NL7905353A - Anionuitwisselende harsen met cholesterolverlagende activiteiten. - Google Patents

Description

*, < k 70 8016

Etablissement Texcontor Vaduz

Liechtenstein

Anionuitwisselende harsen met cholesterolverlagende activiteiten.

De uitvinding betreft anionuitwisselende harsen voor gebruik in de humane therapie als cholesterolverlagende middelen. Ionen-uitwisselende harsen zijn met name gebruikt voor het behandelen van 5 diverse pathologische toestanden, zoals hyperaciditeit, verhindering 4* 4* a van Na deficiëntie m het maagdarmkanaal, afveer van K , behandeling van nier-, pancreas- en hart-oedanen, behandeling van zweren, neutralisatie van maagzuur enz.

Het is duidelijk, dat elke specifieke pathologische toestand 10 een hars met speciale chemische eigenschappen vereist, die kan worden gekozen uit de zvakzure harsen, sterkzure harsen, zwakbasische harsen en sterkbasische harsen, met dien verstande, dat deze harsen vrij moeten zijn van giftige eigenschappen jegens mensen.

Het gebruik van ionenuitvisselende harsen is de laatste 15 tijd uitgebreid tot de behandeling van hyperlipemie. Het is bekend, dat te hoge spiegels aan lipiden, zoals cholesterol en triglyceriden, een vroege acteriosclerose in het organisme kunnen veroorzaken met als gevolg hartinfarcten en hersentr oabosen. Hyperlipemie is daarom een belangrijk probleem, waarvoor een afdoend geneesmiddel nog niet 20 is gevonden.

Cm cholesterolspiegel tot normale waarden te verlagen is het nodig zowel alle voedingsmiddelen, die daaraan rijk zijn uit te sluiten, speciaal verzadigde vetten, en de uitscheiding ervan te bevorderen.

25 Gevonden werd, dat ionenuitwisselende harsen met een basisch karakter dit tweede punt voor hun rekening nemen door de gal zuren bij de darm te binden, waardoor de darm-leververbinding wordt onderbroken met als gevolg verlies aan cholesterol. Om deze cholesterolverlagende methode cp een praktische schaal uit te voeren zijn diverse basische anionenuitwisselende harsen hereid met amino en/of 790 53 53 2 k i ammoniumgroepen die de galzuren chemisch kamen hinden. De tot dusver· bereide harsen, zijn in hoofdzaak cholesteryramine en cholestypol.

De eerste van deze twee is een in hoofdzaak uit styreen, ongebouwde hars met quatemaire ammoniumgroepen» verknoopt door divinylbenzeen, 5 terwijl de tweede een polymeer is van N-(2-aminoëthy 1)-1,2-ethaandia- - mine met chloormethyloxiran. Hoewel uit theoretisch, oogpunt de chemische activiteit van deze harsen duidelijk schijnt en goed bepaalbaar wat betreft het kwantitatieve effect, zijn de praktijkresultaten veel slechter gebleken dan voorspeld en tot. dusver nauwelijks ver-10 beterd.

In het bijzonder, vaak in tegenstelling tot. da in vitro bereikte resultaten^bleken deze harsen hoe ook hun chemische aard» een te lage capaciteit te bezitten am cholaationen in vivo te binden, zodat ofwel de verlaging-van de cholesterolspiegel insignificant 15 was of ze in zeer hoge doses moesten worden toegediend, waardoor duidelijke neveneffecten in het maagdarmkanaal, optraden.

Een voor de hand liggende remedie lijkt de productie van harsen met een hogere concentratie aan functionele groepen. Gebleken is echter, dat door verhoging boven een zekere grens- de concentratie 20 van de basische functionele groepen van de hars, of deze zwak of sterk zijn, hun activiteit eerder vermindert dan veimeerdert.

De uitvinding is derhalve gebaseerd op het feit, dat nu werd gevonden, dat de activiteit van de hars slechts in beperkte mate afhangt van de chemische aard en het aantal basische functionele 25 groepen daarin, terwijl de bepalen-' factor de toegankelijkheid van deze functionele groepen voor galzuurmoleculen is, welke galzuren alle een steroïde structuur bezitten en derhalve zeer volumineus zijn en een lage bewegelijkheid bezitten.

Het onmiddellijke antwoord op dit probleem lijkt dan ook het 30 gebruik van lineaire oplosbare harsen, waarvan de functionele groepen een maximale toegankelijkheid bezitten.

Verder werd echter gevonden, dat anionharsen van dit type onverwacht sen zeer slechte activiteit bezitten, doordat de lineaire ketens, die niet zijn samengebonden»in een waterig milieu agglcmereren 35 hoofdzakelijk door coordinatiebindingen en een volledig willekeurig 790 5 3 53 i * 3 pseudo-rooster vormen waarin de grote galzuurmole culen practisch niet kunnen binnendringen. Aldus verdwijnt het merendeel van de actieve groepen als ionenuitwisselingsplaatsen.

Op dezelfde wijze hebben sterk /verknoopte harsen een zeer lage 5 en onvoldoende activiteit door de vorming van een te nauw rooster dat ontoegankelijk is voor galzuurmoleculen.

Volgens de uitvinding werd nu gevonden, dat cholesterolverlagende anionenuitwisselende harsen met een zeer hoge activiteit worden verkregen door harsen te bereiden met een regulaire verknoping die 10 tussen bepaalde zeer kritische grenzen ligt, welke verschillend .

zijn voor elk type hars.

Het doel van de regulaire verknoping volgens de uitvinding is de vorming van zeven in het polymeer, die een opening hebben die nagenoeg correspondeert met het volume van de galzuren, die aldus wel 15 in contact kunnen kanen met het grootst mogelijke aantak actieve functionele groepen.

Aangezien functionele groepen van verschillende chemische aard verschillende volumina bezitten en daardoor een verschillende mate van aantrekking en sterische hindering binnen de zeven bezitten, 20 is het duidelijk, dat de kritisch effectieve mate van verknoping zal verschillen naargelang van de aard van de hars. Deze is evenwel onafhankelijk van de vraag of de hars een gel, micrcporeus of macroporeus is.

M.a.w. gegeven een lineair polymeer met een bepaalde chemische 25 aard en bij een bepaald aantal basisch actieve groepen, d.w.z. een polymeer met een zeker uitwisselingsvermogen}verkri jgt deze een bepaalde cholesterolverlagende activiteit door hem een nauwkeurige mate van verknoping te geven.

Om deze mate van verknoping te bereiken en dus de gewenste 30 grootte van de zeefcpeningen in het polymeer, moet het verknopende moncrneer in het mengsel van de te pclymeriseren monomeren in een nauwkeurig gedefinieerd percentage worden gebruikt.

Om uniformiteit bij verknoping te bereiken en dus een uniforme grootte van de zeefopeningen in het polymeer, meet een zeer lage 35 polymerisatiesnelheid worden toegepast door een passend gekozen 790 5 3 53 i ï k katalysator, een juiste reactietemperatuur, een passende monameer-concentratie in het reactieoplosmiddel en door de katalysatorcon-centratie.

Gevonden werd, dat de meest bruikbare katalysatoren voor de 5 benodigde gemiddelde polymerisatievoorwaarden organische peroxiden 2d.jn en in het bijzonder lauroyl- en benzoylperoxide. Bij voorkeur wordt benzoylperoxide gebruikt vanwege zijn hogere halveringstijd, zijn betere zuiverheid en initiëringsvermogen.

De critische voorwaarden, waaronder de katalysatoren moeten 10 worden gebruikt, voor het produceren van de onderhavige harsen zijn: lauroylperoxi.de - acryl: temperatuur 55-65°C; concentratie 1-2$ - styreen: temperatuur 60-T0°C; concentratie 1-3$ - epoxy : temperatuur 55-65°ci concentratie 0,5-1,5$ 15 benzoylperoxide: - acryl : temperatuur 60-70°C; concentratie O,2-1,5$ - styreen: temperatuur 65-75°C; concentratie O,3-1,5$ - epoxy : temperatuur 6o-70°C; concentratie O,2-1,0$.

Ook werd gevonden, dat bepaalde niet gemakkelijk regelbare 20 nevenreacties tijdens de diverse procestrappen een verdere verknoping van het polymere rooster kunnen veroorzaken. Dit kan het geheel van de zorgvuldig opgebouwde constructie van de hars schade doenyindien er geen rekening mee wordt gehouden. In het bijzonder kunnen bij acrylharsen tijdens de ammonificatie waarbij polyaminen worden ge-25 bruikt, deze ongewenste nevenreacties optreden. Bij styreenharsen treedt de critische trap op tijdens de chloormethy lering. Bij epoxyharsen is de kwetsbare trap de aminering, waarbij polyaminen worden gebruikt.

Gevonden werd, dat deze parasitaire reacties als volgt kunnen 30 warden tegengegaan: - acryl : bij de ammonificatie moet een grote overmaat polyaminen worden gebruikt en wel 6-7 maal de stoechiametrische hoeveelheid; - styreen: bij de chloormethylering moet een milde katalysator worden gebruikt zoals ZnCl^ onder zeer milde reactievoorwaarden, d.w.z.

35 een verdund systeem bij een lage temperatuur van 35-^0°C.

790 5 3 53 ft 1 5 - epoxy: "bij de aminering moet een overmaat polyamine worden gebruikt bij een lage temperatuur van 35-^0°C.

Wat betreft de keuze van bet verknopingsmiddel kunnen in theorie alle moleculen met twee vinylfuncties met daartussen een lange af-5 stand,als verknopingsmiddelen worden gebruikt. In de praktijk worden de volgende toegepast: divinylbenzeen, divinyltolueen, divinylxyleen, divinylethylbenzeen e.d. Divinylbenzeen verdient de voorkeur vanwege zijn reactiviteit en het feit dat het in de handel is.

Er werd nu onverwacht gevonden, dat. de factoren die de cholesterol-10 verlagende activiteit van een anionenuitwisselaar bepalen en de grootte van de daarin aanwezige verknopings-zeefopeningen, een functie zijn van de schijnbare dichtheid in water en de absorptiecapaciteit voor water van de hars, waardoor de maximale activiteit voer een bepaalde hars correspondeert met een nagenoeg constante schijnbare 15 dichtheid en een nagenoeg constant wateropnemend vermogen.

De uitvinding betreft derhalve verknoopte anionenuitwisselende harsen met cholesterolverlagende activiteit met een schijnbare 3 dichtheid van 0,18-0,20 g droog materiaal/cm s en met een wateropnemend vermogen van 69-73 gew. %.

20 Deze specifieke en constante waarde correspondeert voor elke hars met bepaalde combinaties van uitwisselend vermogen en mate van verknoping (gekozen binnen een critisch en nauwkeurig gedefinieerd traject), welke zonder voorbehoud voor elke hars kunnen worden bepaald. Voor het doel van de uitvinding is de schijnbare dichtheid 25 in water bepaald en wel volgens de volgende methode: 20 g droge hars (gedroogd bij ^0°C in een vacuumoven tot constant

O

gewicht) werden 2b uren in 150-200 cm water bewaard waarbij nu en dan werd geroerd. Vervolgens werd de hars overgebracht in een glazen kolom, die nauwkeurig was gecalibreerd en voorzien van een poreuze 30 smoorplaat. Het harsbed werd vervolgens in tegenstroom geëxpandeerd en vervolgens nadat het is bezonken, het water afgevoerd met een snelheid van 10 volumina per volume hars tot een bovenlaagje van 1-2 cm boven de hars staat, ’fa nog 20 minuten staan werd het volume van de harslaag bepaald. Deze meting werd 2 tot 3 maal met hetzelfde 35 monster herhaald, tot de fout binnen de 15 is gelegen. De dichtheid 7905353 * * 6 wordt bepaald, door de verhouding, van het droge- gewicht van de hars tot zijn volume in water.

Voor het doel van de uitvinding is de. wateropnemende capaciteit van de hars altijd als bepaald volgens de volgende methode: 5 3 g hars, gedroogd tot constant gewicht bij H0°C in een omgeving van verminderde druk, werd op een glazen schijf aan een atmosfeer blootgesteld die bij 25°C met vocht was verzadigd, tot het gewicht niet verder toenam. Het opgenomen water wordt uitgedrukt als een percentage van een totaalgewicht.

2_o De cholesterolverlagende activiteit van de harsen werd in vitro aldus bepaald: 20 cm^ van een natriumcholaat oplos sing met een concentratie van 2 g/l in een 0,02 mol*oplossing van .een fosfaatbuffer met 3 pH. 6 werd gebracht in een erlenmeyer. 1 cm HgO en 30 mg hars werden aan deze kolf toegevoegd. Na 5 minuten roeren bij 25°C werd de inhoud 15 gefiltreerd en het niet gebonden cholzuur bepaald volgens een spec- trofot«metrische methode na een reactie met zwavelzuur (Kier, J.

Chim. Invest. j*0, 755 (1952)).

De activiteit wordt bepaald door het in deze tijd gebonden natriumcholaat. Een aantal styreen-, acryl- en epoxyharsen werd bereid met 20 verschillend uitwisselend vermogen en verschillende maten, van ver knoping .

Onder toepassing- van de beven weergegeven methoden werden de schijnbare dichtheid, de waterabsorptie en de activiteit voor elk van deze harsen bepaald. De maximale activiteit werd steeds bereikt 25 met harsen met een schijnbare dichtheid van 0,18-0,2 g droog mate- *3 riaal/cnr en een wateropnemend vermogen van 69-73 gew

Op deze wijze werd het critische traject van uitwisselingsver-mogen en verknoping bepaald waartussen het mogelijk is een zeer hoge cholesterolverlagende activiteit voor elk type hars te bereiken.

30 Onder toepassing van dezelfde methode werd vastgesteld, dat in de praktijk alle tot dusver bekende harsen die absoluut onvoldoende actief zijn om als effectieve cholesterolverlagende middelen te kunnen worden beschouwd, een schijnbare dichtheid in water beztten die ligt buiten de grenzen van 0,18-0,20 g droog materiaal per cm 35 en in het bijzonder een dichtheid en waterabsorptie vertonen die 3 790 5 3 53 * % τ een slechte^ niet-unifome verknoping (cholestyramine-type) of een excessieve en niet~ uniforme verknoping (Lewatit MP 500 en cholestypol-typeharsen) opleveren.

Het sterke uitwisselende vermogen en het totale uitwisselende 5 vermogen werden eveneens voor elke hars bepaald.

Het sterke uitwisselende vermogen werd aldus bepaald: 10 g droge hars werd cmgezet in de OH vorm door een 5%'s natronloog-oplossing door te percoleren tot geen Cl” ionen meer in het eluaat optraden.

10 De hars werd vervolgens overvloedig met water gewassen tot neu traal. Deze OH” vorm wordt opnieuw omgezet in de Cl” vorm door percoleren van ÏJ-00 cm^ van een 10$'s waterige NaCl-op los sing, gevolgd 3 door wassen met 1000 cm H_0. De base m het eluaat wordt hierna d .. 3 getitreerd met 0,1 H HC1, waarbij 1 cm HC1 correspondeert met 15 0,01 milliëqtiivalent (meq) per gram.

Het totale uitwisselend vermogen werd aldus bepaald: 10 g hars in de ÖH-vorm en de vrije amine-vorm werd behandeld met 3 100 cm 1 IT HC1 en daarna met water gewassen tot neutraal. Het zoutzuur van het eluaat werd daarna getitreerd met 0,1 I natronloog 20 onder toepassing van methylrood als indicator.

Het totale uitwisselende vermogen van de hars wordt gegeven door het aantal milliëquivalenten zuur, niet gevonden in het eluaat, gedeeld door 10. De critische waarden die werden bepaald voor de meest gebruikelijke typen anionenuitwisselende harsen volgens de 25 uitvinding voor een hoog eholesterol-spiegelverlagend vermogen luiden als volgt: styreenharsen met amino en ammoniumgroepen: sterk uitwisselend vermogen meq/g 2,8 - U,0

totaal uitwisselend vermogen meq/g 2,8 - k,Q

30 verkncpingspercentage 1,5 - 2,5

Acrylharsen met amino en ammoniumgr oepen: sterk uitwisselend vermogen meq/g 2,0-3,0 totaal uitwisselend vermogen meq/g 5,5 - 8,0 verknopingspercentage 10 - 12 35 Epoxyharsen met amino en ammoniumgroepen: 7905353 7 % a sterk uitwisselend vermogen meq/g 2-5 totaal uitwisselend vermogen meq/g 10-12,5 verknopingsper cent age 3 - ^

Bij epoxyharsen "betekent de term ,,verknoping,, kennelijk alleen 5 de verknoping veroorzaakt door het verknopingsmiddel en wordt de verknoping veroorzaakt door het amine verwaarloosd.

De volgende voorbeelden, lichten de. uitvinding nader toe. Voorbeeld I

Bereiding van een microporeuze acrylhars (AP2) 10 Een mengsel van 33 din acrylonitrile, ΐβ dln methylacrylaat, 10 dln tefchnisch divinylbenzeen (60%), 1 dl benzoylperoxide en Uo dln tolueen werd door roeren gesuspendeerd in een waterige oplossing met daarin 20 gew.% gelatine.

1 dl bentoniet werd aan deze suspensie toegevoegd. De suspensie 15 werd Uo uren op 65°C gehouden. Het verkregen polymeer had de vorm van ondoorzichtige korrels en werd zorgvuldig gewassen om restjes van de dispergeeroplossing te verwijderen. Het porositeitsmiddel werd vervolgens door stoamdestillatie verwijderd, waarna het polymeer werd gedroogd.

20 1 dl van dit polymeer werd met 5 dln ethyleendiamine gedurende 10 uren bij 130°C behandeld. Na afkoelen werd de overmaat amine door herhaald wassen met water verwijderd. Het verkregen produkt werd gegoten in 50 dln water en 50 dln NagCO^, gekoeld tot 0°C en onder roeren 5 uren met UOÖ dln CH^Br behandeld. Uiteindelijk werd ge-25 filtreerd, met water gewassen en daarna in de chloridevorm gebracht in een percolatiekolom door langzaam 1000 dln van een 5%'s waterige oplossing van NaCl door te leiden.

Aldus werd een hars verkregen met de volgende eigenschappen: - verknoping 10% 30 - sterk uitwisselingsvermogen 2,1 meq/g - totaal uitwisselingsvermogen 6,2 meq/g - H2O opnemend vermogen 11% - schijnbare dichtheid 0,186 g/ml - activiteit 18 + 0,U mg/cholaat gebonden 35 _ amine tertiair + quatemair type 790 5 3 53 # -j 9

Voorbeeld II

Bereiding van een standaard acrylhars (API)

Sen mengsel van 55 din acrylonitrile, 26,5 dln metbylacrylaat» 18,3 dln technisch divinylbenzeen (60%) en 0,2 dln benzoylperoxide 5 werd onder roeren in een waterige oplossing met 20 gev.% gelatine gesuspendeerd. 2 dln benzoniet werden aan deze suspensie tcegevoegd waarna de suspensie kO uren op T0°C werd gehouden.

Het aldus verkregen polymeer werd gewassen, gesmmonifieeerd, quatemair gemaakt en in de chloridevorm gebracht, als in het vorige 10 voorbeeld.

Aldus werd een hars verkregen met de volgende eigenschappen: - verknoping 11$ - sterk uitwisselingsvermogen 2,1 meq/g - totaal uitwisselingsvermogen 6,1 mea/g 15 - HgO opnemend vermogen 70,4$ - schijnbare dichtheid 0,192 g/ml - activiteit 18 + 0,4 mg/cholaat gebonden - amine tertiair + quaternair type

Voorbeeld III

20 Bereiding van een standaard styreenhars (S^)

Een mengsel van 96,5 dln styreen, 2,5 dln technisch divinylbenzeen (60$) en 1,0 dl benzoylperoxide werd onder roeren in een waterige oplossing met 15$ gelatine gesuspendeerd. 0,7 dln bentoniet werden aan deze suspensie toegevoegd en het geheel op J0°C gedurende 25 4ö uren gehouden.

Het aldus verkregen polymeer werd zorgvuldig gewassen om restjes dispersieoplossing te verwijderen en daarna gedroogd.

Dit produkt werd vervolgens gechloormethyleerd met monochloor-ether (200 dln) en 65 dln zinkchloride, waarna in 300 dln diehloor-30 ethaan werd geëxpandeerd, terwijl het mengsel 7 uren op 35°C werd gehouden. Ui teindelijk werd dit tussenproctukt met trimethylamine (l80 dln van een 4o$'s waterige oplossing) 6 uren bij 45°C ge-amineerd.

Aldus werd een hars verkregen met de volgende eigenschap- 35 pen: 790 53 53 •Γ c 10 - verknoping 1,5 % - sterk uitwisselingsvermogen 3,3 meq/g - totaal uitwisselingsvermogen 3,3 meq/g - HgO opnemend vermogen 71,7# 5 - schijnbare dichtheid 0,l80 g/ml - activiteit 15 ± 0-,U mg/cholaat gebonden

- amine quatemair type Voorbeeld IV

Bereiding van een standaard styreenhars (Sg) 10 Een mengsel van 95 dln styreen, 3,5 dln technisch divinyl- benzeen (60%) en 0,7 dln benzoylperoxide werd onder roeren gesuspendeerd in een waterige oplossing met daarin 15 gew.% gelatine.

0,7 dln bentoniet werden aan deze suspensie toegevoegd en het geheel Uo uren op 70°C gehouden.

15 Het verkregen polymeer werd gewassen, gedroogd, gechloormethyl- eerd en geamineerd als in voorbeeld III is beschreven. Aldus werd een hars verkregen met de volgende eigenschappen: - verknoping 2,1 % - sterk uitwisselingsvermogen 3,3 meq/g 20 - totaal uitwisselingsvermogen 3,3 meq/g - HgO opnemend.vermogen 71,5# - schijnbare dichtheid 0,195 g/ml - activiteit 15 + 0,1+ mg/cholaat gebonden - amine quaternair type

25 Voorbeeld V

Bereiding van een standaard epoxyhars (E^)

Een mengsel van 93,3 dln epichloorhydrine, 6,5 dln technisch divinylbenzeen (.60%) en 0,2 dln benzoylperoxide werd onder roeren gesuspendeerd in een waterige oplossing met daarin 20 gew.# gelatine. 30 Deze suspensie werd 1+0 uren op 65°C gehouden. Het aldus verkregen polymeer werd zorgvuldig gewassen om restjes van het dispersie-systeem te verwijderen en daarna- gedroogd.

Dit gehele polymeer werd vervolgens behandeld met 100 dln ethyleendiamine en 1+0 dln NaOH-vlokken en wel 10 uren bij Ö5°C onder 35' roeren. Het verkregen produkt werd met water gewassen om de overmaat 790 53 53 11 amine te verwijderen en daarna uitgegoten in 50 dln water en 50 dln Ha^CO^j waarna 5 uren werd "behandeld met 500 dln CH^Br en wel onder roeren hij 0°C. Uiteindelijk werd gefiltreerd, met water gewassen en het geheel daarna in de chloridevorm gebracht in een percolatiekolom 5 door 1000 dl-n van een 5%'s waterige HaCl-oplossing door te leiden. Aldus werd een hars verkregen met de volgende eigenschappen: - verknoping h% - sterk uitwisselingsvermogen 2,1 meq/g - totaal uitwisselingsvermogen 10,5 meq/g 10 - HgO opnemëhd vermogen 69,5% - schijnbare dichtheid 0,180 g/ml - activiteit 12 +0,8 mg/cholaat gebonden - amine tertiair + quatemair type

Voorbeeld VI

15 Bereiding van een standaard encacyhars (E^)

Een mengsel van 9^»8 dln epichloorhydrine, 5 dln technisch di-vinylbenzeen (60%) en 0,2 dln benzoylperoxide werd onder roeren gesuspendeerd in een waterige oplossing met daarin 20 gew.% gelatine. Deze suspensie werd ^0 uren op 65°C gehouden en het aldus verkregen 20 polymeer gewassen, geamineerd en quatemair gemaakt als in voorgaand voorbeeld.

Aldus werd een hars verkregen met de volgende eigenschappen: - verknoping 3% - sterk uitwisselingsvermogen 2,3 meq/g 25 - totaal uitwisselingsvermogen 10,9 meq/g - HgO opnemend vermogen 10,5% - schijnbare dichtheid 0,l80 g/ml - activiteit 12+0,8 mg/cholaat gebonden - amine tertiair + quatemair type 30 Voor de duidelijkheid zijn de karakteristieke gegevens van de onderhavige harsen nader samengevat in de volgende tabel en daarbij vergeleken met dezelfde gegevens voor wat betreft de meest bekende harsen.

35 7905353 12 ó 4 * * fc

«5 O O CO

o Aft c— «

SO1 <U ΙΛ (Ο Ο O

X Λ ft Λ +j ιλ j· w in o +i

al+3 Λ H VO

si Λ ^ Ü ^

Cl + H

is ^ CO Cl ^ ® ir\ + cfl "

j- . . M3 co co O

Λ Λ Λ <*kaj in o 4 ri O +1 K α d _ vo H +3 & co OJ β Md o è is +3 J? O co •H CD CO . «

S CU CU O

d +J " Λ

Js ^ LPi I -4 Od O + I

o 01 OJ

hJ -P _ ^ “O

o O Ö IT\ 01

Ui 01 2 is >5

+> +3 in O

•r+ ca c— «*

4J VO Md CU O

aj +3 " Λ ** .

S Cd LA co co Md O + I

01 dS Λ co J ^ vo ai < ö „ •H β H g 01 ai 3 o c— ,Q 5-1 U -3Γ

cd £, P, o\ o\ o CO

C_j Xi ij Λ ft S «V

ram cu cu cu ia o o 0) 'O , , H +3 ^ +i O o] ^ ^ Λ g. 00 o σ* ω "σ5 οι ϋ ë <ö Ό Ö 0

dl bO O

ω ^ p o cd ai gd) rl y) ; S .S i ai ^ +3 !> Ö 15¾ bö cö | οι ai o

hO CO · · H I

Ö O g Λ O

•H £ +3 Λ

Η H 01 +h O

01 01 !> Cl \ 01 >· ·Η hfl oi · td Ό s •A > c bD |3 +3 0) 01+3 Ö +3 ·Η £ β ·Η g 01 ·Η ·Η 0 01 CÖ 01 3 ft ft β Ö P +3 cö K o h ft a ·η β +3 fi +0 3 O. ·<-5 !> 03 01 ^£| is CÖ ·Η ·Η isi-ι is 01 +3 O ,β +3 CÖCÖ 01 +3 O CU Cl Cl K d > oi +> ffi oi· a3 790 5 3 53 4 t ( « 13 -£ o co H CO Λ

§t CO C\ LA H O

rry -U n ft A A

H *>3 OO CVi O O O +1 ? i m rH t" t s w 0 Pt .

+3 0 e 2 O 00 σ* co ·»

na"* 4. r-t IA LA H O

1 , L ft ft ft ft

s? ,=f οι o σ\ o -H

t. 3 H VO

0 Pt 43 0 ^ LA 43- rj C\ "

0 H 0J CVI LA r-t O

* {J\ Λ Λ A Λ Λ .pk w m η Η ο +ι

οι | fc “ S

03 σ* 0 o J- P °2 " 0 la cn rn t·— η o

, 0 ft ft ft ft ft V

Ώ+3μ HcncnHO+i ^ I * ^ h ' Η σ* 0 0 § * E4 a} - S W _

¾ +. H

»jkL A A A Λ O

h P H CVI VO Ο O

0 0 r-i t— + I

jj a3 _

^ CO

H

jj VO

p ,5- CJ 3 H CM η :

fl, A A A

3 ? H O OJ VO Η O « • >> t- 2, u u +1 0 o Si 43 3j ! t

H

fcO SO ë ^ "v* ·Ρ O1 o* &0 «3 0 0¾¾ 5Ö

SS* · H

• 5 p—I N·* • ë S *P Λ

£ 5 0) .3 O

£ 0 >· o 0 >> .H 6fl > · ^ ^ s * >5 ö

$0 > -P 0) o -P

a 3 -P ·Η S P ·*"*

SS .~i -ri 3 O 3 O

53>j O H Pt μ ·Η 'O

P -P SAjaJO*^>£ 0-3 3rf * “ _ ·ρ £ 2

M 0 43 O H-, 43 fO

aid 0 43 O 04 000

> 0 43 K 0 0 SO

790 53 53

Jt l4 V" "v

De cholesterolspiegelverlagende activiteit van de onderhavige harsen is eveneens in vivo bepaald. Qm dit in vivo effect van. de harsen te bepalen werden de volgende proeven uitgevoerd: 1) Hun activiteit bij hypercholesterolemie veroorzaakt door een 5 cholesterolrijk dieet bij rat en konijn.

2) Hun effect op de fecale uitscheiding van galzuren bij de hond.

1) Om hypercholesterolemia bij ratten te veroorzaken werden de dieren op een dieet gehouden overeenkomstig- J. Nutrit 67., 298 {1959) met daarin: 10 gedevitaminiseerdcaseïne 20 % dl-methionine 0,k%

Hegsted zoutmengsel 4- % saccharose k9,1%^ cholesterol 1% 15 cholzuur 0,5% alsmede vitaminen.

Qm hyper cholesterolemie bij ratten te veroorzaken werd 1 g/dag / dier cholesterol via een maagsonde toegediend. Elke diersoort omvatte 84 mannelijke dieren, n.l. Sprague-Dawley-ratt en met een gemiddeld gewicht van 200 g en Hieuw Zeeland-konijnen van 3 kg, verdeeld in 20 12 groepen van 7 dieren elk. Alle dieren werden hypercholesterolemisch gemaakt via een dieet. Een groep kreeg geen behandeling terwijl de overige 11 groepen werden behandeld met 0,5 g/kg van een van-de harsen en wel gedurende 30 dagen.

De harsen werden opgelost of gesuspendeerd in een 10%'s 25 arabische gomoplossing. De controlegroep kreeg alleen maar deze arabische gomoplossing.

Op de dertigste dag van de behandeling werden alle dieren gedood en de totale plasmacholesterolspiegel in het bloed^ opgevangen uit de carotis-slagader^gemeten (J. Chim. Endocrin. Metabolism 12, 30 1245 (1952)).

2) Om de f'ecale excretie van galzuren te meten werden 48 mannelijke beagle-honden van ca. 8 kg gebruikt en verdeeld in 12 groepen van elk 4 dieren. Al deze dieren werden op een standaarddieet gehouden en met uitzondering van de blancogrcep kregen alle groepen 2 g/kg/dag 35 een van de genoemde harsen gedurende 25 dagen. Op de 26ste dag 790 5 3 53 15 na het "begin van het experiment werden de gal zuren "bepaald in de feces van de honden, die 12 uren in een metabolische kooi hadden gevast (J. Lipid Hes. 6_, 397 (1965), Ann. 3iochem. 523 (1963) en Clin. Chem. ih, 3½ (1969.))· 5 De volgende tabellen geven de, resultaten weer bi j de ratten en kcmijnenproeven waarbij het cholesterolspiegelverlagend effect van de oraal toegediende harsen in vivo overeenkwam met dat in vitro.

Hierbij werd tevens gevonden, dat de harsen met een schijnbare dichtheid in water van 0,18 tot 0,20 g droog materiaal/cm en 10 een water opnemend veimogen van 69-73 gew.$ van het gewicht van het polymeer zowel bij ratten als bij konijnen een goed cholesterolspiegelverlagend effect bezitten, dat superieur is vergeleken met dat verkregen bij andere harsen. De verschillen vergeleken met de bekende harsen zijn in hoge mate significant ( P } 0,01).

15 De laatste tabel geeft de galzuurexcretiewaarden bij. honden weer, die behandeld zijn met 2 g/kg/dag met de diverse harsen.

Ook uit deze tabel vólgt dat de toediening van de harsen volgens de uitvinding een duidelijke verhoging in de galzuurex-cretie oplevert vergeleken met de beste bekende harsen. Duidelijk 20 significante verschillen (P ^0,01) bestaan tussen de galzuurwaarden na toediening van de onderhavige harsen A?2, AP1, S^, S2, E^ en vergeleken met de andere harsen.

79053 53 N.

16

’ι * CO I

* A

Pf UN

, CO H- + I

, H i- * H

t * 1

ί CU UN

i -a- t- h -κι

I M H

: w ON .

I " cu t- o cp CQ CO +1 t— 1- t— -=* * 02 CO φ(

r- H CO

CU ON « a pj· ^ +1 i { CU _ n, ¢- Pf

+, a On CO

0 " 0 H H , .

id o +< ^ g.

-P *H

3 CQ t— ST7 00 a o cu * H Η H un ö 2 . ι 0 # +l 0,0 3 a co

UN

§ ** t— H CO

p <; co S 2 h t- 3 H + 1

^ G

•1-3 0 •rl CQ -P _ O P U <H , ^ 3 -P CU _ *

H CQ ,0 g NO ^ £r Q

,3 0 0 0 CU ι* + '

3 Vl CO MS

EH ‘Ο U

•rl 0 O > -P _ j.

•Η ·Η Ο Η Ό -P O fr- ^ "

o cd UN C— CU

U -P Ê „ H a, 0 0 0 pH +1

-PS M S

0

0 bO

H G I

O -H H

P I—I £»

0 0 -P

1 P CQ

gC 0 0

3 cd H G

5 p O -rl £- O CU

0 0 fi, § “ ωρ o 3 H no H G 0 + 1

3 0 H

3 0 O

-P fn Ο G -P , _ ^0 g t- H « a cu no ΓΠ G +1 0

-P

-- +3 3

U

Μ 3 -P 1¾¾.

3

3 bQ

3 S

.

790 5 3 53 ψ it !

A

j CO £— t— Q\ ' cn H +l ; vo h -=r c— σ>

Η H VO

; +i

OJ H OJ

CQ t- on « fi i +1

I CQ t- <£ VO

OJ " ι-i on + 1

T- CJ\ IA

4j a, t— on * I < H ?« Ö a « , ^

<U -ri % t“ Γί JT

0 H < LA ΓΟ 0 ri X| fi G 1 <3 m

« § H O o CU

4-° 5 S ^ Si -f, •H S3 O -P +1 α 0 _ 00 00 * s £ :3 ® < vo

p ~ 2 OO H

^ G H +' CO 0

k SO

0 Ö +3 Ό -ri ηΓ •r-j +3 OJ ® •H ° g VO H » 3 £ So. S’ fi 2 * ^ s r-i 0 0 0 p 0 ίο p 0 v-t *H 2 aS 0 <0 S s_ cn vn i C-i r-i 5β LA t— OO VO [ O 0 & =0 " j ,G p ® £j - Η 1 0 "-3 G (-3 S ri j A ΐ 8 I +' '· 3 r-i G G ; 5 O 0 >5 !: 0 G Λ +3 j 01 0 0 ; p 0 0 2 .

H CQ 01 H fl ^ - a3 0 G O -h ¢--¾ * a3 H 0 Λ g 2 -p ο > o a cj Ο Λ P +1 fri 0 <ö 0 p4 G ¢-^-- jj ao Λ 1 VO r-i

S OJ

o +i g 0

G

• ’A) -P ·Η ΪΑ

G G

GO SO

a p s 79¾ 5 3 53 « ·*- 18

UO

CO O

-d* H

LA

0Π CU + I

(¾ -=t

t- CU

! co o

1 LA H

_3- j CU +1

H 'f LA

CU t OV O

02 id* M3 H

CU +1

H . t— t— LA H

02 -=? t— H

CU +1

I -d- CO

I i— -d" H

’ S! a S3 ΐι a la -d·

S CU ο H

3» % * £ ¢1 r)

LA I

cu ra

<U H

cd Η O CU -d· Ö 2 0·=*· ^ G Ö -P CU +1 iS 00

2 LA

S ^ -d· la on

<J. H LA

•O « ,,

•Η Η H -H

j2 Η Z 0 ' -¾ G <D Ή ^ H <U CQ 43 CU ^ _ <U ?h (« U3 J· - J t~

0 H crt is CO

cd § A ‘ Φ è TON

Em H A g +* cd <u

taO 02 -P

G Ή O

G 4) -P O

cd j> cd la -d* ο H

> -Η * * H CO

10 0> & EH +1

CD A S H t I

•H -P ,

-P Ο I

p S ! H

U i

O G -P

X <U ra S h <u 2 ,

cu H S -d· ο H

B d Ο ·Η Η O

H G A ' g on H

ai d ο cd cu +1

O A

CD <U

1¾ A «J

f“l 0 ~ U os +3 j- co on G ΙΟ VO +1 0 s 0 Ό § A hO cq • 'ω 0 & i 790 53 53 19

De cijfers temen duidelijk aan, dat de onderhavige harsen onverschillig de chemische aard van de matrix en de fysische vorm (microporeus, macroporeus of gel) de galzuren selectief "binden en "bij orale toediening een cholesterolspiegelverlagend effect bezitten, dat duidelijk beter is dan van enige bekende hars.

79053 53

Claims (12)

1. 0 V fc 1. ihii onuitwisselende harsen, speciaal niet-giftige styreen-, acryl-, of epoxyharsen met sterke cholesterolspiegelverlagende activiteiten, die een schijnbare dichtheid in water bezitten van 0,18-0,20 g droog materiaal per cm en een water opnemend vermogen 5 van 69-73 gev.# berekend op het gewicht van het polymeer.
2. 2. Styreenharsen volgens conclusie 1 met de volgende eigenschappen : - verknoping 1,5-2,5 % - sterk uitwisselend vermogen 2,8-^,0 meq/g 10. totaal uitwisselend vermogen 2,8-1,0 meq/g
3. 3. Acrylharsen volgens conclusie 1 met de volgende eigenschappen : - verknoping 10 - 12# - sterk uitwisselend vermogen 2-3,0 meq/g 15. totaal uitwisselend vermogen 5,5-δ,Ο meq/g h. Epoxyharsen volgens conclusie 1 met de volgende: eigenschappen: - verknoping 3 - 1 # - sterk uitwisselend vermogen 2-5 meq/g 20. totaal uitwisselend vermogen 10-12,5 meq/g.
4. 5. Werkwijze voor het bereiden van ionenuitwisselende harsen met sterke cholesterolspiegelverlagende eigenschappen, met het kenmerk, dat een mengsel van monomeren met een critisch percentage verknopend monomeer langzaam wordt gepolymeriseerd, zodanig dat 25 het polymeer een critische, tevoren bepaalde en uniform verdeelde mate van verknoping krijgt, corresponderend met een schijnbare 3 dichtheid in water van 0,18-0,20 g droogmateriaal/cm en een wateropnemend vermogen van 69-73 gew.#, waarbij de polymerisatie-katalysator een organisch peroxide is in een concentratie van 30 0,2-10#, en het gebruikte verknopingsmiddel een divinylverbinding in een percentage van 1,5-12# bij een polymerisatietemperatuur van 50-80°C.
5. 6. Werkwijze volgens conclusie 5, met het kenmerk, dat het 790 53 53 » V ' organische peroxide benzoylperoxide of laaroylperoxi.de is.
6. 7· Werkwijze volgens conclusie 5, met het kenmerk, dat de'; divinylverbinding een divinylbenzeen is.
7. 8. Werkwijze volgens conclusie 1 voor het "bereiden van polystyreen-5 harsen, waarbij het styreen wordt gepolymeriseerd met 1,5-2,5# di vinylverbinding (100#) bij aanwezigheid van een concentratie van 1-3# aan lauroylperoxide als katalysator en een temperatuur van 60-70°C.
8. 9- Werkwijze volgens conclusie 5 voor het bereiden van polystyreen-harsen, waarbij het styreen wordt gepolymeriseerd met 1,5-2,5# di-iO vinylverbinding (100) bij aanwezigheid van 0,3-1,5# benzoylperoxide als katalysator en bij een temperatuur van 65-75°C.
9. 10. Werkwijze volgens conclusie 5 voor het bereiden van acrylharsen, met het kenmerk, dat de acrylmonomeren met 10-12# divinylverbinding (100#) worden gepolymeriseerd bij aanwezigheid van 1-2# lauroylper- -5 oxide als katalysator en bij een temperatuur van 55-65°C.
10. 11. Werkwijze volgens conclusie 5 voor het bereiden van acrylharsen, waarbij .het acrylmonomeer wordt gepolymeriseerd met 10-12# divinylverbinding (100#) bij aanwezigheid van 0,2-1,5# benzoylperoxide als katalysator en bij een temperatuur van 60-70°C.
11. 12. Werkwijze volgens conclusie 5 voor het bereiden van epoxyharsen waarbij epichloorhydrine wordt gepolymeriseerd met 3-^·# divinylverbinding (100#) en wel bij aanwezigheid van 0,5-1,5# lauroylperoxide als katalysator en bij een temperatuur van 55-65°C.
12. 13. Werkwijze volgens conclusie 5 voor het bereiden van epoxy-25 harsen, waarbij epichloorhydrine met 3-k% divinylverbinding (100#) bij aanwezigheid van een concentratie van 0,2-1,0# benzoylperoxide als katalysator en bij een temperatuur van 60-70°C wordt gepolymeriseerd. lU. Geneesmiddelpreparaten met cholesterolspiegelverlagende activiteit met als actieve stof anionuitwisselende harsen, in het bij-30 zonder niet-giftige styreen-, acryl- of epoxyharsen met een schijn bare dichtheid in water van 0,18-0,20 g drcogmateriaal/cm"5 en een wateropnemend vermogen van 69-73 gew.# berekend op het polymeer. 79053 53 35