy¬ nalazku, na wstepie pokrywa sie ksztaltownik 17 ¦powloka plynnego materialu 87 przenoszacego sily tnace (fig. 9). Wstepny odcinek ksztaltownika wprowadza sie recznie do pierscieniowego rowka 16 na górnej promieniowej powierzchni 14 obroto¬ wego elementu 12 tak, ze ksztaltownik siega ku stopniowo zwezajacej sie szczelinie ponizej dolnej promieniowej powierzchni 13 obrotowego elemen¬ tu 11. Dalsze kolejne segmenty ksztaltownika 17 sa równiez powleczone powloka plynnego materia¬ lu 87 przenoszaca sily tnace przed wprowadzeniem do pierscieniowej szczeliny 16, przez przepuszcze¬ nie ksztaltownika przez zespól woskujacy, nie po¬ kazany na rysunku.Srodek przenoszacy sily tnace stanowi powloka 87 plynnego materialu. Srodek taki ma korzystnie wysoka lepkosc i duza wytrzymalosc na scianie, zapewnia smarowanie tlocznika z matrycami 22, zapewnia dobre zwilzanie ksztaltownika 17 i wy¬ kazuje tylko niewielka zmiane lepkosci przy zmia¬ nie cisnienia, temperatury i sil tnacych. Srodek ten jest nazwany lepka ciecza, a jako przyklady odpowiednich srodków mozna wymienic wosk pszczeli oraz wosk polietylenowy.Wlaczenie silnika hydraulicznego 57, powoduje obracanie sie kól napedowych 59 i kól wewnetrz¬ nych 61 i 66. Obracanie sie kola wewnetrznego po¬ woduje obracanie sie wydrazonego walu 53, a przez to równiez obrotowego elementu 12 wokól jego osi pionowej, podczas gdy obracanie sie kola wewnetrznego 66 powoduje obracanie sie zebnika 38, a wiec równiez obrotowego elementu 11 wo¬ kól jego (pochylonej osi obrotu. Obrotowe elemen¬ ty 11 i 12 napedzane sa róznymi predkosciami obrotowymi. Mechanizm napedowy jest tak zapro¬ jektowany, ze predkosci liniowe obu obrotowych elementów sa jednakowe w poblizu punktu wej¬ scia 68 ksztaltownika 17 do tlocznika z matryca¬ mi 22. Równoczesny obrót obu elementów 11 i 12 powoduje zblizenie i wprowadzenie wstepnego od¬ cinka ksztaltownika 17 do matryc 22 tlocznika na poczatku procesu wyciskania.Wyibrany segment ksztaltownika 17, korzystnie pokryty wstepnie plynnym materialem 87 jest wciagany przez poprzedzajacy go segment do mie- 944 10 zamknietego segmentu pierscieniowego rowka 16 na górnej promieniowej powierzchni 14 dolnego obrotowego elementu 12. Segment ten znajduje sie wiec na odcinku rowka prawostronnego zgodnie z 5 rzutem (fig. 2 i 8). Segment ksztaltownika prze¬ mieszcza sie po torze lukowym wewnatrz od¬ cinka perscieniowego rowka 16 w obracajacym sie obrotowym elemencie 12 w kierunku tlocznika z matrycami 22. 10 Równoczesnie z przemieszczaniem sie segmentu tlocznika do pierwszej strefy pod dolna promie¬ niowa powierzchnie 13 obrotowego elementu 11, w czasie którego segment pozostaje zamkniety we¬ wnatrz odpowiedniego segmentu pierscieniowego 15 rowka 16, dolna promieniowa powierzchnia 13 obrotowego elementu 11 i górna promieniowa po¬ wierzchnia 14 obrotowego elementu 12 zblizaja sie jedna ku drugiej dzieki pochyleniu osi obrotowego elementu 11. Tak wiec dolna powierzchnia 79 (fig. 20 9) wykladziny 77 wkladki pierscieniowej wchodzi w styk ze wspólna powierzchnia 88 elementu wspor- czego 71 i wykladziny 72 wkladki dolnej ina od¬ cinku odpowiedniego segmentu pierscieniowego rowka 16, przy czym element wsporczy 71 i wy- 25 kladzina 72 calkowicie otaczaja powloke plynnego materialu 87 na odcinku ksztaltownika 17.W miare dalszego obracania sie obu obrotowych elementów 11 i 12 wokól ich nierównoleglych osi obrotu, zarówno zespól wkladki pierscieniowej jak 3Q i zespól wkladki dolnej ulegaja odksztalceniu pod dzialaniem sil wzdluznych wywolanych zwezeniem sie wzdluznej szczeliny miedzy promieniowymi powierzchniami 13 i 14 odpowiednich elementów 11 i 12. W rezultacie, urzadzenie wedlug wynalaz- 35 ku osiaga stan przedstawiony na fig. 9, w któ¬ rym stykowe powierzchnie 79 i 88 zespolów wklad¬ ki dolnej sa odksztalcone tak, ze przyjmuja ksztalt plaski, przy czym powierzchnie 79, 88 i 14 sa wspólsrodkowe. Wkladka pierscieniowa i wklad- 40 ka dolna wspólpracuja ze soba uszczelniajac pierscieniowy rowek 16 i zabezpieczajac przed wy¬ plywem plynnego materialu 87 i wycisnieciem przez powierzchnie uszczelniajaca materialu ksztal¬ townika 17. 45 Segment ksztaltownika 17 jest poddawany dzia^ laniu wzrastajacych w sposób ciagly naprezen sciskajacych od chwili wejscia segmentu ksztal¬ townika w obszar pierwszej strefy na skutek za¬ równo zwezenia sie wzdluznej szczeliny miedzy 50 obrotowymi elementami 11 i 12 jak i wzrostu na¬ prezen sciskajacych w wyniku zgiecia wkladki pierscieniowej górnej i wkladki dolnej. Analogicz¬ nie, wzrasta wielkosc cisnienia plynnego materia¬ lu 87 wokól segmentu ksztaltownika. Sily tnace, 55 które sa przenoszone na segment ksztaltownika przez plynny material 87 powoduja przemieszcza¬ nie segmentu w kierunku wyciskajacego tlocz¬ nika z matrycami 22. Naprezenia te wzrastaja w miare zblizania sie segmentu ksztaltownika do tego 60 tlocznika.Dadszy ciagly obrót obu elementów 11 i 12 po¬ woduje nastepnie doprowadzenie segmentu ksztal¬ townika 17 i odpowiadajacego mu segmentu pierscieniowego rowka 16 do drugiej strefy, 05 wzgledem której nachylona jest os obrotowego121 944 11 12 elementu 11, to jest do punktu wejscia 68 ksztal¬ townika 17 do tlocznika z matrycaimi 22 (fig. 2).Naprezenia sciskajace osiagaja tu wartosc ma¬ ksymalna a segment ksztaltownika 17 osiaga do¬ stateczny stopien uplastycznienia, aby nasta¬ pilo wyciskanie hydrostatyczne ksztaltownika przez matryce 22. Jednoczesnie dzieki dobra¬ nemu stosunkowi srednie obu kól wewnetrz¬ nych 61 i 66 predkosci liniowe obu obrotowych elementów sa w przyblizeniu jednakowe w punk¬ cie wejscia 68, dzieki czemu sily przesuwajace segment ksztaltownika 17 w kierunku tlocznika osiagaja wartosc maksymalna. Segment ksztal¬ townika 17, pokryty powloka plynnego materialu dochodzi obecnie do tlocznika z matrycami 22, przechodzi przez jego otwór lub otwory oraz wy¬ chodzi na zewnatrz przez zakrzywiony trzon 23 tlocznika i element podporowy 24 jako segment drutu lub drutów 26. W tym samym czesie wiraz z obrotem obu elementów 11 i 12 segment pier¬ scieniowego rowka 16 przechodzi do polozenia, w którym przyjmuje nastepny segment ksztaltowni¬ ka 17 i proces wyciskania hydrostatycznego jest kontynuowany.Umieszczenia naprzeciw siebie obu obrotowych elementów 11 i 12 tak, ze ich powierzchnie robo¬ cze sa powierzchniami promieniowymi umozliwia zamontowanie wirników na duzych, lezacych na¬ przeciw siebie obrotowych lozyskach wzdluznych 43 i 54, który to uklad lozysk jest korzystny ze wzgledu na mozliwosc przeniesienia bardzo wyso¬ kich cisnien w czasie wyciskania, zwlaszcza gdy sa one jeszcze powiekszone przez cisnienie cieczy w szczelnej komorze 81 ponad 'drugim osiowym se¬ gmentem walu obrotowego elementu 11.Opisane urzadzenie jest jedynie przykladem rea^ lizacji wynalazku. W innych przykladach wykona¬ nia, ksztaltownik o odpowiednich wymiarach mo¬ ze byc wyciskany bez uzycia jakiegokolwiek srod¬ ka przenoszacego sily tnace, jedynie przez bezpo¬ sredni kontakt miedzy ksztaltownikiem i urzadze¬ niem.Zastrzezenia patentowe 1. Urza!dzen»ie do ciaglego wyciskania smuklego wyrobu zawierajacego napedzany obrotowo pierw¬ szy element utrzymujacy smukly wyjsciowy ksztal¬ townik przeznaczony do wyciskania, drugi element przesuwny w kierunku ksztaltownika wyjsciowego, matryce umieszczona na elemencie napedzanym obrotowo do wyciskania druitu z ksztaltownika wyjsciowego, mechanizm dla napedu obrotowego elementu w celu doprowadzenia ksztaltownika do iftatrycy oraz zespól do przemieszczania drugiego elementu, w kierunku ksztaltownika wyjsciowego, znamienne tym, ze obrotowo napedzany element {12) ma plaska promieniowa powierzchnie (14), jjrzecmajaca os elementu obrotowego, zas powierz¬ chnia (13) drugiego elementu (11) skierowana jest ku promieniowej powierzchni (14) pierwszego obro¬ towego elementu <12), oraz ze ma mechanizm (57, 59, Cl, 66, 38) dla napedu drugiego elementu (11) Obracajacego sie jednoczesnie z pierwszym elemen¬ tem (12), z wyjsciowym ksztaltownikiem (17) zaci¬ snietym miedzy promieniowa powierzchnia (14) pierwszego elementu (12) i czescia powierzchni drugiego elementu (11), przy czym oba napedzane elementy wspóldzialaja miedzy strefami pierwsza 5 i druga w doprowadzemiu wyjsciowego ksztaltow¬ nika do ma,trycy (22). 2. Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze pierwszy napedzany element (12) ma na swej promieniowej powierzchni (13) pierscieniowy ro- iq wek (16) obejmujacy pierwsza obwodowa czesc (18, 19) wyjsciowego ksztaltownika (17). 3. Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze promieniowa powierzchnia (13) drugiego ele¬ mentu (11) sluzaca do dociskania wyjsciowego 15 ksztaltownika (17) jest plaska, przy czym elemen¬ ty (11, 12) sa zamocowane wzgledem siebie tak, ze plaska promieniowa powierzchnia (13) drugiego elementu (11) zamyka pierwszy lukowy segment pierscieniowego rowka (16) w promieniowej po- 20 wierzchni (14) pierwszego napedzanego elementu (12) na odcinku pierwszej i drugiej strefy wspól¬ dzialania obu tych obrotowych elementów pozosta¬ wiajac nie zamknietym drugi lukowy segment pierscieniowego rowka (16). 25 4. Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze ma zespól lozyskowy (40, 41) umozliwiajacy przemieszczande osi obrotu drugiego elementu (11) wzgledem toru ruchu promieniowej powierzchni (14) pierwszego elementu (12), dla zblizenia obu 30 elementów (11, 12) powierzchniami promieniowymi (13, 14) w drugiej strefie obszaru ich wzajemnego wspóldzialania i dla wywolania nacisku obu ele¬ mentów (11, 12) na wyjsciowy ksztaltownik (17) wzrastajacego w miare jak ksztaltownik ten prze- 35 mieszcza sie ze strefy pierwszej do drugiej. 5. Urzadzenie wedlug zastrz. 3, znamienne tym, ze pierwszy element (12) ma na promieniowej po¬ wierzchni (14) pierscieniowa wneke (73), w której wpasowana jest ze wstepnym naprezeniem wklad- 40 ka (71, 72) posiadajaca pierscieniowy rowek (16), przy czym czesc wkladki (71, 72) obejmujaca dru¬ gi element (11) jest uniesiona nieco ponad dnem wneki (73), dla wcisniecia wkladki do wneki tylko w obszarze wzdluz pierwszego lukowego segmentu 45 zamknietymi przez element (11), na odcinku obej¬ mujacym pierwsza i druga strefy wspóldzialania obu elementów (11, 12) i dla wywolania w ksztal¬ towniku wyjsciowym naprezen sciskajacych o war¬ tosciach wzrastajacych w miare jak ksztaltownik 50 ten przechodzi ze strefy pierwszej do drugiej po¬ zostajac w pierscieniowym rowku (16). 6. Urzadzenie wedlug jednego z zastrz. 1 albo 5, znamienne tym, ze zespól (59, 61) napedzajacy dru¬ gi element (11) ma element (38) obracajacy element wokól jego osi obrótu. 1, Urzadzenie wedlug zastrz. 1 do wyciskania smuklego ksztaltownika majacego plynna powloke, znamienne tym, ze zespól wywolujacy wzrastajace ^ cisnienie hydrostatyczne w powloce smuklego wyj¬ sciowego ksztaltownika (17) ma takie proporcje wymiarowe, ze wzrastajace cisnienie ustala sie sa¬ moistnie na ksztaltowniku wyjsciowym, w miare jak ksztaltownik ten przemieszczany jest z pier¬ og wszej do drugiej strefy wspóMzialania obu ele- 55121 944 13 14 obracaniu sie obu elementów (11, 12), pierscien (76, 77) wchodzac w promieniowe pokrycie z pierw¬ szym lukowym segmentem pierscieniowego rowka (16) i zamykajac go zastaje sam wcisniety do we¬ wnatrz do dna wneki (78) obejmujac i zamykajac szczelnie ksztaltownik (17) lezacy w pierscienio¬ wym rowku (16) pierwszego elementu (12) w obsza¬ rze pierwszego segmentu lukowego pierscieniowe¬ go rowka, wywolujac naprezenia sciskajace o war¬ tosciach wzrastajacych w miare jak ksztaltownik przechodzi ze strefy pierwszej do drugiej obszaru wspóldzialania obu elementów (11, 12). 13. Urzadzenie wedlug zastrz. 12, znamienne tym, ze wkladka (71, 72) i pierscien (76, 77) sa paso¬ wane skurczowo w swoich wnekach (73, 78), wy¬ wolujac wstepne naprezenia sciskajace w elemen¬ tach (12, 11). ,14. Urzadzenie wedlug zastrz. 12 albo 13, zna¬ mienne tym, ze wkladka (71, 72) i pierscien (76, 77) skladaja sie z wykladziny (72, 77) i elementu wsporczego (71, 76) polaczonych razem w jedna in¬ tegralna calosc, przy czym sa wcisniete do swych wnek dla wywolania w wykladzinie (72, 77), w czasie ich nacisku na obrabiany ksztaltownik wy¬ sokich naprezen sciskajacych, podczas gdy w le¬ zacych podi nimi elementach wsporczych powstaja stosunkowo niskie naprezenia rozciagajace. imentów (11, 12) przy czym wymiarowanie to uwzglednia grubosc tej powloki. 8. Urzadzenie wedlug jednego z zastrz. 1, zna¬ mienne tym, ze oba elementy (11, 12) zamontowa¬ ne sa obrotowo na, dwu róznych osiach. 9. Urzadzenie wedlug zastrz. 8, znamienne tym, ze osie obrotu elementów (11, 12) sa nierównolegle. 10. Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze ma zespól (59, 61, 66) dla napedu kazdego z ele¬ mentów (11, 12) w drugiej strefie obszaru wspól¬ dzialania z róznymi predkosciami obrotowymi lecz z jednakowymi predkosciami liniowymi. 11. Urzadzenie wedlug zastrz. 10, znamienne tym, .ze zespól napedowy ma elementy (61, 62, 64) do bezposredniego napedu kazdego z dwu obrotowych elementów (11, 12). 12. Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze drugi element (11) ma takze pierscieniowa wneke (78) na swej plaskiej promieniowej powie¬ rzchni (13), która to wneka (78) pokrywa sie pro¬ mieniowo z pierscieniowym rowkiem (16) w pro¬ mieniowej powierzchni (14) wzdluz pierwszego zamknietego segmentu lukowego, oraz ze plaski pierscien (76, 77) pasowane ze wtstepnym napreze¬ niem w pierscieniowej wnece (78), jest nieco unie¬ siony ponad dno tej wneki, przy czym pierscien (76, 77) nie pokrywa sie promieniowo z pierscie¬ niowym rowkiem (16), tak ze przy równoczesnym121944 -r j- cr- -7-0-0=. 4L : i~ ¦=- a=- -w- ^121M4 /"V / ^. f J- £7= S 7=. V 1-^- ^ B 1- -l" £7-- ^ PL