NL8601997A

NL8601997A - Niet-waterig, vloeibaar niet-ionogeen wasmiddel met laag fosfaatgehalte of zonder fosfaat en werkwijze voor het toepassen daarvan.

Info

Publication number: NL8601997A
Application number: NL8601997A
Authority: NL
Original assignee: Colgate Palmolive Co
Priority date: 1985-08-05
Filing date: 1986-08-05
Publication date: 1987-03-02
Also published as: CH671027A5; PT83122A; DK167028B1; HK2393A; EG17940A; GB2180551A; AU6073686A; FR2585720A1; DE3625268A1; KR870002242A; AT395168B; DK373386D0; PH23581A; AU590893B2; MX163788B; NO863144D0; BR8603677A; LU86543A1; IT8648356A0; IT1196563B

Description

* "... s -1- VO/ 8319

Titel: Niet-waterig, vloeibaar niet-ionogeen wasmiddel met laag fosfaat-gehalte of zonder fosfaat en werkwijze voor het toepassen daarvan.

Deze uitvinding heeft betrekking op niet-waterige, vloeibare weef-sel-behandelende middelen. Meer in het bijzonder heeft de uitvinding betrekking op niet-waterige vloeibare wasmiddelen met laag fosfaatgehalte of zonder fosfaat die een suspensie van een alkalimetaal lager polycarbon-5 zuurdonorzout in niet-ionogene oppervlakte-actieve middelen bevat, welke middelen stabiel zijn tegen fasescheiding en gelering en gemakkelijk schenkbaar zijn alsmede op de toepassing van deze middelen voor het reinigen van vuil weefsel.

Vloeibare, niet-waterige krachtige wasmiddelen zijn welbekend.

10 Middelen van dit type bestaan bijvoorbeeld uit een niet-ionogene oppervlakte-actieve stof waarin deeltjes van een builder zijn gedispergeerd, zoals beschreven in de Amerikaanse octrooischriften nrs. 4.316.812, 3.630.929 en 4.264.466 en de Britse octrooischriften nrs. 1.205.711, 1.270.040 en 1.600.981.

15 Hiermede samenhangende octrooiaanvragen van aanvraagster zijn de

Amerikaanse aanvragen 687.815, ingediend 31 december 1984, 597.793 ingediend 6 april 1984, 597.948 ingediend 9 april 1984, en 725.455 ingediend 22 april 1985.

20 Deze aanvragen zijn gericht op vloeibare, niet-waterige niet-iono gene wasmiddelen..Het wasvermogen van synthetische niet-ionogene oppervlakte-actieve wasmiddelen in wasmiddelen kan worden verhoogd door toevoeging van builders. Een van de voorkeursbuilders is natriumtripolyfosfaat. Het gebruik van natriumpolyfosfaat in droge poedervormige wasmiddelen 25 brengt echter verschillende nadelen met zich mede zoals bijvoorbeeld de tendens dat polyfosfaten tot pyro- en orto-fosfaten worden gehydrolyseerd die minder waardevolle builders voorstellen.

Tevens wordt het polyfosfaatgehalte van wasmiddelen verantwoordelijk gesteld voor het ongewenst hoge fosfaatgehalte van oppervlaktewater.

·9 3 7 4 » -2-

Een verhoogd fosfaatgehalte in oppervlaktewater blijkt bij de dragen tot een grotere algengroei met als gevolg dat het biologisch evenwicht van het water nadelig wordt gewijzigd.

Recente wetgeving is gericht op het verminderen van de hoeveel-5 heid polyfosfaten die in wasmiddelen aanwezig zijn en in sommige gevallen wordt zelfs vereist dat de wasmiddelen geen enkele polyfosfaatbuilder meer bevatten. Vloeibare wasmiddelen worden dikwijls als beter bruikbaar dan droge poedervormige, of fijnverdeelde produkten beschouwd waardoor zij gunstig bij de consument zijn ontvangen. Zij zijn gemakkelijk afmeetbaar, 10 lossen snel op in het waswater, kunnen gemakkelijk in geconcentreerde oplossingen of dispersies op verontreinigde plekken of te wassen kledingstukken worden aangebracht en zijn niet stofvormend, terwijl zij gewoonlijk minder opslagruimte in beslag nemen. Tevens kunnen in de vloeibare wasmiddelen materialen worden opgenomen die geen droog-behandeling zonder 15 verslechtering kunnen doorstaan, welke materialen men dikwijls bij de bereiding van fijnverdeelde wasprodukten wenst te gebruiken. Hoewel zij vele voordelen over eenvormige of fijnverdeelde vaste produkten bezitten hebben vloeibare wasmiddelen ook inherente nadelen, die men moet overwinnen om tot aanvaardbare commerciële wasmiddelen te komen. Aldus kunnen som-20 mige produkten bij opslaan gaan schiften, terwijl andere bij koeling schiften en niet gemakkelijk opnieuw gedispergeerd kunnen worden. In sommige gevallen gaat de produktviscösiteit veranderen en wordt het produkt hetzij te dik om te schenken of zo dun dat het op water gelijkt. Sommige heldere produkten worden troebelig en andere gaan bij staan geleren.

25 Naast het probleem van uitzakken of fasescheiding lijden deze niet-waterige vloeibare wasmiddelen, gebaseerd op vloeibare niet-ionogene oppervlakte-actieve stoffen, aan het nadeel dat de niet-ionogene stoffen bij toevoeging aan koud water een tendens tot gelering hebben. Dit is bijzonder belangrijk in de gebruikelijke praktijk van Europese huishoudwas-30 machines waar de gebruiker het wasmiddel in een afgifte-eenheid (bijvoorbeeld een afgiftebakje) van de machine aanbrengt. Gedurende het werken van de machine wordt het wasmiddel in het afgiftebakje aan een stroom koud water onderworpen om het in de. hoofdmassa van de wasoplossing over te brengen. In het bijzonder gedurende de wintermaanden wanneer het wasmid-del en het water, dat naar het afgiftebakje worden gevoerd, bijzonder koud zijn gaat de viscositeit van het wasmiddel aanmerkelijk omhoog en vormt zich een gel. Als gevolg daarvan wordt een deel van het wasmiddel niet δδ-0 1 99 7 « i -3- volledig bij bedrijf van de machine uit het afgiftebakje gespoeld en vormt zich na herhaalde waskringlopen een afzetting van het wasmiddel, zodat de gebruiker tenslotte genoodzaakt is het afgiftebakje met heet water uit te spoelen.

5 Het geleringsverschijnsel zal tevens een probleem vormen wanneer men met koud water wenst te wassen zoals dat voor bepaalde synthetische en gevoelige weefsels of weefsels, die in warm of heet water kunnen krimpen, wordt aanbevolen. De tendens dat geconcentreerde wasmiddelen gedurende opslag gaan geleren wordt verergerd doordat de wasmiddelen in cnverhit-10 te opslagplaatsen worden opgeslagen of doordat de wasmiddelen gedurende de wintermaanden in onverhitte transportvoertuigen worden verzonden.

Deeloplossingen voor het geleerprobleem zijn voorgesteld zoals bijvoorbeeld door het vloeibare niet-ionogene middel te verdunnen met bepaalde viscositeitsbepalende oplosmiddelen en gel-remmende middelen, zo-15 als lagere alkanolen, bijvoorbeeld ethylalcohol (zie Amerikaans octrooi-schrift 3 953 380), alkalimetaalformiaten en adipaten (zie Amerikaans oc-trooischrift 4 368 147) hexyleenglycol, polyethyleenglycol enz. en modificatie en optimalisering van de niet-ionogene structuur. Als voorbeeld van een niet-ionogeen oppervlakte-actieve stofmodificatie is een bijzonder 20 succesvol resultaat bereikt door de hydroxyleenheid-eindgroep van het niet-ionogene molecuul aan te zuren. De voordelen van het invoeren van een carbonzuur aan het einde van de niet-ionogene stof omvatten gelremming bij verdunning, verlaging van het niet-ionogene gietpunt; en de vorming van 25 een anionische oppervlakte-actieve stof bij neutralisatie in de wasvloeistof. Niet-ionogene structuuroptimalisering is vooral gericht geweest op de ketenlengte van de hydrofobe-lipofiele eenheid en het aantal en de vorm van de alkyleenoxyde (bijvoorbeeld ethyleenoxyde) eenheden van de hydrofiele eenheid, er is bijvoorbeeld gevonden dat de C^ vetalcohol geethoxy-30 leerd met 8 mol ethyleenoxyde slechts een beperkte tendens tot gelvorming vertoont.

Niettemin zijn verbeteringen gewenst zowel ten opzichte van stabi- . liteit als de gelremming- van het fosfaatvrije niet-waterige vloeibare weefsel wasmiddelen.

35 Volgens de onderhavige uitvinding wordt een sterk geconcentreerd niet-waterig vloeibaar wasmiddel met laag fosfaatgehalte, meer in het bijzonder zonder een polyfosfaat wasactieve builder.bereid door een alkali-metaal lagerpolycarbonzuurbuilderzout in een vloeibare niet-ionogene opper- 86-0 19 5 7 i ï -4- vlakte-actieve stof te dispergeren.

Teneinde de viscositeitseigenschappen van het middel te verbeteren kan een zuur-beeindigende niet-ionogene oppervlakte-actieve stof worden toegevoegd. Voor het verder verbeteren van de viscositeitseigenschappen 5 en de opslageigenschappen van het middel kan men aan het middel viscosi-teitsverbeterende en antigelmiddelen toevoegen, zoals alkyleenglycol lange alkylethers en anti-uitzakmiddelen, zoals fosforzuuresters en aluminium-stearaat- In een voorkeursuitvoeringsvorm van de uitvinding bevat de was-actieve samenstelling een zuur-beeindigend niet-ionogene oppervlakte-actie-10 ve stof, een alkyleenglycol met een alkylether en een anti-uitzakmiddel.

Sanitaire of bleekmiddelen en activatoren daarvoor kunnen worden toegevoegd om de bleek- en reinigingseigenschappen van het middel te verbeteren. Opgemerkt wordt dat in de beschrijving onder wasmiddel zowel afzonderlijke stoffen als mengsels en samenstellingen worden verstaan maar 15 in het bijzonder wordt verwezen naar het gerede, voor gebruik bestemde samengestelde wasprodukt.

In een uitvoeringsvorm van de uitvinding worden de buildercompo-nenten van het wasmiddel gemalen tot een deeltjesgrootte van minder dan 10 micrometer om verder de stabiliteit van de suspensie van de builder-20 componenten in de vloeibare niet-ionogene wasmiddelen te verbeteren. Tevens kunnen andere ingrediënten aan het wasmiddel worden toegevoegd zoals anti-depositiemiddelen, anti-schuimmiddelen, optische witmakers, antivergrau-wLngsmiddelen, parfum en kleurstoffen.

De momenteel vervaardigde wasmachines voor huishoudelijk gebruik 25 werken allemaal bij een wastemperatuur tot 100°C met een gebruik van 100 1 water gedurende de was- en spoeltrappen.

Er wordt ongeveer 250 g waspoeder per wastrap gebruikt. Volgens de onderhavige uitvinding is, wanneer het sterk geconcentreerde vloeibare wasmiddel wordt toegepast, normaal slechts 100 g(77 cc) van het vloeibare 30 wasmiddel nodig om een volledige lading vuil wasgoed te wassen.

Aldus wordt in een aspect van de onderhavige uitvinding voorzien in een fosfaatbuildervrij of nagenoeg fosfaatbuildervrij vloeibaar krachtig wasmiddel bestaande uit een suspensie van een alkalimetaal lager-poly-carbonzuur builderzout in een vloeibaar niet-ionogeen oppervlakte-actieve 35 stof.

Volgens een ander aspect voorziet de uitvinding in een fosfaatvrij of laag-fosfaat geconcentreerd vloeibaar krachtig wasmiddel dat stabiel is, «3-01997 Μ * -5- bij opslag niet uitzakt en bij opslag en in gebruik niet geleert. De vloeibare middelen volgens de uitvinding zijn gemakkelijk schenkbaar, gemakkelijk afmeetbaar en gemakkelijk in de wasmachine aan te brengen.

Volgens een ander aspect voorziet de uitvinding in een werkwijze 5 voor het afgeven van een fosfaatvrij of laag-fosfaat vloeibaar niet-iono-geen wasmiddel in en/of met koud water zonder dat daarbij gelering optreedt. In het bijzonder wordt voorzien in een werkwijze voor het vullen van een houder met een niet-waterig vloeibaar wasmiddel waarin de was-actieve stof tenminste in hoofdzaak is samengesteld uit een polyfosfaat builder-vrije 10 vloeibare niet-ionogene oppervlakte actieve stof, en voor het afgeven van het middel uit de houder in een waterig wasbad, waarin het afgeven tot stand wordt gebracht door een stroom van onverhit water zodanig op het middel te richten dat het met de stroom water in het wasbad wordt gevoerd.

15 Voordelen ten opzichte van de stand van de techniek.

De polyfosfaat builder-vrije wasmiddelen overwinnen de problemen van de fosfaatvervuiling van oppervlaktewater.

De polyfosfaat-vrije of laag-polyfosfaat geconcentreerde niet-waterige vloeibare niet-ionogene wasmiddelen volgens de onderhavige uit-20 vinding hebben het extra voordeel dat zij stabiel zijn, niet uitzakken en niet geleren bij opslag. De vloeibare middelen zijn gemakkelijk schenkbaar, gemakkelijk afmeetbaar en kunnen gemakkelijk in de wasmachines worden aangebracht.

25 Doelen van de uitvinding.

Het is een doel van de onderhavige uitvinding te voorzien in een laag polyfosfaat, in het bijzonder een polyfosfaat-vrij niet-vervuilend werkend vloeibaar, krachtig niet-waterig niet-ionogeen wasmiddel dat een alkalimetaal lager-polycarbonzuur builderzout gesuspendeerd in een niet-50 ionogene oppervlakte-actieve stof bevat.

Het is een ander doel van de uitvinding te voorzien in een polyfosfaat-vrij of laag-polyfosfaat vloeibaar weefselbehandelingsmiddel dat een suspensie is van een alkalimetaallager polycarbonzuur builderzout in een niet-waterige vloeistof en die bij opslag stabiel, gemakkelijk schenk-35 baar en dispergeerbaar in koud, warm of heet water is.

Het is een ander doel van deze uitvinding een polyfosfaatvrij of laag-polyfosfaat, sterk samengesteld, krachtig niet-waterig vloeibaar niet- 56-0199 7 4 ψ -6- ionogeen wasmiddel samen te stellen/ dat bij alle temperaturen schenkbaar is en dat herhaaldelijk uit de afgifte-eenheid van een Europese automatische wasmachine kan worden afgegeven zonder vorming van aanslag of het doen verstoppen van het afgiftebakje, zelfs gedurende de wintermaanden.

Het is een ander doel van de uitvinding te voorzien in een poly-5 fosfaatvrije of laag-polyfosfaat niet-gelerend stabiele suspensie van krachtige., samengestelde niet-waterige vloeibare niet-ionogene wasmiddelen die een effectieve hoeveelheid van een alkalimetaallager polycarbonzuur-zout bevatten.

EEN ANDER DOEL van de uitvinding is te voorzien in niet-gele-10 rende, stabiele suspensies van krachtige, samengestelde niet-waterige vloeibare niet-ionogene wasmiddelen die een hoeveelheid fosforzuuralkanol-ester en/of aluminiumvetzuurzout omvatten voldoende om de stabiliteit van het middel te verhogen, dat wil zeggen uitzakking van de builderdeeltjes te voorkomen enz, bij voorkeur onder vermindering van, of tenminste zonder, 15 de plastische viscositeit van het middel te verhogen. Deze en andere doeleinden van de uitvinding zullen duidelijk worden uit de nu volgende beschrijving van de uitvoeringsvormen die in het algemeen worden geleverd door een laag-polyfosfaat of polyfosfaatvrij wasmiddel te bereiden door aan de niet-waterige, vloeibare, niet-ionogene oppervlakte-actieve stof 20 een effectieve hoeveelheid van een alkalimetaallager polycarbonzuurbuilder-zout en anorganische of organische weefselbehandelingstoevoegsels, bijvoorbeeld viscositeitsverbeterende en anti-gelmiddelen, anti-uitzakmiddelen, anti-aanslagmiddelen, PH-instelmiddelen, bleekmiddelen, bleekactivatoren, anti-schuimmiddelen, optische witmakers, enzymen, anti-vergrauwingsmiddelen 25 parfum en kleurstoffen toe te voegen.

Niet-ionogene oppervlakte-actieve stof

De niet-ionogene synthetische organische oppervlakte-actieve stoffen die bij de uitvoering van de uitvinding worden gebruikt kunnen elk be-2Q staan uit een groot aantal van dergelijke verbindingen die op zichzelf wel bekend zijn.

Zoals welbekend worden de niet-ionogene synthetische organische wasactieve Verbindingen gekenmerkt door de aanwezigheid van een organische hydrofobe groep en een organische hydrofiele groep en worden zij typerend geproduceerd door condensatie van een organische alifatische of alkylaro-matische hydrofobe verbinding met ethyleenoxyde (hydrofiel van aard).

3601997 -7-

Praktisch elke hydrofobe verbinding met een carboxy, hydroxy, amido-of aminogroep met een vrije waterstof die aan het stikstofatoom is bevestigd kan met ehtyleenoxyde of met het polyhydratatie produkt daarvan, polyethyleen glycol, worden geconcentreerd tot een niet-ionogene wasactieve ver-5 binding. De lengte van de hydrofiele of polyoxyethyleenketen kan gemakkelijk worden ingesteld om het gewenste evenwicht tussen hydrofobe en hydrofiele groepen te bereiken. Typerende geschikte niet-ionogene was-actieve middelen zijn die als beschreven in de Amerikaanse octrooischriften 4.316.812 en 3.630.929.

10 Gewoonlijk zijn de niet-ionogene wasactieve verbindingen poly- lagere gealkoxyeerde lypofiele verbindingen waarin de gewenste hydrofiele lipofiele balans wordt verkregen door toevoeging van een hydrofiele poly-lagere alkoxygroep aan een lipofiele eenheid. Een voorkeursklasse van hét toegepaste niet-ionogene wasactieve middel is het poly-lagere gealkoxy-15 leerde hogere alkanol, waarin het alkanol 9-18 koolstofatomen bevat en waarbij het aantal molen lager alkyleenoxyde (of 2 of 3 koolfstofatomen) 3-12 is. Van dergelijke materialen past men bij voorkeur die toe waarin het hogere alkanol een hogere vetalcohol met 9-11 of 12-15 koolstofatomen is en die 5-8 of 5-9 lagere alkoxygroepen per mol bevatten. Bij voorkeur 20 is het lagere alkoxy ethoxy maar in sommige gevallen wordt dit geschikt gemengd met propoxy, waarbij de laatste, indien aanwezig, dikwijls een ondergeschikte hoeveelheid uitmaakt (minder dan 59%).

Voorbeelden van dergelijke verbindingen zijn die waarin de alcohol 12-15 koolstofatomen bezit en die ongeveer 7 ethyleenoxydegroepen per mol 25 bevat, zoals Neodol 25-7 en Neodol 23-6,5 welke produkten worden gemaakt door Shell Chemical Company Inc. De eerste is een condensatieprodukt van een mengsel van hogere vetalcoholen met gemiddeld ongeveer 12-15 koolstofatomen, met ongeveer 7 mol ethyleenoxyde, terwijl de laatste een overeenkomstig mengsel is waarin het koolstofatoomgehaite van het hogere vetalco-30 hol 12-13 is en het aantal aanwezige ethyleenoxydegroepen gemiddeld ongeveer 6,5 is. De hogere alcoholen zijn primaire alkanolen.

Andere voorbeelden van dergelijke wasactieve stoffen omvatten Tergitol 15-S-7 en Tergitol 15-S-9, die beide rechte secundaire alcohol-ethoxylaten zijn geproduceerd door Onion Carbide Corp. Het eerste is een 35 gemengd ethoxyleringsprodukt van een rechte secundaire alcohol met 11-15 koolstofatomen met 7 mol ethyleenoxyde, waarbij het laatste een soortgelijk produkt is maar waarbij 9 mol ethyleenoxyde zijn gereageerd.

8601017 » * -8-

Tevens zijn als component van het niet-ionogene wasactieve middel in het onderhavige middel hogermoleculaire niet-ionogene verbindingen bruikbaar, zoals Neodol 45-11, die soortgelijke ethyleenoxydecondensatie-produkten van hogere alcoholen zijn, waarbij het hogere vetalcohol 14-15 5 koolstofatomen bevat en het aantal ethyleenoxydegroepen per mol ongeveer 11 is.

Dergelijke produkten worden eveneens gemaakt door Shell Chemical

Company.

Andere bruikbare niet-ionogene stoffen worden vertegenwoordigd 10 door de in de handel welbekende klasse van niet-ionogene stoffen, verkocht onder het handelsmerk Plurafac. De Plurafacs zijn het reactieprodukt van een hogere rechte alcohol en een mengsel van ethyleen- en propyleen-oxyde, dat een gemengde keten van ethyleenoxyde en propyleenoxyde bevat, -die wordt beëindigd door een hydroxylgroep. Voorbeelden omvatten produkt A 15 (een C^-C^g vetalcohol gecondenseerd met 5 mol ethyleenoxyde en 3 mol propyleenoxyde), produkt B (een C23_C"15 vetalcohol gecondenseerd met 7 mol propyleenoxyde en 4 mol ethyleenoxyde), en produkt C (een C^3-C1S vetalcohol gecondenseerd met 5 mol propyleenoxyde en 10 mol ethyleenoxyde).

Een andere groep van vloeibare niet-ionogene stoffen is in de han-20 del verkrijgbaar van Shell Chemical Company Inc. onder het handelsmerk

Dobanol: Dobanol 91-5 is een geethoxyleerde C -C-. vetalcohol met gemiddeld

7 -L-L

5 mol ethyleenoxyde en Dobanol 25-7 is geethoxyleerde C12”C15 vetalcohol met gemiddeld 7 mol ethyleenoxyden per mol vetalcohol.

In de voorkeurs poly-lagere gealkoxyleerde hogere alkanolen zal 25 het aantal lagere alkoxygroepen, om de beste balans van hydrofiele en lipo-fiele eenheden te verkrijgen, gewoonlijk 40-100% van het aantal koolstof-atomen in de hogere alcohol, bij voorkeur 40-60% daarvan zijn, terwijl de niet-ionogene wasactieve stof bij voorkeur tenminste 50% van een dergelijke voorkeurspoly-lagere alkoxy hogere alkanol zal bevatten. Hogermoleculaire 30 alkanolen en verschillende andere normaal niet-ionogene was-actieve stoffen en oppervlakte-actieve middelen kunnen bijdragen aan de gelering van het vloeibare wasmiddel en zij zullen bijgevolg bij voorkeur worden weggelaten of in beperkte hoeveelheid in de onderhavige middelen worden opgenomen, hoewel ondergeschikte hoeveelheden daarvan vanwege hun reinigende eigen-35 schappen enz. bruikbaar zijn. Wat betreft zowel de voorkeurs- als de minder de voorkeur hebbende niet-ionogene wasactieve stoffen zijn de daarin aanwezige alkylgroepen gewoonlijk recht, hoewel een vertakking kan worden 8601937 « · -9- getolereerd, zoals bij een koolstofatoom volgend op of twee koolstofatomen verwijderd van het eindstandige koolstofatoom van de rechte keten en weg van de ethoxyketen, indien een dergelijke vertakte alcohol niet langer is, dan 3 koolstofatomen. Normaal zal de hoeveelheid koolstofatoom in een der-5 gelijke vertakte configuratie zelden meer zijn dan 20% van het totale koolstofatoomgehalte van het alkyl. Eveneens kunnen, hoewel rechte alkylen die eindstandig sterk de voorkeur hebben en worden samengevoegd met ethy-leenoxydeketens worden beschouwd als de beste combinatie van wasactieve kracht, biologische afbreekbaarheid en niet gelerende eigenschappen, medi-1Q ale of secundaire samenvoegingen aan het ethyleenoxyde in de keten plaatsvinden. Gewoonlijk betreft dit slechts een ondergeschikte hoeveelheid van dergelijke alkylen, in het algemeen minder dan 20% maar zoals bij het geval van de genoemde Tergitolen kan dit groter zijn. Wanneer tevens propy-leenoxyde in de lagere alkyleenoxydeketen aanwezig is zal dit gewoonlijk 15 minder dan 20% daarvan bedragen, en bij voorkeur minder dan 10%.

Wanneer grotere hoeveelheden van niet-eindstandige gealkoxyleerde alkanolen, propyleenoxyde-houdende poly-lagere gealkoxyleerde alkanolen en minder hydrofiel-lipofiel uitgebalanceerde niet-ionogeen wasactief middel als boven vermeld worden toegepast en wanneer andere niet-ionogene 20 wasactieve middelen in plaats van de hierin genoemde voorkeurs-niet-iono-gene middelen worden toegepast, zijn de verkregen produkten niet altijd even goed van waskracht, stabiliteit, viscositeit en niet-gelerende eigenschappen betreft als de voorkeursmiddelen, maar door gebruik van de vis-cositeits- en gelbeheersende verbindingen van de uitvinding kunnen tevens 25 de eigenschappen van de wasactieve stoffen gebaseerd op dergelijke niet-ionogene middelen worden verbeterd. In sommige gevallen zoals wanneer een hogermoleculaire poly-lagere gealkoxyleerde hogere alkanol wordt toegepast, dikwijls vanwege zijn waskracht, zal de hoeveelheid daarvan worden gereguleerd of beperkt afhankelijk van de resultaten van routineproeven, om de 30 gewenste waskracht te verkrijgen en toch een niet gelerend produkt met gewenste viscositeit te bereiken. Tevens is gevonden dat het slechts zelden nodig is hogermoleculaire niet-ionogene verbindingen vanwege hun waskracht te gebruiken, aangezien de hierin beschreven voorkeurs niet-ionogene middelen uitstekende was-actieve stoffen zijn en daarenboven de mogelijk-35 heid bieden de gewenste viscositeit in het vloeibare wasmiddel zonder gele-ring bij lage temperaturen te bereiken.

::119 9 7 # * -10-

Een andere bruikbare groep van niet-ionogene oppervlakte-actieve stoffen bestaat uit de "Surfactant T" reeks van niet-ionogene stoffen verkrijgbaar van British Petroleum. De Surfactant T niet-ionogene stoffen worden verkregen door de ethoxylering van secundaire C^-vetalcoholen 5 met een nauwe ethyleenoxydeverdeling. Sufactant T5 heeft een gemiddelde van 5 molen ethyleenoxyde; Surfactant T7 een gemiddelde van 7 molen ethy-leenoxyde; Surfactant T9 een gemiddelde van 9 mol ethyleenoxyde en surfactant T12 een gemiddelde van 12 ethyleenoxyde per mol secundair vet-alcohol.

10 In de wasmiddelen van deze uitvinding omvatten de voorkeurs- niet- ionogene oppervlakte-actieve stoffen de secundaire vetalcoholen met betrekkelijk nauwe gehaltes van ethyleenoxyde in het traject van ongeveer 7-9 mol, en de CQ-C.. vetalcoholen geethoxyleerd met ongeveer 5-6 mol y xi ethyleenoxyde.

15 Mengsels van twee of meer van de vloeibare niet-ionogene oppervlak te-actieve stoffen zijn bruikbaar en in sommige gevallen kan men daarmee voordelen bereiken.

Zuur-beeindigde niet-ionogene oppervlakte-actieve stof,

De viscositeit en geleigenschappen van de vloeibare wasmiddelen 20 kan men verbeteren door in het middel een effectieve hoeveelheid van een zuur-beeindigde vloeibare niet-ionogene oppervlakte-actieve stof op te nemen. De zuur-beeindigde niet-ionogene oppervlakte-actieve stoffen bestaan uit een niet-ionogene oppervlakte-actieve stof die is gemodificeerd om een vrije hydroxylgroep daarvan om te zetten in een eenheid met een vrije car-25 boxylgroep, zoals een ester of een deelester van een niet-ionogene oppervlakte-actieve stof en een polycarbonzuur of anhydride.

Als beschreven in de hangende Amerikaanse octrooiaanvrage nr.597.948 ingediend 9 april 1984, van aanvraagster waarvan de beschrijving hierin als referentie wordt opgenomen, functioneren de vrije carboxylgroep ge-30 modificeerde niet-ionogene oppervlakte-actieve stoffen, die algemeen als polyethercarbonzuren kunnen worden gekarakteriseerd, zodanig dat zij de temperatuur waarbij de vloeibare niet-ionogene stoffen met water een gel vormen verlagen. Toevoeging van de zuur-beeindigende niet-ionogene oppervlakte stoffen aan de vloeibare niet-ionogene oppervlakte-actieve stof be-35 vordert de doseerbaarheid van het middel, dat wil zeggen de schenkbaarheid en verlaagt de temperatuur waarbij de vloeibare niet-ionogene oppervlakte-actieve stoffen een gel in water vormen zonder een verlaging in hun 360 1 99 7 * · -11- stabiliteit ten opzichte van uitzakken. De zuur-beeindigde niet-ionogene oppervlakte-actieve stof reageert in het wasmachinewater met de alkalini-teit van de gedispergeerde builderzoutfase van het wasmiddel en werkt als een effectief anionisch oppervlakte-actief middel.

5 Specifieke voorbeelden omvatten halfesters van Plurafac RA 30 met barnsteenzuuranhydride, de ester of halfester van Dobanol 25-7 met barn-steenzuuranhydride, en. de ester of halfester van Dobanol 91-5 met barnsteenzuuranhydride. In plaats van barnsteenzuuranhydride kunnen andere polycarbonzuren of anhydriden worden gebruikt, zoals maleinezuur, maleine-10 zuuranhydride, citroenzuur en dergelijke.

De zuur-beeindigde niet-ionogene wasactieve stoffen kunnen als volgt worden bereid:

Zuur-beeindigd produkt A.

400 G van produkt A niet-ionogene oppervlakte-actieve stof, een 15 alkanol die is gealkoxyleerd om 6 ethyleenoxyde en 3 propyleenoxyde-een-heden per alkanoleenheid, wordt met 32 g barnsteenzuuranhydride gemengd en gedurende 7 uur tot 100°C verhit. Het mengsel wordt gekoeld en gefiltreerd ter verwijdering van niet-omgezet barnsteenzuurmateriaal. Door infrarood-analyse wordt aangetoond dat ongeveer de helft van de niet-iono-20 gene oppervlakte-actieve stof in de zure halfester daarvan is omgezet. Zuurbeeindigd Dobanol 25-7.

522 G Dobanol 25-7 niet-ionogene oppervlakte-actieve stof die het produkt is van de ethoxylering van een alkanol en met ongeveer 7 ethyleen- oxyde-eenheden per molecuul alkanol wordt met 100 g barnsteenzuuranhydride 25 en 0,1 g pyridine (dat als een veresteringskatalysator werkt) gemengd en gedurende 2 uur op 260°C verhit, gekoeld en gefiltreerd ter verwijdering van niet-omgezet barnsteenzuurmateriaal. Door infraroodanalyse wordt aangetoond dat nagenoeg alle vrije hydroxyIgroepen van de oppervlakte-actieve stof zijn omgezet.

30 Zuur-beeindigd Dobanol 91-5.

1000 G Dobanol 91-5 niet-ionogene oppervlakte-actieve stof die het produkt is van de ethoxylering van een Cg-C^ alkanol en ongeveer 5 ethyleenoxyde-eenheden per molecuul alkanol omvat, wordt gemengd met 265 g bamsteenzuur-anhydride en 0,1 g pyridine katalysator en gedurende 2 uur op 260 °C verhit, 35 gekoeld en gefiltreerd ter verwijdering van niet-omgezet barnsteenzuurmateriaal. Door infraroodanalyse wordt aangetoond dat nagenoeg alle vrije hydroxyIgroepen van het oppervlakte-actieve middel zijn omgezet.

36-0 1 93 7 -12-

β V

Andere veresteringskatalysatoren, zoals alkalimetaalalkoxyde (bijvoorbeeld natruimmethoxyde)kan men in plaats van of gemengd met het pyridine gebruiken- De zure polyether verbinding, dat wil zeggen de zuur-beeingdigde niet-ionogene oppervlakte-actieve stof, wordt bij voorkeur 5 toegevoegd opgelost in de niet-ionogene oppervlakte-actieve stof.

Builderzouten

De vloeibare niet-waterige, niet-ionogene oppervlakte-actieve stof die in de middelen van de uitvinding wordt toegepast bevat daarin gedis-10 pergeerd en gesuspendeerd kleine deeltjes van organische en/of anorganische wasactieve builderzouten.

Het onderhavige wasmiddel van de uitvinding omvat als essentieel deel een organisch alkalimetaal lager polycarbonzuur builderzout.

15 Organische builderzouten

De voorkeurs organische builderzouten omvatten alkalimetaalzouten van lagere polycarbonzuren, bijvoorbeeld met 2-4 carboxylgroepen. De voorkeurs natrium- en kalium lagere polycarbonzuurzouten zijn de citroenzuur-en wijnsteenzuurzouten.

20 De natrium-citroenzuurzouten hebben de meeste voorkeur, in het bijzonder het trinatriumcitraat. De mononatrium en dinatriumcitraten zijn tevens bruikbaar. Wanneer de mononatrium- en dinatriumcitraten worden toegepast heeft het de voorkeur als een extra builderzout natriumsilicaten toe te voegen, bijvoorbeeld dinatriumsilicaat, om de pH op ongeveer het-25 zelfde niveau in te stellen als verkregen bij toepassing van het trinatriumcitraat. De mononatrium- en dinatriumwijnsteenzuurzouten zijn tevens bruikbaar. De alkalimetaal lagere polycarbonzuren zijn bijzonder goede builderzouten; vanwege hun hoge calcium- en magnesiumbindingscapaciteit verhinderen zij vuilafzetting hetgeen anders zou optreden door de vorming 30 van onoplosbare calcium- en magnesiumzouten.

Andere bruikbare organische builders zijn polymeren en copolymeren van polyacrylzuur en polymaleinezuuranhydride en de alkalimetaalzouten daarvan. Meer in het bijzonder kunnen dergelijke builderzouten bestaan uit een copolymeer dat het reactieprodukt is van ongeveer gelijke molen metha-35 crylzuur en maleinezuuranhydride, dat volkomen is geneutraliseerd ter vorming van het natriumzout daarvan. De builder is in de handel verkrijgbaar onder de handelsnaam Sokalan CP5. Deze builder dient ,zelfs wanneer in 860 1 997 V · -13- kleine hoeveelheden, toegepast, om aanslagvorming te voorkomen.

Voorbeelden van organische alkalische sequestreermiddelbuilder-zouten dié bruikbaar zijn met de alkalimetaal lagere polycarbonzuurbuil-derzouten of gemengd met andere organische en anorganische builders zijn 5 alkalimetaal, ammonium- of gesubstitueerde ammonium, aminopolycarboxylaten, bijvoorbeeld natrium- en kaliumethyleendiaminetetraacetaat (SDTA), natrium-en kaliumnitrilotriacetaten (NTA), en triethanolammonium-N-(2-hydroxyethyl) nitrilodiacetaten. Gemengde zouten van deze aminopolycarboxylaten zijn tevens bruikbaar, 10 Andere geschikte builders van het organische type omvatten carboxy- methylsuccinaten, tartronaten en glycollaten. Van speciale waarde zijn de polyacetaalcarboxylaten. De polyacetaalcarboxylaten en de toepassing daarvan in wasmiddelen wordt beschreven in de Amerikaanse octrooischriften 4.144.226, 4.315.092 en 4.146.495. Andere octrooien betreffende soort-15 gelijke builders omvatten de Amerikaanse octrooischriften 4.141.676, 4.169.934, 4.201.858, 4.204.852, 4.224.420, 4.225.685, 4.226.960, 4.233.422, 4.233.423, 4.302.564 en 4.303.777.

Anorganische builderzouten 20 Bruikbaar zijn de wateronoplosbare kristallijne amorfe aminosilicaat -zeolieten. De zeolieten hebben de algemene formule: waar x 1 is, y 0,8 - 1,2 en bij voorkeur 1 is, z 1,5-3,5 of meer, bij 25 voorkeur 2-3 is en w 0-9, bij voorkeur 2,5-6 is, en M bij voorkeur natrium is. Een typerende zeoliet is type A of een soortgelijke structuur, waarbij type 4A bijzondere voorkeur heeft. De voorkeurs aluminosilicaten hebben calciumionen-uitwisselcapaciteiten van ongeveer 200 milliequivalenten per gram of meer bij voorkeur 400 meq/ g.

30 Verschillende bruikbare kristallijne zeolieten (dat wil zeggen aluminosilicaten) worden beschreven in het Britse octrooischrift 1.504.168, het Amerikaanse octrooischrift 4.409.136 en de Canadese octrooischriften 1.072.835 en 1.087.477, die hierin alle als referentie voor dergelijke beschrijvingen worden opgenomen. Een voorbeeld van bruikbare amorfe zeo-35 lieten kan men aantreffen in het Belgisch octrooischrift 835.531 en dit octrooischrift wordt hierin eveneens als referentie opgenomen.

360 1 99 7 » * -14-

De wasmiddelen volgens de uitvinding kunnen tevens anorganische wateroplosbare en/of wateronoplosbare wasactieve builderzouten bevatten. Geschikte bruikbare anorganische alkalische builderzouten zijn alkalime-taalcarbonaat, boraten, bicarbonaten en silicaten (tevens zijn ammonium-of gesubstitueerde ammoniumzouten bruikbaar). Specifieke voorbeelden van 5 dergelijke zouten zijn natriumcarbonaat, natriumtetraboraat, natriumbicarbonaat, natriumsesquicarbonaat en kaliumbicarbonaat.

De alkalimetaalsilicaten zijn bruikbare builderzouten die tevens de pH kunnen instellen en regelen en die de middelen anti-corrosief ten opzichte van wasmachineonderdelen maken. Natriumsilicaten met Na20/Si02 10 verhoudingen van 1,6/1 tot 1/3,2 , in het bijzonder ongeveer 1/2 tot 1/2,8 hebben de voorkeur. Kaliumsilicaten met dezelfde verhoudingen zijn tevens bruikbaar. Wanneer de mono- of dinatriumcitraten als het hoofdbuilderzout worden gebruikt heeft het de voorkeur een voldoende hoeveelheid van een alkalimetaalsilicaat toe te voegen, om de pH in te stellen op ongeveer 15 die waarde die wordt verkregen met het trinatriumcitraatbuilderzout.

Hoewel het de voorkeur heeft dat het wasmiddel fosfaat- of poly-fosfaatvrij of nagenoeg polyfosfaatvrij is, kunnen kleine hoeveelheden van de gebruikelijke polyfosfaatbuilderzouten worden toegevoegd waar dit door de plaatselijke wetgeving wordt toegelaten. Specifieke voorbeelden 20 van dergelijke builderzouten zijn natriumtripolyfosfaat (TPP), natrium-pyrofosfaat, kaliumpyrofosfaat, kaliumtripolyfosfaat en natriumhexameta-fosfaat. Het natriumtripolyfosfaat (TPP) is een voorkeurspolyfosfaat. In de recepturen waarbij het polyfosfaat wordt toegevoegd wordt dit in een hoeveelheid van 0-50%, zoals 0-30% en 5-15 toegevoegd. Als eerder vermeld 25 heeft het echter de voorkeur dat de recepturen polyfosfaatvrij of nagenoeg polyfosfaatvrij zijn.

Andere typerende geschikte builders omvatten bijvoorbeeld die beschreven in de Amerikaanse octrooischriften 4.316.812, 4.264.466 en 3.630.929. De anorganische alkalische builderzouten kunnen met de niet-30 ionogene oppervlakte-actieve wasactieve stof worden gebruikt of gemengd met andere organische of anorganische builderzouten. Andere materialen, zoals kleiprodukten, in het bijzonder van het wateronoplosbare type, kunnen in de wasmiddelen van de uitvinding geschikte hulpmiddelen zijn. Bijzonder bruikbaar is bentoniet. Dit materiaal is in hoofdzaak montmorillo-35 niet, dat een gehydrateerd aluminiumsilicaat is, waarin ongeveer 1/6 van de aluminiumatomen zijn vervangen door magnesiumatomen en waarbij varieren- % 0 0 1 ^ ö * i * -15- de hoeveelheden waterstof, natrium, kalium, calcium enz. losjes kunnen zijn gecombineerd. Het bentoniet in zijn meer gezuiverde vorm (dat wil zeggen, vrij van eventueel grit, zand enz.) dat geschikt is voor een wasmiddel, bevat tenminste 50% montmorilloniet en aldus is zijn kation uit-5 wisselaarcapaciteit tenminste ongeveer 50-75 meq per 100 g bentoniet. Bijzondere voorkeursbentonieten zijn de Wyoming of Westerse ü.S. bento-nieten die worden verkocht als Thixo-jels 1, 2, 3 en 4 door Georgia Kaolin CO. Van deze bentonieten is bekend dat zij textielmaterialen verzachten, zoals beschreven in de Britse octrooischriften 4.01.413 en 4.61.221.

10

Viscositeitsaanpas- en antigelmiddelen

Door het in het wasmiddel opnemen van een effectieve hoeveelheid van een laagmoleculaire amfifiele verbinding, die functioneren als visco-siteitsregelende en gelremmende middelen voor de 'niet-ionogene oppervlak-15 te-actieve stof worden de opslageigenschappen van het middel aanzienlijk verbeterd. De amfifiele verbindingen zijn in chemische structuur als analoog te beschouwen aan de geethoxyleerde en/of gepropoxyleerde vetalcohol vloeibare niet-ionogene oppervlakte-actieve stoffen, maar zij hebben betrekkelijk korte koolwaterstofketens (C^-Cg) en een laag gehalte aan 20 ethyleenoxyde (ongeveer 2-6 ethyleengroepen per molecuul).

Geschikte amfifiele verbindingen kunnen worden voorgesteld door de algemene formule RO(CH-CH-0) H 2 2 n waarin R een C -C alkylgroep is en een getal van ongeveer gemiddeld 1-6 25 is.

De verbindingen zijn specifiek lagere (C^Cg) alkyleenglycol-mono-lagere (C^-C^) alkylethers.

Meer in het bijzonder zijn de verbindingen monodi- of tri-lagere (C2-Cg)alkyleenglycol monolagere (C^-Cg)alkylethers.

30 Specifieke voorbeelden van geschikte amfifiele verbindingen om vatten ethyleenglycolmonoethylether (C^H^-O-Ci^CH^OH) diethyleenglycol-monobutylether (C^Hg-0-(CH2CH20)2H) tetraethyleenglycolmonobutylether (C.H_-0-(CH_CH 0) H en dipropyleenglycolmonomethylether (CH -0-(CHCHO) H.

4 7 Z 2 4 j Z 2 CH3 33 Speciale voorkeur heeft diethyleenglycolmonobutylether. Door het opnemen in het middel van de laagmoleculaire lagere alkyleenglycolmonoalkylether wordt de viscositeit van het middel verlaagd, zodat het gemakkelijker 86-0 1 S3 7 -16- schenkbaar is, wordt de stabiliteit tegen uitzakken verbeterd en wordt de dispergeerbaarheid van het middel bij toevoeging aan warm of koud water verbeterd.

De middelen van de onderhavige uitvinding hebben verbeterde vis- 5 cositeits-en stabiliteitseigenschappen en blijven bij temperaturen, die zelfs tot ongeveer 5°C en lager lopen, stabiel en schenkbaar.

Stabilisatiemiddelen

In een uitvoeringsvorm van deze uitvinding wordt de fysische sta- 10 biliteit van de suspensie van de wasactieve builderverbinding(en) en eventuele andere suspenderende toevoegsels, zoals bleekmiddelen enz, in de vloeibare drager verbeterd door de aanwezigheid van een stabilisatiemid-del dat een alkanolester van fosforzuur of een aluminiumzout van een hoger vetzuur is.

15 Verbeteringen in de stabiliteit van het middel kan men bereiken door een kleine effectieve hoeveelheid van een zure organische fosforver-binding met een zure - POH groep op te nemen, zoals een deelester van fos-forigzuur en alkanol.

Zoals beschreven in de hangende Amerikaanse octrooiaanvrage nr.

20 597.948 van aanvraagster, ingediend 9 april 1984, waarvan de beschrijving hierin als referentie wordt opgenomen, kan door de zure organische fosfor-verbindingen met een zure -POH groep de stabiliteit van de suspensie van builders in de niet-waterige vloeibare niet-ionogene wasactieve stof worden verhoogd.

25 De zure organische fosforverbinding kan bijvoorbeeld een deeles ter van fosforzuur en een alcohol,, zoals een alkanol zijn dat een lipofiel karakter heeft, bijvoorbeeld doordat het meer dan 5 koolstofatomen, bijvoorbeeld 8-20 koolstofatomen, bevat. Een specifiek voorbeeld is. een deelester van fosforzuur en een CL-C-Q alkanol (Empiphos 5632 van Marchon); lo lo 30 het bestaat uit ongeveer 35% monoester en 65% diester.

Het opnemen van zeer kleine hoeveelheden van de zure organische fosforverbinding geeft de suspensie aanzienlijk meer stabiliteit tegen uitzakken bij staan, waarbij het schenkbaar blijft, terwijl toch bij de lage concentratie van stabilisator, bijvoorbeeld beneden ongeveer 1%, zijn 35 plastische viscositeit in het algemeen zal afnemen.

Verdere verbeteringen in de stabiliteit en anti-uitzakeigenschap-pen van het middel kan men bereiken door een kleine effectieve hoeveelheid 880 195 7 -17- van een aluminiumzout van een hoge vetzuur aan het middel toe te voegen.

De aluminiumzout stabilisatiemiddelen zijn het onderwerp van de hangende Amerikaanse aanvrage 725 455 van aanvraagster,ingediend 22 april 1985, waarvan de bestrijding hierin als referentie wordt opgenomen.

5 De voorkeurs hogere alifatische vetzuren bevatten ongeveer 8 tot ongeveer 22 koolstofatomen, bij voorkeur ongeveer 10 tot 20 koolstofatomen, en in het bijzonder ongeveer 12 tot 18 koolstofatomen. De alifatische groep kan verzadigd of onverzadigd en recht of vertakt zijn. Zoals het geval is bij de niet-ionogene oppervlakte-actieve stoffen kunnen tevens mengsels 10 van vetzuren worden gebruikt, zoals die afgeleid uit natuurlijke bronnen, zoals talkvetzuur, cocosvetzuur enz.

Voorbeelden van de vetzuren, waaruit de aluminiumzoutstabilisa-toren kunnen worden gevormd, omvatten decaanzuur, dodecaanzuur, palmitine-zuur, myristinezuur, stearinezuur, oliezuur, eicosaanzuur, talkvetzuur, 15 cocosvetzuur, mengsels van deze zuren enz. De aluminiumzouten van deze zuren zijn in het algemeen in de handel verkrijgbaar en worden bij voorkeur in de trizuurvorm gebruikt, bijvoorbeeld aluminiumstearaat als aluminium-tristearaat Al (C^H^COO) De monozuurzouten, bijvoorbeeld aluminiummono- stearaat, Al (OH) ^ (C^H^COO) , en dizuurzouten, bijvoorbeeld aluminium- 20 distearaat, Al (OH) (C^H^COO) 2, en mengsels van twee of drie van de mono-, di- en trizuuraluminiumzouten zijn tevens bruikbaar. Het heeft echter de meeste voorkeur dat het trizuuraluminiumzout tenminste 30%, bij voorkeur tenminste 50%, in het bijzonder tenminste 80% van de totale hoeveelheid van het aluminiumvetzuurzout omvat..

25

De aluminiumzouten, als boven vermeld, zijn in de handel verkrijgbaar en kunnen gemakkelijk worden bereid door bijvoorbeeld vetzuur te verzepen, bijvoorbeeld dierlijk vet, stearinezuur enz. gevolgd door behandeling van de verkregen zeep met aluin, alumina enz..

Hoewel men zich niet aan een bepaalde theorie van de wijze waarop 30 het aluminiumzout functioneert en het uitzakken van de gesuspendeerde deeltjes voorkomt wenst te binden, wordt aangenomen dat het aluminiumzout de bevoehtigbaarheid van de vaste oppervlakken door de niet-ionogene oppervlakte-actieve stof verhoogt. Door deze verhoging van de bevoehtigbaarheid kunnen derhalve de gesuspendeerde deeltjes gemakkelijker in suspensie 35 UT · blijven.

Men heeft slechts zeer kleine hoeveelheden van het aluminiumzout stabilisatiemiddel nodig om de significante verbeteringen in de fysische 8001997 -18- stabiliteit te verkrijgen.

Naast zijn werking als fysisch stabilisatiemiddel heeft het alu-miniumzout als extra voordelen ten opzichte van andere fysische stabili-satiemiddelen dat het een niet-ionogeen karakter heeft en verenigbaar is 5 met de niet-ionogene oppervlakte-actieve component en niet-storend werkt op de totale waskracht van het middel; het oefent een bepaald antischuim-effect uit; het kan een stimulerende werking op de activiteit van weef-selverzachters hebben en het verleent een langere relaxatietijd aan de suspensies.

10

Bleekmiddelen.

De bleekmiddelen worden gemakshalve ingedeeld in chloorbleekmid-delen en zuurstofbleekmiddelen. Chloorbleekmiddelen worden getypeerd door natriumhypochloriet (NaOCl), kaliumdichloorisocyanuraat (59% beschikbaar 15 chloor) en trichloorisocyanuurzuur (95% beschikbaar chloor). De voorkeur hebben zuurstofbleekmiddelen die worden vertegenwoordigd door perverbin--dingen die in oplossing waterstofperoxyde vrijgeven. Voorkeursvoorbeelden omvatten natrium- en kaliumperboraten, percarbonaten en perfosfaten alsmede kaliummonopersulfaat. De perboraten, in het bijzonder natriumperboraat 20 monohydraat, hebben bijzondere voorkeur.

De perzuurstofverbinding wordt bij voorkeur gemengd met een activator gebruikt. Geschikte activatoren die de effectieve werktemperatuur van het peroxydebleekmiddel kunnen verlagen worden bijvoorbeeld beschreven in het Amerikaanse octrooischrift 4.264.466 of in kolom 1 van het 25 Amerikaanse octrooischrift 4.430.244, waarvan de relevante beschrijvingen hierin als referentie worden opgenomen. Polygeacyleerde verbindingen zijn voorkeurs activatoren; hiervan hebben verbindingen, zoals tetraacetylethy-leendiamine (TAED) en pentaacetylglucose bijzondere voorkeur.

Andere bruikbare activatoren omvatten bijvoorbeeld acetylsalicyl-30 zuurderivaten, ethylideenbenzoaatacetaat en zouten daarvan, ethylideen-1 carboxylaatacetaat en zouten daarvan, alkyl- en alkenylbarnsteenzuuranhy-dride, tetraacetylglycouril ("TAGU") en derivaten daarvan. Andere geschikte groepen activatoren worden bijvoorbeeld beschreven in de Amerikaanse octrooischriften 4.111.826, 4.422.950 en 3.661.789.

35 De bleekactivator treedt gewoonlijk in wisselwerking met de per zuurstofverbinding en vormt het peroxyzuurbleekmiddel in het waswater. Het heeft de voorkeur een seguestreermiddel met een hoog complexeer vermogen 860 1 S3 7 -19- op te nemen om een eventuele ongewenste reactie tussen een dergelijk peroxy-zuur en waterstofperoxyde in de wasoplossing in aanwezigheid van metaalionen te voorkomen.

Geschikte sequesteermiddelen voor dit doel omvatten de natrium-5 zouten van nitrilotriazijnzuur (NTA), ethyleendiaminetetraazijnzuur (EDTA), diethyleentriaminepentaazijnzuur (DETPA), diethyleentriaminepentamethyleen-fosfonzuur (DTPMP) verkocht onder de handelsnaam Dequest 2066; en ethyleen-diaminetetramethyleenfosfonzuur (EDITEMPA).

Men kan de sequestreermiddelen alleen of in mengsels toepassen.

10 Ter voorkoming vart verlies aan peroxydebleekmiddel, bijvoorbeeld natriumperboraat, dat ontstaat door enzymgeinduceerde ontleding, zoals door katalase-enzym, kunnen de middelen extra een enzyminhibitorverbinding bevatten, dat wil zeggen een verbinding die in staat is de enzymgeinduceerde ontleding van het peroxyde bleekmiddel, te belemmeren. Geschikte inhibitor· 15 verbindingen worden beschreven in het Amerikaanse octrooischrift 3.606.990, waarvan de relevante beschrijving hierin als referentie wordt opgenomen.

Als van bijzonder belang als inhibitorverbinding kan men melding maken van hydroxylaminesulfaat en andere wateroplosbare hydroxylaminezouten. In de voorkeurs niet-waterige middelen van deze uitvinding kunnen geschikte hoe-20 veelheden van de hydroxylaminezoutinhibitoren zelfs ongeveer 0,01 -0,4% bedragen. In het algemeen zijn echter geschikte hoeveelheden van enzymin-hibitoren hoger en wel tot 15 gew % bijvoorbeeld 0,1-10 gew % van het middel. Naast de wasactieve builders, kunnen verschillende andere wasactieve toevoegsels of hulpstoffen in het wasprodukt aanwezig zijn om dit extra 25 gewenste eigenschappen te geven, hetzij van functionele of esthetische aard. Zo kan men in het middel ondergeschikte hoeveelheden van vuil suspenderen of anti-vergrauwingsmiddelen, bijvoorbeeld polyvinylalcohol, vetamiden, natriumcarboxymethylcellulose, hydroxypropylmethylcellulose opnemen. Een voorkeurs antivergrauwingsmiddel is natriumcarboxymethylcellu-30 lose met een 2:1 verhouding van CM/MC dat onder de handelsnaam Relatin TM 4050 wordt verkocht.

Optische witmakers voor katoen-, polyamide- en polyesterweefsels zijn bruikbaar. Geschikte optische witmakers omvatten stilbeen, triazool en benzidinesulfonsamenstellingen, in het bijzonder gesulfoneerd gesubsti-35 lueerd triazinylstilbeen, gesulfoneerd naftotriazoolstilbeen, benzideen-sulfon enz, met de meeste voorkeur voor stilbeen- en triazoolcombinaties,

Een voorkeurswitmaker is stilbene witmaker N4, dat een dimorfolino- 8»H}1SS7 V v -20- dianilinostilbeensulfonaat is.

Enzymen zijn bij voorkeur protolytische enzymen, zoals subtilisi-ne, bromeline, papaine, trypsine, en pepsine, alsmede amylase-type enzymen, lipase-type enzymen en mengsels daarvan. Voorkeursenzymen omvatten 5 proteasesuspensie, esperasesuspensie en amylase. Een voorkeursenzyme is Esperase SL8 dat protease is. Men kan ook anti-schuimmiddelen, bijvoorbeeld siliconen, zoals Silicaan L 7604 in kleine effectieve hoeveelheden toevoegen.

Bactericiden, bijvoorbeeld tetrachloorsalicylanilide en hexachlo-10 rofeen, fungiciden, kleurstoffen, pigmenten (waterdispergeerbaar), conserveermiddelen, ultraviolet absorptiemiddelen anti-vergelingsmiddelen, zoals natriumcarboxymethylcellulose, pH-modificatiemiddelen en pH-buffers, kleur vastheidsbleekmiddelen, parfum en kleurstoffen en blauwmiddelen, zoals ultramarijnblauw, zijn bruikbaar.

15 Het middel kan tevens een anorganisch oplosbaar verdikkingsmiddel of dispersiemiddel met een hoog specifiek oppervlak, zoals fijnverdeeld silica met een extreem fijne deeltjesgrootte (bijvoorbeeld 5-100 milli-micrometer diameter zoals verkocht onder de naam Aerosil) of de andere sterk volumineuze anorganische dragermaterialen als beschreven in het 20 Amerikaanse octrooischrift 3.630.929 , in hoeveelheden van 0,1-10%, bijvoorbeeld 1-5% bevatten. Het heeft echter de voorkeur dat de middelen, die peroxydezuren in het wasbad vormen (bijvoorbeeld middelen die perzuur-stofverbindingen en activatoren bevatten), nagenoeg vrij zijn van dergelijke verbindingen en van andere silicaten; er is bijvoorbeeld gevonden 25 dat silica en silicaten de ongewenste ontleding van het peroxyzuur bevorderen.

In een uitvoeringsvorm van de uitvinding wordt de stabiliteit van de builderzouten in het middel gedurende opslag en de dispergeerbaarheid van het middel in water verbeterd door de deeltjesgrootte van de vaste 30 builders door malen te verlagen tot minder dan 100 micrometer, bij voorkeur minder dan 40 micrometer, met de meeste voorkeur minder dan 10 micrometer. De vaste builders worden algemeen in een deeltjesgrootte van ongeveer 100, 200 of 400 micrometer geleverd. De niet-ionogene vloeibare opper-vlakte-actieve stoffase kan vóór het uitvoeren van de maalbehandeling of 35 daarna met de vaste buildeis worden gemengd.

In een voorkeursuitvoeringsvorm van de uitvinding wordt het mengsel van vloeibare niet-ionogene oppervlakte-actieve stof en vaste ingre- 86 0 1 9 9 7’ $ -21- dienten onderworpen aan een wrij vings-type molen waarin de deeltjesgrootte van de vaste ingrediënten tot minder dan ongeveer 10 micrometer, bijvoorbeeld tot een gemiddelde deeltjesgrootte van 2 tot 10 micrometer of nog lager (bijvoorbeeld 1 micrometer) wordt verlaagd. Bij voorkeur hebben 5 minder dan ongeveer 10%, in het bijzonder minder dan ongeveer 5%, van alle gesuspendeerde deeltjes een deeltjesgrootte groter dan 10 micrometer. Middelen waarvan de gedispergeerde deeltjes een dergelijke kleine afmeting bezitten hebben een verbeterde stabiliteit tegen uitzakken of schifting bij opslag» Door toevoeging van de zuur-beeindigende niet-ionogene opper-10 vlakte-actieve verbinding wordt de dispergeerbaarheid van de dispersies bevorderd zonder de daarmee gepaard gaande verlaging in de stabiliteit van de dispersie tegen uitzakken.

In de maalbehandeling heeft het de voorkeur dat de hoeveelheid vaste ingrediënten hoog genoeg is (bijvoorbeeld tenminste ongeveer 40% 15 zoals ongeveer 50%) dat de vaste deeltjes in contact met elkaar blijven en vrijwel niet van elkaar door de niet-ionogene oppervlakte-actieve vloeistof worden af geschermd. Na de maaltrap kan eventueel achterblijvende vloeibare niet-ionogene oppervlakte-actieve stof aan de gemalen receptuur worden toegevoegd. In molens waarbij maalkogels (kogelmolen) of soortge-20 lijke beweegbare maalelementen worden gebruikt, worden zeer goede resultaten bereikt. Men kan aldus gebruik maken van een chargegewijze werkend laboratorium slijpmolen met steatietmaalkogels van 8 mm diameter. Voor werk op grotere schaal wordt de continu werkende molen gebruikt, waarin in een zeer kleine spleet tussen een stator en een rotor, die met betrek-25 kelijk hoge snelheid draaien, maalkogels met een diameter van 1 mm of 1,5 mm worden gebruikt; bij toepassing van een dergelijke molen is het wenselijk het mengsel van niet-ionogene oppervlakte-actieve stof en vaste deeltjes eerst te passeren door een molen die geen dergelijke fijne maling tot stand brengt (bijvoorbeeld een colloidmolen) om de deeltjesgrootte tot min-30 der dan 100 micrometer te verkleinen (bijvoorbeeld ongeveer 40 micormeter) alvorens men overgaat op de maaltrap tot een gemiddelde deeltjesdiameter beneden ongeveer 10 micrometer in de continue kogelmolen.

In de voorkeursvloeibare wasmiddelen volgens de uitvinding met krachtige werking zijn typerende hoeveelheden (percentage gebaseerd op 35 het totale gewicht van het wasmiddel, tenzij anders vermeld) van de ingrediënten als volgt: vloeibare niet-ionogene oppervlakte-actieve wasactieve stof in het gebied .. 8601 S* / -22- ^ 'r van ongeveer 20-60, zoals 25-45%,

De zuurbeeindigde niet-ionogene oppervlakte-actieve stof kan worden weggelaten maar het heeft echter de voorkeur dat deze aan het middel wordt toegevoegd in een hoeveelheid in het gebied van ongeveer 2-20, zoals 5 3-15%.

Alkalimetaal lagere polycarbonzuurbuilderzout in het gebied van ongeveer 20-60, zoals 25-45%.

Fosfaat wasactief builderzout in het gebied van ongeveer 0-50%, zoals 0-30% en 5-15%.

10 Alkalimetaalsilicaat in het gebied van ongeveer 0-30, zoals 5-25%.

Copolymeer van polyacrylaat en polymaleinezuuranhydride alkali-metaalzout anti-aanslagmiddel in het gebied van ongeveer 0-10, zoals 2-8% Alkyleenglycolmonoalkylether anti-gelmiddel kan worden weggelaten maar het heeft echter de voorkeur dat dit aan het middel wordt toegevoegd 15 in een hoeveelheid van ongeveer 5-20, zoals 5-15%.

Fosforzuuralkanolester stabilisatiemiddel in het gebied van 0-2,0 of 0,1-2,0, zoals 0,10-1,0%.

Aluminiumzout van vetzuur stabilisatiemiddel in het gebied van ongeveer 1-3,0 zoals 0,5-2,0%.

20 Het heeft de voorkeur dat tenminste de fosforzuurester of de alu- miniumzoutstabilisatiemiddelen in het middel worden opgenomen.

Bleekmiddel in het gebied van ongeveer 0-15, zoals 5-15%. Bleekactivator in het gebied van ongeveer 0-8, zoals 2.6%. Sequestreermiddel voor het bleekmiddel in het gebied van ongeveer 25 0-0,3, bij voorkeur 0,5-2,0%.

Anti-vergrauwingsmidde1 in het gebied van ongeveer 0-0,3, bij voorkeur 0,5-2,0%.

Optische witmaker in het gebied van ongeveer 0-2,0, bij voorkeur 0,25 tot 1,0% 30 Enzymen in het gebied van ongeveer 0-3,0 bij voorkeur 0,5 tot 2,0%.

Parfum in het gebied van ongeveer 0 tot 3,0, bij voorkeur 0,25 tot 1,25%.

Kleurstof in het gebied van 0 tot 0,10, bij voorkeur 0,0025 tot 0,050.

Verschillende van de reeds vermelde toevoegsels kunnen naar keu-35 ze worden toegevoegd om de gewenste functie van de toegevoegde materialen te bereiken. Mengsels van zuur-beeindigende niet-ionogene oppervlakte-actieve stoffen en de alkyleenglycolalkylether anti-gelmiddelen zijn bruikbaar en in sommige gevallen kunnen voordelen worden bereikt door toepassing & A fi * G 0 V V W 5 3 ö 4 -23- van alleen dergelijke mengsels of door toevoeging aan het mengsel van een stabilisatie- of anti-uitzakmiddel. Bij de keuze van de toevoegsels worden deze zodanig gekozen dat zij verenigbaar zijn met de hoofdbestanddelen van de wasmiddelen.

5 In deze aanvrage als boven vermeld zijn alle delen en percentages in gewicht van de totale samenstelling of het middel tenzij anders aangegeven.

De geconcentreerde niet-waterige, niet-ionogene vloeibare wasmiddelen van de onderstaande uitvinding worden gemakkelijk in het water 10 in de wasmachine af gegeven. De momenteel gebruikte huishoudelijke wasmachines gebruiken normaal 250 g waspoeder om een volledige partij wasgoed te wassen. Volgens de onderhavige uitvinding is slechts 77 cc of 100 g van het geconcentreerde vloeibare niet-ionogene wasmiddel nodig.

In een voorkeursuitvoeringsvorm van de uitvinding wordt het was-15 middel met een typerende samenstelling uit de hieronder staande ingrediënten bereid: _ __

Gew.%

Niet-ionogene oppervlakte-actieve stof 30-40 zuur-beeindigde oppervlakte-actieve stof 4-10 alkalimetaal lagerepolycarbonzuurbuilderzout 25-35 20 copolymeer van polyacrylaat en polymaleinezuuranhydride, alkalimetaalzout anti-aanslagmiddel (Sokalan CP-5) 3-5 polyfosfaatbuilderzout 0-30 alkyleenglycolmonoalkylether anti-gelmiddel 8-12 alkanolfosforzuurester 0,1-0,5 25 alkalimetaalperboraatbleekmiddel 8-12 bleekactivator (TAED) 3,5-5,5 sequestreermiddel (Dequest 2066) 0,75-1,25 anti-vergrauwingsmiddel (Relative DM (4050)) 0,75-1,25 optische witmaker (Stilbene witmaker n4) 0,25-0,75 30 enzymen (Protease esperase SL8) 0,75-1,25 parfum 0,75-1,0 kleurstof 0,0025-0,0100

De onderhavige uitvinding wordt verder geïllustreerd door de nu volgende voorbeelden.

δ 6 ü 1 3 3 7 35 , 'f' -24-

Voorbeeld I

Een geconcentreerd niet-waterig vloeibare niet-ionogeen opper-vlakte-actief wasmiddel wordt uit de volgende componenten in de aangegeven hoeveelheden bereid. _ .

Cj6W. ^

Een mengsel van C^-C^ vetalcohol gecondenseerd met 7 mol 5 propyleenoxyde en 4 mol ethyleenoxyde en vetalcohol gecondenseerd met 5 mol propyleenoxyde en 10 mol ethyleenoxyde 13.5

Surfactant T7 niet-ionogene oppervlakte-actieve stof 10,0

Surfactant T9 niet-ionogene oppervlakte-actieve stof 10,0 ^ zuur-beeindigde Dobanol 91-5 reactieprodukt met barnsteen- zuuranhydride 5,0 trinatriumcitraatbuilder 29,6 copolymeer van polyacrylaat en polymaleinezuuranhydride natriumzout anti-aanslagmiddel (Sokalan CP5) 4,0 15 diethyleenglycolmonobutylether anti-gelmiddel 10,0 alkanolfosforzuurester , 0,3 natriumperboraatmonohydraat bleekmiddel 9,0 tetraacetylethyleendiamine (TAED) bleekactivator 4,5 diethyleennitriamine pentamethyleenfosforzuur natriumzout 20 (Dequest 2066) sequestreermiddel 1,0

Relatine DM (4050) CMC/MC 2:1 mengsel anti-vergrauwings-middel 1,0

Stilbeen witmaker N4 0,5

Protease (Esperase SL8) 1,0 25 parfum 0,5925 kleurstof 0,0075 100,00

De receptuur werd ongeveer een uur gemalen om de deeltjesgrootte 30 van de gesuspendeerde builderzouten minder dan 40 micrometer te verlagen. Het samengestelde wasmiddel blijkt bij opslag stabiel en niet gelerend te zijn en bezit een goede wasactiviteit.

De recepturen kunnen worden bereid zonder de builderzouten en gesuspendeerde vaste deeltjes tot de kleine deeltjesgrootte te vermalen, 35 maar de beste resultaten worden verkregen door de receptuur te malen om de deeltjesgrootte van de gesuspendeerde vaste deeltjes te verlagen.

86Ό 199 7 -25-

De builderzouten kunnen worden toegepast zoals geleverd, bijvoorbeeld kan men zeolieten verkrijgen in deeltjesgrootten van 5-10 micrometer, of de builderzouten en gesuspendeerde vaste deeltjes kunnen worden gemalen of gedeeltelijk gemalen alvorens zij met de niet-ionogene oppervlakte-ac-5 tieve stof worden gemengd. Het malen kan ten dele vóór het mengen worden uitgevoerd en het mengen voltooid of de gehele maaltrap kan na het mengen met de vloeibare oppervlakte-actieve stof worden uitgevoerd. De recepturen die gesuspendeerde builder en vaste deeltjes kleiner dan 40 micron meter afmeting bevatten hebben de voorkeur.

10

Voorbeeld II

Teneinde het effect op de aanslagvorming van de substitutie van natriumtripolyfosfaat door een equivalente wasactieve builderhoeveelheid van trinatriumcitraat te demonstreren werd hë:wasmiddelreceptuur van voor-15 beeld I, die 29,6 gew.% natriumcitraat bevatte, in een huishoudwasmachine vergeleken met hetzelfde middel waarin het trinatriumcitraat was vervangen door 29,6 gew. % natriumtripolyfosfaat. Er werden waskringlopen uitgevoerd met de trinatriumcitraat en natriumtripolyfosfaatwasmiddelen bij een was-waterconcentratie van elk van de wasmiddelen van 1-9 g/1. Nadat elk was-20 middel in een wasmachine was toegepast werd de hoeveelheid aanslagvorming die was ontstaan, dat wil zeggen het percentage gedeponeerde as gemeten.

De meting van het percentage gedeponeerde as werd bepaald door calcinering van gewassen doeken.

De waargenomen resultaten worden vermeld in de grafiek geillus-25 treerd in de tekening van figuur 1, waarbij wordt aangetoond dat bij was-middelconcentraties van 1-5 g/1 waswater het trinatriumcitraat aanzienlijk beter is dan natriumtripolyfosfaat in het voorkomen van aanslag of asafzetting. Bij wasmiddelconcentraties van ongeveer 5-9 g/1 waswater is het gedrag van de trinatriumcitraat- en natriumtripolyfosfaat-wasactieve builder-30 zouten ongeveer gelijk wat hun anti-aanslageigenschappen betreft.

Voorbeeld III

Teneinde het effect op de ophoping vein aanslag van de substitutie van natriumtripolyfosfaat door een equivalente wasactieve builderhoeveelheid 35 van trinatriumcitraat te demonstreren werd het wasmiddel van voorbeeld I, dat 29,6 gew. % trinatriumcitraat bevatte, vergeleken in een herhaalde was-machinekringloop met hetzelfde middel waarin het trinatriumcitraat was ver- 860 1 9S 7 -26- vangen door 29,6 gew. % natriumtripolyfosfaat.

De herhaalde waskringlopen werden uitgevoerd met 5 g/1 waswater-concen tra ties van elk van de wasmiddelen gedurende 12 waskringlopen. De aan-slagophoping, dat wil zeggen het percentage opgehoopte as werd in elke wasmachine na 3, 6, 9 en 12 wassingen gemeten.

De resultaten van de verkregen aanslagophoping worden in de grafiek, geïllustreerd in de tekening van figuur 2, vermeld. Wat betreft de ophoping van de aanslag werd geen ophoping waargenomen bij het trinatrium-citraat, terwijl daarentegen wel een ophoping werd waargenomen met het natriumtripolyfosfaat wasactieve builderzout.

De voornoemde gedetailleerde beschrijving is slechts bij wijze van illustratie gegeven en variaties daarvan zijn mogelijk zonder buiten het kader van de uitvinding te treden.

3601907

Claims

1. Niet-waterig vloeibaar krachtig wasmiddel bestaande uit tenminste êén vloeibare niet-ionogene oppervlakte-actieve was-actieve stof en een organische alkalimetaal lager-polycarbonzuurbuilderzout.

2. Wasmiddel volgens conclusie 1, bestaande uit tenminste één lid 5 van de groep bestaande uit tenminste één anti-gelmiddel gekozen uit een zuurbeeindigde niet-ionogene oppervlakte-actieve stof en een alkyleenglycol-monoalkylether en tenminste één stabilisatiemiddel bestaande uit een alkanol-fosforzuurester en aluminiumzout van een hogere alifatische carbonzuur.

3. Wasmiddel volgens conclusie 1, omvattende een of meer hulpmiddelen 10 gekozen uit de groep bestaande uit anti-aanslagmiddelen, alkalimetaalsili- caat, bleekmiddel/ bleekactivator, sequestreermiddel, anti-vergrauwingsmid-delf optische witmaker, enzymen, parfum en kleurstof.

4. Wasmiddel volgens conclusie 1,omvattende 10-50% van een alkalimetaal lagercarbonzuurbuilderzout.

5. Wasmiddel volgens conclusie 1, omvattende 5-20% van een alkyleen- glycolmonoalkylether met de formule: RO(CH2CH20)nH 20 waarin R een alkylgroep is en n een getal is met een gemiddelde waar de in het gebied van 1-6.

6. Wasmiddel volgens conclusie 1, omvattende 0,10 tot 2,0% van een alkanolfosforzuurester.

7. Wasmiddel volgens conclusie 1, omvattende 2-8,0% van een copoly-25 meer van polyacrylaat en poiymaleinezuuranhydride alkalimetaalzout als anti- aanslagmiddel.

8. Wasmiddel volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat in de niet-ionogene oppervlakte-actieve stof anorganische wasactie^e builderdeeltjes zijn gedispergeerd met een zodanige deeltjesgrootteverdeling dat niet meer 30 dan ongeveer 10 gew. % van genoemde deeltjes van deeltjesgrootte groter dan ongeveer 10 micrometer heeft.

9. Wasmiddel volgens conclusie 1, met een laag gehalte aan fosfaat bestaande uit tenminste een vloeibare, niet-ionogene oppervlakte-actieve stof in een hoeveelheid van ongeveer 25-45%, een zuur-beeindigde niet-iono- 35 gene oppervlakte-actieve stof in een hoeveelheid van ongeveer 3-15%, een 86 0 1 ^-'' .y 's' -28- alkalimetaal lager-polycarbonzuurbuilderzout in een hoeveelheid van ongeveer 20-45%, een alkalyeenglycolmonoalkylether gekozen uit ethyleenglycolmonoethylether, diethyleenglycolmonobutylether, tetraethyleenglycolmonobutylether en pro-5 pyleenglycolmonomethylether in een hoeveelheid van ongeveer 5-15%, een polyfosfaat als actieve builder in een hoeveelheid van ongeveer 0-30% en een alkanolfosforzuurester in een hoeveelheid van ongeveer 0,1 - 1,0%.

10. Wasmiddel volgens conclusie 9, omvattende een copolymeer van polyacrylaat en polymaleinezuuranhydride alkalimetaalzout anti-aanslagmiddel 10 in een hoeveelheid van ongeveer 2-8%, een alkalimetaalperboraat monohydraat bleekmiddel in een hoeveelheid van ongeveer 5-15%, tetraacetylethyleendiaminebleekactivator in een hoeveelheid van ongeveer 2-6%, ^•5 diethyleentriaminepentamethyleenfosforzuur natriumzout sequestreermiddel in een hoeveelheid van ongeveer 0,5-2,0%, een anti-vergrauwingsmiddel in een hoeveelheid van ongeveer 0,5-2,0% en naar keuze êên of meer wasactieve hulpstoffen gekozen uit de groep bestaande uit optische witmakers, enzymen, parfums en kleurstoffen.

11. Wasmiddel volgens conclusie 9, met het kenmerk, dat de wasactieve builder trinatriumcitraat omvat.

12. Wasmiddel volgens conclusie 9, met het kenmerk, dat de wasactieve builder mono- of dinatriumcitraat en dinatriumsilicaat omvat.

13. Wasmiddel volgens conclusie 9, met het kenmerk, dat de alkanol 25 fosforzuurester een C..-C,„ alkanolester van fosforzuur omvat. 16 18

14. Wasmiddel volgens conclusie 9, met het kenmerk, dat dit bij hoge en lage temperaturen schenkbaar is, bij opslag stabiel is en bij mengen met koud water niet geleert.

15. Wasmiddel volgens conclusie 9, met het kenmerk, dat dit een poly-20 fosfaatbuilderzout in een hoeveelheid van ongeveer 5-15% omvat.

16. Niet-waterig vloeibaar krachtig wasmiddel met laag polyfosfaat wasactief buildergehalte bestaande uit niet-ionogene oppervlakte-actieve stof in. een hoeveelheid van 30-40% zuur-beeindigde oppervlakte-actieve stof in een hoeveelheid van ongeveer 4-10% trinatriumcitraat in een hoeveelheid van ongeveer 25-35% 8601997 <“ -29- copolymeer van polyacrylaat of polymaleinezuuranhydride natriumzout in een hoeveelheid van ongeveer 3-5% diethyleenglycolmonobutylether in een hoeveelheid van ongeveer 8-12% 5 een polyfosfaat wasactieve builder in een hoeveelheid van ongeveer 0-30% C..-C,_ alkanolester van fosforzuur 0,1-0,5% 16 18 natriumperboraat monohydraat bleekmiddel in een hoeveelheid van ongeveer ' 8-12% 10 tetraacetylethyleendiamine (TAED) bleekactivator in een hoeveelheid van ongeveer 3,5-5,5%

17. Wasmiddel volgens conclusie 16, met het kenmerk, dat het mid del een anti-vergrauwingsmiddel en een anti-aanslagmiddel alsmede een se-questreermiddel voor het bleekmiddel omvat.

18. Werkwijze voor het reinigen van bevuilde weefsels bestaande uit het in aanraking brengen van de bevuilde weefsels met het wasmiddel volgens conclusie 1.

19. Werkwijze volgens conclusie 18 voor het reinigen van bevuilde weefsels bestaande uit het in aanraking brengen van de bevuilde weefsels met 20 het wasmiddel volgens conclusie 9.

20. Werkwijze volgens conclusie 18 voor het reinigen van bevuilde weefsels omvattende het in aanraking brengen van de bevuilde weefsels met het wasmiddel volgens conclusie 16. 3601997