NL8400926A

NL8400926A - Kleurentelevisie transmissie- respektievelijk informatieopslagsysteem met tijdmultiplexkodering en daartoe geschikte informatiegever en -ontvanger.

Info

Publication number: NL8400926A
Application number: NL8400926A
Authority: NL
Original assignee: Philips Nv
Priority date: 1983-05-06
Filing date: 1984-03-23
Publication date: 1985-10-16
Also published as: GB2140242B; JPS6016782A; AT385623B; AU562589B2; FI841761A0; GB8411208D0; NL194023B; DE3415725A1; GB2140242A; IT8420811A0; ATA147084A; DE3415725C2; AU2768384A; NL194023C; SE8402381L; IT1196102B; FI841761A; FI76663B; FR2545673A1; FR2545673B1

Description

* νί FHM 10.986 1 N.V. Philips' Gloeilampenfabrieken te Eindhoven.

Kleurentelevisie transmissie- respektievelijk informatieopslagsysteem met tijdmultiplexkodering en daartoe geschikte informatiegever en -ontvanger.

De uitvinding heeft betrekking op een kleurentelevisie transmissie- respektievelijk informatieopslagsysteem met tijdmultiplexkcde-ring, welk systeem is uitgevoerd met ten minste één informatiegever, ten minste een informatieontvanger en een transmissie- respektievelijk 5 informatieopslagkanaal tussen gever en ontvanger, welke informatiegever is voorzien van ten minste één signaalbron voor het leveren van signalen met luminantie-, chrominantie-, synchroniseer- en identifikatie-infor-matie en van een kodeerschakeling voor een tijdmultiplexkodering van althans een deel van de genoemde signalen, na al dan niet een tijdskcm-10 pressie ervan, welke kodeerschakeling is voorzien van een uitgang voor afgifte van een tijdmultiplex gekodeerd signaal voor overdracht over het transmissiekanaal respektievelijk opslag in het informatieopslagkanaal, welke informatieontvanger is voorzien van een met het genoemde kanaal gekoppelde dekodeerschakeling die, passend bij de genoemde kodeer-15 schakeling, geschikt is voor het afgeven van signalen met althans luminantie- en chrominantie-informatie die grotendeels overeenkomt met de door de signaalbron in de informatiegever geleverde informatie, en op een daartoe geschikte informatiegever en -ontvanger.

Een dergelijk systeem voor in het bijzonder transmissie, is 20 beschreven in een openbaar rapport "Experimental and Development Report 118/82", van de Engelse "Independent Broadcasting Authority", (I.B.A.), met de titel "MAC; A Television System for High-Quality Satellite Broad-casting". In het rapport worden voor een zogeheten MAC (Multiplexed Analogue Component) beeldkodering verscheidene varianten gegeven. Voor 25 alle varianten geldt, zoals uit een overzichtstabel op bladzijde 9 van het rapport blijkt, dat in de als zender uitgevoerde informatiegever de luminantie- en de chrominantie-informatie elk een tijdskompressie ondergaan, waarbij die bij de chrominantie-informatie dubbel zo groot is.

Van de chrominantie-informatie die twee komponenten per lijnperiode cnr 30 vat, komt beurtelings één van de twee in de tijd gekoirpriroeerd, in het tijdmultiplex gékodeerde signaal voor. In dit signaal is de bij elke lijnperiode behorende luminantie-informatie in de tijd gekomprimeerd aanwezig. Voor de tijdskompressie bij de luminantie-informatie worden 8400926

_____ S

$ 9 PHN 10.986 2 in het rapport genoemd de faktoren 2/3 en 3/4, waarbij voor de chrominan-tie-informatie tijdskompressiefaktoren gelijk aan 1/3 en 3/8 volgen. De beeldinformatie per lijnperiode in het tijdmultiplex gekodeerde signaal is hierbij sequentieel samengesteld uit de tijdsgekomprimeerde luminan-5 tie-informatie en één van de twee hierbij behorende, tijdsgekonprimeerde chrominantie-informaties.

In de ontvanger wordt uit het via het transmissiekanaal, te weten de satellietverbinding, ontvangen signaal, het tijdmultiplex gekodeerde signaal betrokken en aan de bijpassende dekodeerschakeling toe-10 gevoerd, die met behulp van de synchroniseer- en identifikatie-informa-tie, een tijdsdekompressie of wel expansie voor de luminantie- en de chrominantie-informatie geeft en daarbij de gedekomprimeerde chrominantie-inf ormatie over de volgende lijnperiode herhaald af geeft.

In het, als voorbeeld als satellietverbinding gegeven trans-15 missiekanaal is een beperkte bandbreedte aanwezig voor de beeldinforma-tieoverdracht. Afhankelijk van de voorgestelde variant zijn in het rapport bandbreedten van 8,4 MHz, 7,5 MHz en 6,0 MHz genoemd. Bij de transmiss iékanaalbandbreedte van 8,4 MHz is een tijdskompressiefaktor van 2/3 voor de luminantie-informatie voorgesteld, zodat voor de bandbreedte 20 van de ongekomprimeerde luminantie-informatie volgt een bandbreedte van 5,6 MHz. Bij de beschikbare beeldinformatie kanaalbandbreedten van 7,5 en 6,0 MHz is een luminantietijdskompressiefaktor van 3/4 voorgesteld en volgen voor de bandbreedten van de ongekatprimeerde luminantie-infor-maties de waarden van 5,6 MHz en 4,5 MHz. Het blijkt dat bij de voorge-25 stelde varianten, bij de beperkte transmissiekanaalbandbreedte en de voorgestelde opbouw van het tijdmultiplex gekodeerde, over te dragen signaal, frekwentiebeperkingen bij de luminantie- en de chrominantie-informatie vereist zijn.

In het voorafgaande is als voorbeeld het als een satelliet-30 verbinding uitgevoerde transmissiekanaal genoemd. De bij de informatieoverdracht met de beperkte bandbreedte beschreven frekwentiebeperkingen treden evenzo op bij een informatieopslagkanaal met een beperkte bandbreedte. Een dergelijk opslagkanaal bevat informatieopslag- en -weergeef-apparatuur zoals bijvoorbeeld band- en plaatopneem- en -weergeefinrich-35 tingen, /

De uitvinding beoogt de verwezenlijking van een kleurentelevisie transmissie- respektievelijk informatieopslagsysteem met tijd-multiplexkodering waarbij bij de beperkte (beeldoverdrachts) bandbreedte 8400826 EHN 10.986 3 * 3 van het kanaal, dit kanaal op optimale wijze wordt benut voor de beeld-overdracht respektievelijk -opslag. Hierbij wordt afhankelijk van de specifieke infonnatie-inhoud naar wens een der genoemde systeemvarianten of één van andere, nog nader te beschrijven varianten gebruikt. Een 5 systeem volgens de uitvinding vertoont daartoe het kenmerk, dat in het systeem de identifikatie-informatie een aantal infonnatiekamponenten bevat die betrekking hebben qp veranderbare aantallen van televisielij-nen respektievelijk op veranderbare delen van televisielijnen waarin de al dan niet gekorprimeerde luxninantie-infornatie en chrominantie-infor-10 rnatie voorkomen.

In het systeem volgens de uitvinding is de informatiegever uitgevoerd met een veranderbare kodeerschakeling en bevat de informatieontvanger een aanpasbare dekodeerschakeling.

Een kleurentelevisiesysteem volgens de uitvinding, uitgevoerd 15 met een eenvoudige, goed aanpasbare informatieontvanger vertoont het kenmerk, dat in de informatieontvanger de dekodeerschakeling is uitgevoerd met een lijnfrekwent voorinstelhare teller van delen van televisielijnen en met een beeld- respektievelijk rasterfrekwent voorinstelhare teller van televisielijnen, van welke tellers uitgangen zijn gekoppeld 20 met adresingangen van een programmeerbaar geheugen, waarvan uitgangen via een door de ontvangen identif ikatie-informatie omschakelbare multiplexer zijn gekoppeld met een logische schakeling voor het opwekken van start-, stop-, selekteer- en schrijf- respektievelijk leessignalen voor een geheugen voor de opslag en afgifte van chrominantie-informatie 25 met eenzelfde schrijf- en leessnelheid en voor geheugens voor opslag en afgifte van luminantie- respektievelijk chrominantie-informatie met de genoemde schrijfsnelheid en êên van verscheidene leessnelheden, onder besturing van een via de logische schakeling en de identif ikatie-informatie omschakelbare klokpulsbron.

30 Een kleurentelevisiesysteem volgens de uitvinding uitgevoerd met een informatiegever die eenvoudig omschakelbaar is, vertoont het kenmerk, dat in de informatiegever de kodeerschakeling is uitgevoerd met een lijnfrëkwent voorinstelhare teller van delen van televisielijnen en met een beeld- respektievelijk rasterfrekwent voorinstelhare teller van 35 televisielijnen, van welke tellers uitgangen zijn gekoppeld met adresingangen van een programmeerbaar geheugen, waarvan uitgangen vla een door identifikatie-informatie omschakelbare multiplexer zijn gekoppeld met een logische schakeling voor het opwekken van start-, stop-, selek- 8400926 ___ ^ $ 9 PHN 10.986 4 I teer- en schrijf- respektievelijk leessignalen vcor geheugens voor de opslag en afgifte van chrcminantie-informatie en van hoofdzakelijk lumi-nantie-informatie met eenzelfde schrijf- en leessnelheid en voor geheugens voor opslag en afgifte van luminantie- respektievelijk chrominantie-5 informatie met één van verscheidene schrijfsnelheden en de genoemde leessnelheid, onder besturing van een via de logische schakeling en de identifikatie-informatie omschakelbare klokpulsbron.

De uitvinding zal aan de hand van de bijgaande tekening als voorbeeld nader worden toegelicht, waarbij 10 figuur 1 in een twee-dimensionale figuur een mogelijke signaal- opbouw in een kleurentelevisiesysteem volgens de uitvinding geeft, figuur 2 in figuur 2a tot en met 2e enige varianten in de sig-naalopbouw geeft en daarbij passende signalen, figuur 3 een uitvoeringsvorm van de dekodeerschakeling in de 15 informatieontvanger geeft, figuur 4 meer gedetailleerd een deel van de dekodeerschakeling volgens figuur 3 geeft, figuur 5 evenzo een meer gedetailleerd deel geeft, en figuur 6 een uitvoeringsvorm van de kodeerschakeling in de 20 informatiegever geeft, waarbij delen ervan reeds gedetailleerder bij figuren 3, 4 en 5 zijn gegeven.

In figuur 1 is schematisch de signaalopbouw van een kleuren-televisiesignaal getékend dat optreedt met een lijnperiode van bijvoor-beeld min of meer 64 ^us en met een aantal van pL televisielijnen in 25 een rasterperiode. Als voorbeelden worden genoemd een aantal pL gelijk aan 312,5 en 262,5 voor een gestandaardiseerd, enkelvoudig geïnterlinieerd televisiesysteem. De lijnperiode van 64 ^us omvat bijvoorbeeld een lijnonderdrukkingsduur van 12 ^,us en een lijnaftastduur van 52 ^us. Als rasterfrekwentie wordt genoemd 50 of 60 Hz. Een rasterperiode heeft hier-30 bij een rasteronderdrukkingsduur van 8% van de rasterperiode- Het signaal met de twee-dimensionaal getekende opbouw is afkomstig van een informatiegever die is voorzien van een signaalbron voor het leveren van signalen met luminantie-, chrominantie-, synchroniseer- en identifikatie-informatie, die in figuur 1 enigszins nader zijn aangeduid met 35 respektievelijk Y, 01 en C2, S en I. Het met S in figuur 1 aangeduide signaalgebied bevat lijnsynchroniseerinformatie en bijvoorbeeld geluids-informatie en/of andere toegevoegde informatie. Het I-signaalgebied bevat verder rastersynchroniseerinformatie en bijvoorbeeld toegevoegde 8400926 * i BHN 10.986 5 informatie, voor bijvoorbeeld teletekst. Verder kan Identifkatie-infor-matie buiten het in figuur 1 getekende I-signaalgebied voorkomen. Het getékende signaal is in een kodeerschakeling voor een tijdmultiplexko-dering gevormd, waarbij al dan niet een tijdskompressie op de signalen 5 wordt uitgevoerd. In een informatieontvanger wordt het getekende signaal toegevoerd aan een dékodeerschakeling die in wezen komplementair is aan de genoemde kodeerschakeling, welke dekodeerschakeling geschikt is voor het afgeven van signalen met althans luminantie- en chrominantie-infor-matie die grotendeels overeenkomt met de door de signaaibron in de in-10 formatiegever geleverde informatie.

Ui figuur 1 zijn met gestreepte lijnen vier grenslijnen a, b, d en e tussen signaalgebieden getekend, De grenslijnen a en b liggen in de raster af tas trichting en scheiden delen van televisielijnen. In het genoemde rapport is de S+Cl+Y signaalcpbouw beschreven. Hierbij kan ge-13 luids informatie in een tijdmultiplexkode gekombineerd met synchroniseer-informatie voorkomen in het S-signaalgébied dat in de gestandaardiseerde lijnonderdrukkingsduur ligt. Bij de grenslijnen a en b is aangegeven dat deze delen van de televisielijnen scheiden met tijdsduren van n1 yUs, (64-n1-n2) ^us en n2 ^us. Volgens een uitvoering van de 20 uitvinding zijn in het televisiesysteem de grenslijnen a, b, d en e naar wens verplaatsbaar, hetgeen met pijltjes in de figuur is aangegeven.

Hierdoor kunnen, vergeleken met de in het genoemde rapport gegeven systemen (S, C1, Y) de grenslijnen a en b afhankelijk van de specifieke inhoud van de luminantie-informatie Y en de chrominantie-informatie C1 25 in de kodeerschakeling warden verlegd. Om te verkrijgen dat de dekodeerschakeling zich aanpast, dient deze identifikatie-informatie te ontvangen. In de figuur is deze identifikatie-informatie als voorbeeld aanwezig in het signaalgebied I met bijvoorbeeld de getallen n1 en n2. Het signaalgebied I cmvat in de figuur een aantal van mlL televisielijnen, 30 waarbij de luminantie-informatie in het signaalgebied Y een aantal van iti2L televisielijnen belegd. In het resterende aantal van (p-m1-m2)L televisielijnen komt de chrcminantie-informatie C2 in het evenzo aangeduide signaalgebied voor. Gesteld wordt dat voor de aanpassing aan de veranderbare kodeerschakeling de dékodeerschakeling als verdere infor-35 matiekcnponenten de getallen ml en m2 in de identifikatie-informatie I krijgt toegevoerd, zodat de plaats van de verplaatsbare grenslijnen d en e kan worden bepaald, De signaalgebieden I en C2 liggen bijvoorbeeld in de gestandaardiseerde rasteronderdrukkingsduur of het signaalgebied 8400925 ? V- PHN 10.986 6 C2 overschrijdt deze duur. Een grenslijnverplaatsing kan gewenst zijn voor het bij weergave op een weergeefscherm verkrijgen van een veranderde resolutie in de lijnaftastrichting en van een veranderde beeldbreedte-hoogteverhouding.

5 In hoofdzaak zijn er drie mogelijke signaalopbouwsels waar binnen de grenslijnen a, b, d en e naar wens te verplaatsen zijn.

Voor het eerste geval (S, I, Cl, Y) wordt gesteld dat de grenslijn e ligt ter plaatse van de grenslijn d. Hierbij komt in de identifi-katie-informatie I de informatiekomponent m1+m2=p voor. Naar wens kunnen 10 in de identifkatie-informatie I de informatiekomponenten nl en n2 worden ingesteld. De signaaldekompressiefaktoren zijn in de dekodeerschakeling · afleidbaar uit de getallen n1 en n2. De dekarrpressief aktor voor de lu- 52 minantie-informatie Y is gelijk aan —τ en voor de chrominantie-informa-52 - tie C1 aan 06 chrcminantie-informatie C2 is afwezig en het 15 signaalgebied tot de grenslijn d kan overeenkomen met de rasteronder-drukkingsduur.

Voor het tweede geval (S, I, C2, Y) wordt gesteld dat de grenslijnen a en b samenvallen, zodat de chrominantie-informatie C1 afwezig is, waarbij in de identifikatie-informatie I de informatiekoirponent 20 n1+n2=64 voorkomt. Bij n2=52 (^us) is de luminantie-informatie Y onge- kanprimeerd met de maximale bandbreedte aanwezig. De gekomprimeerde chrcminantie-informatie C2 is naar wens aanwezig in het aantal van (p-m1-m2)L van televisielijnen, dat afleidbaar is uit de getallen m1 en m2. Met betrekking tot de chraminantie-informatie C2 moet extra identi-25 fikatie-informatie worden meegestuurd. Hierbij kunnen chrominantie-in-formatiekorrponenten die al dan niet dezelfde bandbreedte hebben, met dezelfde of verschillende kcmpressiefaktoren in het signaalgebied C2 aanwezig zijn en daarbij in onderscheiden vakken in de lijn- en/of rasteraftastrichting. In het geval dat n2 groter is dan 52 wordt de 30 luminantie-informatie Y geëxpandeerd overgedragen respektievelijk opgeslagen..

Voor het derde geval (S, I, C1, C2, Y) wordt gesteld dat de grenslijnen a, b, d en e op de in de figuur getekende wijze alle vier aanwezig zijn. Een identifikatie van deze toestand volgt uit de betrek- 35 kingen m1+m2T%> en n1+n2^64. De dekanpressiefaktor voor de luminantie- 52 informatie Y volgt uit -·=, waarbij die voor de chrominantie-informatie- 52 (karponent) C1 volgt uit Met betrekking tot de chrominantie- informatie (kanponent) C2 moet weer extra identifikatie-informatie worden 8400926 H3N 10.986 7 a £ meegestuurd.

De voorkeurkeuze voor een signaaloverdracht respektievelijk -opslag volgens één der drie gevallen en de verdere keuze daarin van de plaats van de grenslijnen a, b, d en e, kan gebeuren aan de hand van 5 de weer te geven televisie-informatie-inhoud. Bij de weergave van een televisiesignaal dat is afgeleid van een grootbeeld-film met een beeld-hreedte-hoogteverhouding van 5:3 of hoger, kan een aangepaste weergave bij de gestandaardiseerde beeldbreedte-hoogteverhouding van 4:3 van het televisiebeeld worden toegepast.

10 Voor het geval er evenzo een keuzemogelijkheid gewenst is met betrekking tot de verwerking van de chrominantie-informatie om de zoveel lijnen, dient er een verdere identifikatiekonponent in de identifi-katie-informatie I aanwezig te zijn.

Het zal duidelijk zijn dat de als voorbeelden gegeven signaal-15 gebieden voor de chrcminantie-informatie (kcmponenten) C1 en C2 geheel of gedeeltelijk met de luminantie-informatie Y kunnen worden verwisseld, onder bijvoorbeeld behoud van de eigen gebiedsgrootte bij de gehele verwisseling.

Verder zouden de grenslijnen a en e in een standaard kunnen 20 zijn vastgelegd, zodat slechts de grenslijnen b en d of één hiervan, naar keuze verplaatsbaar zijn. Hierbij zou boven de grenslijn e de iden-tifikatie-informatie afwezig kunnen zijn en deze zou aanwezig kunnen zijn in één der lijnen aan het einde van êên van twee opéênvolgende raster-perioden of van een veelvoud hiervan, bijvoorbeeld in de lijn 625 of 25 525 van de in de beeldperiode opéênvolgend genummerde televisielijnen.

Voor de beschreven drie gevallen van de signaalopbouwsels volgt dan op overeenkomstige wijze:

In een eerste geval (S, Cl, Y) met p en m1 vastgelegd, geldt m2=p-m1. Is verder het getal n1 vastgelegd, dan behoeft slechts het ge~ 30 tal n2 te warden overgedragen voor de bepaling van de dékompressiefak-toren voor de luminantie-informatie Y en de chrominantie-informatie C1.

In een tweede geval (S, C2, Y) met p, m1 en nl vastgelegd, geeft n2 met n2=62 aan dat de luminantie-informatie Y op gestandaardiseerde, ongewijzigde wijze aanwezig is. Bij n2 is groter dan 52, is de 35 luminantie-informatie Y geëxpandeerd aanwezig, waarbij voor de Y-kotrr 52 pressiefaktor volgt dat deze gelijk is aan

In een derde geval (S, C1, C2, Y) met p, m1 en nl vastgelegd en m2 en n2 over te dragen en/of op te slaan, geldt verder het bij het 8 4 o 0 9 2 e f ί PHN 10.986 8 vorige derde geval beschrevene.

In figuur 1 zijn voor de eenvoud slechts vier grenslijnen a, b, d en e getekend. Meer grenslijnen zijn mogelijk, waarbij bijvoorbeeld in êên rasterperiode de beeldinformaties van twee afbeeldingen in een 5 tijdmultiplexsysteem worden overgedragen. Verder kunnen tussen de hori zontale grenslijnen d en e vertikale grenslijnen aanwezig zijn en/of tussen de vertikale grenslijn a en b kunnen horizontale grenslijnen voorkomen.

In figuur 2 zijn in figuren 2a, 2b, 2c, 2d en 2e vijf voorbeel-10 den gegeven van een mogelijke** signaalopbouw. Van boven naar beneden is langs een tijdas t een twee rasterperioden TV1 en TV2 omvattende beeld-periode met 2TV aangeduid. Van links naar rechts is langs een tijdas t een lijnperiode TH uitgezet. Als voorbeeld wordt gesteld dat voor de beeldperiode geldt 2TV = 40ms en voor de lijnperiode geldt TH = 64 ^us, 15 waarbij in de beeldperiode 2TV 625 lijnperioden TH voorkomen. Met 1 en 625 zijn de televisielijnen bij de figuren 2a tot en met 2e aangeduid.

In figuur 2a zijn met twee kruisjes de posities van rastersynchroniseer-pulsen aangegeven. In figuur 2 zijn signaalgebieden met luminantie-in-formatie met Y aangeduid, waarbij cbrcminantie-informatie met de infor-20 matiekcmponenten ü en V is aangeduid. Met tc is de bij een desbetreffend signaalgebied behorende tijdskompressiefaktor aangegeven. Verder zijn onderaan en aan de rechterzijkant van de figuren 2 a tot en met 2e enige signalen getekend die met AS, BS, CS en DS, ES, aangevuld met een getal T, 2, 3, 4 of 5, zijn aangeduid. De signalen AS, BS en CS treden lijn-25 frekwent en de signalen DS en ES treden raster- respektievelijk beeld-frekwent op.

Figuur 2a behoort bij de signaalopbouw zoals beschreven in het genoemde rapport. De luminantie-informatie Y is aanwezig met de tijds- 2

kompressiefaktor tc = rr en de chrcminantie-informatiekorrponenten U en V

j Γ 30 zijn om de lijn aanwezig met de tijdskompressiefaktor tc = Buiten deze signaalgebieden is in de lijnperiode TH de lijnonderdrukking en in de beeldperiode 2TV tweemaal de rasteronderdrukking aanwezig. In figuur 2a is vanaf, dat wil zeggen van en met, lijn 622 tot aan lijn 25 respektievelijk vanaf lijn 310 tot aan lijn 337 de rasteronderdrukking aanwe-35 zig. Hierbij past de vorm van het signaal ES1. Ter verduidelijking van de signaalopbouw in de lijnperioden TH over de beeldperiode 2TV zijn bij de signalen AS1, BS1 en CS1 enige getallen aangegeven. De lijnperioden TH zijn met behulp van een klokpulsbron verdeeld in T296 lijndelen.

8400926 5 £ EHN 10.986 9

Uitgaande van de lijnperiode TH = 64 ^,us, met de lijnfrékwentie van 15625 Hz, volgt voor de klokpulsbron een periode van ongeveer 49,4 ns en een frekwentie gelijk aan 20,25 MHz. Het signaal AS1 behoort bij de lijnonderdrukking die vanaf de klokpuls 1 duurt tot aan een klokpuls 5 283. Het blijkt dat chroninantie- en luminantie-informatie sequentieel aanwezig zijn vanaf de klokpuls 283 tot en met de klokpuls 1296 dat wil zeggen over 1014 klokpulsperioden. Daar de chrominantie-informatie 1014 over 1/3-deel aanwezig moet zijn, volgen hiervoor —y- = 338 klokpulsperioden, hetgeen leidt tot een signaalflank in het signaal BS1 aan 10 het begin van de klokpuls 283+338=621. Voor het geval van figuur 2a volgt dat de signaalopbouw is vastgelegd in de signalen AS1, BS1 en ES1, de signalen CS1 en DS1 zijn hiervoor overbodig.

Figuur 2b behoort bij een signaalopbouw waarbij de luminantie-informatie Y ongekorprimeerd (tc=1) aanwezig is. Het voordeel hiervan is 15 het optreden van de maximaal mogelijke bandbreedte voor de luminantie-informatie Y. Als voorbeeld is getekend dat de chrcminantie-informatie- koiponenten U en V, cm de lijn aanwezig, met een tijdskompressiefaktor 1 tc = y aan het begin van de rasterperioden TV1 en TV2 in vier aparte signaalgébieden ü, V, Ü, V aanwezig zijn. Als voorbeeld is in figuur 2b 20 getékend dat de chreminantie-informatie aanwezig is in de televisie-lijnen vanaf lijn 25 tot aan lijn 82 en vanaf lijn 337 tot aan lijn 394.

Hierbij zijn er de grenzen voor de rasteronderdrukking. De in figuur 2b getekende signalen DS2 en ES2 passen bij een dergelijke signaalopbouw.

Het signaal ES2 is getekend met een één lijnperiode durende puls tijdens 25 de lijn 81 en de lijn 393. In plaats van het gegeven voorbeeld met vier chrcminantiegébieden kan bij een grotere tijdskampressie voor meer gebieden van minder lijnen worden gekozen. Voor de signaalopbouw gerekend over de lijnperioden TH is in figuur 2b aangegeven dat de lijnonderdrukking eindigt juist voor de klokpuls 281. Hierbij zijn er vanaf 30 de klokpuls 281 tot en met de klokpuls 1296 1016 klokpulsperioden te verdelen in vier gelijke delen, te weten 254 klokpulsperioden. Bij de signalen BS2 en CS2 zijn hierbij behorende signaalflanken aan het begin van de klokpulsen 535 en 789 getekend. Het blijkt dat van de vier chrcminantiegébieden U, V, U, V de beginpunten van slechts de drie 35 eerste in de signalen AS2, BS2_en CS2 zijn vastgelegd. Dit is ook voldoende daar de gegevens voor de eerste twee chrcminantiegébieden U en V evenzo gelden voor de volgende tweede twee chrominantiegebieden U en V, welke grenzen nu intern zijn te genereren, zodat geen verdere lijnfre- 8400926 ----------------------------------- - ............................-...........-............................- ....... · ' 3 i PHN 10.986 10 kwente signalen dan AS2, BS2 en CS2 benodigd zijn.

Figuur 2c behoort bij een signaalopbouw die een kanbinatie is van de signaalopbouwsels beschreven bij figuur 2a en figuur 2b. De chro- minantie-informatiekoirponenten ü en V zijn nu van elke lijn aanwezig.

5 De kamponent V treedt op zoals bij figuur 2a is beschreven κι de kon- ponent ü is in drie signaalgebieden aanwezig zoals bij figuur 2b. Als voorbeeld is aangegeven dat de komponent U met de tij dskompressiefaktor 1 tc = -j voorkomt vanaf de lijn 25 tot aan de lijn 66 en vanaf de lijn 337 tot aan de lijn 378* Bij de getekende signaalopbouw passen de gete-10 kende lijnfrekwente signalen AS3, BS3 en CS3 en raster- respektievelijk beeldfrekwente signalen DS3 en ES3.

Figuren 2d en 2e geven signaalopbouwsels die gelijkvormig zijn aan die van f iguur 2b, echter met een tweemaal grotere tijdskampressie 1 1 voor de kamponenten U en V (tc = -g) en een tijdskampressiefaktar tc = 15 voor de luminantie-informatie Y. Bij de signaalopbouw volgens figuur 2d of 2e met de luminantie- en chrominantie-informatie YUV in alleen de eerste of tweede helft van de televis ielij nen, wordt de helft van de signaaloverdrachts- of -opslagcapaciteit gebruikt. De andere helft zou kunnen worden gebruikt voor overdracht of opslag van geheel andere beeld-20 informatie, maar ook kan worden gedacht aan een kombinatie van de sig-naalöpbouwsels volgens-figuren 2d en 2e, waarbij drie-dimensionale televisie te verwezenlijken is. De informatie volgens figuur 2d is hierbij dan bestemd voor bijvoorbeeld het linker oog van een televisiekijker en die volgens figuur 2e voor het rechteroog.

25 Zoals beschreven bij de figuren 2a, 2b en 2c passen de sig nalen AS4, BS4, CS4, DS4 en ES4 bij de in figuur 2d getekende signaalopbouw en de signalen AS5, BS5, CS5, DSS en ES5 bij die van figuur 2e.

In figuur 2 zijn als voorbeeld vijf varianten van de signaalopbouw gegeven. In de informatieontvanger moet nu worden geïdentificeerd 3Q welke variant van de signaalopbouw wordt ontvangen. Een identifikatie-informatie kan met het signaal worden meegestuurd in de vorm van ten minste drie bits. Hierbij kan het aantal varianten voor de signaalopbouw worden uitgebreid tot acht. Een keuze van vier bits geeft een uitbreiding tot zestien mogelijkheden voor de signaalopbouw, enzovoort.

35 Als voorbeeld wordt gesteld dat er tijdens de televisielijn 625 drie in-formatiebits voor de identifikatie-informatie plus êen of meer controle-bits worden overgedragen of qpgeslagen.

Uitgaande van de bij figuur 2 als illustratie gegeven varian- 6400926 > 4 PHN 10.986 11 ten van de signaalopbouw, is in figuur 3 een uitvoering gegeven van een dekodeerschakeling in een informatieontvanger geschikt voor toepassing in een kleurentelevisiesysteem volgens de uitvinding* De dekodeerschakeling volgens figuur 3 is voorzien van een ingangsklem 1 voor aansluiting 5 op een niet-getekend transmissie- respektievelijk informatieqpslagkanaal.

De ingangsklem 1 maakt deel uit van een verder nièt-getekende informatieontvanger waarin de dekodeerschakeling op de klem 1 volgt. De dekodeerschakeling volgens figuur 3 is uitgevoerd met drie uitgangsklerrmen 2, 3 en 4 voor het afgeven van respektieve signalen met de luminantie-infor-10 matie Y en de chrcminantie-informatiékcnponenten U en V. De ingangsklem 1 is verbonden met een ingang van een met 5 aangeduide signaalscheider (S.S.), In de signaalscheider 5 wordt het ontvangen tijdmultiplexgéko-deerde signaal met luminantie- (Y), chrcminantie- (U, V), synchroniseer- (S) en identifikatie-informatie (I) in enige signaalkarponenten gescheiden.

15 Het tijdmultiplex signaal met de gékoribineerde luminantie- en chrominan-tie-infarmatie (YüV) wordt toegevoerd aan een laagdoorlaatfilter 6 met een grensfrèkwentie van bijvoorbeeld 8 MHz. De synchroniseerinformatie (S) komt ter beschikking als een raster- of vertikaal pulsvormig synchro-niseersignaal VP en als een lijn- of horizontale synchroniseerinformatie 20 HD. De informatie HD kan zijn in vorm van bijvoorbeeld een klok-loop-in signaal, een kodesignaal, een pulsvormig synchroniseersignaal enzovoort.

De signaalscheider 5 geeft verder de identifikatie-informatie I af. De informatie I wordt bijvoorbeeld ontvangen in de vorm van een serie bits, aanwezig in de televisielijn 625. Voor de bij figuur 2 beschreven vijf 25 varianten van de signaalopbouw volgt dat er ten minste drie bits warden ontvangen. De identifikatie-informatie I wordt door de signaalscheider 5 afgegeven aan een met 7 aangeduide serie-parallelanzetter (S/P). Bij de omzetter 7 is aangegeven dat drie uitgangen drie identifikatie-infor-matiekcnponenten 11, 12 en 13 voeren. De bij figuur 2 beschreven varian-30 ten van de signaalopbouw kunnen bijvoorbeeld zijn gekodeerd als 000 tot en met 100 in het binaire getallenstelsel.

De horizontale synchroniseerinformatie HD wordt toegevoerd aan een oscillator 8 die is uitgevoerd net een fase-vergrendelde lus (PLL).

De oscillator 8 levert klokpulsen CPO met een klokpulsfrekwentie van 35 bijvoorbeeld 40,5 MHz aan een teller 9. De teller 9 is uitgevoerd net een teller (HCT) voor het tellen van delen van televisielijnen en rost een teller (Vdj voor het tellen van televisielijnen. De teller (HCT) is uitgevoerd als een lijnfrekwent voorinstelbare teller waarbij een uit 8400926 PHN 10.986 12 j de fase-vergrendelde lus van de oscillator 8 betrokken lijnsynchroni-seer puls HP aan een voorinstelingang wordt toegevoerd. De van de sig-naalscheider 5 betrokken rastersynchroniseerpuls VP wordt toegevoerd aan een voorinstelingang van de rasterfrekwent voor instelbare teller 5 (VCT). Bij een bij figuur 4 meer gedetailleerde beschrijving van de teller (VCT) zal blijken dat deze een beeldfrekwente voor instelling heeft.

Uitgangen van de teller 9 zijn gekoppeld met adresingangen Ao An van 6611 aanUe(^uic3· programmeerbaar geheugen (PM). Het geheugen 10 is bijvoorbeeld uitgevoerd als een programmeerbaar lees-10 alleengeheugen (PRQM) of als een willekeurig toegankelijk geheugen (RAM). De teller 9 is voorzien van drie verdere uitgangen die zijn ge-kombineerd met drie met het geheugen 10 verbonden uitgangen tot een met 11 aangeduid aantal van 6 leidingen. De leidingen 11 voeren klokpulsen die met CP1 tot en met CP6 zijn aangeduid. Uitgaande van de als voor- 15 beeld genomen klokpulsfrekwentie van 40½ MHz voor de klokpuls CPO, vol- 1 1 gen de volgende klokpulsfrekwenties: CP1 - 20^- MHz, CP2 = 13^ MHz, CP3 = 10“ MHz, CP4 = e| MHZ, CP5 = 5~ MHz en CP6 = 2~ MHz. In een verhouding uitgedrukt geldt voor de klokpulsfrekwenties CP1; CP2i CP3: CP4: CP5: 2 1111 CP6 = 1: : -j: -j: -gt -g. Er wordt verwezen naar figuur 2 waar deze ge- 20 tallen als tijdskompressiefaktoren tc zijn genoemd.

Het aantal van 6 leidingen 11 is verbonden met ingangen van een met 12 aangeduide multiplexer (MDX) die is uitgevoerd met drie stuur ingangen waaraan de identifikatie-informatiekarponenten 11, 12 en 13 werden toegevoerd. De multiplexer 12 is voorzien van drie uitgangen 25 die onder besturing van de kanponenten 11, 12 en 13 elk na een omschakeling aansluitbaar zijn qp êên der ingangen. Bij de uitgangen van de multiplexer 12 zijn met UCP, VCP en YCP klokpulsen aangegeven, behorend bij een met verschillende snelheden lezen van nader te beschrijven geheugens. Bij figuur 4 wordt een meer gedetailleerde beschrijving van de multi-30 plexer 12 gegeven. .

Op de uitgangen van het programmeerbare geheugen 10 volgt een multiplexer 13 die wordt bestuurd door de identif ikatiekemponenten 11, · 12 ai 13. Gesteld wordt dat het geheugen 10 vijf groepen van elk vijf uitgangen heeft, welke groepen afhankelijk van de koraponenten 11, 12 en 35 13 doorschakelbaar zijn naar vijf uitgangen van de multiplexer 13. Deze uitgangen voeren hierbij, zoals in figuur 4 in detail aangegeven, de signalen AS, BS, CS, DS en ES van figuur 2, gevolgd door één der getallen 1 tot en met 5 afhankelijk van de groep van uitgangen.

8400926 f ί ESN 10.986 13

De multiplexer 13 wordt gevolgd door een met 14 aangeduidè karr-binatorisch logische schakeling (Pr Ar) van het type "prograntnable array logic". Een dergelijke schakeling berustend op programmeerbare logica, bevat een matrix die door de gebruiker kan worden geprogrammeerd en 5 waarvan de ingangen zijn verbonden met poorten die door middel van OF-EN-funkties met elkaar in verbinding staan. In figuur 4 is aangegeven dat in het gegeven voorbeeld een drietal logische schakelingen van het type 16L8 kunnen worden toegepast, waarbij geldt dat 16 staat voor het aantal signalen naar de programmeerbare matrix, L aangeeft de toepassing 10 met ΝΙΞΓ-OF-uitgangen zonder register en 8 het aantal uitgangen aangeeft.

Hierbij zijn de uitgangen van het "tri-state" type. De uitvoering van de logische schakeling 14 als een kambinatorisch logische schakeling is de eenvoudigste uitvoering, hierbij zijn er slechts logische funkties, zonder registers. Een andere, meer ingewikkelde uitvoering kan zijn roet 15 een programmeerbaar, lees-alleengeheugen en een erop volgend, parallel-in, parallel-uit schuifregister waarvan enkele uitgangen naar het geheugen zijn teruggekoppeld. De uitvoering als kcmbinatorisch logische schakeling is in verband met het kostenaspekt vooral van belang voor de dekodeerschakeling aanwezig in de talrijke informatieontvangers.

20 De logische schakeling 14 dient voor het afgeven aan bestu- ringscircuits van geheugens, van startsignalen (ST), stopsignalen (SP), schrij f-leesignalen (WR) en selekteersignalen (SE). Behalve vanuit het geheugen 10 heeft de logische schakeling 14 een signaaltoevoer uit de teller (VCT) (figuur 4) en uit de identifikatie serie-parallelomzetter 7.

25 In figuur 3 is getekend dat uitgangen van de logische schake ling 14 met daarop een start- (ST), een stop- (SP) en een schrijf-lees-signaal (WR), zijn verbonden met een met 15 aangeduid besturingscircuit (CC) voor een met 16 aangeduid chrcamLnantiegeheugen (UVM). Slechts klok-pulsen CP1 warden toegevoerd aan het besturingscircuit 15, waardoor het 30 geheugen 16 eenzelfde schrijf- en leessnelheid heeft. Het geheugen 16 kan zijn uitgevoerd als een willekeurig toegankelijk geheugen met een geheugeninhoud van 80k8 en met 17 adreslijnen. Voor de werking van het geheugen 16 en voor verder te beschrijven geheugens voor opslag en afgifte van luminantie- of chrcminantie-informatie, wordt gesteld dat 35 zij als serieschuifregisters worden gebruikt. Het geheugen 16 heeft de 8 parallelingangen verbonden met 8 paralleluitgangen van een met 17 aangeduide analoog-digitaalomzetter (A/D) die volgt op het filter 6.

Aan de anzetter 17 warden de klokpulsen CP1 toegevoerd voor het met de - 8400926 * ► FHN 10.986 14 frekwentie van 20^ MHz aan de 8 paralleluitgangen verkrijgen van een 8-bits woord voor de momentele waarde van de luminantie-informatie Y of van één van de chrcminantie-informatie kcmpanenten..U en V, De 8 paralleluitgangen van de omzetter 17 liggen verder aan 8 ingangen (voor de 5 eenvoud van de figuren niet nader aangeduid) van een multiplexer 18, waarvan evenzo 8 parallelingangen met 8 paralleluitgangen van het chro-minantiegeheugen 16 zijn verbonden. De multiplexer 18 is uitgevoerd met een besturingsingang waaraan een selekteersignaal SE vanuit, de logische schakeling 14 wordt toegevoerd. Onder besturing van het selekteersig-10 naai SE worden de 8 paralleluitgangen van of het chraninantiegeheugen 16 of van de omzetter 17 rast 8 paralleluitgangen van de multiplexer 18 doorverbonden. Het chrominantiegeheugen 16 is bij de in figuur 2 gegeven varianten van de signaalcpbouw alleen niet doorverbonden bij de opbouw volgens figuur 2a. In de andere gevallen wordt in het geheugen 16 ge-15 schreven tijdens de lijnen 25 tot aan 82 respektievelijk 25 tot aan 66 (figuur 2c) en tijdens de lijnen 337 tot aan 394 respektievelijk 337 tot aan 378 (figuur 2c).

Op de 8 paralleluitgangen van de multiplexer 18 volgen vier ' lijnexpansie- of -dekcmpressiegeheugens DL1, UL2, VL1 en VL2, waarbij 2o de eerste· twee· meer in detail zijn getekend en zijn aangeduid met 19 en 20. Verder gaande details zullen bij figuur 5 worden beschreven. De lijngeheugens T9 en 20 worden bestuurd vanuit een besturingscircuit 21, waarbij meer-bits adresingangen en een klokpuls ingang zijn onderscheiden in de. tweegetekënde;aanslüit±ngen . Vanuit de logische schakeling 14 wordt 25 een selekteersignaal SE voor de selektie van êên van de geheugens 19 of 20 voor schrijven of lezen (WR1 of WR2) vanaf een bepaald mcment (ST1 of v,ST2), aan het circuit CC toegevoerd. Hierbij worden bij het schrijven (W)- de klokpulsen CP1 gebruikt, terwijl het lezen (R) gebeurt onder de toevoer van de klokpulsen UCP. Voor de klokpulsfrekwenties 1 3 30 geldts· bij het schrijven CE1 - 2Qj MHz en bij het lezen ÜCP = CP4: = &ξ MHz voor figuren 2a en 2c, UCP = CP5 = 5t? MHz voor figuur 2b of 17 io UCP = CP6 = 2^2 voor figuren 2d en 2e. De verschillende leessnelheden worden via de multiplexer 12 verkregen. De lagere leessnelheid geeft ten opzichte van de hogere schrijfsnelheid een tijdsexpanse voor de 35 opgeslagen en af gegeven informatie, waarbij voor de gegeven waarden de volgende respektieve tijdsexpansiefaktoren volgens 3, 4 en 8.

Op de lijngeheugens 19 en 20 volgt een 8-bits multiplexer 22 die vanuit de logische schakeling 14 wordt bestuurd met een selekteer- 8400926 ESN 10.986 15 * *

Signaal SE, De 8 paralleluitgangen van de multiplexer 22 zijn verbonden met 8 parallelingangen van een met 23 aangeduide digitaal-analoogomzet- ter (D/A). Op de enkele uitgang van de omzetter 23 volgt een omschakel- baar laagdoorlaatfilter 24, waarvan de uitgang aan de klem 3 ligt. Aan 5 de omzetter 23 worden de klokpulsen üCP toegevoerd. Bij het tussen 2 en 1 MHz cmschakelbare filter 24 zijn de klokpulsen ÜCP getekend. Gesteld wordt dat in het geval beschreven bij 'de figuren 2d en 2e met ÜCP = CP6 = 17 2^ MHz de 1 MHz bandbreedte aanwezig is voor het onderdrukken van bij de digitaal-analoogcmzetting optredende stoorkomponenten. In de andere 10 gevallen is de hogere bandbreedte aanwezig.

In figuur 3 zijn voor de verwerking van de chrcminantiekompo-nent V de onderdelen (CC, VL1, VL2, MüX) in één blok (19-22) opgenanen.

Ode hier worden enkel de klokpulsen CP1 voor het schrijven gebruikt, •terwijl de klokpulsen VCP de verschillende, reeds beschreven klokpuls-15 frekwenties hebben afhankelijk van de overgedragen variant van de sig-naalopbouw. Na de digitaal-analoogcmzetting en de filtering komt de geëxpandeerde chrcmnantie-informatiekcmponent V aan de uitgangsklem 4 ter beschikking.

De verwerking van de luminantie-informatie Y gebeurt evenzo 20 met een blok (19-22), waarbij echter de 8 parallelingangen direkt zijn gekoppeld met de uitgangen van de analoog-digitaalanzetter 17. Na de digitaal-analoogcmzetting komt de al dan niet (figuur 2b) geëxpandeerde luminantie-informatie Y ter beschikking aan de uitgangsklem 2 via een laagdoorlaatfilter 24r dat cmschakelbaar is tussen 8 MHz en 4 MHz 25 (figuren 2d en 2e). voor de tijdsexpansie volgt dat bij de schrijf-klok- pulsfrekwentie CP1 = 20j MHz en de lees-klokpulsfrekwentie YCP = CP2 = 1 4 1 13*· MHz voor figuren 2a en 2c, YCP = CP1 = 20j MHz voor figuur 2b of z 1 4 YCP = CP3 - 10s- MHz voor figuren 2d en 2e, de tijdsexpansiefaktoren ö 1 gelijk zijn aan respektievelijk- %, 1 en 2. Bij de klokpulsfrekwentie 1 Δ .

30 van lOg-MHz heeft het filter 24f de bandbreedte tot 4 MHz.

Cp de beschreven wijze vindt een eenvoudige, goede aanpassing plaats van de dékodeerschakeling volgens figuur 3 aan de ontvangen variant van de signaalopbouw. Deze eenvoudige aanpassing is mogelijk door de toepassing van de kembinatie van de lijnfrékwent voorinstelbare 35 teller HCT, de raster- respektievelijk beeldfrekwent voorinstelbare teller VCT, het prograitmeerbare geheugen 10, de multiplexer 13, de logische schakeling 14, het chrcminantiegehëugen 16 en de lijnexpansie-geheugens 19 en 20. Hierbij vormen de oscillator 8, de teller 9 (HCT), 8400926 _.__ t *.

\ PHN 10.986 16 de multiplexer 12 en het besturingscircuit 21 een omschakelbare klok-pulsbron (8, 9, 12, 21) die bestuurd wordt vanuit de logische schakeling 14 en de identifikatie-infonnatieomzetter 7. Een verandering in de signaalqpbouw bij êên of meer van de vijf beschreven varianten kan g. op eenvoudige wijze worden uitgevoerd door de enkele aanpassing van het programmeerbare geheugen 10 en van de logische schakeling 14. In het geval van de toepassing van een PROM-geheugen 10 kan een ander, aangepast geheugen in de schakeling volgens figuur 3 worden aangebracht. Een dergelijke verwisseling zal steeds bij de logische schakeling 14 moeten 10 gebeuren. Bij de toepassing van een RAM-geheugen 10 kan deze gehandhaafd worden en dient alleen de inhoud te worden, aangepast. Dit kan gebeuren via een apart verkrijgbare geheugen-vulkassette of met. een geheugen-vul-kassette die via de ingangsklem 1buiten het normaal ontvangen programma on, met de veranderde informatie wordt gevuld. Bij een uitbreiding 15 tot acht varianten van de signaalqpbouw zal de beschreven multiplexer 13 mede moeten worden uitgebreid. Een verdere uitbreiding van het aantal varianten zal een aanpassing van de identifikatie-informatieanzet- ter 7 vereisen.

*

Zoals reeds beschreven wordt het chrominantiegeheugen 16 niet 20 gebruikt bij de ontvangst van een signaalopbouw volgens figuur 2a. Hierbij wordt voor de volledigheid opgemerkt dat bij de ontvangst van een signaalopbouw volgens figuur 2b de luminantielijngeheugens (YL1, 19) (YL2, 20) niet gebruikt worden voor een tijdsexpansie, maar deze enkel een lijnperiode vertraging veroorzaken.

25 In figuur 4 is een deel van de dékodeerschakeling volgens fi guur 3 meer in detail gegeven. Reeds bij figuur 3 beschreven onderdelen zijn met dezelfde verwijzingscijfers aangeduid, waarbij gesplitste onderdelen met indexcijfers zijn uitgebreid. Zo is de teller 9 gesplitst in drie tellers 9^, 92 en 9^. De teller 9^ omvat een 2-deler 30 en een 30 serieschakeling van een 3-deler 31 en een 2-deler 32, die aangesloten op de klokpulsuitgang van de oscillator 8, de respektieve klokpulsen CP1, CP2 en CP4 leveren. De teller 9^ levert de klokpulsen CP1 aan de teller 92 die als 1296-deler met 12 uitgangen QQ tot en met is uit-gevoerd en een lijnfrekwent signaal HS1 voor een voorinstelling ontvangt. 35 De teller 92 is de beschreven voorinstelbare teller HCT van delen van tele-visielijnen, waarvan de uitgangen zijn gekoppeld met 12 adresingangen Aq ... Aj<j van een programmeerbaar geheugen 10^. De eerste drie uitgangen van de teller 92 leveren de klokpulsen CP3, CP5 en CP6. Cp over- 8400926 / * H3N 10.986 17 eenkcmstige wijze is de teller 9^, onder de toevoer van de lijnsynchroni- | seerpulsen HP als klokpulsen, en van een beeldfrekwent signaal VS2 voor een voorinstelling werkzaam als een 625-deler en is deze de beeldfre-kwent voarinstelbare teller VCT van televisielijnen. Van de teller 9^ 5 zijn 10 uitgangen QQ ... Qg gekoppeld net 10 adresingangen AQ ... Ag van een programmeerbaar geheugen 10^. De geheugens 10^ en 102 zijn volgens figuur 4 uitgevoerd als PKOM met een geheugeninhoud van 2k15 respektie-velijk 1k10. Het van 15 uitgangen Qq ... voorziene geheugen 10^ is gekoppeld met 15 ingangen van een multiplexer 13^ die is uitgevoerd met 10 3 uitgangen. Hierbij zijn steeds 3 ingangen van 5 groepen van ingangen doorverbonden met de 3 multiplexeruitgangen. Met een verwijzing naar de signalen ASt, BS1, CS1; AS2, BS2, CS2 enzovoort gegeven in figuur 2, zijn bij de uitgangen van de multiplexer 13^ de signalen AS, BS en CS aangegeven. Cp overeenkomstige wijze zijn de 10 uitgangen QQ ... Qg van 15 het geheugen 1C>2 verbonden met 5 groepen van 2 ingangen van een multiplexer 132r die is voorzien van 2 uitgangen voor afgifte van de signalen DS en ES . Behalve dat aan de logische schakeling 14 de signalen AS tot en met ES en de identifikatie-informatiekarponenten II, 12 en 13 worden toegevoerd, warden daaraan verder signalen 2HS en 4HS met respektieve-20 lijk de dubbele en de viervoudige lijnperiode toegevoerd vanuit de teller 9^. Het signaal 2HS doet dienst bij de logische schakeling 14 voor de bepaling van de cyclus van twee lijnperioden voor de chrominantie-infarmatiekorrponenten ü en V, welke cyclus ontstaat door de overdracht, cm de lijn, van de chraninantie-informatiekomponenten ü en V. Het sig-25 naai 4HS wordt gebruikt voor de bepaling van een cyclus over vier lijnperioden die ontstaat door de overdracht: U, geen u-informatie, Ü, geen U-infontatie, waarbij de als tweede ontvangen U-informatie in het geheugen UL2 moet worden qpgencmen.

Volledigheidshalve is in figuur 4 aangegeven dat elk van de 30 paralleluitgangen Qq ... Qn van de logische schakeling 14 wordt gevolgd door een D-flip-flqp 33. Van elke flip-flop 33 is de D-ingang verbonden met een uitgang van de logische schakeling 14, waarbij, een klokpulsin-gang CP de klokpulsen CP1 krijgt toegevoerd. Van de flip-flop-uitgangen Q en Q kunnen beide of kan êên ervan worden gebruikt voor de afgifte van 35 een startsignaal ST, een stopsignaal SP, een schrijf-leessignaal WR of een selékteèrsignaal SE. De flip-flops 33 dienen voor een gelijklopen van de signaalafgifte.

In figuur 4 is de multiplexer 12 voor het leveren van de ver- 8400926 FHN 10.986 18 schillende klokpulsfrekwenties in de lees-klokpulsen UCP, VCP en YCP, getekend met drie multiplexers 12^, 122 en 123· Bij de multiplexer 12^ zijn als voorbeeld met 2a, 2b, 2c, 2d en 2e vijf ingangen aangeduid die met de uitgang zijn doorverbonden wanneer de variant van de signaalop-5 bouw volgens figuur 2a enzovoort wordt ontvangen. De in figuur 4 getekende multiplexers 12^ en 12^ respektievelijk. 12^ met de toevoer van de ‘ klokpulsen CP4, CP5 en CP6 respektievelijk CP2, CP1 en CP3 stemmen overeen met de in het voorafgaande genoemde lees-klokpulsfrèkwenties.

Voor het verkrijgen van een nauwkeurig vastgelegde telling 10 respektievelijk deling bij de tellers 92 en 9^ zijn deze als voorinstel-bare tellers uitgevoerd. Een voorinstelingang van de teller 92 is verbonden met een serieschakeling van twee D-flip-flops 34 en 35. De flip-flop 34 krijgt aan de klokpulsingang CP de erbij getekende lijnsynchroniseer-puls HP toegevoerd. De D-ingang van de flip-flqp 34 ligt aan massa, het-15 geen korrespondeert met een logische "0". De Q-uitgang van de flip-flop 34 ligt aan de D-ingang van de flip-flop 35, aan de klokpulsingang CP waarvan de getekende klokpulsen CPT worden toegevoerd. De Q-uitgang van de flip-flqp 35 voert het erbij getekende signaal HS1 dat voor de voor- '' instelling dient en verder is teruggekoppeld naar de stel-ingang S van 20 de flip-flop 34..

Voor de uitleg van de werking van de flip-flops 34 en 35 in de serieschakeling (34, 35) en de teller 92 wordt uitgegaan van een bij de teller 92 plaatsvindende telling. Hierbij is de logische "1" aanwezig in het signaal HS1. Bij deze logische "1” is de teller 92 namelijk vrij-25 gegeven. Verder wordt gesteld dat de Q-uitgang van de flip-flop 34 de logische "1" voert en de flip-flop roet de logische "1" op de S-ingang is vrijgegeven. Het optreden van de opgaande flank in de lijnsynchroni-seerpuls HP veroorzaakt een omklappen van de flip-flop 34 daar de Q-φ uitgang nu de logische "O" moet ovememen van de D-ingang. De onmiddel- 30 lijk hierop volgende opgaande flank bij de. klokpulsen CP1 doet de flip-flqp 35 omklappen, daar de logische "O” aan de D-ingang wordt doorgegeven naar de Q-uitgang. De logische "0" in. het signaal HS1 blokkeert de werking van de teller 92 en. zet deze op een. vooringestelde nulwaarde en verder wordt via de S-ingang aan de Q-uitgang van de flip-flop 34 35 op dominerende wijze de logische "1" gegeven. De onmiddellijk hierop volgende opgaande flank bij de klokpulsen CP1 doet met de logische ”1" op de D-ingang de flip-flop 35 omklappen waardoor de logische u1" weer in het signaal HS1 optreedt. De teller 92 is nu weer vrijgegeven voor de • 8400926 FHN 10.968 19

*Jr S

telling vanaf de voor ingestelde nulwaarde. Het blijkt dat in het signaal HS1 tijdens een getekende klokpulsperiode TCP de logische ”0" voorkomt.

Na een tijdsduur (TH-TCP) treedt de volgende lijnsynchroniseerpuls HP

cp en wordt de teller 90 op de vooringestelde nulwaarde gezet. Door de * 1 5 keuze van de klokpulsfrekwentie CP1 = 2Qj MHz bij de lijnperiode ΊΗ = 64 yus, volgt dat daarin 1296 klckpulsperioden passen. De toepassing van de flip-flcp-serieschakeling (34, 35} leidt tot een nauwkeurige telling respektievelijk deling.

m het voorafgaande is als voorbeeld beschreven de geïnterli-10 nieerde 625-lijnenstandaard met een beeldfrekwentie van 50 Hz. Voor de geïnterlinieerde 525-lijnenstandaard met een beeldfrekwentie van 60 Hz kan de beschreven dekodeerschakeling onder aanpassing aan de verschillend zijnde tijdsperioden gelijksoortig worden uitgevoerd. Voor de aanpassing van de teller 90 wordt opgemarkt dat bij de toepassing van de- Δ 1 15 zelfde klokpulsfrekwentie CP1 = 20^· MHz, bij de in de standaard vastgelegde lijnperiode van 63,555 ^,us, daarin 1287 klokpulsperioden passen.

De beeldfrekwente voorinstelling van de teller 9^ wordt verwezenlijkt met een serieschakeling van drie D-flip-flqps 36, 37 en 38, : waaraan de getekende rastersynchroniseerpuls VP en lijnsynchroniseer-20 puls HP worden toegevoerd. De beeldsynchronisering is van belang in die gevallen van de signaalopbouw waarbij de helft van de oorspronkelijke chrcminantie-infaEinatie wcrdt overgedragen. Hierbij kan gekozen worden voor de overdracht van de chrcminantie-informatiekonponenten U en V cm de lijn of van de kcmpanent U van de ene lijn en dê komponent V van de 25 volgende lijn. Voer beide keuzen geldt dat er voor de dhreminantie-infor-matie een periodiciteit optreedt met een cyclus van vier rasterperioden of te wel twee beeldperioden. Bij een vertikale beeldovergang in een weergegeven beeld treden met de halve beeldfrekwentie kleurflikkerings-verschijnselen op. Ter voorkaning hiervan dient een beeldfrekwente syn-30 chronisering te worden uitgevoerd. In het geval van de signaalopbouw volgens figuur 2c kan de volledige chrcminantie-informatie warden overgedragen, zodat met een rasterfrekwente synchronisering kan worden volstaan. In plaats dat drie gebieden tJ met de tijdskempressiefaktor 1 tc = -j bij de signaalopbouw worden toegepast, kunnen ter verkleining 35 van het aantal televisielijnen bijvoorbeeld zes gebieden ü met een tijds- kempressiefaktor tc = -g worden toegepast. De lees-klokpulsfrekwentie hiervoor kan warden verkregen door pp de 2-deler 32 van figuur 4 een volgende 2-deler aan te sluiten.

8400926 .

PHN 10.968 20

In figuur 4 wordt de rastersynchroniseerpuls VP toegevoerd aan de klokpulsingang CP van de flip-flop 36, aan de D-ingang waarvan de lijn-synchroniseerpuls HP wordt toegevoerd. De Q-uitgang van de flip-flop 36 j ligt aan de klokpulsingang CP van de flip-flop 37, waarvan de D-ingang 5 aan massa ligt (logische ”0") en de Q-uitgang is verbonden net de D-in-gang van de flip-flop 38. De klokpulsingang CP van de flip-flqp 38 krijgt de lijnsynchroniseerpuls HP toegevoerd, waarbij de Q-uitgang is verbonden met de voorinstelingang van de teller 9^ en is teruggekoppeld naar de stel-ingang S van de flip-flqp 37.

10 Voor de verklaring van de werking van de serieschakeling (36, 37, 38) wordt bij een vrijgegeven en werkende teller 9^ waarbij de logische "1" aanwezig is aan de Q-uitgangen van de flip-flops 37 en 38 uitgegaan van een moment waarop de opgaande pulsflank in de puls VP optreedt. Hierbij is hetzij de logische "1" (kruisje bij lijn 1 in fi-15 guur 2a) hetzij de logische "0” (kruisje tijdens lijn 312 in figuur 2a) in de puls HP aanwezig. In figuur 4 is aan de Q-uitgang van de flip-flop 36 met een signaal VS1 het resultaat getekend. De opgaande pulsflank aan het begin van de rasterperiode TV1 veroorzaakt aan de Q-uitgang van de flip-flqp 37 een logische "0" in de eerste lijnperiode TH1. De volgende 20 opgaande lij nsynchroniseerpuls HP van de tweede lijnperiode ΊΗ2 doet de flip-flop 38 omklappen naar de logische "0", zoals getekend in het signaal VS2.. De logische "0" aan. de S-ingang van de flip-flop 37 geeft op dominerende wijze de logische "1" aan de Q-uitgang, waarop de opgaande pulsflank in de puls HP aan het begin van de derde lijnperiode, de 25 flip-flop 38 doet terugklappen naar de logische "1". Hierbij wordt de teller 9^ met de vooringestelde nulwaarde vrijgegeven voor de telling van de pulsen HP tot de volgende terugstelling naar de nulwaarde. Het resultaat is een beeldfrékwent gesynchroniseerde 625-deler/teller VCT, op eenvoudige wijze verkregen met behulp van de flip-flop-serieschake-30 ling (36, 37, 38).

In figuur 5 is een meer gedetailleerde uitvoering gegeven van het blok (19-22) met de lijngeheugens 19 (L1) en 20 (L2), het besturings-circuit 21 (CC) en de multiplexer 22. Het besturingscircuit 21 is opgebouwd met twee multiplexers 21 ^ en 212 via welke onder besturing van 35 het selékteersignaal SE de schrij f-klokpulsen CP1 dan wel êên der lees-klokpulsen UCP, VCP of 1CP aan het ene of andere geheugen 19 of 20 worden toegevoerd. Als voorbeeld is een RAM-uitvoering met een geheugencapaciteit van 2k8 gegeven. Hierbij levert een adresseercircuit 213 aan 8400926 PHN 10.986 21 elk 11 paralleluitgangen adresinformatie aan de geheugens 19 en 20, onder besturing van een startsignaal ST1 respektievelijk ST2 en een schrijf-leesignaal WR1 respektievelijk WR2. Na een met de hoge klok-pulsfrékwentie CP1 snel schrijven van de informatie In afwisselend het 5 geheugen 19 dan wel 20, wanneer de qp te nemen luminantie-infonnatie Y of de cfircrninantie-informatiekcnponent ü of V wordt aangeboden, volgt de volgende lijnperiode TH een langzamer, tot de tijdsexpansie leidend lezen. Hierbij worden de lijngeheugens YL1 en YL2 éénmaal gelezen, terwijl met een uitzondering voor de variant van figuur 2c, de lijngeheu- . to gens UL1 en UL2 respektievelijk VL1 en VL2 tweemaal achter elkaar worden gelezen.

Voor de volledigheid wordt opgemarkt dat bij het besturings-circuit 21 (CC) geen stopsignalen SP benodigd zijn, daar de signaal-doorvoer wordt bepaald door de multiplexer 22. Hierbij mogen aan de met 15 de uitgangen niet-doorverbonden ingangen informatieveranderingen optreden·

In figuur 6 is een uitvoeringsvorm van een kodeerschakeling in de informatiegever gegeven. In figuur 6 is met 50 een signaalbron aan- * geduid voor het leveren van lirninantie-informatie Y, de chrcminantie-20 inforxiatiékcnponenten U en V en een samengestelde synchroniseer informatie S. Met 51 is een signaalbron aangegeven die identifikatie-informa-tie I levert. Met 52 is bij de bron 51 een keuzetoets aangeduid via welke gekozen kan worden voor welke variant van de signaalopbouw volgens figuur 2 de kodeerschakeling werkzaam zal zijn. Bij de kodeerscha-25 keling volgens figuur 3 is beschreven hoe de identifikatie-informatie I aanwezig kan zijn. Via 3 leidingen wordt in figuur 6 de informatie I toegevoerd aan een signaalgenerator 53 die op de bij figuren 3 en 4 beschreven wijze is uitgevoerd met de in figuur 6 erin aangegeven onderdelen. Verder wordt aan de generator 53 toegevoerd de door een signaal-30 scheider 54 uit de informatie S af te scheiden raster- (VP) en lijnsyn-chroniseerinformatie (HD) . De generator 53 levert via 6 leidingen 55 en een multiplexer 56 die door de informatie I wordt bestuurd, de klok-pulsen YCP, ÖCP en VCP met de verscheidene klokpulsfrékwenties die nu worden gebruikt voor het schrijven in geheugens. De vaste klokpulsen 35 CP1 voor het lezen uit geheugens zijn bij de leidingen 55 aangegeven. De generator 53 wordt verder geacht de startsignalen ST, de stopsignalen SP, de schrijf-leessignalen W. en de selékteersignalen SE af te geven.

De luminantie-infonnatie Y afkomstig van de baron 50 wordt via 8400926 PHN 10.986 22 een tussen 8 en 4 MHz omschakelbaar laagdoorlaatf ilter 57 afgegeven aan een analoog-digitaalonzetter 58. Bij de keuze voor de variant van de signaalopbouw volgens figuren 2d en 2e , waarbij de klokpulsfrekwentie 1 van 10g- MHz bij de klokpulsen YCP optreedt, is de tot 4 MHz beperkte 5 bandbreedte aanwezig. De omzetter 58 is verder werkzaam met de klokpulsen YCP. De 8 uitgangen van de omzetter 58 zijn verbonden met elk 8 ingangen van twee lijnkampressiegeheugens 59 en 60, die worden bestuurd vanuit een besturingscircuit 61. De lijngeheugens 59 en 60 en het besturings-circuit 61 zijn werkzaam zoals beschreven bij figuren-3 en 5 (19, 20, 21), 10 echter met de schrijf- en leesklokpulsen verwisseld. Op de lijngeheugens 59 en 60 volgt een multiplexer 62 die een selèkteersignaal SE krijgt toegevoerd. De multiplexer 62 is aangesloten op 8 ingangen van een multiplexer 63 waaraan een selekteersignaal SE wordt toegevoerd. Een aantal van 8 verdere ingangen van de multiplexer 63 is verbonden met 8 uit-15 gangen van elk een signaalverwerkingsschakeling 64 en 65 voor respektie-velijk de chrcminantie-informatiékanponenten ü en V met daarin de onderdelen 57 tot en met 62. Het anschakelbare filter is hierbij aangepast aan de 2 MHz en de 1 MHz bandbreedte.

De multiplexer 63 wordt gevolgd door een rastergeheugen 66 met 20 een geheugeninhoud van 308k8. Aan het geheugen 66 worden de klokpulsen CP1 en een start-stppsignaal STP toegevoerd. Het geheugen 66 kan worden beschouwd te zijn opgebouwd met geheugenelementen in rijen en kolommen, waarbij de rijen korresponderen met de televis iel ij nen. Het geheugen 66 is hierbij werkzaam als een schuifregister waarin lijngewijs wordt ge-25 schreven met klokpulsen CP1 in de lijnperioden TH van de klokpuls 281 of 283 tot en met 1296 (figuren. 2b of 2a en 2c) ,· van de klokpuls 281 tot 789 (figuur 2d) of van de klokpulsen 789 tot en met 1296 (figuur 2e), gedurende de tijdsduur dat alleen luminantie-informatie (figuren 2b tot en met 2e) of chraninantie- en luminantie-informatie1 (figuur 2a) aanwe-30 zig zijn.

De schakelingen 64 en 65 worden gevolgd door een chroninantie-géheugen 67 dat in een RAM-uitvoering een geheugeninhoud heeft van bijvoorbeeld 80k8. Het geheugen 67 wordt via 17 adresleidingen bestuurd vanuit een besturingscircuit 68 waaraan klokpulsen CP1, een startsig-35 naai ST, een stopsignaal SP en een schrijf-leessignaal WR worden toegevoerd. Een aantal van 8 uitgangen van beide geheugens 66 en 67 is verbonden met een multiplexer 69 waaraan een selekteers ignaal SE wordt toegevoerd. De multiplexer 69 heeft 8 uitgangen die zijn verbonden met 8400926 PHN 10.986 23 fr 8 ingangen van een digitaal-analoogcmzetter 70, waaraan de klokpulsen CP1 warden toegevoerd. De uitgang van de omzetter 70 is verbonden met een ingang van een qptelschakeling 71 waaraan verder de synchroniseer-informatie S en de identifikatie-informatie I worden toegevoerd. De uit-5 gang van de cptelschakeling 71 ligt via een laagdoorlaatf ilter met een bandbreedte tot 8 MHz aan een uitgangsklem 73 van 'de kodeerschakeling volgens figuur 6. De uitgangsklem 73 voert een signaal YUVSI, waarbij de luminantie-informatie Y en de chrcminantie-infonnatiekcmponenten ü en V als voorbeeld zijn opgebouwd volgens een der varianten gegeven in 10 figuur 2. Het kctnbineren van de informaties S en I met de informatie YUV kan ook anders dan op de getekende wijze, in een verderop gebeurende signaalbewerking gerealiseerd worden.

Volledigheidshalve wordt opganerkt dat het chraminantiege-heugen 67 niet wordt gebruikt bij de variant van de signaalopbouw volts gens figuur 2a en daarbij het geheugen 66 enkel werkzaam is met een ras-tervertragingstijdsduur. Hierbij wordt zowel luminantie- als dhraninan-tie-informatie door het geheugen 66 verwerkt, welk geheugen 66 echter in hoofdzaak dient voor de verwerking van alleen luminantie-informatie zoals het het geval is bij de varianten van de signaalopbouw volgens 20 figuren 2b, 2c, 2d en 2e. in het geval van de varianten volgens figuren 2b, 2c, 2d en 2e wordt de luminantie-informatie γ een rasterperiode opgeslagen in het geheugen 66 en warden de chrcminantie-informaties ü en V een rasterperiode opgeslagen in het geheugen 67, waarna volgens een tijdrrultiplexsysteem, via de multiplexer 69, de geheugens 67 en 25 66 na elkaar worden gelezen.

De kodeerschakeling volgens figuur 6 is overeenkomstig de de-kodeerschakeling volgens figuur 3, in de generator 53 uitgevoerd rost een lijnfrékwent voorinstelbare teller (HCT) van delen van televisie-lijnen ai met een beeld- respektievelijk rasterfrékwent voorinstelbare 30 teller (VCT) van televisielijnen, van welke tellers uitgangen zijn gekoppeld met adresingangen van een programmeerbaar geheugen (PM), waarvan uitgangen via een door identifikatie-informatie (I) arischakelbare multiplexer (MÜX) zijn gekoppeld met een logische schakeling (Pr&r) voor het opwekken van startsignalen (ST), stopsignalen (SP), selekteer-35 signalen (SE) en schrijf- en leessignalen (WR). Deze signalen worden althans ten dele toegevoerd aan de geheugens 67 en 66 voor de opslag en afgifte van chrominantie-informatie respektievelijk luminantie-informa-tie net eenzelfde schrijf- en . leessnelheid onder besturing van de klok- 8400926 - — - - - · - ti FHN 10.986 24 pulsen CP1. Verder zijn ar de geheugens 59 en 60 ofwel YL1, YL2; ÜL1, UL2 en VL1, VL2 voor opslag ai afgifte van luminantie- respektievelijk chrctónantie-informatie met de verscheidene schijf snelheden (klokpulsen YCP, UCP en VCP) en de genoemde leessnelheid (klokpulsen CP1). Hiertoe g is de kodeerschakeling volgens figuur 6 uitgevoerd met een amschakelbare klókpulshron (PLL, HCT, 56, 61) die wordt bestuurd vanuit de logische schakeling (PrAr) en de identifikatie-informatiebron 51.

10 15 20 i 25 30 j 35 ! 8400926

Claims

1. Kleurentelevisie transmissie- respektievelijk informatieop slagsysteem met tijdnultiplexkodering, welk, systeem is uitgevoerd met ten minste één informatiegever, ten minste één informatieontvanger en een transmissie- respektievelijk infarmatieopslagkanaal tussen gever 5 en ontvanger, welke informatiegever is voorzien van ten minste één signaaltron voor het leveren van signalen met luminantie-, chrominantie-, synchroniseer- en identifikatie-informatie en van een kodeerschakeling voor een tijdmiltiplexkodering van althans een deel van de genoemde signalen, na al dan niet een tijdskcmpressie ervan, welke kodeerschake-1Q ling is voorzien van een uitgang voor afgifte van een tijdirultiplex gekodeerd signaal voor overdracht over het transmissiekanaal respektievelijk opslag in het infarmatieopslagkanaal, welke informatieontvanger is voorzien van een met het genoemde kanaal gekoppelde dekodeerschake-ling die, passend bij de genoemde kodeerschakeling, geschikt is voor 15 het afgeven van signalen met althans luminantie- en chrominantie-informatie die grotendeels overeenkomt met de door de signaalbron in de informatiegever geleverde informatie, met het kenmerk, dat in het systeem de identifikatie-informatie een aantal informatiekomponenten bevat die betrekking hebben op veranderbare aantallen van televisie-20 lijnen respektievelijk op veranderbare delen van televisielijnen waarin al dan niet gekcmprimeerde luminantie-informatie en chrominantie-informatie voorkomen.

2. Kleurentelevisiesysteem volgens konklusie 1, met het kenmerk, dat in de informatieontvanger de dekodeerschakeling is uitgevoerd met 25 een lijnfrekwent voorinstelbare teller van delen van televisielijnen en net een beeld- respektievelijk rasterfrekwent voorinstelbare teller van televisielijnen, van welke tellers uitgangen zijn gekoppeld met adresingangen van een programmeerbaar geheugen, waarvan uitgangen via een door de ontvangen identifikatie-informatie omschakelbare multiplexer 30 zijn gekoppeld met een logische schakeling voor het opwekken van start-, stop-, selêkteer- en schrijf- respektievelijk leessignalen voor een geheugen voor de opslag en afgifte van chrominantie-informatie met eenzelfde schrijf- en leessnelheid en voor geheugens voor opslag en afgifte van luminantie- respektievelijk chrominantie-informatie met de genoemde 35 schrijfsnelheid en één van verscheidene leessnelheden, onder besturing van een vla de logische schakeling en de identifikatie-informatie omschakelbare klokpulstron.

3. Kleurentelevisiesysteem volgens konklusie 2, met het kenmerk, §400926 ΡΗΝ 10.986 26 ~ ·* A dat de logische schakeling is uitgevoerd als een kcmbinatorisch logische schakeling.

4. Kleurentelevisiesysteem volgens konklusie 2 of 3, met het kenmerk, dat in- en uitgangen van het geheugen voor de opslag en afgifte 5 van chrominantie-informatie met eenzelfde schrijf- en leessnelheid zijn gekoppeld met ingangen van een multiplexer die voor de besturing is gekoppeld met de logische schakeling, op welke multiplexer de geheugens voor opslag en afgifte van chrominantie-infconriatie met de genoemde schrijfsnelheid en één van verscheidene leessnelheden volgen.

5. Kleurentelevisiesysteem volgens konklusie 2, 3 of 4, met het kenmerk, dat de genoemde voor instelbare tellers zijn uitgevoerd met een voorinstelingang waarop een serieschakeling van flip-flops is aangesloten, aan welke serieschakeling een lijnsynchroniseerpuls wordt toegevoerd.

6. Kleurentelevisiesysteem volgens konklusie 5, met het kenmerk, dat bij de beeldfrekwent voorinstelbare teller verder een rastersynchro-niseerpuls aan de serieschakeling van flip-flops wordt toegevoerd.

7. Kleurentelevisiesysteem volgens een der konklusies 2 tot en met. 6, met het kenmerk, dat de omschakelbare klokpulsbron is uitgevoerd 20 met een gesynchroniseerde oscillator , met de met de oscillator gekoppelde lijnfrekwent voorinstelbare teller van delen- van televisielijnen, met een multiplexer, aan uitgangen waarvan klokpulsen met verscheidene klokpulsfrekwenties warden toegevoerd, en met geheugenbesturingscircuits « via welke de geheugens met de genoemde schrijfsnelheid en één van ver-25 scheidene leessnelheden worden bestuurd. 8o Kleurentelevisiesysteem volgens konklusie 1, met het kenmerk, dat in de informatiegever de kodèerschakeling is uitgevoerd met een lijnfrekwent voorinstelbare teller van delen van televisielijnen en met een beeld- respektievelijk rasterfrekwent voorinstelbare teller van 30 televisielijnen, van welke tellers uitgangen zijn gekoppeld met adresingangen van een programmeerbaar geheugen, waarvan uitgangen via een door identifikatie-informatie omschakelbare multiplexer zijn gekoppeld met een logische schakeling voor het Opwekken van start-, stop-, selek-teer- en schrijf- respektievelijk leessignalen voor geheugens voor de 35 opslag en afgifte van chrominantie-informatie en van hoofdzakelijk luminantie-informatie met eenzelfde schrijf- een leessnelheid en voor geheugens voor opslag en afgifte van luminantie- respektievelijk chrominantie-informatie met één van verscheidene schrijfsnelheden en de ge- §400920 , ί # ΡΗΝ 10.986 27 noemde leessnelheid, onder besturing van een via de logische schakeling en de identifikatie-informat ie onschakelbare klokpulsbron.

9. Kleurentelevisiesysteem volgens konklusie 8, met het kenmerk, dat uitgangen van de geheugens voor de opslag en afgifte van chrominan- 5 tie- respektievelijk luminantie-informatie met één van verscheidene schrijfsnelheden en de genoemde leessnelheid zijn gekoppeld met ingangen van een multiplexer, waarbij ingangen van het geheugen voor opslag en afgifte van hoofdzakelijk luminantie-informatie met eenzelfde schrijf-en leessnelheid zijn gekoppeld met uitgangen van de genoemde multiplexer 10 en ingangen van het geheugen voor opslag en afgifte van chrominantie-informatie met eenzelfde schrijf- en leessnelheid zijn gekoppeld met uitgangen van de geheugens voor de opslag en afgifte van chrominantie-informatie met één van verscheidene schrijfsnelheden en de genoemde leessnelheid, waarbij uitgangen van de geheugens voor opslag en afgifte 15 van in hoofdzaak luminantie-informatie respektievelijk chrominantie-in-formatie met eenzelfde schrijf- en leessnelheid zijn gekoppeld met ingangen van een multiplexer, waarop de kodeerschakelingsuitgang volgt.

10. Informatieontvanger geschikt voor toepassing in een kleurentelevisiesysteem volgens een der konklusies 1 tot en met 7.

11. Informatiegever geschikt voor toepassing in een kleurentele visiesysteem volgens konklusie 1, 8 of 9. 25 30 35 8400926