NL8900575A

NL8900575A - Roentgenonderzoek apparaat.

Info

Publication number: NL8900575A
Application number: NL8900575A
Authority: NL
Original assignee: Philips Nv
Priority date: 1989-03-09
Filing date: 1989-03-09
Publication date: 1990-10-01
Also published as: EP0386842B1; EP0386842A1; US5040203A; JPH02274233A; CN1045344A; DE69010033D1; DE69010033T2

Description

N.V. Philips' Gloeilampenfabrieken te Eindhoven.

Röntgenonderzoek apparaat.

De uitvinding heeft betrekking op een röntgenonderzoek apparaat omvattende een vertikale kolom met daaraan bevestigd een rond een horizontale as roteerbare arm, aan welke arm een drager is bevestigd met aan een eerste uiteinde een röntgenbron en aan een tweede uiteinde een tegenover de röntgenbron geplaatste röntgendetector.

Een dergelijk röntgenonderzoekapparaat is bekend uit het Duitse Offenlegungsschrift DE 21 54 893.

In dit Offenlegungsschrift is een röntgenonderzoekapparaat beschreven waarmee angiografisch onderzoek kan worden verricht. Hierbij worden bijvoorbeeld hart- of bloedvaten door een door de röntgenbron uit te zenden röntgenbundel doorstraald, en wordt van de doorstraalde objecten met de röntgendetector een projectiebeeld gedetecteerd en weergegeven. Ter voorkoming van projectievertekening en overlapping van, uit medisch oogpunt interessante details, door bijvoorbeeld beenderstructuren, is doorstraling vanuit een groot aantal richtingen noodzakelijk. Hiertoe zijn de röntgenbron en de röntgendetector tegenover elkaar bevestigd aan een C-vormige drager die in een schoen langs zijn omtrek langs een circelbaan beweegbaar is. Een object in het centrum van de circelbaan wordt vanuit verschillende richtingen doorstraald, zonder dat een beeldtranslatie optreedt. Naast beweging van de C-vormige drager langs de circelbaan, kan ook de schoen roteren, waardoor het vlak van de C-vormige drager ten opzichte van een vertikale positie wordt gekanteld. De vergroting van het weer te geven object is instelbaar door variatie in de afstand tussen het object en de röntgendetector, ten opzichte van de afstand tussen de röntgenbron en het object.

Het bekende röntgenonderzoekapparaat heeft als nadeel dat de constructie gecompliceerd is, en dat het appraraat een te groot deel van de in een operatiekamer beschikbare ruimte in beslag neemt.

Het is een doel van de uitvinding te voorzien in een röntgenonderzoekapparaat met een relatief eenvoudige en compacte constructief waarmee een object vanuit een veelheid van richtingen kan worden doorstraald. Het is tevens een doel van de uitvinding te voorzien in een röntgenonderzoekapparaat waarbij de intstelling van de doorstralingsrichting met slechts geringe krachtsinspanning handmatig kan worden ingesteld.

Een röntgenonderzoekapparaat heeft hiertoe volgens de uitvinding tot kenmerk, dat de arm tevens draaibaar is rond een draai as, die rond de horizontale as roteerbaar is en die de horizontale as loodrecht snijdt.

Door draaiing van de arm rond de horizontale as worden de röntgenbron en de röntgendetector gezamelijk rond die horizontale as geroteerd, waarbij een centraalstraal die een focus van de röntgenbron verbindt met het centrum van de beelddetector, de horizontale as snijdt en om de horizontale as draait. Bij het bekende röntgenonderzoekapparaat wordt deze beweging van de centraalstraal gerealiseerd door verplaatsing van de C-vormige drager in de schoen.

Door rotatie van de drager rond de verdere as is een hoek tussen de centraalstraal en en de horizontale as instelbaar. Deze hoek is bij het bekende röntgenonderzoekapparaat instelbaar door rotatie van de schoen, rotatie van de arm om de draaias, kan de vergroting van het weer te geven object worden ingesteld. Daar hierbij een beweging van de centraalstraal in een langs de horizontale as gelegen richting plaats vindt, zal het object ten opzichte van de kolom een translatie moeten maken om in de röntgenbundel te blijven. Wanneer de afstand van de draai as tot de centraalstraal groot is, zal de verschuiving van de centraalstraal langs de horizontale as verwaarloosbaar klein zijn, en kan het object ten opzichte van de kolom stationair blijven.Een bevestiging van de röntgendetector aan de arm kan bij het ontbreken van een beweging van de röntgendetector ten opzichte van de arm, zoals bij de stand der techniek noodzakelijk is voor het veranderen van de vergroting, eenvoudig en robuust worden uitgevoerd.

Een uitvoeringsvorm van een röntgenonderzoekapparaat heeft volgens de uitvinding tot kenmerk dat de arm aan één zijde is voorzien van een contragewicht, waarbij het gezamelijk zwaartepunt van de arm, de drager, de röntgenbron, de röntgendetector en het contragwicht nagenoeg samenvalt met het snijpunt van de horizontale as en de draai as.

Door de balancering van het röntgenonderzoekapparaat, zijn alle posities van de centraalstraal ten opzichte van het weer te geven object makkelijk handmatig instelbaar.

Enkele uitvoeringsvormen volgens de uitvinding zullen nader worden toegelicht aan de hand van bijgevoegde tekening. In de tekening toont

Figuur 1 een bovenaanzicht van een röntgenonderzoekappraat,

Figuur 2 een zijaanzicht van een röntgenonderzoekapparaat

Figuur 3 een aantal posities van het röntgenonderzoekapparaat waarbij de draaias om de horizontale as naar boven is geroteerd,

Figuur 4 een aantal posities van het röntgenonderzoekapparaat waarbij de draaias om de horizontale as naar onderen is geroteerd,

Figuur 5 het plaatsen van het röntgenonderzoekapparaat in een parkeerpositie,

Figuur 6 het instellen van de vergroting, en

Figuur 7 een bevestigingswijze van een C-vormige drager aan de arm.

Figuur 1 toont een kolom 1 met daaraan bevestigd een arm 3. De arm 3 wordt door een spil 5 rond de horizontale as 6 roteerbaar met de kolom 3 verbonden. De arm 3 is eveneens door middel van een spil 7 roteerbaar rond de as 8, welke spil roteerbaar is rond de horizontale as 6. Aan een uiteinde is de arm 3 met een drager 9 verbonden, welke drager roteerbaar is rond een verdere as 11. Aan een uiteinde van de arm 9 is een röntgenbeeldversterkerbuis 13 bevestigd. Een patient 15 ligt met een langsrichting gepositioneerd langs de horizontale as 6 op een tafel 17. Door het contragewicht 19 valt het gezamelijk zwaartepunt van de beeldversterkerbuis 13, de drager 9, de arm 3, de röntgenbron (in deze figuur niet weergegeven) en het contragewicht 19 samen met het snijpunt van de assen 6 en 8.

Figuur 2 toont de kolom 1, de röntgenbeeldversterkerbuis 13, een aan de röntgenbeeldversterkerbuis bevestigde televisie opneembuis 14 en de röntgenbron 21. Een centraalstraal 23 verbindt het centrum van een detectie ingangsvlak van de röntgenbeeldversterkerbuis en het focus van de röntgenbron.

Figuur 3a tot en met 3c tonen hoe door rotatie van de draaias 8 rond de horizontale as 6, de centraalstraal 23 rond de as 6 wordt geroteerd. Door rotatie van de arm 9 rond de as 11, wordt de hoek van de centraalstraal met de as 6 veranderd. Figuur 3d toont de stand van de arm 9 bij een maximale rotatie van de as 8 om de as 6.

Figuur 4a tot en met figuur 4c tonen het röntgenonderzoekapparaat bij een rotatie van -90° van de as 8 om de as 6. Voor bijvoorbeeld crano-vasculaire onderzoekingen kan de schedel in een horizontaal vlak langs een groot aantal richtingen worden doorstraald.

Figuur 5a tot en met figuur 5c tonen hoe door maximale rotatie van de as 8 om de as 6, het röntgenonderzoekapparaat in een parkeerpostie kan worden geplaatst. In de parkeerpositie is de bewegingsruimte van bijvoorbeeld een arts rond de patient groot, en is de patient goed bereikbaar, bijvoorbeeld voor overplaatsing van de patient van de tafel naar een patienttrolley voor transport.

Figuur 6a toont hoe, bij een horizontale positie van de as 8, door rotatie van de arm 3 rond de as 8, de vergroting van het weer te geven object is aan te passen, door de verhouding tussen de afstand röntgendetector-object en de afstand röntgenbron-object te veranderen. Figuur 6a toont het röntgenonderzoekapparaat in een stand bij een grote vergroting, en figuur 6b toont het apparaat in een stand bij een kleine vergroting. Gelijktijdig met beweging van de arm 3 zal, afhankelijk van de vergrotingsinstelling, de patient in een lengterichting een verplaatsing moeten ondergaan om het af te beelden object in de centraalstraal te houden, terwijl draaiing van de arm 9 plaats moet vinden om de hoek van de centraalstraal met de as 6 constant te houden.

Figuur 7 toont een mogelijke wijze van bevestiging van een schoen 25 aan de arm 3, met in de slof een C-vormige drager 27. Door de C-vormige drager 27 in de schoen 25 te roteren kan een object van verschillende kanten worden doorstraald. Bij een dergelijke uitvoering is het aantal bestralingsrichtingen groot en treedt er van het af te beelden object geen beeldrotatie op .

Claims

1. Röntgenonderzoekapparaat omvattende een vertikale kolom met daaraan bevestigd een rond een horizontale as roteerbare arm, aan welke arm een drager is bevestigd met aan een eerste uiteinde een röntgenbron en aan een tweede uiteinde een tegenover de röntgenbron geplaatste röntgendetector, met het kenmerk, dat de arm tevens draaibaar is rond een draai as, die rond de horizontale as roteerbaar is en die de horizontale as loodrecht snijdt.

2. Röntgenonderzoekapparaat volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de drager roteerbaar is rond een verdere, aan de draaias parallelle, as.

3. Röntgenonderzoekapparaat volgens conclusie 1 of 2, met liet kenmerk, dat de arm aan één zijde is voorzien van een contragewicht, waarbij het gezamelijk zwaartepunt van de arm, de drager, de röntgenbron, de röntgendetector en het contragwicht nagenoeg samenvalt met het snijpunt van de horizontale as en de draai as.

4. Röntgenonderzoekapparaat volgens één der conclusies 1 tot en met 3, met het kenmerk, dat de drager C-vormig is, waarbij de drager in een roteerbare schoen langs een circelbaan verplaatsbaar is.