NL8102696A - Electrolytisch bad alsmede werkwijze voor het electro- lytisch verwijderen van afzettingen van substraten onder toepassing van dit bad. - Google Patents

Description

f i * .—-vcrT9Sö : ' * ' 1 t *

Eleetrolytisch "bad alsmede werkwijze voor het eleetrolytisch verwijderen van afzettingen van substraten onder toepassing van dit bad.

De uitvinding heeft betrekking op een oplossing en werkwijze voor het eleetrolytisch verwijderen van ongewenste metallische • afzettingen of bekledingslagen van, substraten,, in het bijzonder voor het verwijderen van* ongewenste metalen bekledingsafzettingen uit elee— | 5. trolytische bekledingsinrichtingen,- zoals de* contactpunten van werkrek— i ken, alsmede ter verwijdering van foutieve of beschadigde metallische bekledingen van ferro-substraten, zoals staal, zodat de gestripte voorwerpen zonder beschadiging of etsing van het staalsubstraat opnieuw : eleetrolytisch kunnen worden bekleed.

: ia In de techniek van het eleetrolytisch bekleden is het gebruikelijk de te bekleden werkstukken te ondersteunen op een werkrek,.

- : (Jat bestaat uit een chemisch bestendig metaal, zoals- titaan, of roestvrij' staal of een gebruikelijk stalen werkrek, waarover een beschermende be— : kleding, zoals een polyvinylchlorideplastisolbekleding, is aangebracht.

15 De electrificering van de werkstukken, terwijl deze in een geschikte electrolyt hangen, wordt tot stand gebracht door middel van roestvrij stalen of geplatiniseerde titaancontactpunten op het rek, die in elec-trisch contact staan met de werkstukken. Gedurende de electrolytische bekleding bouwt zich een ongewenste metaalafzetting qp de contactpunten 20 van het rek op, die het rendement en de reproduceerbaarheid van de elee— trolytische bewerking verstoren. Het is aldus gebruikelijk dergelijke rekken te onderwerpen aan een mechanische of chemische reinigingsbehan-deling teneinde periodiek de ongewenste opgehoopte metaalafzetting te verwijderen en een optimaal werkrendement te handhaven.

25 Het verwijderen van bepaalde metalen afzettingen is tevens zo nu en dan nodig voor voorwerpen, die eleetrolytisch zijn bekleed, maar waarvan de verkregen bekleding of electroloze metaalafzetting defecten vertoont of--'gedurende de hantering mechanisch is beschadigd teneinde het voorwerp te handhaven en opnieuw te kunnen verwerken.

30 Het verwijderen van de metalen afzetting van de oppervlakken van dergelijke voorwerpen moet op zodanige wijze worden uit gevoerd, dat het onderliggende substraat niet wordt geëtst of beschadigd tot een graad, __ waardoor de hernieuwde electrolytische behandeling zou worden belet en tevens zonder dat aanzienlijke polijst- en/of slijpbewerkingen nodig ' 8Ï 0 2 6 9 6 ’ f * * l " ’ ' ' '---------- “ . - - - . - . f. ... .

t i ’· - 2 i :

, I

zijn om het oppervlak van het substraat te herstellen tot een toestand : waarbij dit opnieuw kan worden, bekleed.

i i i * Bij het verwijderen van metalen afzettingen van elec— ; trolytisehe bekledingsapparaten, zoals de contactpunten van. verkrekken, ; ?. 'ia het belangrijk, dat de toegepaste stripoplossing en de toegepaste ; ; omstandigheden de contactpunten zelf nagenoeg· niet aantasten of' een r : progressieve erosie van dergelijke contactpunten, zouden veroorzaken, i I ! waardoor het rendement, van" de electrolytische bekledingsbehandeling zou i . 1 > ; teruglopen en dergelijke contactpunten frequent zouden moeten worden I 10· hersteld of vervangen.

* . ' .

Een'groot, aantal chemische electrolytische stripmetho— I -r den en oplossingen xs. tot dusver· toegepast: of voorgesteld ter verwij- i ! ! i ' dering, van ongewenste, metaalafzettingen van diverse typen, van sübstra— r ten, met inbegrip van beklede voorwerpen, alsmede contactpunten -van i 15·, electrolytische bekledingsinrichtingêa. Representatief'voor· de stand : van de techniek zijn de Amerikaanse octrooischriften 3.^92.210, | ! 3.6ΙΤΛ56, 3.619.390 , 3.61+9.^89, 3.T93.1T2 en-3.912.603.

I ·. Een steeds· terugkerend' probleem·, dat bij de bekende i electrolytische stripsamenstellingen. en methoden is ondervonden is het 20 feit, dat deze niet in staat zijn effectief diverse soorten metalen afzettingen te verwijderen, waardoor voor de verschillende te verwijderen typen metalen afzettingen afzonderlijke oplossingen en methoden nood— zakelijk zijn. Verder hebben bepaalde bekende technieken een relatief langzame stripsnelheid bij het verwijderen van ongewenste metaalafzet-25 tingen, terwijl weer andere bekende stripsamenstellingen en methoden de tendens vertonen gedurende het verwijderen van de metalen afzetting het basismetaal zelf aan te tasten en te beschadigen.

• De uitvinding voorziet nu in een electrolytisch bad alsmede werkwijze, waardoor men op snelle en doeltreffende wijze diver-30· se typen metalen, afzettingen kan verwijderen, van een basismetaal· dat uit verschillende soorten samenstellingen kan bestaan, waarbij het basismetaal gedurende deze stripbewerking niet noemenswaardig wordt aangetast of geëtst.

De voordelen van de uitvinding worden wat het samen-' 35' stellingsaspect betreft· bereikt door-middel van een waterig bad, om-. vattende een waterige oplossing die- activerende halogeenverbindingen, ' - ~&1“0 2 6 9 6 ““ ..... ' ·.. .·ν· ' I 1 ' 3 een. bad-oplosbare amine, een nitraat— en/of nitrostripcomponent, wa— ; terst of ionen, die een pE in Eet gebied van ongeveer 1 - lh kunnen leveren, bij voorkeur een carbonzunrbuffermiddel, dat ia een hoeveelheid ; van ten hoogste ongeveer 60 g/l aanwezig is, een inhibitor, die de aan— 5 tasting van het basismetaal remty omvattende glucoheptonzuur, appelzunr : en mengsels daarvan, alsmede de groep IA., HA. en ammoniumzouten daarvan, waarin het glueoheptonzaur en/of de zouten daarvan in het bad aan— wezig zijn in een hoeveelheid van· ongeveer 1 g/l tot aan de verzadi-gingshoeveelheid, waarbij hoeveelheden van ongeveer 5 — 20 g/l gewoon— 10' lijk. de voorkeur hebben en het appelzuur en/of de- zouten daarvan aanwe— zig zijn in een hoeveelheid van 1—20 g/l bij afzonderlijke toepas-! sing en. in hoeveelheden tot ten hoogste U0 g/l gemengd met het gluco— heptonzuur of de zouten daarvan, bevat- '

Volgens de uitvinding bevat het waterige bad verder 15 een ingestelde hoeveelheid van een bad-oploshare thioeyanaatverhinding als aanvullende activator voor het' bevorderen van het. verwijderen van * nikkel-ij zerlegeringen en zwavelvrije nikkelafzettingen, van gebieden van een basismateriaal, dat gedurende de stripbewerking aan betrekke— lijk. lage stroomdichtheden is onderworpen, geweest. Het bad bevat ver-'20 der een badoplosbare- oxalaat-verbinding, alleen of in combinatie met de thioeyanaatverhinding, alsmede een aanvullende inhibitor ter voorkoming van etsen van het basismetaal, in het bijzonder na stroomonder— brekingen gedurende de stripmethode en tevens als een extra activator voor het verhogen van de stripsnelheid van de electrolytische metaal— 25 bekleding.

Ia bet amine-type stripbad wordt een beheerste, effectieve hoeveelheid, gewoonlijk variërend van ongeveer 3Q tot 20Q g/l, van een primair, secundair en/of tertiair alkyl- of alkanolamine, dat 1-8 koolstof at amen bevat, toegepast in combinatie met salpeterzuur 30 can. de vereiste pE van het stripbad te leveren. Ih de z.g. aminevrije stripsamenstelling worden waterige oplosbare organische nitro- en/of anorganische nitraten toegepast in plaats van. het amine en kan de pH-instelling van het werkbad tot stand worden gebracht door salpeterzuur, azijnzuur, en dergelijke alsmede alkalihydroxyde met inbegrip van ammo-35 niumhydroxyde. Tevens wordt beoogd dat mengbaden, die zowel het amine als de organische nitro- en/of anorganische nitraatstripcomponenten be- 8ÏÖ2 6 (Π ' * » Γ , 1 --‘ ; ' i ' 1(. .

vatten worden toegepast» De halogeen-activerende verbindingen omvatten bij voorkeur broomhoudende-verbindingen, die broomionen vrijmaken waar-; : door de verwijdering wordt' versneld» De gluc oh ept on zuur-inhib it or wordt bij voorkeur ingevoerd in de vorm. van een alkalizoutzoals b.v. na— - 5 triumglucoheptonaat. De thiocyanaatverbinding wordt bij voorkeur als . i ammoniumthiocyanaat in bet bad ingevoerd bij · een concentratie- van on— • · ·' geveer 0,1—20 g/l, bij voorkeur ongeveer 1 — 5 g/1*- De oxalaatver-i - binding-wordt bij voorkeur als ammoniumoxalaat in bet bad ingevoerd en ; ; kan in een boeveelbeid van ongeveer 0,5 g/l tot aan zijn: verz'adigings— ! 1 TO: boeveelbeid aanwezig zijn, waarbij concentraties van ongeveer 1-1 g/l de voorkeur hebben-

Volgens de werkwxjzeaspecten van de uitvinding wordt.

} ' bet verwijderen van ongewenste metaalafzettingen, zoals van koper, beider en balf-helder nikkei, snifamaatnikkel, nikkelfosfoir, cadmium, -: 15. messing, tin, chroom en legeringen, zoals ij'zer-nikkellegeringen, tot stand gebracht door bet voorwerp, waarop zich de metaalafzetting bevindt^ onder te dompelen in de waterige stripoplossing, waarbij het voorwerp j . anodisch wordt geladen en tussen een kathode en het voorwerp gedurende . ; een voldoende tijdsperiode een electrische stroom door het bad wordt.

! 20 geleid om de gewenste mate van verwijdering van' de metaalafzetting tot stand te brengen. De waterige stripoplossing kan men laten werken bij kamertemperatuur (20°C) t/m 66°C, waarbij temperaturen van ongeveer 21 — 38°C de voorkeur hebben voor het verwijderen van afzettingen van een mild stalen basismetaal.. De stroomdichtheid gedurende de bewerking 25 zal variëren, afhankelijk van de soortelijke weerstand van het basis-. metaal dat door de oplossing wordt behandeld. Ih verband met de elec-trolytische· inrichting, zoals b.v. de contactpunten van werkrekken die .... bestaan uit ëen bestendig roestvrij stalen legering, zoals type 3CA roestvrij staal of beter, kunnen stroomdichtheden van ongeveer 11 -30 165 Aap./dm worden toegepast, terwijl daarentegen voor het verwijde ren van metaalaf zettingen van gebruikelijke staalsub straten, lagere 2 stroomdichtheden van ongeveer 1,1 - 22 Anrp./m op bevredigende wijze kunnen worden toegepast.

Het opnemen van een beheerste effectieve hoeveelheid : 35 van het remmende middel of mengsels van remmende middelen vermindert significant de corrosie of etsen van het basismetaal gedurende de ver- 8102 6 9 6 — * # I : —' . — — _ _ i wijderirtg en verrassenderwij ze is gevonden dat dit middel tevens dient als activator voor het verwijderen van ij zer-nildcellegeringsafzettingen, die met dezelfde samenstelling- zonder het remmende middel niet effectief* kunnen worden verwijderd* 5 Extra voordelen van de uitvinding- zullen duidelijk worden hij de toelichting van voorkeursuitvoeringsvormen in samenhang met de voorbeelden*

Het stripbad van. de uitvinding is primair ingericht voor,, maar niet noodzakelijkerwijze beperkt tot, het verwijderen van 10 zvavelvrij nikkel en nikkel-ijzer-afZettingen van delen, die bestaan uit betrekkelijk niet-bestendig basismetaal, zoals mild of laagge-le— * geerd, staal* alsmede gehard staal* In dergelijke onderdeel-bewerkingen ter verwijdering.van. foutieve electrolytische afzettingen, met het doel hert betreffende onderdeel opnieuw electrolytisch. te bekleden, is het ; 15" gebruikelijk dergelijke onderdelen gedurende de electroljrtis che behandeling op een werkrek te plaatsen. Bij automobielbumpers is het b.v. niet ongebruikelijk k — 8 bumperdelen op een werkrek te plaatsen en ' deze gelijktijdig te behandelen. Ih verbaad met het grote specifieke oppervlak van dergelijke onderdelen, alsmede hun complexe ingewikkelde 20 configuratie is gevonden dat bij de behandeling bepaalde gebieden daarvan aan betrekkelijk lage stroomdichtheden, zo laag als bij voorbeeld 2 1,1 Amp./dm ', worden onderworpen, waardoor in dergelijke gebieden met lage stroomdichtheid een betrekkelijk langzame verwijdering van metalen afzettingen plaatsvindt. Tevens zal de electrolyfcische afzetting op 25 der gelijke delen over-het specifieke oppervlak daarvan aanzienlijk in dikte variëren, terwijl tevens de chemische samenstelling van dergêlijke tekledingsafzettingen varieert, hetgeen leidt tot verschillen in de verwijdersnelheden.

Het is gebruikelijk bij dergelijke onderdeelbehande-30 lingen periodiek het werkrek uit het bad te verwijderen en de onderdelen te inspecteren en die onderdelen te verwijderen die op bevredigende wijze zijn behandeld, terwijl de onderdelen die nog een verdere behandeling vereisen in het bad worden teruggezet. Een dergelijke onderbreking in de stroom gedurende de bewerking blijkt gedurende aanslui-35 tende verwijderkringlopen tot een excessieve et sing van het metaalsub-straat te leiden, in het bijzonder bij de vermoeide of spanningsgebie- “81 0 2 TÏ6 : * ».

!-ί-:--- i ' ; ί 6 den vaa mild stalen basismetalen.

i ; ;' Volgens de uitvinding is nu. gevonden dat tij opnemen ' ’ van een ingestelde hoeveelheid van. een badoplosbaar- thiocyanaat in. het ! · had dit middel als aanvullende activator fungeert voor het bevorderen van het verwijderen van nikkel-ijzerlegeringen en zwavelvrije nikkel— l j afzettingen uit gebieden van het basismetaal, die aan slechts betrek— I : kelijk lage stroomdichtheden worden onderworpen, waardoor een uniforme { j en effectieve verwijdering van de metalen afzettingen kan worden bereikt-,

ί I

; Er is tevens gevonden dat door het opnemen van een badoplosbare oxa-• tC; laatverbinding deze laatste als een extra inhibitor fungeert die voor— I bomt dat; het basismetaal na een stroomonderbréking tijdens de bewer— ; 1 " l· ‘ king-wordt geetst terwijl deze tevens dient als een extra activator ! ; voor het verhogen· van de snelheid van verwijdering van de verschillende ; metalen: afzettingen. Hoewel, het bad en de· werkwijze van de uitvinding r ί 15; bijzonder bruikbaar- zijn voor het behandelen van onderdelen bestaande van niet-bestendige basismetalen, is het duidelijk dat het had tevens j : kan worden toegepast· voor het verwijderen van metalen afzettingen van t ; i i ' bestendige basismetalen, met inbegrip van de contactpunten van werk— ; rekken en. roestvrij stalen'materialen, hoewel de badoplosbare thiocya— ' 20 naat- en oxalaatverbindingen gewoonlijk onder dergelijke omstandigheden ~ niet in het had behoeven te worden opgenomen.

Het onverwachte effect van het strxpb.ad en de werkwijze van de uitvinding is waargenomen en gedemonstreerd in zowel z.g.

- amine-type als z.g. amine vrij e-type baden. Beide typen elect rolyt is che 25' baden omvatten waterige oplossingen, die bij een pH-gebied van ongeveer 1 - \k, bij voorkeur ongeveer 5»5 - 7»5 kunnen werken. In het al-; gemeen is des te lager de pïï, des te sneller de verwijdering van de me-. · » - talen afzetting. Ben pH in de huurt van 1 is commercieel onbruikbaar vanwege de moeilijkheid een dergelijk lage pH gedurende de werking van 30· het bad te handhaven. Daarentegen is een hoge pH van ongeveer even—' eens commercieel onpraktisch, vanwege de onaanvaardbare lage verwijder— snelheid. Volgens een voorkeursuitvoeringsvorm wordt het stripbad gehandhaafd op een werk-pH van ongeveer 5,5 - 7,5» wanneer men metalen afzettingen verwijdert van objecten, die zijn samengesteld uit een be— 35 trekkelijk niet-hestendig ferrobasismetaalmateriaal, zoals b.v. staal.

_ Bij het verwijderen van metalen afzettingen van voorwerpen, samenge- —81016 9 6— ------;-----— . ' » τ steldL uit betrekkelijk bestendig· basismetaal, zoals b.v. roestvrij staal, heeft een. pH-gebied van. ongeveer 6,5 — 7,5 uit commercieel oog— punt de voorkeur.

Zowel aminebevattende ais aminevrije baden bevatten 5 bij voorkeur, hoewel niet noodzakelijk, een buffermiddel· in een hoeveelheid van gewoonlijk ten hoogste 60 g/1, bij voorkeur 20 - U0· g/l, bestaande uit een carbonzuury waarvan azijnzuur (of de alkalimetaal— . en ammoniumzouten daarvan) de voorkeursmiddelen betreffen. Andere ge— • schikte carbanzunrbuffermiddelen omvatten isoascorbinezuur, citroen-10 zuur, barnateenzuur, en dergelijke. Hoewel in sommige gevallen oxaalzuur kan worden toegepast, is de aanwezigheid daarvan in het algemeen ongewenst, aan gezien bij het verwijderen van nikkelen bekledingen, nik— ' keloxalaat wordt gevormd, dat nagenoeg onoplosbaar is en de neiging heeft in het werkbad slib te vormen. Melkzuur· daarentegen is. meestal 15 niet gewenst vanwege zijn neiging te ontleden, terwijl wijnsteenzuur ongewenst is omdat dit de neiging heeft slib te vormen. Van de voor— noemde earbonzuurbuffermiddelen betreft azijnzuur het voorkeursmate— riaal en wordt dit geschikt als ijsazijnzuur ingevoerd.

Zowel de aminehevattende als de aminevrije-type baden 20' bevatten halogeenverbindingen in ingestelde hoeveelheden voor het activeren van het bad en het versnellen van het verwijderen van de metaal-afzettingen van het basismetaal. Hoewel de fluor- en chloor-bevattende verbindingen tot een bepaalde hoeveelheid kunnen worden toegepast „ zijn deze halogeenmaterialen in sommige gevallen te actief en zijn minder 25 gewenst dan broomverbindingsactivatoren, die voor de meeste metalen afzettingen en basismetalen het vereiste aetiviteitsgebied bezitten.

Joodverbindingen kunnen tevens op bevredigende wijze worden toegepast, maar zijn minder gewenst vanwege hun lagere activiteit, waardoor het - noodzakelijk is hogere concentraties dan bij broomverbindingen te ge-30 bruiken. De halogeen-bevattende activatorverbindingen worden gekozen uit organische en anorganische verbindingen, die in het bad oplosbaar zijn; de halogenide-activatorverbinding, zoals de voorkeursbroomverbin-ding kan het bromide, hypobromiet en/of bromaat zijn, waarbij de verbinding bij oplossing het overeenkomstige halogenide vrij maakt, waar-35 door dit voor activering beschikbaar komt. De hoeveelheid toegepaste halogenideverbinding kan worden gevarieerd, afhankelijk van het toege- 810 2 6 9 (Γ t m f : r : ' 8 _ .

i paste· specifieke halogenide en het type metaalafzetting dat moet worden •verwijderd naast de specifieke omstandigheden, die gedurende de bewerking warden toegepast en de typen en hoeveelheden van de andere : ; bestanddelen aanwezig in het bad. Gewoonlijk kan de halogenideactiva- ; 5- torverbinding aanwezig zijn in hoeveelheden tot ongeveer UO g/1, be- • ; rekencL als natriumbromide-equivalent». waarbij hoeveelheden van onge- I ’ veer 8 — 15 g/1 de voorkeur hebben. Wanneer het bad de oxalaatverbin— . ί ’ ding bevat en wordt toegepast voor het verwijderen van bekledingsafzet-tingen van een niet-bestendigbasismetaal, zoals staalt heeft het de • 10 voorkeur de halogenide-activatorverbinding op een maximale concentra- t ! tie- van 20. g/1, berekend als gewichtsequivalent op. natriumbromide in te • stellen. Wanneer het bad de thiocyanaatverbinding' bevat en wordt toe— • gepast voor het verwijderen van bekledingsafzettingen van een mild stalen metaal of een ander niet-bestendig basismetaal, dient de halo— 15· genide-activator te worden ingesteld op een concentratie van minder . dan ongeveer 12 g/1 en bij voorkeur in het gebied van ongeveer 6 — 10 ; g/1 om: ongewenste etsing; van het substraat' te vermijden, voor gevallen :. dat een dergelijke etsing- niet kan worden getolereerd- Bij het verwijderen van kopermetaalafzettingen zijn geen halogeenactivator of slechts 20 betrekkelijk'kleine hoeveelheden daarvan· vereist. Bij het verwijderen van metalen afzettingen, zoals b.v. nikkel en nikkel-ijzerlegeringen. is daarentegen de toepassing van een halogeenactivatorverbinding noodzakelijk om bevredigende verwijderingssnelheden te bereiken.

In het amine-type stripbad bevat de samenstelling i • 25 naast het buffermiddel en het halogeen-activerende middel verder als component een effectieve hoeveelheid van een waterig oplosbaar, pri-: mair, secundair, tertiair amine (of mengsels daarvan) met 18 kool- ' stofatomen, afhankelijk van het feit of het amine een primair, secun-; dair of tertiair amine is. De concentratie van het amine in het bad 30 wordt op de gebruikelijke wijze ingesteld en kan geschikt variëren van ongeveer 30 tot 200 g/1, waarbij de specifieke concentratie tot stand wordt gebracht door het type metalen afzetting dat wordt verwijderd en waarbij een optimale stripbewerking kan worden bereikt. Alka-nolaminen hebben bijzondere voorkeur omdat zij in het bad oplosbaar 35 zijn. Geschikte aminen, die op bevredigende wijze kunnen worden toegepast, worden in tabel A samengevat . ;· ' ~ . 81 02 6 96 ? v ; 9 TABEL· A Ethyleendiamine Triethanolamine Isopropanolamine Monoethanolamine . 5 Butylamine

Hexylamine

Diamylamine

Diethanolamine

Dimethanoiamine 10 Triethylamine

Tripropylamine

Men zal begrijpen, dat het amine-type bad tevens een variabele hoeveelheid organische nitro— en/of anorganische nitraatver— bindingen kan bevatten van. dezelfde typen als toegepast in aminevrije 15 baden. Bij toepassing van een dergelijk mengsel van componenten, kan de concentratie van de aminecomponent: overeenkomstig in samenhang met de hoeveelheid van de nitraat /nitroverbinding, die aanwezig is om de gewenste stripwerking te behouden worden verlaagd.

Het amine type bad bevat verder salpeterzuur in een 20 hoeveelheid, waardoor de pH van het electrolytische stripbad wordt ingesteld op ongeveer 1 tot 1¼. De aanwezigheid van het amine in het bad levert normaal een pH van ongeveer 9 - 10 en voldoende salpeterzuur wordt opgenomen om de pH te verlagen tot binnen het voornoemde gebied en bij voorkeur binnen een'gebied van ongeveer 5 »5 - T»5» berekend met 25 betrekking tot eventueel carbonzuurbuffermiddel dat tevens aanwezig kan zijn.

De aminevrije baden bevatten naast het gekozen buffer-middel en de halogeenactivatorverbinding een beheerste effectieve hoeveelheid had-oploshare organische nitro- en/of organisch nitraatverbin-30 dingen, voldoende om de gewenste verwijderende werking te bereiken. De specifiek toegepaste concentratie zal variëren afhankelijk van het type metalen afzetting dat men wil verwijderen, alsmede de weerstand van het basismetaal ten opzichte van chemische aantasting. Anorganische ni-traatverbindingen die bevredigend kunnen worden toegepast omvatten de 81 0 2 6 9 6 "T-^ ......

J 1 1 ' ... ., ' 10 alkalimetaal— en/of ammoniumnitraatverbindingen, tezamen met salpeter— zuur zelf ter instelling ran het had binnen het vereiste pH-gebied. Wa-' ' terige oplosbare organische nitroverbindingen, die op bevredigende wij ze kunnen worden toegepast, worden in tabel B aangegeven.

T A- B E L B

• 5 Nitrobenzoëzuur U-Nitroisoftaalzuur

Matriumnitrobenzoaat

Katrium-metanitrobenzeensulfonaat

Voor het electrolytisch. verwijderen van metalen afzat— ; 10 r tingen van betrekkelijk weerstandskrachtige basismetalen, zoals b.v. type 30U- of type 316 roestvrij staal, zal de concentratie van de nitraat— en/of de nitroverbinding gewoonlijk variëren van ongeveer 10 t/nr 250 g/l, berekend als ammoniumnitraat of equivalent, waarbij concen— 1 traties van ongeveer 30 - 50. g/I de- voorkeur hebben» Ih electrolytische , . 15 baden, die worden toegepast voor het verwijderen van metaalafzettingen, zoals helder metaal, electroloos nikkelfosfor en koper uit gebruikelijke , ; staialbasismetalen, zal de. concentratie van de nitraat— en/of nitro— verbinding breed variëren van ongeveer 80 tot U8o g/l, berekend als ammoniumnitraat.

20 Haast de voomoemde bestanddelen bevatten de amine- en de aminevrije eleetrolytische baden als essentiële component een inhibitor voor het remmen van de aantasting van het basismetaal gedurende de electrostripmethode, die glucoheptonzuur, appelzuur en mengsels daarvan alsmede de groep IA, IIA en/of ammoniumzout en daarvan omvat. Het --25 glucoheptonzuur en/of glueoheptonaatzout, die als inhibitor fungeren, kunnen aanwezig zijn in hoeveelheden van ongeveer 1 g/l tot aan het verzadigingspunt in het bad. Bij voorkeur wordt het glucoheptonzuur en/of glucoheptonaatzout, dat als inhibitor fungeert toegepast in hoeveelheden van ongeveer 5-25 g/l. Hoeveelheden boven ongeveer 25 g/l 30 geven normaal geen bruikbare effecten ten opzichte van die verkregen bij gebruik van concentraties van ongeveer 25 g/l.

Haar- keuze omvat de inhibitor appelzuur, alsmede de groepen IA, HA en/of ammoniumzout en ervan, die worden toegepast in ____hoeveelheden van ongeveer 1 g/l t/m 20 g/l. Wanneer het appelzuurtype .

8TÖT6T6 11 inhibitor wordt toegepast als het enige middel, blijken in sommige gevallen concentraties boven ongeveer 20 g/l ongewenste etseffecten op het basismetaal uit te oefenen. Volgens een voorkeursuitvoeringsvorm, worden het glueoheptonzuur-type en appelzuur-type inhibitor in combina-5 tie toegepast, vanwege een duidelijk synergistisch gedrag van een der— gelijke combinatie t.a.v. het beletten van het etsen van het basisme-taal. in vergelijking· met dat, verkregen door-toepassing van elk van deze twee middelen afzonderlijk. Ih het bijzonder bevredigende resulta-: ten zijn verkregen bij een gewichtsverhouding van het glucoheptonzuur-'10' type middel tot appelzuur-type middel van ongeveer 1 ï ί - 5 · 1. Wanneer het appelzuur-type inhibitor wordt toegepast in combinatie met het - glucoheptonzuur—type inhibitor,, kan het appelzuur-type worden toegepast in concentraties die zo hoog zijn als ongeveer kO g/l.

Bij het samenstellen van het electrolytische bad kan 15 de halogeea-activatorverbinding geschikt in het bad worden ingevoerd in de vorm van een verbinding van het type en de klasse als aangegeven in tabel C.

TABEL C

2-Chloor-5-nitrosulfonzuur jr-chloormethyltriethylammoniumbromide 20 Pyridineallylbromide 2-2' ,3—31 -Tetrachloorsuccinaldehyde 2-5-dibroompyridine Orthochloorf enol Guanadinehydrochloride 25 HaBr

HaBrO^

HaBrO

Volgens een verdere verbetering van de uitvinding bevat het bad tevens een bad-oplosbare thiocyanaatverbinding als extra 30 activator voor het effectief verwijderen van nikkel-ijzer en zvavelvrije nikkelafzettingen uit lage stroomdichtheidsgebieden van een te behandelen onderdeel. De thiocyanaatverbinding kan in het bad als elk badoplos-baar verenigbaar zout worden ingevoerd, zoals een alkalimetaal of am-moniumzout, waarvan de laatste de voorkeur heeft. Hoewel lage concen- . · 81 02 696 ~~~ ~'7—-r.

! ‘ 12 ’ ' traties van 0,1 g/1 van de thiocyanaatverbinding, berekend als equiva-1 ; lent van. ammoniumbhiocyanaat,. een verhoogde verwi jderingsactiviteit in , t i \ ' lage stroomdicht heids gebieden blijken te geren, zijn dergelijke lage ; concentraties, geheel onpraktisch en worden gewoonlijk hoeveelheden ' 5 van ten minste ongeveer 0,5 g/1 toegepast. Daarentegen zijn concentra-. ties boven ongeveer 20 g/1 ongewenst, omdat zij de neiging hebben tot - - * ! vorming van een verontreinigende isolatiefilm of laag op het bekledings— .{ 1 oppervlak, waardoor een effectieve verwiJderbewerking daarvan wordt 4 · , i belemmerd. Gewoonlijk. zijn hoeveelheden van de thiocyaaaatverbinding . 10' van ongeveer 1 — 5 g/l voor de meeste commerciële bewerkingen bevredi— \ gend, waarbij een concentratie van ongeveer 1-2,5 g/l ideaal is.

: > Er- is tevens gevonden, dat een deel van de thiocyanaat— .

: verbinding kan worden vervangen door een bad-oplosbare, verenigbare, cyanaatverbinding, die een equivalente stripactivering: tot stand brengt 15- vanwege het kennelijke synergisme daartussen. Bij voorkeur omvat de· : cyanaatverbinding elk van de alkalimetaal- en ammoniumzouten, waarbij : natriumcyanaat de voorkeur heeft. Bij toepassing van een combinatie van de· thiocyanaat-en cyanaatverbindingen, dient het thiocyanaat aanwezig te zijn in een hoeveelheid van ten minste·0,1 g/1,. waarbij hoeveelheden 20 van ongeveer 0,2 - 1 g/l de voorkeur hebben. De cyanaatverbinding, berekend als natri umcyanaat-equi valent, kan aanwezig zijn in hoeveelheden tot aan 20 g/l, waarbij hoeveelheden van ongeveer 1-5 g/l de voorkeur hebben. Een bijzonder bevredigende combinatie is ongeveer 0,8 g/1 ammoniumbhiocyanaat en ongeveer 2 g/1 natriumcyanaat.

25 Volgens. nog een andere verbetering van de uitvinding bevat het bad een. badoplosbare oxalaatverbinding, die dient als een ex-; ,tra inhibitor ter voorkoming van etsingvan niet-bestendige bdsismeta-.. len, zoals staal, als gevolg van stroomonderbreking gedurende.de bewerking van een onderdeel. Het blijkt dat de oxalaatverbinding tevens 30 dient als een extra activator, die het verwiJderingsrendement van het bad ten opzichte van alle metalen afzettingen vergemakkelijkt. De oxalaab-verb inding kan als oxaalzuur, alsmede de alkalimet aal- en ammoniumzout en . daarvan in het bad worden ingevoerd, waarbij ammoniumoxalaat het voor keursmateriaal is. De concentratie van de oxalaatverbinding kan variëren 35 tot aan het verzadigingspunt in het bad tot hoeveelheden die zo laag zijn als ongeveer 0,5 g/l» berekend als ammoniumoxalaat. Vanwege de •:81 0 2 6 9 6 V ' ,; Λ : -¾ ,; v: v;: :: 13 neiging van de oxalaatverbinding in het had slib te vormen in verband met de vorming van bad-onoplosbare nikkeloxalaatverbindingen, heeft het de voorkeur de concentratie op lage niveaus in te stellen,, waarbij het toelaatbare gebied concentraties van ongeveer 1 - 4 g/1 omvat, die 5 bijzonder bevredigend zijn» Vanneer de oxalaatverbinding in het bad : zonder een thiocyanaatverbinding aanwezig is, heeft het de voorkeur de halogenide-activatorverbinding in te- stellen in het gebied van ongeveer 3-15 g/1» berekend als hatriumbromide.

Volgens de werkwijzeaspecten van. de uitvinding kunnen 10 de amine- en· de amine-vri je electrolyfcische baden bevredigend in bedrijf worden gesteld bij een temperatuur· van ongeveer kamertemperatuur .· (21°C) tot ten. hoogste 66°C,. waarbij temperaturen van ongeveer 50 — 60°C meestal de voorkeur hebben. Bij toepassing van een thiocyanaat— verbinding bevattend bad voor het verwijderen van eleetrolytische be-15 kledingen van een niet-bestendig basismetaal, zoals b.v. mild staal, dicteert de toegenomen activiteit van het bad de toepassing van lagere badtemperaturen, gewoonlijk in het gebied van ongeveer 21 - kk°C teneinde ongewenst etsen van het substraat te vermijden» Bij" het verwijderen van metaalafzettingen van betrekkelijk bestendige basismetalen, 20 zoals van het type 301 roestvrij legeringsstaal, kunnen b.v. stroom-dichtheden van ongeveer 11 — 165 A/dm (100 — 1500 ASF) worden toege— past, bij spanningen die algemeen variëren van ongeveer 3 t/m 15 Volt. „ Bij het behandelen van de contactpunten van b.v. werkrékken die bestaan uit ten minste een type 30k roestvrij staal of geplatiniseerd titanium-25 basismetaal, hebben stroomdichtheden van ongeveer 55 A/dm (500 ASF) bij een spanning van ongeveer 5 Volt de voorkeur. Daarentegen hebben bij het verwijderen foutieve metaalafzettingen van betrekkelijk laag-be- stendige substraten, zoalsgebruikelijk staal, stroomdichtheden van 2 ongeveer 2,75 - 22 A/m ASF de voorkeur, bij spanningen, die gewoon-30 lijk variëren van ongeveer 3 t/m 10 Volt.

Bij het verwijderen van metaalafzettingen van bestendige basismetalen kan het electrolytisch bad van de uitvinding op bevredigende wijze worden toe gepast voor het verwijderen van koper, helder en semL-helder nikkel, sulfamaatnikkel, nikkel-fosfor, cadmium, mes-35 sing, tin, chroom en ijzer-nikkel-legeringen. Heldere nikkel-, electro-loze nikkel-fosfor- en kopermetaalafzettingen kunnen tevens effectief ~ 81 0 2 6 9 6 ~~ r ”

. 1U

worden, verwijderd, van gebruikelijke staalbasismetalen, zonder dat dit basismetaal. op nadelige wijze wórdt gecorrodeerd of geetst, oud» toe-; passing van Let' electrolytische "bad van. de uitvinding.

De'verwijdering wordt tot'stand getracht doorliet te 5 behandelen voorwerp onder te dompelen in de electrolytische oplossing : en het voorwerp te vertinden .met de anode en een electrische stroom, met de gewenste, stroomdichtheid door het had tussen het voorwerp en de • .. i. kathode te leiden gedurende een'periode, die voldoende is óm de ge- ; wenste mate van. verwijdering van de metalen bekleding tot stand te • 10 brengen.

‘ Ter verdere illustratie van de samenstelling en de: ·. werkwijze van de:uitvinding worden de' volgende voorbeelden gegeven..

;' Deze dienen alleen'voor illustratieve doeleinden en zijn niet "beperkend bedoeld.

. ij Voorbeeldje

Een eléctrolytisch bad werd samengesteld .geschikt voor , het verwijderen -van. nxkkèl-i'jzer-legeringsafzettingen van een mild stalen basismetaal',·, dat; 2bO.: g/L ammoniumnitraatr IQ g/l. natriumgluco-heptonaat, 10 g/l appelzuur,. 6 g/l natriumbromide en 1 g ammonium- 20 thiócyanaat bevatte. Set bad had; een ..pH van 5,5 en. werd.gebruikt bij eed temperatuur- van. ongeveer 26,J°C.. Het bad werd toegepast voor het verwijderen van een'ongeveer 25% ijzer bevattende nikkel-i j zer-bekledings-afzetting, van een. mild stalen proefstuk bij een gemiddelde stroomdichtheid van '10., .50,. 100, 125-, 150 en 20Q..ASE..De nikkel-ijzerlege- -25 ringsplaat .wordt bij elk stroomdichtheidsniveau effectief verwijderd.

2

Bij een' stroomdichtheid van ongeveer 11 A/dm (100 ASM) is de snelheid van verwijdering-van de nikkel-ijzerlegeringsafzetting ongeveer 2 micrometer/minuut., zonder bad-roeren en ongeveer 2,5 micrometer/minuut , wanneer 'luchtroering wordt toegepast.

30 Voorbeeld' II

Een'electrolytisch stripbad werd samengesteld, geschikt voor het verwijderen van duplex-hekledingen,. omvattende een heldere zwavel-hevattende nikkelbekleding op een half-heldere zwavelvrije nikkelaf zetting op mild' stalen basismetaal. Dergelijke duplex-bekle- 35 dingen worden' gewoonlijk. gekenmerkt door een zodanige werking, dat het ♦ buitenste heldere zwavel-bevatten&e nxkkelbekledingsmatenaal snel wordt ΡΊΠΠΠΓΒ ' 15 verwijderd, maar naarmate de zwavelvrije electrolytische nikkelbekle-ding wordt "blootgelegd,, passivering optreedt en geen uniformiteit in : de verdere verwijdering ten aanzien van. de onderliggende bekledings-

Iaag kan warden verkregen in afwezigheid van het arnmoniumthiocyanaat- 5. toevoegsel..

Een effectieve verwijdering van een dergelijke duplex- .

afzetting werd tot stand gebracht door· een badsamenstelling, die 2U0 g/l ammoniumnitraat, 10 g/l natriumglucoheptonaat, 10 g/l appelzuur, 8 g/l . natriumbromide en 2 g/l ammoniumthiocyanaat "bevatte. Het bad had een 10 pE van 5»5-en een temperatuur van ongeveer 26°C. Door het bad werd de duglax-nikkelhekledingslaag bij een specifieke gemiddelde stroomdicht— 2 heid van 1,.1, 5»5r 11» 13»8, 16,5 en 22 A/dm verwijderd. Bij een spe— 2. * · ' cifieke stroomdichtheid van 11 A/dm, is de stripsnelheid van het bad bij .de voorafgaande omstandigheden ongeveer 2 micrometer/minuut zonder roe— . 15 ren en ongeveer 2,5 micrometer/minuut bij luchtroering.

' Voorbeeld IU

Een electrolytisch stripbad werd- samengesteld geschikt voor het verwijderen van half-heldere, zwavelvrije nikkelafzet-; tingslagen en nikkel-ijzerlegeringsafzettingen', die ongeveer 35% ijzer 20 bevatten* Het bad bevatte 2^0 g/l ammoniumnitraat, 10 g/l natriumgluco— heptonaat, 10 g/l appelzuur, 8 g/l natriumbromide, 0,U g/l ammonium-thiocyanaat en 2 g/l natriumcyanaat als een gedeeltelijke substituut voor het thiocyanaat. Het bad werd in bedrijf gesteld bij een stroom- 2 o dichtheid van 11 A/dm* bij" een temperatuur van 26,7 c en een pH van 25 ongeveer 5,5·

Mild stalen proefstukken met een heldere zwavel-bevat-tende nikkel-bekledingslaag worden bij de voorafgaande bewerkings- en samenstellingsomstandigheden verwijderd met een snelheid van ongeveer 3 micrometer/minuut zonder roeren en ongeveer 3,5 micrometer/minuut met 3Q luchtroering. Analoog werden nikkel-ijzerlegeringsbekledingen en half-heldere zwavel-vrije nikkelbekledingen verwijderd met een snelheid van ongeveer 2 micrometer/minuut zonder roeren en met een snelheid van ongeveer 2,5 micrometer/minuut bij lucht roering.

Voorbeeld IV

35 Een electrolytisch bad werd samengesteld, geschikt voor het verwijderen van zwavelvrije, half-heldere nikkelafzettingen en nik- 81 0 2 6 9 6 ” ——“—— - - - # 'V W' Ï ......;--—-----------~-—---; --- ' 1 : . 16 kel-i j zerlegeringsafzettingen, dat 2b0 g/1 ammoniumnitraat, 10 g/1 natriumglucoheptonaat, 10 g/1 appelzuur, 6 g/1 natriumbromide en 2 g/1 ! ; ammoniumthiocyanaat en 1 g/1 ammoniumoxalaat bevatte. Het "bad werd ; in bedrijf gesteld bij een pïï'van ongeveer 6, een temperatuur van. onge— 5 veer 26,5°C en. een stroomdichtheid'· van. ongeveer 11 A/dm. ,

Gepolijste mild-stalen proefplaatj es met een zwavel— . , ' vrije half-heldere- nikkelbekleding enerzijds en een nikkel-ijzerle'gë—' ! ringsbekleding anderzijds, die ongeveer 25% ijzer bevatten, worden af- i ; ; gestript met''een snelheid van ongeveer 2,5 mi cr omet er/minuut zonder 1 10 * roeren en bij een snelheid van ongeveer 3 micrometer/minuut. bij lucht— 2 i roering bij een stroomdichtheid van 11 A/dm .

; ; Ter bepaling van het remmende effect van de oxalaat— ! ' verbinding: op het basismetaal· na een stroomon'derbreking in. de strip— | . cyclus ,, werden de result erende gestripte panelen uit de stripoplossing | 15'! verwijderd, drooggewreven, gewogen en daarna onder gedompeld in een bad,.

i . 1 1 dat op dezelfde temperatuur en pH werd gehouden. Een spanning van 3 j ; Tolt werd over het behandelde, proefstuk aangelegd gedurende een periode : van ongeveer 30 minuten.. Eet bad van voorbeeld IV" met de oxalaatver— binding gaf een. nagenoeg nulverlies van de mild stalen proefplaat, ter— 20 wijl hetzelfde bad zonder oxalaatverbinding' een verlies van 19 mg opleverde gedurende een periode van 30 minuten, ten opzichte van een 2 proefstuk met een totaal-oppervlak van bT cm . Dit representeert een • verlies aan basismetaal van ongeveer 0,00U gev.%.

Voorbeeld 7 2 5 De verdere activering van de verwijder snelheid van ' zwavel-bevattende nikkelafzettingslagen op een mild stalen proefplaat die wordt geleverd.door toevoeging van een oxalaatverbinding als extra activator wordt door dit voorbeeld gedemonstreerd. Een electrolytisch bad werd samengesteld dat 2h0 g/1 ammoniumnitraat, 6 g/1 natriumbromide, 30 10.. g/1 nat riumglucoheptonaat, 10 g/1 appelzuur en 1 g/1 ammoniumoxalaat bevatte. Het bad werd hij een temperatuur van 2ö,5°C, een pH van onge-veer 6 en een gemiddelde stroomdichtheid van ongeveer 11 A/dm in bedrijf gesteld. Onder deze omstandigheden is de snelheid van verwijdering van de zwavel-bevattende nikkelafzetting ongeveer 3 micrometer zon-35 der roeren en ongeveer 3,5 micrometer met luchtroering. De verkregen __ panelen werden verder ondergedompeld in de stripoplossing volgens de ”81Ö 2 6 9 6 '

1T

procedure als eerder "beschreven in. voorbeeld 17 teneinde de aantasting van het mild stalen basismetaal te bepalen. Er werd vrijwel geen gewichtsverlies van het proefplaatje gedurende een periode van 30 minuten bij een spanning van ongeveer 3 7olt in de stripoplossing waargenomen, 5. hetgeen een verdere aanduiding is van het remmende effect van de oxa-laatverbinding op de aantasting van het basismetaal.

ΊΓΓ02 6 9 6

Claims (24)

1. ELectrolytisch bad voor het verwijderen van metalen afzettingen van een verschillend basismetaal, omvattende een waterige oplossing, met een pH van. ongeveer 1 - welke oplossing een halogeen-' verbinding· bevat in een hoeveelheid, voldoende oa het bad te active— 5 ren, een stripcomponent, gekozen uit : (a.) een bad-oplosbaar primair, secundair en/of ter tiair amine met. 1 - 8 koolstof atomen; (b) een bad-oplosbare anorganische nitraat— en/of . organische nitro—verbinding en mengsels van Ca) en (b)r een remmend 10' middel aanwezig in een effectieve hoeveelheid om de aantasting van het basismetaal te remmen, omvattende een verbinding gekozen uit glucohep— : tonzuur, appelzuur en mengsels daarvan, alsmede de groep IA, IIA en : ammoniumz out en daarvan en ten minste een badoplosbare verbinding, gekozen uit thiocyanaten, oxalaten en mengsels daarvan. ; 15; 2.. Bad volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de bad— . oplosbare thiocyaaaat-verbinding. het alkalimetaalzout en de ammonium-zouten daarvan Omvat.

3. Bad volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de bad— : oplosbare-thiocyanaatverbinding ammorriumthiocyanaat omvat.

20 L-. Bad volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat de thio cyanaatverbinding aanwezig is in een hoeveelheid van 0,1 - 20 g/1.

5. Bad volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat de thio- '\ cyanaatverbinding aanwezig is in een hoeveelheid van ongeveer 1 - 5 g/l.

6. Bad volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat de thio— 25 cyanaatverbinding aanwezig is in een hoeveelheid van ongeveer 1-2,5 g/l.

7. Bad volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat de halo-geenverbinding aanwezig is in een hoeveelheid van ongeveer 12 g/l, berekend als natriumbromide.

8. Bad volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat de halo-30 geenverbinding een broomverbinding omvat , aanwezig in een hoeveelheid van ongeveer 6 — 10 g/l, berekend als natriumbromide.

9. Bad volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat verder een badoplosbare cyanaatverbinding aanwezig is in combinatie met het 8T 0 2 6 9 6 .....~ “ ............. * thiocyanaat.

10. Bad. volgens conclusie 9» met het kenmerk, dat de cya- naatverbincling een alkalimetaalcyanaatzout, een ammoniumcyanaat zout en mengsels daarvan omvat. 5· 11. Bad volgens conclusie 9, met het kenmerk, dat de cya- naatverbinding aanwezig is in een hoeveelheid tot ten hoogste ongeveer 20 g/1.

12. Bad volgens conclusie 9» met het kenmerk, dat het thio- cyanaat aanvezig'is in een. hoeveelheid van ongeveer 0,2 - 0,8 g/1 en 10 de- cyanaatverbinding aanvezig is in een hoeveelheid van ongeveer 2 g/1, berekend als natriumcyanaat.

1. Bad volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de oxa— ' laatverbinding in het bad aanwezig is in een hoeveelheid tot aan zijn verzadxgingsoplosbaarheidshoeveelheid. 15 il·. Bad volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de oxa- laatverbinding aanvezig is in een hoeveelheid van ten minste ongeveer . 0,5 g/1-

15. Bad volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de oxa— laatverbinding aanvezig is in een hoeveelheid van ongeveer 1-4 g/1» 20 berekend als ammoniumoxalaat.

16. Bad volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de oxa-laatverbinding oxaalzuur alsmede de alkalimetaal- en ammoniumzouten daarvan omvat.

17· Bad volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de pH on- 25 geveer 5,5 - 7,5 is.

18. Werkwijze voor-het electrolytisch verwijderen van me talen afzettingen, zoals koper, helder en half-helder nikkel, sulfamaat-nikkel, nikkelfosfor, cadmium, messing, tin,.chroom- en ijzer-nikkel-legeringen van verschillend basismetaal, met het kenmerk, dat een te be-30 handelen voorwerp wordt onder gedompeld in een bad, dat een waterige oplossing omvat met een pH van ongeveer 1 - 14, bevattende een halogeen-verbinding in een hoeveelheid, voldoende om het bad te activeren, een component, gekozen uit (a) een bad-oplosbaar primair, secundair en/of ter-35 tiair amine met 1-8 koolstof at omen; (b) een bad-oplosbaar anorganisch nitraat- en/of orga- ‘ 81 02 69 6 Γ" ~~~ V- w i ! 'i ' 20 nische nitroverbinding en mengsels van Ca) en (b); • een inhibitor, aanwezig in een effectieve hoeveelheid om aantasting van het basismetaal te belemmeren, omvattende een verbinding gekozen ; uit glucoheptonzuur, appelzuur,. en mengsels daarvan, alsmede de groep 5 IA., IIA en de- ammoniumzouten daarvan; alsmede ten minste in één bad-' oplosbare verbinding,, gekozen uit thiocyanaten, oxalaten en mengsels . i ; ' daarvan,, waarbij het voorwerp anodisch wordt geladen en door de oplos- : t sing een electrische stroom naar een kathode wordt geleid gedurende : ΐ een tijdsperiode waarbij de gewenste mate van. stripping van. de metalen • TO afzetting van. het voorwerp wordt bereikt. 19-· 'Werkwijze volgens, 'conclusie 18, met bet kenmerk, dat - de temperatuur van het bad in het' gebied van ongeveer 26,5 - 80°C wordt i ingesteld.

20. Werkwijze volgens conclusie. 18, met het kenmerk, dat : T5 de bad-oplosbare· verbinding een thiocyanaatverbinding omvat,, aanwezig in een hoeveelheid van ongeveer 0,1 - 20 g/1 en. verder de- temperatuur : van het had wordt ingesteld in het gebied'van ongeveer 26,5 — 80°C.

21. Werkwijze volgens conclusie 20, met het kenmerk, dat de thiocyanaatverbinding aanwezig is in een hoeveelheid van ongeveer 20' 1 - 5 g/1-

22. Werkwijze volgens conclusie 20, met het kenmerk, dat het verschillende basismetaal staal omvat en de metalen afzetting een ijzer-nikkellegering of een zwavelvrije nikkelafzetting· omvat en verder de electrische stroom, die door de oplossing wordt geleid, wordt inge- 2 25 steld op een gemiddelde stroomdichtheid van ongeveer 1,1 - 22 A/dm .

23. Werkwijze volgens conclusie 18, met het kenmerk, dat de pH wordt ingesteld in het gebied van .ongeveer 5,5 - 7,5· 2k. Werkwijze volgens conclusie 18, met het kenmerk, dat de badoplosbare verbinding een thiocyanaatverbinding omvat en verder 30 een bad-oplosbare en verenigbare cyanaatverbinding aanwezig is.

25. Werkwijze volgens conclusie 2^, met het kenmerk, dat de thiocyanaatverbinding aanwezig'is in een hoeveelheid van ongeveer 0,1 - 20 g/1 en de cyanaatverbinding in een hoeveelheid van ten hoogste • ongeveer 20 g/1.

26. Werkwijze volgens conclusie 2k, met het kenmerk, dat de thiocyanaatverbinding aanwezig is in een hoeveelheid van ongeveer 0,2-1 g/1 en de cyanaatverbinding aanwezig is in een hoeveelheid van 81 0 2 6 9 6~ “ " ..... ..... •v ·· -JT * * t ongeveer 1-5 g/l- . 27« Werkwijze volgens conclusie 2k, met het kenmerk, dat de thiocyanaatverbinding aanwezig is in een hoeveelheid van ongeveer 0,8 g/1, berekend als anmoniumthiocyanaat en de cyanaatverbinding aanwe— 5 zig is in een hoeveelheid van ongeveer 2 g/1 berekend als natriumcyanaat. : 28. Werkwijze volgens conclusie 18, met het kenmerk, dat de bad-oplosbare verbinding een oxalaatverbinding· is, aanwezig in een . * * , hoeveelheid tot aan de oplosbaarheidsgrens in de waterige oplossing.

29- Werkwijze volgens conclusie 28, met het kenmerk, dat 10 de oxalaatverbinding aanwezig is in een hoeveelheid van ongeveer 1 — h g/1.

30. Werkwijze volgens conclusie 28, met het kenmerk, dat de halogeenverbinding aanwezig is in een hoeveelheid kleiner dan ongeveer 20 g/1, berekend als natriumbromide. * 15 31» Werkwijze volgens conclusie 28, met het kenmerk, dat. de electrische stroom door de oplossing wordt- onderbroken en het voorwerp uit het bad wordt afgevoerd, waarna het voorwerp opnieuw in het bad wordt ondergedompeld en opnieuw een electrische stroom door de oplossing naar een kathode wordt geleid om verdere verwijdering van de 20 metalen afzetting van het voorwerp te bereiken.

32. Werkwijze volgens conclusie 18, met het kenmerk, dat de bad-oplosbare verbinding een mengsel van'0,1 - 20 g/1 thiocyanaatverbinding en ongeveer 0,5 — 20 g/1 cyanaatverbinding omvat. i31126 9 6