NL8300729A - Inrichting voor het weergeven van televisiebeelden en afbuigeenheid daarvoor. - Google Patents

Description

V * PHN 10.599 1 N.V. Philips' Gloeilampenfabrieken te Eindhoven "Inrichting voor het weergeven van televisiebeelden en afbuigeenheid daarvoor"

De uitvinding heeft betrekking op een inrichting voor het weergeven van televisiebeelden met een beeldbuis, in de hals waarvan zich een eléktronehkanonsysteem voor het uitzenden van tenminste één eléktronenbundel naar een beeldscherm bevindt, en met een rond de 5 omhulling van de beeldbuis aangebrachte elektromagnetische afbuigeenheid die een eerste afbuigspoel omvat en een tweede coaxiaal binnen de eerste afbuigspoel gelegen afbuigspoel, elk met twee diametraal tegenover elkaar gelegen spoeleneenheden.

Bij monochrome beeldbuizen is het elektronenkanon-10 systeem ingericht voor het produceren van één eléktronenbundel. Bij kleurenbeeldbuizen is het elektronenkanonsysteem ingericht voor het produceren van drie elektronenbundels.

Sinds enige tijd worden kleurenbeeldbuizen toegepast waarbij drie ruimtelijk van elkaar gescheiden elektronenkanonnen op 15 één lijn liggen. Een dergelijke beeldbuis staat bekend als in-line kleurenbeeldbuis. Bij de in-line kleurenbeeldtuis is het streven ernaar om een afbuigeenheid toe te passen met afbuigspoelen die een zodanige inhcmogene veldverdeling geven dat de bundels van de elektronenkanonnen bij afbuiging over het gehele scherm samenvallen. Daartoe moet 20 in het bijzonder het (door de tweede afbuigspoel op te wékken) lijn-afbuigveld aan de kanonzijde van het afbuigjuk tonvormig zijn en naar de schermzijde toe kussenvormig, en moet juist omgekeerd het (door de eerste afbuigspoel op te wékken) beeldafbuigveld aan de kanonzijde kussenvormig en meer naar de schermzijde toe tonvormig zijn.

25 De mate van kussen- en tonvormigheid is zodanig dat bij afbuiging de konvergentiefouten van de door de elektronenkannonen uitgestraalde elektronenbundels gecorrigeerd worden, waardoor op het scherm van de beeldbuis beelden met tevredenstellende konvergentie-eigenschappen geproduceerd kunnen worden. Beeldbuis afbuigjuk combinaties 30 van dit type noemt men zelf convergerend.

Is op deze wijze de convergentie gewaarborgd (in de praktijk moeten daartoe de afbuigspoelen vaak met hulpmiddelen voor het versterken van de kussen- en/of tonvormigheid van de afbuigvelden, welke 8300729 # ·<* PHN 10.599 2 hulpmiddelen b.v. in de afbuigvelden beplaatste plaatjes van zacht-magnetisch, metallisch materiaal zijn, gecombineerd worden), dan blijkt vaak nog aan de vertikale zijden van het beeldscherm een storende rastervertekening (oost-west rastervertekening) op te treden die 5 gecorrigeerd moet worden.

Een zodanig ontwerp van de eerste afbuigspoel (= de spoel voor afbuiging van de elektronenbundels in de vertikale richting, of beeldafbuigspoel) dat deze bij bekrachtiging aan zijn naar het kanonsysteem gekeerde zijde een dipoolveld in combinatie met een 10 positief zespoolveld (resulterend in een kussenvormig afbuigveld) opwekt, in zijn middengebied een dipoolveld in combinatie met een negatief zespoolveld (resulterend in een tonvormig afbuigveld), en aan zijn naar het beeldscherm gekeerde zijde een dipoolveld in combinatie met een positief zespoolveld (resulterend in een kussenvormig afbuig-15 veld) kan leiden tot een T.V. weergeefinrichting die aan de gestelde eisen qua zelfconvergentie en rastervertekening voldoet. Met de huidige wikkeltechnieken is het echter zeer moeilijk, zo niet onmogelijk, om in massafabricage een beeldafbuigspoel te maken, die een zo sterk variërende windingsverdeling heeft als nodig is om het bovenbeschreven 20 afbuigveld ontwerp te realiseren. Dit geldt i.h.b. ten aanzien van de windingsverdeling aan de schermzijde. Om de kussenvorm van het beeldafbuigveld aan de schermzijde zo geprononceerd te maken als nodig is voor een minimale Oost-West raster vertekening, dient de zespool component voldoende positief gemaakt te kunnen worden.

25 De zespool component is positiever naarmate de vensteropening, die bij zadelspoelen wordt gedefinieerd als de openingshoek tussen de beide axiaal verlopende windingssegmenten, groter is. De sterkte van de zespool component kan echter niet onbeperkt groot gemaakt worden. Bij een openingshoek van 180° wordt het maximum bereikt. Wordt de 30 openingshoek groter dan 180° gemaakt, waartoe de spoeleenheden van de zadelspoelen elkaar zouden moeten overlappen, dan neemt de sterkte van de zespool component af. Bovendien, hoe geprononceerder de kussenvorm aan de schermzijde wordt gemaakt, hoe geprononceerder de tonvorm in het middengebied moet zijn on de astigmatisms fout minimaal te 35 houden, en dat houdt weer in dat de kussenvormigheid aan de kanonzijde evenredig geprononceerder moet zijn om de comafout minimaal te houden. Dit betekent dat de beeldafbuigspoel steeds moeilijker maakbaar wordt. Om practische redenen zou men dus een niet te geprononceerde kussen- 83 0 0 7 2 9 \ HM 10.599 3 £ ζ vorm van het beeldafhuigveld aan de schermzijde willen hebben. De uitvinding geeft een weg aan cro dit probleem op te lossen. De inrichting van de in de aanhef beschreven soort heeft daartoe als kenmerk/ dat bij een eerste afbuigspoel (de beeldafbuigspoel) die een windingsver-5 deling heeft voor het bij bekrachtiging opwekken van een dipoolveld in combinatie roet een positief zespoolveld aan de zijde van het kanon-systeem, van een dipoolveld in combinatie met een negatief zespoolveld in het middengebied en van een dipoolveld in combinatie met een positief zespoolveld aan de naar het beeldscherm toe gekeerde zijde, 10 de eerste en tweede afbuigspoel zodanig in axiale richting t.o.v. elkaar zijn gepositioneerd, dat bij bekrachtiging het door de eerste afbuigspoel opgewekte magneetveld zoveel verder naar het beeldscherm doorloopt dan het door de tweede afbuigspoel opgewekte magneetveld, dat de inrichting een minimale Oost-West ras ter fout vertoont.

15 Doordat het beeldafbuigveld verder doorloopt dan het lij nafbuigveld kan met een niet te sterk geprononceerde kussenvorm van het beeldaftuigveld in het schermzijdige gebied volstaan worden terwijl toch aan de eis van een minimale Oost-West rasterfout wordt voldaan en is het gemakkelijker cm de beeldafbuigspoel zodanig te 20 wikkelen dat aan de eisen van minimale convergentie fouten (astigma-tisroe en ccmafouten) wordt voldaan.

Tot nu toe werden de afbuigeenheden voor televisie weergeef inrichtingen met zowel een lijnafhuigspoel als een beeldafbuigspoel van het zadeltype zodanig gecontrueerd dat het door de lijn-25 afbuigspoel opgewekte afbuigveld aan de schermzijde verder doorliep dan het door de beeldafbuigspoel opgewekte afbuigveld. Bij de uitvinding wordt daar tegenover gebruikt gemaakt van het inzicht dat men door het beeldafbuigveld verder naar de schermzijde te laten doorlopen dan het lij nafbuigveld Oost-West rasterfouten kan minimali-30 seren.

Een uitvoeringsvorm van de inrichting volgens de uitvinding wordt gekenmerkt, doordat elk van de spoeleenheden van de tweede afbuigspoel langssegmenten heeft die zich in de asrichting van de beeldbuis uitstrekken en kruissegmenten die zich dwars-35 daarop uitstrekken, waarbij de naar het beeldscherm gekeerde kruissegmenten in de richting van de beeldbuisomhulling neergeslagen zijn.

Deze constructie, waarbij de schermzijdige kruissegmenten van de lijnspoeleenheden tegen de omhulling van de beeldbuis aanliggen, 8300729 * ï + s PHN 10.599 4 maakt het mogelijk om (bij de fabricage) de beeldspoel zover over de lijnspoel heen.in de richting van het beeldscherm te' schuiven als nodig is om een minimale Oost-West rasterfout te verkrijgen.

De uitvinding betreft tevens een afbuigeenheid voor 5 toepassing in een inrichting als boven beschreven.

Een uitvoeringsvorm van de uitvinding zal nader worden toegelicht aan de hand van de tekening.

Fig. 1 toont schematisch een dwarsdoorsnede door een kleurentelevisie-beeldbuis waarop een afbuigeenheid is gemonteerd.

10 Fig. 2 toont in aanzicht de lijnspoel van de afbuig eenheid uit figuur 1.

Fig, 3A toont het door de lijnspoel van de afbuigeenheid van fig. 1 opgewekte dipoolveld.

Fig. 3B toont het door de beeldspoel van de afbuigeenheid 15 uit fig. 1 opgewekte dipoolveld en fig. 3C het zespoolveld.

Fig. 4 toont een dwarsdoorsnede door een buishals, met daarin schematisch aangegeven een dipoollijnafbuigveld (a) en een positief zespool lijnafbuigveld (b).

Fig. 5 toont het effect van de combinatie van een posi-20 tief beeld dipoolveld met een positief zespoolveld.

Fig. 6 toont het effect van de combinatie van een positief beeld dipoolveld met een negatief zespoolveld.

Fig. 1 toont een kleurentelevisie-weergeefinrichting met een beeldbuis 1 van het drie-in-lijn type met een halsgedeelte 2 25 waarin een elektronenkanonsysteem 3 is geplaatst voor het produceren van drie·ίη één vlak liggende elektronenbundels en met een beeldscherm 4 waarop repeterende groepen van rode, blauwe en groene fosfor stippen zijn aangebracht vóór een (gaten) masker.

Rond de omhulling 5 van de beeldbuis 1 is een afbuig-30 eenheid 6 aangebracht. Deze omvat een lijnafbuigspoel gevormd door twee lijnafbuigspoeleenheden 7, 8 waaromheen een beeldafbuigspoel gevormd door twee beeldafbuigspoeleenheden 9, 10 is geplaatst.

Coaxiaal om de lijnafbuigspoel en de beeldafbuigspoel, die in de figuur beide als spoelen van het zadeltype weergegeven zijn, is een 35 ringkem 11 van zachtmagnetisch materiaal geplaatst.

De lijnafbuigspoel met de spoeleenheden 7, 8 wordt apart in fig. 2 getoond. Spoeleenheid 7 wordt gevormd door twee in de asrichting lopende langssegmenten 12, 12a die samen met kruissegmenten 8300729 » * · « EHN 10.599 5 13, 13a een venster 14 definiëren (spoeleenheid 8 is op identieke wijze opgebouwd). De (voorste) kruissegmenten 13, 15 van de spoeleenheden 7, 8 zijn gevormd cm tegen de omhulling 5 van de beeldbuis aan te liggen, waardoor het mogelijk is cm de beeldafbuigspoel 9, 10 dichter bij 5 het beeldscherm 4 te positioneren dan de lijnafbuigspoel 7, 8.

De sterkte van het lijndipoolveld dat door afbuigeenheid 6 langs de z-as wordt opgewekt is in fig. 3Ά met a weergegeven, de sterkte van het beelddipoolveld met b in fig. 3B en de sterkte van het beeldzespoolveld in vlakken loodrecht op de z-as in fig. 3G met c.

10 De beeldafbuigspoel 9, 10 is zodanig ontworpen, dat bij bekrachtiging een beeldafbuigveld kan worden opgewekt met een zespoolccmponent die in het middengebied van het afbuigveld sterk negatief is (zodat astigmatism fouten minimaal zijn), aan de kanonzijde sterk positief (zodat ccmafouten minimaal zijn) en aan de schermzijde voldoende positief 15 om oost-west rastervertekening zo klein mogelijk te maken. Zoals in de fig. 3a, 3b en 3c te zien is, loopt het beeldafbuigveld verder in de z-richting door dan het lijnafbuigveld. Daardoor is, ondanks een qp zich niet zeer sterke positieve zespool component in het scherm-zijdige gebied de kussenvom van het afbuigveld op een axiale positie 20 waar het lijndipoolveld eindigt sterk genoeg cm een minimale oost-west rasterfout te bereiken.

Afbuigvelden met de karakteristiek van fig. 3 kunnen ook van belang zijn voor weergeef inrichtingen met een monochrome beeldbuis met hoog oplossend vermogen.

25 Teruggaand naar fig. 1 en 2 dient er nog op gewezen te worden, dat in het geval van een zelf convergerend systeem van een beeldbuis 1 met een afbuigeenheid 6 het door de lij nafbuigspoeleneen-heden 7, 8 op te wekken lijnafbuigveld op bekende wijze aan de naar het beeldscherm 4 gekeerde zijde kussenvormig dient te zijn en aan de naar 30 het elektronenkanonsysteem 3 gekeerde zijde, tonvormig.

Aan de hand van de fig. 4, 5 en 6 worden de in het voorgaande gebruikte definities op het gebied van deflectie toegelicht.

Fig. 4 toont een aanzicht van een doorsnede door een beeldbuis langs een vlak loodrecht op de z-as, gezien vanaf de scherm-35 kant. In de beeldbuis opgewekte elektronenbundels zijn net R, G en B aangegeven. De pijlen in fig. 4A representeren het dipoollijnafbuigveld.

In het geval van de getekende oriëntatie van het lijnafbuigveld zal afbuiging van de elektronenhundels naar rechts plaatsvinden. De drie 8300729 PHN 10.599 6 9 * v elektronenhmdels liggen dus in het zelfde vlak als waarin de afbuiging plaatsvindt. De pijlen' in Pig. 4B representeren een zespoolveld. De oriëntatie van het zespoolveld in fig. 4B is zodanig dat de zij bundels R en B een extra afbuiging ten opzichte van de middenbundel in het 5 vlak waarin ze liggen ondervinden. In zo'n geval definieert man het zespoolveld als een positief zespool (lijnafbuig)veld. Een zespoolveld met een oriëntatie die maakt dat de buitenbundels een geringere afbuiging dan de middenbundel in het vlak waarin ze liggen ondervinden, wordt als een negatief zespool (lijnafbuig)veld gedefinieerd. Bij het 10 definiëren van het teken van een zespoolbeeldafbuigveld wordt steeds teruggerekend naar de situatie bij een lijnafbuigveld.

Fig. 5 toont eveneens een aanzicht van een doorsnede door een beeldbuis langs een vlak loodrecht op de z-as, gezien vanaf de schermkant. De pijlen in fig. 5A representeren het dipoolbeeldafbuig-15 veld. In het geval van de getekende oriëntatie van het dipoolafbuig-veld zal afbuiging van de elektronentundels R, G en B naar boven plaatsvinden. De drie elektronenbundels liggen in dit geval dus in een vlak loodrecht op het vlak waarin de afbuiging plaatsvindt. De pijlen in fig. 5B representeren een zespoolveld. De oriëntatie van het zespool-20 veld in fig. 5B is zodanig dat men, terugrekenend naar de vergelijkbare situatie bij een lijnafbuigveld (men draaie daartoe fig. 5A en 5B een kwartslag naar rechts), dit zespoolveld positief noemt. In fig. 5C is het resulterende beeldafbuigveld weergegeven, dit is kussenvormig.

Fig. 6 toont eveneens een aanzicht van een doorsnede 25 door een beeldbuis langs een vlak loodrecht op de z-as, gezien vanaf de schermkant. De pijlen in fig. 6A representeren het dipoolbeeldafbuig-veld. In het geval van de getekende oriëntatie van het dipoolafbuigveld zal afbuiging van de elektronenbundels R, G en B naar boven plaatsvinden. De drie elektronenbundels liggen dus in een vlak loodrecht op het vlak 30 waarin afbuiging plaatsvindt. De pijlen in fig. 6B representeren een zespoolveld. De oriëntatie van het zespoolveld in fig. 6B is zodanig, dat men, terugrekenend naar de vergelijkbare situatie bij een lijnafbuigveld, dit zespoolveld negatief noemt. In fig. 6C is het resulterende beeldafbuigveld weergegeven, dit is tonvormig.

35 8300729

Claims (4)

1. Inrichting voor het weergeven van televisiebeelden met een beeldbuis, in de hals waarvan zich een kanonsysteem voor het uitzenden van tenminste één elektronenbundel naar een beeldscherm bevindt, en met een rond de omhulling van de beeldbuis aangebrachte elektro-5 magnetische afbuigeenheid die een eerste afbuigspoel omvat en een tweede, coaxiaal binnen de eerste afbuigspoel gelegen afbuigspoel, elk met twee diametraal tegenover elkaar gelegen spoeleenheden, met het kenmerk, dat de eerste afbuigspoel een windingsverdeling heeft voor het bij bekrachtiging opwekken van een dipoolafbuigveld in caribinatie 10 net een positief zespoolafbuigveld aan de zijde van het kanonsysteem;, van een dipoolveld in combinatie met een negatief zespoolveld in het middengebied en van een dipoolveld in caribinatie met een positief zespoolveld aan de naar het beeldscherm toegekeerde zijde, waarbij de eerste en de tweede afbuigspoel zodanig in axiale richting t.o.v. 15 elkaar zijn gepositioneerd, dat bij bekrachtiging het door de eerste afbuigspoel opgewekte magneetveld zoveel verder naar het beeldscherm doorloopt dan het door de tweede afbuigspoel opgewekte magneetveld dat de inrichting een minimale Oost-West rasterfout vertoont.

2. Inrichting volgens conclusie 1, net het kenmerk, dat 20 de tweede afbuigspoel twee spoeleenheden van het zadeltype heeft.

3. Inrichting .volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat elk van de spoeleenheden van de tweede afbuigspoel langssegmenten heeft die zich in de asrichting van de beeldbuis uitstrekken en kruis-segmenten die zich dwars daarop uitstrekken, waarbij de naar het 25 beeldscherm gekeerde kruissegmenten in de richting van de beeldbuis-omhulling neergeslagen zijn.

4. Afbuigeenheid voor toepassing in een inrichting volgens één der voorgaande conclusies. 30 35 8300729