PL100477B1 - Zespol popychacza hamulca pojazdu - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest zespól popychacza hamulca pojazdu, zawierajacego szczeki z osadzonymi na hich okladzinami ciernymi, sprzegajacymi sie z obrotowym bebnem.

Stosowane w tego rodzaju konstrukcjach hamulców zespoly popychaczy, przeznaczone do dociskania szczek do obrotowego bebna, zawieraja, obudowe, w otworze której usytuowany jest przesuwnie element klinowy. Element klinowy, którego ruch sterowany jest najczesciej za posrednictwem silownika hydraulicznego, stykajacy sie z rolkami za posrednictwem których oddzialywuje na pochylone zbiezme ku sobie powierzchnie czolowe wewnetrznych konców dwóch popychaczy. Oba te popychacze sa usytuowane wspólosiowo i przesuw¬ nie w otworze wykonanym w obudowie, o osi w przyblizeniu prostopadlej do linii przesuwu elementu klinowe¬ go. Zewnetrzne konce obu popychaczy sa przystosowane do sprzegniecia z koncami szczek.

Zespól popychacza tego rodzaju moze byc wykorzystywany tylko i wylacznie dla wlaczenia hamulca postojowego lub dla wlaczenia hamulca awaryjnego, nie nadaje sie natomiast dla hamowania normalnego, przy którym redukuje sie tylko predkosc pojazdu.

Zgodnie z wynalazkiem jeden z popychaczy zespolu popychacza, zlozony jest z dwóch oddzielnych czesci, czesci zewnetrznej i czesci wewnetrznej, pomiedzy których wewnetrznymi koncami utworzona jest przestrzen cisnieniowa ograniczona powierzchniami czolowymi obu tych konców i powierzchnia otworu, w którym obie te czesci sa przesuwnie usytuowane. W obudowie zespolu popychacza wykonany jest otwór dla doprowadzania cieczy pod cisnieniem do przestrzeni cisnieniowej.

Szczególnie korzystne jest wykonanie w poblizu wewnetrznych konców obu czesci popychacza, rowków obwodowych z usytuowanymi w nich pierscieniami uszczelniajacymi.

Równiez korzystne jest wykonanie popychacza skladajacego sie z dwóch czesci, którego wewnetrzny koniec ma dwa, osiowo skierowane wystepy z zachowana miedzy nimi szczelina, w której usytuowana jest jedna z rolek, przy czym powierzchnie czolowe obu tych wystepów stykaja sie z powierzchnia oporowa, wykonana w obudowie.2 100 477 Popychacz zbudowany zgodnie zwyofllazkiem dziala zatem jako silownik hydrauliczny jednostronnego dzialania przy hamowaniu normalnym.

Hamulec, z zastosowaniem zespolu popychacza wedlug wynalazku, wykazuje dobra sprawnosc zarówno przy hamowaniu normalnym, jak i w przypadku stosowania go jako hamulca postojowego lub awaryjnego, gdy beben hamulcowy obraca sie w kierunku normalnym. Jednakze jest mniej skuteczny przy hamowaniu normal¬ nym, gdy obraca sie w kierunku przeciwnym do normalnego. Stanowi to zalete, poniewaz zespól popychacza nie jest zdolny do wytworzenia momentu hamowania o duzej wartosci, mogacego spowodowac zniszczenie tego hamulca. Mogloby to z latwoscia nastapic w przeladowanym pojezdzie, na przyklad w wywrotce samochodo¬ wej, w której znaczny ciezar jest przenoszony na tylne kola, gdy wlaczy sie nagle hamulce przy ruchu wstecznym tej wywrotki, dla usuniecia ladunku.

Przedmiot wynalazku zostanie blizej omówiony na przykladzie jego zastosowania w hamulcu bebnowym, pokazanym na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia ten hamulec w widoku, fig. 2 — ten sam hamulec w przekroju osiowym, wzdluz linii 2—2 z fig. 1, fig. 3 —zespól popychacza zbudowany wedlug wynalazku, zastosowany w hamulcu z fig. 1, w przekroju osiowym wzdluz linii 3—3 z fig. 1, zas fig. 4-drugi zespól popychacza, usytuowany pomiedzy druga para konców szczek, w przekroju wzdluz linii 4—4 z fig. 1.

Hamulec pokazany na rysunku zawiera pare lukowych szczek 1, 2, zamontowanych na nieruchomej plycie 3. Szczeki na swym zewnetrznym obwodzie maja przymocowane okladziny cierne 4, przeznaczone do sprzegania ich z obrotowym bebnowym, nie pokazanym na rysunku. Zespoly popychaczy 5 i 6, dla promienio¬ wego przesuwania szczek, sa zamocowane na plycie 3, pomiedzy kazda para konców szczek. Zespól popychacza zawiera obudowe 7, w której prostopadle do stopniowanego otworu 8, sa wykonane dwa wspólosiowe otwory 9 i 10 o róznych srednicach, w których przesuwnie osadzone sa dwa popychacze 11 i 12. Zewnetrznie skierowane konce obu popychaczy sa przystosowane do sprzegniecia z para konców szczek 1, 2, zas przy swych wewnetrznie skierowanych koncach zaopatrzone sa w zbieznie ku sobie skierowane powierzchnie prowadzace 13 i 14, z którymi stykaja sie rolki 15, obrotowo zamocowane w klatce 16. Ponadto, wewnetrznie skierowany koniec popychacza 11 o wiekszej srednicy, jest zaopatrzony w dwa osiowo skierowane wystepy 17, pomiedzy którymi utworzona jest szczelina, przeznaczona dla prowadzenia klatki 16, przy jej ruchu przesuwnym wzdluz osi prostopadlej do osi popychacza 11. Czolowe powierzchnie osiowo skierowanych wystepów 17, opieraja sie o powierzchnie oporowa 18, wykonana w obudowie 7, dzieki czemu ruch osiowy popychacza 11, ku wnetrzu obudowy jest ograniczony.

W stopniowanym otworze 8 usytuowany jest zespól klinowy 19 utworzony z klina 20 osadzonego na drazku prowadzacym 21. Klin dziala pomiedzy rolkami 15 i gdy jest wyciagany przez drazek prowadzacy 21, oddala od siebie popychacze 11 i 12, powodujac rozsuniecie konców szczek.

Do sterowania zespolu klinowego zastosowany jest mechanizm napedowy 22, sprzegniety z koncem drazka prowadzacego 21. Mechanizm ten zawiera tlok 23 polaczony z drazkiem prowadzacym 21, przesuwny w cylindrze 24 i podparty od strony zespolu klina sprezyna 25.

Klin 20 jest trzymany w polozeniu normalnie wciagnietym, który jest stanem spoczynkowym, pokazanym na fig. 3, i podczas którego pod wplywem cisnienia plynu, dzialajacego na tlok, po jego stronie przeciwnej do sprezyny 25, sila sprezyny jest równowazona przez to cisnienie. Gdy wartosc cisnienia dzialajacego na tlok 23 zmaleje, energia zmagazynowana w sprezynie 25 zostaje uwolniona i powoduje przemieszczenie klina 20 wzgledem rolek 15, przy którym to przemieszczeniu odleglosc pomiedzy nimi zwieksza sie i nastepuje rozsuniecie wzgledem siebie obu popychaczy 11 i 12. Skutkiem tego odleglosc miedzy koncami obu szczek wzrasta, zapewniajac efekt hamowania awaryjnego lub hamowania postojowego, przy czym pozostale konce szczek pozostaja w niezmiennym polozeniu wzgledem drugiego zespolu popychacza 6.

Popychacz 11 sklada sie z dwóch czesci 26, 27, stykajacych sie ze soba wewnetrznymi koncami, przy czym utworzona w poblizu powierzchni obwodowych przestrzeni 28 jest polaczona z otworem 31 wykonanym w obudowie. Przestrzen 28 jest ograniczona dwiema powierzchniami czolowymi tych wewnetrznych konców obu czesci 26 i 27 oraz powierzchnia otworu 9, w którym te czesci popychacza sa przesuwane.

W poblizu wewnetrznych konców obu czesci popychacza 11 sa wykonane obwodowo rowki, w których usytuowane sa pierscienie uszczelniajace 29, 30.

Do przestrzeni 28, poprzez otwór 31, doprowadzana jest ciecz pod cisnieniem, korzystnie z glównej pompy hamulcowej, dzieki czemu nastepuje rozsuwanie obu czesci popychacza 11, przy czym wewnetrzna czesc 27 pozostaje w polozeniu niezmiennym, natomiast zewnetrzna czesc 26 przemieszcza sie na zewnatrz, powodujac przylozenie szczeki 1 do bebna.

Zespól popychacza 6 posiada korpus 32, majacy postac grubosciennej tulei, w której otworze usytuowane sa przesuwnie dwa popychacze 33, 34, których przemieszczanie dokonywane jest przez dzialanie cisnienia cieczy, doprowadzanej pomiedzy wewnetrzne konce obu tych popychaczy, na przyklad z glównej pompy hamulcowej.100 477 3 Przy normalnym hamowaniu oba zespoly popychaczy sa sterowane hydraulicznie. Jezeli beben obraca sie w normalnym kierunku, to znaczy w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, popychacze 26 i 34 dzialaja na szczeki tak, ze hamulec pracuje jako hamulec z dwiema szczekami wchodzacymi w momencie hamowania. Natomiast, gdy beben obraca sie w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara, hamulec dziala jak hamulec z jedna szczeka wchodzaca i jedna szczeka schodzaca/poniewaz zespól popychacza 5 nie powoduje przesuniecia szczeki 2.

Gdy cisnienie cieczy w przestrzeni 28 zostaje zmniejszone na skutek wlaczenia hamulca postojowego przez sprezyne 25, wewnetrzna czesc 27 popychacza 11 przemieszcza sie na zewnatrz, az do styku z zewnetrzna czescia 26 popychacza 11, tak ze spadek cisnienia cieczy w tej przestrzeni 28 nie powoduje wylaczenia hamulca postojowego.

Claims (3)

Zastrzezenia patentowe

1. Zespól popychacza hamulca pojazdu, zawierajacy obudowe, w otworze której usytuowany jest przesuw¬ nie element klinowy, stykajacy sie poprzez rolki z pochylonymi zbieznie ku sobie powierzchniami czolowymi wewnetrznych konców dwóch popychaczy, usytuowanych wspólosiowo i przesuwnie w otworze, w przyblizeniu prostopadlym do linii przesuwu elementu klinowego, przy czym zewnetrzne konce popychaczy przystosowane sa do sprzegniecia ze szczekami z przytwierdzonymi do nich okladzinami ciernymi, znamienny tym, ze jeden z popychaczy (11) zlozony jest z dwóch oddzielnych czesci, czesci zewnetrznej (26) i czesci wewnetrznej (27), pomiedzy których wewnetrznymi koncami utworzona jest przestrzen cisnieniowa (28), ograniczona powierzchniami czolowymi obu tych konców i powierzchnia otworu (9), w którym obie te czesci sa przesuwnie usytuowane, zas w obudowie (7) wykonany jest otwór (31) dla doprowadzania cieczy pod cisnieniem do przestrzeni cisnieniowej (28).

2. Zespól popychacza wedlug zastrz. 1, z n a m i e n n y t y m , ze w poblizu wewnetrznych konców obu czesci (26, 27) popychacza (11) wykonane sa obwodowe rowki z usytuowanymi w nich pierscieniami uszczelnia¬ jacymi (29, 30).

3. - Zespól popychacza wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze wewnetrzny koniec popychacza (11) ma wykonane dwa, osiowo skierowane wystepy (17), z zachowana miedzy nimi szczelina, w której usytuowana jest jedna z rolek (15), zas powierzchnie czolowe obu tych wystepów stykaja sie z powierzchnia oporowa 18, wykonana w obudowie (7). FIG 1.100 477 FIG. 2. FIG 3. w 31 -ao^is^Pis^ i6 Prac. Poligrdr. UP.PHL naklad |20H 18 Cena 45 zl